شبکه فرهنگی الحسنین (علیهما السلام)

حدیث - ۹۰

الإمام الصادقعليه‌السلام :

یُستَحَبُّ لِلمَریضِ أن یُعطِیَ السّائِلَ بِیَدِهِ ، ویَأمُرَ السّائِلَ أن یَدعُوَ لَهُ

امام صادقعليه‌السلام :

مستحب است بیمار به دست خود ، صدقه‌ای به سائل بدهد و از او بخواهد برای وی ، دعا کند

الکافی ، جلد ۴ ، صفحه ۴ ، حدیث - ۹ ، بحارالأنوار ، جلد ۸۱ ، صفحه ۲۰۹ ، حدیث - ۲۵ ، دانش نامه احادیث پزشکی : ۱ / ۱۷۴

حدیث - ۹۱

الإمام الرضاعليه‌السلام :

مَن أرادَ ألاّ تُحرِقَهُ السَّوداءُ ، فَعَلَیهِ بِالقَیءِ ، وفَصدِ العُروقِ ، وَالإِطلاءِ بِالنّورَةِ

امام رضاعليه‌السلام :

هر کس می‌خواهد سودا او را نسوزاند ، بر او باد قی کردن ، رگ زدن و نوره کشیدن

طبّ الإمام الرضاعليه‌السلام ، صفحه ۴۲ ، بحار الأنوار ، جلد ۶۲ ، صفحه ۳۲۵ وفیه ومداومة النورة، دانش نامه احادیث پزشکی : ۱ / ۴۶۴

حدیث - ۹۲

الإمام الباقرعليه‌السلام :

مَن تَقَیَّأَ قَبلَ أن یَتَقَیَّأَ کانَ أفضَلَ مِن سَبعینَ دَواءً ، ویُخرِجُ القَیءُ عَن هذَا السَّبیلِ کُلَّ داءٍ وعِلَّةٍ

امام باقرعليه‌السلام :

هر کس پیش از آن که خود به خود ، حالش به هم بخورد ، عمداً قِی کند ، [این کار] از هفتاد دارو بهتر است و این نوع قِی کردن ، هر درد و بیماری‌ای را [که در او هست ، از تنش] بیرون می‌آورد

طبّ الأئمّة لابنی بسطام ، صفحه ۶۷ عن حمزة الثمالی ، بحار الأنوار ، جلد ۶۲ ، صفحه ۱۲۳ ، حدیث - ۵۳

حدیث - ۹۳

رسول اللهصلى‌الله‌عليه‌وآله‌وسلم :

عَلَیکُم بِالحِجامَةِ فی جَوزَةِ القَمَحدُوَةِ ؛ فَإِنَّهُ دَواءٌ مِنِ اثنَینِ وسَبعینَ داءً ، وخَمسَةِ أدواءٍ مِنَ الجُنونِ ، وَالجُذامِ ، وَالبَرَصِ ، ووَجَعِ الأَضراسِ

پیامبر خداصلى‌الله‌عليه‌وآله‌وسلم :

بر شما باد حجامت در استخوان پسِ سر ؛ چرا که درمان ۷۲ بیماری است و درمان پنج بیماری ، از جمله : دیوانگی ، جذام ، پیسی و دندان‌درد است

کنز العمّال ، جلد ۱۰ ، صفحه ۱۴ ، حدیث - ۲۸۱۳۳ دانش نامه احادیث پزشکی : ۱ / ۴۸۶

حدیث - ۹۴

رسول اللّهصلى‌الله‌عليه‌وآله‌وسلم :

مَنِ احتَجَمَ یَومَ الثُّلاثاءِ لِسَبعَ عَشرَةَ أو تِسعَ عَشرَةَ أو لاِءِحدی وعِشرینَ مِنَ الشَّهرِ ، کانَت لَهُ شِفاءٌ مِن کُلِّ داءٍ مِن أدواءِ السَّنَةِ کُلِّها ، وکانَت لِما سِوی ذلِکَ شِفاءٌ مِن وَجَعِ الرَّأسِ وَالأَضراسِ وَالجُنونِ وَالجُذامِ وَالبَرَصِ

پیامبر خداصلى‌الله‌عليه‌وآله‌وسلم :

هر کس در روز سه‌شنبه هفدهم یا نوزدهم یا بیست و یکم ماه ، حجامت کند ، این حجامت برای وی شفای همه دردهای سال خواهد بود و افزون بر آن ، شفای سردرد ، دندان‌درد ، دیوانگی ، جذام و پیسی نیز خواهد بود

