شبکه فرهنگی الحسنین (علیهما السلام)

خواب رسولصلى‌الله‌عليه‌وآله خدا در باره آثار اعمال نیک

(3)107- عبدالرحمان بن هبیره می گوید: روزی خدمت رسول

1- (1)105- حدّثنا محمّدبن الحسن بن أحمد بن الولید رضی اللّه عنه قال: حدّثنا احمدبن ادریس قال: حدّثنا محمّدبن احمد بن یحیی بن عمران الأشعری عن إبراهیم بن اسحاق النهاوندی عن محمّدبن سلیمان الدیلمی عن أبیه قال: سمعت الصادقعليه‌السلام یقول: الشتاء ربیع المؤمن یطول فیه لیله فیستعین به علی قیامه و یقصر فیه نهاره فیستعین به علی صیامه.

2- (2)106- حدّثنا محمّدبن موسی بن المتوکلّ قال: حدّثنا علی بن الحسین السعدآبادی عن أحمد بن أبی عبداللّه عن أبیه عن محمّدبن سنان عن المفضّل بن عمر عن الصادق جعفربن محمّدعليه‌السلام قال: بنی الاسلام علی خمس دعائم علی الصلاه و الزکاه و الصوم و الحجّ و ولایه أمیرالمؤمنین و الائمه من ولده صلوات اللّه علیهم.

3- (3)107- حدّثنا صالح بن عیسی العجلی قال: حدّثنامحمّدبن علی بن علی قال: حدّثنا محمّد بن الصلت قال: حدّثنا محمّدبن بکیر قال: حدّثنا عباد بن عباد المهلبی قال: حدّثنا سعدبن عبداللّه عن هلال بن عبداللّه عن یعلی بن زید بن جذعان عن سعید بن المسیّب عن عبدالرحمن بن هبیره قال: کنا عند رسول اللّهصلى‌الله‌عليه‌وآله یوما فقال:

خداصلى‌الله‌عليه‌وآله نشسته بودیم. رسول خداصلى‌الله‌عليه‌وآله فرمود: «دیشب در خواب عجایبی را دیدم.» پس ماگفتیم: فدای شما شود جان و اهل و والاد ما! آنچه در خواب دیده اید را برای ما بیان فرمایید. رسول خداصلى‌الله‌عليه‌وآله فرمود:

«من دیشب در خواب مردی از امت خود را دیدم که ملک الموت برای گرفتن جان او آمده بود، پس احسان او به پدر و مادر آمد و ملک الموت را از او دفع نمود.

(1)و مردی را دیدم از امت خود که گرفتار عذاب قبر بود، پس وضوی او آمد و او را نجات داد. و مردی را دیدم از امت خود که شیاطین او را احاطه نموده بودند، پس نماز او آمد و او را نجات داد. و مردی را از امت خود دیدم که از تشنگی بی تاب بود و هرچه می خواست وارد بر حوض شود او را منع می کردند، پس روزه او در ماه

1- (1)رأیت البارحه عجایب قال: فقلنا یا رسول اللّه و ما رأیت حدّثنا فداک أنفسنا و اهلونا و أولادنا فقال: رأیت رجلا من أمّتی قد أتاه ملک الموت لقبض روحه فجائه بره بوالدیه فمنعه منه و رأیت رجلا من أمّتی علیه عذاب القبر فجائه و ضوئه فمنعه منه و رأیت رجلا من أمّتی قد احتوشته الشیاطین فجاءه ذکر اللّه عزّوجلّ فنجاه من بینهم و رأیت رجلا من أمّتی قد احتوشته ملائکه العذاب فجائه صلائه فمنعته منهم و رأیت رجلا من أمّتی یلهث عطشا کلّما ورد حوضا منع فجائه صیام رمضان فسقاه و ارواه و رأیت رجلا من أمّتی و النبیّین

رمضان آمد و او را سیرآب نمود. و مردی را دیدم از امت خود که هرچه می خواست داخل جمعیت پیامبرانعليهم‌السلام برود او را منع می کردند، پس غسل جنابت او آمد و او را گرفت و در کنار من قرارش داد.

(1)و مردی را از امت خود دیدم که اطراف او را تاریکی احاطه نموده بود، پس حج و عمره او آمدند و او را از تاریکی نجات دادند و وارد نور نمودند. و مردی را از امت خود دیدم که با مؤمنین سخن می گفت و آنان با او سخن نمی گفتند، پس صله رحم او آمد و گفت: ای مؤمنین! با او سخن بگویید، او اهل صله رحم بوده است، پس مؤمنین با اوسخن گفتند و او را بین خود قرار دادند و با او مصافحه نمودند. و مردی را از امت خود دیدم که با دست و صورت خود مقابل آتش و شراره آن قرارگرفته بود و می کوشید تا خود را از آتش نجات دهد، پس راستگویی او آمد و بر سر او سایه افکند و او را از آتش نجات داد.

