.بانک احادیث اهل بیت عليهم السلام (اخلاقی) جلد ۸

.بانک احادیث اهل بیت عليهم السلام  (اخلاقی)0%

.بانک احادیث اهل بیت عليهم السلام  (اخلاقی) نویسنده:
گروه: کتابخانه حدیث و علوم حدیث

.بانک احادیث اهل بیت عليهم السلام  (اخلاقی)

این کتاب در موسسه الحسنین علیهما السلام تصحیح و مقابله شده است.

نویسنده: واحد تحقیقات قائمیه اصفهان
گروه: مشاهدات: 93523
دانلود: 5566


توضیحات:

جلد 1 جلد 2 جلد 3 جلد 4 جلد 5 جلد 6 جلد 7 جلد 8 جلد 9 جلد 10 جلد 11 جلد 12 جلد 13 جلد 14 جلد 15
جستجو درون كتاب
  • شروع
  • قبلی
  • 1556 /
  • بعدی
  • پایان
  •  
  • دانلود HTML
  • دانلود Word
  • دانلود PDF
  • مشاهدات: 93523 / دانلود: 5566
اندازه اندازه اندازه
.بانک احادیث اهل بیت عليهم السلام  (اخلاقی)

.بانک احادیث اهل بیت عليهم السلام (اخلاقی) جلد 8

نویسنده:
فارسی

این کتاب در موسسه الحسنین علیهما السلام تصحیح و مقابله شده است.

حديث - ۳۹۵۳

رسول اکرمصلى‌الله‌عليه‌وآله‌وسلم مي فرمايند:

يا عَليُّ اصْدِقْ وَإِنْ ضَرَّکَ فِي الْعاجِلِ فَإِنَّهُ يَنْفَعُکَ فِي الآجِلِ وَلاتَکْذِبْ وَإِنْ يَنْفَعْکَ فِي الْعاجِلِ فَإِنَّهُ يَضُرُّکَ فِي الآجِلِ؛

اي علي راست بگو اگر چه در حال حاضر به ضرر تو باشد ولي در آينده به نفع توست و دروغ نگو اگر چه در حال حاضر به نفع تو باشد ولي در آينده به ضرر توست.

ميراث حديث - شيعه، ج ۲، ص ۲۷.

حديث - ۳۹۵۴

امام صادقعليه‌السلام :

اِنَّ اللّه‌َ يُحِبُّ الْجَمالَ وَ التَّجَمُّلَ وَ يُبْغِضُ البُؤْسَ وَ التَّباؤُسَ؛

خداوند زيبايي و آراستگي را دوست دارد و با فقر و تظاهر به فقر دشمن است.

کافي، ج ۶، ص ۴۴۰، ح ۱۴.

حديث - ۳۹۵۵

امام صادقعليه‌السلام :

اِنَّ اللّه‌َ يُحِبُّ الْبَيْتَ الَّذي فيهِ الْعُرْسُ وَ يُبْغِضُ الْبَيْتَ الَّذي فيهِ الطَّلاقُ؛

خداوند خانه‌اي را که در آن عروسي برپا شود دوست دارد و با خانه‌اي که در آن طلاق صورت گيرد، دشمن است.

کافي، ج ۶، ص ۵۴، ح۳.

حديث - ۳۹۵۶

امام صادقعليه‌السلام :

اِنَّ اللّه‌َ يُحِبُّ الْعَبْدَ الْمُفَتَّنَ التَّوّابَ وَ مَنْ لَمْ يَکُنْ ذلِکَ مِنْهُ کانَ اَفْضَلَ؛

خداوند بنده به گناه افتاده توبه‌کار را دوست دارد ولي کسي که گناه نکند، از او برتر است.

کافي، ج ۲، ص ۴۳۵، ح۹.

حديث - ۳۹۵۷

امام صادقعليه‌السلام :

اِنَّ اللّه‌َ عزّوَجَلَّ يُحِبُّ اَنْ يُسْاَلَ وَ يُطْلَبَ ما عِنْدَهُ؛

خداوند عزّوجل دوست دارد آنچه نزد اوست درخواست گردد و طلب شود.

کافي، ج ۲، ص ۴۷۵، ح۴.

حديث - ۳۹۵۸

امام صادقعليه‌السلام :

اِنَّ اللّه‌َ يُحِبُّ اَنْ يُعْبَدَ فِي السِّرِ کَما يُحِبُّ اَنْ يُعْبَدَ فِي الْعَلانِيَةِ؛

خداوند دوست دارد که در پنهان عبادت شود، چنانکه دوست دارد آشکارا عبادت شود.

۱ کافي، ج ۲، ص ۲۲۳، ح ۸

حديث - ۳۹۵۹

امام باقرعليه‌السلام :

اِنَّ اللّه‌َ يُحِبُّ اِبْرادَ الْکَبَدِ الحَرّي؛

خداوند خنک کردن جگر تشنه را دوست دارد.

کافي، ج ۴، ص ۵۸، ح۶.

حديث - ۳۹۶۰

امام سجادعليه‌السلام :

اِنَّ اللّه‌َ يُحِبُّ کُلَّ قَلْبٍ حَزينٍ وَ يُحِبُّ کُلَّ عَبْدٍ شَکورٍ؛

خداوند هر قلب محزون و هر بنده شکرگزار را دوست دارد.

کافي، ج ۲، ص ۹۹، ح۳۰.

