.بانک احادیث اهل بیت عليهم السلام (اخلاقی) جلد ۸

.بانک احادیث اهل بیت عليهم السلام  (اخلاقی)0%

.بانک احادیث اهل بیت عليهم السلام  (اخلاقی) نویسنده:
گروه: کتابخانه حدیث و علوم حدیث

.بانک احادیث اهل بیت عليهم السلام  (اخلاقی)

این کتاب در موسسه الحسنین علیهما السلام تصحیح و مقابله شده است.

نویسنده: واحد تحقیقات قائمیه اصفهان
گروه: مشاهدات: 93502
دانلود: 5564


توضیحات:

جلد 1 جلد 2 جلد 3 جلد 4 جلد 5 جلد 6 جلد 7 جلد 8 جلد 9 جلد 10 جلد 11 جلد 12 جلد 13 جلد 14 جلد 15
جستجو درون كتاب
  • شروع
  • قبلی
  • 1556 /
  • بعدی
  • پایان
  •  
  • دانلود HTML
  • دانلود Word
  • دانلود PDF
  • مشاهدات: 93502 / دانلود: 5564
اندازه اندازه اندازه
.بانک احادیث اهل بیت عليهم السلام  (اخلاقی)

.بانک احادیث اهل بیت عليهم السلام (اخلاقی) جلد 8

نویسنده:
فارسی

این کتاب در موسسه الحسنین علیهما السلام تصحیح و مقابله شده است.

حديث - ۳۴۰

پيامبراکرمصلى‌الله‌عليه‌وآله‌وسلم مي فرمايند:

ثلاث من کنّ فيه فهو من الأبدال: الرّضا بالقضا و الصّبر عن محارم اللَّه و الغضب في ذات اللَّه عزّ و جلّ؛

سه چيز است که در هر که باشد از نيکان است، رضا به قضا و صرف نظر از محرمات خدا و خشمگين شدن در راه خدا.

نهج الفصاحه

حديث - ۳۴۱

پيامبراکرمصلى‌الله‌عليه‌وآله‌وسلم مي فرمايند:

ثلاث من کنّ فيه حاسبه اللَّه تعالي حسابا يسيرا و أدخله الجنّه برحمته: تعطي من حرمک و تعفو عمّن ظلمک و تصل من قطعک؛

سه چيز است که در هر که باشد خدا حساب را بر او آسان گيرد و وي را به اقتضاي رحمت خود به بهشت در آورد:عطا به آن کس که تو را محروم کرده است و عفو آن کس که بر تو ستم روا داشته است و پيوند با آن کس که از تو بريده است.

نهج الفصاحه

حديث - ۳۴۲

پيامبراکرمصلى‌الله‌عليه‌وآله‌وسلم مي فرمايند:

ثلاث من کنّ فيه استوجب الثّواب و استکمل الإيمان: خلق يعيش به في النّاس و ورع يحجزه عن محارم اللَّه تعالي و حلم يردّه عن جهل الجاهل؛

سه چيز است که در هر که باشد سزاوار ثواب است و ايمانش کامل است: اخلاقي که به وسيله آن با مردم زندگي کند و تقوايي که وي را از محرمات خدا دور سازد و حلمي که او را از جهالت با جاهل بر کنار دارد.

نهج الفصاحه

حديث - ۳۴۳

پيامبراکرمصلى‌الله‌عليه‌وآله‌وسلم مي فرمايند:

ثلاث من کنّ فيه استکمل خصال الإيمان الّذي إذا رضي لم يدخله رضاه في باطل و إذا غضب لم يخرجه الغضب من الحقّ و إذا قدر لم يتعاط ما ليس له؛

سه چيز است که در هر که باشد صفات ايمان در او کامل است آن که وقتي خشنود شد به باطل نگرايد و وقتي خشمگين شد از حق تجاوز نکند و وقتي قدرت يافت به مال کسان دست نبرد.

نهج الفصاحه

حديث - ۳۴۴

پيامبراکرمصلى‌الله‌عليه‌وآله‌وسلم مي فرمايند:

ثلاث من کنّ فيه آواه اللَّه في کنفه و نشر عليه رحمته و أدخله جنّته: من إذا أعطي؛

سه چيز است که در هر که باشد خداوند او را در پناه خود جاي دهد و رحمت خويش را بر او بگستراند و داخل بهشت کند: آن که وقتي عطا بيند، شکر گزارد و وقتي قدرت دارد، عفو کند و وقتي به خشم آيد، سستي پيشه نمايد.

نهج الفصاحه

حديث - ۳۴۵

إنّ من أکمل المؤمنين إيمانا أحسنهم خلقا و ألطفهم بأهله؛

از همه مؤمنان ايمان آن کس کاملتر است که اخلاقش نيک تر است و با کسان خود بهتر رفتار مي کند.

