آقا شیخ مرتضای زاهد

 آقا شیخ مرتضای زاهد30%

 آقا شیخ مرتضای زاهد نویسنده:
گروه: شخصیت های اسلامی

  • شروع
  • قبلی
  • 46 /
  • بعدی
  • پایان
  •  
  • دانلود HTML
  • دانلود Word
  • دانلود PDF
  • مشاهدات: 15047 / دانلود: 3581
اندازه اندازه اندازه
 آقا شیخ مرتضای زاهد

آقا شیخ مرتضای زاهد

نویسنده:
فارسی

این کتاب در موسسه الحسنین علیهما السلام تصحیح و مقابله شده است.


1

قسمت دوم

و آقا شیخ مرتضی بعد از شنیدن این تعبیر گفت: باشد پس حالا شما آقا صادق، این پول را زودتر به آقا عبدالحسین بدهید تا آن را هر چه سریعتر به قم برساند.» که فقط در چنین مواردی، خمسِ بعضی از دوستان و ارادتمندان را پذیرفته بودند.

آیت الله حاج میرزا عبدالعلی تهرانی بعد از توطئه خفت بار و جبران ناپذیر کشف حجاب به شدّت تحت فشارهای روحی قرار گرفته بود و آن اوضاع و احوال برای او غیر قابل تحمل شده بود.

عاقبت تصمیم می‌گیرد برای همیشه از تهران به عتبات عالیات و نجف اشرف برود. اما دو چیز، مانع رفتنش بود. یکی، رضایت و اجازه مادر؛ و دوم، رضایت و اجازه آقا شیخ مرتضی زاهد.

آقای حاج میرزا عبدالعلی تهرانی برای اینکه رضایت کامل این دو را به دست آورد به توسل به محضر مقدس حضرت ولی عصر علیه الصلوة و السلام مشغول میشود. این توسل را چهل روز ادامه می‌دهد. بعد از آن، به نزد مادرش می‌رود و موضوع را با او در میان می‌گذارد و مادر، رضایت خود را ابراز می‌دارد.

بعد از اجازه مادر، بلافاصله برای جلب رضایت و اجازه آقا شیخ مرتضی، به سوی خانه ایشان به راه می‌افتد. در را به صدا درمی‌آورد و لحظاتی بعد، آقا شیخ مرتضی خودش در را باز می‌کند و پیش از اینکه آیت الله حاج میرزا عبدالعلی تهرانی حرفی و سخنی بر زبان آورد قریب به این مضمون به او می‌گوید: «امام زمانعليه‌السلام راضی نیستند که شما تهران را ترک کنید... و به علاوه این را نیز به شما بگویم که دیگر، رفیقی مانند مرتضی پیدا نمی‌کنی.»

و آیت الله حاج میرزا عبدالعلی تهرانی، بعد از شنیدن این خبر غیبی، از تصمیم خود، منصرف میشود و برای همیشه در تهران در کنار آقا شیخ مرتضی زاهد باقی می‌ماند.

حاج آقای جاودان می‌گفت:

آقای میرزا محمد تقی جاودان، دومین پسر مرحوم زاهد بود. ایشان نقل می‌کرد: «در دوره کودکی و خردسالی بودم شاید هفت سالم بود که شبی در کنار مادرم خوابیده بودم. در نیمه‌های شب از شدت تشنگی از خواب بیدار شدم. می‌خواستم مادرم را صدا بزنم و از او طلب آب کنم اما صدای گریه پدرم را شنیدم که در حال قنوت بود او به گونه‌ای گریه می‌کردکه من هم از گریه ایشان به گریه افتادم و بعد هم در همان حال گریه، خوابم برد و به کلی تشنگی رافراموش کردم».

حضرت آقای حاج شیخ محمد علی جاودان بیان می‌داشت:

بعضی از خانمهای خانه نقل می‌کردند که در یکی از روزهای بارانی، سگی از کوچه به خانه وارد شد و در درگاه اتاق آقا شیخ مرتضی دراز کشید و خوابید. بعد از دقایقی آقا، به مناسبتی از اتاقش بیرون آمد و دید آن سگ با بدن خیس و تر شده از آب باران در پشت در نشسته است. آقا شیخ مرتضی با توجه به مسائل شرعی و دینی از اینکه می‌دید سگی به این شکل (خیس) وارد خانه شده است و قسمتهایی از خانه را نجس کرده است ناراحت شدند به خصوص اینکه در آن زمان و در آن وضعیت، آب کشیدن دالان و حیاط خانه، بسیار مشکل و سخت بود. بنابراین ایشان عصای خود را برداشتند و بدون اینکه عصا به سگ بخورد چند بار به آرامی اشاره بر بیرون راندن آن سگ کردند و آن سگ نیز با همین عصا تکان دادن‌های آرام و بی آزار از جا بلند شد و از خانه بیرون رفت.

اما فردای آن روز آقا شیخ مرتضی با یادآوری بیرون راندن آن سگ، با ناراحتی فرمود: «دیشب خواب می‌دیدم که بر دستهای من آتش افتاده است...»

گویی آسمانیان چنین توقعی نداشته‌اند که آقا شیخ مرتضای زاهد اشاره بر بیرون راندن سگی بکند که در هر صورت، حیوان است و بی‌گناه.

بسیاری می‌گفتند: آقا شیخ مرتضی، همیشه یک عطش و سوزی در جگرش داشت.

بسیاری می‌گفتند: آقا شیخ مرتضی همیشه، در تابستانها و زمستانها فقط آب بسیار خنک و سرد و پر از یخ می‌نوشید.

حاج محمد معصومی می‌گفت:

حتی در زمستانهای بسیار سرد، مادرم همیشه قبل از جلسه، یکی از تدارکاتش این بود که ظرفی پر از آب بسیار یخ را برای آقا شیخ مرتضی تهیه می‌کرد.

آقای حاج جواد اربابی (برادر مرحوم حاج اسماعیل اربابی از بکائین و دلسوختگان امام حسین‌عليه‌السلام ) می‌گفت:

یکی از توفیق‌های من در نوجوانی و جوانی آب آوردن برای آقا شیخ مرتضی زاهد بود. ایشان به طور معمول، در بازگشت از مسجد، ابتدا به نزد آقا سید کریم پینه دوز می‌آمد و دقایقی در جلوی مغازه او می‌نشست و سپس در بسیاری از اوقات به مغازه برادرم مرحوم حاج اسماعیل اربابی می‌آمد و من عادت داشتم تا آقا شیخ مرتضی وارد می‌شد با عجله می‌رفتم برای ایشان ظرف آبی بسیار خنک و مخلوط با یخ تهیه می‌کردم آقا شیخ مرتضی در تابستان و زمستان آب بسیار یخ می‌نوشید.(۳۰)

آری آقا شیخ مرتضی زاهد همیشه یک عطش جگر سوز داشت و این عطش سبب شده بود تا در گرما و سرما و در تابستان و زمستان، فقط آب بسیار خنک مخلوط با یخ بنوشد و ما به روشنی نمی‌دانیم آن سوز و عطش چه سبب و علتی داشته است ولی می‌دانیم که او از بکائین و دلسوخته‌های امام حسین‌عليه‌السلام بوده است و می‌دانیم جناب خاتم انبیاء حضرت محمد مصطفی‌صلى‌الله‌عليه‌وآله‌وسلم فرموده است:

اِنّ لِقتل الحسین‌عليه‌السلام حرارة فی قلوب المؤمنین لاتبرد أبدا.

(همانا که برای قتل حسین‌عليه‌السلام حرارت و آتشی در قلبهای مؤمنین خواهد بود که تا ابد خاموش نخواهد شد.(۳۱))

از آن به دیر مغانم عزیز می‌دارند

که آتشی که نمیرد همیشه در دل ماست

اما این عطش، هر علتی هم که داشت به هر حال آن را چه در تابستان و چه در زمستان، چیزی جز آب بسیار خنک مخلوط با یخ برطرف نمی‌کرده است و حاج آقای جاودان می‌گفت:

آقا شیخ مرتضی زاهد که در تمام طول سال، آب آشامیدنی‌اش فقط آب بسیار خنک و مخلوط با یخ بوده است و به جز این؛ تشنگی و عطشش فرو نمی‌نشسته است دو روز از سال به کلی، تشنگی و عطش را فراموش می‌کرده است. ایشان در روزهای تاسوعا و عاشورا به هیچ وجه، لب به آب خنک نمی‌زده است.

مرحوم زاهد بیشترین استفاده‌های علمی را از مرحوم آیت الله آقای حاج سید عبدالکریم لاهیجی برده بود. به نظر می‌رسد این دو بزرگوار رابطه‌ای معنوی و سلوکی نیز با هم داشته‌اند. کما اینکه آقای حاج شیخ محمد علی جاودان در یادداشتی مرقوم داشته‌اند که در این رابطه؛ مطلبی را، مرحوم قاسم آقای فخّار نوری - از اخیار و ابرار تربیت شده تهران - از استاد خودشان مرحوم حجة الاسلام و المسلمین آقا سید رضا دربندی(۳۲) - که عالمی بسیار وارسته و از دنیا گذشته بود - نقل می‌کرد.

مرحوم آقا سید رضا دربندی یکی از اولیای خدا و از علمای اهل معنای تهران بود. او یکی از شاگردان و تربیت شده‌های مرحوم آیت اللَّه حاج آقا بزرگ ساوجی و حاج آقا بزرگ ساوجی نیز از شاگردان عارف بلند آوازه، مرحوم آیت اللَّه ملا حسینقلی همدانی بود.

روزی، مرحوم حاج قاسم آقای فخار - از شاگردان آقا سید رضا دربندی - از ایشان سئوال می‌کند: مرحوم آقا شیخ مرتضی زاهد، از کجا به این مراتب رسیده بود و این مرتبه‌ای که ایشان داشت چیزی نیست که انسان بتواند به خودی خود و فقط با استعداد خود، بدان دست یابد؟!

و آقای حاج سید رضا دربندی جواب می‌دهد: آقا شیخ مرتضی زاهد از شاگردی و استفاده از مرحوم آیت اللَّه آقا سید عبدالکریم لاهیجی به آن مرتبه رسیده بودند.

حاج آقای جاودان در یادداشت خود مرقوم داشته است:

اصولاً بزرگان اهل معرفت و کمال تهران، آقای لاهیجی را بسیار بزرگ می‌شمردند و نهایت ارادات را به ایشان داشتند.

صاحب گنجینه دانشمندان نیز در جلد ششم صفحه ۶۵ به اشارت، آورده است:

بعضی از علما و ثقات، آن بزرگوار را از متشرفین خدمت حضرت ولی عصر عجل اللَّه فرجه الشریف می‌دانستند.

در کتاب زندگانی و شخصیت شیخ انصاری‌قدس سره در بخش شاگردان، در صفحه ۳۹۰ (چاپ کنگره شیخ اعظم انصاری) آمده است:

سید عبدالکریم لاهیجی از اعاظم علما و اکابر فقها و از محققین مدرسین، قدوه ارباب تدقیق، جامع معقول و منقول، حاوی اصول و فروع که بر علمای نجف اشرف شاگردی نموده.

سید عبدالکریم لاهیجی سالها در نجف اشرف تحصیل کرده بود. در آن سالها او این توفیق را داشت تا از یکی از نام‌آورترین مجتهدین و فقهای بزرگ جهان تشیع، حضرت آیت الله العظمی آقای حاج شیخ مرتضی انصاری استفاده ببرد. او با تلاش و کوششی شبانه روزی، یکی از شاگردان ممتاز و برجسته شیخ شده بود و پس از سالها تحصیل و استفاده از اساتیدی چون شیخ و علامه آقا سید حسین کوه کمری و بعضی دیگر از فقهای نجف اشرف، به مقام و درجه اجتهاد رسید. و اینک وقت آن رسیده بود که به وطن باز گردد و به تبلیغ و ترویج معارف و احکام دین بپردازد.

اما پس از اجتهاد، استفاده از وجوهات شرعیه را برخود روا نمی‌دید؛ همه فکر و اندیشه‌اش شناخت وظیفه و عمل به تکلیف شده بود؛ از هر گونه خودبینی و هوای نفسی تنش به لرزه می‌افتاد.

عاقبت به فکرش رسید برای مدتی به کسب و کار مشغول شود تا بعد، خدای متعال خودش گشایشی فراهم سازد؛ اما کسب و کار برای یک مجتهد و عالم مشکل‌ساز بود؛ به همین خاطر طرح و ایده‌ای به خاطرش رسید و پس از مدتی تفکر، برآن طرح و ایده مصمّم شد.

سید، بدون خداحافظی از نجف اشرف رفته بود. فقط به بعضی از دوستان و رفقای نزدیکش اشاره‌ای به رفتن به تهران کرده بود.

آقا سید عبدالکریم لاهیجی به تهران آمده و در مغازه تاجری پرهیزکار و مؤمن به نام حاج ملا حاجی (پدر آیت الله حاج شیخ عباس حایری تهرانی) به شاگردی و کسب و کار مشغول شده بود؛ آن هم به عنوان شاگردی ساده و تازه کار و معمولی!

پس از مدتی، دوستانش به حضور شیخ می‌روند و به استاد اطلاع می‌دهند که شاگردش از نجف به تهران هجرت کرده است. مرحوم حاج شیخ مرتضی انصاری از اینکه یکی از بهترین شاگردانش، بدون هماهنگی و بدون گرفتن توصیه نامه‌های لازم، از نجف اشرف به ایران بازگشته است، ناراحت می‌شود. همان وقت نامه‌ای را به مقصد تهران خطاب به حضرت آیت الله حاج ملا علی کَنی ارسال می‌کند. در نامه‌اش ابتدا از دانش و مقامات علمی و از ورع و تقوای آقا سید عبدالکریم لاهیجی خبر می‌دهد و سپس تاکید می‌کند تا سید را دریابند و از وجودش در حوزه علمیه تهران استفاده‌ای کامل و شایسته ببرند.

