شبکه فرهنگی الحسنین (علیهما السلام)

الحیات، جلد چهارم

نویسنده: محمد رضا حكيمى و ... - ترجمه احمد آرام
گروه:

• فصل شانزدهم : اسلام و نظام تكاثرى اترافى ، مبارزه اى فرا گستر (9)

• - فزوندارى و فرو ريختن شخصيت انسانى

• أ - از دست دادن شعور و احساس

• ب - تباه شدن عقل

• ج - سنگدلى ، كورى باطن ، بى احساسى و مردن دل

• د - پوشيده ماندن عيبها

• هـ - فساد عمومى

• نگاهى به سراسر فصل

• 1 - تباه شدن عقل ...:

• (1)- جهل تكاثرى و خاستگاههاى آن :

• (2)- جهل تكاثرى و ناهنجار شدن فطرت انسانى :

• (3)- جهل و تكاثرى و آثار فردى (1):

• (4)- جهل تكاثرى و آثار فردى (2):

• (5)- جهل تكاثرى و آثار اجتماعى (1):

• (6)- جهل تكاثرى و آثار اجتماعى (2):

• 2 - سنگدلى (قساوت قلب )...:

• 3 - كور شدن باطن :

• 4 - مردن دل :

• 5 - فساد عمومى :

• ده اثر از آثار منفى تكاثر (سرمايه دارى )

• آگاهى (1)

• آگاهى (2)

• فصل هفدهم : اسلام و نظام تكاثرى اترافى ، مبارزه اى فرا گستر (10)

• - پاره اى از احوال متكاثران و توانگران و صفات ايشان (1)

• أ- سرمستى از مال و نعمت

• ب - تباه شدن و از دست رفتن دين

• ج - ستمگرى ، ناسپاسى ، غفلت

• د - زياد شدن گناهان و فراموش كردن آنها

• ه ـ‍ طمع و آزمندى

• و. بخل ، خست ، شكم پرستى

• ز. چسبيدن به زندگى زمينى (برگزيدن زندگى نابود شدنى بر زندگى جاودانى )

• ح - پرستش درهم و دينار (پول پرستى )

• ط - به خود نازيدن و فريب خوردن

• ى - جاه و مقام خيالى (كاذب )

• نگاهى به سراسر فصل

• 1- تباه شدن دين و از دست رفتن آن :

• 2- پرستش درهم و دينار (پول پرستى ):

• 3- جاه و مقام خيالى (كاذب ):

• فصل هيجدهم : اسلام و نظام تكاثرى اترافى ، مبارزه اى فراگستر(11)

• - پاره اى از احوال متكاثران و توانگران و صفات ايشان (2)

• أ- پايمال كردن ارزشهاى والا براى تثبيت ارزشهاى ناچيز

• ب - تكذيب حق و جبهه گرى در برابر انقلابگران بر حق

• ج - تحقير مبلغان اصلاح و اشاعه گران فضيلت

• د - نفرت از بيچارگان و ناكامان

• ه‍- تن زنى از تكليفهاى دينى و اجتماعى و بازدارى ديگران از تحقق بخشى به آنها

• و - محور و معيار قرار دادن مال

• ز - آسودگى و آرزو، نه كوشش و كار

• ح - گرفتارى در دام شيطان و مغلوب گشتن

• ط - در چنگال آزمون و بلا

• ى - هراسهاى بزرگ

• 1- هنگام رسيدن مرگ

• 2 - در صحراى محشر

• نگاهى به سراسر فصل

• محور و معيار قراردادن مال :

• فصل نوزدهم : اسلام و نظام تكاثرى اترافى ، مبارزه اى فراگستر (12)

• - ايجاد حركتهاى ارتجاعى و تبهكارانه و پديد آوردن تنشهاى اجتماعى براى هدفهاى مرتجعانه

• نگاهى به سراسر فصل

• هدفهاى تكاثرى

• فصل بيستم : اسلام و نظام تكاثرى اترافى ، مبارزه اى فراگستر (13)

• - نفوذ در فرمانروايى و قانونگذارى

• نگاهى به سراسر فصل

• ده اقدام در جهت هدفهاى تكاثرى و ارتجاعى

• تذييلى مهم : وابستگى اقتصادى و تحميل آن بر حاكميت و مردم

• فصل بيست و يكم : اسلام و نظام تكاثرى اترافى ، مبارزه اى فراگستر (14)

• - توانگران دشمنان پيامبران بودند.

