شبکه فرهنگی الحسنین (علیهما السلام)

مدیریت در اسلام

نویسنده: زیر نظر سید مهدی الوانی
محقق: علی عطائی اصفهانی
مترجم: علی عطائی اصفهانی
گروه:

• سخن پژوهشگاه

• مقدمه

• 1. سيره منطقى تئوريهاى مديريت

• 1-1. مكتب كلاسيكها

• 2-1. مكتب نئوكلاسيكها

• 3-1. مكتب سيستمى

• 2. ضرورت و تعريف مديريت اسلامى

• 3. دين و دانش مديريت

• بخش اول : برنامه ريزى

• فصل اول : مفاهيم و كليات

• 1. تعريف برنامه ريزى

• 2. اهميت برنامه ريزى

• 3. فوايد برنامه ريزى

• 1-3. كاستن از ميزان خطاپذيرى

• 2-3. استفاده بهينه از منابع و امكانات

• 3-3. ايمنى از ندامت و پشيمانى

• فصل دوم : انواع برنامه ريزى

• 1. برنامه ريزى جامع يا استراتژيك

• 2. برنامه ريزى عملياتى يا اجرايى

• تفاوت برنامه ريزى جامع با برنامه ريزى عملياتى

• برنامه ريزى جامع در قرآن

• فرايند برنامه ريزى جامع

• برنامه ريزى عملياتى و اجرايى

• ويژگى هاى برنامه ريزى عملياتى

• فصل سوم : مباحث ويژه در برنامه ريزى

• 1. هدف گذارى

• 1-1. نگرشهاى مديران و هدف گذارى

• 1-2. ويژگيهاى هدف

• 2. سرنوشت و برنامه ريزى

• 3. عوامل معنوى و برنامه ريزى

• 1-3. توكل

• 4. عوامل معنوى و شكست برنامه

• بخش دوم : تصميم گيرى

• فصل اول : مفاهيم و كليات

• 1. تعريف تصميم گيرى

• 2. اهميت تصميم گيرى

• فصل دوم : فرايند تصميم گيرى

• 1. بررسى و درك مسئله (شناخت مشكل ، نياز و فرصت)

• 1-1. تعريف مسئله

• 2. يافتن و ارائه راه حلها

• 1-2. حدود گزينه يابى

• 3. ارزيابى راه حلها و انتخاب بهترين راه حل

• 4. اجرا و بازنگرى

• فصل سوم : مولفه هاى اساسى در تصميم گيرى

• 1. مشورت

• 1-1. آثار و فوايد مشورت

• 2-1. صفات و ويژگيهاى مشاوران

• 2. حق محورى

• 3. توكل

• فصل چهارم : ويژگيهاى تصميم گيرى موثر

• 1. دارا بودن اطلاعات كافى

• 2. آينده نگرى و عاقبت انديشى

• 3. استفاده از تجربه

• 4. بهره گيرى از مزاياى تصميم گيرى فردى-گروهى

• 1-4. نقاط قوت تصميمات گروهى :

• 2-4. نقاط ضعف تصميمات گروهى :

• 3-4. نقاط قوت تصميمات فردى :

• 4-4. نقاط ضعف تصميمات فردى :

• 5. قاطعيت و تصميم گيرى

• بخش سوم : سازماندهى

• فصل اول : مفاهيم و كليات

• 1. تعريف سازمان

• 2. تعريف سازماندهى

• فصل دوم : مبانى و عناصر سازماندهى

• 1. مبانى سازماندهى

• 1-1. سازماندهى بر مبناى وظيفه (هدف)