این نامه به دست حضرت آیت الله حاج ملا علی کنی می‌رسد. هیچ کس احتمال نمی‌داد آقا سید عبدالکریم لاهیجی با آن مقامات علمی و فقهی در حجره و مغازه‌ای به شاگردی مشغول شده باشد؛ به همین خاطر آیت الله کنی نیز چشمش در انتظار وارد شدن سیدی جلیل القدر در لباس و سیمای یک عالم، به شهر تهران بود.

پس از چند روز، جستجوی گسترده‌ای را آغاز می‌کنند. عده‌ای از طلبه‌ها و مؤمنین را مأمور می‌کنند تا به همه مدارس و مسافرخانه‌ها و مکانهای اقامتی در تهران سر بزنند. آنها به هر جا سر می‌زنند اثری از سیدی با آن نشانه‌های داده شده پیدا نمی‌کنند. انتظار و جستجوی مرحوم آیت الله کنی تا شش ماه ادامه داشت و سید نیز با آن همه مقام و درجه علمی و فقاهتی، در حالی که بزرگی و ریاست و آقایی، با شاگردی و پادویی برایش فرقی نداشت، همچنان در مغازه حاج ملا حاجی به عنوان شاگردی ساده و معمولی مشغول به کار بود

عاقبت یک روز حاج ملا حاجی به استخاره نیاز پیدا کرد؛ شاگردش را صدا زد و گفت: آقا سید! به خانه آیت الله کنی برو و به آقا عرض کن تا استخاره‌ای برای من بگیرند و جوابش را هم با عجله برای من بیاور

سید به راه افتاد و به خانه آیت الله کنی وارد شد. آیت الله در حال تدریس بود؛ جمع کثیری از علما و فضلای تهران در پای درسش نشسته بودند. سید به ناچار در همان جلوی در به انتظار نشست. کم کم نسبت به موضوعی که در درس مطرح شده بود حساس و کنجکاو شد؛ پس از دقایقی بی‌اختیار همه افکارش با آن مبحث و گفتگوی علمی درگیر شده بود. اشکالی اساسی به ذهنش خطور کرد؛ موقعیتش را فراموش کرده بود؛ با صدای بلند شروع به اشکالی علمی کرد.

نگاههای حاضرین به سوی سید برگشت؛ بعضی‌ها با مشاهده مردی در لباس غیر اهل علم، تند تند با ایما و اشاره به او می‌گفتند: آقا سید! ساکت باش؛ اینجا جلسه درس و گفتگوی علمی است؛ الآن که جای صحبت نیست.

آیت الله کنی عالمی بسیار مهذب و تیزهوش بود ؛ او به خوبی فهمیده بود این اشکال، بسیار علمی و حساب شده است. بلافاصله به شاگردانش گفت: آرام باشید؛ این اشکال بسیار علمی و وارد است و ما باید جوابی برای آن پیدا کنیم.

ساعت درس رو به پایان بود؛ درس را خاتمه داد و سید را به نزد خویش خواند و از او پرسید: آقا شما اهل کجا هستید ؟

سید جواب داد: اهل لاهیجان هستم

آیت الله پرسید: نام شما چیست ؟

و سید بی‌خبر از نامه استادش، جواب داد: نامم سید عبدالکریم است.

قسمت سوم

برقی در چشمان آیت الله درخشید؛ گم شده را پیدا کرده بود. سید را با خوشحالی در آغوشش گرفت و بعد از احوال پرسی و استفسار گفت: ما نزدیک به شش ماه است در انتظار شما هستیم !

کارفرمایش از دیرآمدن سید بسیار نگران و ناراحت شده بود. سید در طول این شش ماه، همه کارها را به خوبی و به سرعت انجام داده و برگشته بود؛ هیچ وقت تا این اندازه دیر نکرده بود. شاید خانه آیت الله را پیدا نکرده است، یا شاید خدای ناکرده اتفاقی برای او افتاده باشد. حاج ملاحاجی با عجله خودش را به خانه آیت الله کنی رساند. با ناباوری دید شاگرد و پادوی مغازه‌اش، در کنار آیت الله نشسته است. با خودش گفت: عجب شاگردی داریم، آبروی ما را که برد! چرا رفته آنجا نشسته است؟!

با دستها و حرکات صورتش به سید اشاره می‌کرد که خودش را از کنار آیت الله عقب‌تر بکشاند.

آیت الله کنی آن اشاره‌ها را دید و گفت: آقای حاج ملا حاجی چه شده، چه می‌فرمایید؟

حاج ملاحاجی با شرمندگی گفت: ببخشید آقا که این سید این قدر خودمانی آمده و در کنار شما نشسته است. او شاگرد من است.

پس از دقایقی حاج ملاحاجی تمام داستان را فهمیده بود؛ برایش باور کردنی نبود مجتهدی مسلّم و متبحّر، از شاگردان طراز اولِ شیخِ انصاری بیش از شش ماه برای او شاگردی و پادویی کرده بود. خیلی عجیب بود! هر چند از یک متانت و شخصیت گیرا و ممتازی برخوردار بود، ولی در همه این شش ماه همه حرفها و حرکات و رفتارش مانند شاگردهای عادی و معمولی بود؛ انگار نه انگار نفسانیت و غرور و خودبینی و هوای نفسی در وجودش داشته باشد.

حاج ملا حاجی همراه با عذرخواهی، اصرار بر بوسیدن دستهای سید داشت و سید دلش فارغ از همه این دلبستگی‌ها بود. سید با نیتی پاک و خالص از نجف اشرف به سوی ایران آمده بود؛ با دلی سرشار از زهد و بی‌رغبتی به تمامی جلوه‌های دنیا خواهی و هواهای نفسانی؛ ولی خدای رب العالمین بزرگی و آقایی را برای او رقم زده بود؛ او به دنبال دنیا نرفته بود، ولی خداوند می‌خواست دنیای او را گشاده سازد.

روز به روز به مقام و منزلت سید در نزد آیت الله کنی افزوده می‌شد. او درست همان گونه‌ای بود که استادش حاج شیخ مرتضی انصاری توصیف کرده بود. آیت الله کنی در اولین فرصت، سید را به دامادی خویش گرفت. سپس سرپرستی مدرسه علمیه مروی را به او واگذار کرد. امامت مسجد مدرسه نیز بر عهده او گذاشته شد و اخیار و ابرار شهر تهران در نماز ایشان حاضر می‌شدند.

حضرت آیت الله لاهیجی بیش از بیست سال در مدرسه مروی، مرکز حوزه علمیه تهران به تدریس و تربیت طلاب مشغول بود و صدها نفر از علما و فضلای جلیل القدر تهران، همچون حضرات آیات حاج شیخ محمد رضا تنکابتی و حاج سید محمد تقی تهرانی، مرحوم حاج شیخ آقا بزرگ هفت تنی، حاج آقا بزرگ تهرانی (صاحب الذریعه)، حاج شیخ محمد باقر معزّالدوله، حاج شیخ احمد خندق آبادی و مرحوم آقا شیخ مرتضی زاهد و.... از محضرش مستفیض شده بوده‌اند.

حاج آقای جاودان علاوه بر ماجرای بالا که در گنجینه دانشمندان نیز آمده است، مطلب شنیدنی دیگری را نیز تعریف کرد؛ حاج آقای جاودان می‌گفت:

خانه مرحوم لاهیجی در همین کوچه و محله ما بوده است؛ خانه‌ای که بعدها، محل سکونت داماد مرحوم لاهیجی، آیت اللَّه حاج شیخ محمد رضا تنکابنی(۳۳) - از علمای بسیار پرهیزکار تهران - بود و هنوز آثاری از این خانه باقی است.

ما یک عمه خانمی داشتیم که بزرگ‌ترین فرزند آقا شیخ مرتضی بود. این عمه خانم، خانمی بسیار صالحه و عابده و خلیق بود به خصوص اینکه ایشان بر حضرت حسین‌عليه‌السلام بسیار گریه می‌کرد و اشک می‌ریخت. عمه خانم ما، نقل می‌کرد که روزی خدمتکار مرحوم آقا سید عبدالکریم لاهیجی با عجله و اضطراب و سراسیمه به دنبال آقا شیخ مرتضی آمدو آقا نیز به سرعت لباس‌های خود را پوشید و با او به منزل آقای لاهیچی رفت. ما منتظر ماندیم و بعد از ساعتی، آقا به خانه بازگشت. آقا می‌فرمود: آیت اللَّه لاهیجی در بستر بیماری افتاده بود و خیلی ضعیف و ناتوان شده بود. به سختی می‌توانست از جایش بلند شود و بر روی پاهایش بنشیند. اما در آخرین لحظات، بلند شدند و بر روی پا ایستادند. سپس شروع به سلام دادن به حضرات معصومین‌عليهم‌السلام کردند؛ ابتدا از حضرت پیامبراکرم‌صلى‌الله‌عليه‌وآله‌وسلم شروع کردند و بعد حضرت امیر المؤمنین‌عليه‌السلام و حضرت فاطمه زهراعليها‌السلام و همین طور یکی یکی به تمام ائمه اطهارعليهم‌السلام تا حضرت بقیة الله الاعظم‌عليه‌السلام سلام دادند و بعد دوباره در جای خود دراز کشیدند و بلافاصله روح پاک و شریفش از بدن بیرون رفت و به سوی جوار حق شتافت.

گام سی ام‌

یکی از معروف‌ترین علمایی که از آقا شیخ مرتضی زاهد در اخلاق و تهذیب نفس استفاده‌های فراوانی برده است، مرحوم حضرت آیت الله آقای حاج میرزا عبدالعلی تهرانی است.

از حاج آقا فخر تهرانی نقل شده است که مرحوم آقا میرزا عبدالعلی تهرانی نزدیک به سه سال از محضر آیت الله حاج میرزا جواد آقای ملکی تبریزی استفاده برده است و سپس بعد از وفات آن بزرگوار، به دنبال استاد می‌گشته است، تا این که آقا شیخ مرتضی زاهد را پیدا می‌کند و تا آخرین سالهای حیات این مرد الهی در خدمتش می‌ماند.

هم اکنون فرزندان مرحوم آقای حاج میرزا عبدالعلی تهرانی، حضرت آیت الله حاج آقا مرتضی تهرانی و حضرت آیت الله حاج آقا مجتبی تهرانی، از علمای طراز اول تهران هستند و هر دو بزرگوار، علاوه بر فعالیتهای علمی و حوزوی، دارای عالی‌ترین جلسات اخلاقی و معارف توحیدی و الهی در تهران می‌باشند.

نام حاج آقا مرتضی تهرانی را آقا شیخ مرتضای زاهد خودش نهاده است؛ وقتی اذان و اقامه‌اش را در گوشش خواند، نامش را نیز مرتضی گذاشت و این وجه تسمیه و لقبی که دوست داشت به او بدهد با عنایت به شخصیت فقیه بلند آوازه و برجسته جهان تشیع، مرحوم حضرت آیت الله العظمی آقای حاج شیخ مرتضی انصاری بود.

حاج آقا مرتضی تهرانی خاطرات و شنیده‌های زیادی از مرحوم زاهد دارد؛ اما ایشان از میان همه خاطرات و مطالب، نسبت به چند نکته کوتاه و کلیدی پا فشاری داشت. حضرت آیت الله حاج آقا مرتضی تهرانی می‌گفت:

من یک روز از مرحوم پدرم پرسیدم: آقا جان این آقا شیخ مرتضی چه کار کرده است که توانسته به این خوبی هوای نفسش را از میان بردارد و به مقام تشرّف دست یابد و تا این اندازه نورانیت پیدا کند؟

مرحوم پدرم جواب دادند: این آقا شیخ مرتضی زاهد آنچه از اخبار و احادیث معتبر از کلمات معصومین‌عليهم‌السلام در کتابها دیده و خوانده، باور کرده است و این باور و یقین نسبت به معارف اهل بیت‌عليهم‌السلام او را به این نورانیت رسانده است.

و باز در زمان حیات مرحوم آقا شیخ مرتضی در حال و هوای کودکی و نوجوانی از مرحوم پدرم پرسیدم: آقا جان شما یکی از مجتهدهای سرشناس تهران هستید و این آقا شیخ مرتضای زاهد بعضی از مسأله‌هایش را هم می‌آید از شما می‌پرسد؛ پس شما چرا تا این اندازه به ایشان ارادت و خضوع نشان می‌دهید؟!

مرحوم پدرم گفتند: درست است این آقا شیخ مرتضای زاهد بعضی مسأله‌هایش را به من رجوع می‌کند، اما او مسائل شرعی را از من یاد می‌گیرد و من ترک هوای نفس را از ایشان یاد می‌گیرم؛ او مجتهد ترک هواست. او استاد من در تزکیه و ترک هوای نفس است.(۳۴)

آیت الله حاج آقا مرتضی تهرانی تأکید می‌کرد که علاوه بر مرحوم پدرش، بعضی دیگر از مجتهدان و علمای درجه یک تهران، همچون حضرات آیات مرحوم حاج سید عزیزالله درکه‌ای و مرحوم حاج شیخ علی مدرس و مرحوم حاج آقا یحیی سجادی، در جلسات مرحوم آقا شیخ مرتضی زاهد شرکت می‌کردند و از روحانیون و علمای درجه دوم نیز گاهی تا بیست - سی نفر در پای صحبتها و موعظه‌های ایشان حضور داشتند

ناگفته نماند که این بزرگواران و علمای بزرگی که آیت الله حاج آقا مرتضی تهرانی به نام هایشان اشاره کردند بسیار زیاد وبه طور چشمگیر در جلسات مرحوم زاهد شرکت می‌کرده‌اند ولی بسیاری دیگر از علمای طراز اول تهران نیز هراز گاهی، شنیدن صحبتها و موعظه‌های آقا شیخ مرتضی را غنیمت می‌شمرده‌اند و بر بهره بردن از آن نیز تاکید می‌کرده‌اند.از جمله عالم و سیاستمدار بزرگ و سرشناس، مرحوم آیت الله حاج سید محمد بهبهانی نیز گاه به جلسات آقا شیخ مرتضی می‌آمده است. نقل است روزی در جلسه خانه مرحوم حاج سید مهدی خرازی، بعد از صحبتهای آقا شیخ مرتضی، مرحوم بهبهانی که با توجه به شئوناتش به شدت مراقب تمام حرکات و سخنانش بوده است به اندازه‌ای تحت تاثیر قرار می‌گیرد که در موقع بیرون رفتن، به حاج سید مهدی خرازی می‌گوید: «آقای آشیخ مرتضای زاهد واقعا آدم را به یاد حقیقتِ مرگ می‌اندازد.»

