حدیث - ۶۲

قال الامام حسینعليه‌السلام : ایُّها النّاسُ اِتَقُوا هولآءِ الذّینَ یُشبهُّونَ اللهَ بِانفُسِهم بل هو الله .

امام حسینعليه‌السلام فرمودند: ای مردم! مبادا مثل کسانی باشید که خداوند را به خودشان تشبیه می کنند و حال آن که خداوند هرگز همتا، ضد و مانند ندارد.

«تحف العقول، ص ۲۴۸»

حدیث - ۶۳

قال الامام الرضاعليه‌السلام : الله جل جلاله واحدٌ لا واحدَ غیرُه، لا اختلافَ فیهِ و لا تفاوتَ و لا زیادةَ و لا نُقصانَ.

امام رضاعليه‌السلام فرمودند: خداوند جل جلاله، یکتا و یگانه ای است که هیچ چیزی غیر از او یگانه نیست و اختلاف و تفاوت و زیاده و نقصان در (ساحت قدسی) او راه ندارد.

«مسند الامام رضاعليه‌السلام ، ج ۱، ص ۴۰»

حدیث - ۶۴

عن الْفَتْحِ بْنِ یَزِیدَ عَنْ أَبِی الْحَسَنِعليه‌السلام قَالَ: سَأَلْتُهُ عَنْ أَدْنَی الْمَعْرِفَةِ، فَقَال: الْإِقْرَارُ بِأَنَّهُ لَا إِلَهَ غَیْرُهُ وَ لَا شِبْهَ لَهُ وَ لَا نَظِیرَ .

فتح بن یزید از امام کاظمعليه‌السلام سوال کرد که: کمترین حد معرفت (خدا) چیست؟ حضرتعليه‌السلام فرمودند: آن است که انسان اقرار کند که جز او خدایی نیست و شبیه و مانند ندارد و هیچ چیزی مانند او نیست.

«الکافی، ج ۱، ص ۸۶»

حدیث - ۶۵

قال الامام الباقرعليه‌السلام : سبحان مَنْ لم یَزَل و لا یَزال فرداً صمداً لَم یَتَخِذ صاحبةً و لا ولداً.

امام باقرعليه‌السلام فرمودند: : منزّه است خدایی که همیشه بوده و همیشه است و یکتا و بی نیاز است، دارای همسر و فرزند نیست.

«الکافی، ج ۱، ص ۸۸»

حدیث - ۶۶

. قال الامام الرضاعليه‌السلام : مَن قَرَء قل هو الله احد و أمَنَ بها فَقد عَرَفَ التوحیدَ.

امام رضاعليه‌السلام فرمودند: کسی که قل هو الله احد (سوره توحید) را بخواند و به آن ایمان داشته باشد به درستی که توحید را شناخته است.

«الکافی، ج ۱، ص ۱۲۴»

حدیث - ۶۷

قال الامام الصادقعليه‌السلام : مَنْ نَظَر فی الله کیفَ هو هَلَک.

امام صادقعليه‌السلام فرمودند: هر کسی درباره خدا فکر کند که او چگونه است، هلاک می شود.

«الکافی، ج ۱، ص ۱۲۶»

حدیث - ۶۸

قال الامام الباقرعليه‌السلام : ایّاکُم و التَفَکُر فی اللهِ ولکن اِذا اَرَدْتُمْ اَنْ تَنْظُروا الی عظمتِهِ فانظروا الی عظیمِ خَلقِه.

امام باقرعليه‌السلام فرمودند: از اندیشیدن و فکر کردن درباره خدا بپرهیزید و اگر خواستید در عظمتش بیندیشید در عظمت خلقش نظر کنید.

«الکافی، ج ۱، ص ۱۲۶»

حدیث - ۶۹

قال امیرالمؤمنینعليه‌السلام : الْحَمدُ لِلِّهِ الکائِنِ قَبْلَ أَنْ یَکُون کُرسیُّ او عرشٌ او سماءٌ او ارضٌ .

امیرمؤمنانعليه‌السلام فرمودند: حمد و سپاس خداوندی را سزاست که همواره وجود داشته پیش از آن که کرسی یا عرش یا آسمان یا زمین، جن یا انس پدید آیند، خدایی که ذات او را فکرها و عقل های ژرف اندیش نتوانند بشناسند و با نیروی اندیشه اندازه ای برای او نمی توانند تصور کنند.

«نهج البلاغه، خطبه ۱۸۲»

حدیث - ۷۰

قال امیرالمؤمنینعليه‌السلام : الْحَمدُ لِلِّهِ العَلِیِّ عَنْ شَبَه الْمَخلُوقِینَ.

امیرمؤمنانعليه‌السلام فرمودند: سپاس خداوندی را سزاست که از شباهت داشتن به مخلوقات برتر است.

«نهج البلاغه، خطبه ۲۱۳»

حدیث - ۷۱

قال امیرالمؤمنینعليه‌السلام : الْحَمدُلِلِّهِ الَّذِی اَظْهَرَ مِنْ آثارِ سُلْطانِهِ وَ جَلالِ کِبْرِیَائِهِ ما حَیَّر مُقَلَ الْعُقُولِ.

امیرمؤمنانعليه‌السلام فرمودند: ستایش خداوندی را سزاست که نشانه های قدرت و بزرگی و عظمت خود را چنان آشکار کرد که عقول را از شگفتی به حیرت آورده و اندیشه ها را از شناخت کنه صفاتش بازداشته است.

«نهج البلاغه، خطبه ۱۹۵»

حدیث - ۷۲

قال امیرالمؤمنینعليه‌السلام : فَهُوَ الَّذِی تَشْهَدُ لَهُ أَعْلامُ الْوُجُودِ عَلی اِقرارِ قَلْبِ ذی الْجُحُودِ، تَعالی اللهُ عَمّا یَقُولُهُ الْمُشَبِّهُونَ بهِ .

امیرمؤمنانعليه‌السلام فرمودند: پس اوست (خداوندی) که همه نشانه های هستی بر وجود او گواهی می دهند و دل های منکران را به اقرار به وجودش واداشته است، خدایی که برتر از گفتار تشبیه کنندگان و پندار منکران است.

«نهج البلاغه، خطبه ۴۹»

حدیث - ۷۳

قال امیرالمؤمنینعليه‌السلام : الْحَمدُ لِلِّهِ الَّذِی بَطَنَ خَفِیّاتِ الْأُمُور و دَلَّتْ عَلیه اَعْلامُ الظُّهُورِ وَ امْتَنَعَ عَلَی عَیْنِ الْبَصِیرِ .

امیرمؤمنانعليه‌السلام فرمودند: ستایش خداوندی را سزاست از اسرار نهان آگاه است و نشانه های آشکاری در سراسر هستی بر وجود او شهادت می دهند، هرگز برابر چشم بینندگان ظاهر نمی شود، نه چشم کسی که او را ندیده می تواند انکارش کند و نه قلبی که او را شناخت می تواند مشاهده اش نماید، در برتری از همه پیشی گرفته، پس برتر از او چیزی نیست.

«نهج البلاغه، خطبه ۴۹»

حدیث - ۷۴

قال امیرالمؤمنینعليه‌السلام : الْحَمدُ لِلِّهِ الَّذِی لا تُدْرِکُهُ الشَّواهِدُ و لا تَحْوِیهِ الْمَشاهِدُ و لا تَراهُ النَّواظِرُ .

امیرمؤمنانعليه‌السلام فرمودند: ستایش خداوندی را سزاست که حواس (پنجگانه) او را درک نکنند و مکان ها او را در برنگیرند، دیدگان او را ننگرند و پوشش ها او را پنهان نتوانند کرد.

«نهج البلاغه، خطبه ۱۸۵»

حدیث - ۷۵

قال امیرالمؤمنینعليه‌السلام : اولُ الدّین معرفتُه و کمالُ معرفتِه التصدیقُ به .

امیرمؤمنانعليه‌السلام فرمودند:

سرآغاز دین، شناخت خداست و درست شناختن او باور داشتن اوست و درست باور داشتن او یگانه دانستن اوست و درست یگانه دانستن او خالص بودن برای اوست و کمال اخلاص برای او نفی صفات (مخلوقات) از اوست.

«نهج البلاغه، خطبه ۱»

حدیث - ۷۶

قال امیرالمؤمنینعليه‌السلام :

التوحیدُ أَنْ لا تَتَوهَّمَهُ.

امام علیعليه‌السلام فرمودند:

توحید آن است که خدا را در وهم و خیالت نیاری.

«نهج البلاغه، حکمت ۴۷۰»

حدیث - ۷۷

رسول اکرمصلى‌الله‌عليه‌وآله‌وسلم :

أَفضَلُ العمالِ العِلمُ بِاللّه إِنَّ العِلمَ یَنفَعُکَ مَعَهُ قَلیلُ العَمَلِ وَکَثیرُهُ وَإِنَّ الجَهلَ لایَنفَعُکَ مَعَهُ قَلیلُ العَمَلِ وَلا کَثیرُهُ؛

بهترین اعمال، خداشناسی است، زیرا با وجود علم و معرفت، عمل، کم یا زیاد تو را سود می بخشد اما با وجود نادانی (نسبت به خدا) عمل، نه اندکش تو را سود می بخشد نه بسیارش.

