حدیث - ۲۰

قال الامام الصادقعليه‌السلام : انّ فیما ناجَی الله بِه موسی بن عمران اِنَّ: یا موسیعليه‌السلام ...

امام صادقعليه‌السلام فرمودند: در نجوایی که خداوند با حضرت موسیعليه‌السلام داشت، فرمودند: ای موسی! مخلوقی را خلق نکردم که از بنده ای مؤمن نزد من محبوب تر باشد. هرگاه مبتلا به گرفتاری شده، آنگاه بر بلایم صابر و در برابر نعمتهایم سپاس گذار و به قضایم راضی بوده است. این بنده از جمله صدّیقین در نزد من است.

«بحار الانوار، ج ۶۴، ص ۲۳۵»

حدیث - ۲۱

قال الامام الصادقعليه‌السلام : اِنَّ اهل الْحق لم یَزالوا مُنذُ کانوا فی شِدّةٍ، امّا انّ ذالک اِلی مدّة قلیلةٍ و عافیةٍ طویلةٍ.

امام صادقعليه‌السلام فرمودند: زمانی بر اهل حق نمی گذرد، مگر اینکه مدتی را در شدت و سختی باشند. اما این مدت کوتاه عافیت طولانی را بدنبال دارد.

«بحار الانوار، ج ۶۷، ص ۲۱۴»

حدیث - ۲۲

قال الامام الصادقعليه‌السلام : اِنَّما المؤمنُ بِمنْزلةِ کفّةِ المیزان، کلّما زیدَ فی ایمانِهِ زیدَ فی بلائِهِ.

امام صادقعليه‌السلام فرمودند: مؤمن به منزله کفه ی ترازو است، هر چه بر ایمانش افزوده گردد، بر بلایش نیز افزوده می شود.

«بحار الانوار، ج ۶۷، ص ۲۱۰»

حدیث - ۲۳

قال الامام الصادقعليه‌السلام : اِنَّ اللهَ عزّوجّل یُبْتلی المؤمِنَ بِکلّ بَلیّةٍ، یُمیتُهُ بکلّ مَیْتَةٍ، ولا یُبْتله بِذِهابِ عقلهِ.

امام صادقعليه‌السلام فرمودند: خداوند مؤمن را به هر بلائی گرفتار می کند و به هر مرگی می میراند امّا هرگز به بی خردی و دیوانگی گرفتار نمی کند.

«اصول کافی، ج ۵، ص ۹۱»

حدیث - ۲۴

قال الامام الصادقعليه‌السلام : آَلْمؤمِنُ لا یَمضی علیه اَرْبعونَ لَیلةً، اِلّا عَرَضَ لَهُ امرٌ یَحزُنُه، یُذکِرّ بِهِ.

امام صادقعليه‌السلام فرمودند: بر هیچ مؤمنی چهل شب نگذرد، مگر اینکه امری بر او عارض شده و او را اندوهگین کند و با این عمل متوجه خدا شود.

«اصول کافی، ج ۵، ص ۸۴»

حدیث - ۲۵

قال الامام الصادقعليه‌السلام : اِنَّ اللهَ اِذا اَحَبَّ عَبْداً، غَتَّهُ بِالبلاءِ غَتّاً.

امام صادقعليه‌السلام فرمودند: هرگاه خداوند بنده ای را دوست بدارد، او را در گرداب بلا فرو می برد.

«اصول کافی، ج ۵، ص ۸۲»

حدیث - ۲۶

قال الامام الصادقعليه‌السلام : اِنَّ لِلّهَ عزّوجل عِباداً فی الاَرضِ مِنْ خالِص عِبادِهِ...

امام صادقعليه‌السلام فرمودند: برای خداوند در زمین بنده هایی است که بنده های خالص اویند، اما هیچ نعمتی از آسمان فرود نمی آید مگر اینکه آنها را از آن منصرف نموده و بدست دیگران اندازد و هیچ بلائی فرود نیاید، مگر این که آنان از آن بهره مند شوند.

«اصول کافی، ج ۵، ص ۸۲»

حدیث - ۲۷

قال الامام الصادقعليه‌السلام : اِنّ الله عزّوجّل، جَعَلَ ولیَّهُ فِی الدُّنیا غَرَضاً لِعَدُوِّه.