1- (1)حلقا حلقا کلّما أتی حلقهً طرّد فجائه اغتساله من الجنابه فأخذه بیده فاجلسه الی جنبی ورأیت رجلا من أمّتی من بین یدیه ظلمه و من خلفه ظلمه و عن یمینه ظلمه و عن شماله ظلمه و من تحته ظلمه مستنقعا فی الظلمه فجاءه حجّه و عمرته فاخرجاه من الظلمه و أدخلاه النور و رأیت رجلا من أمّتی یکلّم المؤمنین فلا یکلّمونه فجائه صلته الرحم قال: یا معشر المؤمنین کلّموه فإنّه کان واصلا لرحمه فکلّمه المؤمنون و صافحوه و کان معهم ورأیت رجلا من أمّتی یتّقی حرّ النار و شررها بیده و وجهه فجائته صدقته فکان ظلاًّ علی رأسه و

(1)و مردی را از امت خود دیدم که شعله های آتش از هر سو او راگرفته بود، پس امر به معروف ونهی از منکر او آمدند و او را نجات دادند و بین ملائکه رحمت قرار دادند. و مردی را از امت خود دیدم که با سر زانوهای خود حرکت می کند و بین او و بین رحمت خدا حجابی قرار گرفته است، پس اخلاق نیک او آمد و دست او را گرفت و او را داخل در رحمت خدا نمود. و مردی را از امت خود دیدم که لب پرتگاه دوزخ قرار گرفته بود، پس امید او به رحمت خدا آمد و او را نجات داد؛ و مردی را از امت خود دیدم که در آتش دوزخ سقوط نمود، پس اشک های او از خوف خدا آمد و او را نجات داد.

(2)و مردی را از امت خود دیدم که بر روی صراط مانند شاخه ای که باد

1- (1)سترا علی وجهه و رأیت رجلا من أمّتی قد اخذته الزبانیه من کلّ مکان فجائه أمره بالمعروف و نهیه عن المنکر فخلّصاه من بینهم فجعلاه مع ملائکه الرحمه و رأیت رجلا من أمّتی جاثیا علی رکبتیه بینه و بین رحمه اللّه حجاب فجاءه حسن خلقه فأخذ بیده فأدخله فی رحمه اللّه و رأیت رجلا من أمّتی قائما علی شفیر جهنّم فجاءه رجائه من اللّه عزّوجلّ فاستنقذه من ذلک و رأیت رجلا من أمّتی قد هوی فی النار فجائته دموعه التی بکی من خشیه اللّه فاستخرجه من ذلک ،

2- (2)و رأیت رجلا من أمّتی علی الصراط یرتعدکما ترتعد السعفه فی یوم ریح عاصف فجائه حسن ظنه باللّه فسکن رعدته و مضی علی الصراط و رأیت رجلا من أمّتی علی الصراط یرجف احیانا و یحید احیانا و یتعلق احیانا فجائته صلوته علی فاقامته علی قدمیه و مضی علی الصراط و رأیت رجلا من أمّتی انتهی الی ابواب الجنّه کلّما انتهی الی باب اغلق فجائته شهاده ان لا اله الا اللّه صادقا فافتتحت الابواب و دخل الجنّه.

تند او را حرکت دهد ساعتی آرام و ساعتی لرزان بود، پس حسن ظنّ و گمان نیک او به خدا آمد و او را آرام نمود و از صراط عبور کرد؛

و مردی را دیدم از امت خود که بر روی صراط گاهی می لرزید و گاهی آرام بود و گاهی آویزان می گردید، پس صلوات او بر من آمد و او را استوار نمود تا از صراط عبور کرد. و مردی را از امت خود دیدم که هرچه خود را به یکی از درهای بهشت می رساند آن در به روی اوبسته می گردید، پس شهادت او به یگانگی خداوند از روی صدق آمد و درهای بهشت به روی او گشوده شد و داخل بهشت گردید.»

(1)مرحوم صدوق می فرماید: من این حدیث را به این خاطر در اینجا ذکر نمودم که نام روزه ماه رمضان در آن برده شده بود.

کسی که ماه رمضان را درک کندو آمرزیده نشود

(2)108- جابربن عبداللّه انصاری می گوید: روزی رسول خداصلى‌الله‌عليه‌وآله

1- (1)قال مصنف هذا الکتاب رضی اللّه عنه: ذکرت هذا الحدیث فی هذا الموضع لمّا فیه من ذکر صوم شهر رمضان.

2- (2)108- حدّثنا أبی رحمه اللّه قال: حدّثنا سعد بن عبداللّه قال: حدّثنا أحمدبن أبی عبداللّه البرقی عن أبیه عن محمّدبن زیاد عن عصام بن زید عن محمّدبن المنکدر (المکندر) عن جابربن عبداللّه الانصاری قال: ان رسول اللّهصلى‌الله‌عليه‌وآله رقی المنبر فقال: آمین إلی أن رقی الدرجه الأولی ثمّ رقی الثانیه فقال: آمین ثمّ رقی الدرجه الثالثه فقال: آمین فقالوا: یا رسول اللّه قلت: آمین ثلاث مرات فقال: جائنی جبرئیلعليه‌السلام فقال: شقی عبد ذکرت عنده فلم یصلّ علیک فقلت: آمین ثمّ قال: شقی عبد ادرک شهر رمضان فانسلخ عنه و لم یغفرله فقلت: آمین ثمّ قال: شقی عبدأدرک و الدیه او احدهما فلم یدخلا الجنّه فقلت: آمین.