حديث - ۳۹۶۱

امام عليعليه‌السلام :

اِنَّ اللّه‌َ يُحِبُّ اَنْ تَکونَ نِيَّةُ الاِْنْسانِ لِلنّاسِ جَميلَةً، کَما يُحِبُّ اَنْ تَکونَ نِيَّتُهُ في طاعتِهِ قَويَّةً غَيرَ مَدخولَةٍ؛

خداوند دوست دارد که انسان نسبت به ديگران خوش نيت باشد، چنانکه دوست دارد نيتش در اطاعت از او محکم و خالص باشد.

غررالحکم، ح ۳۷۰۳.

حديث - ۳۹۶۲

امام عليعليه‌السلام :

اِنَّ اللّه‌َ يُحِبُّ الْعَقْلَ الْقَويمَ وَالْعَمَلَ الْمُسْتَقيمَ؛

خداوند عقل استوار و کردار معتدل را دوست دارد.

غررالحکم، ح ۳۴۱۰.

حديث - ۳۹۶۳

امام عليعليه‌السلام :

اِنَّ اللّه‌َ عزَّوَجَلَّ يُحِبُّ المُحْتَرِفَ الاَْمينَ؛

خداوند انسان شاغل امين را دوست دارد.

کافي، ج ۵، ص ۱۱۳، ح ۱.

حديث - ۳۹۶۴

پيامبراکرمصلى‌الله‌عليه‌وآله‌وسلم :

اِنَّ اللّه‌َ يُحِبُّ اَنْ يُؤخَذَ بِرُخَصِهِ کَما يُحِبُّ اَنْ يُؤخَذَ بِعَزائِمِهِ؛

خداوند دوست دارد از امور مجاز نيز استفاده شود چنانکه دوست دارد به تکاليف عمل شود.

وسائل الشيعه، ج ۱، ص ۸۱ ، ح۱.

حديث - ۳۹۶۵

پيامبراکرمصلى‌الله‌عليه‌وآله‌وسلم :

اِنَّ اللّه‌َ يُحِبُّ فِي الصَّلاةِ ما يُحِبُّ فِي الْقِتالِ: صَفّا کَأَ نَّهُم بُنيانٌ مَرصُوصٌ؛

خداوند آنچه را که در جنگ دوست دارد، در نماز هم دوست دارد و آن صفي (متحد و منظم) همچون بنياني پولادين و محکم است.

الدرالمنثور، ج ۶، ص ۲۱۳.

حديث - ۳۹۶۶

پيامبراکرمصلى‌الله‌عليه‌وآله‌وسلم :

اِنَّ اللّه‌َ يُحِبُّ الْعَبدَ اَنْ يَکُونَ سَهْلَ الْبَيْعِ وَ سَهْلَ الشِّراءِ وَ سَهْلَ القَضاءِ وَ سَهْلَ الاِقْتِضاءِ؛

خداوند بنده‌اي را که در خريد و فروش و قضاوت و پذيرش قضاوت آسان گير باشد دوست دارد.

دعائم الاسلام، ج ۱، ص ۱۷

حديث - ۳۹۶۷

پيامبراکرمصلى‌الله‌عليه‌وآله‌وسلم :

اِنَّ اللّه‌َ يُحِبُّ مَعالِيَ الاَْخْلاقِ وَ يَکْرَهُ سَفْسافَها؛

خداوند خصلت‌هاي والاي اخلاقي را دوست دارد و از خصلت‌هاي پَست بيزار است.

کنزالعمال، ح ۵۱۸۰.

حديث - ۳۹۶۸

پيامبراکرمصلى‌الله‌عليه‌وآله‌وسلم :

اِنَّ اللّه‌َ تعالي يُحِبُّ الْمُداوَمَةَ عَلَي الاِْخاءِ الْقَديمِ فَداوِمُوا؛

خداوند تداوم دوستي ديرينه را دوست دارد، پس در دوستي مداومت ورزيد.

نهج الفصاحه، ح ۷۵۱.

حديث - ۳۹۶۹

پيامبراکرمصلى‌الله‌عليه‌وآله‌وسلم :

اِنَّ اللّه‌َ يُحِبُّ الْبَصَرَ النّافِذَ عِندَ مَجيي‌ءِ الشَّهَواتِ، وَالْعَقْلَ الکامِلَ عِندَ نُزولِ الشُّبَهاتِ و يُحِبُّ السَّماحَةَ وَ لَوْ عَلي تَمراتٍ وَ يُحِبُّ الشَّجاعَةَ وَ لَوْ عَلي قَتْلِ حَيَّةٍ؛

خداوند چشم تيز بين هنگام روي آوردن هوا و هوس‌ها، و عقل کامل هنگام آمدن شبهه‌ها را دوست دارد و بخشندگي را هر چند به دانه‌هاي خرما، دوست دارد و شجاعت را اگر چه به کشتن يک مار دوست دارد.

مسند الشهاب، ج ۲، ص ۱۵۲، ح ۱۰۸۰

حديث - ۳۹۷۰

پيامبراکرمصلى‌الله‌عليه‌وآله‌وسلم :

اِنَّ اللّه‌َ تَعالي يُحِبُّ الاَْتْقياءَ الاَْبْرارَ الاَْخْفياءَ الَّذينَ اِذا حَضَروا لَمْ يُعْرَفوا وَ اِذا غابوا لَمْ يُفْتَقَدوا، قُلوبُهُمْ مَصابيحُ الْهُدي يَنْجونَ مِنْ کُل غَبْراءَ مُظْلِمَةٍ؛

خداوند تعالي بندگان پرهيزگارِ نيکوکارِ گمنام را دوست دارد، کساني که چون حاضرند، شناخته نمي‌شوند و آنگاه که غايب‌اند سراغشان را نمي‌گيرند، قلب هايشان چراغ‌هاي هدايت است و از هر تيرگي و تاريکي نجات مي‌يابند.