کنزالعمال، ج۱۰، ص۱۴۳، ح۲۸۷۳۱

حدیث - ۷۸

امام صادقعليه‌السلام می فرمایند :

افضل العبادة ادمان التفکر فی الله و فی قدرته.

برترین عبادت، اندیشیدن مداوم درباره ی خدا و قدرت اوست.

اصول کافی/ج۲/ص۵۵.

حدیث - ۷۹

امام محمد باقرعليه‌السلام فرمودند:

انما یداق الله العباد فی الحساب یوم القیامة علی قدر ما اتاهم من العقول فی الدنیا؛

خدا در روز قیامت نسبت به حساب بندگانش به اندازه عقلی که در دنیا به آنها داده است باریک بینی می کند.

(اصول کافی ج ۱ /ص ۱۲)

حدیث - ۸۰

رسول خداصلى‌الله‌عليه‌وآله‌وسلم فرمودند:

ما أعَزَّّّّ اللهُ بجَهل قَطُّ وَ لا أذَلَّ بحِلم قَطُّی

هرگز خداوند کسی را به خاطر نادانی اش عزیز نگردانده و کسی را خاطر بردباری اش ذلیل و خوار نکرده است.

(جهاد با نفس، ح ۲۶۰)

حدیث - ۸۱

پیامبراکرمصلى‌الله‌عليه‌وآله‌وسلم می فرمایند:

ما خلق اللَّه من شی ء إلّا و قد خلق له ما یغلبه و خلق رحمته تغلب غضبه؛

خداوند هر چه آفریده چیزی دیگری برای غلبه بر آن آفریده و رحمت خویش را برای غلبه بر غضبش آفریده.

نهج الفصاحه

حدیث - ۸۲

امام محمد باقرعليه‌السلام فرمودند:

خداوند دنیا را به دوست و دشمن خود می‌دهد، اما دینش را فقط به دوست خود می‌بخشد

بحارالانوار ، دار احیاء الترا العربی ، ج ۲ ، ص ۲۱۵

حدیث - ۸۳

امام علیعليه‌السلام فرمودند:

ما یَسُرُّنی لَومِتُّ طِفلاً وَاُدخِلتُ الجَنَّةَ وَلَم أَکبَر فَأَعرِفَ رَبّی عَزَّوَجَلَّ؛

دوست ندارم که در کودکی از دنیا می رفتم و وارد بهشت می شدم و بزرگ نمی شدم تا پروردگارم، عزّوجلّ، را بشناسم.

کنزالعمال، ج۱۳، ص۱۵۱، ح۳۶۴۷۲

حدیث - ۸۴

امام علیعليه‌السلام فرمودند:

... عالِمُ السِّرِّ مِن ضَمائِرِ المُضمِرینَ وَنَجوَی المُتَخافِتینَ وَخَواطِرِ رَجمِ الظُّنونِ وَعَقدِ عَزیماتِ الیَقینِ... ؛

خدا داناست به هر رازی که مردم در دل نهان داشته اند، و به نجوای آهسته رازگویان و به هر گمان که در خاطری نهفته است و به هر تصمیمی که از رویِ یقین گرفته شود.

نهج البلاغه، خطبه ۹۱

حدیث - ۸۵

امام جوادعليه‌السلام :

الحَمدُ للَّهِِ الَّذی خَلَقَنا مِن نورِهِ بِیَدِهِ؛

سپاس خدایی را که ما را با دست خود از نور خویش آفرید.

اهل بیت: ج ۱ ص ۲۴۶ ح ۳۴۵

حدیث - ۸۶

امام صادقعليه‌السلام :

إنّ اللّه تبارکَ وتعالی یَنقُلُ العَبدَ مِنَ الشَّقاءِ إلی السَّعادَةِ ، ولا یَنقُلُهُ مِن السَّعادةِ إلی الشَّقاءِ

خداوند تبارک و تعالی بنده را از بدبختی به خوشبختی منتقل می‌کند ، ولی از خوشبختی به بدبختی منتقل نمی‌کند

التوحید : ۳۵۸ / ۶ منتخب میزان الحکمة : ۳۰۰

حدیث - ۸۷

امام علیعليه‌السلام :

وَلَو ضَرَبتَ فی مَذاهِبِ فِکرِکَ لِتَبلُغَ غایاتِهِ ما دَلَّتکَ الدَّلالَةُ إِلاّ عَلی أَنَّ فاطِرَ النَّملَةِ هُوَ فاطِرُ النَّخلَةِ لِدَقیقِ تَفصیلِ کُلِّ شَی ءٍ وَغامِضِ اختِلافِ کُلِّ حَیٍّ وَمَا الجَلیلُ وَاللَّطیفُ وَالثَّقیلُ وَالخَفیفُ وَالقَویُّ وَالضَّعیفُ فی خَلقِهِ إِلاّ سَواءً؛

اگر راههای اندیشه ات را در نوردی تا به پایانه های آن رسی، هیچ دلیلی تو را جز به این رهنمون نشود که آفریننده مورچه همان آفریننده درخت خرما است و این به سبب دقت و ظرافتی است که جداسازی هر چیزی از چیز دیگر و پیچیدگی و تنوعی است که در هر موجود زنده ای به کار رفته است موجودات بزرگ و کوچک، سنگین و سبک و نیرومند و ناتوان، همگی در آفرینش برای خداوند یکسانند.

نهج البلاغه، خطبه ۱۸۴

حدیث - ۸۸

امام رضاعليه‌السلام :

إِنَّما قُلتُ اللَّطیفُ، لِلخَلقِ اللَّطیفِ وَلِعِلمِهِ بِالشَّی ءِ اللَّطیفِ أَلاتَری إِلی أَثَرِ صُنعِهِ فِی النَّباتِ اللَّطیفِ وَغَیرِ اللَّطیفِ وَفِی الخَلقِ اللَّطیفِ مِنَ أَجسامِ الحَیوانِ مِنَ الجِرجِسِ وَالبَعوضِ وَما هُوَ أَصغَرُ مِنهُما مِمّا لایَکادُ تَستَبینُهُ العُیونُ بَل لایَکادُ یُستَبانُ لِصِغَرِهِ الذَّکَرُ مِنَ النثی وَالمَولودُ مِنَ القَدیمِ فَلَمّا رَأَینا صِغَرَ ذلِکَ فی لُطفِهِ عَلِمنا أَنَّ خالِقَ هذَا الخَلقِ لَطیفٌ؛

گفتم لطیف است، چون هم موجودات لطیف آفریده و هم به چیزهای ظریف و ریز آگاهی دارد. آیا نشانه آفرینش او را در گیاهان ظریف و غیر ظریف و در پیکرهای ظریف و ریز جاندارانی چون کک و پشه و کوچک تر از اینها را نمی بینی که تقریبا به چشم دیده نمی شوند و از بس ریزند نر و ماده آنها و نوزاد و کهن زادشان ازیکدیگر تشخیص داده نمی شوند.پس چون ریزی و ظرافت این چیزها را دیدیم... پی بردیم که آفریننده این موجودات نیز لطیف است.

التوحید، ص ۶۳

حدیث - ۸۹

پیامبر خدا(صلى‌الله‌عليه‌وآله‌وسلم ):

التَّوحیدُ ثَمَنُ الجَنَّةِ؛

توحید، بهای بهشت است.

دانش‌نامه عقاید اسلامی: ج ۵ ص ۱۲ ح ۳۸۸۶

حدیث - ۹۰

امام صادقعليه‌السلام فرمودند:

اِسمُ اللّه‌ِ الأَعظَمُ مُقَطَّعٌ فی اُمِّ الکِتابِ؛

اسم اعظم خدا در اُمّ الکتاب (سوره حمد) پراکنده است.

بحار الأنوار: ج ۹۲ ص ۲۳۴ ح ۱۶.

حدیث - ۹۱

امام صادقعليه‌السلام فرمودند:

«الـم» هُوَ حَرفٌ مِن حُروفِ اسمِ اللّه‌ِ الأَعظَمِ المُقَطَّعِ فِی القُرآنِ، الَّذی یُؤَلِّفُهُ النَّبِیُّصلى‌الله‌عليه‌وآله‌وسلم وَالإِمامُ، فَإِذا دَعا بِهِ اُجیبَ؛

«الف ـ لام ـ میم»، حرفی از حروف اسم اعظم خداست که در قرآن، پراکنده است و پیامبرصلى‌الله‌عليه‌وآله و امام، آنها را با هم ترکیب می‌کنند و هر گاه با آن دعا کنند، دعایشان اجابت می‌شود.

بحار الأنوار: ج ۲ ص ۱۶ ح ۳۸.