بالای منبر رفت و چون قدم به پله اول منبر گذارد فرمود: «آمّین!» و چون قدم به پله دوم گذارد فرمود: «آمّین!» و چون قدم به پله سوم گذارد فرمود: «آمّین!» پس اصحاب گفتند: یا رسول اللّه! برای چه سه مرتبه آمّین فرمودید؟

رسول خداصلى‌الله‌عليه‌وآله فرمود: «جبرئیلعليه‌السلام آمد و گفت: از رحمت خدا دور است کسی که نام تو را بشنود و بر تو صلوات نفرستد، پس من گفتم: آمّین! سپس جبرئیلعليه‌السلام گفت: از رحمت خدا دور است کسی که ماه رمضان را درک کند و آمرزیده نشود، پس من گفتم: آمّین! و چون قدم بر پله سوم گذاردم جبرئیلعليه‌السلام گفت: از رحمت خدا دور است بنده ای که پدر و مادر خود و یا یکی از آنان را درک کند و داخل بهشت نشود، پس من گفتم: آمّین!»

متصل نمودن روزه ماه شعبان به ماه رمضان

(1)109- حسن بن فضّال از حضرت رضاعليه‌السلام نقل نموده که فرمود:

1- (1)109- حدّثنا محمّدبن إبراهیم بن اسحاق قال: حدّثنا احمدبن محمّد الکوفی عن علی بن الحسن بن علی بن فضال عن أبیه عن أبی الحسن علی بن موسی الرضاعليه‌السلام قال: من صام ثلاثه ایام من آخر شعبان و وصلها بشهر رمضان کتب اللّه (له) صوم شهرین متتابعین و من صام رمضانا إیمانا واحتسابا خرج من الذنوب کیوم ولدته امه قالعليه‌السلام حدّثنی أبی عن جدهعليهما‌السلام ان رسول اللّهصلى‌الله‌عليه‌وآله قال: من أدرک شهر رمضان فلم یغفر له فأبعده اللّه و من ادرک لیله القدر فلم یغفر له فابعده اللّه و من ذکرت عنده فصلی علیّ و لم یغفر له فأبعده اللّه قیل یا رسول اللّه: کیف یصلی علیک و لم یغفر له فقالعليه‌السلام : إن العبد إذا صلّی علیّ و لم یصل علی الی لفت تلک الصلاه و ضرب بها وجهه و إذا صلّی علیّ و علی آلی غفرله.

«هرکس سه روز از آخر ماه شعبان را روزه بگیرد و آن را به ماه رمضان متصل نماید خداوند پاداش دو ماه روزه متوالی برای او می نویسد؛ و هرکس ماه رمضان را از روی ایمان و خلوص روزه بگیرد از گناهان خود خارج می شود مانند روزی که از مادر متولد شده است.» سپس فرمود: پدرم از جد خودعليهما‌السلام نقل نموده که رسول خداصلى‌الله‌عليه‌وآله فرمود: «کسی که ماه رمضان را درک کند و آمرزیده نشود از رحمت خدا دور است، و کسی که شب قدر را درک کند و آمرزیده نشود از رحمت خدا دور است، و کسی که نام مرا بشنود و بر من صلوات بفرستد و آمرزیده نشود از رحمت خدا دور است.» گفته شد: یا رسول اللّه! چگونه بر تو صلوات می فرستد و آمرزیده نمی شود؟ رسول خداصلى‌الله‌عليه‌وآله فرمود: «اگر بنده ای بر من صلوات بفرستد و بر آل من صلوات نفرستد صلوات او پیچیده می شود و بر صورت او زده می شود و اگر بر من و آل من صلوات بفرستد آمرزیده خواهد شد.»

(1)110- هارون بن مسلم، از امام صادقعليه‌السلام ، از پدرانش، از رسول خداصلى‌الله‌عليه‌وآله نقل نموده که فرمود: «ماه شعبان ماه من است و ماه رمضان ماه خداست. پس کسی که یک روز از ماه من را روزه بگیرد بهشت برای او واجب می گردد، و کسی که دو روز از آن را روزه بگیرد در قیامت از رفقای پیامبران و صدّیقین و شهدا و صالحین خواهد بود، و کسی که سه روز از آن را روزه بگیرد او در درجات بهشتی همنشین من خواهد بود؛ و کسی که همه ماه شعبان را روزه بگیرد و آن را به ماه رمضان متصل کند برای او توبه از هر گناه کوچک و بزرگی خواهد بود؛ گرچه گناه او ریختن خون بی گناهی بوده باشد.»

1- (1)110- حدّثنا علی بن احمدبن علی بن عبداللّه البرقی قال: حدّثنی أبی عن جدّه أحمدبن أبی عبداللّه عن أبیه عن ابن فضال عن هارون بن مسلم عن الصادق جعفربن محمّد عن آبائهعليهم‌السلام قال: قال رسول اللّهصلى‌الله‌عليه‌وآله : شعبان شهری وشهر رمضان شهر اللّه تبارک و تعالی فمن صام من شهری یوما وجبت له الجنّه و من صام منه یومین کان من رفقاء النبیین و الصدیقین و الشهداء و الصالحین یوم القیامه و من صام ثلاثه إیّام کان معی فی درجتی یوم القیامه ومن صام الشهر کلّه و وصله بشهر رمضان کان ذلک توبه له من کلّ ذنب صغیرا و کبیرا ولو من دم حرام.

