تذکراین کتاب توسط مؤسسه فرهنگی - اسلامی شبکة الامامین الحسنین عليهما‌السلام بصورت الکترونیکی برای مخاطبین گرامی منتشر شده است.

لازم به ذکر است تصحیح اشتباهات تایپی احتمالی، روی این کتاب انجام گردیده است.

بانک احادیث اهل بیتعليه‌السلام

(پزشکی)

واحد تحقیقات رایانه ای قائمیه اصفهان.

تغذیه و آداب آن

حدیث - ۱

امام صادقعليه‌السلام فرمودند:

ما اتخمت قط و ذلک انی لم ابداء بطعام الا قلت بسم الله و لم افرغ من طعام الا قلت الحمدلله.

هرگز هضم غذا بر من مشکل نشده است، زیرا هیچ گاه شروع به غذا نکردم مگر اینکه ((بسم الله)) گفتم و هیچ گاه از غذا خوردن فارغ نشدم مگر آنکه ((الحمدلله)) گفتم.

وسائل الشیعه، ۱۶ ص ۵۸۶ ح ۷

حدیث - ۲

امام هادیعليه‌السلام :

خَیرُ الأَشیاءِ لِحُمَّی الرِّبعِ أن یُؤکَلَ فی یَومِهَا الفالوذَجُ المَعمولُ بِالعَسَلِ ویُکثَرَ زَعفَرانُهُ ، ولا یُؤکَلَ فی یَومِها غَیرُهُ

بهترین چیز برای تبِ رِبع آن است که در روز غلبه تب ، فالوده‌ای که با عسل ساخته شده و زعفران فراوانی دارد ، خورده شود و در آن روز ، چیزی دیگر خورده نشود

طبّ الأئمّة لابنی بسطام ، صفحه ۵۱ عن أبی جعفر ، بحار الأنوار ، جلد ۶۲ ، صفحه ۱۰۰ ، حدیث - ۲۴ دانش نامه احادیث پزشکی : ۲ / ۴۰۶

حدیث - ۳

الإمام الصادقعليه‌السلام :

المَحمومُ یُغسَلُ لَهُ السَّویقُ ثَلاثَ مَرّاتٍ ویُعطاهُ ؛ فَإِنَّهُ یَذهَبُ بِالحُمّی ، ویُنَشِّفُ المِرارَ وَالبَلغَمَ ، ویُقَوِّی السّاقَینِ

امام صادقعليه‌السلام :

به تب دار ، سه بار سویق شسته شده ، داده می‌شود این ، تب را می‌بَرَد ، تلخه و بلغم را می‌خشکانَد و ساق پاها را تقویت می‌کند

مستدرک الوسائل ، جلد ۱۶ ، صفحه ۳۳۷ ، حدیث - ۲۰۰۷۷ دانش نامه احادیث پزشکی : ۱ / ۵۶۶

حدیث - ۴

امام کاظمعليه‌السلام :

أطعِمُوا المَحمومَ لَحمَ القِباجِ ؛ فَإِنَّهُ یُقَوِّی السّاقَینِ ، ویَطرُدُ الحُمّی طَرداً

به تب دار ، گوشت کبک بخورانید ؛ چرا که پاها را نیرو می‌دهد و تب را کاملاً دور می‌کند

بحارالأنوار ، جلد ۶۵ ، صفحه ۴۳ ، حدیث - ۱ دانش نامه احادیث پزشکی : ۱ / ۵۶۶

حدیث - ۵

الإمام الرضاعليه‌السلام :

مَن أرادَ دَفَعَ الزُّکامِ فِی الشِّتاءِ أجمَعَ ، فَلیَأکُل کُلَّ یَومٍ ثَلاثَ لُقَمِ شَهدٍ .

وَلیَشُمَّ النَّرجِسَ ؛ فَإِنَّهُ یَأمَنُ الزُّکامَ ، وکَذلِکَ الحَبَّةُ السَّوداءُ

وإذا جاءَ الزُّکامُ فِی الصَّیفِ ، فَلیَأکُل کُلَّ یَومٍ خِیارَةً واحِدَةً ، وَلیَحذَرِ الجُلوسَ فِی الشَّمسِ

امام رضاعليه‌السلام :

هر کس می‌خواهد در همه زمستان از زکام ایمن بماند ، هر روز ، سه لقمه عسل با موم آن بخورد و نرگس ببوید ؛ چرا که از زکام ، ایمنی می‌دهد سیاه‌دانه نیز چنین است

امّا اگر زکام در تابستان پیش آید ، در هر روز ، یک خیار بخورد و از نشستن در آفتاب ، خودداری ورزد

طبّ الإمام الرضاعليه‌السلام ، صفحه ۳۷ وص ۳۸ ، بحار الأنوار ، جلد ۶۲ ، صفحه ۳۲۴ دانش نامه احادیث پزشکی : ۱ / ۳۳۴

حدیث - ۶

الإمام الرضاعليه‌السلام :

إدمانُ أکلِ کُلَی الغَنَمِ وأجوافِها ، یَعکِسُ المَثانَةَ

امام رضاعليه‌السلام :

عادت داشتن به خوردن قلوه و شکمبه (سیرابی) گوسفند ، مثانه را دیگرگون می‌کند

طبّ الإمام الرضاعليه‌السلام ، صفحه ۶۴ ، بحار الأنوار ، جلد ۶۲ ، صفحه ۳۲۱ ، دانش نامه احادیث پزشکی : ۱ / ۵۸۶

حدیث - ۷

رسول اللّهصلى‌الله‌عليه‌وآله‌وسلم :

لا تُکرِهوا مَرضاکُم عَلَی الطَّعامِ وَالشَّرابِ ؛ فَإِنَّ اللّه‌َ یُطعِمُهُم ویَسقیهِم

پیامبر خداصلى‌الله‌عليه‌وآله‌وسلم :

بیمارانتان را به خوردنی و نوشیدنی وادار مکنید ؛ چرا که خداوند ، به آنان می‌خورانَد و می‌نوشانَد

بحارالأنوار ، جلد ۶۲ ، صفحه ۱۴۲ ، حدیث - ۱۳ دانش نامه احادیث پزشکی : ۱ / ۱۸۲

حدیث - ۸

الإمام الکاظمعليه‌السلام :

مَن أکَلَ اللَّحمَ بِالبَیضِ کَبُرَ عَظمُ وَلَدِهِ

امام کاظمعليه‌السلام :

هر کس تخم‌مرغ و پیاز و روغن زیتون بخورد ، استخوان فرزندش درشت خواهد شد

بحار الأنوار ، جلد ۱۰۴ ، صفحه ۸۴ ، حدیث - ۴۱ دانش نامه احادیث پزشکی : ۲ / ۲۲۸

حدیث - ۹

الإمامُ الباقرُعليه‌السلام :

اِستَرضِعْ لِولدِکَ بِلَبَنِ الحِسانِ ، وإیّاکَ والقِباحَ ؛ فإنّ اللَّبَنَ قد یُعدِی

امام باقرعليه‌السلام :

برای شیر دادن کودک خود دایه خوش اخلاق استخدام کن و از دایه‌های بد اخلاق دوری کن ؛ زیرا شیر (ویژگیها را) سرایت می‌دهد

الکافی : ۶ / ۴۴ / ۱۲

حدیث - ۱۰

الإمام علیّعليه‌السلام :

اُنظُروا مَن تُرضِعُ أولادَکُم ؛ فَإِنَّ الوَلَدَ یَشِبُّ عَلَیهِ

امام علیعليه‌السلام :

بنگرید که چه کسی فرزندانتان را شیر می‌دهد ؛ چرا که کودک ، به همین شیر ، رشد می‌کند

الکافی ، جلد ۶ ، صفحه ۴۴ ، حدیث - ۱۰، دانش نامه احادیث پزشکی : ۱ / ۶۸۰

حدیث - ۱۱

الإمام الباقرعليه‌السلام :

اِستَرضِع لِوَلَدِکَ بِلَبَنِ الحِسانِ ، وإیّاکَ وَالقِباحَ ؛ فَإِنَّ اللَّبَنَ قَد یُعدی

امام باقرعليه‌السلام :

برای فرزند خود ، از زنان زیبا ، شیردهی بخواه و از زشتان بپرهیز ؛ چرا که شیر ، گاه سرایت می‌کند

تهذیب الأحکام ، جلد ۸ ، صفحه ۱۱۰ ، حدیث - ۳۷۶ ، دانش نامه احادیث پزشکی : ۱ / ۶۸۲

حدیث - ۱۲

رسول اللّهصلى‌الله‌عليه‌وآله‌وسلم :

لا تَستَرضِعُوا الحَمقاءَ ولاَ العَمشاءَ ؛ فِإِنَّ اللَّبَنَ یُعدی

پیامبر خداصلى‌الله‌عليه‌وآله‌وسلم :

زن کودن و نیز زنی را که چشمش ضعیف است و آب‌ریزش دارد ، به دایگی مگیرید ؛ چرا که شیر ، سرایت می‌کند

بحار الأنوار ، جلد ۱۰۳ ، صفحه ۳۲۳ ، حدیث - ۱۳،دانش نامه احادیث پزشکی : ۱ / ۶۸۲

حدیث - ۱۳

رسول اللّهصلى‌الله‌عليه‌وآله‌وسلم :

مِن سُنَّتِی التَّزویجُ ، وَاطلُبُوا الوَلَدَ ؛ فَإِنّی اُکاثِرُ بِکُمُ الاُمَمَ غَداً وتَوَقَّوا عَلی أولادِکُم لَبَنَ البَغِیِّ مِنَ النِّساءِ ، وَالمَجنونَةِ ؛ فَإِنَّ اللَّبَنَ یُعدی

پیامبر خداصلى‌الله‌عليه‌وآله‌وسلم :

همسر دادن و همسر گرفتن ، از سنّت من است فرزند بجویید ؛ چرا که من ، فردا به شما بر دیگر امّت‌ها فراوانی می‌جویم درباره فرزندانتان ، از شیر زنان بدکاره و دیوانه ، اجتناب کنید ؛ چرا که شیر ، سرایت می‌کند