آیت الله حاج آقا مرتضی تهرانی می‌فرمود:

با مرحوم پدرم در خدمت آقا شیخ مرتضی نشسته بودیم. ایشان پدرم را صدا زد و گفت: آقای میرزا!

پدرم گفت: بله آقا.

و آقا شیخ مرتضی فرمود: آقای میرزا، ما دستهای خودمان را گذاشته‌ایم بر روی چشمهایمان و می‌گوییم چرا خدا را نمی‌بینیم، یکی نیست به ما بگوید دستهایت را از روی چشمهایت بردار و بعد ببین آیا عالَم را خالی از خداوند می‌توانی ببینی؟

گام آخرین‌

متأسفانه این تحقیق و یادنامه به صورتی جامع و کامل درنیامد و در جمع‌آوری مطالب، کاستی‌های فراوانی وجود دارد؛ اما به هر حال خدا را هزاران مرتبه شکر و سپاس که عاقبت از میان مطالب جمع‌آوری شده، نکات و داستانهایی که برای عموم مفید باشد انتخاب و برای ارائه آماده شد. در حد امکان، سعی شد از مطالب و داستانهای شبیه به هم و غیر مستند و به خصوص مطالب نانوشتنی‌و یا چیزهایی که برای عموم سودی دربر ندارد پرهیز شود. امیدوارم شما هم از خواندن این کتاب راضی و خشنود باشید و از خواندن زندگینامه و داستانها و سرگذشتهای آقای آشیخ مرتضای زاهد استفاده‌های خوب و مناسبی برده باشید.

و اذا کانت النُّفوسُ کباراً

تَعِبَتْ فی مُرادِها الاجسامُ

(متَنبِّی)

[و چون روح‌ها، بزرگ و بلند همت باشند]

[اجسام و تن‌ها، در طلب مقصودِ آنان، خسته و فرسوده گردند]

و چون از هر گونه حسد و کبر و خودبینی و کینه‌ای خالی بود جسم و بدنش نیز سالم بود و فقط خسته و فرسوده شده بود و نیاز به کمک داشت. آن شب یکی از آخرین شبهای اردیبهشت ماه، سال ۱۳۳۱ هجری شمسی بود. فرزندش حاج آقا مهدی، هنوز به خانه بازنگشته بود. او باید می‌آمد و به پدرش در تطهیر و آماده شدن برای نماز کمک می‌کرد. کم کم آقا شیخ مرتضی ناراحت و پریشان شد. می‌ترسید نمازش قضا شود. عاقبت، حاج آقا مهدی به خانه آمد اما او آن شب از زبان پدرش آقا شیخ مرتضی شنید که می‌گفت:

«خدایا، دیگر، مرتضی خسته شده است تا همین هفته دیگر، مرتضی را ببر پیش خودت».

و یک هفته بعد، در روز جمعه دوم خرداد ۱۳۳۱ آقا شیخ مرتضی، فقط کمی سرما خورده بود و فرزندش آقا شیخ عبدالحسین، برای احتیاط به حاجی؛ همان شخصی که آقا را به کول می‌گرفت گفته بود خودش را جلوی آقا آفتابی نکند تا آن روز را، آقا استراحت کند و به جلسه خانه آقای کسایی نرود. اما آقا شیخ مرتضی بسیار دلخور بودو از صبح، تند تند سراغ حاجی را می‌گرفت.

آن روز، بعد از ظهر حاج آقا شریف از واعظان محترم تهران به دیدن آقا شیخ مرتضی آمده بود. بلقیس خانم، ظرف شیری را از پشت پرده برای آقا شیخ مرتضی گذاشت و ایشان نگاهی به شیر انداخت و گفت: «عجب؛ خدا را شکر، آخرین غذای حضرت امیر المؤمنینعليه‌السلام هم شیر بود».

و ساعتی بعد آقای حاج محمد حسین سعیدیان برای بردن آقا، به جلسه خانه‌شان آمده بود. جلسه هفتگی شب‌های شنبه. آقا شیخ عبدالحسین دوست داشت آقا استراحت کند ولی آقا شیخ مرتضی خودش راضی بود تا او را به جلسه خانه آقای سعیدیان برسانند.

آقای حاج شیخ محمد علی جاودان در آن روزها هفت هشت سالش بود. مادرش او را برای خرید چیزی مأمور کرده بود. او به خوبی یادش هست به جلوی اتاق آقا شیخ مرتضی آمد و نگاهی به داخل اتاق انداخت. آقای سعیدیان و پدرش، به طور عادی در حال گفتگو با پدر بزرگش آقا شیخ مرتضی زاهد بودند. او برای خرید بیرون رفت ولی وقتی برگشت دید سَرِ آقا شیخ مرتضی بر روی پاهای آقای سعیدیان است و او در حال ریختن تربت سید الشهداءعليه‌السلام در دهان آقا شیخ مرتضی است و لحظاتی بعد؛ غم و ماتم، خانه رافرا گرفت و آقا شیخ مرتضی به همین آسانی و در حالی که دوست داشت خودش را برای انجام وظیفه و رفتن به یکی از جلساتش آماده کند جانش را به جان آفرین تسلیم کرده بود و...

در پایان می‌خواهم این نوشتار را با ماجرایی به پایان ببرم که شاید بعضی از خواص، نوشتن آن را صلاح ندانند و خواندنش را برای عموم قابل فهم و هضم نبینند؛ اما به هر حال گوینده این قضیه، عبد صالح خدا مرحوم حاج آقا فخر تهرانی نیز تا سالهای سال این قضیه را اظهار نمی‌کرد؛ ولی در این آخرین سالهای حیاتش آن را برای بسیاری از دوستانش تعریف کرده است.

پیرانه سرم عشق جوانی به سر افتاد

وان راز که در دل بنهفتم به در افتاد

آقا شیخ مرتضی زاهد در دوم خرداد ۱۳۳۱ از دنیا می‌رود و جنازه‌اش را شبانه پس از غسل و کفن؛ برای دفن آماده می‌کنند. جنازه‌اش را به مسجد جامع تهران می‌برند .آقا شیخ مرتضی، در شبستان چهل ستون این مسجد، سالها امام جماعت بود. آن شب را حاج آقا فخر با چشمانی اشکبار بر بالای جنازه آقا شیخ مرتضی به صبح رسانده بود. حاج آقا فخر در نیمه‌های شب، شروع به خواندن آیات قرآن بر بالای جنازه آقا شیخ مرتضی می‌کند. او پس از مقداری قرائت، به آیه‌های عذاب و هشدارهای الهی می‌رسد؛ اما در این هنگام ناگهان او مات و مبهوت می‌ماند! قطعی و مسلّم بود آقا شیخ مرتضی زاهد جان در بدن ندارد و روحش پرواز کرده است؛ اما خدایا این چه صحنه‌ای بود که حاج آقا فخر می‌دید؟!

حاج آقا فخر در هنگام خواندن آیه‌های اِنذار و عذاب، مشاهده می‌کند جنازه آقا شیخ مرتضی همانند آدمهای خائف و ترسان، مقداری منقبض شد و بدنش را جمع کرد!

حاج آقا فخر به قرائتش ادامه داد. بعد از لحظاتی دوباره به آیات عذاب و هشدار می‌رسد و این بار باز هم دوباره همان صحنه تکرار می‌شود! او متحیر و کنجکاو می‌شود. حاج آقا فخر چند بار از چند قسمت از قرآن مجید به تلاوت بعضی از آیات عذاب می‌پردازد و در هر نوبت، آن تغییر حالت را در جسم پاک و طاهر آقا شیخ مرتضی مشاهده می‌کند. او با مشاهده آن انقباض و خوفی که در جنازه آقا شیخ مرتضی پیدا می‌شد، تصمیم گرفت تا دیگر آیه‌های عذاب و تهدیدات و هشدارهای الهی را بر بالای جنازه آقا شیخ مرتضی قرائت نکند !

آری! بدن و جسمِ آقا شیخ مرتضی زاهد نیز مسلمان شده بود؛ روحِ بلندش به اندازه‌ای برجسمش تأثیر گذاشته بود که جسم و بدن بی‌روحش نیز از خدا می‌ترسید و حساب می‌برد؛ جسم و بدنش نیز از تهدیدات الهی به ترس و خوف و لرزه می‌افتاد!

بسم اللَّه الرحمن الرحیم

اِذَ زُلزِلَتِ الْاَرضُ زِلزالَها(۱)

وَ اَخْرَجَتِ الاَْرْضُ اَثْقالَها(۲)

وَ قالَ الاِْنْسانُ ما لَها(۳)

یوْمَئِذٍ تُحَدِّثُ اَخْبارَها(۴)

بِاَنَّ رَبَّکَ اَوْحی لَها(۵)

یوْمَئِذٍ یصْدُرُ النَّاسُ اَشْتاتاً لِیرَوْا اَعْمالَهُمْ(۶)

فَمَنْ یعْمَلْ مِثْقالَ ذَرَّةٍ خَیراً یرَهُ(۷)

وَ مَنْ یعْمَلْ مِثْقالَ ذَرَّةٍ شَرّاً یرَهُ (۸)

به نام خداوند بخشاینده و مهربان

- آنگاه که زمین به سختترین زلزله خود به لرزه درآید.

- و زمین بارهای سنگین درونش را برون افکند.

- و در حالیکه انسان گوید: زمین را چه شده است؟!

- در آن روز همین زمین خبرهای خود را بازگو خواهد کرد.

- چرا که خداوند به او چنین وحی کرده است.

- در آن روز مردم به طور پراکنده بیرون آیند تا اعمال و رفتارشان را ببینند.

- پس هر کس به اندازه ذرّه‌ای، خیر و خوبی کرده باشد آنرا خواهد دید.

- و هر کس به اندازه ذرهّ ای، شر و بدی کرده باشد آنرا خواهد دید.

یکی از تاجرهای بازار تهران از دنیا رفته بود و فرزندانش می‌خواستند جنازه‌اش را به عتبات عالیات و به کربلای امام حسین‌عليه‌السلام‌ حمل و دفن کنند. آنها با تمام امکاناتشان به دنبال گرفتن اجازه نامه از دولت‌های ایران و عراق می‌افتند؛ ولی هرچه تلاش می‌کنند موفق نمی‌شوند. آنها پس از چند روز مجبور می‌شوند پدرشان را در همین ایران به خاک بسپارند. آن مرحوم دفن می‌شود و پس از چند روز، برگه اجازه حمل جنازه به کربلا، به دست فرزندان می‌رسد. در همان روزها آقا شیخ مرتضی از دنیا می‌رود و فرزندان آن تاجر، آن اجازه‌نامه را به خانواده آقا شیخ مرتضی تقدیم می‌کنند.

و بدین سبب، جنازه آن عبد صالح و پرهیزکار و خدا ترس به کربلا حمل می‌شود و در صحن حرم قمر بنی‌هاشم حضرت اباالفضل العباس‌عليه‌السلام دفن می‌شود و سیر برزخی را در آن حریم ملکوتی آغاز می‌کند.

وَ سَلامٌ عَلَیهِ یوْمَ وُلِدَ وَ یوْمَ یمُوتُ وَ یوْمَ یبْعَثُ حَیا. (سوره مریم آیه ۱۵)

وسلام بر او در روزی که تولد یافت و در روزی که می‌میرد و در روزی که زنده مبعوث خواهد شد.

باب شصت و نهم زيارت حضرت امام حسينعليه‌السلام غم و اندوه را بر طرف كرده و به واسطه اش حوائج بر آورده مى شود

ترجمه:

(حديث اول )

ابوالقاسم جعفر بن محمد بن ابراهيم بن عبد الله موسوى علوى از عبيد الله بن نهيك، از ابن ابى عمير از هشام بن حكم، از فضيل بن يسار، وى مى گويد: حضرت ابو عبد اللهعليه‌السلام فرمودند:

در طرف شما قبرى است كه هيچ حزين و اندوهگينى آن را زيارت نمى كند، مگر آنكه حق تعالى حزن و اندوهش را بر طرف كرده و حاجتش را روا مى سازد.

متن:

و عنه، عن عبد الله بن نهيك، عن محمد بن ابى عمير، عن سلمة صاحب السابرى، عن ابى الصباح الكنانى قال: سمعت ابا عبد اللهعليه‌السلام يقول: ان الى جانبكم قبرا ما اتاه مكروب الا نفس الله كربته، و قضى حاجته، و ان عنده اربعة آلاف ملك منذ يوم قبض شعثا غبرا يبكونه الى يوم القيامة، فمن زاره شيعوه الى مامنه، و من مرض عادوه، و من مات اتبعوا جنازته.

ترجمه:

(حديث دوم )

و از ابوالقاسم، جعفر بن محمد بن ابراهيم بن عبد الله موسوى علوى از عبد الله بن نهيك، از محمد بن ابى عمير، از سلمة صاحب سابرى، از ابى الصباح كنانى، وى مى گويد:

از حضرت امام صادقعليه‌السلام شنيدم كه مى فرمود:

در طرف شما قبرى است كه هيچ مكروب و اندوهگينى به زيارت آن نمى رود مگر آنكه خداوند متعال اندوهش را بر طرف كرده و حاجتش را روا مى سازد و از روزى كه آن حضرت شهيد شدند چهار هزار فرشته كه جملگى ژوليده و غبار آلود و گرفته هستند اطراف قبر مطهرش بوده و تا روز قيامت بر آن جناب مى گريند و كسى كه او را زيارت كند فرشتگان تا وطن و ماوايش مشايعتش كرده و اگر مريض و بيمار شود عيادتش كنند و اگر بميرد جنازه اش را تشييع نمايند.