حدیث - ۹۲

رسول اکرمصلى‌الله‌عليه‌وآله‌وسلم فرمودند:

وَالَّذی بَعَثَنی بِالحَقِّ بَشیرا لایُعَذِّبُ اللّه‌ُ بِالنّارِ مُوَحِّدا أَبَدا؛

سوگند به آن کس که مرا نوید دهنده برانگیخت، خداوند هرگز یکتا پرست را در آتش عذاب ندهد.

(التوحید، ص۲۹، ح۳۱)

حدیث - ۹۳

قال الامام الباقرعليه‌السلام :

ایّاکُم و التَفَکُر فی اللهِ ولکن اِذا اَرَدْتُمْ اَنْ تَنْظُروا الی عظمتِهِ فانظروا الی عظیمِ خَلقِه؛

از اندیشیدن و فکر کردن درباره خدا بپرهیزید و اگر خواستید در عظمتش بیندیشید. در عظمت خلقش نظر کنید.

«الکافی، ج ۱، ص ۱۲۶»

حدیث - ۹۴

قال الامام الباقرعليه‌السلام :

سبحان مَنْ لم یَزَل و لا یَزال فرداً صمداً لَم یَتَخِذ صاحبةً و لا ولداً؛

منزّه است خدایی که همیشه بوده و همیشه است و یکتا و بی نیاز است، دارای همسر و فرزند نیست.

«الکافی، ج ۱، ص ۸۸»

حدیث - ۹۵

قال الامام حسینعليه‌السلام :

ایُّها النّاسُ اِتَقُوا هولآءِ الذّینَ یُشبهُّونَ اللهَ بِانفُسِهم بل هو الله ؛

ای مردم! مبادا مثل کسانی باشید که خداوند را به خودشان تشبیه می کنند و حال آن که خداوند هرگز همتا، ضد و مانند ندارد.

«تحف العقول، ص ۲۴۸»

حدیث - ۹۶

قال الامام الرضاعليه‌السلام :

مَن قَرَء قل هو الله احد و أمَنَ بها فَقد عَرَفَ التوحیدَ؛

کسی که قل هو الله احد (سوره توحید) را بخواند و به آن ایمان داشته باشد به درستی که توحید را شناخته است.

«الکافی، ج ۱، ص ۱۲۴»

حدیث - ۹۷

قال الامام الرضاعليه‌السلام :

الله جل جلاله واحدٌ لا واحدَ غیرُه، لا اختلافَ فیهِ و لا تفاوتَ و لا زیادةَ و لا نُقصانَ؛

خداوند جل جلاله، یکتا و یگانه ای است که هیچ چیزی غیر از او یگانه نیست و اختلاف و تفاوت و زیاده و نقصان در (ساحت قدسی) او راه ندارد.

«مسند الامام رضاعليه‌السلام ، ج ۱، ص ۴۰»

حدیث - ۹۸

قال رسول اللهصلى‌الله‌عليه‌وآله‌وسلم :

ما قلتُ و لا قالَ القائِلُونَ قبلی مِثلَ لا اله الّا الله؛

نه من و نه پیامبران قبل از من، مثل کلمه توحید (لا اله الّا الله) سخنی نگفته ایم.

«توحید صدوق، ص ۱۸»

حدیث - ۹۹

قال رسول اللهصلى‌الله‌عليه‌وآله‌وسلم :

مَنْ قال لا اله الّا الله مُخلِصاً دَخَلَ الْجنةَ ؛

کسی که لا اله الّا الله را با اخلاص بگوید، وارد بهشت می شود و اخلاص آن است که ذکر کلمه توحید، انسان را از هر گونه کار ناپسند و حرام باز دارد.

«توحید صدوق، ص ۲۸»

حدیث - ۱۰۰

قال رسول اللهصلى‌الله‌عليه‌وآله‌وسلم :

ما من الکلامِ کلمةٌ احبَّ الی الله عزوجل من قولِ لا الهَ الّا اللهُ؛

هیچ کلامی نزد خداوند، محبوب تر از گفتن کلمه لا اله الّا الله نیست.

«توحید صدوق، ص ۲۲»

حدیث - ۱۰۱

قال رسول اللهصلى‌الله‌عليه‌وآله‌وسلم :

خیرُ العبادةِ قولُ لا اله الّا الله؛

عبادت، گفتن لا اله الّا الله است.

«توحید صدوق، ص ۱۸»

حدیث - ۱۰۲

قال رسول اللهصلى‌الله‌عليه‌وآله‌وسلم :

لا اله الّا الله نصفُ المیزانِ؛

کلمه لا اله الّا الله، نصف میزان و عمل است.

«امالی شیخ مفید، ص ۲۷۵»

حدیث - ۱۰۳

قال رسول اللهصلى‌الله‌عليه‌وآله‌وسلم :

ما جزاءُ مَنْ اَنْعَمَ اللهُ عَلیهِ بِالتَوحیدِ اِلّا الجنة؛

پاداش کسی که خداوند به سبب توحید به او نعمت داده، بهشت است.

«مشکات الانوار، ص ۳۷»

حدیث - ۱۰۴

قال رسول اللهصلى‌الله‌عليه‌وآله‌وسلم :

مَن ماتَ وَ لا یُشرکُ بِاللهِ دَخَلَ الجنةَ؛

کسی که بمیرد و حال آن که هیچ گاه شرک به خدا نورزیده باشد، وارد بهشت می شود.

«مشکات الانوار، ص ۳۸»

حدیث - ۱۰۵

عنِ النبیصلى‌الله‌عليه‌وآله‌وسلم :

کُلُّ مَولُودٍ یُولَدُ عَلَی الفِطْرةِ وَ ابَواهُ یَهَوِدانه و یُنَصِرانه و یُمَجِسانه؛

همه مولودها بر فطرت (توحیدی) به دنیا می آیند، و این پدر و مادرها هستند که آنها را یهودی، مسیحی یا مجوسی بار می آورند.

«بحار الانوار، ج ۵۸، ص ۱۸۷»

حدیث - ۱۰۶

قال الامام الصادقعليه‌السلام :

مَنْ نَظَر فی الله کیفَ هو هَلَک؛

هر کسی درباره خدا فکر کند که او چگونه است، هلاک می شود.

«الکافی، ج ۱، ص ۱۲۶»

حدیث - ۱۰۷

قال الامام الصادقعليه‌السلام :

اَساسُ الدّینِ التوحیدُ امّا التَوحیدُ فَأَنْ لا تَجوَزّ علی ربِّکَ ما جاز علیْکَ؛

اساس دین، توحید است و توحید آن است که سزاوار نشماری پروردگارت را به آنچه خود شایسته آن هستی (صفات مخلوقات را به او نسبت ندهی).

«بحار الانوار، ج ۵، ص ۱۷»

حدیث - ۱۰۸

عن الْفَتْحِ بْنِ یَزِیدَ عَنْ أَبِی الْحَسَنِعليه‌السلام قَالَ: سَأَلْتُهُ عَنْ أَدْنَی الْمَعْرِفَةِ، فَقَال: الْإِقْرَارُ بِأَنَّهُ لَا إِلَهَ غَیْرُهُ وَ لَا شِبْهَ لَهُ وَ لَا نَظِیرَ ؛

فتح بن یزید از امام کاظمعليه‌السلام سوال کرد که: کمترین حد معرفت (خدا) چیست؟

حضرتعليه‌السلام فرمودند: آن است که انسان اقرار کند که جز او خدایی نیست و شبیه و مانند ندارد و هیچ چیزی مانند او نیست.

«الکافی، ج ۱، ص ۸۶»

حدیث - ۱۰۹

قال امیرالمؤمنینعليه‌السلام :

لَو کانَ لربِّکَ شریکَ لَأَتَتْکَ رُسُلُه، ولرأیتَ آثارَ مُلکِه ؛

اگر پروردگارت شریکی می داشت، همانا پیامبران او نیز به سوی تو می آمدند و آثار قدرتش را می دیدی و کردار و صفاتش را می شناختی، اما خداوند، خدایی است یگانه، همان گونه که خود توصیف کرده است هیچ کس در سلطنت او نزاعی ندارد.

«نهج البلاغه، نامه ۳۱»

حدیث - ۱۱۰

قال امیرالمؤمنینعليه‌السلام :

وصیَتی لَکُم لا تُشرِکٌوا باللهِ شَیئاً؛

سفارش من به شما آن است که هرگز برای خدا شریکی قرار ندهید.

«نهج البلاغه، نامه ۲۳»

حدیث - ۱۱۱

قال امیرالمؤمنینعليه‌السلام :

ما وَحَّدّهُ مَنْ کَیَّفَهُ وَ لا حَقیقَتَهُ أصاب مَنْ مَثَلَّهُ ؛

کسی که کیفیتی برای خدا قائل شود، یگانگی او را انکار کرده و آن کس که همانندی برای او قرار داد به حقیقت خدا نرسیده است و کسی که خدا را به چیزی تشبیه کرد به مقصد نرسید و آن کس که به او اشاره کند یا در وَهم آورد خدا را بی نیاز ندانسته است.

