ฮะดีษฆอดีรคุม ตอนที่ 7

 

อิบนุ อุกดะฮ์ เกิด ฮ.ศ. 249 กูฟะฮ์ อิรัก และตาย ฮ.ศ. 332
ชื่อเต็มว่า อะหมัด บินมุฮัมมัด บินสะอีด บินอุกดะฮ์ อัลฮาฟิซ อบุลอับบาส

1.  #อิบนุฮะญัร (ตายฮ.ศ. 852) นักปราชญ์ซุนนี่ #กล่าวว่า

قُلْتُ لم يجاوز المؤلف ما ذكر بنُ عبدِ البر وفيه مقنع ولكنه ذكر حديث الموالاة عن نَفَرٍ سَماَّهُم فَقَط

ฉันขอกล่าวว่า ผู้แต่งหนังสือนั้นไม่ได้กล่าวเกินเลยไปจากสิ่งที่อิบนุอับดุลบัรริ ( ตายฮ.ศ. 463) และในนั้นถือว่าเพียงพอแล้ว
แต่เขาได้กล่าวถึงฮะดีษมุวาลาต(มันกุนตุเมาลาฮุ ฟะอะลียุน เมาลาฮุ หรือ ฮะดีษฆอดีรคุม)จากชายคนหนึ่งที่เรียกพวกเขาเท่านั้น

وقد جَمَعَهُ ابنُ جرير الطبري في مؤلَّفٍ فيه أضعافٌ مَن ذَكَرَ وصَحَّحَهُ

และอิบนุญะรีร อัตต็อบบะรี่(ตายฮ.ศ.310) ได้รวบรวมฮะดีษบทนี้ไว้ในหนังสือเล่มหนึ่ง ซึ่งในตำรานั้นมีผู้ที่กล่าวถึงฮะดีษนี้มากมาย และได้วิจารณ์มันว่าเป็นสายรายงานที่ซอฮิฮ์

وَاعْتَنَى بِجَمْعِ طُرُقِهِ أبو العباس بنُ عُقْدَة فَأَخْرَجَهُ مِنْ حَدِيْث سَبْعِيْنَ صَحاَبِياًّ أَوْ أَكْثَر

และอบุลอับบาส #อิบนุอุกดะฮ์ (ตายฮ.ศ.332) ได้ให้ความสำคัญต่อการรวบรวมสายรายงานต่างๆของฮะดีษนี้(ฆอดีรคุม)
แล้วเขาได้รายงานฮะดีษนี้จากการรายงานฮะดีษของซอฮาบะฮ์ 70 คนหรือมากกว่านั้น

ดูหนังสือ  ตะฮ์ซีบ อัตตะฮ์ซีบ เล่ม 5 หน้า 701

2.  #อิบนุฮะญัรอัลอัสก่อลานีกล่าวว่า

وَأَمَّا حَدِيث مَنْ كُنْت مَوْلَاهُ فَعَلِيّ مَوْلَاهُ فَقَدْ أَخْرَجَهُ التِّرْمِذِيّ وَالنَّسَائِيّ وَهُوَ كَثِيرُ الطُّرُق جِدًّا

ส่วนฮะดีษ ( มันกุนตุ เมาลาฮ์ ฟะอะลียุน เมาลาฮ์) ท่านติริมิซีกับท่านนะซาอีได้รายงานมันไว้ และมันมีสายรายงานมากมายจริงๆ

وَقَدْ اِسْتَوْعَبَهَا اِبْنُ عُقْدَة فِي كِتَاب مُفْرَد ، وَكَثِيرٌ مِنْ أَسَانِيدِهَا صِحَاحٌ وَحِسَانٌ

และ อิบนุอุกดะฮ์ได้รวบรวมมันไว้ในหนังสือเอกเทศน์เล่มหนึ่ง
สายรายงานของมันส่วนมากแล้วเป็นสายรายงานที่ ซอฮิฮ์ และ ฮาซัน