متن:

حدثى ابى رحمه الله عن سعد بن عبد الله، عن على بن اسماعيل بن عيسى، عن محمد بن عمرو الزيات، عن كرام، عن اسماعيل بن جابر، عن ابى عبد اللهعليه‌السلام قال: سمعته يقول: ان الحسينعليه‌السلام قتل مكروبا، و حقيق على الله ان لا ياتيه مكروب الا رده الله مسرورا.

ترجمه:

(حديث سوم )

پدرم رحمة الله عليه، از سعد بن عبد الله، از على بن اسماعيل بن عيسى، از محمد ابن عمرو زيات، از كرام، از اسماعيل بن جابر، از حضرت ابى عبد اللهعليه‌السلام ، وى مى گويد:

از حضرت امام صادقعليه‌السلام شنيدم كه مى فرمود:

حضرت امام حسينعليه‌السلام با حالى حزين و اندوه كشته شدند و سزاوار است بر خدا كه هيچ حزين و اندوهگينى به زيارت آن جناب نرود مگر آنكه حق تعالى وى را مسرور و شادمان به اهلش برگرداند.

متن:

وحدثنى محمد بن الحسن عن محمد بن الحسن الصفار، عن احمد ابن محمد بن عيسى، عن الحسن بن على بن فضال، عن مفضل بن صالح، عن محمد بن على الحلبى، عن ابى عبد اللهعليه‌السلام قال: ان الله عرض ولايتنا على اهل الامصار، فلم يقبلها الا اهل الكوفة؛ و ان الى جانبها قبرا لا ياتيه مكروب فيصلى عنده اربع ركعات الا رجعه الله مسرورا بقضأ حاجته.

ترجمه:

(حديث چهارم )

محمد بن حسن، از محمد بن حسن صفار، از احمد بن محمد بن عيسى، از حسن بن على بن فضال، از مفضل بن صالح، از محمد بن على حلبى، از حضرت ابى عبد اللهعليه‌السلام ، حضرت فرمودند:

خداوند متعال ولايت ما اهل بيت را بر شهرها عرضه كرد پس تنها اهل كوفه آنرا پذيرفتند و بر جانب اين شهر قبرى است كه هيچ اندوهگينى به زيارت آن نرود و چهار ركعت نماز نزد آن نخواند مگر آنكه حق تعالى وى را مسرور و با حاجت روا به اهلش برگرداند.

متن:

حدثنى الحسن بن عبد الله بن محمد بن عيسى، عن ابيه، عن الحسن بن محبوب، عن العلأ بن رزين، عن محمد بن مسلم، عن ابى جعفرعليه‌السلام قال: ان الحسين صاحب كربلا قتل مظلوما مكروبا عطشانا لهفانا، و حق على الله عزوجل ان لا ياتيه لهفان، و لا مكروب و لا مذنب و لا مغموم و لا عطشان و لا ذو عاهة ثم دعا عنده و تقرب بالحسينعليه‌السلام الى الله عزوجل الا نفس الله كربته، و اعطاه مسالته، و غفر ذنوبه و مد فى عمره، و بسط فى رزقه، فاعتبروا يا اولى الابصار.

ترجمه:

(حديث پنجم )

حسن بن عبد الله بن محمد بن عيسى، از پدرش، از حسن بن محبوب، از علأ بن رزين، از محمد بن مسلم، از حضرت ابى جعفرعليه‌السلام ، آن حضرت فرمودند:

حضرت حسينعليه‌السلام كه صاحب كربلأ است در حالى كه مظلوم و اندهگين و تشنه و غصه دار بود شهيد شد و غصه دار و اندوهگين و گناه كار و غمگين و تشنه و صاحب عيب و آفتى به زيارت آن حضرت نيايد و سپس نزد آن حضرت دعأ كند و بواسطه آن جناب به خداوند تقرب جويد مگر آنكه بر خداست كه حزن و اندوهش را بر طرف كرده و خواسته اش را اعطأ نموده و گناهانش را آمرزيده و عمرش را طولانى نموده و روزى و رزقش را فراخ نمايد پس اى صاحبان بصيرت عبرت بگيريد.

متن:

حدثنى ابى رحمه الله و جماعة مشايخى، و محمد بن الحسن، عن محمد بن يحيى؛ و احمد بن ادريس، عن العمركى، عن يحيى و كان فى خدمة ابى جعفر عن بعض اصحابنا، عن ابى عبد اللهعليه‌السلام قال: ان بظهر الكوفه لقبرا ما اتاه مكروب قط الا فرج الله كربتة يعنى قبر الحسينعليه‌السلام .

ترجمه:

(حديث ششم )

پدرم و جماعتى از مشايخ و اساتيدم و محمد بن الحسن، از محمد بن يحيى و احمد بن ادريس، از عمركى، از يحيى (وى در خدمت ابى جعفر عباسى بود) از برخى اصحاب، از حضرت ابى عبد اللهعليه‌السلام ، حضرت فرمودند:

در پشت كوفه قبرى است كه هيچ حزين و غمگينى به زيارت آن نمى رود مگر آنكه حق تعالى حزنش را بر طرف مى فرمايد، مقصود از آن قبر، قبر حضرت حسين بن علىعليه‌السلام مى باشد.

متن:

حدثنى محمد بن جعفر، عن محمد بن الحسين بن ابى الخطاب، عن محمد بن ناجية، عن عامر بن كثير، عن ابى النمير قال: قال ابو جعفرعليه‌السلام : ان ولايتنا عرضت على اهل الامصار فلم يقبلها قبول اهل الكوفة، و ذلك لان قبر علىعليه‌السلام فيها، و ان الى لزقه لقبرا آخر يعنى قبر الحسينعليه‌السلام فما من آت ياتيه فيصلى عنده ركعتين او اربعة ثم يسال الله حاجته الا قضاها، و انه ليحف به كل يوم الف ملك.

ترجمه:

(حديث هفتم )

محمد بن جعفر، از محمد بن الحسين بن ابى الخطاب، از محمد بن ناجيه، از عامر بن كثير، از ابى النمير، وى گفت:

حضرت ابو جعفرعليه‌السلام فرمودند:

ولايت ما اهل بيت بر اهل شهرها عرضه شد هيچ كس آنرا مانند اهل كوفه نپذيرفت زيرا در آن قبر على بن ابى طالبعليه‌السلام مى باشد و معلوم باشد كه در جانب آن، قبر ديگرى است (مقصود قبر حضرت امام حسينعليه‌السلام مى باشد) و هيچ زائرى آنرا زيارت نكرده و دو يا چهار ركعت نزد آن نماز نخوانده و سپس حاجتش را از خداوند بخواهد مگر آنكه حق تعالى حاجت او را بر آورده نموده و بايد توجه داشت كه در هر روز هزار فرشته بر آن قبر مطهر احاطه داشته و طوافش مى كنند.

متن:

حدثنى ابو العباس الكوفى، عن محمد بن الحسين، عن صفوان، عن الوليد بن حسان، عن ابن ابى يعفور قال: قلت لابى عبد اللهعليه‌السلام : دعانى الشوق اليك ان تجشمت اليك على مشقة، فقال لى: لا تشك ربك؛ فهلا اتيت من كان اعظم حقا عليك منى؟! فكان من قوله: (فهلا اتيت من كان اعظم حقا عليك منى ) اشد على من قوله: ( لا تشك ربك ). قلت: و من اعظم على حقا منك؟ قال: الحسين بن علىعليه‌السلام الا اتيت الحسينعليه‌السلام فدعوت الله عنده و شكوت اليه حوائجك؟!.

ترجمه:

(حديث هشتم )

ابوالعباس كوفى، از محمد بن الحسين، از صفوان، از وليد بن حسان، از ابن ابى يعفور، وى گفت:

محضر مبارك حضرت ابى عبد اللهعليه‌السلام عرض كردم: شوق ملاقات شما من را بر آن داشت كه مشقت ها و مشكلات را تحمل كرده تا محضر شما برسم.

حضرت به من فرمودند:

به پروردگارت شك مكن، آيا به زيارت كسى كه حقش بر تو از من بر تو بيشتر است رفته اى؟!

ابن ابى يعفور مى گويد:

عبارت ( آيا به زيارت كسى كه حقش بر تو از من...) بر من گران تر آمد از فرموده ديگر امامعليه‌السلام كه فرمودند (به پروردگارت شك مكن )، لذا محضرش عرضه داشتم:

چه كسى حقش بر من از شما بيشتر است؟

حضرت فرمودند:

حضرت حسين بن علىعليه‌السلام ، آيا به زيارت آن حضرت رفته اى؟ و خدا را در آنجا خوانده اى؟

و حوائج و نيازمندى هاى خود را در آنجا بر خداى متعال عرضه كرده اى يا نه؟

متن:

حدثنى حكيم بن داود بن حكيم، عن سلمة بن الخطاب، عن ابراهيم بن محمد، عن على بن المعلى، عن اسحاق بن زياد، قال: اتى رجل ابا عبد اللهعليه‌السلام فقال: انى قد ضربت على كل شى ء لى ذهبا و فضة؛ و بعت ضياعى، فقلت: انزل مكة، فقال: لا تفعل، فان اهل مكُة يكفرون بالله جهرة، قال: ففى حرم رسول اللهصلى‌الله‌عليه‌وآله‌وسلم ؟ قال: هم شر منهم، قال فاين انزل؟ قال: عليك بالعراق الكوفة، فان البركة منها على اثنى عشر ميلا هكذا هكذا و الى جانبها قبر ما اتاه مكروب قط و لا ملهوف الا فرج الله عنه.

ترجمه:

(حديث نهم )

حكيم بن داود بن حكيم، از سلمة بن الخطاب، از ابراهيم بن محمد، از على ابن معلى، از اسحاق بن زياد (اسحاق بن يزداد بدل ) وى مى گويد:

شخصى نزد حضرت ابا عبد اللهعليه‌السلام مشرف شد عرض كرد: آنچه طلا و نقره داشتم معامله كرده و املاك خود را نيز فروخته ام و همه را به صورت پول نقد در آورده ام كه از شهر خود به جاى ديگر بروم آيا كجا ساكن گردم؟

اسحاق مى گويد من به وى گفتم: به مكه وارد شو و در آنجا منزل كن.

حضرت به ان مرد فرمودند:

اين كار را مكن زيرا اهل مكه كافر به خدا بوده و علنا به وى كفر مى ورزند. آن مرد عرضه داشت: پس به حرم رسول خداصلى‌الله‌عليه‌وآله‌وسلم (يعنى مدينه ) بروم؟

حضرت فرمودند:

اهل اين شهر از اهل مكه شرتر و بدتر مى باشند.

آن مرد عرض كرد: پس كجا منزل كنم؟

حضرت فرمودند:

بر تو باد به عراق و شهر كوفه زيرا بركت از آن شهر ناشى شده و تا شعاع دوازده ميلى آن شهر پرتو افكنده و در يك جانب آن شهر قبرى است (قبر مطهر حضرت ابا عبد الله الحسينعليه‌السلام ) كه هيچ اندوهگين و محزونى هرگز به زيارتش نمى رود مگر آنكه حق تعالى حزن و غم او را بر طرف مى فرمايد.

الباب السبعون ثواب زيارة الحسينعليه‌السلام يوم عرفة

متن:

حدثنى محمد بن جعفر القرشى الرزاز الكوفى، عن خاله محمد بن الحسين بن ابى الخطاب، عن محمد بن اسماعيل، عن صالح بن عقبة، عن بشير الدهان قال: قلت لابى عبد اللهعليه‌السلام : ربما فاتنى الحج فاعرف عند قبر الحسينعليه‌السلام ، فقال: احسنت يا بشير، ايما مومن اتى قبر الحسينعليه‌السلام عارفا بحقه فى غير يوم عيد كتب الله له عشرين حجة، و عشرين عمرة مبرورات متقبلات، و عشرين غزوة مع نبى مرسل او امام عدل، و من اتاه فى يوم عيد كتب الله له مائة حجة و مائة عمرة، و مائة غزوة مع نبى مرسل او امام عدل، و من اتاه يوم عرفُة عارفابحقه كتب الله له الف حجة و الف عمرة متقبلات، و الف غزوة مع نبى مرسل او امام عدل، قال: فقلت له: و كيف لى بمثل الموقف، قال: فنظر الى شبه المغضب، ثم قال: يا بشير ان المومن اذا اتى قبر الحسينعليه‌السلام يوم عرفُة و اغتسل فى الفرات، ثم توجه اليه كتب الله له بكل خطوة حجة بمناسكها و لا اعلمه الا قال: و غزوة.

باب هفتادم ثواب زيارت امام حسينعليه‌السلام در روز عرفه

ترجمه:

(حديث اول )

محمد بن جعفر قرشى رزاز كوفى، از دائى خود محمد بن الحسين بن ابى الخطاب، از محمد بن اسماعيل، از صالح بن عقبه، از بشير دهان، وى گفت:

محضر مبارك حضرت ابى عبد اللهعليه‌السلام عرض كردم: بسا زيارت حج از من فوت شده پس در روز عرفه به زيارت قبر حضرت امام حسينعليه‌السلام مى روم از نظر شما چه طور است؟

حضرت فرمودند: اى بشير عمل نيك و پسنديده اى انجام داده اى، هر مومن كه در غير روز عيد به زيارت قبر حسين بن علىعليه‌السلام برود در حالى كه به حق آن حضرت عارف و آگاه باشد خداوند متعال ثواب بيست حج و بيست عمره قبول شده و اجر بيست بار جنگ با دشمنان خدا در معيت نبى مرسل يا امام عادل برايش مى نويسد.

و كسى كه در روز عيد به زيارت قبر مطهرش برود حق تعالى ثواب صد حج و صد عمره و صد بار جنگ با دشمنان خدا در ركاب نبى مرسل يا امام عادل براى او منظور مى فرمايد.

و كسى كه در روز عرفه با عرفان به حق آن حضرت به زيارت قبر مطهرش برود خداوند منان ثواب هزار حج و هزار عمره مقبول و هزار بار جنگ نمودن با دشمنان خدا در ركاب نبى مرسل يا امام عادل به او مى دهد.