«نهج البلاغه، خطبه ۱۸۶»

حدیث - ۱۱۲

قال امیرالمؤمنینعليه‌السلام :

الحَمدُ لِلّهِ الدّالُ علی وجودِهِ بِخَلْقِهِ و بمُحدَثِ خَلقهِ عَلی اَزَلِیَّتِهِ ؛

ستایش خداوندی را که با آفرینش بندگان به هستی خود راهنمائی فرمود و آفرینش پدیده های نو، به ازلی بودن او گواه است و شباهت داشتن مخلوقات به یکدیگر دلیل بر بی همتایی اوست.

«نهج البلاغه، خطبه ۱۵۲»

حدیث - ۱۱۳

قال امیرالمؤمنینعليه‌السلام :

«لَم یُولَد» سُبحانَه فیَکُونَ فی العِزِّ مُشارکاً وَ «لَمْ یَلِدْ» فیَکُونَ مَوْرُوثاً؛

خداوند از کسی متولد نشده تا در عزت و توانایی دارای شریک باشد و فرزندی ندارد تا وارث او باشد.

«نهج البلاغه، خطبه ۱۸۲»

حدیث - ۱۱۴

قال امیرالمؤمنینعليه‌السلام :

لا اله الّا اللهُ لا شریکَ لَهُ لَیْسَ مَعَهُ اِلهٌ غَیْرُهُ؛

جز خدای یگانه خدایی نباشد و هیچ شریکی برای او نیست (و) جز او معبودی نیست.

«نهج البلاغه، خطبه ۳۵»

حدیث - ۱۱۵

قال امیرالمؤمنینعليه‌السلام :

لا توحید اِلّا بِالاِخلاصِ؛

اعتقاد به توحید، بدون اخلاص حاصل نمی شود.

«تحف العقول، ص ۶۴»

حدیث - ۱۱۶

قال امیرالمؤمنینعليه‌السلام :

هو واحدٌ لَیْسَ لَهُ فی الاَشْیاءِ شَبَه ؛

خداوند یکتا است و برای او مثل و مانندی نیست.

«المحجة البیضاء، ج ۱، ص ۲۱۴»

حدیث - ۱۱۷

قال امیرالمؤمنینعليه‌السلام :

الْحَمدُ لِلِّهِ الَّذِی لا تُدْرِکُهُ الشَّواهِدُ و لا تَحْوِیهِ الْمَشاهِدُ و لا تَراهُ النَّواظِرُ ؛

امیرمؤمنانعليه‌السلام فرمود: ستایش خداوندی را سزاست که حواس (پنجگانه) او را درک نکنند و مکان ها او را در برنگیرند، دیدگان او را ننگرند و پوشش ها او را پنهان نتوانند کرد.

«نهج البلاغه، خطبه ۱۸۵»

حدیث - ۱۱۸

قال امیرالمؤمنینعليه‌السلام :

فَهُوَ الَّذِی تَشْهَدُ لَهُ أَعْلامُ الْوُجُودِ عَلی اِقرارِ قَلْبِ ذی الْجُحُودِ، تَعالی اللهُ عَمّا یَقُولُهُ الْمُشَبِّهُونَ بهِ ؛

پس اوست (خداوندی) که همه نشانه های هستی بر وجود او گواهی می دهند و دل های منکران را به اقرار به وجودش واداشته است، خدایی که برتر از گفتار تشبیه کنندگان و پندار منکران است.

«نهج البلاغه، خطبه ۴۹»

حدیث - ۱۱۹

قال امیرالمؤمنینعليه‌السلام :

الْحَمدُلِلِّهِ الَّذِی اَظْهَرَ مِنْ آثارِ سُلْطانِهِ وَ جَلالِ کِبْرِیَائِهِ ما حَیَّر مُقَلَ الْعُقُولِ؛

ستایش خداوندی را سزاست که نشانه های قدرت و بزرگی و عظمت خود را چنان آشکار کرد که عقول را از شگفتی به حیرت آورده و اندیشه ها را از شناخت کنه صفاتش بازداشته است.

«نهج البلاغه، خطبه ۱۹۵»

حدیث - ۱۲۰

قال امیرالمؤمنینعليه‌السلام :

الْحَمدُ لِلِّهِ العَلِیِّ عَنْ شَبَه الْمَخلُوقِینَ؛

سپاس خداوندی را سزاست که از شباهت داشتن به مخلوقات برتر است.

«نهج البلاغه، خطبه ۲۱۳»

حدیث - ۱۲۱

قال امیرالمؤمنینعليه‌السلام :

الْحَمدُ لِلِّهِ الکائِنِ قَبْلَ أَنْ یَکُون کُرسیُّ او عرشٌ او سماءٌ او ارضٌ ؛

حمد و سپاس خداوندی را سزاست که همواره وجود داشته پیش از آن که کرسی یا عرش یا آسمان یا زمین، جن یا انس پدید آیند، خدایی که ذات او را فکرها و عقل های ژرف اندیش نتوانند بشناسند و با نیروی اندیشه اندازه ای برای او نمی توانند تصور کنند.

«نهج البلاغه، خطبه ۱۸۲»

حدیث - ۱۲۲

قال امیرالمؤمنینعليه‌السلام :

التوحیدُ أَنْ لا تَتَوهَّمَهُ؛

توحید آن است که خدا را در وهم و خیالت نیاری.

«نهج البلاغه، حکمت ۴۷۰»

حدیث - ۱۲۳

پیامبراکرمصلى‌الله‌عليه‌وآله‌وسلم می فرمایند:

قال اللَّه تعالی: و عزّتی و جلالی لا أجمع لعبدی أمنین و لا خوفین ان هو أمننی فی الدّنیا أخفته یوم أجمع عبادی و إن هو خافنی فی الدّنیا أمنته یوم أجمع عبادی؛

خدای والا فرماید: به عزت و جلالم قسم که یک بنده را دو امنیت و دو ترس با هم ندهم اگر در دنیا از من ایمن است در روزی که بندگانم را فراهم کنم او را بترسانم و اگر در دنیا از من بترسد روزی که بندگانم را فراهم کنم ایمنش کنم.

نهج الفصاحه

حدیث - ۱۲۴

پیامبراکرمصلى‌الله‌عليه‌وآله‌وسلم می فرمایند:

قال اللَّه تعالی أنا أکرم و أعظم عفوا من أن أستر علی عبد مسلم فی الدّنیا ثمّ أفضحه بعد إذ سترته و لا أزال أغفر لعبدی ما استغفرنی؛

خدای والا فرماید: عفو من گرامی تر و بزرگتر از آن است که در دنیا کار بنده مسلمانی را مستور دارم آنگاه از پس مستور داشتنش او را رسوا کنم، و مادام که بنده ام از من آمرزش خواهد او را خواهم آمرزید.

نهج الفصاحه

حدیث - ۱۲۵

پیامبراکرمصلى‌الله‌عليه‌وآله‌وسلم می فرمایند:

قال اللَّه تعالی أنا عند ظنّ عبدی بی إن ظنّ خیرا فله و إن ظنّ شرّا فله؛

خدای والا فرماید: من با گمان بنده ام که به من دارد قرینم. اگر نیکو گمان کند، نیکی یابد و اگر بد گمان برد بد بیند.

نهج الفصاحه

حدیث - ۱۲۶

پیامبراکرمصلى‌الله‌عليه‌وآله‌وسلم می فرمایند:

قال اللَّه تعالی: إذا وجّهت إلی عبد من عبیدی مصیبه فی بدنه أو فی ولده أو فی ماله فاستقبله بصبر جمیل استحییت یوم القیامه أن أنصب له میزانا أو أنشر له دیوانا؛

خدای والا فرماید: وقتی مصیبت تن یا فرزند یا مال، متوجه یکی از بندگان خویش کنم و او با صبر نیکو مصیبت را استقبال کند، روز قیامت شرم دارم که میزانی برای او نصب کنم یا دفتری برای او پهن کنم.

نهج الفصاحه

حدیث - ۱۲۷

پیامبراکرمصلى‌الله‌عليه‌وآله‌وسلم می فرمایند:

قال اللَّه تعالی: أنا أغنی الشّرکاء عن الشّرک و من عمل عملا أشرک فیه معی غیری ترکته و شرکه؛

خدای والا فرماید: من از همه شریکان از شریک بی نیازترم و هر که غیر مرا با من در عبادت خود شریک کند، وی را با شرکش رها کنم.

نهج الفصاحه

حدیث - ۱۲۸

پیامبراکرمصلى‌الله‌عليه‌وآله‌وسلم می فرمایند:

قال اللَّه تعالی: إذا تقرّب إلیّ العبد شبرا تقرّبت إلیه ذراعا و إذا تقرّب إلیّ ذراعا تقرّبت منه باعا و إذا أتانی مشیا أتیته هروله؛

خدای والا فرماید: وقتی بنده یک وجب به من نزدیک شود، ذراعی بدو نزدیک شوم و چون ذراعی به من نزدیک شود، بیش از دو ذراع به او نزدیک شوم و اگر ملایم به سوی من آید، بشتاب بسوی او شوم.

