خطبه رسول خداصلى‌الله‌عليه‌وآله
در باره ماه مبارک رمضان
(1)61- امیرالمؤمنینعليه‌السلام
می فرماید: روزی رسول خداصلى‌الله‌عليه‌وآله
برای ما خطبه خواند و فرمود: «ای مردم! ماه خدا همراه با برکت و رحمت و آمرزش به شما نزدیک گردیده است. و آن نزد خداوند بهترین ماه هاست و روزهای آن بهترین روزهاست و شب های آن بهترین شب هاست و ساعت های آن بهترین و با برکت ترین ساعت هاست. و آن ماهی است که شما در آن میهمان خدا هستید و برای ضیافت الهی دعوت شده اید و مورد انعام و کرامت او می باشید. نفس های شما در این ماه تسبیح خداوند می باشد و خواب شما عبادت است و اعمال شما در این ماه مقبول و پذیرفته است و دعاهای شما مستجاب است. پس (اکنون) با نیّت های صادق و دل های پاک از خدای خود بخواهید تا به شما در این ماه توفیق روزه داری و تلاوت کتاب خود را عطا فرماید، همانا شقّی و بد سیرت است کسی که در این ماه بزرگ از آمرزش خداوند محروم بماند.»
1- (1)61- حدّثنا محمّدبن إبراهیم بن اسحاق قال: حدّثنا أحمدبن محمّد الهمدانی قال: حدّثنا علی بن الحسن بن علی بن فضال عن أبیه عن أبی الحسن علی بن موسی الرضاعليه‌السلام
عن أبیه موسی بن جعفر عن أبیه الصادق جعفربن محمّد عن أبیه الباقر عن أبیه زین العابدین عن أبیه سیّد الشهداء الحسین بن علی عن أبیه سیّد الوصیین أمیرالمؤمنین علیّ بن أبی طالبعليهم‌السلام
قال: إنّ رسول اللّهصلى‌الله‌عليه‌وآله
خطبنا ذات یوم فقال:
(1)سپس فرمود: (ای مردم!) به وسیله گرسنگی و تشنگی خود در این ماه به یاد گرسنگی و تشنگی قیامت باشید! و بر فقرا و مستمندان (در این ماه) احسان و انفاق نمایید و بزرگ ترهای خود را احترام کنید، و بر خردسالان ترحّم نمایید، و به خویشان خود صله و احسان نمایید، و زبان های خود را (از سخن های باطل و بیهوده و حرام (حفظ نمایید، و چشم های خود را از نگاه به آنچه نباید به آن نگاه کنید حفظ نمایید، و گوش های خود را از شنیدن چیزهایی که گوش فرا دادن به آنها حرام است نگاه دارید، و با یتیمان مردم مهربانی کنید تا دیگران به یتیمان شما مهربانی نمایند، و از گناهان خود در این ماه (2)به درگاه خداوند توبه کنید،
1- (1)أیّها الناس إنّه قد أقبل الیکم شهراللّه بالبرکه و الرحمه و المغفره شهر هو عنداللّه أفضل الشهور و أیامه افضل الأیّام و لیالیه أفضل اللیالی و ساعاته افضل الساعات هو شهر، دعیتم فیه إلی ضیافه اللّه و جعلتم فیه من أهل کرامه اللّه انفاسکم فیه تسبیح و نومکم فیه عباده و عملکم فیه مقبول ودعائکم فیه مستجاب فاسألوا اللّه ربّکم بنیّات صادقه و قلوب طاهره أن یوّفقکم لصیامه و تلاوه کتابه فإنّ الشقیّ من حرم من غفران اللّه فی هذا الشهر العظیم و اذکروا بجوعکم و عظشکم فیه جوع یوم القیامه و عطشه و تصدّقوا علی فقرائکم و مساکینکم و وقّروا کبارکم و ارحموا صغارکم و صلوا أرحامکم و احفظوا ألسنتکم و غضّوا عمّا لایحلّ النظر الیه أبصارکم و عمّا لایحلّ الإستماع الیه اسماعکم و تحنّنوا علی أیتام الناس یتحنن علی أیتامکم.
2- (2)و توبوا إلی اللّه من ذنوبکم و ارفعوا إلیه أیدیکم بالدعاء فی أوقات صلواتکم فإنّها أفضل الساعات ینظر اللّه عزّوجلّ فیها بالرحمه إلی عباده یجیبهم إذا ناجوه و یلبیهم إذانادوه و یستجیب لهم إذا دعوه، یا أیّها الناس إنّ انفسکم مرهونه بأعمالکم ففکّوها بإستغفارکم و ظهورکم ثقیله من أوزارکم فخفّفوا عنها بطول سجودکم و اعلموا أنّ اللّه تعالی ذکره أقسم بعزّته أن لایعذّب المصلّین و الساجدین و لایروّعهم بالنار یوم یقوم الناس لربّ العالمین.