بشير مى گويد: محضرش عرض كردم: چگونه اين اجر و ثواب ها براى من باشد در حالى كه موقف را ترك كرده ام؟

بشير مى گويد: پس از ايراد اين كلام حضرت نگاهى شبيه شخص غضبناك به من نموده سپس فرمودند: اى بشير هنگامى كه مومن به زيارت قبر حسين بن علىعليه‌السلام در روز عرفه مى رود و در فرات غسل كرده و سپس به طرف آن حضرت متوجه مى شود خداوند متعال به هر قدمى كه وى بر مى دارد ثواب يك حج با تمام مناسك و اعمال آن را برايش منظور مى كند.

بشير مى گويد: بعد از اين كلام، سخن ديگرى نمى دانم امامعليه‌السلام فرمودند مگر كلمه (و ثواب غزوة ) را.

متن:

و حدثنى ابى؛ و على بن الحسين؛ و محمد بن الحسن رحمهم الله جميعا، عن سعد بن عبد الله، عن على بن اسماعيل بن عيسى، عن محمد ابن عمرو بن سعيد الزيات، عن داود الرقى قال: سمعت ابا عبد الله؛ و ابا الحسن موسى بن جعفر و ابا الحسن على بن موسىعليه‌السلام و هم يقولون: من اتى قبر الحسينعليه‌السلام بعرفة قلبه الله ثلج الفواد.

ترجمه:

(حديث دوم )

پدرم و على بن الحسين و محمد بن الحسن رحمة الله عليهم جملگى از سعد ابن عبد الله، از على بن اسماعيل بن عيسى، از محمد بن عمرو بن سعيد زيات، از داود رقى، وى گفت:

از حضرت ابو عبد الله و ابوالحسن موسى بن جعفر و ابوالحسن على بن موسىعليه‌السلام شنيدم كه مى فرمودند:

كسى كه در روز عرفه به زيارت قبر حضرت امام حسينعليه‌السلام برود خداوند متعال او را مطمئن القلب مى گرداند.

متن:

و عنهم، عن سعد، عن الهيثم بن ابى مسروق النهدى، عن على بن اسباط عن بعض اصحابنا عن ابى عبد اللهعليه‌السلام قال: ان الله تبارك و تعالى يبدء بالنظر الى زوار قبر الحسينعليه‌السلام عشية عرفة، قال: قلت: قبل نظره لاهل الموقف؟ قال: نعم، قلت: كيف ذلك؟ قال: لان فى اولئك اولاد زنا؛ و ليس فى هولأ اولاد زنا.

ترجمه:

(حديث سوم )

و از پدرم و على بن الحسين و محمد بن الحسن رحمة الله عليهم جملگى از سعد، از هيثم بن ابى مسروق نهدى، از على بن اسباط، از برخى اصحاب ما از حضرت ابى عبد اللهعليه‌السلام ، آن حضرت فرمودند:

خداوند تبارك و تعالى عصر روز عرفه ابتدأ به زوار قبر مطهر حضرت امام حسينعليه‌السلام نظر مى كند.

راوى مى گويد: محضر مباركش عرض كردم: قبل از نظر نمودن به اهل موقف (حاجى ها)؟ حضرت فرمودند: بلى.

عرض كردم: چرا اين طور است؟

حضرت فرمودند: زيرا در بين حاجى ها زنازاده وجود داشته ولى در ميان زائرين قبر مطهر آن حضرت ابدا زنازاده نمى باشد.

متن:

حدثنى ابى، عن سعد بن عبد الله، عن موسى بن عمر، عن على بن النعمان، عن عبد الله بن مسكان قال: قال ابو عبد اللهعليه‌السلام : ان الله تبارك و تعالى يتجلى لزوار قبر الحسينعليه‌السلام قبل اهل عرفات، و يقضى حوائجهم، و يغفر ذنوبهم، و يشفعهم فى مسائلهم، ثم يثنى اهل عرفة فيفعل ذلك بهم.

ترجمه:

(حديث چهارم )

مترجم گويد:

اين حديث با ترجمه اش قبلا در باب شصت و هشت ذيل رقم يك با سند ديگر نقل شد.

متن:

حدثنى ابى رحمه الله و جماعة مشايخى، عن محمد بن يحيى العطار، عن حمدان بن سليمان النيسابورى ابى سعيد قال: حدثنا عبد الله بن محمد اليمانى، عن منيع بن الحجاج، عن يونس بن يعقوب ابن عمار، عن ابى عبد اللهعليه‌السلام قال: من فاتته عرفة بعرفات فادركها بقبر الحسينعليه‌السلام لم يفته، و ان الله تبارك و تعالى ليبدء باهل قبر الحسينعليه‌السلام قبل اهل عرفات، ثم يخالطهم فى نفسه.

ترجمه:

(حديث پنجم )

پدرم رحمة الله عليه و جماعتى از مشايخ و اساتيدم، از محمد بن يحيى عطار، از حمدان بن سليمان نيشابورى ابى سعيد، وى گفت: عبد الله بن محمد يمانى، از منيع بن حجاج، از يونس بن يعقوب بن عمار، از حضرت ابى عبد اللهعليه‌السلام ، حضرت فرمودند:

كسى كه در عرفات روز عرفه را درك نكرد ولى آن را كنار قبر مطهر حضرت امام حسينعليه‌السلام درك نمايد، عرفه از او فوت نشده است و خداوند متعال ابتدأ كسانى را كه در كنار قبر آن جناب هستند مورد نظر و التفات قرار بده بعد به اهل عرفات نظر نموده و با ايشان انس مى گيرد.

متن:

حدثنى ابى رحمه الله و على بن الحسين، عن سعد بن عبد الله، عن احمد بن محمد بن عيسى، عن محمد بن خالد البرقى، عن القاسم بن يحيى ابن الحسن بن الراشد، عن جده الحسن، عن يونس بن ظبيان قال: قال ابو عبد اللهعليه‌السلام : من زار الحسينعليه‌السلام ليلة النصف من شعبان و ليلة الفطر و ليلة عرفة فى سنة واحدة كتب الله له الف حجة مبرورة، و الف عمرة متقبله، و قضيت له الف حاجة من حوائج الدنيا و الاخرة.

ترجمه:

(حديث ششم )

پدرم رحمة الله عليه و على بن الحسين، از سعد بن عبد الله، از احمد بن محمد بن عيسى، از محمد بن خالد برقى، از قاسم بن يحيى بن الحسن بن راشد، از جدش حسن، از يونس بن ظبيان، وى مى گويد:

حضرت ابو عبد اللهعليه‌السلام فرمودند:

كسى كه حضرت امام حسينعليه‌السلام را در نيمه شعبان و شب عيد فطر و شب عرفه در يكسال زيارت كند خداوند متعال ثواب هزار حج و هزار عمره مقبول به وى داده و هزار حاجت از حوائج از حوائج دنيا و آخرتش را روا مى سازد.

متن:

حدثنى محمد بن الحسن بن الوليد، عن محمد بن الحسن الصفار، عن احمد بن محمد بن عيسى، عند محمد بن خالد البرقى، عن حنان بن سدير، عن ابيه، عن ابى عبد اللهعليه‌السلام قال: اذا كان يوم عرفة اطلع الله تعالى على زوار قبر ابى عبد الله الحسينعليه‌السلام فقال لهم: استانفوا فقد غفرت لكم، ثم يجعل اقامته على اهل عرفات.

ترجمه:

(حديث هفتم )

محمد بن الحسن بن الوليد، از محمد بن الحسن الصفار، از احمد بن محمد ابن عيسى، از محمد بن خالد برقى، از حنان بن سدير، از پدرش، ازحضرت ابى عبد اللهعليه‌السلام ، حضرت فرمودند:

زمانى كه روز عرفه فرا برسد خداوند متعال به زوار قبر حضرت ابى عبد الله الحسينعليه‌السلام توجه نموده پس به ايشان مى فرمايد:

از ابتدأ شروع به عمل نمائيد زيرا شما را آمرزيدم سپس با اهل عرفات انس مى گيرد.

متن:

حدثنى محمد بن جعفر، عن محمد بن الحسين عمن ذكره عن عمر بن الحسن العرزمى، عن ابى عبد اللهعليه‌السلام قال: سمعته يقول: اذا كان يوم عرفة نظر الله الى زوار قبر الحسينعليه‌السلام فيقول: ارجعوا مغفورا لكم ما مضى؛ و لا يكتب على احد منهم ذنب سبعين يوما من يوم ينصرف.

ترجمه:

(حديث هشتم )

محمد بن جعفر، از محمد بن الحسين، از كسى كه نامش را برده، از عمر بن الحسن العزرمى، از حضرت ابى عبد اللهعليه‌السلام وى مى گويد: از آن حضرت شنيدم كه مى فرمودند:

هنگامى كه روز عرفه مى رسد خداوند متعال به زوار قبر حضرت امام حسينعليه‌السلام نظر فرموده و مى فرمايد: برگرديد آنچه از افعال و گناهان گذشته شما است آمرزيدم و از روزى كه مراجعت مى كنند تا هفتاد روز هيچ گناهى از ايشان ثبت و ضبط نمى شود.

متن:

حدثنى ابى؛ و جماعة اصحابى رحمهم الله عن محمد بن يحيى؛ و احمد بن ادريس جميعا، عن العمركى بن على، عن يحيى الخادم لابى جعفر الثانى عن محمد بن سنان، عن بشير الدهان قال: سمعت ابا عبد اللهعليه‌السلام يقول و هو نازل بالحيرة و عنده جماعة من الشيعة فاقبل الى بوجهه فقال: يا بشير احججت العام؟ قلت: جعلت فداك لا؛ و لكن عرفت بالقبر الحسينعليه‌السلام فقال: يا بشير و الله ما فاتك شى ء مما كان لاصحاب مكة بمكة، قلت: جعلت فداك فيه عرفات؟ فسره لى، فقال: يا بشير ان الرجل منكم ليغتسل على شاطى ء الفرات، ثم ياتى قبر الحسينعليه‌السلام عارفا بحقه فيعطيه الله بكل قدم يرفعها و يضعها مائة حجة مقبولة و مائة عمرة مبرورة، و مائة غزوة مع نبى مرسل ابى اعدأ الله و اعدأ رسوله، يا بشير اسمع و ابلغ من احتمل قلبه: من زار الحسينعليه‌السلام يوم عرفة كان كمن زار الله فى عرشه.

ترجمه:

(حديث نهم )

پدرم و جماعتى، از اصحاب و يارانم رحمة الله عليهم از محمد بن يحيى و احمد بن ادريس جملگى از عمركى بن على، از يحيى (يعنى خادم حضرت ابو جعفر ثانىعليه‌السلام ) از محمد بن سنان، از بشير دهان، وى مى گويد:

از حضرت ابو عبد اللهعليه‌السلام (هنگامى كه در حيره نزول اجلال فرموده و جماعتى از شيعه محضر مباركش بودند) گفتارى شنيدم كه شرحش چنين است:

حضرت روى مباركشان را به من نموده و فرمودند:

اى بشير امسال به حج رفتى؟

عرض كردم: فدايت شوم، خير، ولى در روز عرفه به زيارت قبر حسين بن علىعليه‌السلام رفتم.

حضرت فرمودند:

اى بشير به خدا قسم آنچه از اجر و ثواب براى اصحاب مكه (حاجى ها) در مكه مى باشد از تو فوت نشده.

عرض كردم: يعنى در اين زيارت من اجر و ثواب و وقوف به عرفات بوده؟ برايم فرموده خود را تفسير بفرمائيد:

حضرت فرمودند:

اى بشير وقتى يك نفر از شما كنار فرات غسل نمود و سپس به زيارت قبر حضرت امام حسينعليه‌السلام رفت در حالى كه به حق آن حضرت عارف و مطلع باشد البته خداوند متعال به هر قدمى كه وى از زمين بلند مى كند و سپس آنرا بر زمين مى نهد اجر صد حج و صد عمره قبول شده مى دهد و اجر صد جنگ كه وى در معيت نبى مرسل با دشمنان خدا و رسول او نموده را برايش منظور مى فرمايد. اى بشير: بشنو و به كسانى كه قلبشان ظرفيت پذيرش آن را دارد برسان و بگو:

كسى كه امام حسينعليه‌السلام را در روز عرفه زيارت كند مانند كسى است كه خدا را در عرش زيارت نموده.

متن:

حدثنى محمد بن عبد المومن رحمه الله عن محمد بن يحيى، عن محمد ابن الحسن الصفار، عن احمد بن محمد الكوفى، عن محمد ابن جعفر بن اسماعيل العبدى، عن محمد بن عبد الله بن مهران، عن محمد بن سنان، عن يونس بن ظبيان، عن ابى عبد اللهعليه‌السلام قال: من زار قبر الحسينعليه‌السلام يوم عرفة كتب الله له الف الف حجة مع القائم، و الف الف عمرة مع رسول اللهصلى‌الله‌عليه‌وآله‌وسلم و عتق الف الف نسمة، و حملان الف الف فرس فى سبيل الله، و سماه الله عبدى الصديق آمن بوعدى، و قالت الملائكة: فلان صديق؛ زكاه الله من فوق عرشه، و سمى فى الارض كروبا.

ترجمه:

(حديث دهم )

محمد بن عبد المومن رحمة الله عليه، از محمد بن يحيى، از محمد بن الحسن الصفار، از احمد بن محمد الكوفى، از محمد بن جعفر بن اسماعيل العبدى، از محمد بن عبد الله بن مهران، از محمد بن سنان، از يونس بن ظبيان، از حضرت ابى عبد اللهعليه‌السلام حضرت فرمودند:

كسى كه در روز عرفه قبر حضرت حسين بن علىعليه‌السلام را زيارت كند خداوند متعال ثواب هزار هزار (يك ميليون ) حج كه با حضرت قائمعليه‌السلام بجاى آوردند را براى وى منظور مى فرمايد و اجر هزار هزار عمره كه با حضرت رسول خداصلى‌الله‌عليه‌وآله‌وسلم انجام گيرد را به وى داده و همچنين ثواب آزاد نمودن هزار هزار عبد را به او اعطأ كرده و اجر كسى كه هزار هزار دو بار اسب را در راه خدا انفاق كرده است را به وى عنايت مى فرمايد و حق تعالى از وى به اين عبارت نام مى برد: عبدى الصديق آمن بوعدى و فرشتگان درباره اش چنين تعبير مى كنند: فلان صديق، زكاه الله من فوق عرشه.