• نگاهى به سراسر فصل

• انسانگرايى دين

• فصل بيست و دوم : اسلام و نظام تكاثرى اترافى ، مبارزه اى فراگستر (15)

• - كنار گذاشتن توانگران و شادخواران ، اصلى بزرگ

• تذييل (1): برانگيختن عالمان به ترك همنشنى با توانگران

• تذييل (2): نكوهش قاطع متكاثران

• نگاهى به سراسر فصل

• هشت مسئله

• آگاهى (1)

• آگاهى (2)

• آگاهى (3)

• تذييل

• فصل بيست و سوم : محدوديت مالكيت در تشريع اسلامى (1)

• أ - تقسيم عمومى

• ب - حد الاهى اموال

• 1 - بر حسب مقياسهاى تكوينى

• 2 - بر حسب مقياسهاى تشريعى

• آگاهى (1)

• آگاهى (2)

• آگاهى (3)

• آگاهى (4)

• آگاهى (5)

• نگاهى به سراسر فصل

• 1 - تقسيم عمومى :

• ده مسئله

• 2- حد الاهى اموال :

• آگاهى

• فصل بيست و چهارم : محدوديت مالكيت در تشريع اسلامى (2)

• أ- منع گذشتن از حد ميانه

• ب - محدود سازى مال از راه محدود سازى سود

• ج - گرد آورى تكاثرى و اسراف

• د - تكاثر و خروج مال از حد الاهى

• ه‍ - ربا و خروج مال از حدالاهى

• نگاهى به سراسر فصل

• ده نتيجه بسيار مهم ميانه روى در معيشت و مصرف

• شش مطلب

• تعريف ((مال )) در اسلام

• پنج اشاره و آگاهى

• فصل بيست و پنجم : نبردى سهمگين با زراندوزى

• أ - نابودگرى زراندوزى (گنجسازى - پس اندازهاى كلان )

• فائده

• نتيجه اى مهم

• ايستارى قاطع درباره اموال

• تتميم

• ب - مقدارهاى تقريبى

• نگاهى به سراسر فصل

• 1 - زراندوزى و نابودگرى آن :

• 2- معنى ((كنز)) و تعريف و اندازه آن :

• 3- جدايى كنز از موضوع زكات :

• 4- محتواى تربيتى ((آيه كنز)) (1):

• 5 - محتواى تربيتى ((آيه كنز)) (2):

• 6- رابطه مال اندوزى با اسراف :

• 7- مال اندوزى و احتكار:

• 8- مال اندوزى و عذاب الاهى :

• 9- مقدار اندخته (گنج - ذخيره هاى بانكى ):

• سه مطلب

• 10 - توضيح يك حديث :

• 12 - روزگار امام باقر (ع ) و امام صادق (ع )، و اوضاع و احوال مساعد:

• 13 - روزگار امام باقر (ع ) و امام صادق (ع ) و اوضاع و احوال نامساعد:

• 14 - راءى شيخ كلينى درباره اموال :

• 15 - اجتهاد، واقعيت و آفاق آن :

• 16 - پانزده امر مهم و معتبردر ((اجتهاد)):

• 17 - چگونگى فهم ((حوادث واقعه )):

• 18 - فقه سنتى و توانايى آن :

• 19 - كتابها (بابها)يى كه بايد بر فقه سنتى افزوده گردد (20 كتاب ، باب):