الخصال ، صفحه ۳۸۵ ، حدیث - ۶۸ عن أبی سعید الخدری ، بحار الأنوار ، جلد ۵۹ ، صفحه ۳۸ ، حدیث - ۶ دانش نامه احادیث پزشکی : ۱ / ۴۰۲

حدیث - ۹۵

رسول اللّهصلى‌الله‌عليه‌وآله‌وسلم :

الحِجامَةُ فِی الرَّأسِ شِفاءٌ مِن سَبعٍ إذا ما نَوی صاحِبُها : مِنَ الجُنونِ ، وَالجُذامِ ، وَالبَرَصِ ، وَالنُّعاسِ ، ووَجَعِ الضِّرسِ ، وَالصُّداعِ ، وظُلمَةٍ یَجِدُها فی عَینَیهِ

پیامبر خداصلى‌الله‌عليه‌وآله‌وسلم :

حِجامت در سر ، شفای از هفت چیز است ، آن‌گاه که بر شخص ، عارض شود : دیوانگی ، جذام ، پیسی ، چرت‌آلودگی ، دندان‌درد ، سردرد و تیرگی‌ای که شخص در چشم احساس می‌کند

کنز العمّال ، جلد ۱۰ ، صفحه ۱۳ ، حدیث - ۲۸۱۲۸ دانش نامه احادیث پزشکی : ۱ / ۳۰۸

حدیث - ۹۶

رسول اللّهصلى‌الله‌عليه‌وآله‌وسلم

مِن وَصِیَّتِهِ لِعَلِیٍعليه‌السلام : یا عَلِیُّ ، تِسعَةُ أشیاءَ تورِثُ النِّسیانَ : أکلُ التُّفّاحِ الحامِضِ ، وأکلُ الکُزبُرَةِ ، وَالجُبنِ ، وسُؤرِ الفَأرَةِ ، وقِراءَةُ کِتابَةِ القُبورِ ، وَالمَشیُ بَینَ امرَأَتَینِ ، وطَرحُ القَملَةِ ، وَالحِجامَةُ فی النُّقرَةِ ، وَالبَولُ فِی الماءِ الرّاکِدِ

پیامبر خداصلى‌الله‌عليه‌وآله‌وسلم

در سفارش‌های ایشان به علیعليه‌السلام : ای علی! نه چیز است که فراموشی می‌آورَد: خوردن سیب تُرش ، خوردن گشنیز ، پنیر و پس‌مانده موش ، خواندن نوشته‌های روی قبر ، راه رفتن میان دو زن ، افکندن شپش ، حجامت در گودیِ پسِ سر ، و ادرار کردن در آب راکد.

بحار الأنوار ، جلد ۶۶ ، صفحه ۲۴۵ ، حدیث - ۲ دانش نامه احادیث پزشکی : ۱ / ۲۵۴

حدیث - ۹۷

رسول اللهصلى‌الله‌عليه‌وآله‌وسلم :

الدّاءُ ثَلاثَةٌ وَالدَّواءُ ثَلاثَةٌ ؛ فَأَمَّا الدّاءُ : فَالدَّمُ وَالمِرَّةُ وَالبَلغَمُ ؛ فَدَواءُ الدَّمِ الحِجامَةُ ، ودَواءُ البَلغَمِ الحَمّامُ ، ودَواءُ المِرَّةِ المَشِیُّ

پیامبر خداصلى‌الله‌عليه‌وآله‌وسلم :

درد ، سه چیز است و درمان نیز سه چیز امّا درد ، عبارت است از : خون ، تلخه و بلغم درمان خون ، حجامت است ، درمان بلغم ، حمّام است ، و داروی تلخه نیز راه رفتن

بحار الأنوار ،ج ۶۲ ، صفحه ۱۲۷ ، حدیث - ۸۷ ، دانش نامه احادیث پزشکی : ۱ / ۴۶۲ مقصود از «مشیّ» در پایان روایت ، هر چیزی است که مسهل باشد. از آن رو ، مسهل را «مشی» نامیده‌اند که شخص را به راه رفتن و رفتن به سمت آبریزگاه ، وادار می‌سازد

حدیث - ۹۸

رسول اللّهصلى‌الله‌عليه‌وآله‌وسلم :

إنَّ الحِجامَةَ فِی الرَّأسِ دَواءٌ مِن داءِ الجُنونِ وَالجُذامِ وَالعَشا وَالبَرَصِ وَالصُّداعِ

پیامبر خداصلى‌الله‌عليه‌وآله‌وسلم :

حجامتِ در سر ، درمانی برای دیوانگی ، جذام ، شب‌کوری ، پیسی و سردرد است.