نهج الفصاحه

حديث - ۳۴۶

پيامبراکرمصلى‌الله‌عليه‌وآله‌وسلم مي فرمايند:

إنّ من أحبّکم إليّ أحسنکم أخلاقا؛

هر کس از شما خوش خلق تر است پيش من محبوبتر است.

نهج الفصاحه

حديث - ۳۴۷

پيامبر اکرمصلى‌الله‌عليه‌وآله‌وسلم مي فرمايند:

إنّ لکلّ دين خلقا و إنّ خلق هذا الدّين الحياء؛

هر ديني خوي خاص دارد و خوي دين ما حياست.

نهج الفصاحه

حديث - ۳۴۸

پيامبراکرمصلى‌الله‌عليه‌وآله‌وسلم مي فرمايند:

إنّ حسن الخلق ليذيب الخطيئه کما تذيب الشّمس الجليد؛

خوش اخلاقي گناه را محو مي کند چنان که آفتاب يخ را آب مي کند.

نهج الفصاحه

حديث - ۳۴۹

پيامبراکرمصلى‌الله‌عليه‌وآله‌وسلم مي فرمايند:

إنّ المؤمن ليدرک بحسن الخلق درجه القائم الصّائم؛

مؤمن به وسيله خوش خلقي به مقام نماز شب گزار و روزه دار مي رسد.

نهج الفصاحه

حديث - ۳۵۰

پيامبراکرمصلى‌الله‌عليه‌وآله‌وسلم مي فرمايند:

إنّ اللَّه تعالي يحبّ العبد التّقيّ الغنيّ الحفيّ؛

خداوند بنده پرهيزکار ثروتمند مهربان را دوست دارد.

نهج الفصاحه

حديث - ۳۵۱

پيامبراکرمصلى‌الله‌عليه‌وآله‌وسلم مي فرمايند:

إنّ اللَّه تعالي يحبّ من عباده الغيور؛

خداوند از بندگان خود شخص غيور را دوست دارد.

نهج الفصاحه

حديث - ۳۵۲

پيامبراکرمصلى‌الله‌عليه‌وآله‌وسلم مي فرمايند:

إنّ اللَّه تعالي يحبّ السّهل الطّليق؛

خداوند شخص آسانگير آزاده را دوست دارد.

نهج الفصاحه

حديث - ۳۵۳

پيامبراکرمصلى‌الله‌عليه‌وآله‌وسلم مي فرمايند:

إنّ اللَّه تعالي يحبّ الرّفق في الأمر کلّه؛

خداوند ملايمت را در همه چيز دوست دارد.

نهج الفصاحه

حديث - ۳۵۴

پيامبراکرمصلى‌الله‌عليه‌وآله‌وسلم مي فرمايند:

إنّ اللَّه تعالي غيور يحبّ الغيور.

خداوند غيرتمند است و مرد غيرتمند را دوست دارد.

نهج الفصاحه

حديث - ۳۵۵

پيامبراکرمصلى‌الله‌عليه‌وآله‌وسلم مي فرمايند:

إنّ اللَّه تعالي عفوّ يحبّ العفو.

خداوند بخشنده است و بخشش را دوست دارد.

نهج الفصاحه

حديث - ۳۵۶

پيامبراکرمصلى‌الله‌عليه‌وآله‌وسلم مي فرمايند:

إنّ اللَّه تعالي رفيق يحبّ الرّفق و يعطي عليه ما لا يعطي علي العنف.

خداوند ملايم است و ملايمت را دوست دارد و به وسيله آن چيزها مي دهد که به وسيله خشونت نمي دهد.

نهج الفصاحه

حديث - ۳۵۷

پيامبراکرمصلى‌الله‌عليه‌وآله‌وسلم مي فرمايند:

إنّ اللَّه تعالي جواد يحبّ الجود و يحبّ معالي الأخلاق و يکره سفسافها؛

خداوند بخشنده است و بخشش را دوست دارد و اخلاق عالي را دوست دارد و اخلاق پست را دوست ندارد.

نهج الفصاحه

حديث - ۳۵۸

پيامبراکرمصلى‌الله‌عليه‌وآله‌وسلم مي فرمايند:

إنّ اللَّه تعالي جميل يحبّ الجمال سخيّ يحبّ السّخاء، نظيف يحبّ النّظافه؛

خداوند زيباست و زيبائي را دوست دارد، بخشنده است و بخشش را دوست دارد، پاکيزه است و پاکيزگي را دوست دارد.

نهج الفصاحه

حديث - ۳۵۹

پيامبراکرمصلى‌الله‌عليه‌وآله‌وسلم مي فرمايند:

إنّ العبد ليدرک بحسن الخلق درجه الصّائم القائم؛

بنده به وسيله خوش خلقي به مقام روزه دار و نمازگزار مي رسد.

نهج الفصاحه

حديث - ۳۶۰

پيامبراکرمصلى‌الله‌عليه‌وآله‌وسلم مي فرمايند:

إنّ العبد ليتصدّق بالکسره تربو عند اللَّه حتّي تکون مثل أحد؛

بنده يک پاره نان صدقه مي دهد و پيش خدا بزرگ مي شود تا مثل کوه احد مي شود.