امام صادقعليه‌السلام فرمودند: خداوند در دنیا، دوستان خود را هدف دشمن قرار می دهد.

«اصول کافی، ج ۵، ص ۷۴»

حدیث - ۲۸

قال الامام الصادقعليه‌السلام : اِنَّ عظیمُ الاَجرلَمَعَ عظیمُ البلاء.

امام صادقعليه‌السلام فرمودند: اجر و ثواب بزرگ همراه با بلای بزرگ است.

«اصول کافی، ج ۳، ص ۳۷۶»

حدیث - ۲۹

قال الامام الصادقعليه‌السلام : اِنّ اَشَدَّ النّاسُ بلاءً اَلاَنْبیاء، ثُمَّ الذّینَ یَلوُنَهُم.

امام صادقعليه‌السلام فرمودند: گرفتارترین مردم پیامبران و سپس آنهایی هستند که از حیث فضیلت بعد از آنان قرار دارند.

«بحار الانوار، ج ۱۵، ص ۵۳»

حدیث - ۳۰

قال الامام الصادقعليه‌السلام : لَمْ یؤمِنْ اللهُ مؤمنٌ مِنْ هزاهِزِ الدُّنیا، وَلکنِّهُ آمَنَهُ مِنْ العُمی فیها وَالشّقاءٍ فِی الآخرةِ.

امام صادقعليه‌السلام فرمودند: خداوند مؤمن را از فتنه ها و حوادث دنیا در امان قرار نداد، ولی از گمراهی در دنیا و بدبختی در آخرت نجات بخشید.

«اصول کافی، ج ۵، ص ۸۹»

حدیث - ۳۱

قال امیرالمؤمنینعليه‌السلام : اِنّ البلاءَ لِظالم اَدبٌ، و للمؤمن امتحانٌ، و لانبیاء درجةٌ، وَ لاولیاءِ کِرامةٌ.

امیرمؤمنانعليه‌السلام فرمودند: بلا برای ظالم ادب، برای مؤمن آزمایش، برای پیامبران مقام و برای اولیاء کرامت و بزرگواری است.

«بحار الانوار، ج ۶۴، ص ۲۳۵»

مشورت

حدیث - ۱

قال الإمام الباقرعليه‌السلام : اتبع من یبکیک وهو لک ناصح، ولا تتبع من یضحکک وهو لک غاش.

امام باقرعليه‌السلام فرمودند: از کسی که تو را می گریاند، اما خیرخواه توست پیروی کن و از کسی که تو را می خنداند، اما با تو یکرنگ نیست، پیروی مکن.

«محاسن، ج ۲، ص ۴۴۰»

حدیث - ۲

قال الإمام الصادقعليه‌السلام : لا تشاور أحمق، و لا تستعن بکذاب، و لا تثق بمودة ملول، فإن الکذاب یقرب لک البعید ویبعد لک القریب و الأحمق یجهد لک نفسه ولا یبلغ ما ترید و الملول أوثق ما کنت به خذلک .

امام صادقعليه‌السلام فرمودند: با احمق مشورت مکن و از دروغگو کمک مگیر و به دوستی آدم دل مرده تکیه مکن، زیرا دروغگو دور را نزدیک و نزدیک را دور در نظرت جلوه می دهد و احمق خودش را برای تو خسته می کند اما به آنچه می خواهی نمی رساندت و آدم دل مرده در زمانی که کاملا به او اعتماد داری، تنهایت می گذارد و در اوج ارتباطت با او، از تو می برد.

«تحف العقول، ص ۳۱۶»

حدیث - ۳

قال الإمام الصادقعليه‌السلام : لا تکونن أول مشیر و إیاک والرأی الفطیر و تجنب ارتجال الکلام و لا تشر علی مستبد برأیه و لا علی وغد و لا علی متلون و لا علی لجوج و خف الله فی موافقة هوی المستشیر .

امام صادقعليه‌السلام فرمودند: در مشورت نخستین کسی مباش که نظر می دهد و از اظهار رأی خام و ناپخته بپرهیز و از ناسنجیده گویی دوری کن و طرف مشورت آدم خود رأی و سست اندیش و دمدمی مزاج و لجوج قرار مگیر و از خدا بترس و سعی نکن در مشورت مطابق میل و هوس مشورت کننده نظر دهی، زیرا که سعی در جلب رضایت او پستی است.