بحار الأنوار ، جلد ۱۰۳ ، صفحه ۳۲۳ ، حدیث - ۹ دانش نامه احادیث پزشکی : ۱ / ۶۸۴

حدیث - ۱۴

الإمام الصادقعليه‌السلام :

عَلَیکَ بِالهِندَباءِ ؛ فَإِنَّهُ یَزیدُ فِی الماءِ ، ویُحَسِّنُ الوَلَدَ ، وهُوَ حارٌّ لَیِّنٌ ، یَزیدُ فِی الوَلَدِ الذُّکورَةَ

امام صادقعليه‌السلام :

بر تو باد کاسنی ؛ چرا که آب (مَنی) را می‌افزاید ، فرزند را نکو می‌سازد ، و گرم و نرم است و بیشتر ، فرزند ، پسر می‌شود

بحار الأنوار ، جلد ۱۰۴ ، صفحه ۸۳ ، حدیث - ۳۸ ، دانش نامه احادیث پزشکی : ۱ / ۶۶۰

حدیث - ۱۵

پیامبر خداصلى‌الله‌عليه‌وآله‌وسلم :

مُصُّوا الماءَ مَصّا ولاتَعُبّوهُ عَبّا ؛ فَإِنَّهُ یوجَدُ مِنهُ الکُبادُ

آب را بمکید و آن را یکجا سر نکشید ؛ چرا که درد جگر ، از آن می‌خیزد

الکافی ، جلد ۶ ، صفحه ۳۸۱ ، حدیث - ۱ ، بحار الأنوار ،ج ۶۶ ، صفحه ۴۶۶ ، حدیث - ۲۳ دانش نامه احادیث پزشکی : ۲ / ۱۴۸

حدیث - ۱۶

امام صادقعليه‌السلام :

شُربُ الماءِ مِن قِیامٍ بِالنَّهارِ یُمرِئُ الطَّعامَ ، وشُربُ الماءِ مِن قِیامٍ بِاللَّیلِ ، یورِثُ الماءَ الأَصفَرَ

ایستاده آشامیدن آب در روز ، غذا را گوارا می‌سازد و ایستاده آشامیدن آب در شب ، زرداب می‌آورد

بحار الأنوار ، جلد ۶۶ ، صفحه ۴۷۱ ، حدیث - ۴۹ دانش نامه احادیث پزشکی : ۲ / ۱۴۴

حدیث - ۱۷

امام صادقعليه‌السلام :

شُربُ الماءِ مِن قِیامٍ بِالنَّهارِ أقویَ وأصَحُّ لِلبَدَنِ

ایستاده آشامیدن آب در روز ، مایه قدرت افزون‌تر و تن‌درستی بیشتر است

الکافی ، جلد ۶ ، صفحه ۳۸۲ ، حدیث - ۱ عن السکونی دانش نامه احادیث پزشکی : ۲ / ۱۴۴

حدیث - ۱۸

امام صادقعليه‌السلام :

شُربُ الماءِ مِن قِیامٍ بِالنَّهارِ أدَرُّ لِلعَرَقِ ، وأقوی لِلبَدَنِ

ایستاده آشامیدن آب در روز ، موجب عرق کردن بیشتر و توان افزون‌تر بدن است

کتاب من لا یحضره الفقیه ، جلد ۳ ، صفحه ۳۵۳ ، حدیث - ۴۲۴۳ ، بحار الأنوار ، جلد ۶۶ ، صفحه ۴۵۹ ، حدیث - ۲ دانش نامه احادیث پزشکی : ۲ / ۱۴۴

حدیث - ۱۹

پیامبر خداصلى‌الله‌عليه‌وآله‌وسلم :

إذا شَرِبَ أحَدُکُمُ الماءَ وتَنَفَّسَ ثَلاثاً کانَ آمِناً

اگر کسی آب بخورد و [در میان آن ،] سه نفَس بکشد ، [از بیماریِ ناشی از یکجا سر کشیدن] در امان است

طبّ النبیّصلى‌الله‌عليه‌وآله‌وسلم ، صفحه ۵ ، بحار الأنوار ، جلد ۶۲ ، صفحه ۲۹۳ دانش نامه احادیث پزشکی : ۲ / ۱۴۲

حدیث - ۲۰

پیامبر خداصلى‌الله‌عليه‌وآله‌وسلم :

عَلَیکُم بِاللَّحمِ ؛ فَإِنَّ اللَّحمَ یُنمِی اللَّحمَ ، ومَن مَضی لَهُ أربَعونَ صَباحاً لَم یَأکُل لَحماً ساءَ خُلُقُهُ ، ومَن ساءَ خُلُقُهُ فَأَطعِموهُ اللَّحمَ ، ومَن أکَلَ شَحمَةً أنزَلَت مِثلَها مِنَ الدّاءِ

بر شما باد گوشت ؛ چرا که گوشت ، گوشت می‌رویانَد هر کس بر او چهل صبح بگذرد و گوشت نخورد ، بدخوی می‌شود هر کس بدخوی شد ، به او گوشت بخورانید هر کس چربی بخورد ، آن چربی به اندازه خود برای او بیماری فرود می‌آورد

المحاسن، جلد ۲، صفحه ۲۵۶، حدیث - ۱۸۰۷ عن‌أبیاُسامة عن‌الإمام الصادقعليه‌السلام ، بحار الأنوار، جلد ۶۶، ص۶۷، حدیث - ۴۳ دانش نامه احادیث پزشکی : ۲ / ۱۲۸

حدیث - ۲۱

امام صادقعليه‌السلام :

کُلُوا اللَّحمَ فی کُلِّ اُسبوعٍ ، ولا تُعَوِّدوهُ أنفُسَکُم وأولادَکُم ؛ فَإِنَّ لَهُ ضَراوَةً کَضَراوَةِ الخَمرِ ، ولا تَمنَعوهُم فَوقَ الأَربَعینَ یَوماً ؛ فَإِنَّهُ یُسیءُ أخلاقَهُم

در هر هفته ، یک بار گوشت بخورید و خود و فرزندانتان را بدان عادت ندهید ؛ زیرا موجب اعتیادی همچون اعتیاد به شراب می‌گردد نیز آنان را بیش از چهل روز ، از آن محروم مدارید ؛ چرا که آنان را بدخوی می‌کند

الاُصول الستّة عشر ، صفحه ۱۲ عن زید الزرّاد دانش نامه احادیث پزشکی : ۲ / ۱۲۶

حدیث - ۲۲

پیامبر خداصلى‌الله‌عليه‌وآله‌وسلم :

لا تَأکُلوا بِالشِّمالِ ؛ فَإِنَّ الشَّیطانَ یَأکُلُ بِالشِّمالِ

با دست چپ نخورید ؛ چرا که شیطان با دست چپ می‌خورد

کنز العمّال ، جلد ۱۵ ، صفحه ۲۶۱ ، حدیث - ۴۰۸۷۲ دانش نامه احادیث پزشکی : ۲ / ۹۸

حدیث - ۲۳

پیامبر خداصلى‌الله‌عليه‌وآله‌وسلم :

مَن أکَلَ بِشِمالِهِ أکَلَ مَعَهُ الشَّیطانُ ، ومَن شَرِبَ بِشِمالِهِ ، شَرِبَ مَعَهُ الشَّیطانُ

هر کس با دست چپ بخورد ، شیطان نیز همراه با او می‌خورد و هر کس با دست چپ بنوشد ، شیطان نیز همراه با او می‌نوشد

کنز العمّال ، جلد ۱۵ ، صفحه ۲۶۲ ، حدیث - ۴۰۸۷۶ وراجع : سنن الترمذی ، جلد ۴ ، صفحه ۲۵۷ ، حدیث - ۱۷۹۹ و صفحه ۲۵۸ ، حدیث - ۱۸۰۰ دانش نامه احادیث پزشکی : ۲ / ۹۸

حدیث - ۲۴

پیامبر خداصلى‌الله‌عليه‌وآله‌وسلم :

الأَکلُ بِالشِّمالِ مِنَ الجَفا

خوردن با دست چپ ، از نافرهیختگی است

الجعفریّات، صفحه ۱۶۲ عن الإمام الکاظم عن آبائهعليهم‌السلام دانش نامه احادیث پزشکی : ۲ / ۹۶

حدیث - ۲۵

امام علیعليه‌السلام :

لا یَنفُخُ الرَّجُلُ فی مَوضِعِ سُجودِهِ ، ولا یَنفُخُ فی طَعامِهِ ولا فی شَرابِهِ

نباید کسی بر محلّ سجده خود و نه در غذای خود و نه در آنچه می‌نوشد ، بدمد

بحار الأنوار ، جلد ۶۶ ، صفحه ۴۵۸ ، حدیث - ۱ وج ۷۹ ، صفحه ۲۱۲ ، حدیث - ۸ دانش نامه احادیث پزشکی : ۲ / ۹۶

حدیث - ۲۶

امام علیعليه‌السلام :

مَن أرادَ ألاّ یَضُرَّهُ طَعامٌ فَلا یَأکُل حَتّی یَجوعَ ، فَإِذا أَکَلَ فَلیَقُل : بِاسمِ اللّه‌ِ وبِاللّه‌ِ

هر کس که می‌خواهد غذایی او را آزار ندهد ، تا گرسنه نشده ، چیزی نخورَد و آن‌گاه هم که خواست بخورد ، بگوید : «بسم اللّه و باللّه»

طبّ الأئمّة لابنی بسطام ، صفحه ۶۰ عن جابر عن الإمام الباقرعليه‌السلام ، بحار الأنوار ، جلد ۶۶ ، صفحه ۳۸۰ ، حدیث - ۴۶ وراجع: الإمساک قبل الشبع ، حدیث - ۱۳۲۹ دانش نامه احادیث پزشکی : ۲ / ۷۸

حدیث - ۲۷

امام علیعليه‌السلام :

مَن أرادَ ألاّ یَضُرَّهُ طَعامٌ فَلا یَأکُل ، حَتّی یَجوعَ وتَنقی مَعِدَتُهُ ، فَإِذا أکَلَ فَلیُسَمِّ اللّه‌َ وَلیُجِدِ المَضغَ وَلیَکُفَّ عَنِ‌الطَّعامِ وهُوَ یَشتَهیهِ ، ویَحتاجُ إلَیهِ.

