มะฟาตีฮุลญินาน

 

มะฟาตีฮุลญินาน  ซึ่งมีความหมายว่า กุญแจแห่งสรวงสวรรค์) เป็นชื่อของหนังสือดุอาอ์ ซึ่งเป็นที่รู้จักกันแพร่หลายในหมู่ชาวชีอะฮ์ เขียนโดย เชคอับบาส กุมมี (1294-1359 ฮ.ศ.) หนังสือเล่มนี้ ได้รวบรวมบทดุอาอ์ การวิงวอน บทซิยาเราะฮ์ การปฏิบัติอะมั้ลประจำปี ประจำเดือน และประจำวัน พิธีกรรมต่างๆทางศาสนาที่ได้รับรายงานมาจากศาสดามุฮัมมัด (ศ็อลฯ) และบรรดาอิมามของชีอะฮ์ (อ.) (การปฏิบัติอะมั้ลที่ได้รับรายงานนี้ ผู้เขียนได้นำภาคส่วนต่างๆของหนังสือเล่มนี้ มาจากหนังสือของชนรุ่นก่อน เช่น หนังสืออิกบาลของซัยยิดอิบนุฏอวูซ มิศบาฮ์ของกัฟอะมีย์ และซาดุลมะอาดของอัลลามะฮ์ มัจญ์ลิซีย์ ตัวบทของดุอาอ์และบทซิยาเราะฮ์ เป็นภาษาอาหรับ และผู้เขียนได้อธิบายบางส่วนของบทดุอาอ์ในตอนต้นของดุอาอ์เหล่านั้น เป็นภาษาฟาร์ซีย์

มะฟาตีฮุลญินาน ได้มีการจัดพิมพ์เป็นครั้งแรกในปี 1344 ฮ.ศ. ที่เมืองมัชฮัด และหนังสือเล่มนี้ เป็นที่นิยมในช่วงระยะเวลาสั้น หนังสือเล่มนี้ยังถูกพบว่า มีอยู่ประจำบ้านและสถานที่ศักดิ์สิทธิ์ต่างๆของชาวชีอะฮ์ในอิหร่าน และมักจะเป็นแหล่งข้อมูลเดียวที่ชาวชีอะฮ์จำนวนมากทั่วโลกได้ใช้ในการปฏิบัติศาสนกิจที่เป็นมุสตะฮับและพิธีกรรมทางศาสนา

การจัดแปลเป็นภาษาฟาร์ซีที่รู้จักมากที่สุด คือ ผลงานแปลของมะฮ์ดี อิลาฮีย์ กุมชิอี

มุฮัดดิษกุมมี ยังได้เพิ่มหนังสือ อัลบากิยาตุศศอลิฮาต เข้าไปในหนังสือมะฟาติฮุลญินาน ซึ่งมีเนื้อหาที่เกี่ยวกับบทดุอา การซิยาเราะฮ์และการนมาซต่างๆ โดยส่วนมาก มีการรวบรวมไว้ในส่วนท้ายของหนังสือมะฟาตีฮุลญินาน

หนังสือมะฟาตีฮ์ นาวีน เขียนโดย อยาตุลลอฮ์ มะการิม ชีรอซี และหนังสือมินฮาญุลฮายาต ได้ถูกเรียบเรียงโดยมีวัตถุประสงค์เพื่อการยกหลักฐานแหล่งที่มา และหนังสือมะฟาตีฮุลฮะยาต เขียนโดยอยาตุลลอฮ์ ญะวาดี ออมูลี ด้วยแรงบันดาลใจในการทำให้มะฟาติฮุลญินานได้รับความสมบูรณ์ และยังมีมุนตะค็อบมะฟาตัฮุลญินาน อีกมากมายที่ได้รับการจัดพิมพ์เป็นภาษาต่างๆทั่วโลก

ความสำคัญและการแนะนำมะฟาตีฮุลญินาน
มะฟาตีฮุลญินาน ซึ่งรวบรวมโดย เชคอับบาส กุมมี มุฮัดดิษ(ผู้รายงานฮะดีษ)ของชีอะฮ์ ในศตวรรษที่ 14 แห่งฮิจเราะฮ์ศักราช เป็นหนึ่งในหนังสือดุอาและซิยาเราะฮ์ ที่มีชื่อเสียงที่สุดและแพร่หลายที่สุดในหมู่ชาวชีอะฮ์ในศตวรรษที่ 14 และ 15 ชาวชีอะฮ์โดยเฉพาะในอิหร่าน ใช้หนังสือเล่มนี้ในโอกาสต่างๆ เพื่อประกอบพิธีกรรมทางศาสนา มะฟาตีฮ์ เป็นหนังสือที่ได้รับความนิยมมากที่สุด รองจากอัลกุรอาน[1] และตามที่รัฐมนตรีว่าการกระทรวงการชี้นำของรัฐบาลแห่งสาธารณรัฐอิสลามแห่งอิหร่าน ระบุว่า หนังสือเล่มนี้ เกือบ 28 ล้านเล่มได้รับการตีพิมพ์ในอิหร่านในช่วง 45 ปี[2] ‎ผู้จัดพิมพ์บางราย ได้เลือกบางส่วนของเนื้อหาและได้เผยแพร่ด้วยชื่อเช่น มุนตะค็อบ มะฟาตีฮ์ หรือ มะฟาตีฮุลญินาน ฉบับย่อ ในเดือนคุรดอด 1402 ปฏิทินอิหร่าน ณ ที่งานสัมนาครบรอบ 100 ปีแห่งการประพันธ์มะฟาตีฮุลญินาน จัดขึ้นในอิหร่าน [3] งานพิธีนี้เริ่มต้นด้วยการอ่านสาส์นของอยาตุลลอฮ์ มะการิม ชีรอซี จากบรรดามัรญิอ์ตักลีดของชีอะฮ์‏[4]‏