«بحار الأنوار, ج ۷۲, ص ۱۰۴»

حدیث - ۴

قال الإمام الصادقعليه‌السلام : إذا أردت أمرا فلا تشاور فیه أحدا حتی تشاور ربک، قال: قلت له: وکیف اشاور ربی؟ قال: تقول: أستخیر الله مائة مرة، ثم تشاور الناس، فإن الله یجری لک الخیرة علی لسان من أحب.

امام صادقعليه‌السلام فرمودند: هر گاه اراده کاری کردی، پیش از مشورت با پروردگارت با هیچ کس مشورت مکن. راوی می گوید: عرض کردم: چگونه با پروردگارم مشورت کنم؟ فرمودند: صد مرتبه می گویی: از خدا خیر و راه درست را می طلبم سپس با مردم مشورت می کنی در این صورت خداوند خیر و صلاح تو را بر زبان هر که دوست داشته باشد، جاری می سازد.

«مکارم الأخلاق، ج ۲، ص ۹۸»

حدیث - ۵

قال الإمام الرضاعليه‌السلام لما ذکر عنده أبوه: کان عقله لا توازی به العقول و ربما شاور الاسود من سودانه، فقیل له: تشاور مثل هذا؟! فقال: إن الله تبارک وتعالی ربما فتح علی لسانه.

امام رضاعليه‌السلام هنگامی که در حضور پدر بزرگوارش سخن به میان آمد، فرمودند: هیچ خردی با خرد آن حضرت برابری نمی کرد با این حال گاه با یکی از غلامان سیاه خود مشورت می کرد به ایشان عرض شد: با چنین کسی مشورت می کنی؟ فرمودند: چه بسا که خدا تبارک و تعالی نظر درست را بر زبان او جاری کند.

«مکارم الأخلاق، ج ۲، ص ۹۹»

حدیث - ۶

قال الإمام الحسنعليه‌السلام : ما تشاور قوم إلا هدوا إلی رشدهم.

امام حسنعليه‌السلام فرمودند: هیچ مردمی با هم مشورت نکردند مگر آن که راه درست حل مشکلات خود را پیدا کردند.

«تحف العقول، ص ۲۳۳»

حدیث - ۷

قال الإمام الصادقعليه‌السلام : إن المشورة لا تکون إلا بحدودها الأربعة فأولها أن یکون الذی تشاوره عاقلا، والثانیة أن یکون حرا متدینا، والثالثة أن یکون صدیقا مواخیا .

امام صادقعليه‌السلام فرمودند: مشورت جز با حدود چهارگانه آن تحقق نپذیرد, نخستین حد آن این است که کسی که با او مشورت می کنی خردمند باشد، دوم این که آزاده و متدین باشد، سوم این که دوست و برادروار باشد و چهارم اینکه راز خود را به او بگویی و او به اندازه خودت از آن راز آگاه باشد، اما آن را بپوشاند و به کسی نگوید.

«مکارم الأخلاق، ج ۲، ص ۹۸»

حدیث - ۸

قال رسول اللهصلى‌الله‌عليه‌وآله‌وسلم : لن یهلک امرؤ عن مشورة.

رسول خداصلى‌الله‌عليه‌وآله‌وسلم فرمودند: هیچ انسانی از مشورت کردن نابود نمی شود.

«محاسن، ج ۲، ص ۴۳۶»

حدیث - ۹

قال رسول اللهصلى‌الله‌عليه‌وآله‌وسلم : الحزم أن تستشیر ذا الرأی و تطیع أمره.

رسول خداصلى‌الله‌عليه‌وآله‌وسلم فرمودند: دوراندیشی آن است که با صاحب نظر مشورت کنی و به نظر او عمل نمایی.

«بحار الأنوار، ج ۷۵، ص ۱۰۵»

حدیث - ۱۰

قال رسول اللهصلى‌الله‌عليه‌وآله‌وسلم : لا مظاهرة أوثق من المشاورة.

رسول خداصلى‌الله‌عليه‌وآله‌وسلم فرمودند: هیچ پشتیبانی قابل اعتمادتر از مشورت نیست.

«محاسن، ج ۲، ص ۴۳۵»

حدیث - ۱۱

قال رسول اللهصلى‌الله‌عليه‌وآله‌وسلم : من استشاره أخوه المؤمن فلم یمحضه النصیحة سلبه الله لبه.