هر کس می‌خواهد هیچ غذایی به او زیان نرساند ، تنها هنگامی غذا بخورد که گرسنه شده و معده او [از خوراک پیشین ، ]پاک شده باشد پس چون خواست بخورد ، نام خدا را بر زبان آورَد ، خوب غذا را بجَوَد و در حالی از غذا خوردن دست بکشد که هنوز میل به خوردن دارد و به آن ، احساس نیاز می‌کند

بحارالأنوار ، جلد ۶۶ ، صفحه ۳۸۰ ، حدیث - ۴۶ وص ۴۱۰ ، حدیث - ۵ دانش نامه احادیث پزشکی : ۲ / ۸۸

حدیث - ۲۸

پیامبر خداصلى‌الله‌عليه‌وآله‌وسلم :

کُلُّ طَعامٍ لا یُذکَرُ اسمُ اللّه‌ِ عَلَیهِ ، فَإِنَّما هُوَ داءٌ ولا بَرَکَةَ فیهِ

هر غذایی که بر آن نام خدا برده نشود ، درد است و هیچ برکتی در آن نیست

کنز العمّال ، جلد ۱۵ ، صفحه ۲۳۸ ، حدیث - ۴۰۷۴۱ دانش نامه احادیث پزشکی : ۲ / ۷۴

حدیث - ۲۹

امام صادقعليه‌السلام :

لِکُلِّ شَیءٍ حِلیَةٌ ، وحِلیَةٌ الخِوانِ البَقلُ

هر چیز را زیوری است و زیور سفره ، سبزی است

الأمالی للطوسی ، صفحه ۳۰۴ ، حدیث - ۶۰۶ عن أبی قتادة ، مکارم الأخلاق ، جلد ۱ ، صفحه ۳۸۲ ، حدیث - ۱۲۸۰ ، بحار الأنوار ،جلد ۶۶ ، صفحه ۱۹۹ ، حدیث - ۱ دانش نامه احادیث پزشکی : ۲ / ۷۲

حدیث - ۳۰

الإمام الصادقعليه‌السلام :

مَن أحَبَّ أن یَکثُرَ ماؤُهُ ووَلَدُهُ ؛ فَلیُدمِن أکلَ الهِندَباءِ

امام صادقعليه‌السلام :

هر کس دوست دارد آب (منی) او و فرزندانش فراوان شود ، بر خوردن کاسنی ، مداومت ورزد

بحار الأنوار ، جلد ۶۶ ، صفحه ۲۰۷ ، حدیث - ۱۰ دانش نامه احادیث پزشکی : ۲ / ۵۰۴

حدیث - ۳۱

الإمام علیّعليه‌السلام :

کُلُوا الهِندَباءَ ، فَما مِن صَباحٍ إلاّ وتَنزِلُ عَلَیها قَطرَةٌ مِنَ الجَنَّةِ ، فَإِذا أکَلتُموها فَلا تَنفُضوها

امام علیعليه‌السلام :

کاسنی بخورید ، که هیچ صبحی نیست ، مگر این که قطره‌ای از بهشت بر آن ، فرو می‌افتد چون خواستید آن را بخورید ، قطره‌های آب را از رویش فرو متکانید

بحار الأنوار ، جلد ۶۶ ، صفحه ۲۰۷ ، حدیث - ۶ دانش نامه احادیث پزشکی : ۲ / ۵۰۲

حدیث - ۳۲

الإمام الصادقعليه‌السلام :

نِعمَ البَقلُ الهِندَباءُ ، ولَیسَ مِن وَرَقَةٍ إلاّ وعَلَیها قَطرَةٌ مِنَ الجَنَّةِ ، فَکُلوها ولا تَنفُضوها عِندَ أکلِها وکانَ أبیعليه‌السلام یَنهانا أن نَنفُضَهُ إذا أکَلناهُ

امام صادقعليه‌السلام :

کاسنی ، نکو سبزی‌ای است هیچ برگی از آن نیست که قطره‌ای از بهشت بر آن نباشد. آن را بخورید و به گاه خوردن، متکانید پدرمعليه‌السلام ما را نهی می‌فرمودند که به هنگام خوردن کاسنی ، آن را بتکانیم

بحار الأنوار ، جلد ۶۶ ، صفحه ۲۰۷ ، حدیث - ۹ دانش نامه احادیث پزشکی : ۲ / ۵۰۲

حدیث - ۳۳

الإمام الصادقعليه‌السلام :

الغُبَیراءُ لَحمُهُ یُنبِتُ اللَّحمَ ، وعَظمُهُ یُنبِتُ العَظمَ ، وجِلدُهُ یُنبِتُ الجِلدَ ، ومَعَ ذلِکَ ؛ فَإِنَّهُ یُسَخِّنُ الکُلیَتَینِ ، ویَدبَغُ المَعِدَةَ ، وهُوَ أمانٌ مِنَ البَواسیرِ وَالتَّقتیرِ ، ویُقَوِّی السّاقَینِ ، ویَق مَعُ عِرقَ الجُذامِ

امام صادقعليه‌السلام :

سنجد ، گوشتش گوشت می‌رویانَد ، استخوانش استخوان را رشد می‌دهد و پوستش پوست را می‌پرورد علاوه بر این ، سنجد ، کلیه‌ها را گرم می‌کند ، معده را پاک می‌سازد ، مایه ایمنی از بواسیر و تقطیر البول است ، ساق پا را قوی می‌کند و رگ جذام را به‌کلّی قطع می‌نماید

الکافی ، جلد ۶ ، صفحه ۳۶۱ ، حدیث - ۱ ، دانش نامه احادیث پزشکی : ۲ / ۴۱۴

حدیث - ۳۴

الإمام الرضاعليه‌السلام :

أطعِموا حَبالاکُم ذَکَرَ اللُّبانِ ، فَإِن یَکُ فی بَطنِها غُلامٌ خَرَجَ ذَکِیَّ القَلبِ عالِما شُجاعاً ، وإن تَکُ جارِیَةٌ حَسُنَ خَلقُها وخُلُقُها ، وعَظُمَت عَجیزَتُها ، وحَظِیَت عِندَ زَوجِها

امام رضاعليه‌السلام :

به زنان باردارتان ، کندر نر بدهید در این صورت ، اگر آنچه در شکم زن است ، پسر باشد ، بیداردل ، آگاه و دلیر می‌گردد ، و اگر دختر باشد ، روی و خویِ وی نکو می‌شود و سرین او سترگ می‌گردد و نزد همسرش بهره می‌یابد

بحارالأنوار ، جلد ۶۶ ، صفحه ۴۴۴ ، حدیث - ۸؛ دانش نامه احادیث پزشکی : ۲ / ۴۵۶

حدیث - ۳۵

رسول اللّهصلى‌الله‌عليه‌وآله‌وسلم - لِعَلِیٍّعليه‌السلام : یا عَلِیُّ ، ثَلاثَةٌ یَزِدنَ فِی الحِفظِ ویُذهِبنَ البَلغَمَ : اللُّبانُ ، وَالسِّواکُ ، وقِراءَةُ القُرآنِ

پیامبر خداصلى‌الله‌عليه‌وآله‌وسلم خطاب به امام علیعليه‌السلام فرمودند: ای علی ! سه چیز بر حافظه می‌افزاید و بلغم را می‌برد : کُندُر ، مسواک و قرائت قرآن

بحارالأنوار ، جلد ۶۶ ، صفحه ۴۴۳ ، حدیث - ۳ ، دانش نامه احادیث پزشکی : ۲ / ۴۵۲

حدیث - ۳۶

رسول اللهصلى‌الله‌عليه‌وآله‌وسلم :

عَلَیکُم بِاللُّبانِ ؛ فَإِنَّهُ . یَزیدُ فی العَقلِ ، ویُذَکِّی الذِّهنَ ، ویَجلُو البَصَرَ ، ویُذهِبُ النِّسیانَ

پیامبر خداصلى‌الله‌عليه‌وآله‌وسلم :

بر شما باد کُندُر؛ چرا که... عقل را افزون می‌کند ، ذهن را ذکاوت می‌دهد ، چشم را جلا می‌بخشد و فراموشی را از میان می‌بَرَد.

طبّ النبیّصلى‌الله‌عليه‌وآله‌وسلم ، صفحه ۶ ، بحار الأنوار ، جلد ۶۲ ، صفحه ۲۹۴ دانش نامه احادیث پزشکی : ۱ / ۲۴۸

حدیث - ۳۷

رسول اللّهصلى‌الله‌عليه‌وآله‌وسلم :

أطعِموا نِساءَکُم الحَوامِلَ اللُّبانَ ؛ فَإِنَّهُ یَزیدُ فی عَقلِ الصَّبِیِّ

پیامبر خداصلى‌الله‌عليه‌وآله‌وسلم :

به زنان آبستن خود ، کُندُر بدهید؛ چرا که عقل کودک را افزون می‌کند.