• 20 - پايان و خلاصه :

• فصل بيست و ششم : محدوديت مصرف در تشريع اسلامى

• أ - محدوديت در خرج كردن و هزينه گذارى

• ب - محدوديت در خوردن و آشاميدن

• ج - محدوديت در ظرف و استفاده از آن

• د - محدوديت در جامه

• ه‍- محدوديت در زناشوئى و هزينه هاى آن

• و - محدوديت در فرش و بستر و اثاث

• ز - محدوديت در وسايل سوارى

• ح - محدوديت در مسكن

• ط - مسكن اضافى يا اشرافى و طرد آن (نهى از اسراف در ساختمان )

• ى - مصرف نابجاى مال و بيم دادن از آن

• نگاهى به سراسر فصل

• 1- محدوديت در مصرف و هزينه ...:

• 2 - محدوديت در خوردن و آشاميدن :

• 3- محدوديت در فرش و بستر:

• تذييل

• 4- محدوديت در مسكن :

• چهارمطلب

• همه خانه داشتند

• فصل بيست و هفتم : مبارزه اى نابودگر با اسراف و تبذير

• أ - نگاهى كلى

• ب - تعريف اسراف و حدود آن

• ج - نهى از غرق گشتن در مصرف و برخوردارى

• د - مسرفان و از بين رفتن حق --وق ديگران به دست ايشان

• ه‍ - مسرفان ، فسادكنندگان در زمين

• و - خداى متعال مسرفان را دوست نمى دارد

• ز - تبذير و نهى قاطع از آن

• ح - تبذيرگران برادران شياطينند

• ط - تبذير گر مفسد است

• ى - تبذيرگر به خواسته خويش نمى رسد

• تذييل : از تبذيرگرى تا تنگ نظرى

• آگاهى (1): پرخورى اسراف است

• آگاهى (2): زيانهاى پرخورى

• نگاهى به سراسر فصل

• 1 - مفهوم اسراف :

• 2- خاستگاه نفسانى اسراف :

• 3- واقعيت اسراف :

• 4- آثار مشترك دو اسراف (اسراف در مالكيت ، اسراف در مصرف ):

• 5- فهم مجموعى موضوع :

• 6- اسراف در توليد و واردات :

• 7- مسرفان مفسدانند:

• 8- عالمان دين و مسرفان دنيا:

• 9- امت مسلمان و مسرفان :

• 10- حاكميت اسلامى و مسرفان :

• تتميم (1): اسراف در اموال عمومى

• تتميم (2): دزدى از همه

• فصل بيست و هشتم : اندازه دارى و ميانه روى در زندگى ، اصلى اسلامى

• أ - دست يافتن به نيمى از معيشت (نيازهاى زندگى )

• ب - قوام معاش

• ج - زياد شدن كم

• د- گندم كيل شده و بركت آن (بركت اندازه دارى در مصرف )

• ه‍ برابرى با مردمان در خوراك ، از راه اندازه دارى و ميانه روى

• و - از نشانه هاى ايمان

• ز- روش پرهيزگارى

• ح - از آثار فهم دين

• ط - يكى از سه مايه نجات

• ى - رابطه تندرستى با ميانه روى در خوراك (كم خوردن )

• يا - رابطه درست انديشى با ميانه روى در خوراك (كم خوردن )

• يب - رابطه تهذيب نفس با ميانه روى در معيشت

• يج - رهايى از تباهى

• يد - تدبير معاشى و آثار آن

• يه - كمالاعلا

• يو - كسب كامل

• يز - ضمانتى براى فقير نشدن

• يح - جبران پريشانى فقر

• يط - آمادگى براى آينده

• ك - از وسايل نجات ابدى

• كا- ميانه روان نيكو كارانند

• كب - از وصيتهاى صديقان (خدا گرايان راستين و بزرگ )

