شبکه فرهنگی الحسنین (علیهما السلام)

آموزش فلسفه جلد دوم

نویسنده: استاد محمد تقی مصباح یزدی
گروه:

• بخش چهارم
• درس سى و يكم - علت و معلول
• مقدمه
• مفهوم علت و معلول
• كيفيت آشنايى ذهن با اين مفاهيم
• تقسيمات علت
• علت تامه و ناقصه
• بسيط و مركب
• علت بى واسطه و با واسطه
• علت انحصارى و جانشين پذير
• علت داخلى و خارجى
• علت حقيقى و اعدادى
• مقتضى و شرط
• علت مادى و صورى و فاعلى و غائى
• درس سى و دوم - اصل عليت
• اهميت اصل عليت
• مفاد اصل عليت
• ملاك احتياج به علت
• درس سى و سوم - رابطه عليت
• حقيقت رابطه عليت
• راه شناختن رابطه عليت
• مشخصات علت و معلول
• درس سى و چهارم رابطه عليت در ميان ماديات
• منشا اعتقاد به رابطه عليت در ماديات
• ارزيابى اعتقاد مزبور
• راه شناختن علتهاى مادى
• درس سى و پنجم وابستگى معلول به علت
• تلازم علت و معلول
• تقارن علت و معلول
• بقاء معلول هم نيازمند به علت است
• درس سى و ششم مناسبات علت و معلول
• سنخيت علت و معلول
• حل يك شبهه
• وحدت معلول در صورت وحدت علت
• وحدت علت در صورت وحدت معلول
• درس سى و هفتم احكام علت و معلول
• نكاتى پيرامون علت و معلول
• محال بودن دور
• محال بودن تسلسل
• درس سى و هشتم علت فاعلى
• مقدمه
• علت فاعلى و اقسام آن
• نكاتى پيرامون اقسام فاعل
• اراده و اختيار
• درس سى و نهم علت غائى
• تحليلى درباره افعال اختيارى
• كمال و خير
• غايت و علت غايى
• درس چهلم هدفمندى جهان
• مقدمه
• نظريه ارسطو درباره علت غائى
• نقد
• حل چند شبهه
• هدفمندى جهان
• بخش پنجم مجرد و مادى
• درس چهل و يكم - مجرد و مادى
• مقدمه
• مفهوم واژه هاى مجرد و مادى
• ويژگيهاى جسمانيات و مجردات
• درس چهل و دوم - مكان چيست؟
• مقدمه
• مسئله زمان و مكان
• فرق بين جاى و كجائى و بين گاه و چه گاهى
• درس چهل و سوم - زمان چيست؟
• بحث درباره حقيقت زمان
• نظريه صدرالمتالهين
• درس چهل و چهارم انواع جواهر شامل
• نظريات درباره انواع جواهر
• جوهر جسمانى
• جوهر نفسانى
• دو برهان بر تجرد نفس
• درس چهل و پنجم دنباله بحث در انواع جواهر
• جوهر عقلانى
• قاعده امكان اشرف
• جوهر مثالى
• درس چهل و ششم - ماده و صورت
• نظريات فلاسفه درباره ماده و صورت
• دليل نظريه ارسطوئيان
• نقد
• درس چهل و هفتم اعراض
• نظريات فلاسفه درباره اعراض
• كميت
• مقولات نسبى
• درس چهل و هشتم كيفيت
• مقوله كيف
• كيف نفسانى
• كيف محسوس
• كيف مخصوص به كميت
• كيف استعدادى
• نتيجه گيرى
• درس چهل و نهم حقيقت علم
• مقدمه
• اشاره اى به اقسام علم
• حقيقت علم حضورى
• ماهيت علم حصولى
• تجرد ادراك
• درس پنجاهم اتحاد عالم و معلوم
• مقدمه
• تعيين محل نزاع
• توضيح عنوان مسئله
• انحاء اتحاد در وجود
• بررسى نظريه صدر المتالهين
• تحقيق در مسئله