چیزی بر روزه دار نوشته نمی شود تا افطار نماید

(1)111- سلیمان مروزی از حضرت رضاعليه‌السلام نقل نموده که فرمود: «کسی که ماه رمضان را از روی ایمان و خلوص روزه بگیرد گناهان گذشته و آینده او بخشیده می شود.» سپس فرمود: «بر روزه دار چیزی نوشته نمی شود تا افطار نماید، مشروط به آن که چیزی که روزه را باطل می کند انجام نداده باشد؛ چنان که بر حاجی نیز چیزی نوشته نمی شود تا از حج باز گردد، مشروط به آن که کاری که حج را باطل می کند انجام نداده باشد؛ و بر شخصی که در خواب است نیز چیزی نوشته نمی شود تا بیدار شود، مشروط به آن که حرامی را انجام نداده (2)باشد؛ و بر بچه صغیر نیز چیزی نوشته نمی شود تا وقتی که بالغ گردد؛ و بر مجاهد فی سبیل اللّه نیز چیزی نوشته نمی شود تا به منزل خود باز گردد، مشروط به

1- (1)111- حدّثنامحمّدبن إبراهیم بن اسحاق قال: حدّثنا عبدالعزیر بن یحیی قال: حدّثنا محمّدبن زکریا قال: حدّثنا أحمدبن أبی عبداللّه الکوفی عن سلیمان المروزی عن الرضا علی بن موسیعليه‌السلام إنّه قال: من صام شهر رمضان إیمانا و إحتسابا غفرت له ذنوبه ما تقدّم من ذنبه و ما تأخّر و إنّ الصائم لا یجری علیه القلم حتّی یفطر مالم یأت بشی ء فینقض صومه و ان الحاجّ لا یجری علیه القلم حتّی یرجع مالم یأت بشی ء ببطل حجه و ان النائم لایجری علیه القلم حتّی ینتبه مالم یکن یأت علی حرام و إنّ الصبیّ لا یجری علیه القلم حتّی یبلغ و إنّ المجاهد فی سبیل اللّه لا یجری علیه القلم حتّی یعود إلی منزله مالم یأت بشی ء یبطل جهاده و إنّ المجنون لا یجری علیه القلم حتّی یفیق و إنّ المریض لایجری علیه القلم حتّی یصح ثمّ قالعليه‌السلام : إنّ سلعه اللّه رخیصه فاشتروها قبل أن تغلو.

آن که کاری نکرده باشد که جهاد او را باطل نماید؛ و بر دیوانه نیز چیزی نوشته نمی شود تا عاقل گردد؛ و بر مریض نیز چیزی نوشته نمی شود تا شفا یابد.» سپس حضرت رضاعليه‌السلام فرمود: «(ای مردم!) متاع خداوند را در دنیا به ارزانی می توان خرید. پس بکوشید تا قیمت آن بالا نرفته است آن را خریداری کنید.»

بکوشید تا در ماه رمضان آمرزیده شوید

(1)112- امام حسنعليه‌السلام می فرماید: رسول خداصلى‌الله‌عليه‌وآله فرمود: «همانا بین ماه شعبان و ماه شوال ماه رمضان است که در آن قرآن نازل شده و آن ماه

1- (1)112- حدّثنا علی بن احمد بن عبداللّه بن احمد بن أبی عبداللّه البرقی قال: حدّثنی أبی عن جدّه احمدبن أبی عبداللّه عن ابیه عن علی بن الحسین البرقی: قال: حدّثنی أبی عن جدّه الحسن بن علی بن أبی طالبعليه‌السلام قال: قال رسول اللّهصلى‌الله‌عليه‌وآله : إنّ بین شعبان و شوّال شهر رمضان الذی أنزل فیه القرآن و هو شهر اللّه تعالی ذکره و هو شهر البرکه و هو شهر المغفره و هو شهر الرحمه و هو شهر التوبه و هو شهر الانابه و هو شهر قراءه القرآن و هو شهر الاستغفار و هو شهر الصیام و هو شهر الدعاء و هو شهر العباده و هو شهر الطاعه و هو شهر العتق من النار و الفوز بالجنّه من لم یغفر له فی شهر رمضان لم یغفر له الی قابل فأیّکم منثق (یثق) یبلوغ شهر رمضان قابل، صوموه صیام من یری انه لایصوم بعده ابدا فکم من صائم له عاما أوّل أمسی عامکم هذا فی القبر مدفونا و أصبح فی التراب وحیدا فریدا ینبّهکم اللّه من رقده الغافلین و غفرلنا و لکم یوم الدین.