نهج الفصاحه

حدیث - ۱۲۹

پیامبراکرمصلى‌الله‌عليه‌وآله‌وسلم می فرمایند:

قال اللَّه تعالی، یؤذینی ابن آدم یسبّ الدّهر و أنا الدّهر بیدی الأمر أقلّب اللّیل و النّهار؛

خدای والا فرماید: فرزند آدم مرا آزار می کند که به روزگار ناسزا می گوید، روزگار منم و کارها به دست من است و شب و روز را تغییر می دهم.

نهج الفصاحه

حدیث - ۱۳۰

پیامبراکرمصلى‌الله‌عليه‌وآله‌وسلم می فرمایند:

فرغ اللَّه لکل عبد من عمله و أجله و مضجعه و رزقه لا یتعدّاهنّ أبدا؛

خدا عمل و اجل و آرامگاه و روزی هر بنده ای را از پیش معین کرده و هرگز از آن تجاوز نخواهد کرد.

نهج الفصاحه

حدیث - ۷۹

پیامبراکرمصلى‌الله‌عليه‌وآله‌وسلم می فرمایند:

لا دین إلّا بمروّه؛

دین جز به جوانمردی قوام نمی گیرد.

نهج الفصاحه

حدیث - ۸۰

پیامبراکرمصلى‌الله‌عليه‌وآله‌وسلم می فرمایند:

لیغشینّ أمّتی من بعدی فتن کقطع اللّیل المظلم، یصبح الرّجل فیها مؤمنا و یمسی کافرا، یبیع أقوام دینهم بعرض من الدّنیا قلیل؛

پس از من امتم را فتنه ها خواهد گرفت چون پاره های شب تاریک که در اثنای آن مرد به صبح مؤمن است و به شب کافر شود و کسانی دینشان را به مال ناچیز دنیا فروشند.

نهج الفصاحه

حدیث - ۸۱

پیامبراکرمصلى‌الله‌عليه‌وآله‌وسلم می فرمایند:

لن یبرح هذا الدّین قائما یقاتل علیه عصابه من المسلمین حتّی تقوم السّاعه؛

این دین پیوسته استوار است و گروهی از مسلمانان بر آن پیکار کنند تا قیامت در آید.

نهج الفصاحه

حدیث - ۸۲

پیامبراکرمصلى‌الله‌عليه‌وآله‌وسلم می فرمایند:

لکلّ شی ء عماد و عماد هذا الدّین الفقه؛

هر چیزی را ستونی هست و ستون این دین دانائی است.

نهج الفصاحه

حدیث - ۸۳

پیامبراکرمصلى‌الله‌عليه‌وآله‌وسلم می فرمایند:

کرم المرء دینه و مروّته عقله و حسبه خلقه؛

کرامت مرد به دین اوست و مروت وی به عقل اوست و شرف وی به اخلاق اوست.

نهج الفصاحه

حدیث - ۸۴

پیامبراکرمصلى‌الله‌عليه‌وآله‌وسلم می فرمایند:

قوام المرء عقله و لا دین لمن لا عقل له؛

اعتبار مرد به عقل اوست و هر که عقل ندارد، دین ندارد.

نهج الفصاحه

حدیث - ۸۵

پیامبراکرمصلى‌الله‌عليه‌وآله‌وسلم می فرمایند:

العلم أفضل من العباده و ملاک الدّین الورع؛

علم از عبادت بهتر است و اساس دین ترس خداست.

نهج الفصاحه

حدیث - ۸۶

پیامبراکرمصلى‌الله‌عليه‌وآله‌وسلم می فرمایند:

العقل فی أمر الدّنیا مضرّه و العقل فی أمر الدّین مسرّه؛

عقل در کار دنیا مایه ضرر است و در کار دین مایه سرور.

نهج الفصاحه

حدیث - ۸۷

پیامبراکرمصلى‌الله‌عليه‌وآله‌وسلم می فرمایند:

علیک بحسن الخلق، فإنّ أحسن النّاس خلقا أحسنهم دینا؛

نیک خویی کن که از مردم هر که نکوخوی تر دینش نکوتر.

نهج الفصاحه

حدیث - ۸۸

پیامبراکرمصلى‌الله‌عليه‌وآله‌وسلم می فرمایند:

رأس الدّین النّصیحه للَّه و لدینه و لرسوله و لکتابه و لأئمّه المسلمین و للمسلمین عامّه؛

اساس دین، خیرخواهی برای خدا و دین خدا و پیامبر خدا و کتاب خدا و پیشوایان مسلمانان و همه مسلمانان است.

نهج الفصاحه

حدیث - ۸۹

پیامبراکرمصلى‌الله‌عليه‌وآله‌وسلم می فرمایند:

رأس الدّین الورع؛

اساس دین، پرهیزکاری است.

نهج الفصاحه

حدیث - ۹۰

الدّین النّصیحه؛

کمال دین خیر خواهی است.

نهج الفصاحه

حدیث - ۹۱

پیامبراکرمصلى‌الله‌عليه‌وآله‌وسلم می فرمایند:

خیرکم إسلاما أحاسنکم أخلاقا إذا فقهوا؛

از میان شما اسلام آن کس بهتر است که اخلاقش نیک تر است اگر در کار دین دانا باشند.

نهج الفصاحه

حدیث - ۹۲

پیامبراکرمصلى‌الله‌عليه‌وآله‌وسلم می فرمایند:

خیر دینکم الورع؛

بهترین صفات دین شما پرهیزکاری است.

نهج الفصاحه

حدیث - ۹۳

پیامبراکرمصلى‌الله‌عليه‌وآله‌وسلم می فرمایند:

خیر النّاس أقرؤهم و أفقههم فی دین اللَّه و أتقاهم للَّه و آمرهم بالمعروف و أنهاهم عن المنکر و أوصلهم للرّحم؛

بهترین مردم کسانی هستند که قرآن بهتر خوانند و در کار دین داناتر باشند و از خدا بیشتر ترسند و به نیکی بیشتر امر کنند و از بدی بیشتر جلوگیری کنند و با خویشاوندان بیشتر نزدیک شوند.

نهج الفصاحه

حدیث - ۹۴

پیامبراکرمصلى‌الله‌عليه‌وآله‌وسلم می فرمایند:

خصلتان لا یجتمعان فی منافق حسن سمت و لا فقه فی الدّین؛

دو خصلت است که در منافق جمع نشود نیکنامی و دانائی در امور دین.

نهج الفصاحه

حدیث - ۹۵

پیامبراکرمصلى‌الله‌عليه‌وآله‌وسلم می فرمایند:

الحیاء هو الدّین کلّه؛

حیا تمام دین است.

نهج الفصاحه

حدیث - ۹۶

پیامبراکرمصلى‌الله‌عليه‌وآله‌وسلم می فرمایند:

حسن الخلق نصف الدّین؛

نیک خوئی یک نیمه دین است.

نهج الفصاحه

حدیث - ۹۷

پیامبراکرمصلى‌الله‌عليه‌وآله‌وسلم می فرمایند:

تنکح المرأه لأربع، لمالها، و لحسبها و لجمالها و لدینها فاظفر بذات الدّین تربّت یداک؛

زن را برای چهار چیز گیرند، مال و شرف و جمال و دین و تو زن دین دار بجوی.

نهج الفصاحه

حدیث - ۹۸

پیامبراکرمصلى‌الله‌عليه‌وآله‌وسلم می فرمایند:

بعثت بالحنیفیّه السّمحه و من خالف سنّتی فلیس منّی؛

من دینی ساده و آسان آورده ام و هر که با روش من مخالفت کند از من نیست.

نهج الفصاحه

حدیث - ۹۹

پیامبراکرمصلى‌الله‌عليه‌وآله‌وسلم می فرمایند:

الاقتصاد نصف العیش و حسن الخلق نصف الدّین؛

میانه روی یک نیمه معیشت است و خوش خلقی یک نیمه دین است.

نهج الفصاحه

حدیث - ۱۰۰

پیامبراکرمصلى‌الله‌عليه‌وآله‌وسلم می فرمایند:

أیّما شابّ تزوّج فی حداثه سنّه عجّ شیطانه یا ویله عصم منّی دینه؛

هر جوانی در آغاز جوانی زن بگیرد شیطان وی بانگ برآرد وای بر او دین خود را از دستبرد من محفوظ داشت.

نهج الفصاحه

حدیث - ۱۰۱

پیامبراکرمصلى‌الله‌عليه‌وآله‌وسلم می فرمایند:

أوّل ما تفقدون من دینکم الأمانه و آخر ما تفقدون الصّلوه؛

نخستین چیزی که از دین خود از دست می دهید، امانت است و آخرین چیزی که از دست می دهید، نماز است.

نهج الفصاحه

حدیث - ۱۰۲

پیامبراکرمصلى‌الله‌عليه‌وآله‌وسلم می فرمایند:

إنّما یدرک الخیر کلّه بالعقل و لا دین لمن لا عقل له؛

همه خوبیها را به عقل می توان دریافت و هر که عقل ندارد، دین ندارد.