نثر الدّر، ج ۱، ص ۱۵۶

حديث - ۳۹۷۱

پيامبراکرمصلى‌الله‌عليه‌وآله‌وسلم :

اِنَّ اللّه‌َ يُحِبُّ الرَّجُلَ القَوِيَّ المُبْدِئَ الْمُعيدَ عَلَي الْفَرَسِ المُبْدِئَ المُعيدِ؛

خداوند مردِ نيرومندي را که هميشه براي جهاد پا به رکاب است دوست دارد.

بحارالأنوار، ج ۶۴، ص ۱۸۴، ح ۴۰

حديث - ۳۹۷۲

پيامبراکرمصلى‌الله‌عليه‌وآله‌وسلم :

اِنَّ اللّه‌َ يُحِبُّ الاِْنْفاقَ وَ يُبْغِضُ اْلاِقْتارَ، فَاَنْفِقْ وَ اَطْعِمْ وَ لا تُصَرْصِرْ فَيَعْسِرْ عَلَيْکَ الطَّلَبُ؛

خداوند خرج کردن را دوست دارد و با سخت خرج کردن دشمن است پس انفاق و اطعام کن و به ثروت اندوزي مپرداز که کسب ثروت تو را به سختي مي‌اندازد.

بحارالأنوار، ج۶۴، ص ۲۸۲، ح ۴۳

حديث - ۳۹۷۳

پيامبراکرمصلى‌الله‌عليه‌وآله‌وسلم :

اِنَّ اللّه‌َ يُحِبُّ الشّابَّ الَّذي يُفْني شَبابَهُ في طاعَةِ اللّه‌ِ؛

خداوند جواني که جوانيش را در اطاعت از او بگذراند دوست دارد.

نهج الفصاحه، ح ۸۰۰

حديث - ۳۹۷۴

پيامبراکرمصلى‌الله‌عليه‌وآله‌وسلم :

کُنْ بَشّاشا فَاِنَّ اللّه‌َ يُحِبُّ البَشّاشينَ وَ يُبْغِضُ الْعَبوسَ کَريهَ الْوَجْهِ؛

گشاده‌رو باش که خداوند انسان‌هاي گشاده‌رو را دوست دارد و با اخموي ترش‌رو دشمن است.

الشهاب في الحکم والآداب، ص ۳۸.

حديث - ۳۹۷۵

پيامبراکرمصلى‌الله‌عليه‌وآله‌وسلم :

اِنَّ اللّه‌َ يُحِبُّ مَعالِيَ الاُْمورِ وَ اَشْرافَها وَ يَکْرَهُ سَفْسافَها؛

خداوند کارهاي والا و شرافتمند را دوست دارد و از کارهاي پست و ناچيز بيزار است.

نهج الفصاحه، ح ۸۰۴

حديث - ۳۹۷۶

پيامبراکرمصلى‌الله‌عليه‌وآله‌وسلم :

اِنَّ اللّه‌َ يُحِبُّ مِنَ الْخَيْرِ ما يُعَجَّلُ؛

خداوند کار خيري را که به آن شتاب شود دوست دارد.

کافي، ج ۲، ص ۱۴۲، ح۴.

حديث - ۳۹۷۷

امام عليعليه‌السلام :

ما اَخَذَ اللّه‌ُ ميثاقاً مِنْ اَهْلِ الْجَهْلِ بِطَـلَبِ تِبْيانِ الْعِلْمِ حَتّي اَخَذَ ميثاقاً مِنْ اَهْلِ الْعِلْمِ بِبَيانِ الْعِلْمِ لِلجُهّالِ؛ لاَِنَّ الْعِلْمَ کانَ قَبْلَ الْجَهْلِ؛

خداوند، از مردم نادان پيماني براي جستجوي دانش نگرفت، مگر اين‌که پيمان بيان کردن دانش براي نادانان را از اهل دانش گرفت، چرا که دانش، پيش از ناداني بود.

امالي، مفيد، ص ۶۶، ح ۱۲.

حديث - ۳۹۷۸

امام عليعليه‌السلام :

زَلَّةُ الْعالِمِ کَانْکِسارِ السَّفينَةِ تَغْرَقُ و تُغْرِقُ مَعَها غَيْرَها؛

لغزش عالم، مانند شکستن کشتي است. خود، غرق مي‌شود و ديگران را هم با خود غرق مي‌کند.

غرر الحکم ، ح ۵۴۷۴.

حديث - ۳۹۷۹

پيامبر اکرمصلى‌الله‌عليه‌وآله‌وسلم :

لَو خِفْتُمُ اللّه‌َ حَقَّ خيفَتِهِ لَعَلِمْتُمُ الْعِلْمَ الَّذي لا جَهلَ مَعَهُ ، وَ لَو عَرَفْتُمُ اللّه‌َ حَقَّ مَعْرِفَتِهِ لَزالَتْ بِدُعائِکُمُ الْجِبالُ؛

اگر از خدا چنانکه بايد مي‌ترسيديد، به دانشي ناب دست مي‌يافتند و اگر خدا را چنانکه بايد مي‌شناختيد، با دعايتان کوه‌ها از ميان مي‌رفتند.

کنز العمّال، ح ۵۸۸۱.