• 2-1. سازماندهى برمبناى زمان

• 3-1. سازماندهى برمبناى ارباب رجوع

• 4-1. سازماندهى بر مبناى محصول

• 5-1. سازماندهى بر مبناى ناحيه جغرافيايى

• 2 عناصر سازماندهى

• 1-2. تقسيم وظايف و كارها

• 2-2. هماهنگى

• فصل سوم : تمركز و عدم تمركز سازمانى

• 1. تعاريف كلى

• 1-1. تمركز و عدم تمركز سياسى

• 2-1. تمركز و عدم تمركز ادارى

• 3-1. تمركز و عدم تمركز سازمانى

• 2. تمركز و عدم تمركز از تئورى تا عمل

• 1-2. عدم تمركز به دليل اطلاعات غير واقعى مدير

• 2-2. عدم تمركز به دليل عدم اجراى تصميمات مدير

• 3-2. تمركز به دليل كمى دانش و اطلاعات زيردستان

• 3. علل گرايش مديران به تمركز

• 4. نقش انتقاد پذيرى مديران در تحقق عدم تمركز

• 5. ضرورت عدم اتكاى سازمان به مدير عالى

• 6. علل عدم گرايش زيردستان به پذيرش مسئوليت

• 7. راههاى چيره شدن بر موانع تفويض اختيار

• 1-7. ايجاد اعتماد به نفس

• 2-7. اعتماد به زيردستان

• 3-7. فراهم كردن عوامل تشويقى

• 4-7. گذشت از خطاى زيردستان و ملامت نكردن آنها

• 8. اصول تفويض اختيار

• 1-8. هماهنگى مسئوليت با تواناييهاى فرد

• 2-8. تفويض اختيار پس از امتحان فرد

• 3-8. تفويض اختيار همراه با نظارت و كنترل

• 4-8. تفويض اختيار همراه با مسئوليت خواهى

• 5-8. تفويض اختيار همراه با حسابرسى

• 6-8. عدم سلب مسئوليت از واگذارنده اختيار

• 9. شايسته سالارى

• 1-9. شرايط كسانى كه به آنها تفويض اختيار مى شود

• 2-9. شرايط قبول اختيار

• 10. محاسن و معايب عدم تمركز

• 11. تمركز و عدم تمركز از ديدگاه اسلام

• 12. نقش شخصيت قبول كنندگان اختيار، در ميزان عدم تمركز

• 13. تعادل در عدم تمركز

• 1-13. تعادل به عنوان يك اصل كلى در همه امور

• بخش چهارم : انگيزش

• فصل اول : مفاهيم و كليات

• 1. تعريق انگيزش

• 2. اهميت و جايگاه انگيزه

• 3. انسان شناسى و انگيزش

• فصل دوم : نيازها و انگيزه ها

• 1. تئوريهاى ناز در انگيزش

• 1-1. نظريه سلسله مراتب نيازها

• 2-1. فهرست نيازهاى مادى

• 3-1. تئورى ERG آلدرفر

• 4-1. نظريه نيازهاى سه گانه

• 2. ارزيابى تئوريهاى نياز

• 3. مراتب و درجات انگيزه ها

• 1-3. انگيزه هاى مادى

• 2-3. انگيزه هاى معنوى

• 3-3. انگيزه هاى تلفيقى

• فصل سوم : متغيرهاى اساسى در انگيزش

• 1. باورهاى دينى

• 2. برخورد عادلانه

• 3. تامين مطلوب نيازهاى معيشتى (مادى)