خدا و ماه برکت و آمرزش و رحمت و توبه و انابه و تلاوت قرآن و استغفار و روزه و دعا و عبادت و طاعت و آزاد شدن از آتش دوزخ و رسیدن به بهشت است، و کسی که در این ماه آمرزیده نشود آمرزیده نخواهد شد تا ماه رمضان سال بعد برسد. پس کدام یک از شما اطمینان دارید که به ماه رمضان سال بعد برسید؟ در این ماه مانند کسی روزه بگیرید که هرگز امید به روزه گرفتن بعد از آن را نداشته باشد؛ چه بسا روزه داری در این سال روزه بگیرد وسپس در قبر تنها به سر به برد (یعنی مرگ او فرا رسد).

خداوند ما را از خواب غفلت بیدار نماید و ما و شما را بیامرزد.»

آثار و برکات خواندن سوره قدر

(1)113- امام صادقعليه‌السلام می فرماید: از پدرم شنیدم که می فرمود: «هیچ

1- (1)113- حدّثنا محمّدبن موسی بن المتوکلّ رضی اللّه عنه قال: حدّثنا محمّدبن أبی عبداللّه الکوفی عن سهل بن زیاد عن الحسن بن عباس بن جریش الرازی عن أبی جعفر محمّدبن علی بن موسی بن جعفربن محمّدبن علی بن الحسین بن علی بن أبی طالبعليهم‌السلام عن أبیه عن جدهعليهم‌السلام قال: قال الصادقعليه‌السلام : سمعت أبیعليه‌السلام : یقول: ما قرأ عبد إنا انزلناه ألف مرّه یوم الاثنین و ألف مرّه یوم الخمیس إلاّ خلق اللّه تبارک و تعالی منها ملکا بدعی العوّی راحته اکبر من سبع سماوات و سبع أرضین فی موضع کلّ ذرّه من جسده ألف شعره فی کلّ شعره ألف لسان ینطق کلّ لسان لقوه السنه الثقلین یستغفر لقاریها و یضاعف الربّ تعالی استغفار الفی سنه ألف مرّه.

بنده ای سوره «إنّا انزلناه فی لیله القدر» را هزار مرتبه در روز دوشنبه و روز پنج شنبه نمی خواند جز آن که خداوند از آن ملکی را به نام عوّی (و یا کلوسی عرّی) خلق خواهد نمود که کفّ دست او از آسمان ها و زمین های هفتگانه وسیع تر است و در هر ذرّه ای از بدن او هزار مو هست و هر مویی هزار زبان دارد و با هر زبانی با قدرت جن و انس برای قرائت کننده خود استغفار می نماید و خداوند نیز به اندازه پاداش استغفار دو هزار سال که هزار مرتبه تکرار شود را بر پاداش او می افزاید.»

(1)114- امام باقرعليه‌السلام می فرماید: «هرکس شب قدر را احیا بگیرد و به عبادت خدا مشغول باشد گناهان او بخشیده می شود؛ گرچه به اندازه ستارگان آسمان و مثقال های کوه ها و کیل های دریاها باشد.»

(2)115- امام باقرعليه‌السلام نیز می فرماید: «هرکس سوره «انّا انزلناه» را در حرم خدا (در مکّه) هزار مرتبه بخواند خداوند برای او پاداش هر حج و

1- (1)114- و بهذا الاسناد قال: قال ابوجعفر الباقرعليه‌السلام : من أحیی لیله القدر غفرت له ذنوبه ولو کانت عدد نجوم السماء و مثاقیل الجبال و مکائیل البحار.

2- (2)115- و بهذا الاسناد قال: قال ابوجعفر محمّدبن علی الباقرعليهما‌السلام من قرأ إنا أنزلناه فی حرم اللّه عزّوجلّ ألف مره کتب اللّه عزّوجلّ له أجر کلّ حجّه أو عمره کانت أو تکون و من قرأها فی موقف عرفه مأه مرّه: کان له أجر المجاهدین إلی یوم القیامه و من قرأها فی مسجد منی سبعین مرّه کان له أجر کلّ صدقه تصدق بها أو یتصدق بها إلی یوم القیامه و من قرأها فی جوف الکعبه کان له اجورالصدیقین و الشهداء الی یوم القیامه و من قرأها فی مسجد المدینه عند قبر رسول اللّهصلى‌الله‌عليه‌وآله احدی و عشرین مره کان له اجور أهل الجنّه إلی یوم القیامه و کتب له مثل أجر النبیّین.

عمره ای که انجام شده و یا انجام خواهد شد را می نویسد، و کسی که این سوره را در عرفات یکصد مرتبه بخواند خداوند پاداش مجاهدین را تا قیامت به او خداهد داد، و کسی که این سوره را در مسجد منی (مسجد خیف) هفتاد مرتبه بخواند خداوند پاداش هر صدقه ای که تاکنون داده شده و تا قیامت داده خواهد شد را به او می هد، و کسی که این سوره را در داخل کعبه بخواند خداوند پاداش شهدا و صدّیقین را تا قیامت به او خواهد داد، و کسی که این سوره را در مسجد مدینه نزد قبر رسول خداصلى‌الله‌عليه‌وآله بیست و یک مرتبه بخواند خداوند پاداش اهل بهشت را تا قیامت و پاداش پیامبرانعليهم‌السلام را به او خواهد داد.»

مترجم گوید: ارتباط حدیث فوق با ماه مبارک رمضان به اعتبار سوره مبارکه قدر است که ارزش و فضیلت شب قدر را بیان نموده است؛ چنان که روایت بعد نیز به همین مناسبت ذکر شده است.