• بخش ششم - ثابت و متغير درس پنجاه و يكم - ثابت و متغير
• مقدمه
• توضيحى پيرامون تغير و ثبات
• اقسام تغير
• اقوال فلاسفه درباره اقسام تغير
• درس پنجاه و دوم قوه و فعل
• مقدمه
• توضيحى پيرامون مفهوم قوه و فعل
• تقسيم موجود به بالفعل و بالقوه
• رابطه بين قوه و فعل
• درس پنجاه و سوم - دنباله بحث در قوه و فعل
• تطبيق قوه و فعل بر موارد تغير
• تسلسل حوادث مادى
• قاعده لزوم تقدم ماده بر حوادث مادى
• حدوث زمانى جهان مادى
• درس پنجاه و چهارم - كون و فساد
• مقدمه
• مفهوم كون و فساد
• اجتماع دو صورت در ماده واحده
• رابطه كون و فساد با حركت
• درس پنجاه و پنجم - حركت
• مفهوم حركت
• وجود حركت
• شبهات منكرين وجود حركت و حل آنها
• درس پنجاه و ششم - ويژگيهاى حركت
• مقومات حركت
• مشخصات حركت
• لوازم حركت
• درس پنجاه و هفتم - تقسيمات حركت
• مقدمه
• تقسيم حركت بر اساس شتاب
• تكامل متحرك در اثر حركت
• درس پنجاه و هشتم - حركت در اعراض
• مقدمه
• حركت مكانى
• حركت وضعى
• حركت كيفى
• حركت كمى
• درس پنجاه و نهم - حركت در جوهر
• مقدمه
• شبهه منكرين حركت در جوهر
• حل شبهه
• دلايل وجود حركت در جوهر
• درس شصتم - دنباله بحث در حركت جوهريه
• يادآورى چند نكته
• اقسام حركت جوهريه
• رابطه حركت جوهريه با قوه و فعل
• پيوستگى حركات جوهريه
• پيوستگى طولى
• پيوستگى عرضى
• درس شصت و يكم - راه شناختن خدا
• علم خداشناسى و موضوع آن
• فطرى بودن شناخت خدا
• امكان استدلال برهانى بر وجود خدا
• برهان لمى و انى
• درس شصت و دوم - اثبات واجب الوجود
• مقدمه
• برهان اول برهان امكان
• برهان دوم برهان شيخ الرئيس
• برهان سوم برهان صدر المتالهين
• درس شصت و سوم - توحيد
• معانى توحيد
• توحيد در وجوب وجود
• نفى اجزاء بالفعل
• نفى اجزاء بالقوه و مكان و زمان
• نفى اجزاء تحليلى
• درس شصت و چهارم - توحيد افعالى
• مقدمه
• توحيد در خالقيت و ربوبيت
• توحيد در افاضه وجود
• نفى جبر و تفويض
• توحيد در افاضه وجود
• نفى جبر و تفويض
• درس شصت و پنجم - صفات الهى
• شامل
• حدود شناخت خدا
• نقش عقل در شناخت خدا
• صفات ثبوتيه و سلبيه
• صفات ذاتيه و فعليه
• درس شصت و ششم - صفات ذاتيه
• مقدمه
• حيات
• علم
• علم به ذات
• علم به مخلوقات
• قدرت
• درس شصت و هفتم - صفات فعليه
• مقدمه
• سميع و بصير
• متكلم
• اراده
• مفهوم اراده
• حقيقت اراده
• حكمت و نظام احسن
• درس شصت و هشتم - هدف آفرينش
• مقدمه
• هدف و علت غائى
• يادآورى چند نكته
• هدفدارى خداى متعال
• درس شصت و نهم - قضاء و قدر الهى
• مقدمه
• مفهوم قضاء و قدر
• تبيين فلسفى قضاء و قدر
• مراتب فعل
• رابطه قضاء و قدر با اختيار انسان
• درس هفتادم - خير و شر در جهان
• مقدمه
• مفهوم خير و شر
• تحليل فلسفى خير و شر
• راز شرور جهان