بحارالأنوار ، جلد ۶۶ ، صفحه ۴۴۴ ، حدیث - ۸ ؛ الفردوس ، جلد ۱ ، صفحه ۱۰۱ ، حدیث - ۳۳۱ عن ابن عمر دانش نامه احادیث پزشکی : ۱ / ۲۴۸

حدیث - ۳۸

الإمام الصادقعليه‌السلام :

شُربُ السَّویقِ بِالزَّیتِ یُنبِتُ اللَّحمَ ، ویَشُدُّ العَظمَ ، ویُرِقُّ البَشَرَةَ ، ویَزیدُ فِی الباهِ

امام صادقعليه‌السلام :

خوردن سویق با روغن زیتون ، گوشت برمی‌رویاند ، استخوان را استحکام می‌بخشد ، پوست را نازک می‌کند و بر توان جنسی می‌افزاید

بحار الأنوار ، جلد ۶۶ ، صفحه ۲۷۶ ، حدیث - ۶ دانش نامه احادیث پزشکی : ۱ / ۵۶۴

حدیث - ۳۹

رسول اللهصلى‌الله‌عليه‌وآله‌وسلم :

کُلُوا الزَّیتَ ؛ فَإِنَّهُ مُبارَکٌ ، وَائتَدِموا بِهِ وَادَّهِنوا بِهِ ؛ فَإِنَّهُ یَخرُجُ مِن شَجَرَةٍ مُبارَکَةٍ

پیامبر خداصلى‌الله‌عليه‌وآله‌وسلم :

روغن زیتون بخورید ؛ چرا که خجسته است از آن ، خورش بسازید و از روغن آن بر خویش بمالید ؛ چرا که از درختی خجسته بیرون می‌آید

کنز العمّال ، جلد ۱۵ ، صفحه ۲۷۹ ، حدیث - ۴۰۹۸۴ دانش نامه احادیث پزشکی : ۲ / ۳۲۸

حدیث - ۴۰

امام علیعليه‌السلام فرمودند:

لا تُنالُ الصِّحَّةُ إلاّ بِالحِمیَةِ

تن‌درستی ، جز با پرهیز ، به دست نمی‌آید

غرر الحکم ، حدیث - ۱۰۶۰۵ ، دانش نامه احادیث پزشکی : ۲ / ۲۶

حدیث - ۴۱

امام علیعليه‌السلام فرمودند:

صَلاحُ البَدَنِ الحِمیَةُ

پرهیز ، مایه درستیِ تن است

غرر الحکم ، حدیث - ۵۷۹۳ ، دانش نامه احادیث پزشکی : ۲ / ۲۶

حدیث - ۴۲

الإمام الرضاعليه‌السلام :

لَیسَ الحِمیَةُ مِنَ الشَّیءِ تَرکَهُ ، إنَّمَا الحِمیَةُ مِنَ الشَّیءِ الإِقلالُ مِنهُ

امام رضاعليه‌السلام :

پرهیز از یک چیز ، وا گذاردن آن نیست پرهیز از یک چیز ، تنها کم خوردن از آن است

بحار الأنوار ، جلد ۶۲ ، صفحه ۱۴۰ ، حدیث - ۱ دانش نامه احادیث پزشکی : ۲ / ۲۲

حدیث - ۴۳

امام کاظمعليه‌السلام فرمودند:

لَیسَ الحِمیةُ أن تَدَعَ الشیءَ أصلاً لا تَأکُلَهُ ، ولکنَّ الحِمیَةَ أن تَأکُلَ مِنَ الشیءِ وتُخَفِّفَ

پرهیز این نیست که چیزی را اصلاً نخوری ، بلکه پرهیز آن است که از هر چیزی سبک بخوری

الکافی : ۸ / ۲۹۱ / ۴۴۳

حدیث - ۴۴

رسول اللهصلى‌الله‌عليه‌وآله‌وسلم :

مَن أکَلَ قَبلَ أن یَشرَبَ و تَسَحَّرَ ، و مَسَّ شَیئا مِنَ الطِّیبِ ؛ قَوِیَ عَلَی الصِّیامِ

پیامبر خداصلى‌الله‌عليه‌وآله‌وسلم :

هر کس پیش از نوشیدن چیزی ، غذا بخورد و سَحَری میل کند و قدری بوی خوش [بر خود] بمالد ، بر روزه گرفتن ، توان بیشتری یابد

کنز العمّال ، جلد ۸ ، صفحه ۵۱۰ ، حدیث - ۲۳۸۸۲ نقلاً عن شُعب الإیمان عن أنس دانش نامه احادیث پزشکی : ۱ / ۱۰۸

حدیث - ۴۵

الإمام العسکریّعليه‌السلام :

کُلِ الرُّمّانَ بَعدَ الحِجامَةِ رُمّانا حُلوا ؛ فَإِنَّهُ یُسَکِّنُ الدَّمَ ، ویُصَفِّی الدَّمَ فِی الجَوفِ

امام حسن عسکریعليه‌السلام :

پس از حجامت ، انار بخور ، اناری شیرین ؛ چرا که خون را فرو می‌نشانَد و خون را در درون ، تصفیه می‌کند

طبّ الأئمّة لابنی بسطام ، صفحه ۵۹ ، بحار الأنوار ، جلد ۶۲ ، صفحه ۱۲۳ ، حدیث - ۵۲ دانش نامه احادیث پزشکی : ۱ / ۴۶۴

حدیث - ۴۶

رسول اللّهصلى‌الله‌عليه‌وآله‌وسلم

مِن وَصِیَّتِهِ لِعَلِیٍعليه‌السلام : یا عَلِیُّ ، تِسعَةُ أشیاءَ تورِثُ النِّسیانَ : أکلُ التُّفّاحِ الحامِضِ ، وأکلُ الکُزبُرَةِ ، وَالجُبنِ ، وسُؤرِ الفَأرَةِ ، وقِراءَةُ کِتابَةِ القُبورِ ، وَالمَشیُ بَینَ امرَأَتَینِ ، وطَرحُ القَملَةِ ، وَالحِجامَةُ فی النُّقرَةِ ، وَالبَولُ فِی الماءِ الرّاکِدِ

پیامبر خداصلى‌الله‌عليه‌وآله‌وسلم

در سفارش‌های ایشان به علیعليه‌السلام : ای علی! نه چیز است که فراموشی می‌آورَد: خوردن سیب تُرش ، خوردن گشنیز ، پنیر و پس‌مانده موش ، خواندن نوشته‌های روی قبر ، راه رفتن میان دو زن ، افکندن شپش ، حجامت در گودیِ پسِ سر ، و ادرار کردن در آب راکد.

بحار الأنوار ، جلد ۶۶ ، صفحه ۲۴۵ ، حدیث - ۲ دانش نامه احادیث پزشکی : ۱ / ۲۵۴

حدیث - ۴۷

الإمام الرضاعليه‌السلام :

أکلُ المَملوحَةِ وَاللَّحمانِ المَملوحَةِ وأکلُ السَّمَکِ المَملوحِ ، بَعدَ الحِجامَةِ والفَصدِ لِلعُروقِ ، یُوَلِّدَا البَهَقَ وَالجَرَبَ

امام رضاعليه‌السلام :

خوردن غذای نمکْ‌سود ، گوشت نمکْ‌سود و خوردن ماهی نمکْ‌سود ، پس از رگزنی و حجامت ، بَهَک و گَری ایجاد می‌کند

طبّ الإمام الرضاعليه‌السلام ، صفحه ۶۴ ، بحار الأنوار ، جلد ۶۲ ، صفحه ۳۲۱ دانش نامه احادیث پزشکی : ۱ / ۴۹۴

حدیث - ۴۸

رسول اللّهصلى‌الله‌عليه‌وآله‌وسلم

لِعَلِیٍّعليه‌السلام : یا عَلِیُّ ، اِفتَتِح طَعامَکَ بِالمِلحِ وَاختِم بِالمِلحِ ؛ فَإِنَّ مَنِ افتَتَحَ طَعامَهُ بِالمِلحِ وخَتَمَ بِالمِلحِ عوفِیَ مِنِ اثنَینِ وسَبعینَ نَوعاً مِن أنواعِ البَلاءِ ، مِنهُ الجُذامُ ، وَالجُنونُ ، وَالبَرَصُ

پیامبر خداصلى‌الله‌عليه‌وآله‌وسلم

در سفارش‌های ایشان به امام علیعليه‌السلام فرمودند: ای علی! غذا را با نمک ، آغاز کن و با نمک ، پایان ده؛ چه ، هر کس غذای خویش را با نمک آغاز کند و با نمک پایان دهد ، از هفتاد و دو نوع از انواع بلا که جذام ، دیوانگی و پیسی از آن جمله است ، به دور باشد.

الکافی ، جلد ۶ ، صفحه ۳۲۶ ، حدیث - ۲

حدیث - ۴۹

رسول اللّهصلى‌الله‌عليه‌وآله‌وسلم :

ثَلاثَةٌ یَفرَحُ بِهِنَّ الجِسمُ ویَربو : الطِّیبُ ، ولِباسُ اللَّیِّنِ ، وشُربُ العَسَلِ

رسول خداصلى‌الله‌عليه‌وآله‌وسلم :

سه چیز است که تن ، به واسطه آنها شاداب می‌شود و رشد می‌کند : بوی خوش ، جامه نرم و نوشیدن عسل

بحار الأنوار ، جلد ۶۲ ، صفحه ۲۹۵ دانش نامه احادیث پزشکی : ۱ / ۹۴

حدیث - ۵۰

رسول اللهصلى‌الله‌عليه‌وآله‌وسلم :

الطِّیبُ یَسُرُّ ، والعَسَلُ یَسُرُّ ، وَالنَّظَرُ إلَی الخُضرَةِ یَسُرُّ ، وَالرُّکُوبُ یَسُرُّ

پیامبر خداصلى‌الله‌عليه‌وآله‌وسلم :

بوی خوش ، شادی می‌آورد عسل ، شادی می‌آورد نگریستن به سبزه ، شادی می‌آورد و سواری ، شادی می‌آورد

صحیفة الإمام الرضاعليه‌السلام ، صفحه ۲۳۹ ، حدیث - ۱۴۴ ، دانش نامه احادیث پزشکی : ۱ / ۹۶

حدیث - ۵۱

رسول اللّهصلى‌الله‌عليه‌وآله‌وسلم :

لِکُلِّ شَیءٍ حیلَةٌ ، وحیلَةُ الصِّحَّةِ فِی الدُّنیا أربَعُ خِصالٍ : قِلَّةُ الکَلامِ ، و قِلَّةُ المَنامِ ، و قِلَّةُ المَشیِ ، و قِلَّةُ الطَّعامِ

پیامبر خداصلى‌الله‌عليه‌وآله‌وسلم :

هر کاری را چاره‌ای است و چاره تن‌درستی در دنیا ، چهار چیز است : کم سخن گفتن ، کم خفتن ، کم راه رفتن و کم خوردن