نهج الفصاحه

حديث - ۳۶۱

پيامبراکرمصلى‌الله‌عليه‌وآله‌وسلم مي فرمايند:

إنّ البرّ و الصّله يستطيلان الأعمار و يعمّران الدّيار و يکثّران الأموال و لو کان القوم فجّارا؛

نيکي با کسان و مهرباني با خويشان عمرها را دراز و شهرها را آباد و اموال را زياد مي کند اگر چه انجام دهندگان آن بدکاران باشند.

نهج الفصاحه

حديث - ۳۶۲

پيامبراکرمصلى‌الله‌عليه‌وآله‌وسلم مي فرمايند:

إنّ أکثر ما يدخل الجنّه النّاس تقوي اللَّه و حسن الخلق؛

مردم بيشتر به واسطه ترس خدا و نيک خلقي به بهشت مي روند.

نهج الفصاحه

حديث - ۳۶۳

پيامبراکرمصلى‌الله‌عليه‌وآله‌وسلم مي فرمايند:

أمر بين أمرين و خير الامور أوساطها؛

راهي ميان افراط و تفريط است و بهترين کارها ميانه روي است.

نهج الفصاحه

حديث - ۳۶۴

پيامبراکرمصلى‌الله‌عليه‌وآله‌وسلم مي فرمايند:

اللّهمّ أغنني بالعلم و زيّنّي بالحلم و أکرمني بالتّقوي و جمّلني بالعافيه؛

خدايا مرا به علم توانگر ساز و به حلم زينت بخش و به تقوي عزيز کن و به عافيت زيبائي ده.

نهج الفصاحه

حديث - ۳۶۵

پيامبراکرمصلى‌الله‌عليه‌وآله‌وسلم مي فرمايند:

ألا أخبرکم بأيسر العباده و أهونها علي البدن؟ الصّمت و حسن الخلق؛

مي خواهيد شما را به عبادتي که از همه عبادتها بر بدن آسانتر است خبر دهم؟ سکوت و نيک خوئي.

نهج الفصاحه

حديث - ۳۶۶

پيامبراکرمصلى‌الله‌عليه‌وآله‌وسلم مي فرمايند:

ألا أخبرکم بمن يحرم عليه النّار غدا؟ علي کلّ هيّن ليّن قريب سهل؛

مي خواهيد شما را خبر دهم که فردا آتش بر چه کس حرام است؟

هر کس که ملايم و نرم و زودجوش و آسان گير باشد.

نهج الفصاحه

حديث - ۳۶۷

پيامبراکرمصلى‌الله‌عليه‌وآله‌وسلم مي فرمايند:

أفضل النّاس من تواضع عن رفعه و زهد عن غنيه و أنصف عن قوّه و حلم عن قدره؛

بهتر از همه مردم کسي است که در حال رفعت فروتني کند و در عين ثروت زاهد باشد و در عين قوت انصاف دهد و در حال قدرت برد باري کند.

نهج الفصاحه

حديث - ۳۶۸

پيامبراکرمصلى‌الله‌عليه‌وآله‌وسلم مي فرمايند:

أفضل الفضائل أن تصل من قطعک و تعطي من حرمک و تصفح عمّن ظلمک؛

بهترين فضايل اين است که با آن که از تو ببرد پيوند گيري و به کسي که تو را محروم مي کند عطا کني و از آن که بر تو ستم کند، درگذري.

نهج الفصاحه

حديث - ۳۶۹

پيامبراکرمصلى‌الله‌عليه‌وآله‌وسلم مي فرمايند:

أفضل الإيمان الصّبر و السّماحه؛

بهترين خصال ايمان صبر و گذشت است.

نهج الفصاحه

حديث - ۳۷۰

پيامبراکرمصلى‌الله‌عليه‌وآله‌وسلم مي فرمايند:

أفضل الأعمال ثلاثه:التّواضع عند الدّوله و العفو عند القدره و العطيّه بغير المنّه؛

بهترين کارها سه چيز است، تواضع به هنگام دولت و عفو به هنگام قدرت و بخشش بدون منت.

نهج الفصاحه

حديث - ۳۷۱

پيامبراکرمصلى‌الله‌عليه‌وآله‌وسلم مي فرمايند:

أعقل النّاس أشدّهم مداراه للنّاس؛

عاقل تر از همه مردم کسي است که با مردم بيشتر مدارا کند.

نهج الفصاحه

حديث - ۳۷۲

پيامبراکرمصلى‌الله‌عليه‌وآله‌وسلم مي فرمايند:

أشدّکم من ملک نفسه عند الغضب و أحلمکم من عفي بعد المقدره؛

نيرومندترين شما کسي است که هنگام غضب بر خود تسلط داشته باشد و بردبارترين شما کسي است که پس از قدرت از گناه کسان درگذرد.