نهج الفصاحه

حدیث - ۱۰۳

پیامبراکرمصلى‌الله‌عليه‌وآله‌وسلم می فرمایند:

إنّما أنا بشر إذا أمرتکم بشی ء من دینکم فخذوا به و إذا أمرتکم بشی ء من رأیی فإنّما أنا بشر؛

من انسانی مانند شما هستم وقتی شما را بچیزی در کار دین دستور دادم بدان رفتار کنید و وقتی از پیش خود شما را به چیزی فرمان دادم من انسان هستم.

نهج الفصاحه

حدیث - ۱۰۴

پیامبراکرمصلى‌الله‌عليه‌وآله‌وسلم می فرمایند:

إنّ لکلّ شی ء دعامه و دعامه هذا الدّین الفقه و لفقیه واحد أشدّ علی الشّیطان من ألف عابد؛

هر چیزی اساسی دارد و اساس این دین دانش است و یک دانشمند برای شیطان از هزار عابد بدتر است.

نهج الفصاحه

حدیث - ۱۰۵

پیامبراکرمصلى‌الله‌عليه‌وآله‌وسلم می فرمایند:

إنّ لکلّ دین خلقا و إنّ خلق هذا الدّین الحیاء؛

هر دینی خوی خاص دارد و خوی دین ما حیاست.

نهج الفصاحه

حدیث - ۱۰۶

پیامبراکرمصلى‌الله‌عليه‌وآله‌وسلم می فرمایند:

إن اللَّه تعالی لیؤیّد الإسلام برجال ما هم من أهله.

خداوند اسلام را به مردانی که مسلمان نیستند، یاری می کند.

نهج الفصاحه

حدیث - ۱۰۷

پیامبراکرمصلى‌الله‌عليه‌وآله‌وسلم می فرمایند:

الهوا و العبوا فإنّی أکره أن یری فی دینکم غلظه؛

تفریح کنید و بازی کنید زیرا دوست ندارم که در دین شما خشونتی دیده شود.

نهج الفصاحه

حدیث - ۱۰۸

پیامبراکرمصلى‌الله‌عليه‌وآله‌وسلم می فرمایند:

اعلم أنّ النّصر مع الصّبر و أنّ الفرج مع الکرب و أنّ مع العسر یسرا؛

بدان که ظفر قرین صبر است و گشایش قرین رنج و بدنبال سختی سستی ای هست.

نهج الفصاحه

حدیث - ۱۰۹

پیامبراکرمصلى‌الله‌عليه‌وآله‌وسلم می فرمایند:

إذا أتاکم من ترضون خلقه و دینه فزّوّجوه إن لا تفعلوا تکن فتنه فی الأرض و فساد عریض؛

وقتی کسی که خلق و دین وی مایه رضایت است به خواستگاری می آید به وی زن بدهید و اگر چنین نکنید فتنه و فساد در زمین فراوان خواهد شد.

نهج الفصاحه

حدیث - ۱۱۰

پیامبر اکرمصلى‌الله‌عليه‌وآله‌وسلم می فرمایند:

آفَهُ الدِّینِ ثَلاثَهٌ: فَقیهٌ فاجِرٌ و إمامٌ جائرٌ و مُجتَهِدٌ جاهِلٌ؛

آفت دین سه چیز است: دانای بد کار و پیشوای ستم کار و مجتهد نادان.

نهج الفصاحه

حدیث - ۱۱۱

امام حسن مجتبیعليه‌السلام فرمودند:

هلاکت و نابودی دین و ایمان هر شخص در سه چیز است: تکبّر، حرص، حسد. تکبّر سبب نابودی دین و ایمان شخص می باشد و به وسیله تکبّر شیطان با آن همه عبادت ملعون گردید. حرص و طمع دشمن شخصیّت انسان است، همان طوری که حضرت آدمعليه‌السلام به وسیله آن از بهشت خارج شد. حسد سبب همه خلاف ها و زشتی ها است و به همان جهت قابیل برادر خود هابیل را به قتل رساند.

اعیان الشّیعة، ج ۱، ص ۵۷۷

حدیث - ۱۱۲

قالَتْ فاطِمَةُ الزَّهْراءعليها‌السلام :

جَعَلَ اللّهُ الاْیمانَ تَطْهیراً لَکُمْ مِنَ الشّـِرْکِ، وَ الصَّلاةَ تَنْزیهاً لَکُمْ مِنَ الْکِبْرِ، وَ الزَّکاةَ تَزْکِیَةً لِلنَّفْسِ، وَ نِماءً فِی الرِّزقِ، وَ الصِّیامَ تَثْبیتاً لِلاْخْلاصِ، وَ الْحَّجَ تَشْییداً لِلدّینِ ؛

حضرت فاطمه زهراعليها‌السلام فرمودند:

خداوند سبحان، ایمان و اعتقاد را برای طهارت از شرک و نجات از گمراهی ها و شقاوت ها قرار داد. و نماز را برای خضوع و فروتنی و پاکی از هر نوع تکّبر، مقرّر نمود. و زکات (و خمس) را برای تزکیه نفس و توسعه روزی تعیین نمود. و روزه را برای استقامت و اخلاص در اراده، لازم دانست. و حجّ را برای استحکام أساس شریعت و بناء دین اسلام واجب نمود.

ریاحین الشّریعة، ج ۱، ص ۳۱۲

حدیث - ۱۱۳

قال رَسُولُ اللّهِصلى‌الله‌عليه‌وآله‌وسلم :

إنَّ اللّهَ عَزَّ وَجَلَّ لَیُبْغِضُ الْمُؤْمِنَ الضَّعیفِ الَّذی لادینَ لَهُ، فَقیلَ: وَ ما الْمُؤْمِنُ الضَّعیفُ الَّذی لا دینَ لَهُ؟ قالَ: اَلذّی لا یَنْهی عَنِ الْمُنْکَرِ؛

رسول خداصلى‌الله‌عليه‌وآله‌وسلم فرمودند:

همانا خداوند دشمن دارد آن مؤمنی را که ضعیف و بی دین است، سؤال شد: مؤمن ضعیف و بی دین کیست؟ پاسخ داد: کسی که نهی از منکر و جلوگیری از کارهای زشت نمی کند.

وسائل الشّیعة، ج ۱۶، ص ۱۲۲، ح ۲۱۱۳۹

حدیث - ۱۱۴

قال رَسُولُ اللّهِصلى‌الله‌عليه‌وآله‌وسلم :

یَأتی عَلی النّاسِ زَمانٌ، الصّابِرُ مِنْهُمْ عَلی دینِهِ کَالْقابِضِ عَلی الْجَمَرِ؛

رسول خداصلى‌الله‌عليه‌وآله‌وسلم فرمودند:

زمانی بر مردم خواهد آمد که صبر نمودن در برابر مسائل دین و عمل به دستورات آن همانند در دست گرفتن آتش گداخته است.

بحارالأنوار، ج ۲۸، ص ۴۷، ح ۹

حدیث - ۱۱۵

پیامبراکرم (صلى‌الله‌عليه‌وآله‌وسلم و سلم ) می فرمایند :

الصلاة من شرایع الدین ، و فیها مرضاة الرب - عز و جل - فهی منهاج الانبیاء؛

نماز از سنتهای دین ، و مایه خشنودی پروردگار و راه و روش پیامبران است

بحار الانوار، ج ,۸۲ ص ۲۳۱

حدیث - ۱۱۶

قال امیرالمؤمنینعليه‌السلام :

اوصیکم بالصلاة و حفظها، فانها خیر العمل و هی عمود دینکم.

امیرالمؤمنینعليه‌السلام فرمود:

شما را به نماز و مراقبت از آن سفارش می‌کنم چونکه نماز برترین عمل و ستون دین شماست

بحار، ج ۸۲، ص ۲۰۹

حدیث - ۱۱۷

قال رسول اللهصلى‌الله‌عليه‌وآله‌وسلم :

الصلاة من شرایع الدین، و فیها مرضاة الرب عز و جل، فهی منهاج الانبیاء.

پیامبر گرامیصلى‌الله‌عليه‌وآله‌وسلم فرمود:

نماز از آداب (اولیه) دین است، و آن مایه خشنودی خدا، و راه و روش پیامبران الهی است

بحار، ج ۸۲، ۲۳۱

حدیث - ۱۱۸

امام جعفر صادق (عليه‌السلام ) :

اذا أراد الله بعبد خیرا فقهه فی الدین؛

چون خدا خیر بنده ای خواهد، او را در دین دانشمند کند

اصول کافی ، ج ۱ ، ص ۳۹

حدیث - ۱۱۹

حضرت رسوا اکرمصلى‌الله‌عليه‌وآله‌وسلم می فرمایند:

یأتی عَلیَ النّاسِ زَمانٌ، الصّابِرُ مِنْهُمْ عَلی دینِهِ کَالْقابِضِ عَلیَ الْجَمَرِ؛

زمانی بر مردم خواهد آمد که صبر کردن در برابر مسائل دین و عمل به دستورات آن همانند در دست گرفتن آتش گداخته است.