حديث - ۳۹۸۰

پيامبر اکرمصلى‌الله‌عليه‌وآله‌وسلم :

اِذَا الْتَبَسَتْ عَلَيْکُمُ الفِتَنُ کَقِطَعِ اللَّيْلِ الْمُظْلِمِ فَعَلَيْکُمْ بِالْقُرآنِ و لَهُ ظَهْرٌ وَ بَطْنٌ فَظاهِرُهُ حُکْمٌ وَ باطِنُهُ عِلْمٌ فيهِ مَصابيحُ الْهُدي وَ مَنارُ الْحِکْمَةِ وَ دَليلٌ عَلَي الْمَعْرِفَةِ لِمَنْ عَرَفَ الصِّفَةَ؛

هنگامي که فتنه‌ها چون پاره‌هاي شب تار بر شما مشتبه شود، به قرآن روي بياوريد براي قرآن ظاهري و باطني است. ظاهر آن حکمت و باطن آن دانش است در قرآن چراغ‌هاي هدايت و نشانه‌هاي حکمت و راهنماي معرفت هست، براي کسي که ويژگي‌اش را شناخت.

کافي، ج ۲، ص ۵۹۹ ، ح ۲.

حديث - ۳۹۸۱

پيامبر اکرمصلى‌الله‌عليه‌وآله‌وسلم :

ما مِنْ عالِمٍ اَو مُتَعَلِّمٍ يَمُرُّ بِقَرْيَةٍ مِنْ قُرَي الْمُسْلِمينَ اَو بَلْدَةٍ مِنْ بِلادِ الْمُسْلِمينَ وَ لَمْ يَاْکُلْ مِنْ طَعامِهِمْ وَ لَمْ يَشْرَبْ مِنْ شَرابِهِمْ وَ دَخَلَ مِنْ جانِبٍ وَ خَرَجَ مِنْ جانِبٍ اِلاّ رَفَعَ اللّه‌ُ تَعالي عَذابَ قُبورِهِمْ اَرْبَعينَ يَوْما؛

هيچ دانشمند و يا دانش‌اندوزي از روستايي از روستاها و يا شهري از شهرهاي مسلمانان نمي‌گذرد و از خوراک آنان نمي‌خورد و از نوشيدني آنان نمي‌نوشد و از يک طرف وارد نمي‌شود و از طرف ديگر خارج نمي‌گردد، جز آنکه خداي متعال عذاب قبرهايشان را تا چهل روز بر مي‌دارد.

جامع الأخبار ، ص ۵۰۷، ح ۱۴۰۵.

حديث - ۳۹۸۲

امام عليعليه‌السلام :

خَيْرُ مَنْ شاوَرْتَ ذَوُو النُّهي وَالْعِلْمِ ، وَ اُولُو التَّجارِبِ وَ الْحَزْمِ؛

بهترين مشاوران، دارندگان عقل، علم، تجربه و دورانديشي‌اند.

غرر الحکم ، ح ۴۹۹۰.

حديث - ۳۹۸۳

پيامبر اکرمصلى‌الله‌عليه‌وآله‌وسلم :

لا تَجْلِسوا مَعَ کُلِّ عالِمٍ، اِلاّ عالِماً يَدْعوکُمْ مِنْ الخَمْسِ اِلي الْخَمْسِ : مِنَ الشَّکِّ اِلَي الْيَقينِ، وَ مِنَ الْعَداوَةِ اِلَي النَّصيحَةِ وَ مِنَ الْکِبْرِ اِلَي التَّواضُعِ وَ مِنَ الرّياءِ اِلَي الاِْخْلاصِ وَ مِنَ الرَّغْبَةِ اِلَي الزُّهْدِ؛

با هر عالمي ننشينيد، مگر عالمي که شما را از پنج چيز به پنج چيز دعوت کند: از شکّ به يقين، از دشمني به خيرخواهي، از تکبّر به تواضع، از ريا به اخلاص و از علاقه به دنيا به بي‌اعتنايي به آن.

تاريخ بغداد ، ج ۵، ص ۷۰، ح ۲۴۲۱.

حديث - ۳۹۸۴

امام عليعليه‌السلام :

جالِسِ الْعُلَماءَ يَزْدَدْ عِلْمُکَ وَ يَحْسُنْ اَدَبُکَ وَ تَزْکُ نَفْسُکَ؛

با علما هم‌نشين باش، تا علمت زياد و ادبت نيکو و جانت پاک گردد.

غرر الحکم ، ح ۴۷۸۶.

حديث - ۳۹۸۵

امام باقرعليه‌السلام :

مَنْ عَلَّمَ بابَ هُديً فَلَهُ مِثْلُ اَجْرِ مَنْ عَمِلَ بِهِ وَ لا يُنْقَصُ اُولئِکَ مِنْ اُجورِهِمْ شَيْئاً وَ مَنْ عَلَّمَ بابَ ضَلالٍ کانَ عَلَيْهِ مِثْلُ اَوزارِ مَنْ عَمِلَ بِهِ وَ لا يُنْقَصُ اُولئِکَ مِنْ اَوزارِهِمْ شَيْئا؛

هرکس باب هدايتي را به کسي آموزش دهد، پاداش همه کساني را که به آن عمل کنند، دارد، بي آنکه چيزي از پاداش آنان کم شود و هرکس باب گمراهي را ياد دهد، گناهان همه کساني که بدان عمل کنند، بر او نيز بار مي‌شود، بي آن‌که چيزي از گناهان آنان کم شود.

کافي ، ج ۱، ص ۳۵، ح ۴.