نهج الفصاحه

حديث - ۳۷۳

پيامبراکرمصلى‌الله‌عليه‌وآله‌وسلم مي فرمايند:

أربع من أعطيهنّ فقد أعطي خير الدّنيا و الآخره لسان ذاکر و قلب شاکر و بدن علي البلاء صابر و زوجه لا تبغيه خونا في نفسها و لا ماله؛

چهار چيز است که هر کس از آن بهره دارد از نيکي دو جهان بهره ور است، زباني که ياد خدا کند و قلبي که سپاس پروردگار گذارد و تني که بر بلا صبور باشد و زني که بناموس و مال وي خيانت نکند.

نهج الفصاحه

حديث - ۳۷۴

پيامبراکرمصلى‌الله‌عليه‌وآله‌وسلم مي فرمايند:

أربع إذا کنّ فيک فلا عليک ما فاتک من الدّنيا صدق الحديث - و حفظ الأمانه و حسن الخلق و عفّه مطعم؛

چهار چيز است که اگر داري بر آنچه نداري غم مخور: راستي گفتار و حفظ امانت و نيکي خلق و عفت در کار خوراک.

نهج الفصاحه

حديث - ۳۷۵

امام عليعليه‌السلام مي فرمايند :

أفضل العبادة العفاف؛

برترين عبادت، پاکدامني است.

الکافي: ۲ / ۴۶۸ / ۸.

حديث - ۳۷۶

قال الامام عليعليه‌السلام :

انّ من العبادة لين الکلام و افشاء السّلام؛

به نرمي سخن گفتن و سلام کردن به مردم عبادت است.

غرر الحکم: ۳۴۲۱.

حديث - ۳۷۷

حضرت عليعليه‌السلام فرمودند :

لو تميزت الاشياء لکان الصدق مع الشجاعة؛

اگر اشياء دسته بندي شوند بدون شک صدق وراستي با شجاعت وقهرماني همراه خواهد بود.

غرر الحکم : ۵ / ۱۱۸

حديث - ۳۷۸

حضرت عليعليه‌السلام فرمودند :

ثمرة الشجاعة الغيرة؛

غيرت، ثمره و حاصل شجاعت وقهرماني است.

غرر الحکم : ۳ / ۳۲۸

حديث - ۳۷۹

امام جعفر صادقعليه‌السلام :

الصبر رأس الايمان ؛

صبر سر ايمان است

اصول کافي ، ج ۳ ، ص ۱۴۰

حديث - ۳۸۰

امام جعفر صادقعليه‌السلام :

کان أميرالمؤمنين صلوات الله عليه يقول : أفضل العبادة العفاف؛

اميرالمؤمنينعليه‌السلام مي فرمودند : بهترين عبادت عفت است

اصول کافي ، ج ۳ ، ص ۱۲۵

حديث - ۳۸۱

پيامبراکرمصلى‌الله‌عليه‌وآله‌وسلم مي فرمايند :

خَمْسٌ مِنْ سُنَنِ الْمُرْسَلينَ: اَْلْحَياءُ وَ الْحِلْمُ وَ الْحِجامَةُ وَ السِّواکُ وَ التَّعَطُّرُ؛

پنج چيز از سنت پيغمبران است: حيا، بردباري، حجامت کردن، و مسواک و عطر زدن.

نهج الفصاحه، ح ۱۴۶۳

حديث - ۳۸۲

پيامبراکرمصلى‌الله‌عليه‌وآله‌وسلم مي فرمايند :

اَقْرَبُکُمْ غَدا مِنّي فِي الْمَوْقِفِ اَصْدَقُکُمْ لِلْحديث - وَ اَدّاکُمْ لِلاَْمانَةِ وَ اَوفاکُمْ بِالْعَهْدِ وَ اَحْسَنُکُمْ خُلْقا وَ اَقْرَبُکُمْ مِنَ النّاسِ؛

نزديک‌ترين شما به من در قيامت: راستگوترين، امانتدارترين، وفادارترين به عهد و پيمان، خوش اخلاق‌ترين و نزديک‌ترين شما به مردم است.

امالي طوسي، ص ۲۲۹

حديث - ۳۸۳

پيامبراکرمصلى‌الله‌عليه‌وآله‌ مي فرمايند :

اَوصاني رَبّي بِسَبعٍ: اَوصاني بِالاِْخلاصِ فِي السِّرِّ وَ الْعَلانيَةِ وَ اَن اَعْفُوَ عَمَّن ظَلَمَني و اُعْطيَ مَن حَرَمَني و اَصِلَ مَنْ قَطَعَني و اَن يَکونَ صَمْتي فِکْرا وَ نَظَري عِبَرا؛

پيامبراکرمصلى‌الله‌عليه‌وآله‌وسلم مي فرمايند : پروردگارم هفت چيز را به من سفارش فرمود: اخلاص در نهان و آشکار، گذشت از کسي که به من ظلم نموده، بخشش به کسي که مرا محروم کرده، رابطه با کسي که با من قطع رابطه کرده، و سکوتم همراه با تفکّر و نگاهم براي عبرت باشد.