• كج - دعاى ولخرجان مستجاب نمى شود

• كد - خيرالاهى

• كه - بركتهاى ميانه روى در معيشت

• تتميم : خداى متعال صرفه جويان را دوست مى دارد

• نگاهى به سراسر فصل

• پرتوى روشنگر

• تذييل (1)

• تذييل (2)

• تذييل (3)

• تذييل (4)

• تذييل (5)

• تذييل (6)

• فصل بيست و نهم : بسندگى به كفاف ، قناعت ، اصالت و حدود

• أ - بسندگى به كفاف (اندازه لازم )

• ب - قناعت (زندگى پاكيزه )

• نگاهى به سراسر فصل

• فصل سى ام : اسلام و فقر، مبارزه اى فراگستر (1)

• - آشنا كردن مردمان با آثار فقر و نتايج منفى آن

• الف - پريشانى

• ب - بدبختى ، گرفتارى

• ج - تلخترين چيز

• د - شر واقعى

• ه‍ - عامل زياد شدن خطاو گناه

• و - بزرگترين مرگ

• ز - دشوارتر از كشته شدن

• ح - سختتر از آتش نمرود

• ط. - همدم بد، دشمن جفاكار

• ى - اندوه شب ، خوارى روز

• يا - ننگ دين ، سستى يقين

• يب - سراسيمگى عقل ، كليد بدبختى ، نوميدى

• يج - شكننده پشت آدمى

• يد - بى ياورى ، اندوه ، رنج

• يه - اندك بسيار

• يو - لالشدن به هنگام دفاع از حق خويش

• يز - غربت در وطن

• يح - فراموش شدن در جامعه

• يط - چيزى كه بايد از آن به خدا پناه برد

• ك - نزديك شدن به بى باورى

• نگاهى به سراسر فصل

• پنج مسئله

• فصل سى و يكم : اسلام و فقر، مبارزه اى فراگستر(2)

• - ابطال شخصيت انسانى

• أ - وارونه سازى و پايمالى فضيلتها

• (1) - در سطح فردى

• (2) - در سطح اجتماعى

• ب - خوار شدن در نزد نزديكان

• ج - نگرانى و اضطراب

• د - نيازمندى به همسانان و مجبور گشتن به ستايش آنان

• ه‍- از دست رفتن آبرو

• نگاهى به سراسر فصل

• ابطال شخصيت انسانى :

• آگاهيى مهم

• فصل سى و دوم : اسلام و فقر، مبارزه اى فراگستر (3)

• - نزديكى فقر به كفر (سستى در باور دينى يا اعمال دينى )

• أ - رابطه فقر با كفر

• ب - فقر، ميراندن و كشتن

• توضيح (1)

• توضيح (2)

• نگاهى به سراسر فصل

• فقر، ميراندن و كشتن :

• 1 - كشته شدن شخصيت :

• 2 - كشته شدن جسم و نيروى آن :

• 3 - كشته شدن مواهب و استعدادها:

• 4 - كشته شدن فضايل و اخلاق :

• 5- كشته شدن ايمان و عقيده :

• فصل سى و سوم : اسلام و فقر، مبارزه اى فراگستر (4)

• - خاستگاههاى فقر و علتهاى آن (1) پاره اى از خاستگاههاى فردى

• أ - دنبال كار نرفتن

• ب - تنبلى و بيحوصلگى

• د - خيانت

• ه‍ـ ـ اسراف كردن

• و - اندازه نداشتن در معيشت

• ز - تحرك نداشتن در طلب روزى

• ح - خود را به مردم محتاج ساختن

• ط - در سوال بر خود گشودن (و از اين و آن چيز خواستن )

• ى - درخواست كردن بدون نيازمندى

• تذييل (1)

• تذييل (2)

• تذييل (3)

• تذييل (4)

• نگاهى به سراسر فصل

• پاره اى از خاستگاههاى فردى فقر:

• فصل سى و چهارم : اسلام و فقر، مبارزه اى فراگستر (5)

• خاستگاههاى فقر و علتهاى آن (2) پاره اى از خاستگاههاى اجتماعى عمومى (اقتصادى ،حقوقى ) (در قلمرو استضعاف اقتصادى )

• أ - نظام تكاثرى اترافى

• ب - خوردن اموال به ستم و گناه

• ج - ستم كردن بر مزدوران و كارگران

• د - سودهاى سنگين (در داد و ستد)

• ه‍ - محروم شدن از حاصل دسترنج خويش

• و - ربا

• ز - كم فروشى و احتكار

• ح - بى توجهى به مسئوليتهاى مشترك اجتماعى

• ط - خوددارى از پرداختن دو زكات (رسمى و غيررسمى )

• ى - غصب حقوق محرومان به دست توانگران و دزديده شدن ارزاق مسكينان

• نگاهى به سراسر فصل

• پاره اى از خاستگاههاى اجتماعى فقر:

• فصل سى و پنجم : اسلام و فقر، مبارزه اى فراگستر (6)

• خاستگاههاى فقر و علتهاى آن (3) پاره اى از خاستگاههاى اجتماعى دولتى (اقتصادى ، سياسى ) - (در قلمرو ((استضعاف اقتصادى

• أ - مالكيتهاى كلان اراضى

• ب - اختصاص يابى اموال عمومى و فرصتهاى اقتصادى به كسانى خاص

• ج - ضعفهاى اجرايى

• د - بى اطلاعى فنى از روشهاى بهره بردارى از اموال و نپرداختن به نوسازى صنعت (ضعف صنعتگرايى و فقدان تخصص )

• ه‍- سپردن كارها به دست كم خردان ، مرتجعان ، غير متخصصان ، ناواردان به برنامه ريزى ، و فاقدان امانت اجرايى

• و - بهره نبردن درست از منابع ثروت ، كانها، زمينها، آبها و كوتاهى كردن در ايجاد كار و اشتغال

• ز- اقتصاد آزاد و ترك اقتصاد جهتدار اسلامى

• ح - فرو گذاشتن مساوات در تقسيم امكانات

• ط - سهل انگارى در گرد آورى اموال عمومى و افزايش دادن آنها

• ى - نپرداختن حقوق محرومان

• يا - كوتاهى كردن در گرفتن و زنده كردن حقوق مستضعفان

• يب - خيانت كارگزاران و ماءموران امور مالى

• يج - اجرا نشدن عدالت اجتماعى

• يد - بى اعتنايى به حال فراموش گشتگان و له شدگان

• يه - شركت ندادن مستضعفان در قضاياى سرنوشت ساز، و در احزاب سياسى و مجالس محلى و شورايى

• نگاهى به سراسر فصل

• پاره اى از خاستگاههاى دولتى فقر:

• 1- اختصاص يافتن اموال عمومى به طبقه اى خاص :

• 2- ضعفهاى اجرايى :

• 3- سپردن امور به دست كم خردان و غير متخصصان :

• 4- قصور و تقصير در گرفتن حقوق مستضعفان و بازگرداندن به ايشان :

• 5 - خيانت كارگزاران و ماءموران امور مالى :

• 6- شركت ندادن مستضعفان در قضاياى سرنوشت ساز، و در احزاب سياسى و مجالس محلى و شورايى :

• فايده

• فصل سى و ششم : اسلام و فقر، مبارزه اى فراگستر (7)

• - همه چيز براى ، نه ويژه يك يا چند گروه

• نگاهى به سراسر فصل

• فصل سى و هفتم : اسلام و فقر، مبارزه اى فراگستر (8)

• - شركت داشتن بينوايان در دارايى و امكانات توانگران

• نگاهى به سراسر فصل

• فصل سى و هشتم : اسلام و فقر، مبارزه اى فراگستر (9)