حديث - ۳۹۸۶

پيامبر اکرمصلى‌الله‌عليه‌وآله‌وسلم :

تَناصَحوا فِي الْعِلْمِ ، فَاِنَّ خيانَةَ اَحَدِکُمْ في عِلْمِهِ اَشَدُّ مِنْ خيانَتِهِ في مالِهِ وَ اِنَّ اللّه‌َ سائِلُـکُمْ يَوْمَ الْقيامَةِ؛

در دانش، خيرخواه يکديگر باشيد که خيانت هر يک از شما در دانشش، سخت‌تر از خيانت او در مالش مي‌باشد و خداوند روز قيامت از شما بازخواست مي‌کند.

امالي طوسي، ص ۱۲۶، ح ۱۹۸.

حديث - ۳۹۸۷

امام باقرعليه‌السلام :

اَلْعُلَماءُ في اَنـْفُسِهِمْ خانَةٌ اِنْ کَـتَمُوا النَّصيحَةَ اِنْ رَاَوْا تائِها ضالاًّ لا يَهْدونَهُ اَوْ مَيِّتا لا يُحْيونَهُ فَبِئْسَ ما يَصْنَعونَ لاَِنَّ اللّه‌َ تَبارَکَ وَ تَعالي اَخَذَ عَلَيْهِمُ الْميثاقَ فِي الْـکِتابِ اَنْ يَاْمُروا بِالْمَعْروفِ وَ بِما اُمِروا بِهِ وَ اَنْ يَنْهَوْا عَمّا نُهوا عَنْهُ وَ اَنْ يَتَعاوَنوا عَلَي الْبِرِّ وَ التَّقْوي وَ لا يَتَعاوَنوا عَلَي الاِْثْمِ وَ الْعُدْوانِ؛

اگر دانشمندان نصيحت را پنهان دارند، خيانت کرده‌اند. اگر سرگشته گمراهي را ديدند و او راراهنمايي نکردند و يا (دل) مرده‌اي را زنده ننمودند، وه که چه کار زشتي کرده‌اند! چون خداوند تبارک و تعالي در کتاب از ايشان پيمان گرفته که به معروف و آنچه فرمان يافته‌اند فرمان دهند و از آنچه نهي شده‌اند نهي کنند و بر نيکوکاري و پرهيزکاري، يکديگر را ياري کنند و در گناه و ستم يکديگر را ياري نکنند.

کافي ، ج ۸ ، ص ۵۴، ح ۱۶.

حديث - ۳۹۸۸

امام عليعليه‌السلام :

خُذوا مِنْ کُلِّ عِلْمٍ اَحْسَنَهُ فَاِنَّ النَحْلَ يَاْکُلُ مِنْ کُلِّ زَهْرٍ اَزْيَنَهُ فَيَتَوَلَّدُ مِنْهُ جَوهَرانِ نَفيسانِ: اَحَدُهُما فيهِ شِفاءٌ لِلنّاسِ وَ الآْخَرُ يُسْتَضاءُ بِهِ؛

از هر دانشي بهترينش را انتخاب کنيد، زنبورِ عسل از هر گلي زيباترينش را مي‌خورد. در نتيجه دو جواهر گران‌بها از آن توليد مي‌شود: يکي (عسل) براي مردم شفاست و ديگري (موم) که از آن روشنايي مي‌گيرند.

غرر الحکم ، ح ۵۰۸۲.

حديث - ۳۹۸۹

امام رضاعليه‌السلام :

رَحِمَ اللّه‌ُ عَبْدا اَحيا اَمْرَنا يَتَعَلَّمُ عُلومَنا وَ يُعَلِّمُهَا النّاسَ ، فَاِنَّ النّاسَ لَوْ عَلِموا مَحاسِنَ کَلامِنا لاَتَّبَعونا؛

رحمت خدا بر بنده‌اي که امر ما را زنده کند... دانش‌هاي ما را فرا گيرد و به مردم بياموزد. اگر مردم زيبايي‌هاي سخنان ما را مي‌دانستند، از ما پيروي مي‌کردند.

معاني الأخبار ، ص ۱۸۰، ح ۱.

حديث - ۳۹۹۰

امام صادقعليه‌السلام :

وَ الْمُتَعَلِّمُ يَحْتاجُ اِلي رَغْبَةٍ وَ اِرادَةٍ و فَراغٍ وَ نُسُکٍ وَ خَشْيَةٍ وَ حِفْظٍ وَ حَزْمٍ؛

دانش اندوز به شوق، اراده، فراغت، عبادت، ترس از خدا، مراقبت و آينده‌نگري نياز دارد.

مصباح الشريعه، ص ۱۵.

حديث - ۳۹۹۱

رسول اکرمصلى‌الله‌عليه‌وآله‌وسلم :

مَنْ جاءَهُ الْمَوتُ وَ هُوَ يَطْلُبُ الْعِلْمَ لِيُحْيِيَ بِهِ الاِْسلامَ کانَ بَيْنَهُ وَ بَيْنَ الاَْنبِياء دَرَجَةٌ واحِدَةٌ فِي الْجَنَّةِ؛

هر کس در جستجوي دانش باشد تا با آن اسلام را زنده کند و مرگ او فرا رسد، در بهشت ميان او و پيامبران تنها يک درجه فاصله است.

منية المريد ، ص ۱۰۰.