کنزالفوائد، ص ۱۸۴

حديث - ۳۸۴

پيامبراکرمصلى‌الله‌عليه‌وآله‌وسلم مي فرمايند :

اِنّا اُمِرْنا مَعاشِرَ الاَنْبياءِ بِمُداراةِ النّاسِ، کَما اُمِرْنا بِاِقامَةِ الفَرائِضِ؛

ما پيامبران، همان‌گونه که به برپا داشتن واجبات مأمور شده‌ايم، به مدارا کردن با مردم نيز مأمور شده‌ايم.

امالي طوسي، ص ۵۲۱.

حديث - ۳۸۵

پيامبراکرمصلى‌الله‌عليه‌وآله‌وسلم مي فرمايند :

آيا شما را از شبيه‌ترينتان به خودم با خبر نسازم؟ گفتند: آري اي رسول خدا! فرمودند: هر کس خوش اخلاق‌تر، نرم‌خوتر، به خويشانش نيکوکارتر، نسبت به برادران ديني‌اش دوست‌دارتر، بر حق شکيباتر، خشم را فروخورنده‌تر و با گذشت‌تر و در خرسندي و خشم با انصاف تر باشد.

کافي، ج ۲، ص ۲۴۰، ح ۳۵

حديث - ۳۸۶

امام صادقعليه‌السلام مي فرمايند:

مَنْ صَدَقَ لِسانُهُ زَکي عَمَلُهُ و مَن حَسُنَت نِيَّتُهُ زيدَ في رِزقِهِ و مَن حَسُنَ بِرُّهُ بِأَهْلِ بَيْتِهِ مُدَّ لَهُ في عُمُرِهِ؛

هر کس راستگو باشد، عملش پاکيزه مي‌شود و رشد مي‌کند؛ هر کس نيتش خوب باشد روزيش زياد مي‌شود و هر کس به شايستگي در حق خانواده‌اش نيکي کند، عمرش طولاني مي‌شود.

کافي، ج ۲، ص ۱۰۵، ح ۱۱.

حديث - ۳۸۷

پيامبراکرمصلى‌الله‌عليه‌وآله‌وسلم مي فرمايند:

اَرْبَعٌ تَزيدُ الرِّزْقَ: حُسْنُ الْخُلْقِ وَ حُسْنُ الْجِوارِ وَ کَفُّ الاَْذي وَ قِلَّةُ الضَّجْرِ؛

چهار چيز روزي را زياد مي‌کند: خوش اخلاقي، خوش‌رفتاري با همسايه، اذيت نکردن و کم کردن بي‌تابي.

معدن الجواهر، ص ۳۹.

حديث - ۳۸۸

پيامبراکرمصلى‌الله‌عليه‌وآله‌وسلم مي فرمايند:

مَنْ تَوَکَّلَ عَلَي اللَّهِ کَفاهُ مُؤْنَتَهُ وَ رِزْقَهُ مِنْ حَيْثُ لا يَحْتَسِبُ؛

هر کس به خدا توکّل کند، خداوند هزينه زندگي‌اش را کفايت کند و از جايي که گمان نمي‌برد، به او روزي مي‌دهد.

کنزالعمال، ح ۵۶۹۳

حديث - ۳۸۹

امام صادقعليه‌السلام مي فرمايند:

اَلْبِرُّ يَزيدُ فِي الرِّزْقِ؛

نيکوکاري روزي را زياد مي‌کند.

کتاب الزهد، ص ۳۳

حديث - ۳۹۰

تقواپيشگان، نشانه‌هايي دارند که با آنها شناخته مي‌شوند: راستگويي، امانتداري، وفاي به عهد، کم فخر فروشي، کم بخل ورزيدن، صله رحِم، رحْم به ضعيفان، کم موافقت کردن با زنان، به همه نيکي کردن، خوش‌اخلاقي، بردباري بسيار و پيروي از علم نزديک کننده به خداوند. و آنان طوبي و سرانجام نيک دارند. طوبي درختي است که ريشه آن در خانه پيامبر خداصلى‌الله‌عليه‌وآله‌وسلم است

خصال، ص ۴۸۳، ح ۵۶

حديث - ۳۹۱

امام عليعليه‌السلام :

اِنَّ الاَْتْقياءَ کُلُّ سَخيٍّ مُتَعَفِّفٍ مُحْسِنٍ؛

همه تقوا پيشگان سخاوتمند، پاکدامن و نيکوکارند.

غررالحکم، ح ۳۴۰۱.

حديث - ۳۹۲

امام عليعليه‌السلام :

اَلْمُتَّقونَ فيها (فِي الدُّنيا) هُمْ اَهْلُ الْفَضائِلِ مَنْطِقُهُمُ الصَّوابُ وَ مَلْبَسُهُمُ الاِقْتِصادُ وَ مَشْيُهُمُ التَّواضُعُ؛

تقواپيشگان، در دنيا اهل فضايلند، گفتارشان راست و درست، روششان ميانه‌روي و رفتارشان متواضعانه است.