بحار الأنوار ، جلد ۸ ، صفحه ۱۴۴ ، حدیث - ۶۷ دانش نامه احادیث پزشکی : ۱ / ۹۲

حدیث - ۵۲

الإمام علیّعليه‌السلام

- وسُئِلَ فَقیلَ : إنَّ فِی القُرآنِ کُلَّ عِلمٍ إلاَّ الطِّبَّ؟: أما إنَّ فِی القُرآنِ لاَیَةً تَجمَعُ الطِّبَّ کُلَّهُ : « وَکُلُواْ وَاشْرَبُواْ وَلاَ تُسْرِفُواْ »

امام علیعليه‌السلام

در پاسخ این پرسش که : «آیا در قرآن ، همه دانش‌ها بجز دانش طب هست؟» زنهار ! در قرآن ، آیه‌ای هست که همه طب را یکجا در خود گرد آورده است : (بخورید و بیاشامید ؛ ولی زیاده‌روی نکنید)

الدعوات ، صفحه ۷۵ ، حدیث - ۱۷۴ ، بحار الأنوار ، جلد ۶۲ ، صفحه ۲۶۷ ، حدیث - ۴۲ دانش نامه احادیث پزشکی : ۲ / ۹۶

حدیث - ۵۳

امام حسینعليه‌السلام :

قالَ لی رَسولُ اللّهصلى‌الله‌عليه‌وآله‌وسلم : یا بُنَیَّ ، نَم عَلی قَفاکَ یَخمَص بَطنُکَ ، وَاشرَبِ الماءَ مَصّا یَمرَأکَ أکلُکَ ، وَاکتَحِل وَترا یُضِئ لَکَ بَصَرُکَ ، وَادَّهِن غِبّا تَتَشَبَّه بِسُنَّةِ نَبِیِّکَ

پیامبر خدا به من فرمودند: «فرزندم! به پشت بخواب تا شکمت کوچک شود ، آب را به مکیدن بنوش تا خوردنت بر تو گوارا آید ، به شمارِ دفعات فرد ، سرمه بکش تا چشمانت روشن شود و یک روز در میان ، روغن بزن تا به سنّت پیامبر خویش ، عمل کرده باشی».

دعائم الإسلام ، جلد ۲ ، صفحه ۱۶۴ ، حدیث - ۵۹۱ دانش نامه احادیث پزشکی : ۱ / ۳۰۰

حدیث - ۵۴

الإمام علیّعليه‌السلام :

العَسَلُ شِفاءٌ مِن کُلِّ داءٍ ولا داءَ فیهِ ؛ یُقِلُّ البَلغَمَ ، ویَجلُو القَلبَ

امام علیعليه‌السلام :

عسل ، شفای هر بیماری‌ای است و بیماری‌ای هم در آن نیست؛ بلغم را کم می‌کند و دل را جلا می‌دهد.

مکارم الأخلاق ، جلد ۱ ، صفحه ۳۵۹ ، حدیث - ۱۱۷۲ ، بحار الأنوار ، جلد ۶۶ ، صفحه ۲۹۴ ، حدیث - ۱۸ دانش نامه احادیث پزشکی : ۱ / ۲۳۴

حدیث - ۵۵

امام علیعليه‌السلام :

کُلُّ داءٍ مِنَ التُّخَمَةِ ما خَلاَ الحُمّی ؛ فَإِنَّها تَرِدُ وُروداً

هر بیماری‌ای از پُرخوری است ، مگر تب ، که ناگاه به بدن درمی‌آید

الکافی ، جلد ۶ ، صفحه ۲۶۹ ، حدیث - ۸ ، المحاسن ، جلد ۲ ، صفحه ۲۳۲ ، حدیث - ۱۷۱۱ ، بحار الأنوار ، جلد ۶۶ ، صفحه ۳۳۶ ، حدیث - ۲۹ دانش نامه احادیث پزشکی : ۲ / ۴۶

حدیث - ۵۶

امام علیعليه‌السلام :

إیّاکَ وإدمانَ الشِّبَعِ ؛ فَإِنَّهُ یُهَیِّجُ الأَسقامَ ویُثیرُ العِلَلَ

از اعتیاد به سیری حذر کن ؛ چرا که ناتن‌درستی‌ها را تحریک می‌کند و بیماری‌ها را برمی‌انگیزد

غرر الحکم ، حدیث - ۲۶۸۱ ، عیون الحکم والمواعظ ، صفحه ۹۷ ، حدیث - ۲۲۴۸ دانش نامه احادیث پزشکی : ۲ / ۴۴

حدیث - ۵۷

امام علیعليه‌السلام :

إدمانُ الشِّبَعِ یورِثُ أنواعَ الوَجَعِ

اعتیاد به سیری ، انواع دردها را به همراه می‌آورد

غرر الحکم ، حدیث - ۱۳۶۳ دانش نامه احادیث پزشکی : ۲ / ۴۴

حدیث - ۵۸

امام علیعليه‌السلام فرمودند:

مَن أکَلَ الطَّعامَ عَلَی النَّقاءِ ، وأجادَ الطَّعامَ تَمَضُّغاً ، وتَرَکَ الطَّعامَ وهُوَ یَشتَهیهِ ، ولَم یَحبِسِ الغائِطَ إذا أتی ؛ لَم یَمرَض إلاّ مَرَضَ المَوتِ

هر کس در گرسنگی کامل ، غذا بخورد ، غذا را خوب بجَوَد ، در حالی که هنوز میل خوردن دارد ، غذا را وا گذارد و چون احساس قضای حاجت کرد ، آن را محبوس ندارد ، به هیچ بیماری‌ای جز بیماری مرگ ، مبتلا نمی‌شود

مکارم الأخلاق ، جلد ۱ ، صفحه ۳۱۴ ، حدیث - ۱۰۰۳ ، بحار الأنوار ، جلد ۶۶ ، صفحه ۴۲۲ ، حدیث - ۳۷

حدیث - ۵۹

قال رسول اللهصلى‌الله‌عليه‌وآله‌وسلم : اَرْبَعةٌ تَزیدُ فِی الْعُمْرِ: اَلتَّزویجُ بِالاَْبْکارِ، وَ الاِْغْتِسالُ بِالْماءِ الحارِّ وَ النَّوْمُ عَلَی الْیَسارِ وَاَکْلُ التُّفاحِ بِالاَْسْحارِ.

پیامبر اکرمصلى‌الله‌عليه‌وآله‌وسلم : چهار چیز، بر عمر می افزایند: ازدواج با دختران، شستشو با آب گرم، خوابیدن بر شانه چپ و خوردن سیب در سحرگاهان.

«مواعظ العددیه، ص ۲۱۱»

حدیث - ۶۰

قال رسول اللهصلى‌الله‌عليه‌وآله‌وسلم : من قَلَّ اکلُه قَلَّ حسابُه.

رسول خداصلى‌الله‌عليه‌وآله‌وسلم فرمودند: هر کس خوراکش کم باشد حسابش )در روز قیامت) اندک (و آسان) خواهد بود.

«بحارالانوار، ج ۶۲، ص ۲۹۲»

حدیث - ۶۱

قال الامام الصادقعليه‌السلام : کثرةُ الاکل مکروه.

امام صادقعليه‌السلام فرمودند: پرخوری، مکروه (و امری ناپسند) است.

«فروع کافی، ج ۶، ص ۲۶۹»

حدیث - ۶۲

قال رسول اللهصلى‌الله‌عليه‌وآله‌وسلم جاءَنی جبرئیل فقال: یقول لک ربّک: یا محمد ما اَبغضتُ وِعاءً قطُّ کبُغضی بطناً مَلْاناً.

پیامبر اکرمصلى‌الله‌عليه‌وآله‌وسلم فرمودند: جبرئیل نزد من آمد و عرض کرد: پروردگارت می فرماید: ای محمد! هرگز ظرفی را به اندازه شکم پر، مبغوض و ناپسند نداشته ام.

«مستدرک الوسائل، ج ۱۶، ص ۲۱۲»

حدیث - ۶۳

قال الامام الصادقعليه‌السلام : لیس شیءٌ اَضرَّ لقلب المؤمن من کثرة الاکل و هی مُورِثةُ شیئین: قسوةُ القلب و هیجانُ الشهوة.

امام صادقعليه‌السلام فرمودند: برای دل (روح) مؤمن چیزی زیانبارتر از پرخوری نیست، زیرا پرخوری باعث سنگدلی و قساوت قلب و تحریک شهوت می گردد.

«مستدرک الوسائل، ج ۳، ص ۸۰»

حدیث - ۶۴

قال رسول اللهصلى‌الله‌عليه‌وآله‌وسلم : من کثر تسبیحُه و تمجیدُه و قَلَّ طعامُه و شرابُه و منامُه إشتاقَتْه الملائکة.

رسول خداصلى‌الله‌عليه‌وآله فرمودند: هر کس زیاد تسبیح و تمجید حق کند و خوراک و نوشیدنی و خوابش اندک باشد فرشتگان مشتاق او گردند.

«تنبیه الخواطر، ص ۳۵۶»

حدیث - ۶۵

قال رسول اللهصلى‌الله‌عليه‌وآله : لا تَسْبعوُا فیطفئ نور المعرفةِ من قلوبِکم.

رسول خداصلى‌الله‌عليه‌وآله فرمودند: شکم خود را از غذا سیر نکنید که نور معرفت در دل هایتان خاموش میشود.

بحارالانوار، ج ۷۰، ص ۷۱

حدیث - ۶۶

قال رسول اللهصلى‌الله‌عليه‌وآله : من وقیَ شرَّ لَقْلَقةٍ و قبقبةٍ و ذَبْذَبةٍ وجبتْ له الجنة .

رسول خداصلى‌الله‌عليه‌وآله‌وسلم فرمودند: هر کس از شر بد زبانی، شکم باره گی و شهوت رانی در امان بماند بهشت بر او واجب گردد.

«بحارالانوار، ج ۶۳، ص ۳۱۵»

حدیث - ۶۷

قال الامام علیعليه‌السلام : لا تجتمع الصّحةُ و النَّهَمُ.