• 4. جذابيت اهداف

• 5. توجه ، تمجيد و تشويق

• 1-5. توجه

• 2-5. تمجيد

• 3-5. تشويق و پاداش

• 6. طراحى مناسب شغل

• 1-6. مهندسى شغل

• 2-6. توسعه شغل

• 3-6. چرخش شغل

• 4-6. غنى سازى شغل

• 5-6. مشاغل گروهى

• 6-6. خصوصيات مطلوب شغلى

• توصيه هايى براى انگيزش كاركنان

• بخش پنجم : ارتباطات

• فصل اول : مفاهيم و كليات

• مقدمه

• 1. تعريف ارتباطات

• 2. اهميت ارتباطات

• فصل دوم : فرايند ارتباطات

• 1. فرستنده پيام

• 1-1. مهارتهاى علمى

• 2-1. قدرت بيان

• 3-1. نرم خويى

• 2. پيام

• 1-2. مفيد بودن پيام

• 2-2. روشن بودن پيام

• 3-2. متانت پيام

• 3. كانالهاى ارتباطى

• 1-3. استفاده از هنر

• 2-3. روش غير مستقيم

• 3-3. روشهاى استدلالى ، موعظه اى و مجادله اى

• 4. گيرنده پيام

• 1-4. اهميت گوش كردن

• 2-4. فرايند گوش كردن

• 3-4. بهبود مهارتهاى گوش كردن

• 5. بازخور

• فصل سوم : موانع ارتباطات

• 1. اختلال محيطى

• 2. اختلال معنايى

• 3. اختلال ادراكى

• 4. خشم

• 5. ترس

• 6. تملق و چاپلوسى

• 7. ارتباط با واسطه

• فصل چهارم : ارتباطات اثر بخش

• 1. هماهنگى ميان گفتار و عمل مدير

• 2. خير خواهى مديران نسبت به كاركنان

• 3. موقعيت سنجى

• 4. عوامل فيزيكى و ظاهرى

• بخش ششم : رهبرى

• فصل اول : مفاهيم و كليات

• 1. اهميت رهبرى

• 1-1. ضعف و نارسايى در طراحى سازمان

• 2-1. تغيير در شرايط و پويايى محيط

• 3-1. پويايى در درون سازمان

• 4-1. تلفيق نيازها و اهداف كاركنان با اهداف سازمان

• 2. تعريف رهبرى

• 1-2. رابطه رهبرى و مديريت

• 3. نظريه هاى رهبرى

• 1-3. نظريه هاى خصوصيات فردى رهبرى

• 2-3. نظريه هاى رفتار رهبرى

• 3-3. تئوريهاى اقتضائى در رهبرى

• فصل دوم : قدرت و رهبرى

• 1. قدرت

• 1-1. تعريف قدرت

• 2-1. رابطه قدرت با رهبرى

• 3-1. تصور قدرت

• 4-1. انواع قدرت

• فصل سوم : ويژگى رهبران موفق و اثر بخش

• 1. تقوا

• 2. رفق و مدار

• 1-2. آثار و پيامدهاى رفق و مدارا

• 2-2. رفق و مدارا يا شدت و تندى

• 3. الفت و محبت

• 4. دفع بدى با خوبى

• 1-4. سيره عملى رهبران دين در دفع بدى با خوبى

• 5. سعه صدر

• فصل چهارم : نفش اطرافيان در موفقيت رهبر

• 1. اطرافيان رهبر

• 1-1. ويژگيهاى اطرافيان

• 2-1. رنت خوارى

• 3-1. سيره عملى معصومان (عليه السلام) در برخورد با اطرافيان

• بخش هفتم : كنترل و نظارت

• فصل اول : مفاهيم و كليات

• مقدمه

• 1. تعريف كنترل

• 3. ضرورت كنترل و آثار آن

• 1-2. اشراف بر اثربخشى ساير وظايف مديريت

• 2-2. پيش بينى عكس العمل مناسب در برابر تغييرات محيطى

• 3-2. اطمينان از روند صحيح پيشرفت كارها

• 4-2. تشويق به امانتدارى

• 5-2. ترغيب به مدارا با مردم

• 3. ارتباط كنترل با برنامه ريزى

• فصل دوم : فرايند نظارت و كنترل

• 1 تعيين استانداردها و معيارها

• 2. جمع آورى اطلاعات و اندازه گيرى عملكرد

• 1-2. اهميت اطلاعات

• 2-2. ويژگيهاى اطلاعات مطلوب و اثر بخش

• 3. مقايسه اطلاعات به دست آمده از عملكرد با استانداردها

• 4. پيگيرى و انجام اقدامات اصلاحى

• فصل سوم : انواع نظارت و كنترل

• 1. نظارت و كنترل آشكار و علنى

• 1-1. نظارت و كنترل مستقيم

• 2-1. نظارت و كنترل غير مستقيم

• 2. كنترل و نظارت مخفى و پنهانى

• فصل چهارم : نظارت همگانى

• 1. نظارت كاركنان سازمان بر عملكرد يكديگر

• 2. نظارت كاركنان بر عملكرد مديران و مسئولان سازمان

• 3. زمينه سازى براى گسترش نظارت همگانى

• فصل پنجم : سيره رهبران دين در نظارت

• 1. سيره پيامبر گرامى اسلام (صلى الله عليه و اله و سلم)

• 2. سيره امير مؤ منان على (عليه السلام)

• فصل ششم : مباحث ويژه

• 1. ويژگيهاى ناظران و بازرسان

• 1-1. خداترسى

• 2-1. دين دارى

• 3-1. حق گويى

• 4-1. صداقت و راست گويى

• 5-1.امانت دارى

• 6-1. وفادارى

• 7-1. تواضع و فروتنى

• 2. ويژگيهاى نظارت و كنترل موثر

• 1-2. دقت

• 2-2. مبتنى بر اهداف سازمان بودن

• 3-2. تاكيد بر نقاط استراتژيك و راهبردى

• 4-2. به موقع بودن

• 5-2. انعطاف پذيرى

• 6-2. مقرون به صرفه بودن

• 7-2. تناسب

• 8-2. مقبوليت داشتن

• 3. نظارت غير مشروع (تجسس)

• بخش هشتم : خودكنترلى

• فصل اول : مفاهيم و كليات

• 1. تعريف خود كنترلى

• 2. نقش و ضرورت خود كنترلى

• فصل دوم : عوامل خود كنترلى

• 1. تلفيق هدفهاى فرد و سازمان

• 2. خويشتن كارى

• 3. انگيزه توفيق طلبى

• 4. ارزشها و احساسات ملى

• 5. وجدان كارى

• 6. باورها و ارزشهاى اسلامى

• 1-6. تبيين باورهاى اسلامى

• 2-6. ارزشها

• فصل سوم : مكانيزمهاى خود كنترلى

• 1. تقويت ايمان و ترويج ارزشهاى اسلامى

• 2. اصلاح گزينش

• 3. تامين و توسعه رفاه كاركنان

• فصل چهارم : خود كنترلى

• 1. فرايند خود كنترلى

• 1-1. مشارطه

• 2-1. مراقبه

• 3-1. محاسبه

• 4-1. معاتبه

• 2. آثار و فوايد خود كنترلى