رسول خداصلى‌الله‌عليه‌وآله‌وسلم فرمودند: هر که برادر مؤمنش با وی مشورت کند و او صادقانه راهنماییش نکند، خداوند عقلش را از او بگیرد.

«بحار الأنوار، ج ۷۵، ص ۱۰۴»

حدیث - ۱۲

قال رسول اللهصلى‌الله‌عليه‌وآله‌وسلم : مشاورة العاقل الناصح رشد ویمن وتوفیق من الله، فإذا أشار علیک الناصح العاقل فإیاک والخلاف، فإن فی ذلک العطب.

رسول خداصلى‌الله‌عليه‌وآله‌وسلم فرمودند: مشورت کردن با خردمند خیرخواه، مایه هدایت و میمنت است و توفیقی است از جانب خداوند، پس هر گاه خیرخواه خردمند تو را راهنمایی کرد، مبادا مخالفت کنی که موجب نابودی می شود.

«محاسن، ج ۲، ص ۴۳۸»

حدیث - ۱۳

قال رسول اللهصلى‌الله‌عليه‌وآله‌وسلم : تصدقوا علی أخیکم بعلم یرشده ورأی یسدده.

رسول خداصلى‌الله‌عليه‌وآله‌وسلم فرمودند: با دانشی که برادر شما را راهنمایی می کند و با نظری که راه درست را به او نشان می دهد، به وی صدقه بدهید.

«بحار الأنوار، ج ۷۵، ص ۱۰۵»

حدیث - ۱۴

قال رسول اللهصلى‌الله‌عليه‌وآله‌وسلم : من غش المسلمین فی مشورة فقد برئت منه.

رسول خداصلى‌الله‌عليه‌وآله‌وسلم فرمودند: هر که به مسلمانان در مشورتی خیانت کند، من از او بیزارم.

«عیون أخبار الرضا -عليه‌السلام -، ج ۲، ص ۶۶»

حدیث - ۱۵

قال الإمام علیعليه‌السلام : استشر عدوک العاقل، واحذر رأی صدیقک الجاهل.

امام علیعليه‌السلام فرمودند: با دشمن دانای خود مشورت کن و از نظر دوست نادان خود بپرهیز.

«غرر الحکم، ح ۲۴۷۱»

حدیث - ۱۶

قال الإمام علیعليه‌السلام : لا تستشر الکذاب، فإنه کالسراب یقرب علیک البعید ویبعد علیک القریب.

امام علیعليه‌السلام فرمودند: با دروغگو مشورت مکن، چون دروغگو، مانند سراب، دور را در نظرت نزدیک نشان می دهد و نزدیک را دور.

«غرر الحکم، ح ۱۰۳۵۱»

حدیث - ۱۷

قال الإمام علیعليه‌السلام : لا تشرکن فی رأیک جبانا، یضعفک عن الأمر و یعظم علیک ما لیس بعظیم.

امام علیعليه‌السلام فرمودند: هرگز در اندیشه خود ترسو را شریک مگردان، که اراده تو را در انجام کارها به ضعف می کشاند و آنچه را که بزرگ نیست در نظرت بزرگ می نمایاند.

«غرر الحکم، ح ۱۰۳۴۹»

حدیث - ۱۸

قال الإمام علیعليه‌السلام : لا تدخلن فی مشورتک بخیلا، فیعدل بک عن القصد و یعدک الفقر.

امام علیعليه‌السلام فرمودند: در مشورت خود بخیل را داخل مگردان که تو را از حق و میانه روی باز می دارد و از فقر می ترساند.

«غرر الحکم، ح ۱۰۳۴۸»

حدیث - ۱۹

قال الإمام علیعليه‌السلام : خیانة المستسلم والمستشیر من أفظع الامور، وأعظم الشرور، و موجب عذاب السعیر.

امام علیعليه‌السلام فرمودند: خیانت کردن به فرد تسلیم شده و مشورت کننده، از شنیع ترین کارها و بزرگترین بدیها است و موجب عذاب آتش افروخته می شود.

«غرر الحکم، ح ۵۰۷۵»

حدیث - ۲۰

قال الإمام علیعليه‌السلام : لا یستغنی العاقل عن المشاورة.