امام علیعليه‌السلام فرمودند: سلامتی و شکم بارگی با هم جمع نمی شوند.

«مستدرک الوسائل، ج ۳، ص ۸۲»

حدیث - ۶۸

قال الامام علیعليه‌السلام : لا تَجتمعُ الفِطْنةُ و البِطْنَة.

امام علیعليه‌السلام فرمودند: زیرکی و تیزهوشی با پرخوری جمع نمی شوند.

«مستدرک الوسائل، ج ۳، ص ۸۲»

حدیث - ۶۹

قال الامام علیعليه‌السلام : الشِّبَعُ یُکثِّر الادواء.

امام علیعليه‌السلام فرمودند: پرخوری و سیری شکم، بیماری ها را زیاد می کند.

«غرر الحکم، ص ۳۷»

حدیث - ۷۰

قال الامام علیعليه‌السلام : إیّاک و البطنة فمن لزمها کثرتْ اَسقامُه و فسَدَتْ احلامُه.

امام علیعليه‌السلام فرمودند: از پرخوری بپرهیز، زیرا کسی که پرخوری را عادت خود قرار دهد بیماری هایش فراوان و رؤیاهایش فاسد و ناشایست می گردد.

«غرر الحکم، ص ۹۴»

حدیث - ۷۱

قال الامام علیعليه‌السلام : المستثقل النائم تکذبُ اَحلامُه.

امام علیعليه‌السلام فرمودند: کسی که با شکم سنگین بخوابد، رؤیا و خواب هایش کاذب و دروغین خواهد بود.

« غررالحکم، ص ۶۲»

حدیث - ۷۲

قال الامام علیعليه‌السلام : بئس قَرینُ الوَرَعِ الشِّبَع.

امام علیعليه‌السلام فرمودند: پرخوری و سیری شکم، همدم بدی برای پارسایی است.

«غرر الحکم، ص ۱۷۰»

حدیث - ۷۳

قال امیرالمؤمنینعليه‌السلام : قال الله تعالی (فی المعراج): یا احمد اِنّ العبد اذا اَجاع بطنه و حفظ لسانه علَّمتُه الحکمة.

امیرالمؤمنینعليه‌السلام فرمودند: خداوند متعال (در معراج به پیامبرصلى‌الله‌عليه‌وآله ) فرمودند: ای احمد! بنده اگر شکمش را گرسنه دارد و زبانش را حفظ کند به او حکمت آموزم.

«بحارالانوار، ج ۷۷، ص ۲۹»

حدیث - ۷۴

قال الامام علیعليه‌السلام : اذا مَلِئَ البطنُ من المباح عَمِیَ القلبُ عن الصلاح.

امام علیعليه‌السلام فرمودند: هرگاه شکم از خوردنی های مباح انباشته شود، دل از دیدن خیر و صلاح نابینا گردد.

«غرر الحکم، ص ۱۶۲»

حدیث - ۷۵

قال الامام علیعليه‌السلام : قِلَّة الاکل مِنَ العَفاف و کثرتُه من الاسراف.

امام علیعليه‌السلام فرمودند: کم خوری از مصادیق پاکدامنی و پرخوری از مصادیق اسراف و زیاده روی است.

«غرر الحکم، ص ۲۸۴»

حدیث - ۷۶

قال الامام علیعليه‌السلام : إیّاکم و البِطْنةَ فانّها مَقْساةٌ للقلب مکسَلَةٌ عن الصلاة، مفْسَدَةٌ للجسد.

امام علیعليه‌السلام فرمودند: از پرخوری برحذر باشید، زیرا پرخوری مایه قساوت و سنگدلی، تنبلی نسبت به نماز و تباهی بدن است.

«غرر الحکم، ص ۹۸»

حدیث - ۷۷

قال الامام علیعليه‌السلام للحسن ابنهعليه‌السلام : یا بُنیَّ اَلا اُعلِّمک اَربعَ خِصالٍ تَستغنِی بها عن الطِّب فقال: بَلی یا أمیرالمؤمنین. قال: لا تَجْلِسْ علی الطعام إلاّ و أنت جائع و لا تَقُمْ عن الطعام ألاّ و أنت تَشْتَهیهِ و .

امام علیعليه‌السلام به فرزندش امام حسنعليه‌السلام فرمودند: فرزندم! آیا می خواهی چهار چیز به تو یاد دهم که به وسیله آنها از مراجعه به پزشک بی نیاز شوی؟ عرض کرد: بله یا امیرالمومنین!، حضرت فرمودند: بر سر سفره منشین مگر آنکه گرسنه باشی، در حالی که هنوز میل به غذا داری دست از غذا خوردن بکش، عمل جویدن غذا را به خوبی انجام ده و قبل از خواب، خود را از ادرار و مدفوع تخلیه نما.

«بحارالانوار، ج ۷۰، ص ۱۸۷»

حدیث - ۷۸

عن الامام الرّضاعليه‌السلام قال: اَلتّینُ یَذهَبُ بِالْبَخرِ وَ یَشُدُّ الْعَظْمَ وَ یُنْبِتُ الشَّعْرَ وَ یَذْهَبُ بِالدّاءِ وَ لایَحْتاجُ مَعَهُ إلی دَواء.

امام رضاعليه‌السلام فرمودند: انجیر بوی بد دهان را برده و استخوانها را محکم و رویش موها را زیاد نموده، دردها را برطرف می کند و با وجود آن احتیاجی به دوا نیست.

«وسائل الشیعه، ج ۱۷، ح ۱»

حدیث - ۷۹

علی ابن محمد ابن اشیم قال: شَکَوْتُ إلَی الامام الرّضاعليه‌السلام قِلَّةَ اسْتِمْرائی الطَّعامَ فَقالعليه‌السلام : کُلْ مُحَّ البیضِ.

علی ابن محمد ابن اشیم گفت: نزد امام رضاعليه‌السلام از کمی گوارایی و لذّت نبردن از غذا شکایت نمودم. پس حضرتعليه‌السلام فرمودند: زرده تخم مرغ بخور.

«مکارم الاخلاق، ص ۱۶۸»

حدیث - ۸۰

عن الامام الباقرعليه‌السلام قال: إنّا لَنَأکُلُ الثُّومَ وَ الْبَصَلَ وَ الْکُرّاثَ.

امام باقرعليه‌السلام فرمودند: همانا ما سیر و پیاز و تره را با هم می خوریم.

«مکارم الاخلاق، ص ۱۸۵»

حدیث - ۸۱

عن الامام الباقرعليه‌السلام قال: فِی الکُرّاثِ اَرْبَعُ خصالٍ: یَطْرُدُ الرّیحَ وَ یَطیبُ النَّکْهَةَ وَ یَقْطَعُ الْبَواسیرَ وَ هُوَ اَمانٌ مِنَ الْجُذامِ لِمَنْ اَدْمَنَ.

امام باقرعليه‌السلام فرمودند: در تره چهار خاصیت است: بادها را دفع، بوی دهان را خوش، بواسیر را درمان و جلوی ابتلای به جذام (سرطان) را برای کسانی که به خوردن آن مداومت می کنند، می گیرد.

«مکارم الاخلاق، ص ۱۸۵»

حدیث - ۸۲

قال الامام علیعليه‌السلام : عَلَیْکُمْ بِالْقَرْعِ فَاِنَّهُ یَزیدُ فِی الدِّماغِ.

امام علیعليه‌السلام فرمودند: بر شما باد به خوردن کدو که قوای دماغی و فکری را زیاد می کند.

«وسائل الشیعه، ج ۱۷، ح ۳۳»

حدیث - ۸۳

عن الامام علیعليه‌السلام قال: اَلْعَنّابُ یَذْهَبُ بِالْحُمّی.

امام علیعليه‌السلام فرمودند: عناب تب را برطرف می کند.

«مکارم الاخلاق، ص ۱۸۲»

حدیث - ۸۴

عن امیرالمؤمنینعليه‌السلام قال: اَلْعَسَلُ شِفاءٌ مِنْ کُلِّ داءٍ وَ لا داءَ فیهِ یَقِلُّ البَلْغَمَ وَ یَجْلُو الْقَلْبَ.

امام علیعليه‌السلام فرمودند: عسل شفای هر دردی است و هیچ درد و آسیبی در آن نیست. خوردن آن صفرا را تقلیل داده و کار قلب را آسان می سازد.

«وسائل الشیعه، ج ۱۷، ح ۷»

حدیث - ۸۵

قال اَمیرالْمُؤمنینعليه‌السلام : اِشْربُوا ماءَ السَّماءِ فَإنَّهُ طَهُورٌ لِلْبَدَنِ وَ یَدْفَعُ الأسْقامَ.

امام علیعليه‌السلام فرمودند: آب باران بیاشامید؛ زیرا که پاک کننده بدن از امراض و ناراحتی ها است.

«مکارم الاخلاق، ص ۱۶۱»

حدیث - ۸۶

عن امیرالمؤمنین علیعليه‌السلام قال: اَکْلُ السَّفَرْجَلِ قُوَّةٌ لِلْقَلْبِ الضَّعیفِ وَ یطیبُ الْمِعْدَةَ وَ یَزیدُ فی قوةِ الفُؤادِ وَ یُشَجّعُ الْجَبانَ وَ یُحْسِنُ الْوَلَدَ.

امام علیعليه‌السلام فرمودند: خورن گلابی قلب ضعیف را قوی، معده را پاکیزه، دهان را خوشبو، ترسو را شجاع و فرزندان را نیکو می گرداند.

«وسائل الشیعه، ج ۱۷، ح ۴۳»

حدیث - ۸۷

قال النَّبِیُّصلى‌الله‌عليه‌وآله‌وسلم : کُلُوا التُّفاحَ عَلَی الرّیقِ فَإنَّهُ نَصُوحُ المِعدَةِ.

پیامبر اکرمصلى‌الله‌عليه‌وآله‌وسلم فرمودند: سیب را در حال ناشتا بخورید، زیرا معده را پاکیزه می گرداند.