و در زمين كروب ناميده مى شود.

متن:

حدثنى ابى رحمه الله عن سعد بن عبد الله، عن احمد بن محمد بن عيسى، عن محمد بن اسماعيل بن بزيع، عن صالح بن عقبة، عن بشير الدهان قال: قال جعفر بن محمدعليه‌السلام : من زار قبر الحسينعليه‌السلام يوم عرفة عارفا بحقه كتب الله له ثواب الف حجة، و الف عمرة، و الف غزوة مع نبى مرسل، و من زار اول يوم من رجب غفر الله له البتة.

ترجمه:

(حديث يازدهم )

پدرم رحمة الله عليه، از سعد بن عبد الله از احمد بن محمد بن عيسى، از محمد بن اسماعيل بن بزيع، از صالح بن عقبه، از بشير دهان، وى مى گويد: حضرت جعفر بن محمدعليه‌السلام فرمودند:

كسى كه در روز عرفه قبر مطهر حضرت حسين بن علىعليه‌السلام را زيارت كند در حالى كه به حق آن حضرت عارف و مطلع باشد خداوند ثواب هزار حج و هزار عمره و هزار جنگى كه در معيت نبى مرسلى انجام داده را برايش مى نويسد. و كسى كه روز اول ماه رجب آن جناب را زيارت كند خداوند منان البته او را مى آمرزد.

متن:

حدثنى ابى رحمه الله عن سعد بن عبد الله، عن محمد بن عيسى ابن عبيد، عن محمد بن سنان، عن ابى سعيد القماط، عن بشار، عن ابى عبد اللهعليه‌السلام قال: من كان معسرا فلم يتهيا له حجة الاسلام فليات قبر الحسينعليه‌السلام ، و ليعرف عنده، فذلك يجزئه عن حجة الاسلام، اما انى لا اقول يجزى ذلك عن حجة الاسلام اللمعسر، فاما الموسر اذا كان قد حج حجة الاسلام، فاراد ان يتنفل بالحج و العمرة و منعه من ذلك شغل دنيا او عائق فاتى قبر الحسينعليه‌السلام فى يوم عرفُة اجزاه ذلك عن ادأ الحج او العمرة و ضاعف الله له ذلك اضعافا مضاعفة، قال: قلت: كم تعدل حجة و كم تعدل عمرة؟ قال: لا يحصى ذلك،، قال: قلت: مائة؟ قال: و يحصى ذلك؟ قلت: الف؟ قال: و اكثر، ثم قال: و ان تعدوا نعمة الله لا تحصوها، ان الله واسع كريم.

ترجمه:

(حديث دوازدهم )

پدرم رحمة الله عليه، از سعد بن عبد الله، از محمد بن عيسى بن عبيد، از محمد بن سنان، از ابى سعيد قماط، از بشار، از حضرت ابى عبد اللهعليه‌السلام ، حضرت فرمودند:

كسى كه متمكن و توانا نبوده لذا براى رفتن به حج و انجام حجة الاسلام مهيا نباشد بايد به زيارت قبر مطهر حضرت حسين بن علىعليه‌السلام برود و روز عرفه را در آنجا باشد، چنين زيارتى از حجة الاسلامش مجزى است.

ناگفته نماند و بايد توجه داشت من نمى گويم اين زيارت مطلقا از حجة الاسلام مجزى است بلكه تنها براى شخص غير متمكن و معسر اجزأ مى باشد اما كسى كه موسر و متمكن مى باشد:

وى وقتى حجة الاسلام را بجا آورد اگر اراده نمود كه حج يا عمره مستحبى انجام دهد و شغل دنيائى يا مانعى ديگر او را از آن بازداشت در صورتى كه به زيارت قبر مطهر حضرت امام حسينعليه‌السلام در روز عرفه برود البته خداوند با اين زيارت جزائ وى را ادأ حج يا عمره داده بلكه ثواب آن را چندين برابر مى نمايد.

راوى مى گويد: محضر مباركش عرض كردم:

ثواب آن معادل چند حج و چند عمره مى باشد؟

حضرت فرمودند:

قابل شمارش و احصأ نيست.

راوى عرض كرد: آيا ثواب صد حج و صد عمره را به او مى دهند؟

حضرت فرمودند: كيست بتواند ثوابش را احصأ نموده باشد.

راوى مى گويد: عرضه داشتم: آيا ثواب هزار حج و هزار عمره را دارد؟

حضرت فرمودند: بيش از اين است، سپس فرمودند:

اگر نعمتهاى بارى تعالى را بشماريد نمى توانيد از عهده احصأ آنها بر آئيد خداوند متعال واسع بوده و بدون عوض مى بخشايد.

الباب الحادى و السبعون ثواب من زار الحسينعليه‌السلام يوم عاشورأ

متن:

حدثنى ابى؛ و اخى؛ و جماعة مشايخى رحمهم الله عن محمد بن يحيى، عن محمد بن على المدائنى قال: اخبرنى محمد بن سعيد الجبلى،

عن قبيصة، عن جابر الجعفى قال: دخلت على جعفر بن محمدعليه‌السلام فى يوم عاشورأ فقال لى: هولأ زوار الله و حق على المزور ان يكرم الزائر، من بات عند قبر الحسينعليه‌السلام ليلة عاشورأ لقى الله ملطخا بدمه يوم القيامة كانما قتل معه فى عرصته، و قال: من زار قبر الحسينعليه‌السلام ليوم عاشورأ و بات عنده كان كمن استشهد بين يديه.

باب شصت و نهم زيارت حضرت امام حسينعليه‌السلام غم و اندوه را بر طرف كرده و به واسطه اش حوائج بر آورده مى شود

ترجمه:

(حديث اول )

ابوالقاسم جعفر بن محمد بن ابراهيم بن عبد الله موسوى علوى از عبيد الله بن نهيك، از ابن ابى عمير از هشام بن حكم، از فضيل بن يسار، وى مى گويد: حضرت ابو عبد اللهعليه‌السلام فرمودند:

در طرف شما قبرى است كه هيچ حزين و اندوهگينى آن را زيارت نمى كند، مگر آنكه حق تعالى حزن و اندوهش را بر طرف كرده و حاجتش را روا مى سازد.

متن:

و عنه، عن عبد الله بن نهيك، عن محمد بن ابى عمير، عن سلمة صاحب السابرى، عن ابى الصباح الكنانى قال: سمعت ابا عبد اللهعليه‌السلام يقول: ان الى جانبكم قبرا ما اتاه مكروب الا نفس الله كربته، و قضى حاجته، و ان عنده اربعة آلاف ملك منذ يوم قبض شعثا غبرا يبكونه الى يوم القيامة، فمن زاره شيعوه الى مامنه، و من مرض عادوه، و من مات اتبعوا جنازته.

ترجمه:

(حديث دوم )

و از ابوالقاسم، جعفر بن محمد بن ابراهيم بن عبد الله موسوى علوى از عبد الله بن نهيك، از محمد بن ابى عمير، از سلمة صاحب سابرى، از ابى الصباح كنانى، وى مى گويد:

از حضرت امام صادقعليه‌السلام شنيدم كه مى فرمود:

در طرف شما قبرى است كه هيچ مكروب و اندوهگينى به زيارت آن نمى رود مگر آنكه خداوند متعال اندوهش را بر طرف كرده و حاجتش را روا مى سازد و از روزى كه آن حضرت شهيد شدند چهار هزار فرشته كه جملگى ژوليده و غبار آلود و گرفته هستند اطراف قبر مطهرش بوده و تا روز قيامت بر آن جناب مى گريند و كسى كه او را زيارت كند فرشتگان تا وطن و ماوايش مشايعتش كرده و اگر مريض و بيمار شود عيادتش كنند و اگر بميرد جنازه اش را تشييع نمايند.

متن:

حدثى ابى رحمه الله عن سعد بن عبد الله، عن على بن اسماعيل بن عيسى، عن محمد بن عمرو الزيات، عن كرام، عن اسماعيل بن جابر، عن ابى عبد اللهعليه‌السلام قال: سمعته يقول: ان الحسينعليه‌السلام قتل مكروبا، و حقيق على الله ان لا ياتيه مكروب الا رده الله مسرورا.

ترجمه:

(حديث سوم )

پدرم رحمة الله عليه، از سعد بن عبد الله، از على بن اسماعيل بن عيسى، از محمد ابن عمرو زيات، از كرام، از اسماعيل بن جابر، از حضرت ابى عبد اللهعليه‌السلام ، وى مى گويد:

از حضرت امام صادقعليه‌السلام شنيدم كه مى فرمود:

حضرت امام حسينعليه‌السلام با حالى حزين و اندوه كشته شدند و سزاوار است بر خدا كه هيچ حزين و اندوهگينى به زيارت آن جناب نرود مگر آنكه حق تعالى وى را مسرور و شادمان به اهلش برگرداند.

متن:

وحدثنى محمد بن الحسن عن محمد بن الحسن الصفار، عن احمد ابن محمد بن عيسى، عن الحسن بن على بن فضال، عن مفضل بن صالح، عن محمد بن على الحلبى، عن ابى عبد اللهعليه‌السلام قال: ان الله عرض ولايتنا على اهل الامصار، فلم يقبلها الا اهل الكوفة؛ و ان الى جانبها قبرا لا ياتيه مكروب فيصلى عنده اربع ركعات الا رجعه الله مسرورا بقضأ حاجته.

ترجمه:

(حديث چهارم )

محمد بن حسن، از محمد بن حسن صفار، از احمد بن محمد بن عيسى، از حسن بن على بن فضال، از مفضل بن صالح، از محمد بن على حلبى، از حضرت ابى عبد اللهعليه‌السلام ، حضرت فرمودند:

خداوند متعال ولايت ما اهل بيت را بر شهرها عرضه كرد پس تنها اهل كوفه آنرا پذيرفتند و بر جانب اين شهر قبرى است كه هيچ اندوهگينى به زيارت آن نرود و چهار ركعت نماز نزد آن نخواند مگر آنكه حق تعالى وى را مسرور و با حاجت روا به اهلش برگرداند.

متن:

حدثنى الحسن بن عبد الله بن محمد بن عيسى، عن ابيه، عن الحسن بن محبوب، عن العلأ بن رزين، عن محمد بن مسلم، عن ابى جعفرعليه‌السلام قال: ان الحسين صاحب كربلا قتل مظلوما مكروبا عطشانا لهفانا، و حق على الله عزوجل ان لا ياتيه لهفان، و لا مكروب و لا مذنب و لا مغموم و لا عطشان و لا ذو عاهة ثم دعا عنده و تقرب بالحسينعليه‌السلام الى الله عزوجل الا نفس الله كربته، و اعطاه مسالته، و غفر ذنوبه و مد فى عمره، و بسط فى رزقه، فاعتبروا يا اولى الابصار.

ترجمه:

(حديث پنجم )

حسن بن عبد الله بن محمد بن عيسى، از پدرش، از حسن بن محبوب، از علأ بن رزين، از محمد بن مسلم، از حضرت ابى جعفرعليه‌السلام ، آن حضرت فرمودند:

حضرت حسينعليه‌السلام كه صاحب كربلأ است در حالى كه مظلوم و اندهگين و تشنه و غصه دار بود شهيد شد و غصه دار و اندوهگين و گناه كار و غمگين و تشنه و صاحب عيب و آفتى به زيارت آن حضرت نيايد و سپس نزد آن حضرت دعأ كند و بواسطه آن جناب به خداوند تقرب جويد مگر آنكه بر خداست كه حزن و اندوهش را بر طرف كرده و خواسته اش را اعطأ نموده و گناهانش را آمرزيده و عمرش را طولانى نموده و روزى و رزقش را فراخ نمايد پس اى صاحبان بصيرت عبرت بگيريد.

متن:

حدثنى ابى رحمه الله و جماعة مشايخى، و محمد بن الحسن، عن محمد بن يحيى؛ و احمد بن ادريس، عن العمركى، عن يحيى و كان فى خدمة ابى جعفر عن بعض اصحابنا، عن ابى عبد اللهعليه‌السلام قال: ان بظهر الكوفه لقبرا ما اتاه مكروب قط الا فرج الله كربتة يعنى قبر الحسينعليه‌السلام .

ترجمه:

(حديث ششم )

پدرم و جماعتى از مشايخ و اساتيدم و محمد بن الحسن، از محمد بن يحيى و احمد بن ادريس، از عمركى، از يحيى (وى در خدمت ابى جعفر عباسى بود) از برخى اصحاب، از حضرت ابى عبد اللهعليه‌السلام ، حضرت فرمودند:

در پشت كوفه قبرى است كه هيچ حزين و غمگينى به زيارت آن نمى رود مگر آنكه حق تعالى حزنش را بر طرف مى فرمايد، مقصود از آن قبر، قبر حضرت حسين بن علىعليه‌السلام مى باشد.

متن:

حدثنى محمد بن جعفر، عن محمد بن الحسين بن ابى الخطاب، عن محمد بن ناجية، عن عامر بن كثير، عن ابى النمير قال: قال ابو جعفرعليه‌السلام : ان ولايتنا عرضت على اهل الامصار فلم يقبلها قبول اهل الكوفة، و ذلك لان قبر علىعليه‌السلام فيها، و ان الى لزقه لقبرا آخر يعنى قبر الحسينعليه‌السلام فما من آت ياتيه فيصلى عنده ركعتين او اربعة ثم يسال الله حاجته الا قضاها، و انه ليحف به كل يوم الف ملك.