بحارالأنوار: ج ۲۸، ص ۴۷، ح ۹

حدیث - ۱۲۰

امام صادقعليه‌السلام می فرمایند:

مردم هر شهری به سه چیز نیازمندند که در امور دنیا و آخرت خود به آنها رجوع کنند و اگر آن سه را نداشته باشند گرفتار سرگردانی می‌شوند: دین‌شناسِ دانایِ پرهیزکار، حاکم نیکوکاری که مردم از او اطاعت کنند و پزشک دانای مورد اعتماد.

تحف العقول، ص ۳۲۱.

حدیث - ۱۲۱

پیامبر اکرمصلى‌الله‌عليه‌وآله می فرمایند :

اِنَّما یُدْرَکُ الْخَیْرُ کُلُّهُ بِالْعَقْلِ، وَ لا دینَ لِمَنْ لا عَقْلَ لَهُ؛

همه خوبی‌ها با عقل شناخته می‌شوند و کسی که عقل ندارد، دین ندارد.

تحف العقول، ص ۵۴

حدیث - ۱۲۲

امام علیعليه‌السلام :

اِجْعَلِ الدِّینَ کَهْفَکَ وَالْعَدْلَ سَیْفَکَ تَنْجُ مِنْ کُلِّ سوءٍ وَتَظْفَرْ عَلی کُلِّ عَدُوٍّ؛

دین را پناهگاه و عدالت را اسلحه خود قرار ده تا از هر بدی نجات پیدا کنی و بر هر دشمنی پیروز گردی.

غررالحکم، ج۲، ص ۲۲۱، ح ۲۴۳۳.

حدیث - ۱۲۳

امام علیعليه‌السلام می فرمایند:

مِنْ عَلامَةِ اَحَدِهِمْ (المُتَقینَ) اَنَّکَ تَری لَهُ قُوَّةً فی دینٍ... وَحِرْصا فی عِلْمٍ وَعِلْما فی حِلْمٍ؛

از نشانه‌های پرهیزکاران این است که می‌بینی در دین نیرومند... در کسب دانش حریص و دارای علم همراه با بردباری‌اند.

نهج البلاغه، خطبه ۱۹۳.

حدیث - ۱۲۴

امام علی(عليه‌السلام ) می فرمایند:

دین ندارد آن کس که توبه را به تأخیر اندازد.

(غررالحکم ، باب توبه)

حدیث - ۱۲۵

امام علی(عليه‌السلام ) می فرمایند:

آن کـه نـهـان خـود را اصـلاح نـمـاید، خدا آشکار او را نیکو گرداند، و آن که به کار دینش همّت گـمـارد، خـداونـد کار دنیای او را سامان دهد، و آن که رابطه خود و خدا را نیکو گرداند، خداوند رابطه او و مردمان را نیکو دارد.

نهج البلاغه

حدیث - ۱۲۶

امام علیعليه‌السلام می فرمایند:

آنـان (ائمـهعليهم‌السلام ) دارنـدگـان راز پـیـامـبـرصلى‌الله‌عليه‌وآله‌وسلم و پشتیبان امر وی و ظرف علم و مرجع قوانین و در بردارنده کتب رسالت و کوه های پابرجای دین او هستند.

(نهج البلاغه، خ ۲)

حدیث - ۱۲۷

امام علیعليه‌السلام می فرمایند:

... و (رسـول خـداصلى‌الله‌عليه‌وآله‌وسلم ) پـرچـم حـق را در مـیـان ما بر جای نهاد، کسی که از آن پیش افتد از دین بیرون است ، و آن که پس بمانَد تباه و سرنگون و آن که همراهی کند رستگار خواهد شد.

(نهج البلاغه ، خ ۹۹)

حدیث - ۱۲۸

رسول خداصلى‌الله‌عليه‌وآله‌وسلم می فرمایند :

هر چیزی آفتی دارد که مایه فساد آن می شود و آفت این دین زمامداران بدند.

(نهج الفصاحه ، ح ۲۲۵۵)

حدیث - ۱۲۹

رسول خداصلى‌الله‌عليه‌وآله‌وسلم می فرمایند :

آفت دین سه چیز است : دانای بدکار، پیشوای ستم کار و مجتهد نادان.

(نهج الفصاحه ، ح ۴)

حدیث - ۱۳۰

امام علیعليه‌السلام می فرمایند:

برترین (مرتبه) دین کوتاه کردن آرزو است، و برترین عبادت اخلاص عمل.

غررالحکم ، باب آرزو

حدیث - ۱۳۱

امام علیعليه‌السلام می فرمایند:

انسان با ایمان اندوهش درباره آخرت خویش و همه تلاش و کوشش در راه بازگشتگاه او است.

غررالحکم ، باب آخرت

حدیث - ۱۳۲

امام علی(عليه‌السلام ) می فرمایند:

آخرت را با ترک دنیا به چنگ آورید و دنیا را با ترک دین به دست نیاورید.

غررالحکم ، باب آخرت

حدیث - ۱۳۳

حضرت امام صادقعليه‌السلام فرمودند :

دین را خوب بفهمید زیرا هر که دین را خوب نفهمد مانند صحراگرد است. خداوند در کتابش می فرماید (۱۲۴ سوره ۹) تا در امر دین دانش اندوزند و چون بازگشتند قوم خود را بیم دهند شاید آنها بترسند.

اصول کافی جلد ۱ صفحه ۳۶

حدیث - ۱۳۴

امیر المؤمنینعليه‌السلام فرمودند :

ای مردم بدانید کمال دین طلب علم و عمل بدانست ، بدانید که طلب علم بر شما از طلب مال لازم تر است زیرا مال برای شما قسمت و تضمین شده. عادلی (که خداست) آن را بین شما قسمت کرده و تضمین نموده و به شما می رساند ولی علم نزد اهلش نگهداشته شده و شما مأمورید کــه آن را از اهلش طلب کنید ، پس آنرا بخواهید.

کتاب کافی جلد ۱ ص ۳۵

حدیث - ۱۳۵

امام علیعليه‌السلام می فرمایند:

بهترین جامه ها و پوشش های دین ، شرم و حیاست.

غررالحکم ، باب حیا

حدیث - ۱۳۶

امام علیعليه‌السلام می فرمایند:

کسی که درباره ذات خدای تعالی تفکر کند، الحاد ورزیده از دین بیرون رود.

غررالحکم ، باب معرفت خدا

حدیث - ۱۳۷

امام علیعليه‌السلام می فرمایند:

جهاد، ستون دین و راه روشن نیکبختان است.

غررالحکم ، باب جهاد

حدیث - ۱۳۸

امام علیعليه‌السلام می فرمایند:

مَنْ رُزِقَ الدِّینَ فَقَدْ رُزِقَ خَیْرَ الدُّنْیا وَ الآخِرَةِ؛

هر کس دین روزی او شود، براستی خیر دنیا و آخرت روزی او شده است.

غررالحکم، ح ۸۵۲۳

حدیث - ۱۳۹

امام علیعليه‌السلام می فرمایند:

حُسْنُ الظَّنِّ راحَةُ الْقَلْبِ وَ سَلامَةُ الدّینِ؛

خوش‌گمانی، مایه آسایش قلب و سلامت دین است.

غررالحکم، ح ۴۸۱۶

حدیث - ۱۴۰

امام علیعليه‌السلام می فرمایند:

عَلَی الْعاقِلِ اَنْ یُحْصی عَلی نَفْسِهِ مَساویَها فِی الدّینِ وَ الرَّأیِ وَ الاَْخْلاقِ وَ الاَْدَبِ ، فَیَجْمَعُ ذلِکَ فی صَدْرِهِ اَوْ فی کِتابٍ وَ یَعْمَلُ فی اِزالَتِها ؛

بر عاقل است که بدی‌هایش را در دین، اندیشه، اخلاق و ادب یادداشت کند و به‌خاطرش بسپارد و برای از بین بردن آنها بکوشد.

تحف العقول، ص ۳۷۶.

حدیث - ۱۴۱

پیامبر اکرمصلى‌الله‌عليه‌وآله می فرمایند :

ما مِنْ شابٍ تَزَوَّجَ فی حَداثَةِ سِنِّهِ اِلاّ عَجَّ شَیْطانُهُ : یا وَیْلَهُ ، یا وَیْلَهُ! عَصَمَ مِنّی ثُلُـثَی دینِهِ ، فَلْیَتَّقِ اللّه‌َ الْعَبدُ فِی الثُّـلُثِ الْباقی ؛

هر جوانی که در سن کم ازدواج کند ، شیطان فریاد بر می‌آورد که : وای برمن ، وای بر من! دو سوم دینش را از دستبرد من ، مصون نگه داشت پس بنده باید برای حفظ یک سومِ باقی مانده دینش ، تقوای الهی پیشه سازد

نوادر راوندی ، ص ۱۱۲

حدیث - ۱۴۲

امام علیعليه‌السلام می فرمایند:

اِتَّقُوا اللّهَ وصُونوا دِینَکُم بِالوَرَعِ؛

از خدا پروا کنید و با پارسایی از دینتان پاسداری نمایید.