و در اوقات نمازها دست نیاز به درگاه او بلند کنید؛ چرا که اوقات نماز بهترین ساعاتی است که خداوند در آن به بندگان خود نظر رحمت می افکند و چون او را بخوانند نیاز آنان را اجابت می نماید و به ندای آنان لبیّک می گوید و چون دعا کنند دعای آنان را مستجاب می نماید. ای مردم! شما گرو اعمالتان هستید، پس به وسیله استغفار، خود را آزاد نمایید؛ و پشت های شما از گناهانتان سنگین شده، پس با سجده های طولانی خود بار سنگین گناه را از دوش خود بردارید.
(1)(ای مردم!) بدانید که خدای متعال به عزّت خود سوگند یاد نموده که هرگز نمازگزاران و سجده کنندگان را عذاب نکند و در روزی که همه مردم برای حساب سر از قبرها در می آورند آنان را از آتش دوزخ نترساند. ای مردم! هرکس دراین ماه به یک مؤمن روزه دار افطاری بدهد پاداش او آزاد کردن یک بنده و آمرزش گناهان گذشته او خواهد بود.»
1- (1)أیّها الناس من فطّر منکم صائما مؤمنا فی هذا الشهر کان له بذلک عنداللّه عتق نسمه و مغفره لما مضی من ذنوبه فقیل یا رسول اللّه و لیس کلّنا یقدر علی ذلک فقالعليه‌السلام
: إتّقوا النار ولو بشق تمره إتّقوا النار ولو بشربه من ماء أیّها الناس من حسّن منکم فی هذا الشهر خلقه کان له جوازا علی الصراط یوم تزلّ فیه الأقدام ومن خفّف فی هذا الشهر عمّا ملکت یمینه خفّف اللّه عنه حسابه ومن
گفته شد: ای رسول خدا! همه ما توانایی افطاری دادن به مؤمن را نداریم (چه باید بکنیم؟). رسول خداصلى‌الله‌عليه‌وآله
فرمود: «خود را از آتش دوزخ نجات دهید؛ گرچه افطاری دادن شما با پاره خرمایی باشد. (باز فرمود:) و خود را از آتش دوزخ نجات دهید؛ گرچه (افطاری دادن شما) با شربت آبی باشد.
(1)ای مردم! هرکس در این ماه اخلاق خویش را نیکو نماید او در روزی که مردم بر صراط می لغزند و به دوزخ سقوط می کنند گذرنامه عبور خواهد داشت؛ و هرکس در این ماه به زیردستان خود تخفیف بدهد (تا بتوانند روزه بگیرند) خداوند حساب او را در قیامت سبک خواهد نمود؛ و هرکس در این ماه از آزار رساندن به مردم خودداری کند خداوند خشم خود را در قیامت از او برخواهد داشت؛ و هرکس در این ماه به یتیمی اکرام کند خداوند در روز قیامت به او اکرام خواهد نمود؛ و هرکس در این ماه صله رحم کند (و جدایی ها را مبدّل به وصل و محبت نماید) خداوند او را در قیامت به رحمت خود واصل می فرماید؛ و هرکس در این ماه با خویشان خود قطع رحم نماید خداوند روز قیامت
1- (1)کفّ فیه شرّه کفّ اللّه فیه غضبه یوم یلقاه و من أکرم فیه یتیما اکرمه اللّه یوم یلقاه ومن وصل فیه رحمه و صله اللّه برحمته یوم یلقاه ومن قطع فیه رحمه قطع اللّه عنه رحمته یوم یلقاه و من تطوع فیه بصلاه کتب له برأه من النار و من أدیّ فیه فرضا کان له ثواب من أدی سبعین فریضه فیما سواه من الشهور ومن اکثر فیه من الصلاه علیّ ثقّل اللّه میزانه یوم تخفّف الموازین و من تلافیه آیه من القرآن کان له مثل اجر من ختم القرآن فی غیره من الشهور.
رحمت خود را از او قطع خواهد نمود.» سپس فرمود: «و هر کس در این ماه نماز مستحبی بخواند خداوند برائت و جدایی او را از دوزخ ثبت می فرماید؛ و هرکس در این ماه واجبی از واجبات خدا را انجام دهد مانند آن خواهد بود که هفتاد واجب خدا را در ماه های دیگر انجام داده باشد؛ و هرکس در این ماه فراوان بر من صلوات بفرستد خداوند میزان و اعمال نیک او را در روزی که میزان ها (و اعمال مردم) سبک خواهد بود سنگین می نماید؛ و هرکس در این ماه آیه ای از قرآن را تلاوت نماید مانند آن خواهد بود که در ماه های دیگر قرآن را ختم نموده باشد.