امام علیعليه‌السلام فرمودند: خردمند، از مشورت کردن بی نیاز نیست.

«غرر الحکم، ح ۱۰۶۹۳»

حدیث - ۲۱

قال الإمام علیعليه‌السلام : إذا أنکرت من عقلک شیئا فاقتد برأی عاقل یزیل ما أنکرته.

امام علیعليه‌السلام فرمودند: هر گاه با فکر خود به جایی نرسیدی، از اندیشه خردمندی که مشکل تو را حل می کند پیروی کن.

«غرر الحکم، ح ۴۱۵۶»

حدیث - ۲۲

قال الإمام علیعليه‌السلام : ظلم المستشیر ظلم و خیانة.

امام علیعليه‌السلام فرمودند: ستم کردن به مشورت کننده، هم ظلم است و هم خیانت.

«غرر الحکم، ح ۶۰۳۷»

حدیث - ۲۳

قال الإمام علیعليه‌السلام : الاستشارة عین الهدایة، وقد خاطر من استغنی برأیه.

امام علیعليه‌السلام فرمودند: مشورت کردن، دیده راهیابی است و کسی که به رأی و نظر خویش اکتفا کند، خود را به خطر افکنده است.

«نهج البلاغه، حکمت ۲۱۱»

حدیث - ۲۴

قال الإمام علیعليه‌السلام : المشاورة راحة لک وتعب لغیرک.

امام علیعليه‌السلام فرمودند: مشورت کردن، مایه راحتی تو و زحمت دیگری است.

«غرر الحکم، ح ۱۸۵۷»

حدیث - ۲۵

قال الإمام علیعليه‌السلام : المستشیر علی طرف النجاح.

امام علیعليه‌السلام فرمودند: مشورت کننده، بر لبه پیروزی است.

«غرر الحکم، ح ۱۲۱۷»

حدیث - ۲۶

قال الإمام علیعليه‌السلام : المستشیر متحصن من السقط.

امام علیعليه‌السلام فرمودند: کسی که مشورت کند، از لغزیدن در خطاها مصون می ماند.

«غرر الحکم، ح ۱۲۰۷»

حدیث - ۲۷

قال الإمام علیعليه‌السلام : المشورة تجلب لک صواب غیرک.

امام علیعليه‌السلام فرمودند: مشورت کردن، اندیشه های درست دیگران را برای تو کسب می کند.

«غرر الحکم، ح ۱۵۰۹»

حدیث - ۲۸

قال الإمام علیعليه‌السلام : بعثنی رسول اللهصلى‌الله‌عليه‌وآله‌وسلم علی الیمن، فقال و هو یوصینی: یا علی ما حار من استخار و لا ندم من استشار.

امام علیعليه‌السلام فرمودند: رسول خداصلى‌الله‌عليه‌وآله‌وسلم مرا به امارت یمن فرستاد و به من سفارش کرد: ای علی! کسی که از خدا طلب خیر کرد, سرگردان نشد و کسی که مشورت نمود, پشیمان نگشت.

«أمالی شیخ طوسی، ص ۱۳۶»

حدیث - ۲۹

قال الإمام علیعليه‌السلام : شاور فی امورک الذین یخشون الله ترشد.

امام علیعليه‌السلام فرمودند: در کارهای خود با افراد خدا ترس مشورت کن، تا راه درست را بیابی.

«غرر الحکم، ح ۵۷۵۶»

حدیث - ۳۰

قال الإمام علیعليه‌السلام : شاور ذوی العقول، تأمن الزلل والندم.

امام علیعليه‌السلام فرمودند: با خردمندان مشورت کن، تا از لغزش و پشیمانی در امان مانی.

«غرر الحکم، ح ۵۷۵۵»

حدیث - ۳۱

قال الإمام زین العابدینعليه‌السلام : حق المستشیر إن علمت أن له رأیا أشرت علیه، وإن لم تعلم أرشدته إلی من یعلم.

امام سجادعليه‌السلام فرمودند: حقّ مشورت کننده این است، که اگر برای راهنمایی او نظری داری، راهنماییش کنی و اگر اطلاعی نداشته باشی او را به کسی که در آن زمینه آگاهی دارد، راهنمایی کنی.

«الخصال، ص ۵۷۰»