ترجمه:

(حديث هفتم )

محمد بن جعفر، از محمد بن الحسين بن ابى الخطاب، از محمد بن ناجيه، از عامر بن كثير، از ابى النمير، وى گفت:

حضرت ابو جعفرعليه‌السلام فرمودند:

ولايت ما اهل بيت بر اهل شهرها عرضه شد هيچ كس آنرا مانند اهل كوفه نپذيرفت زيرا در آن قبر على بن ابى طالبعليه‌السلام مى باشد و معلوم باشد كه در جانب آن، قبر ديگرى است (مقصود قبر حضرت امام حسينعليه‌السلام مى باشد) و هيچ زائرى آنرا زيارت نكرده و دو يا چهار ركعت نزد آن نماز نخوانده و سپس حاجتش را از خداوند بخواهد مگر آنكه حق تعالى حاجت او را بر آورده نموده و بايد توجه داشت كه در هر روز هزار فرشته بر آن قبر مطهر احاطه داشته و طوافش مى كنند.

متن:

حدثنى ابو العباس الكوفى، عن محمد بن الحسين، عن صفوان، عن الوليد بن حسان، عن ابن ابى يعفور قال: قلت لابى عبد اللهعليه‌السلام : دعانى الشوق اليك ان تجشمت اليك على مشقة، فقال لى: لا تشك ربك؛ فهلا اتيت من كان اعظم حقا عليك منى؟! فكان من قوله: (فهلا اتيت من كان اعظم حقا عليك منى ) اشد على من قوله: ( لا تشك ربك ). قلت: و من اعظم على حقا منك؟ قال: الحسين بن علىعليه‌السلام الا اتيت الحسينعليه‌السلام فدعوت الله عنده و شكوت اليه حوائجك؟!.

ترجمه:

(حديث هشتم )

ابوالعباس كوفى، از محمد بن الحسين، از صفوان، از وليد بن حسان، از ابن ابى يعفور، وى گفت:

محضر مبارك حضرت ابى عبد اللهعليه‌السلام عرض كردم: شوق ملاقات شما من را بر آن داشت كه مشقت ها و مشكلات را تحمل كرده تا محضر شما برسم.

حضرت به من فرمودند:

به پروردگارت شك مكن، آيا به زيارت كسى كه حقش بر تو از من بر تو بيشتر است رفته اى؟!

ابن ابى يعفور مى گويد:

عبارت ( آيا به زيارت كسى كه حقش بر تو از من...) بر من گران تر آمد از فرموده ديگر امامعليه‌السلام كه فرمودند (به پروردگارت شك مكن )، لذا محضرش عرضه داشتم:

چه كسى حقش بر من از شما بيشتر است؟

حضرت فرمودند:

حضرت حسين بن علىعليه‌السلام ، آيا به زيارت آن حضرت رفته اى؟ و خدا را در آنجا خوانده اى؟

و حوائج و نيازمندى هاى خود را در آنجا بر خداى متعال عرضه كرده اى يا نه؟

متن:

حدثنى حكيم بن داود بن حكيم، عن سلمة بن الخطاب، عن ابراهيم بن محمد، عن على بن المعلى، عن اسحاق بن زياد، قال: اتى رجل ابا عبد اللهعليه‌السلام فقال: انى قد ضربت على كل شى ء لى ذهبا و فضة؛ و بعت ضياعى، فقلت: انزل مكة، فقال: لا تفعل، فان اهل مكُة يكفرون بالله جهرة، قال: ففى حرم رسول اللهصلى‌الله‌عليه‌وآله‌وسلم ؟ قال: هم شر منهم، قال فاين انزل؟ قال: عليك بالعراق الكوفة، فان البركة منها على اثنى عشر ميلا هكذا هكذا و الى جانبها قبر ما اتاه مكروب قط و لا ملهوف الا فرج الله عنه.

ترجمه:

(حديث نهم )

حكيم بن داود بن حكيم، از سلمة بن الخطاب، از ابراهيم بن محمد، از على ابن معلى، از اسحاق بن زياد (اسحاق بن يزداد بدل ) وى مى گويد:

شخصى نزد حضرت ابا عبد اللهعليه‌السلام مشرف شد عرض كرد: آنچه طلا و نقره داشتم معامله كرده و املاك خود را نيز فروخته ام و همه را به صورت پول نقد در آورده ام كه از شهر خود به جاى ديگر بروم آيا كجا ساكن گردم؟

اسحاق مى گويد من به وى گفتم: به مكه وارد شو و در آنجا منزل كن.

حضرت به ان مرد فرمودند:

اين كار را مكن زيرا اهل مكه كافر به خدا بوده و علنا به وى كفر مى ورزند. آن مرد عرضه داشت: پس به حرم رسول خداصلى‌الله‌عليه‌وآله‌وسلم (يعنى مدينه ) بروم؟

حضرت فرمودند:

اهل اين شهر از اهل مكه شرتر و بدتر مى باشند.

آن مرد عرض كرد: پس كجا منزل كنم؟

حضرت فرمودند:

بر تو باد به عراق و شهر كوفه زيرا بركت از آن شهر ناشى شده و تا شعاع دوازده ميلى آن شهر پرتو افكنده و در يك جانب آن شهر قبرى است (قبر مطهر حضرت ابا عبد الله الحسينعليه‌السلام ) كه هيچ اندوهگين و محزونى هرگز به زيارتش نمى رود مگر آنكه حق تعالى حزن و غم او را بر طرف مى فرمايد.

الباب السبعون ثواب زيارة الحسينعليه‌السلام يوم عرفة

متن:

حدثنى محمد بن جعفر القرشى الرزاز الكوفى، عن خاله محمد بن الحسين بن ابى الخطاب، عن محمد بن اسماعيل، عن صالح بن عقبة، عن بشير الدهان قال: قلت لابى عبد اللهعليه‌السلام : ربما فاتنى الحج فاعرف عند قبر الحسينعليه‌السلام ، فقال: احسنت يا بشير، ايما مومن اتى قبر الحسينعليه‌السلام عارفا بحقه فى غير يوم عيد كتب الله له عشرين حجة، و عشرين عمرة مبرورات متقبلات، و عشرين غزوة مع نبى مرسل او امام عدل، و من اتاه فى يوم عيد كتب الله له مائة حجة و مائة عمرة، و مائة غزوة مع نبى مرسل او امام عدل، و من اتاه يوم عرفُة عارفابحقه كتب الله له الف حجة و الف عمرة متقبلات، و الف غزوة مع نبى مرسل او امام عدل، قال: فقلت له: و كيف لى بمثل الموقف، قال: فنظر الى شبه المغضب، ثم قال: يا بشير ان المومن اذا اتى قبر الحسينعليه‌السلام يوم عرفُة و اغتسل فى الفرات، ثم توجه اليه كتب الله له بكل خطوة حجة بمناسكها و لا اعلمه الا قال: و غزوة.

باب هفتادم ثواب زيارت امام حسينعليه‌السلام در روز عرفه

ترجمه:

(حديث اول )

محمد بن جعفر قرشى رزاز كوفى، از دائى خود محمد بن الحسين بن ابى الخطاب، از محمد بن اسماعيل، از صالح بن عقبه، از بشير دهان، وى گفت:

محضر مبارك حضرت ابى عبد اللهعليه‌السلام عرض كردم: بسا زيارت حج از من فوت شده پس در روز عرفه به زيارت قبر حضرت امام حسينعليه‌السلام مى روم از نظر شما چه طور است؟

حضرت فرمودند: اى بشير عمل نيك و پسنديده اى انجام داده اى، هر مومن كه در غير روز عيد به زيارت قبر حسين بن علىعليه‌السلام برود در حالى كه به حق آن حضرت عارف و آگاه باشد خداوند متعال ثواب بيست حج و بيست عمره قبول شده و اجر بيست بار جنگ با دشمنان خدا در معيت نبى مرسل يا امام عادل برايش مى نويسد.

و كسى كه در روز عيد به زيارت قبر مطهرش برود حق تعالى ثواب صد حج و صد عمره و صد بار جنگ با دشمنان خدا در ركاب نبى مرسل يا امام عادل براى او منظور مى فرمايد.

و كسى كه در روز عرفه با عرفان به حق آن حضرت به زيارت قبر مطهرش برود خداوند منان ثواب هزار حج و هزار عمره مقبول و هزار بار جنگ نمودن با دشمنان خدا در ركاب نبى مرسل يا امام عادل به او مى دهد.

بشير مى گويد: محضرش عرض كردم: چگونه اين اجر و ثواب ها براى من باشد در حالى كه موقف را ترك كرده ام؟

بشير مى گويد: پس از ايراد اين كلام حضرت نگاهى شبيه شخص غضبناك به من نموده سپس فرمودند: اى بشير هنگامى كه مومن به زيارت قبر حسين بن علىعليه‌السلام در روز عرفه مى رود و در فرات غسل كرده و سپس به طرف آن حضرت متوجه مى شود خداوند متعال به هر قدمى كه وى بر مى دارد ثواب يك حج با تمام مناسك و اعمال آن را برايش منظور مى كند.

بشير مى گويد: بعد از اين كلام، سخن ديگرى نمى دانم امامعليه‌السلام فرمودند مگر كلمه (و ثواب غزوة ) را.

متن:

و حدثنى ابى؛ و على بن الحسين؛ و محمد بن الحسن رحمهم الله جميعا، عن سعد بن عبد الله، عن على بن اسماعيل بن عيسى، عن محمد ابن عمرو بن سعيد الزيات، عن داود الرقى قال: سمعت ابا عبد الله؛ و ابا الحسن موسى بن جعفر و ابا الحسن على بن موسىعليه‌السلام و هم يقولون: من اتى قبر الحسينعليه‌السلام بعرفة قلبه الله ثلج الفواد.

ترجمه:

(حديث دوم )

پدرم و على بن الحسين و محمد بن الحسن رحمة الله عليهم جملگى از سعد ابن عبد الله، از على بن اسماعيل بن عيسى، از محمد بن عمرو بن سعيد زيات، از داود رقى، وى گفت:

از حضرت ابو عبد الله و ابوالحسن موسى بن جعفر و ابوالحسن على بن موسىعليه‌السلام شنيدم كه مى فرمودند:

كسى كه در روز عرفه به زيارت قبر حضرت امام حسينعليه‌السلام برود خداوند متعال او را مطمئن القلب مى گرداند.

متن:

و عنهم، عن سعد، عن الهيثم بن ابى مسروق النهدى، عن على بن اسباط عن بعض اصحابنا عن ابى عبد اللهعليه‌السلام قال: ان الله تبارك و تعالى يبدء بالنظر الى زوار قبر الحسينعليه‌السلام عشية عرفة، قال: قلت: قبل نظره لاهل الموقف؟ قال: نعم، قلت: كيف ذلك؟ قال: لان فى اولئك اولاد زنا؛ و ليس فى هولأ اولاد زنا.

ترجمه:

(حديث سوم )

و از پدرم و على بن الحسين و محمد بن الحسن رحمة الله عليهم جملگى از سعد، از هيثم بن ابى مسروق نهدى، از على بن اسباط، از برخى اصحاب ما از حضرت ابى عبد اللهعليه‌السلام ، آن حضرت فرمودند:

خداوند تبارك و تعالى عصر روز عرفه ابتدأ به زوار قبر مطهر حضرت امام حسينعليه‌السلام نظر مى كند.

راوى مى گويد: محضر مباركش عرض كردم: قبل از نظر نمودن به اهل موقف (حاجى ها)؟ حضرت فرمودند: بلى.

عرض كردم: چرا اين طور است؟

حضرت فرمودند: زيرا در بين حاجى ها زنازاده وجود داشته ولى در ميان زائرين قبر مطهر آن حضرت ابدا زنازاده نمى باشد.

متن:

حدثنى ابى، عن سعد بن عبد الله، عن موسى بن عمر، عن على بن النعمان، عن عبد الله بن مسكان قال: قال ابو عبد اللهعليه‌السلام : ان الله تبارك و تعالى يتجلى لزوار قبر الحسينعليه‌السلام قبل اهل عرفات، و يقضى حوائجهم، و يغفر ذنوبهم، و يشفعهم فى مسائلهم، ثم يثنى اهل عرفة فيفعل ذلك بهم.

ترجمه:

(حديث چهارم )

مترجم گويد:

اين حديث با ترجمه اش قبلا در باب شصت و هشت ذيل رقم يك با سند ديگر نقل شد.

متن:

حدثنى ابى رحمه الله و جماعة مشايخى، عن محمد بن يحيى العطار، عن حمدان بن سليمان النيسابورى ابى سعيد قال: حدثنا عبد الله بن محمد اليمانى، عن منيع بن الحجاج، عن يونس بن يعقوب ابن عمار، عن ابى عبد اللهعليه‌السلام قال: من فاتته عرفة بعرفات فادركها بقبر الحسينعليه‌السلام لم يفته، و ان الله تبارك و تعالى ليبدء باهل قبر الحسينعليه‌السلام قبل اهل عرفات، ثم يخالطهم فى نفسه.

ترجمه:

(حديث پنجم )

پدرم رحمة الله عليه و جماعتى از مشايخ و اساتيدم، از محمد بن يحيى عطار، از حمدان بن سليمان نيشابورى ابى سعيد، وى گفت: عبد الله بن محمد يمانى، از منيع بن حجاج، از يونس بن يعقوب بن عمار، از حضرت ابى عبد اللهعليه‌السلام ، حضرت فرمودند:

كسى كه در عرفات روز عرفه را درك نكرد ولى آن را كنار قبر مطهر حضرت امام حسينعليه‌السلام درك نمايد، عرفه از او فوت نشده است و خداوند متعال ابتدأ كسانى را كه در كنار قبر آن جناب هستند مورد نظر و التفات قرار بده بعد به اهل عرفات نظر نموده و با ايشان انس مى گيرد.

متن:

حدثنى ابى رحمه الله و على بن الحسين، عن سعد بن عبد الله، عن احمد بن محمد بن عيسى، عن محمد بن خالد البرقى، عن القاسم بن يحيى ابن الحسن بن الراشد، عن جده الحسن، عن يونس بن ظبيان قال: قال ابو عبد اللهعليه‌السلام : من زار الحسينعليه‌السلام ليلة النصف من شعبان و ليلة الفطر و ليلة عرفة فى سنة واحدة كتب الله له الف حجة مبرورة، و الف عمرة متقبله، و قضيت له الف حاجة من حوائج الدنيا و الاخرة.