حديث - ۳۹۹۲

امام سجادعليه‌السلام :

لَوْ يَعْلَمُ النّاسُ ما في طَـلَبِ الْعِلْمِ لَطَـلَبوهُ وَ لَو بِسَفْکِ الْمُهَجِ وَ خَوضِ اللُّجَجِ اِنَّ اللّه‌َ تَبارَکَ وَ تَعالي اَوحي اِلي دانيالَ : اِنَّ اَمْقَتَ عَبيدي اِلَيَّ الْجاهِلُ الْمُسْتَخِفُّ بِحَقِّ اَهْلِ الْعِلْمِ ، التّارِکُ لِلاِْقْتِداءِ بِهِمْ وَ اِنَّ اَحَبَّ عَبيدي اِلَيَّ التَّقيُّ الطّالِبُ لِلثَّوابِ الْجَزيلِ اَللاّزِمُ لِلْعُلَماءِ التّابِـعُ لِلْحُلَماءِ القابِلُ عَنِ الْحُـکَماءِ؛

اگر مردم مي‌دانستند که در جستجوي دانش چه چيزي [نهفته] است، بي‌گمان در پي آن مي‌رفتند، حتّي اگر با ريخته شدن خون و فرو رفتن در اعماق دريا باشد. خداي تبارک و تعالي به دانيال وحي کرد: منفورترين بندگانم نزد من، ناداني است که حق اهل علم را سبک بشمارد و پيروي از ايشان را رها کند و محبوب‌ترين بندگانم نزد من، تقوا پيشه‌اي است که جوياي پاداش فراوان، همراه دانشمندان، پيرو بردباران و پذيراي حکيمان باشد.

کافي ، ج ۱، ص ۳۵، ح ۵.

حديث - ۳۹۹۳

امام عليعليه‌السلام :

کُلَّ وِعاءٍ يَضيقُ بِما جُعِلَ فيهِ اِلاّ وِعاءُ الْعِلْمِ فَاِنَّهُ يَتَّسِعُ بِهِ؛

هر ظرفي که در آن چيزي ريخته شود پر مي‌شود، مگر ظرف دانش که هر چه در آن ريخته شود جا باز مي‌کند.

نهج البلاغه ، حکمت ۲۰۵.

حديث - ۳۹۹۴

رسول اکرمصلى‌الله‌عليه‌وآله‌وسلم :

اِنَّ لُقْمانَ قالَ لاِبْنِهِ : يا بُنَيَّ عَلَيْکَ بِمَجالِسِ الْعُلَماءِ وَ اسْتَمِعْ کَلامَ الْحُکَماءِ فَاِنَّ اللّه‌َ يُحْيِي الْقَلْبَ الْمَيِّتَ بِنورِ الْحِکْمَةِ کَما يُحْيِي الاَْرْضَ الْمَيتَةَ بِوابِلِ الْمَطَرِ؛

لقمان به پسرش گفت: فرزندم! همواره در مجلس دانشمندان باش و سخنان حکيمان را بشنو، که خداوند، دل مرده را به نور حکمت زنده مي‌کند؛ همان گونه که زمين مرده را با باران سيل‌آسا، زنده مي‌گرداند.

معجم الکبير ، ج ۸ ، ص ۱۹۹

حديث - ۳۹۹۵

امام صادقعليه‌السلام :

اَلْعِلْمُ مَقْرونٌ اِلَي الْعَمَلِ ، فَمَنْ عَلِمَ عَمِلَ ، ومَنْ عَمِلَ عَلِمَ ، وَالْعِلْمُ يَهْتِفُ بِالْعَمَلِ فَاِنْ اَجابَهُ وَ اِلاَّ ارْتَحَلَ عَنْهُ؛

دانش، با عمل همراه است، پس هر که دانست، عمل کرد و هر که عمل کرد، دانست و دانش، به عمل فرا مي‌خواند. پس اگر او را اجابت کرد، چه بهتر وگرنه از او جدا مي‌گردد.

کافي ، ج ۱، ص ۴۴، ح ۲.

حديث - ۳۹۹۶

رسول اکرمصلى‌الله‌عليه‌وآله‌وسلم :

طَـلَبُ الْعِلْمِ فَريضَةٌ عَلي کُلِّ مُسْلِمٍ ، فَاطْلُبُوا الْعِلْمَ مِنْ مَظانِّهِ ، وَاقْتَبِسوهُ مِنْ اَهْلِهِ؛

در پي دانش بودن، بر هر مسلماني واجب است، پس دانش را از جايي که احتمال بودنش هست، بجوييد و آن را از اهلش فراگيريد.

امالي طوسي، ص ۵۶۹، ح ۱۱۷۶.

حديث - ۳۹۹۷

رسول اکرمصلى‌الله‌عليه‌وآله‌وسلم :

قَلْبٌ لَيْسَ فيهِ شَي‌ءٌ مِنَ الحِکمَةِ کَبَيْتٍ خَرِبٍ ، فَتَعَلَّموا وعَلِّموا ، وتَفَقَّهوا ولا تَموتوا جُهّالاً ؛ فَاِنَّ اللّه‌َ لا يَعذِرُ عَلَي الْجَهْلِ؛

دلي که در آن حکمت نيست، همچون خانه‌اي ويران است. پس بياموزيد و آموزش دهيد، بفهميد و نادان نميريد که خداي عزّ و جلّ، بهانه‌اي را براي ناداني نمي‌پذيرد.

الفردوس ، ح ۴۵۹۰.

حديث - ۳۹۹۸

امام عليعليه‌السلام :

يا مُؤمِنُ اِنَّ هذَا الْعِلْمَ وَالاَْدَبَ ثَمَنُ نَفْسِکَ فَاجْتَهِدْ في تَعَلُّمِها فَما يَزيدُ مِنْ عِلْمِکَ وَ اَدَبِکَ يَزيدُ في ثَمَنِکَ وَ قَدْرِکَ، فَاِنَّ بِالْعِلْمِ تَهْتَدي اِلي رَبِّکَ؛

اي انسان با ايمان، در حقيقت اين دانش و ادب، بهاي توست، پس در آموختن آن بکوش، زيرا هرچه بر دانش و ادبت افزوده شود، بر ارج و بهاي تو افزوده مي‌شود، چرا که با دانش به سوي پروردگارت هدايت مي‌شوي.