(1)116- مفضّل می گوید: امام صادقعليه‌السلام سخن از سوره «إنّا أنزلناه» نمود و فرمود: «چه قدر فضیلت این سوره بر سوره های دیگر قرآن روشن است!» پس من به آن حضرت گفتم: چه چیز سبب فضیلت آن

1- (1)116- حدّثنا أبی رضی اللّه عنه قال: حدّثنا سعدبن عبداللّه عن محمّدبن الحسین بن أبی الخطاب عن محمّدبن عبداللّه بن مهران عن صالح بن عقبه عن المفضل بن عمرقال: ذکر ابوعبداللّه الصادقعليه‌السلام انا أنزلناه فقال: ما أبین فضلها علی السور قال: قلت و أی شی ء أفضلها قال: نزلت ولایه امیرالمؤمنینعليه‌السلام فیها قلت فی لیله القدر التی نرتجیها من رمضان قال: هی لیله قدرت السموات و الأرض فیها.

شده است؟ فرمود: «ولایت امیرالمؤمنینعليه‌السلام در این سوره نازل گردیده است.» گفتم آیا ولایت امیرالمؤمنینعليه‌السلام در همان شب قدر نازل گردید که ما بیش از همه شب ها در آن امید رحمت داریم؟ (فرمود: «آری) آن شبی است که در آن تقدیر آسمان ها و زمین انجام می گیرد.»

(1)117- زراره بن اعین می گوید: امام باقرعليه‌السلام فرمود: «اسلام بر پنج چیز پایه گذاری شده است: نماز، زکات، روزه، حج، ولایت اهل بیت پیامبرصلى‌الله‌عليه‌وآله رسول خداصلى‌الله‌عليه‌وآله فرمود: «روزه (برای مؤمن) در قیامت سپری در مقابل آتش دوزخ است.

نگاه روزه دار به آب و غذا

(2)118- امام صادقعليه‌السلام فرمود: «هنگامی که روزه دار می بیند که عده ای غذا می خورند و یا شخصی را می بیند که غذا می خورد هر مویی از بدن او (برای او) تسبیح می گوید.»

1- (1)117- حدّثنا أبی رضی اللّه عنه عن سعدبن عبداللّه عن یعقوب بن یزید عن حماد بن عیسی عن حریز بن عبداللّه عن زراره بن أعین عن أبی جعفرمحمّدعليه‌السلام قال: بنی الاسلام علی خمسه أشیاء علی الصلاه و الزکاه و الصوم والحج و الولایه و قال رسول اللّهصلى‌الله‌عليه‌وآله : الصوم جنّه من النار.

2- (2)118- حدّثنا أبی رحمه اللّه قال: حدّثنا علی بن إبراهیم عن أبیه عن محمّدبن أبی عمیر عن السمان الأرمنی عن أبی عبداللّهعليه‌السلام قال: اذا رأی الصائم قوما یأکلون او رجلا یأکلّ سبّحت کلّ شعره منه.

روزه گرفتن در هوای گرم

(1)119- امام صادقعليه‌السلام فرمود: «کسی که در هوای گرم یک روز روزه بگیرد و تشنه شود خداوند هزار ملک را مأمور می کند که صورت او را مسح کنند و او را بشارت دهند، و چون وقت افطار می رسد خداوند به او خطاب می فرماید: چه قدر بوی نیکویی داری! ای ملائکه! گواه باشید که من او را بخشیدم.»

شادی روزه دار

(2)120- امام صادقعليه‌السلام فرمود: «برای روزه دار دو نوبت شادمانی حاصل می شود: یکی هنگام افطار و دیگری هنگام لقای پروردگار.»

1- (1)119- حدّثنا أبی رضی اللّه عنه قال: حدّثنا محمّدبن یحیی العطّار عن سهل بن زیاد الآدمی عن بکر بن صالح عن محمّدبن سنان عن عمربن یزید عن یونس بن ظبیان قال: قال ابوعبداللّهعليه‌السلام : من صام للّه عزّوجلّ یوما فی شدّه الحرّ فأصابه ظمأ و کلّ اللّه به ألف ملک یمسحون بوجهه و یبشّرونه حتّی اذا أفطر قال اللّه عزوجل: ما اطیب ریحک و روحک، ملائکتی اشهدوا أنی قد غفرت له.

2- (2)120- حدّثنا أبی رحمه اللّه قال: حدّثنا علی بن إبراهیم عن أبیه إبراهیم بن هاشم عن محمّدبن أبی عمیر عن سلمه بیاع السابری عن أبی الصباح الکنانی عن أبی عبداللّهعليه‌السلام قال: للصائم فرحتان فرحه عند إفطاره و فرحه عند لقاء ربه عزوجل.

به روزه دار در خواب آب و غذا داده می شود

(1)121- امام کاظمعليه‌السلام فرمود: «قبل از ظهر مقداری بخوابید! چرا که خداوند روزه دار را در خواب آب و غذا می دهد.»