ดูหนังสือ ฟัตฮุลบารี ชัรฮุ ซอฮิฮ์บุคอรี เล่ม  11 หน้า 5

#คำถาม
 
1.หนังสือของอิบนุอุกดะฮ์ที่รวบรวมฮะดีษฆอดีรคุมที่ซอฮิฮ์สูญหายไปไหน

2.ทั้งต็อบบะรี่(ตาย310) และอิบนุอุกดะฮ์(ตาย332) ถูกกล่าวหาเป็น ชีอะฮ์ ทั้งๆที่อุละมาอ์สองคือ นักปราชญ์ผู้ยิ่งใหญ่ของโลกอิสลาม
แต่อุละมาอ์ของพวกอุมัยยะฮ์ชิงชังทั้งต็อบบะรี่และอิบนุอุกดะฮ์ เพราะทั้งสองรวบรวมฮะดีษฆอดีรคุมเป็นตำรา

-----

#อัซซะฮะบี (ลูกศิษย์อิบนุตัยมียะฮ์) #กล่าวว่า

أحمد بن محمد بن سعيد بن عقدة الحافظ أبو العباس، محدث الكوفة، شيعي متوسط
ضعفه غير واحد، وقواه آخرون

อะหมัด บินมุฮัมมัด บินสะอีด #อิบนุอุกดะฮ์ / คือ นักรายงานฮะดีษ ชาวกูฟะฮ์ #เป็นชีอะฮ์ ระดับปานกลาง
มีนักวิชาการเกินหนึ่งคนกล่าวว่าเขาดออีฟ
และอีกส่วนหนึ่งกล่าวว่าเขาแข็งแรง(เชื่อถือได้)
ดู มีซานุล อิ๊อ์ติดาล เล่ม 1 หน้า 136 อันดับที่ 548

#แต่อัซซะฮะบีกล่าวถึงอิบนุอุกดะฮ์อีกที่หนึ่งว่า

ابْنُ عُقْدَةَ أَحْمَدُ بنُ مُحَمَّدِ بنِ سَعِيْدِ

قُلْتُ: قَدْ رُمِي ابْنُ عُقْدَةَ بِالتَّشَيُّع، وَلَكِنْ رِوَايتُهُ لِهَذَا وَنَحْوِهِ، يَدُلُّ عَلَى عَدَم غلِّوهُ فِي تشيُّعه،

ฉันขอกล่าวว่า อิบนุอุกดะฮ์ถูกกล่าวหาว่าเขาเป็นชีอะฮ์
แต่ การรายงานฮะดีษของเขาสำหรับเรื่องนี้และเรื่องที่คล้ายๆกันนี้ คือหลักฐานบ่งบอกว่า อิบนุอุกดะฮ์ไม่ได้มีความฆูล๊าตเลยเถิดในความเป็นชีอะฮ์ของเขาเลย

ดู สิยัร อะอ์ลามุน นุบะลาอ์ เล่ม 15 หน้า 343 อันดับที่ 178

คำพูดของอุละมาอ์ที่กล่าวถึงอิบนุอุกดะฮ์

> ตารีค บัฆด๊าด เล่ม 5 หน้า 18

أجمع أهل الكوفة أنه لم ير من زمن عبد الله بن مسعود إلى زمن ابن عقدة أحفظ من ابن عقدة

ชาวกูฟะฮ์ได้เห็นพ้องต้องกันเป็นเอกฉันท์ว่า ไม่เคยเห็นผู้ใดตั้งแต่สมัยท่านอับดุลลอฮ์ บินมัสอู๊ด จนมาถึงสมัยอิบนุอุกดะฮ์ ที่จดจำ(ฮะดีษ)ได้มากกว่าอิบนุอุกดะฮ์

> ตารีค บัฆด๊าด เล่ม 5 หน้า 14

وقال ابن الجوزي (ت 597 ه‍): كان من أكابر الحفاظ

อิบนุลเญาซี (ตาย 597) กล่าวว่า อิบนุอุกดะฮ์ คือนักท่องจำฮะดีษผู้ยิ่งใหญ่คนหนึ่ง

ประเด็นเดียวที่ สถานะอิบนุ อุกดะฮ์ ตกไปในสายตาของอุละมาอ์บางส่วน

เพราะเขาแสดงความรักต่อคอลีฟะฮ์อะลี ด้วยการแต่งตำราฮะดีษฆอดีรคุมและกิตาบ ฟะฎออิล อมีรุลมุอ์มินีน อะลี นั่นเอง