(1)ای مردم! به راستی درهای بهشت در این ماه گشوده است، پس از خدای خود بخواهید که بر روی شما بسته نشود؛ و درهای دوزخ در این ماه بسته است، پس از خدای خود بخواهید که آنها را بر روی شما باز نفرماید؛ و شیاطین در این ماه به زنجیر بسته شده اند، پس از خدای خود بخواهید که آنان را بر شما مسلّط نفرماید.»
امیرالمؤمنینعليه‌السلام
می فرماید: سخن رسول خداصلى‌الله‌عليه‌وآله
چون به اینجا
1- (1)أیّها الناس إنّ ابواب الجنان فی هذا الشهر مفتّحه فاسألوا ربّکم (أن) لایغلقها علیکم و أبواب النیران مغلقه فاسألوا ربّکم (أن) لایفتحها علیکم و الشیاطین مغلوله فاسألوا ربّکم (أن) لایسلّطها علیکم قال أمیرالمؤمنینعليه‌السلام
(فقمت خ ل) فقلت: یا رسول اللّه ما أفضل الأعمال فی هذا الشهر؟ فقال: یا أبا الحسن أفضل الأعمال فی هذا الشهر الورع عن محارم اللّه ثمّ بکی فقلت: یا رسول اللّه ما یبکیک فقال: یاعلی ابکی لما یستحلّ منک فی هذا الشهر کأنّی
رسید من برخاستم و گفتم: «ای رسول خدا! بهترین اعمال این ماه چیست؟» رسول خداصلى‌الله‌عليه‌وآله
فرمود: «ای ابوالحسن! بهترین اعمال این ماه پرهیز از محارم و کارهای حرام است.» و سپس گریان شد. پس من گفتم: «ای رسول خدا! برای چه گریان شدید؟» فرمود: «گریه می کنم برای هتک حرمتی که دراین ماه نسبت به تو می شود. اکنون من می بینم که تو در حال نماز هستی و در پیشگاه پروردگار خود به عبادت ایستاده ای و شقی ترین و پست ترین اهل عالم که همتای پی کننده ناقه صالحعليه‌السلام
است بر می خیزد و با شمشیر ضربتی بر سر تو می زند و محاسن تو را به خون سرت خضاب می نماید!»
(1)امیرالمؤمنینعليه‌السلام
می فرماید: من به رسول خداصلى‌الله‌عليه‌وآله
گفتم: «آیا در این وقت دین من سالم خواهد بود؟» فرمود: «آری، این در حال سلامت دین تو خوهد بود.» سپس فرمود: «یا علی! هرکس تو را بکشد مرا کشته است
1- (1)بک و أنت تصلّی لربّک و قد انبعث أشقی الأوّلین و الآخرین شقیق عاقر ناقه ثمود فضربک ضربه علی فرقک (قرنک) فخضّب منها لحیتک قال: امیرالمؤمنینعليه‌السلام
: فقلت: یا رسول اللّه: و ذلک فی سلامه من دینی؟ فقال: فی سلامه من دینک ثمّ قالعليه‌السلام
: یا علیّ من قتلک فقد قتلنی و من ابغضک فقد ابغضنی و من سبّک فقد سبّنی لانّک منیّ کنفسی روحک من روحی و طینتک من طینتی إنّ اللّه تبارک و تعالی خلقنی و ایّاک و اصطفانی و إیّاک واختارنی للنبّوه و اختارک للامامه و من أنکر إمامتک فقد أنکرنی نبوّتی یاعلیّ أنت وصیّی و أبو ولدی و زوج ابنتی و خلیفتی علی امّتی فی حیاتی و بعد موتی أمرک أمری و نهیک نهی أقسم بالذی بعثنی بالنبوّه و جعلنی خیر البریّه انّک لحجّه اللّه علی خلقه و أمینه علی سره و خلیفته علی عباده.
و هرکس تو را به خشم آورد مرا به خشم آورده و هرکس به تو دشنام بدهد به من دشنام داده است؛ چرا که تو مانند جان منی، روح تو از روح من است و طینت تو از طینت من است. خداوند چون من و تو را آفرید ما را از بین بندگان خود برگزید. پس مرا برای نبوّت و پیامبری انتخاب نمود و تو را برای امامت و رهبری. بنابراین هرکس امامت تو را انکار نماید به راستی نبوّت مرا انکار نموده است. یا علی! تو در حیات و پس از مرگ من وصیی و جانشین من و پدر فرزندان من و همسر دختر من و جانشین من بر امت من می باشی. امر تو امر من است و نهی تو نهی من است. سوگند به خدایی که مرا به پیامبری مبعوث کرد و بهترین خلق خود قرار داد، همانا تو حجّت خدا بر خلق او و امین الهی بر سرّ او و جانشین او بر بندگان او هستی.»
0%
نویسنده: شيخ صدوق رحمة الله عليه