روضة الواعظين، ص ۱۱.

حديث - ۳۹۹۹

امام عليعليه‌السلام مي فرمايند:

اِذا کانَ في رَجُلٍ خَلَّةٌ رائِقَةٌ فَانْتَظِروا اَخَواتِها؛

اگر در وجود کسي خصلتي پسنديده باشد، انتظار خصلت‌هاي پسنديده ديگري را نيز در او داشته باشيد.

نهج البلاغه، حکمت ۴۴۵

حديث - ۴۰۰۰

امام عليعليه‌السلام مي فرمايند:

اَلْکَريمُ يَري مَکارِمَ اَفْعالِهِ دَيْنا عَلَيْهِ يَقْضيهِ، اَللَّئيمُ يَري سَوالِفَ اِحْسانِهِ دَيْنا لَهُ يَقْتَضيهِ ؛

بزرگوار، نيکوکاري‌هاي خود را بدهي به گردن خود مي‌داند که بايد بپردازد و فرومايه، احسان‌هاي گذشته خود را بدهي به گردن ديگران مي‌داند که بايد پس بگيرد.

غررالحکم، ح ۲۰۳۱ و ۲۰۳۲

حديث - ۴۰۰۱

امام عليعليه‌السلام مي فرمايند:

تِسْعَةُ اَشْياءَ قَبيحةٌ وَ هِيَ مِنْ تِسْعَةِ اَنـْفُسٍ اَقبَحُ مِنها مِنْ غَيْرِهِمْ: ضيقُ الذَّرْعِ مِنَ الْـمُلوکِ وَ الْبُخْلُ مِنَ الاَْغْنياءِ وَ سُرْعَةُ الْغَضَبِ مِنَ الْعُلَماءِ وَ الصِّبا مِنَ الْکُهولِ وَ الْقَطيعَةُ مِنَ الرُّؤوسِ وَ الْکِذْبُ مِنَ الْـقُضاةِ وَ الزَّمانَةُ مِنَ الاَْطِبّاءِ وَ الْبَذاءُ مِنَ النِّساءِ وَ الطَّيشُ مِن ذَوِي السُّلْطانِ؛

نُه چيز زشت است، اما از نه گروه زشت‌تر: درماندگي و ناتواني از دولتمردان؛ بخل از ثروتمندان؛ زود خشمي از دانشمندان؛ حرکات بچگانه از ميانسالان؛ جدايي حاکمان از مردم؛ دروغ از قاضيان؛ بيماري کهنه از پزشکان؛ بدزباني از زنان و سختگيري و ستمگري از سلاطين.

دعائم الإسلام، ج ۱، ص ۸۳

حديث - ۴۰۰۲

امام عليعليه‌السلام مي فرمايند:

عَوِّدْ لِسانَکَ لينَ الْکَلامِ وَ بَذْلَ السَّلامِ، يَکْثُرْ مُحِبّوکَ وَ يَقِلَّ مُبْغِضوکَ؛

زبان خود را به نرمگويي و سلام کردن عادت ده، تا دوستانت زياد و دشمنانت کم شوند.

غررالحکم، ح ۶۲۳۱

حديث - ۴۰۰۳

امام صادقعليه‌السلام مي فرمايند:

قالَ لُقْمانُ لاِبْنِهِ: يا بُنَيَّ ايّاکَ وَ الضَّجَرَ وَ سوءَ الْخُلْقِ وَ قِلَّةَ الصَّبْرِ فَلا يَسْتَقيمُ عَلي هذِهِ الْخِصالِ صاحِبٌ وَ اَ لْزِمْ نَفْسَکَ التُّؤَدَةَ في اُمورِکَ وَ صَبِّرْ عَلي مَؤوناتِ الاِْخْوانِ نَفْسَکَ وَ حَسِّنْ مَعَ جَميعِ النّاسِ خُلْقَکَ؛

لقمان به فرزندش فرمود: فرزندم! از بي‌حوصلگي و بد اخلاقي و بي‌تابي دوري کن که هيچ دوستي تحمل اين خصلت‌ها را ندارد. در کارهايت آرام و بردبار، در تحمّل زحمات برادران صبور و با همه مردم خوش اخلاق باش.

قصص الأنبياء، ص ۱۹۸، ح ۲۴۵

حديث - ۴۰۰۴

پيامبراکرمصلى‌الله‌عليه‌وآله‌وسلم مي فرمايند:

لا تَـکُنْ عَيّابا وَ لا مَدّاحا وَ لا طَعّانا وَ لا مُماريا؛

نه عيب‌جو باش و نه ثناگو، نه زخم‌زبان زن و نه مجادله گر.

مکارم الاخلاق، ص ۴۶۷

حديث - ۴۰۰۵

امام حسينعليه‌السلام مي فرمايند:

لا تَقولَنَّ في اَخيکَ المُؤْمِنِ اِذا تَواري عَنْکَ اِلاّ ما تُحِبُّ اَنْ يَقولَ فيکَ اِذا تَوارَيْتَ عَنْهُ؛

وقتي که برادر ديني‌ات از تو جدا شد، سخني پشت سر او نگو، مگر اين که دوست داري او در پشت سر تو آن را بگويد.

بحارالأنوار، ج ۷۸، ص ۱۲۷.