«مکارم الاخلاق، ص ۱۷۹»

حدیث - ۸۸

عن الامام الصّادقعليه‌السلام : عَلَیْکُمْ بِالإجاصِ الْعَتیقِ قَدْ بَقِیَ نَفْعُهُ وَ ذَهَبَ قَدْرُهُ وَ کُلُوهُ مُقْشَراً فَإنَّهُ نافُعٌ لِکُلِّ مِرارٍ وَ حَرارَةٍ وَ وَهَجَ مِنْها یَهیجُ.

امام صادقعليه‌السلام فرمودند: بر شما باد به خوردن آلوی سیاه و خشک شده آن، زیرا برای هر نوع عارضه و گرمازدگی بدن، مفید و نیز هیجان آفرین است.

«مکارم الاخلاق، ص ۱۸۱»

حدیث - ۸۹

عن الامام الصادقعليه‌السلام قال: اَلْخِلُّ یَشُدُّ الْعَقلَ.

امام صادقعليه‌السلام فرمودند: سرکه عقل را تقویت می کند.

«وسائل الشیعه، ج ۱۷، ح ۱»

حدیث - ۹۰

سمعت الامام أبا عبداللهعليه‌السلام یقول فی الغبیرا: إنَّ لَحْمَهُ یُنْبِتُ اللّحْمُ و عَظْمُهُ یُنْبِتُ الْعَظْمَ وَ جِلْدُهُ یُنْبِتُ الْجِلْدَ وَ مَعَ ذلِکَ فَإنَّهُ یُسَخِّنُ الکُلْیَتَیْنِ وَ یَدَبِّغُ المِعْدَةَ وَ هُوَ اَمانٌ مِنَ الْبَواسیرِ وَ التَّقْطیرِ وَ یُقَوِّی السّاقَیْنِ وَ یَقْمَعُ عِرْقَ الْجُذامِ.

از امام صادقعليه‌السلام شنیدم که درباره سنجد می فرمودند: پوست سنجد برای پوست بدن و قسمت وسط آن برای گوشت و هسته آن برای استخوان مفید است و در عین حال کلیه ها را گرم و معده را ضدّ عفونی و باز دارنده از بواسیر و تسلسل بول است و نیز ساق پاها را تقویت و جذام را از بدن ریشه کن می کند.

«مکارم الاخلاق، ص ۱۸۲»

حدیث - ۹۱

عن الامام الصادقعليه‌السلام قال: اَلْهَندباءُ شِفاءٌ مِنْ ألْفِ داءٍ، وَ ما مِنْ داءٍ فی جَوْفِ الانْسانِ إلا قَمَعَهُ الْهَندباءُ.

امام صادقعليه‌السلام فرمودند: کاسنی شفای هزار درد است و هر مرضی که در درون انسان باشد آن را ریشه کن می کند.

«مکارم الاخلاق، ص ۱۸۴»

حدیث - ۹۲

عن الامام الصادقعليه‌السلام قال: مَنْ اَصابَهُ ضَعْفٌ فی قَلْبِهِ أوْ بَدَنِهِ فَلْیَأکُلْ لَحْمَ الضَّأنِ بِاللَّبَنِ.

امام صادقعليه‌السلام فرمودند: کسی که در قلب یا بدنش ضعفی عارض شده، گوشت گوسفند را به همراه شیر بخورد.

«مکارم الاخلاق، ص ۱۶۳»

حدیث - ۹۳

عن الامام الصادقعليه‌السلام قال: اَلْجَزَرُ اَمانٌ مِنَ الْقُولَنْجِ وَ الْبَواسیرِ وَ یُعینُ عَلَی الْجِماعِ.

امام صادقعليه‌السلام فرمودند: خوردن هویج باعث مصونیت از بیمارهای قولنج و بواسیر است و قوای جنسی را کمک می کند.

«مکارم الاخلاق، ص ۱۹۲»

حدیث - ۹۴

قال النَّبِیُّصلى‌الله‌عليه‌وآله‌وسلم : نَزَلَ عَلَیَّ جبریلعليه‌السلام فَأمَرنی بِأکْلِ الْهَریسة لأشُدَّ ظَهْری وَ اُقَوِّیَ بِها عَلی عِبادَةِ رَبّی.

پیامبر اکرمصلى‌الله‌عليه‌وآله‌وسلم فرمودند: جبرئیلعليه‌السلام بر من نازل شد و امر نمود که هریسه (حلیم) بخورم تا قدرت و نیرویم برای عبادت پروردگار افزون گردد.

«مکارم الاخلاق، ص ۱۶۸»

حدیث - ۹۵

قال رَسُولُ اللهِصلى‌الله‌عليه‌وآله‌وسلم : إذا اَتَیْتُمْ بِالْخُبْزِ فَابْدَؤا بِالْخُبْزِ فَسَدُّوا خِلالَ الْجُوعِ ثُمَّ کُلُوا اللَّحْمَ.

پیامبر اکرمصلى‌الله‌عليه‌وآله‌وسلم فرمودند: زمانی که برای شما نان آوردند، در ابتدا برای رفع گرسنگی، نان بخورید سپس گوشت تناول کنید.

«وسائل الشیعه، ج ۱۶، ح ۲»

حدیث - ۹۶

قال رَسُولُ اللهِصلى‌الله‌عليه‌وآله‌وسلم : عَلَیْکُمْ بِالزَّبیبِ فَاِنَّهُ یَکْشِفُ الْمُرَّةَ وَ یَذْهَبُ بِالْبَلْغَمِ وَ یَشُدُّ العَصَبَ وَ یَذْهَبُ بِالأعْیاءِ و یُحْسِنُ الخُلْقَ و یطیبُ النَّفَسَ وَ یَذْهَبُ بِالْفَمِ وَ یَصْفَی اللَّوْنَ.

پیامبر اکرمصلى‌الله‌عليه‌وآله‌وسلم فرمودند: بر شما باد به خوردن مویز؛ زیرا تلخی دهان و بلغم را برطرف، اعصاب را قوی، فرسودگی و خستگی را برطرف، اخلاق را خوب، نفس را راحت، بوی بد دهان را از بین برده و رنگ پوست را طراوت می بخشد.

«وسائل الشیعه، ج ۱۷، ح ۳»

حدیث - ۹۷

قال النَّبِیُّصلى‌الله‌عليه‌وآله‌وسلم لعلیٍّعليه‌السلام : کُلِ الْکَرَفْسَ فَاِنَّها بَقْلَةُ الأنْبِیاءِ.

پیامبر اکرمصلى‌الله‌عليه‌وآله‌وسلم به علیعليه‌السلام فرمودند: کرفس بخور، زیرا کرفس سبزی پیامبران است.

«مکارم الاخلاق، ص ۱۸۷»

حدیث - ۹۸

قال رَسُولُ اللهِصلى‌الله‌عليه‌وآله‌وسلم : عَلَیْکُمْ بِالْعَدَسِ فَاِنَّهُ مُبارَکٌ مُقَدَّسٌ وَ اِنَّهُ یَرِقُّ الْقَلْبَ وَ یَکْثُرُ الدَّمْعَةَ.

پیامبر اکرمصلى‌الله‌عليه‌وآله‌وسلم فرمودند: بر شما باد به خوردن عدس، زیرا مبارک و بزرگ داشته شده است و به درستی که قلب را رقیق و اشک را زیاد می کند.

«وسائل الشیعه، ج ۱۷، ح ۳۲»

حدیث - ۹۹

قال رَسُولُ اللهِصلى‌الله‌عليه‌وآله‌وسلم : کُلُوا الزَّیْتَ وَ اَدْهِنُوا بِهِ، فَإنَّهُ مِنْ شَجَرَةٍ مُبارَکَةٍ.

پیامبر اکرمصلى‌الله‌عليه‌وآله‌وسلم فرمودند: زیتون بخورید و روغن آن را به بدن بمالید، چون زیتون از درختان برگزیده و مبارک است.

«مکارم الاخلاق، ص ۱۹۹»

حدیث - ۱۰۰

قال رَسُولُ اللهِصلى‌الله‌عليه‌وآله‌وسلم : کُلُوا التَّمْرَ عَلَی الرّیق فَإنَّهُ یَقْتُلُ الدُّودَ.

پیامبر اکرمصلى‌الله‌عليه‌وآله‌وسلم فرمودند: در حال ناشتا خرما بخورید، زیرا کرم و انگلهای (روده و معده) را می کشد.

«مکارم الاخلاق، ص ۱۷۴»

حدیث - ۱۰۱

قال رَسُولُ اللهِصلى‌الله‌عليه‌وآله‌وسلم : إذا دَخَلْتُمْ بِلاداً فَکُلُوا مِنْ بَصَلِها یَطْرُدُ عَنْکُمْ وَباها.

پیامبر اکرمصلى‌الله‌عليه‌وآله‌وسلم فرمودند: هر گاه وارد شهری شدید از پیاز آن جا بخورید؛ زیرا با خوردن پیاز آن شهر از امراض عمومی آنجا در امان هستید.