نهج البلاغه، از خطبه ۱۸۴

حديث - ۳۹۳

امام عليعليه‌السلام :

اَلتَّقْوي ظاهِرُهُ شَرَفُ الدُّنْيا وَ باطِنُهُ شَرَفُ الْآخِرَةِ ؛

تقوا، ظاهرش شرافت دنيا و باطنش شرافت آخرت است.

غررالحکم، ح ۱۹۹۰

حديث - ۳۹۴

امام صادقعليه‌السلام مي فرمايند :

ثَلاثٌ مَنْ اَتَي اللّه‌َ بِواحِدَةٍ مِنْهُنَّ اَوْجَبَ اللّه‌ُ لَهُ الْجَنَّةَ: اَلاِْنْفاقُ مِنْ اِقْتارٍ وَ الْبِشْرُ لِجَميعِ الْعالَمِ وَ الاِْنْصافُ مِنْ نَفْسِهِ؛

هر کس يکي از اين کارها را به درگاه خدا ببرد، خداوند بهشت را براي او واجب مي‌گرداند: انفاق در تنگدستي، گشاده‌رويي با همگان و رفتار منصفانه.

کافي، ج ۲، ص ۱۰۳، ح ۲.

حديث - ۳۹۵

حضرت رسوا اکرمصلى‌الله‌عليه‌وآله‌وسلم مي فرمايند:

سادَهُ النّاسِ فِي الدُّنْيا الأسْخِياء، سادَهُ النّاسِ فِي الاخِرَهِ الاْتْقِياء؛

سرور و سيد مردم در دنيا افراد سخاوتمند خواهند بود، و سيد و سرور انسان‌ها در قيامت پرهيزکاران هستند.

بحارالأنوار: ج ۶۸، ص ۳۵۰، ح ۱

حديث - ۳۹۶

امام صادقعليه‌السلام مي فرمايند :

اِنَّ صِلَةَ الرَّحِمِ وَالبِرَّ لَيُهَوِّنانِ الحِسابَ وَيَعْصِمانِ مِنَ الذُّنوبِ؛

صله رحم و نيکي، حساب (قيامت) را آسان و از گناهان جلوگيري مي‌کند.

کافي، ج ۲، ص ۱۵۷، ح ۳۱

حديث - ۳۹۷

امام صادقعليه‌السلام مي فرمايند :

صِلَةُ الاَْرحامِ تُزَ کّي الاَْعمالَ وَتُنْمي الاَْموالَ وَ تَدْفَعُ الْبَلوي وَتُيَسِّرَ الْحِسابَ وَتُنْسِئُ فِي الاَْجَلِ؛

صله رحم، اعمال را پاکيزه، اموال را بسيار، بلا را برطرف و حساب (قيامت) را آسان مي‌کند و مرگ را به تأخير مي‌اندازد.

کافي، ج ۲، ص ۱۵۷، ح ۳۳

حديث - ۳۹۸

امام عليعليه‌السلام مي فرمايند :

صِلَةُ الرَّحِمِ تُدِرُّ النِّعَمَ وَ تَدْفَعُ النِّقَمَ؛

صله رحم، نعمت‌ها را فراوان مي‌کند و سختي‌ها را از بين مي‌برد.

غررالحکم، ح ۵۸۳۶.

حديث - ۳۹۹

پيامبراکرمصلى‌الله‌عليه‌وآله‌وسلم مي فرمايند :

ما عَمِلَ ابْنُ آدَمَ شَيْئاً اَفْضَلَ مِنَ الصَّلاةِ وَ صَلاحِ ذاتِ الْبَيْنِ وَ خُلْقٍ حَسَنٍ ؛

انسان هيچ کاري بهتر از نماز، اصلاح ميان مردم و خوش اخلاقي نکرده است.

نهج الفصاحه، ح ۲۶۵۱

حديث - ۴۰۰

امام عليعليه‌السلام :

اَلْعَدلُ اَفْضَلُ مِنَ الشَّجاعَةِ لاَِنَّ النّاسَ لَوِ اسْتَعْمَلُوا الْعَدْلَ عُموما في جَميعِهِمْ لاَسْتَغْنَوْا عَنِ الشَّجاعَةِ؛

عدالت بهتر از شجاعت است، زيرا اگر مردم همگي عدالت را درباره يکديگر به‌کار گيرند، از شجاعت بي‌نياز مي‌شوند.