• - بيزارى از فقيران و محرومان ، و غصب اموال و ارزاق ايشان ، و نتايج منفى اين رفتار و كردار

• نگاهى به سراسر فصل

• پيامدهاى بسيار هراسناك بى توجهى به محرومان و مستضعفان

• ارزشهايى اصلى و مهم و حياتى كه به علت فقر نابود مى شوند

• فصل سى و نهم : اسلام و فقر، مبارزه اى فراگستر(10)

• - همنشينى با بينوايان ، اصلى بزرگ

• تذييل : عالمان دين و حاكمان مسلمين و انگيزش ايشان به همنشينى با مستضعفين

• نگاهى به سراسر فصل

• احاديثى كه بر لزوم معاشرت با مستضعفان دلالت دارد

• هشدارى مهم

• تفسير يك حديث نبوى

• دو توضيح مهم

• گروههاى اجتماعى و وظايف سنگين آنان در نبرد با فقر و استضعاف

• (1) - وظيفه عموم افراد جامعه است كه :

• (2) - وظيفه عالمان دينى است كه :

• (3) - وظيفه مبلغان ، واعظان ، امامان جمعه و جماعت است كه :

• (4) - وظيفه مسئولان آموزش و پرورش و برنامه ريزان و مؤ لفان كتابهاى درسى دبستانها و دبيرستانهاست كه :

• (6) - وظيفه قوه قضائيه است كه :

• (7) - وظيفه قوه مجريه (حكومت اسلامى ) است كه :

• (8) - وظيفه بازرگان ، توليدكنندگان ، نرخگذار او سردمداران((كيل )) و ((ميزان )) است كه :

• (9) - وظيفه استادان دانشگاهها و متخصصان علوم اجتماعى و اقتصادى است كه :

• (10) - وظيفه برنامه ريزان رسانه هاى گروهى (راديوها، تلويزيونها) است ،و مديران آنها و متخصصان و هنرمندانى كه در آنها كار مى كنند (و هنرمندان تئاتر و سينما)كه :

• (11) - وظيفه روزنامه نگاران و صاحبان جرايد و مجلات (مطبوعات ) است كه :

• (12) - وظيفه نويسندگان است كه :

• (13) - وظيفه شاعران و هنرمندان و عكاسان و نقاشان است كه :

• (14 و 15) - وظيفه طلاب علوم دينى حوزه ها و دانشجويان دانشگاههاست كه :

• دين اسلام - به هيچ روى - حضور فقر و استمرار آن را در جامعه هاى بشرى نمى پذيرد (شواهد مهم موضوع )

• اوجى از انسانيت اعصار(1)

• اوجى از انسانيت اعصار(2)

• ياد آوريى مهم : شروط فقر ممدوح (20 شرط)

• هشدار (1): فقر و مسائل آن (50 مسئله )

• هشدار (2): نابودى مستكبران اقتصادى ، هدف مهم انقلابهاى انبيايى .

• ملاحظه

• فصل چهلم : افراط و تفريط مالى و ارتباط اين دو با واقعيت وجود انسان

• أ- واقعيت وجود انسان و روزى حلال

• ب - واقعيت وجود انسان و خوردن حرام

• ج ـ واقعيت وجود انسان و افراط مالى ، تباهى و وسيله تباهى

• د- واقعيت وجود انسان و تفريط مالى ، تباهى و وسيله تباهى

• ه‍- واقعيت وجود انسان و افراط مالى ، سست باورى

• و- واقعيت وجود انسان و تفريط مالى ، سست باورى

• ز- واقعيت وجود انسان و مال ، دگرگونيها و حالات

• ح - واقعيت وجود انسان و اندازه مناسب مال

• تذييل : كارهاى انسان در ارتباط با حلال و حرام

• نگاهى به سراسر فصل

• سه موضوع بنيادين

• مقايسه

• چند تجربه و تحليل