بوی دهان روزه دار

(2)122- امام صادقعليه‌السلام فرمود: «خداوند به حضرت موسیعليه‌السلام وحی نمود: چه چیز تو را از مناجات با من منع نموده است؟ حضرت موسیعليه‌السلام عرض کرد: خدایا، دهان من خوشبو نیست و من حیا می کنم که بادهان بدبو با تو سخن بگویم. پس خداوند به او وحی نمود:ای موسی! بوی دهان روزه دار نزد من از بوی مشک بهتر است.»

دعای ملائکه در حق روزه دار

(3)123- مسعده بن صدقه می گوید: امام صادقعليه‌السلام می فرماید: رسول

1- (1)121- حدّثنا أحمدبن محمّدبن یحیی العطّار قال: حدّثنا أبی عن سهل بن زیاد الأزدی عن منصور بن العباس عن عمرو بن سعید عن الحسن بن صدقه قال: قال ابوالحسنعليه‌السلام : قیلوا فإنّ اللّه یطعم الصائم فی منامه و یسقیه.

2- (2)122- حدّثنامحمّدبن الحسن بن أحمد بن الولید رضی اللّه عنه قال: حدّثنا محمّدبن الحسن الصفار عن إبراهیم بن هاشم عن محمّدبن أبی عمیر عن بعض أصحابنا عن أبی عبداللّهعليه‌السلام قال: أوحی اللّه تبارک وتعالی إلی موسیعليه‌السلام ما یمنعک من مناجاتی فقال: یا ربّ اجلّک عن المناجاه لخلوف فم الصائم فأوحی اللّه تبارک و تعالی الیه: یا موسی لخلوف فم الصائم أطیب عندی من ریح المسک.

3- (3)123- حدّثنا أبی رضی اللّه عنه قال: حدّثنا علی بن إبراهیم بن هاشم عن هارون بن مسلم عن مسعده عن أبی عبداللّهعليه‌السلام إنّ رسول اللّهصلى‌الله‌عليه‌وآله : قال: إنّ اللّه عزّوجلّ و کلّ ملائکه بالدعاء للصائمین و قال: أخبرنی جبرئیلعليه‌السلام عن ربّی تبارک و تعالی إنّه قال: ما أمرت ملائکتی بالدعاء لأحد من خلقی إلاّ إستجبت لهم فیه.

خداصلى‌الله‌عليه‌وآله فرمود: «خداوند ملائکه ای را مأمور نموده که به روزه داران دعا کنند.» سپس فرمود: «جبرئیل از ناحیه خداوند به من خبر داد که خداوند می فرماید: من هرگز ملائکه خود را مأمور به دعا برای کسی نمی کنم جز آن که دعای آنان را مستجاب خواهم نمود.»

خواب روزه دار

(1)124- امام صادقعليه‌السلام می فرماید: رسول خداصلى‌الله‌عليه‌وآله فرمود: «روزه دار گرچه در خواب باشد در حال عبادت خواهد بود، مشروط به آن که غیبت مسلمانی را نکند.»

نماز و روزه سبب حل مشکلات می شوند

(2)125- امام صادقعليه‌السلام در تفسیر آیه «و استعینوا بالصبر و الصلاه»

1- (1)124- حدّثنا الحسین بن أحمدبن إدریس قال: حدّثنا أبی عن محمّد بن حسان عن محمّدبن علی عن علی بن النعمان عن عبداللّه بن طلحه عن أبی عبداللّهعليه‌السلام قال : قال رسول اللّهصلى‌الله‌عليه‌وآله : الصائم فی عباده و ان کان نائما علی فراشه مالم یغتب مسلما.

2- (2)125- حدّثنا أبی قال: حدّثنا علی بن إبراهیم بن هاشم عن أبیه عن محمّدبن أبی عمیر عن سلیم عمّن ذکره عن أبی عبداللّهعليه‌السلام فی قول اللّه عزوجل: «و استعینوا بالصبر و الصلاه» یعنی الصیام و الصلاه و قالعليه‌السلام إذا نزلت الرجل النازله والشدّه فلیصم فإنّ اللّه عزّوجلّ یقول: و استعینوا بالصبر یعنی الصیام.

می فرماید: «مقصود از این آیه این است که (برای حل مشکلات خود) از روزه و نماز کمک بگیرید.» سپس فرمود: «هنگامی که حادثه و بلیه ای برای کسی رخ می دهد باید روزه بگیرد؛ چرا که خداوند می فرماید( وَاسْتَعِينُوا بِالصَّبْرِ وَالصَّلَاةِ ) و مقصود از صبر در این آیه روزه است.»

روزه سپری در مقابل آتش

(1)126- علی بن عبدالعزیز می گوید: امام صادقعليه‌السلام به من فرمود: «آیا می خواهی من اصل و فرع واساس اسلام و مراحل عالیه آن را برای توبیان کنم؟» گفتم: آری. فرمود: «اصل اسلام نماز است و فرع آن زکات است و مرحله عالی آن جهاد در راه خداست.» سپس فرمود: «آیا می خواهی راه ها و درهای خیر را برای تو بیان کنم؟ همانا روزه برای مؤمن سپری در مقابل آتش دوزخ است.»