شرح‌نهج‌البلاغه ابن‌ابي‌الحديد،ح۲۰،ص۳۳۳،ح۸۱۶

حديث - ۴۰۱

امام عليعليه‌السلام مي فرمايند:

خَيْرُ النّاسِ مَنْ اِذا اُعْطِيَ شَکَرَ وَ اِذَا ابْتُلِيَ صَبَرَ وَ اِذا ظُلِمَ غَفَرَ؛

بهترين مردم کسي است که چون چيزي به او داده شود شکر کند و چنانچه گرفتار شود صبر نمايد و اگر به او ظلم شود درگذرد.

غررالحکم، ج ۳، ص ۴۳۳، ح ۵۰۲۰.

حديث - ۴۰۲

امام عليعليه‌السلام مي فرمايند:

خَيْرُ النّاسِ مَنْ کافي عَلَي الْقَبيحِ بِالْجَميلِ؛

بهترين مردم کسي است که در برابر بدي، خوبي نمايد.

غررالحکم، ج ۴، ص ۱۷۸، ح ۵۷۵۰.

حديث - ۴۰۳

امام عليعليه‌السلام مي فرمايند:

خَيْرُ هذِهِ الاُْمَّةِ النَّمَطُ الاَْوْسَطُ؛

بهترين اين امت، ميانه‌روها هستند.

بحارالأنوار، ج ۴، ص ۴۱، ح ۱۸.

حديث - ۴۰۴

رسول اکرمصلى‌الله‌عليه‌وآله‌وسلم مي فرمايند:

خَيْرُ اَهْلِ الدُّنْيا وَ اَهْلِ الآْخِرَةِ اَخْلاقا مَنْ يَعْفوعَمَّنْ‌ظَلَمَهُ‌وَمَنْ‌يُعْطي‌مَنْ‌حَرَمَهُ‌وَمَنْ‌يَصِلُ مَنْ قَطَعَهُ مِنْ ذَوي اَرْحامِهِ وَ اَهْلِ وِلايَتِهِ؛

بهترين اهل دنيا و آخرت از نظر اخلاق کسي است که اگر کسي به او ستم کرده، عفوش نمايد و به کسي که محرومش نموده عطا کند و با خويشاوندان و دوستانش که با وي قطع رابطه کرده‌اند، رابطه برقرار کند.

مستدرک الوسائل، ج ۹، ص ۱۰، ح ۱۰۰۵۲.

حديث - ۴۰۵

پيامبراکرمصلى‌الله‌عليه‌وآله‌وسلم :

اِنَّ فِي الرِّفْقِ الزّيادَةَ وَ الْبَرَکَةَ وَ مَنْ يُحْرَمِ الرِّفْقُ يُحْرَمِ الْخَيْرَ؛

در مدارا، فزوني و برکت است، و هر کس از مدارا محروم باشد، از خير، محروم شده است.

(کافي، ج ۲، ص ۱۱۹، ح ۷. )

حديث - ۴۰۶

امام صادقعليه‌السلام :

ما مِنْ عَبْدٍ کَظَمَ غَيْظا اِلاّ زادَهُ اللّه‌ُ عَزَّوَجَلَّ عِزّا فِي الدُّنْيا وَالآخِرَةِ؛

هيچ بنده‌اي نيست که خشمي را فرو خورد مگر آنکه خداوند عزوجل در دنيا و آخرت بر عزت او بيفزايد.

اصول کافي، ج ۲، ص ۱۱۰

حديث - ۴۰۷

رسول اکرمصلى‌الله‌عليه‌وآله‌وسلم مي فرمايند:

مَنْ کَفَّ غَضَبَهُ کَفَّ اللّه‌ُ عَنْهُ عَذابَهُ؛

هر کس خشم خود را نگه دارد خداوند عذابش را از او باز مي‌دارد.

بحارالأنوار، ج ۷۳، ص ۲۶۳، ح۷

حديث - ۴۰۸

رسول اکرمصلى‌الله‌عليه‌وآله‌وسلم مي فرمايند:

مَنْ کَظَمَ غَيْظا وَهُوَ قادِرٌ عَلي اَنْ يُنْفِذَهُ مَلأََهُ اللّه‌ُ أَمْنا وَايمانا؛

هر کس در حالي که مي‌تواند خشم خود را عملي کند، آن را فرو برد، خداوند او را سرشار از آرامش و ايمان مي‌کند.

نهج الفصاحه، ح ۲۷۷۸.

حديث - ۴۰۹

رسول اکرمصلى‌الله‌عليه‌وآله‌وسلم مي فرمايند:

ما تَجَرَّعَ عَبدٌ جُرعَةً اَفضَلَ عِنْدَ اللّه‌ِ مِنْ جُرعَةِ غَيْظٍ کَظَمَها اِبتِغاءَ وَجهِ اللّه‌ِ؛

انسان هيچ جرعه‌اي ننوشيد که نزد خدا از جرعه خشمي که براي رضاي خدا فرو خورد بهتر باشد.

ميزان الحکمة ج ۹ ، ص ۴۳۳۴.