الکافی: ج ۲ ، ص ۷۶ ، ح ۲

حدیث - ۱۴۳

امام علیعليه‌السلام می فرمایند:

صُن دینَکَ بِدُنیاکَ تَربَحهُما وَ لا تَصُن دُنیاکَ بِدِینِکَ فَتَخسَرَهُما؛

دین خود را با دنیایت حفظ کن تا هر دو را ببری ، و دینت را وسیله حفظ دنیایت قرار مده ، که هر دو را می‌بازی.

غررالحکم و دررالکلم ، ح ۵۸۶۱

حدیث - ۱۴۴

امام علیعليه‌السلام می فرمایند:

یا مَعشَرَ الفِتیانِ، حَصِّنوا اَعراضَکُم باِلاَْدَبِ وَ دینَـکُم بِالعِلمِ

ای جوانان! آبرویتان را با ادب و دینتان را با دانش حفظ کنید.

تاریخ یعقوبی ، ج ۲، ص ۲۱۰

حدیث - ۱۴۵

امام صادقعليه‌السلام می فرمایند

لا یَزالُ الدّینُ قائِمًا ما قامَتِ الکَعبَةُ

تا زمانی که کعبه بر پاست، دین بر پاست.

الکافی : ج ۴ ، ص ۲۷۱ ، ح ۴

حدیث - ۱۴۶

امام صادقعليه‌السلام فرمودند:

ثَلاثَةٌ تُورِثُ المَحَبَّةَ : الدّینُ وَالتَّواضُعُ وَالبَذل؛

سه چیز است که محبّت می آورد : دین ، فروتنی و بخشش.

تحف العقول، ص ۳۱۶

حدیث - ۱۴۷

امام علیعليه‌السلام فرمودند:

مَن رُزِقَ الدِّینَ فَقَد رُزِقَ خَیرَ الدُّنیا وَ الآخِرَةِ؛

هر کس دین روزی او شود، براستی خیر دنیا و آخرت روزی او شده است.

(غررالحکم، ح ۸۵۲۳)

حدیث - ۱۴۸

امام صادقعليه‌السلام فرمودند:

مَن کَانَ عَاقِلاً کَانَ لَهُ دِین وَ مَن کَانَ لَهُ دِین دَخَلَ الجَنَّةَ

کسی که عاقل باشد دین دارد و کسی که دین دارد وارد بهشت خواهد شد.

(جهاد با نفس، ح ۸۳)

حدیث - ۱۴۹

امام علیعليه‌السلام فرمودند:

مِن عَلامَةِ اَحَدِهِم (المُتَقینَ) اَنَّک تَری لَهُ قُوَّةً فی دینٍ... وَحِرصا فی عِلمٍ وَعِلما فی حِلمٍ

از نشانه های پرهیزکاران این است که می بینی در دین نیرومند در کسب دانش حریص و دارای علم همراه با بردباری‌اند.

(نهج البلاغه، خطبه ۱۹۳)

حدیث - ۱۵۰

امام رضاعليه‌السلام فرمودند:

لیس منّا مَن ترک دنیاه لدینه و دینه لدنیاه

از ما نیست آن که دنیای خود را برای دینش و دین خود را برای دنیایش ترک گوید.

(بحارالانوار،ج??،ص???)

حدیث - ۱۵۱

امام علیعليه‌السلام فرمودند:

لکل شی ء وجه و وجه دینکم الصلاة

هر چیز دارای سیماست ، سیمای دین شما نماز است

(بحار الانوار،ج۸۲،ص۲۲۷)

حدیث - ۱۵۲

حضرت امام علیعليه‌السلام می فرمایند:

بالاترین خوشبختی، استواری در دین است.

غررالحکم، ح ۲۸۶۹.

حدیث - ۱۵۳

امام صادقعليه‌السلام می فرمایند:

اف برمسلمانی که برای کار دین خویش و پرس و جو درباره ی آن، (دست کم) روزجمعه ی هر هفته خود را، از کارهای دیگر فارغ نمی سازد.

خصال شیخ صدوق، ص ۳۹۳.

حدیث - ۱۵۴

قال رسول اللهصلى‌الله‌عليه‌وآله‌وسلم :

حسن الخلق نصف الدین؛

خوی نیکو، نصف دین است.

الحضال، ج۳۰، ص ۱۰۶.

حدیث - ۱۵۵

حضرت امام علی (عليه‌السلام ) می فرمایند:

بالاترین خوشبختی، استواری در دین است.

غررالحکم، ح ۲۸۶۹.

حدیث - ۱۵۶

امام جوادعليه‌السلام می فرمایند:

لن یستکمل العبد حقیقة الإیمان حتی یؤثر دینه علی شهوته؛

بنده هرگز حقیقت ایمان را به کمال نرساند مگر آنگاه که دینش را بر هوس خود ترجیح دهد.

میزان الحکمه، ج۱، ص ۳۷۲.

حدیث - ۱۵۷

امام باقر (عليه‌السلام )می فرمایند:

الکمال و کل الکمال التفقه فی الدین و الصبر علی انائبة و تقدیر المعیشه؛

کمال و بلکه همه ی کمال انسانی در سه چیز است: دانا بودن در دین و احکام آن، شکیبا بودن در ناراحتی ها و مصائب و برنامه ریزی درست در اقتصاد زندگی

اصول کافی، ج۱، ص ۳۲.

حدیث - ۱۵۸

حضرت رسول اکرمصلى‌الله‌عليه‌وآله‌وسلم فرمودند:

به راستی خداوند عزوجل دشمن می دارد مؤمن ناتوانی که دین ندارد. به آن حضرت عرض کردند: مؤمن ناتوانی که دین ندارد، کیست؟ فرمودند: کسی که نهی از منکر نکند.

وسایل الشیعه، ج۱۱، ص۳۹۷.

حدیث - ۱۵۹

امام هادی(عليه‌السلام ) می فرمایند:

اگر بعد از غیبت قائم ما نبود وجود علمایی که به سوی او (مردم را فرا) می خوانند و به وجود او رهنمون می شوند و با حجتهای الهی از دین او دفاع می کنند و بندگان ناتوان خدا را از دام ابلیس و پیروان او می رهانند، بی گمان همه ی مردم از دین خدا بر می گشتند.

بحارالانوار/ج۲/ص۶.

حدیث - ۱۶۰

قال الامام علیعليه‌السلام : زَینُ الدّین الصّبرُ و الرضا.

امام علیعليه‌السلام فرمودند: زینت و زیبائی دین، صبر و رضا (به قضای پروردگار) است.

«تصنیف غررالحکم، ص ۲۸۱، ح ۶۲۴۳»

کفر

حدیث - ۱

پیامبر خداصلى‌الله‌عليه‌وآله‌وسلم :

دنَی الکُفرِ أن یَسمَعَ الرجلُ عن أخیهِ الکَلِمَةَ فَیَحفَظَها علَیهِ یُریدُ أن یَفضَحَهُ بها ، اُولئکَ لا خَلاقَ لَهُم

کمترین درجه کفر ، این است که آدمی از برادر خود سخنی بشنود و آن را نگه دارد تا (روزی) به وسیله آن رسوایش گرداند ؛ اینان از خیر و خوبی بی‌نصیبند

بحار الأنوار : ۷۸/۲۷۶/۱۱۲

حدیث - ۲

امام صادقعليه‌السلام فرمودند:

اصولُ الکُفرِ ثَلاثَهٌ الحِرصُ وَ الاِستِکبارُ وَ الحَسَدُ؛

ریشه های کفر سه چیز است: حرص و بزرگ منشی نمودن و حسد ورزیدن.

(جهاد النفس، ح ۵۵۰)

حدیث - ۳

امام صادقعليه‌السلام :

اصولُ الکُفرِ ثَلاثَهٌ الحِرصُ وَ الاِستِکبارُ وَ الحَسَدُ؛

ریشه های کفر سه چیز است:حرص و بزرگ منشی نمودن و حسد ورزیدن.

جهاد النفس، ح ۵۵۰

حدیث - ۴

امام حسن عسکریعليه‌السلام :

المُومِنُ بَرَکَةٌ عَلی المُومِنِ وَ حُجَّةٌ عَلی الکافر؛

مومن برای مومن برکت و برای کافر، اتمام حجت است.

تحف العقول، ص۴۸۹

حدیث - ۵

امام صادقعليه‌السلام :

اِیّـاکُـم اَن یَحسُـدَ بَعضُکـُم بَعضـاً فَـاِنَّ الکُفـرَ اَصلُه الحَسَـد؛

از حسـد ورزی به یکـدیگـر بپـرهیزیـد، زیـرا ریشه کفـر، حسـد است.

تحف العقول، ص ۳۱۵