ترجمه:

(حديث ششم )

پدرم رحمة الله عليه و على بن الحسين، از سعد بن عبد الله، از احمد بن محمد بن عيسى، از محمد بن خالد برقى، از قاسم بن يحيى بن الحسن بن راشد، از جدش حسن، از يونس بن ظبيان، وى مى گويد:

حضرت ابو عبد اللهعليه‌السلام فرمودند:

كسى كه حضرت امام حسينعليه‌السلام را در نيمه شعبان و شب عيد فطر و شب عرفه در يكسال زيارت كند خداوند متعال ثواب هزار حج و هزار عمره مقبول به وى داده و هزار حاجت از حوائج از حوائج دنيا و آخرتش را روا مى سازد.

متن:

حدثنى محمد بن الحسن بن الوليد، عن محمد بن الحسن الصفار، عن احمد بن محمد بن عيسى، عند محمد بن خالد البرقى، عن حنان بن سدير، عن ابيه، عن ابى عبد اللهعليه‌السلام قال: اذا كان يوم عرفة اطلع الله تعالى على زوار قبر ابى عبد الله الحسينعليه‌السلام فقال لهم: استانفوا فقد غفرت لكم، ثم يجعل اقامته على اهل عرفات.

ترجمه:

(حديث هفتم )

محمد بن الحسن بن الوليد، از محمد بن الحسن الصفار، از احمد بن محمد ابن عيسى، از محمد بن خالد برقى، از حنان بن سدير، از پدرش، ازحضرت ابى عبد اللهعليه‌السلام ، حضرت فرمودند:

زمانى كه روز عرفه فرا برسد خداوند متعال به زوار قبر حضرت ابى عبد الله الحسينعليه‌السلام توجه نموده پس به ايشان مى فرمايد:

از ابتدأ شروع به عمل نمائيد زيرا شما را آمرزيدم سپس با اهل عرفات انس مى گيرد.

متن:

حدثنى محمد بن جعفر، عن محمد بن الحسين عمن ذكره عن عمر بن الحسن العرزمى، عن ابى عبد اللهعليه‌السلام قال: سمعته يقول: اذا كان يوم عرفة نظر الله الى زوار قبر الحسينعليه‌السلام فيقول: ارجعوا مغفورا لكم ما مضى؛ و لا يكتب على احد منهم ذنب سبعين يوما من يوم ينصرف.

ترجمه:

(حديث هشتم )

محمد بن جعفر، از محمد بن الحسين، از كسى كه نامش را برده، از عمر بن الحسن العزرمى، از حضرت ابى عبد اللهعليه‌السلام وى مى گويد: از آن حضرت شنيدم كه مى فرمودند:

هنگامى كه روز عرفه مى رسد خداوند متعال به زوار قبر حضرت امام حسينعليه‌السلام نظر فرموده و مى فرمايد: برگرديد آنچه از افعال و گناهان گذشته شما است آمرزيدم و از روزى كه مراجعت مى كنند تا هفتاد روز هيچ گناهى از ايشان ثبت و ضبط نمى شود.

متن:

حدثنى ابى؛ و جماعة اصحابى رحمهم الله عن محمد بن يحيى؛ و احمد بن ادريس جميعا، عن العمركى بن على، عن يحيى الخادم لابى جعفر الثانى عن محمد بن سنان، عن بشير الدهان قال: سمعت ابا عبد اللهعليه‌السلام يقول و هو نازل بالحيرة و عنده جماعة من الشيعة فاقبل الى بوجهه فقال: يا بشير احججت العام؟ قلت: جعلت فداك لا؛ و لكن عرفت بالقبر الحسينعليه‌السلام فقال: يا بشير و الله ما فاتك شى ء مما كان لاصحاب مكة بمكة، قلت: جعلت فداك فيه عرفات؟ فسره لى، فقال: يا بشير ان الرجل منكم ليغتسل على شاطى ء الفرات، ثم ياتى قبر الحسينعليه‌السلام عارفا بحقه فيعطيه الله بكل قدم يرفعها و يضعها مائة حجة مقبولة و مائة عمرة مبرورة، و مائة غزوة مع نبى مرسل ابى اعدأ الله و اعدأ رسوله، يا بشير اسمع و ابلغ من احتمل قلبه: من زار الحسينعليه‌السلام يوم عرفة كان كمن زار الله فى عرشه.

ترجمه:

(حديث نهم )

پدرم و جماعتى، از اصحاب و يارانم رحمة الله عليهم از محمد بن يحيى و احمد بن ادريس جملگى از عمركى بن على، از يحيى (يعنى خادم حضرت ابو جعفر ثانىعليه‌السلام ) از محمد بن سنان، از بشير دهان، وى مى گويد:

از حضرت ابو عبد اللهعليه‌السلام (هنگامى كه در حيره نزول اجلال فرموده و جماعتى از شيعه محضر مباركش بودند) گفتارى شنيدم كه شرحش چنين است:

حضرت روى مباركشان را به من نموده و فرمودند:

اى بشير امسال به حج رفتى؟

عرض كردم: فدايت شوم، خير، ولى در روز عرفه به زيارت قبر حسين بن علىعليه‌السلام رفتم.

حضرت فرمودند:

اى بشير به خدا قسم آنچه از اجر و ثواب براى اصحاب مكه (حاجى ها) در مكه مى باشد از تو فوت نشده.

عرض كردم: يعنى در اين زيارت من اجر و ثواب و وقوف به عرفات بوده؟ برايم فرموده خود را تفسير بفرمائيد:

حضرت فرمودند:

اى بشير وقتى يك نفر از شما كنار فرات غسل نمود و سپس به زيارت قبر حضرت امام حسينعليه‌السلام رفت در حالى كه به حق آن حضرت عارف و مطلع باشد البته خداوند متعال به هر قدمى كه وى از زمين بلند مى كند و سپس آنرا بر زمين مى نهد اجر صد حج و صد عمره قبول شده مى دهد و اجر صد جنگ كه وى در معيت نبى مرسل با دشمنان خدا و رسول او نموده را برايش منظور مى فرمايد. اى بشير: بشنو و به كسانى كه قلبشان ظرفيت پذيرش آن را دارد برسان و بگو:

كسى كه امام حسينعليه‌السلام را در روز عرفه زيارت كند مانند كسى است كه خدا را در عرش زيارت نموده.

متن:

حدثنى محمد بن عبد المومن رحمه الله عن محمد بن يحيى، عن محمد ابن الحسن الصفار، عن احمد بن محمد الكوفى، عن محمد ابن جعفر بن اسماعيل العبدى، عن محمد بن عبد الله بن مهران، عن محمد بن سنان، عن يونس بن ظبيان، عن ابى عبد اللهعليه‌السلام قال: من زار قبر الحسينعليه‌السلام يوم عرفة كتب الله له الف الف حجة مع القائم، و الف الف عمرة مع رسول اللهصلى‌الله‌عليه‌وآله‌وسلم و عتق الف الف نسمة، و حملان الف الف فرس فى سبيل الله، و سماه الله عبدى الصديق آمن بوعدى، و قالت الملائكة: فلان صديق؛ زكاه الله من فوق عرشه، و سمى فى الارض كروبا.

ترجمه:

(حديث دهم )

محمد بن عبد المومن رحمة الله عليه، از محمد بن يحيى، از محمد بن الحسن الصفار، از احمد بن محمد الكوفى، از محمد بن جعفر بن اسماعيل العبدى، از محمد بن عبد الله بن مهران، از محمد بن سنان، از يونس بن ظبيان، از حضرت ابى عبد اللهعليه‌السلام حضرت فرمودند:

كسى كه در روز عرفه قبر حضرت حسين بن علىعليه‌السلام را زيارت كند خداوند متعال ثواب هزار هزار (يك ميليون ) حج كه با حضرت قائمعليه‌السلام بجاى آوردند را براى وى منظور مى فرمايد و اجر هزار هزار عمره كه با حضرت رسول خداصلى‌الله‌عليه‌وآله‌وسلم انجام گيرد را به وى داده و همچنين ثواب آزاد نمودن هزار هزار عبد را به او اعطأ كرده و اجر كسى كه هزار هزار دو بار اسب را در راه خدا انفاق كرده است را به وى عنايت مى فرمايد و حق تعالى از وى به اين عبارت نام مى برد: عبدى الصديق آمن بوعدى و فرشتگان درباره اش چنين تعبير مى كنند: فلان صديق، زكاه الله من فوق عرشه.

و در زمين كروب ناميده مى شود.

متن:

حدثنى ابى رحمه الله عن سعد بن عبد الله، عن احمد بن محمد بن عيسى، عن محمد بن اسماعيل بن بزيع، عن صالح بن عقبة، عن بشير الدهان قال: قال جعفر بن محمدعليه‌السلام : من زار قبر الحسينعليه‌السلام يوم عرفة عارفا بحقه كتب الله له ثواب الف حجة، و الف عمرة، و الف غزوة مع نبى مرسل، و من زار اول يوم من رجب غفر الله له البتة.

ترجمه:

(حديث يازدهم )

پدرم رحمة الله عليه، از سعد بن عبد الله از احمد بن محمد بن عيسى، از محمد بن اسماعيل بن بزيع، از صالح بن عقبه، از بشير دهان، وى مى گويد: حضرت جعفر بن محمدعليه‌السلام فرمودند:

كسى كه در روز عرفه قبر مطهر حضرت حسين بن علىعليه‌السلام را زيارت كند در حالى كه به حق آن حضرت عارف و مطلع باشد خداوند ثواب هزار حج و هزار عمره و هزار جنگى كه در معيت نبى مرسلى انجام داده را برايش مى نويسد. و كسى كه روز اول ماه رجب آن جناب را زيارت كند خداوند منان البته او را مى آمرزد.

متن:

حدثنى ابى رحمه الله عن سعد بن عبد الله، عن محمد بن عيسى ابن عبيد، عن محمد بن سنان، عن ابى سعيد القماط، عن بشار، عن ابى عبد اللهعليه‌السلام قال: من كان معسرا فلم يتهيا له حجة الاسلام فليات قبر الحسينعليه‌السلام ، و ليعرف عنده، فذلك يجزئه عن حجة الاسلام، اما انى لا اقول يجزى ذلك عن حجة الاسلام اللمعسر، فاما الموسر اذا كان قد حج حجة الاسلام، فاراد ان يتنفل بالحج و العمرة و منعه من ذلك شغل دنيا او عائق فاتى قبر الحسينعليه‌السلام فى يوم عرفُة اجزاه ذلك عن ادأ الحج او العمرة و ضاعف الله له ذلك اضعافا مضاعفة، قال: قلت: كم تعدل حجة و كم تعدل عمرة؟ قال: لا يحصى ذلك،، قال: قلت: مائة؟ قال: و يحصى ذلك؟ قلت: الف؟ قال: و اكثر، ثم قال: و ان تعدوا نعمة الله لا تحصوها، ان الله واسع كريم.

ترجمه:

(حديث دوازدهم )

پدرم رحمة الله عليه، از سعد بن عبد الله، از محمد بن عيسى بن عبيد، از محمد بن سنان، از ابى سعيد قماط، از بشار، از حضرت ابى عبد اللهعليه‌السلام ، حضرت فرمودند:

كسى كه متمكن و توانا نبوده لذا براى رفتن به حج و انجام حجة الاسلام مهيا نباشد بايد به زيارت قبر مطهر حضرت حسين بن علىعليه‌السلام برود و روز عرفه را در آنجا باشد، چنين زيارتى از حجة الاسلامش مجزى است.

ناگفته نماند و بايد توجه داشت من نمى گويم اين زيارت مطلقا از حجة الاسلام مجزى است بلكه تنها براى شخص غير متمكن و معسر اجزأ مى باشد اما كسى كه موسر و متمكن مى باشد:

وى وقتى حجة الاسلام را بجا آورد اگر اراده نمود كه حج يا عمره مستحبى انجام دهد و شغل دنيائى يا مانعى ديگر او را از آن بازداشت در صورتى كه به زيارت قبر مطهر حضرت امام حسينعليه‌السلام در روز عرفه برود البته خداوند با اين زيارت جزائ وى را ادأ حج يا عمره داده بلكه ثواب آن را چندين برابر مى نمايد.

راوى مى گويد: محضر مباركش عرض كردم:

ثواب آن معادل چند حج و چند عمره مى باشد؟

حضرت فرمودند:

قابل شمارش و احصأ نيست.

راوى عرض كرد: آيا ثواب صد حج و صد عمره را به او مى دهند؟

حضرت فرمودند: كيست بتواند ثوابش را احصأ نموده باشد.

راوى مى گويد: عرضه داشتم: آيا ثواب هزار حج و هزار عمره را دارد؟

حضرت فرمودند: بيش از اين است، سپس فرمودند:

اگر نعمتهاى بارى تعالى را بشماريد نمى توانيد از عهده احصأ آنها بر آئيد خداوند متعال واسع بوده و بدون عوض مى بخشايد.

الباب الحادى و السبعون ثواب من زار الحسينعليه‌السلام يوم عاشورأ

متن:

حدثنى ابى؛ و اخى؛ و جماعة مشايخى رحمهم الله عن محمد بن يحيى، عن محمد بن على المدائنى قال: اخبرنى محمد بن سعيد الجبلى،

عن قبيصة، عن جابر الجعفى قال: دخلت على جعفر بن محمدعليه‌السلام فى يوم عاشورأ فقال لى: هولأ زوار الله و حق على المزور ان يكرم الزائر، من بات عند قبر الحسينعليه‌السلام ليلة عاشورأ لقى الله ملطخا بدمه يوم القيامة كانما قتل معه فى عرصته، و قال: من زار قبر الحسينعليه‌السلام ليوم عاشورأ و بات عنده كان كمن استشهد بين يديه.


5

6

7

8

9

10