حديث - ۴۱۰

رسول اکرمصلى‌الله‌عليه‌وآله‌وسلم مي فرمايند:

اَلا اِنَّ خَيرَ الرِّجالِ مَن کانَ بَطي‌ءَ الغَضَبِ سَريعَ الرِّضا؛

بدانيد که بهترين انسان‌ها کساني هستند که دير به خشم آيند و زود راضي شوند.

ميزان الحکمة ج ۴ ، ص ۱۶۱۰.

حديث - ۴۱۱

امام باقرعليه‌السلام مي فرمايند:

اَلْحِلْمُ لِباسُ الْعالِمِ فَلا تَعْرَيَنَّ مِنْهُ؛

بردباري لباس عالم است، پس تو خود را از آن عريان مدار.

کافي، ج ۸، ص ۵۵

حديث - ۴۱۲

امام عليعليه‌السلام مي فرمايند:

اَلْحِلْمُ نورٌ جَوهَرُهُ الْعَقْلُ؛

بردباري نوري است که جوهره آن عقل است.

غررالحکم، ج ۱، ص ۳۱۱، ح ۱۱۸۵.

حديث - ۴۱۳

امام عليعليه‌السلام مي فرمايند:

اَوَّلُ عِوَضِ الْحَليمِ مِنْ حِلْمِهِ اَنَّ النّاسَ اَنْصارُهُ عَلَي الْجاهِلِ؛

اول نتيجه‌اي که شخص بردبار از بردباريش مي‌گيرد، پشتيباني مردم از او در برابر نادان است.

وسائل الشيعه، ج ۱۱، ص ۲۱۲.

حديث - ۴۱۴

امام عليعليه‌السلام مي فرمايند:

اِذا اَحَبَّ اللّه‌ُ عَبْدا زَيَّنَهُ بِالسَّکينَةِ وَالْحِلْمِ؛

هر گاه خداوند بنده‌اي را دوست بدارد او را با آرامش و بردباري آراسته مي‌گرداند.

غررالحکم، ج ۳، ص ۱۶۱، ح ۴۰۹۹.

حديث - ۴۱۵

امام عليعليه‌السلام مي فرمايند:

اَلْحِلْمُ وَالاَْناةُ تَواَمانِ، يُنْتِجُهُما عَلُوُّ الْهِمَّةِ؛

بردباري و وقار دو همزادند که همّت عالي آنها را به وجود مي‌آورد.

نهج البلاغه، حکمت ۴۶۰.

حديث - ۴۱۶

امام عليعليه‌السلام مي فرمايند:

مِنْ عَلامَةِ اَحَدِهِمْ (المُتَقينَ) اَنَّکَ تَري لَهُ قُوَّةً في دينٍ... وَحِرْصا في عِلْمٍ وَعِلْما في حِلْمٍ؛

از نشانه‌هاي پرهيزکاران اين است که مي‌بيني در دين نيرومند... در کسب دانش حريص و داراي علم همراه با بردباري‌اند.

نهج البلاغه، خطبه ۱۹۳.

حديث - ۴۱۷

رسول اکرمصلى‌الله‌عليه‌وآله‌وسلم مي فرمايند:

ثَلاثٌ مِنْ مَکارِمِ الاَْخْلاقِ فِي الدُّنْيا وَالآخِرَةِ اَنْ تَعْفُوَ عَمَّنْ ظَلَمَکَ وَتَصِلَ مَنْ قَطَعَکَ وَ تَحْلُمَ عَمَّنْ جَهِلَ عَلَيْکَ؛

سه چيز در دنيا و آخرت از مکارم اخلاق است: از کسي که به تو ظلم کرده درگذري، با کسي که با تو قطع رابطه کرده، رابطه برقرار کني و با کسي که با تو سبکسري مي‌کند بردباري نمايي.

نهج الفصاحه، ح ۱۲۸۸.

حديث - ۴۱۸

رسول اکرمصلى‌الله‌عليه‌وآله‌وسلم مي فرمايند:

فَأَمَّا الْحِلْمُ فَمِنْهُ رُکوبُ الْجَميلِ، وَصُحْبَةُ الأَْبْرارِ وَرَفْعٌ مِنَ الضَّعَةِ وَرَفْعٌ مِنْ الْخَساسَةِ وَتَشَهِّي الْخَيْرِ وَتَقَرُّبُ صاحِبِهِ مِنْ مَعالِي الدَّرَجاتِ وَالْعَفْوُ وَالْمَهَلُ وَالْمَعْروفُ وَالصَّمْتُ فَهذا ما يَتَشَعَّبُ لِلْعاقِلِ بِحِلْمِهِ؛

رسول اکرمصلى‌الله‌عليه‌وآله‌وسلم مي فرمايند:

حاصل بردباري: آراسته شدن به خوبيها، هم‌نشيني با نيکان، ارجمند شدن، عزيز گشتن، رغبت به نيکي، نزديک شدن بردبار به درجات عالي، گذشت، آرامش و تأني، احسان و خاموشي. اينها ثمره بردباري عاقل است.

تحف العقول، ص۱۶