«وسائل الشیعه، ج ۱۷، ح ۱»

حدیث - ۱۰۲

رسولُ اللّهصلى‌الله‌عليه‌وآله‌وسلم :

مَن تَرَکَ الخَمرَ لغَیرِ اللّه سَقاهُ اللّه‌ُ مِن الرَّحیقِ الَمخْتومِ ، فقالَ علیٌّعليه‌السلام : لغَیرِ اللّه ؟! قالَ : نَعَم واللّه ، صِیانَةً لنفسهِ

پیامبر خداصلى‌الله‌عليه‌وآله‌وسلم :

هر که برای غیر خدا (هم که شده) شرابخواری را رها کند ، خداوند او را از شراب خالص و مُهر شده بنوشاند علیعليه‌السلام عرض کرد : برای غیر خدا ؟ فرمودند: آری ، به خدا قسم ؛ برای حفظ (سلامتی) خویش

بحار الأنوار : ۷۹ / ۱۵۰ / ۶۴ منتخب میزان الحکمة : ۱۸۶

حدیث - ۱۰۳

امام علیعليه‌السلام :

مَن شَرِبَ المُسْکِرَ لَم تُقْبَلْ صَلاتُهُ أربَعینَ یَوما ولَیلَةً

کسی که مست کننده بنوشد تا چهل شبانه‌روز نمازش پذیرفته نشود

الخصال : ۶۳۲ / ۱۰ منتخب میزان الحکمة : ۱۸۶

حدیث - ۱۰۴

امام صادقعليه‌السلام :

الاِصطِباغُ بِالخَلِّ یَقطَعُ شَهوَةَ الزِّنی

خورش ساختن سرکه ، شهوت زنا را ریشه‌کن می‌کند

الکافی ، جلد ۶ ، صفحه ۳۳۰ ، حدیث - ۱۰ دانش نامه احادیث پزشکی : ۲ / ۳۰۴

حدیث - ۱۰۵

پیامبر خداصلى‌الله‌عليه‌وآله‌وسلم :

لا تَدَعُوا العَشاءَ ولَو عَلی حَشَفَةٍ ، إنّی أخشی عَلی اُمَّتی مِن تَرکِ العَشاءِ الهَرَمَ ؛ فَإِنَّ العَشاءَ قُوَّةُ الشَّیخِ وَالشّابِّ

خوردن شام را وا مگذارید ، هر چند به خوردن دانه‌ای خرمای خشکیده باشد من بر امّت خویش ، از این ، بیم دارم که از وا گذاردن شام ، پیری (در هم شکستگی) به سراغشان آید ؛ چرا که شام ، مایه نیرومندیِ پیر و جوان است

المحاسن ، جلد ۲ ، صفحه ۱۹۶ ، حدیث - ۱۵۷۱ عن جابر بن عبد اللّه ، بحار الأنوار ، جلد ۶۶ ، صفحه ۳۴۳ ، حدیث - ۱۰ دانش نامه احادیث پزشکی : ۲ / ۱۶۲

حدیث - ۱۰۶

پیامبر خداصلى‌الله‌عليه‌وآله‌وسلم :

تَعَشَّوا ولَو بِکَفٍّ مِن حَشَفٍ ؛ فَإِنَّ تَرکَ العَشاءِ مَهرَمَةٌ

شام بخورید ، هر چند به مشتی خرمای خشکیده باشد ؛ چرا که وا گذاردن شام ، مایه پیری است

سنن الترمذی ، جلد ۴ ، صفحه ۲۸۷ ، حدیث - ۱۸۵۶ ، مسند أبی یعلی ، جلد ۴ ، صفحه ۲۴۰ ، حدیث - ۴۳۳۶ ، تاریخ بغداد ، جلد ۳ ، صفحه ۳۹۶ ، حدیث - ۱۵۲۰ ، مسند الشهاب ، جلد ۱ ، صفحه ۴۲۹ ، حدیث - ۷۳۵ کلّها عن أنس ، کنز العمّال ، جلد ۱۰ ، صفحه ۴۶ ، حدیث - ۲۸۲۸۹ دانش نامه احادیث پزشکی : ۲ / ۱۶۲

حدیث - ۱۰۷

امام صادقعليه‌السلام :

لا تَدَعِ العَشاءَ ولَو بِثَلاثِ لُقَمٍ بِمِلحٍ

خوردن شام را وا مگذار ، هر چند به سه لقمه [نان ]با نمک باشد

مکارم الأخلاق ، جلد ۱ ، صفحه ۴۲۴ ، حدیث - ۱۴۴۷ ، بحار الأنوار ، جلد ۶۶ ، صفحه ۳۴۵ ، حدیث - ۲۰ دانش نامه احادیث پزشکی : ۲ / ۱۶۲

حدیث - ۱۰۸

امام صادقعليه‌السلام :

مَن تَرَکَ العَشاءَ لَیلَةً ماتَ عِرقٌ فی جَسَدِهِ ولا یَحیا أبَداً

هر کس شام را وا گذارد ، رگی در بدن وی می‌میرد و هرگز زنده نمی‌شود

مکارم الأخلاق ، جلد ۱ ، صفحه ۴۲۴ ، حدیث - ۱۴۴۸ ، بحار الأنوار ، جلد ۶۶ ، صفحه ۳۴۵ ، حدیث - ۲۰ دانش نامه احادیث پزشکی : ۲ / ۱۶۶

حدیث - ۱۰۹

پیامبر خداصلى‌الله‌عليه‌وآله‌وسلم :

مَن تَرَکَ العَشاءَ لَیلَةَ السَّبتِ ولَیلَةَ الأَحَدِ مُتَوالِیَتَینِ ، ذَهَبَ عَنهُ ما لا یَرجِعُ إلَیهِ أربَعینَ یَوماً

هر کس شام را در شب شنبه و شب یکشنبه ، پشت سر هم وا گذارد ، چیزی از کف او می‌رود که تا چهل روز به وی باز نمی گردد

مکارم الأخلاق ، جلد ۱ ، صفحه ۴۲۴ ، حدیث - ۱۴۴۵ ، بحار الأنوار ، جلد ۶۶ ، صفحه ۳۴۵ ، حدیث - ۲۰ دانش نامه احادیث پزشکی : ۲ / ۱۶۶

حدیث - ۱۱۰

امام صادقعليه‌السلام :

مَن تَرَکَ العَشاءَ لَیلَةَ السَّبتِ ولَیلَةَ الأَحَدِ مُتَوالِیَتَینِ ، ذَهَبَت عَنهُ قُوَّتُهُ فَلَم تَرجَع إلَیهِ أربَعینَ یَوماً

هر کس شام را در شب شنبه و شب یکشنبه ، پشت سر هم وا گذارد ، نیروی وی از کف می‌رود و این نیرو تا چهل روز به وی باز نمی‌گردد

الکافی ، جلد ۶ ، صفحه ۲۸۹ ، حدیث - ۸ ، المحاسن ، جلد ۲ ، صفحه ۱۹۸ ، حدیث - ۱۵۷۸ کلاهما عن جمیل بن درّاج ، بحار الأنوار ،ج ۶۶ ، صفحه ۳۴۵ ، حدیث - ۱۷ دانش نامه احادیث پزشکی : ۲ / ۱۶۶

حدیث - ۱۱۱

امام صادقعليه‌السلام :

مَن تَرَکَ العَشاءَ نَقَصَت مِنهُ قُوَّةٌ ولا تَعودُ إلَیهِ

هر کس شام خوردن را وا گذارد ، نیرویی از او کاسته می‌شود و به او باز نمی‌گردد

المحاسن ، جلد ۲ ، صفحه ۱۹۸ ، حدیث - ۱۵۷۹ ، بحار الأنوار ، جلد ۶۶ ، صفحه ۳۴۵ ، حدیث - ۱۸ دانش نامه احادیث پزشکی : ۲ / ۱۶۶

حدیث - ۱۱۲

امام صادقعليه‌السلام :

أصلُ خَرابِ البَدَنِ تَرکُ العَشاءِ

سرچشمه ویرانی تن ، وا گذاردن شام است

الکافی ، جلد ۶ ، صفحه ۲۸۸ ، حدیث - ۲

حدیث - ۱۱۳

امام علیعليه‌السلام :

عَشاءُ الأَنبِیاءِعليهم‌السلام بَعدَ العَتَمَةِ فَلا تَدَعوهُ ؛ فَإِنَّ تَرکَ العَشاءِ خَرابُ البَدَنِ

شام خوردن پیامبران ، پس از تاریکیِ شب بوده است آن را وا مگذارید ؛ چرا که واگذاردن آن ، ویرانی تن است

الکافی ، جلد ۶ ، صفحه ۲۸۸ ، حدیث - ۱ ، بحار الأنوار ، جلد ۶۶ ، صفحه ۳۴۲ ، حدیث - ۶ دانش نامه احادیث پزشکی : ۲ / ۱۶۲

حدیث - ۱۱۴

امام صادقعليه‌السلام :

إذا صَلَّیتَ الفَجرَ فَکُل کِسرَةً تُطَیِّبُ بِها نَکهَتَکَ ، وتُطفِئُ بِها حَرارَتَکَ ، وتُقَوِّمُ بِها أضراسَکَ ، وتَشُدُّ بِها لِثَتَکَ ، وتَجلِبُ بِها رِزقَکَ ، وتُحَسِّنُ بِها خُلُقَکَ

چون نماز صبح را خواندی ، پاره نانی بخور تا با آن : دهان خویش را خوش‌بو سازی ، حرارت خود را فرو بنشانی ، دندان‌هایت را استوار سازی ، لثه‌ات را استحکام بخشی ، روزیِ خویش را به چنگ آوری و خوی خود را نکو سازی

الدعوات ، صفحه ۱۴۰ ، حدیث - ۳۵۲ ، بحار الأنوار ، جلد ۶۶ ، صفحه ۳۴۵ ، حدیث - ۲۱ دانش نامه احادیث پزشکی : ۲ / ۱۶۰

حدیث - ۱۱۵

پیامبر خداصلى‌الله‌عليه‌وآله‌وسلم :

مَن شَرِبَ الماءَ عَلَی الرّیقِ ، انتَقَصَت قُوَّتُهُ

هر کس ناشتا آب بیاشامد ، نیرویش کاستی می‌یابد

کنز العمّال ، جلد ۱۶ ، صفحه ۸۲ ، حدیث - ۴۴۰۱۶ دانش نامه احادیث پزشکی : ۲ / ۱۵۴

حدیث - ۱۱۶

پیامبر خداصلى‌الله‌عليه‌وآله‌وسلم :

لا تَشرَب فِی النُّحاسِ ؛ فَإِنَّهُ یورِثُ السَّهلَ - یَعنِی الوَسواسَ وَالخَبالَ -

در ظرف مسین منوش ؛ چرا که «سهل» (یعنی وسواس و پریشان‌عقلی) بر جای می‌نهد

الفردوس ، جلد ۵ ، صفحه ۶۹ ، حدیث - ۷۴۸۴ عن أنس دانش نامه احادیث پزشکی : ۲ / ۱۵۴