เกี่ยวกับผู้เขียน

ผู้เรียบเรียง มะฟาตีฮุลญินาน คือ เชค อับบาส กุมมี (เสียชีวิต: 1359 ฮ.ศ.) เป็นหนึ่งในนักวิชาการชีอะฮ์ในสาขาฮะดีษ ประวัติศาสตร์ และคิฏอบะฮ์ เขาประพันธ์หนังสือหลายเล่ม รวมถึง ซะฟีนะตุลบิฮาล และมุนตะฮัลอามาล ศพของมุฮัดดิษ กุมมี ฝังอยู่ในฮะร็อมของอิมามอะลี (อ.) ณ เมืองนะญัฟ [5] บุตรชายของมุฮัดดิษ กุมมีได้เล่าว่า บิดาของเขาเขียนหนังสือมะฟาตีฮุลญินานในสภาพที่มีวุฎูอ์ (6) เชคอับบาส กุมมี ได้เขียนว่า มะฟาตีฮุลญินาน ถูกประพันธ์เพื่อปรับปรุงและแก้ไขหนังสือมิฟตาฮุลญินาน (หมายเหตุ 1) ในเวลานั้นมีบทดุอา โดยปราศจากหลักฐานอ้างอิง และผู้ใดที่ต้องการหลักฐาน เขาก็จะแยกออกจากหนังสือมิฟตาฮุลญินาน และเขียนพร้อมกับดุอาบทอื่นๆที่เชื่อถือได้ (7)‎

คุณลักษณะต่างๆ

มะฟาตีฮุลญินาน มีหนึ่งส่วนหลัก ซึ่งแบ่งออกเป็น 3 บาบ ได้แก่ บทดุอา การปฏิบัติอะมั้ลประจำปี และบทซิยาเราะฮ์ต่างๆ นอกเหนือจากนี้ ผู้เขียนยังได้เพิ่มส่วนที่มีชื่อภาคผนวก (เพิ่มเติม) และหนึ่งส่วนที่มีชื่อว่า บากิยาตุศศอลิฮาต ‎ด้วยปากกาของผู้เขียนอีกด้วย เชค อับบาส กุมมี ไม่ได้นำบทดุอามาพร้อมกับแหล่งที่มา แต่ระบุเพียงว่าบทดุอามาจากแหล่งที่มาไหนบ้าง [8] นอกจากนี้ บางบทดุอาที่รายงานในหนังสือมะฟาตีฮ์ ไม่ได้รายงานจากบรรดามะอ์ศูม ‎แต่ทว่าเขียนโดยบรรดานักวิชาการ เช่น ดุอาอะดีละฮ์ [9]‎

การเพิ่มเติมจากมะฟาตีฮุลญินาน

เชคอับบาส เพื่อต้องการไม่ให้มีผู้ใดเพิ่มสิ่งใดลงไปในหนังสือมะฟาตีฮ์ จึงปล่อยให้ผู้คนเหล่านี้ถูกสาปแช่งของพระเจ้าและคำสาปของศาสนทูตของพระองค์ (ศ็อลฯ) และบรรดาอิมาม ผู้บริสุทธิ์ (อ) (10) ขณะเดียวกัน ผู้จัดพิมพ์มะฟาตีฮ์ หลังจากนั้นได้เพิ่มมุลฮะกอตที่สองเข้าไปในมะฟาตีฮ์ รวมทั้ง ดุอาหลังจากนมาซของอิมามฮุเซน (อ.) อิมามญะวาด (อ.) และฮะดีษกิซาอ์ ด้วยเช่นกัน (11)ผู้จัดพิมพ์บางคนได้เพิ่มส่วนบากิยาตุศศอลิฮาต เป็นสองส่วน ‎ด้วยเหตุนี้เอง มะฟาตีฮุลญินาน จึงมีทั้งหมดหกส่วนด้วยกัน โดยสามส่วนถูกเรียบเรียงโดย เชคอับบาส กุมมี ซึ่งมีดังต่อไปนี้ ตัวบทของมะฟาตีฮ์ มุลฮะกอตมะฟาตีฮ์ และบากิยาตุศศอลิฮาต และอีกสามส่วน หลังจากนั้น กล่าวคือ มุลฮะกอตที่สองของมะฟาตีฮ์ มุลฮะกอตที่หนึ่งของบากิยาตุศศอลิฮาต และมุลฮะกอตที่สองของบากิยาตุศอลิฮาต(12)‎