1- (1)126- حدّثنا محمّدبن علیّ ما جیلویه قال: حدّثنا محمّدبن یحیی العطّار عن أحمدبن یحیی بن عیسی عن الحسین بن علی بن فضال عن علی بن عبدالعزیز قال: قال لی أبوعبداللّهعليه‌السلام : ألا أخبرک بأصل الاسلام و فرعه و ذروه الاسلام و سنامه؟ قلت: بلی قال: أصله الصلاه و فرعه الزکاه و ذروته و سنامه الجهاد فی سبیل اللّه ألا أخبرک بأبواب الخیر؟ الصوم جنّه.

(1)127- هشام بن حکم، از امام صادق، از پدرانش، از امیرالمؤمنین، از رسول خداصلى‌الله‌عليه‌وآله نقل نموده که فرمود: «برای هر چیزی زکاتی است و زکات بدن روزه است.»

سفارشات امام صادقعليه‌السلام در باره ماه مبارک رمضان

(2)128- هشام بن حکم می گوید: امام صادقعليه‌السلام فرمود: کسی که در ماه رمضان آمرزیده نشود تا ماه رمضان آینده آمرزیده نخواهد شد جز آن که عرفه را درک کند.

(3)129- شخصی به نام مسمعی می گوید: از امام صادقعليه‌السلام شنیدم که

1- (1)127- حدّثنی أبی رحمه اللّه قال: حدّثنا علی بن إبراهیم بن هاشم عن أبیه عن الحسین بن یزید عن ابن أبی عمیر عن هشام بن الحکم عن أبی عبداللّهعليه‌السلام عن آبائه عن أمیرالمؤمنینعليهم‌السلام قال: قال رسول اللّه صلّی للّه علیه و آله: لکلّ شی ء زکاء و زکاء الأبدان الصیام.(3)129- حدّثنا الحسین بن احمدبن ادریس قال: حدّثنا أبی عن محمّدبن عبدالجبّار عن صفوان بن یحیی عن اسحاق بن عمار عن المسمعی إنّه سمع أبا عبداللّهعليه‌السلام یوصی ولده و یقول: اذا دخل شهر رمضان فاجهدوا انفسکم فیه فإنّ فیه تقسیم الأرزاق و یثبت الآجال و یکتب و فد اللّه الذین یفدون إلیه و فیه لیله العمل فیها خیر من العمل فی ألف شهر.

2- (2)128- حدّثنا أبی رحمه اللّه قال: حدّثنا سعدبن عبداللّه قال: حدّثنا یعقوب بن یزید عن ابن أبی عمیر عن هشام بن الحکم عن أبی عبداللّهعليه‌السلام قال: من لم یغفر له فی شهر رمضان لم یغفر له الی قابل إلاّ أن یشهد عرفه.

به فرزندان خود سفارش می نمود و می فرمود: «هنگامی که ماه مبارک رمضان می رسد در عبادت خداوند بکوشید؛ چرا که در آن ماه ارزاق مردم تقسیم می شود و عمرهای آنان معین می گردد و نام حجاج خانه خدا نوشته می شود و در آن ماه شبی وجود دارد که عبادت و عمل خیر در آن از عبادت هزار ماه بهتر است.»

روزه داری که بدون حساب وارد بهشت می شود

(1)130- امام باقرعليه‌السلام فرمود: «ماه رمضان ماه خداست و روزه داران در آن میهمانان خداوند و مورد اکرام او هستند، و هرکس ماه رمضان را درک کند و روزهای آن را روزه بگیرد و مقداری از شب های آن را به عبادت مشغول باشد و از آنچه خداوند بر او حرام نموده است پرهیز نماید بدون حساب وارد بهشت خواهد شد.»

1- (1)130- حدّثنا محمّدبن احمد الشیبانی قال: حدّثنا محمّدبن أبی عبداللّه الکوفی قال: حدّثنا البرمکی قال: حدّثنا عبداللّه بن أحمد قال: حدّثنا محمّدبن سنان عن زیاد بن المنذر عن أبی جعفر محمّدبن علی الباقرعليه‌السلام قال: شهر رمضان شهر رمضان و الصائمون فیه اضیاف اللّه و اهل کرامته من دخل علیه شهر رمضان فصام نهاره و قام وردا من لیله واجتنب ما حرّم اللّه علیه دخل الجنّه بغیرحساب.

منت خداوند بر امت محمّدصلى‌الله‌عليه‌وآله

(1)131- حفص بن غیاث نخعی می گوید: از امام صادقعليه‌السلام شنیدم که می فرمود: «خداوند روزه ماه رمضان را بر امت های پیشین واجب نفرموده است.» پس من به آن حضرت عرض کردم: پس معنای آیه شریفه( يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا كُتِبَ عَلَيْكُمُ الصِّيَامُ كَمَا كُتِبَ عَلَى الَّذِينَ مِن قَبْلِكُمْ لَعَلَّكُمْ تَتَّقُو ) چگونه خواهد بود؟ امام صادقعليه‌السلام فرمود: «خداوند روزه ماه رمضان را تنها بر پیامبران پیشین واجب نمود، نه بر امت های آنان، لکن این امت را گرامی داشت و روزه ماه رمضان را بر رسول خودصلى‌الله‌عليه‌وآله و بر امت او واجب نمود.»