حديث - ۴۰۰۶

امام عليعليه‌السلام مي فرمايند:

رَأْسُ الْعِلْمِ التَّمْييزُ بَيْنَ الاَْخْلاقِ وَ اِظْهارُ مَحْمودِها وَ قَمْعُ مَذْمومِها؛

بالاترين درجه دانايي، تشخيص اخلاق از يکديگر و آشکار کردن اخلاق پسنديده و سرکوب اخلاق ناپسند است.

غررالحکم، ح ۵۲۶۷..

حديث - ۴۰۰۷

امام عليعليه‌السلام مي فرمايند:

عَوِّدْ نَفْسَکَ الْجَميلَ فَبِاعْتيادِکَ اِيّاهُ يَعودُ لَذيذا؛

خودت را به کارهاي زيبا عادت بده که اگر به آنها عادت کني، برايت لذت بخش مي‌شوند.

شرح‌نهج البلاغه، ابن ابي‌الحديد، ج۲۰، ص۲۶۶.

حديث - ۴۰۰۸

تَوَقُّعُ الْفَرَجِ اِحدَي الرّاحَتَيْنِ؛

انتظار گشايش، يکي از دو آسايش است.

غررالحکم، ح ۴۵۷۸

حديث - ۴۰۰۹

امام صادقعليه‌السلام مي فرمايند:

مَنْ وَجَدَ هَمّا وَ لا يَدري ما هُوَ فَلْيَغْسِلْ رَأْسَهُ؛

هر کس غمگين شد و علت آن را ندانست، سر خود را بشويد.

الدعوات للراوندي، ص ۱۲۰.

حديث - ۴۰۱۰

امام عليعليه‌السلام مي فرمايند:

حُسْنُ الظَّنِّ راحَةُ الْقَلْبِ وَ سَلامَةُ الدّينِ؛

خوش‌گماني، مايه آسايش قلب و سلامت دين است.

غررالحکم، ح ۴۸۱۶

حديث - ۴۰۱۱

امام صادقعليه‌السلام مي فرمايند:

اَلنَّومُ راحَةٌ لِلْجَسَدِ وَ النُّطْقُ راحَةٌ لِلرُّوحِ وَ السُّکوتُ راحَةٌ لِلْعَقْلِ؛

خواب مايه آسايش جسم، سخن مايه آسايش جان و سکوت مايه آسايش عقل است.

من لايحضره الفقيه، ج ۴، ص ۴۰۲.

حديث - ۴۰۱۲

امام عليعليه‌السلام مي فرمايند:

اَصْلُ الْعَقْلِ القُدَرةُ وَ ثَمَرَتُها السُّرورُ؛

ريشه عقل، قدرت است و ميوه آن شادي.

بحارالأنوار، ج ۷۸، ص ۷.

حديث - ۴۰۱۳

امام صادقعليه‌السلام مي فرمايند:

اَلسُّرُورُ في ثَلاثِ خِلالٍ: فِي الْوَفاءِ وَ رِعايَةِ الحُقوقِ وَ النُّهوضِ فِي النَّوائِبِ؛

شادي در سه چيز است: وفاداري، رعايت حقوق و ايستادگي در برابر سختي‌ها.

تحف العقول، ص ۳۲۳

حديث - ۴۰۱۴

پيامبراکرمصلى‌الله‌عليه‌وآله‌وسلم مي فرمايند :

اِنَّ الزاهِدَ فِي الدُّنْيا يَرْتَجي وَ يُريحُ قَلْبَهُ وَ بَدَنَهُ فِي الدُّنْيا وَ الآْخِرَةِ وَ الراغِبَ فيها يُتْعِبُ قَلْبَهُ وَ بَدَنَهُ فِي الدُّنْيا وَ الآْخِرَةِ؛

هر کس به دنيا بي رغبت است، اميدوار است و تن و جانش را در دنيا و آخرت آسوده مي‌گذارد و هر کس دل به دنيا ببندد، تن و جان خود را در دو دنيا به زحمت مي‌اندازد.

اعلام الدين، ص ۳۴۳.

حديث - ۴۰۱۵

امام صادقعليه‌السلام :

لَمّا سُئِلَ عَنْ طَريقِ الراحَةِ ـ : في خِلافِ الْهَوي. قيل: فَمَتي يَجِدُ عَبدٌ الرّاحَةَ؟ فَقالَعليه‌السلام عِنْدَ اَوَّلِ يَوْمٍ يَصيرُ فِي الْجَنَّةِ؛

در پاسخ به اين سؤال که راه رسيدن به آسايش چيست؟ فرمودند: مخالفت با هوا و هوس. عرض شد: پس، چه وقت انسان به آسايش مي‌رسد؟ فرمودند: در نخستين روز ورودش به بهشت.

تحف العقول، ص ۳۷۰.

حديث - ۴۰۱۶

امام صادقعليه‌السلام مي فرمايند:

مَنْ قالَ في کُلِّ يَوْمٍ مِائَةَ مَرَّةٍ لا حَوْلَ وَ لا قُوَّةَ اِلاّ بِاللّه‌ِ دَفَعَ اللّه‌ُ بِها عَنْهُ سَبْعينَ نَوْعا مِنَ الْبَلاءِ اَيْسَرُهَا الْهَمُّ؛

هر کس در هر روز صد مرتبه لا حَوْلَ وَ لا قُوَّةَ اِلاّ بِاللّه‌ِ بگويد، خداوند هفتاد نوع بلا را از او دفع مي‌کند، که کوچکترين آن غم و اندوه است.

ثواب الأعمال، ص ۱۶۲.