بحار الأنوار ، جلد ۶۲ ، صفحه ۱۲۶ ، حدیث - ۸۱ دانش نامه احادیث پزشکی : ۱ / ۲۶۶

حدیث - ۹۹

الإمام الرضاعليه‌السلام :

أکلُ المَملوحَةِ وَاللَّحمانِ المَملوحَةِ وأکلُ السَّمَکِ المَملوحِ ، بَعدَ الحِجامَةِ والفَصدِ لِلعُروقِ ، یُوَلِّدَا البَهَقَ وَالجَرَبَ

امام رضاعليه‌السلام :

خوردن غذای نمکْ‌سود ، گوشت نمکْ‌سود و خوردن ماهی نمکْ‌سود ، پس از رگزنی و حجامت ، بَهَک و گَری ایجاد می‌کند

طبّ الإمام الرضاعليه‌السلام ، صفحه ۶۴ ، بحار الأنوار ، جلد ۶۲ ، صفحه ۳۲۱ دانش نامه احادیث پزشکی : ۱ / ۴۹۴

حدیث - ۱۰۰

رسول اللّهصلى‌الله‌عليه‌وآله‌وسلم :

إنَّ أفضَلَ ما تَداوَیتُم بِهِ الحُقنَةُ ، وهِیَ تُعظِمُ البَطنَ ، وتُنَقّی داءَ الجَوفِ ، وتُقَوِّی البَدَنَ

پیامبر خداصلى‌الله‌عليه‌وآله‌وسلم :

بهترین درمانی که به کار می‌گیرید ، تنقیه کردن است شکم را بزرگ می‌کند ، درد درون را می‌شوید و بدن را قوی می‌کند

بحار الأنوار ، جلد ۶۲ ، صفحه ۱۱۴ ، حدیث - ۱۹ دانش نامه احادیث پزشکی : ۱ / ۴۳۴

حدیث - ۱۰۱

الإمام الصادقعليه‌السلام :

مَن قالَ بَعدَ صَلاةِ الصُّبحِ قَبلَ أن یَتَکَلَّمَ : «بِسمِ اللّه الرَّحمنِ الرَّحیمِ ، لا حَولَ ولاقُوَّةَ إلاّ بِاللّه العَلِیِّ العَظیمِ» یُعیدُها سَبعَ مَرّاتٍ ، دَفَعَ اللّه عَنهُ سَبعینَ نَوعاً مِن أنواعِ البَلاءِ ، ومَن قالَها إذا صَلَّی المَغرِبَ قَبلَ أن یَتَکَلَّمَ ، دَفَعَ اللّه عَنهُ سَبعینَ نَوعاً مِن أنواعِ البَلاءِ ؛ أهوَنُهَا الجُذامُ وَالبَرَصُ

امام صادقعليه‌السلام :

هر کس پس از نماز صبح و پیش از آن که با کسی سخن بگوید ، هفت بار بگوید : «بِسْمِ اللّه الرَّحْمنِ الرَّحیمِ لا حَوْلَ وَلا قُوَّةَ اِلاّ بِاللّه الْعَلِیِّ الْعَظیمِ» ، خداوند ، هفتاد گونه بلا را از او دفع کند ؛ و هر کس این [ذکر] را پس از نماز مغرب و پیش از آن که با کسی سخن بگوید ، بر زبان آورد ، خداوند ، هفتاد گونه بلا را که کمترین آنها جذام و پیسی است ، از او دور کند

بحار الأنوار ، جلد ۸۶ ، صفحه ۹۵ ، حدیث - ۱ دانش نامه احادیث پزشکی : ۱ / ۴۹۰

حدیث - ۱۰۲

رسول اللّهصلى‌الله‌عليه‌وآله‌وسلم

لِأَنـَسٍ: ألا اُعَلِّمُکَ دُعاءً تَدعو بِهِ کُلَّما صَلَّیتَ الغَداةَ ثَلاثَ مَرّاتٍ دَفَعَ اللّه‌ُ عَنکَ الجُذامَ وَالبَرَصَ وَالفالِجَ وَالعَمی فِی الدُّنیا؟ قُل :

«اللّهُمَّ اهدِنی مِن عِندِکَ ، وَأَفِض عَلَیَّ مِن فَضلِکَ ، وأسبِـغ عَلَیَّ مِن رَحمَتِکَ ، وأنزِل عَلَیَّ مِن بَرَکاتِکَ»

پیامبر خداصلى‌الله‌عليه‌وآله‌وسلم :

خطاب به اَنَس : آیا نمی‌خواهی دعایی به تو بیاموزم که هر گاه نماز صبح گزاردی ، آن را سه بار بگویی تا خداوند ، جذام ، پیسی ، سستْ‌اندامی و کوری را از تو دور کند؟ بگو: «خداوندا ! از پیشگاه خویش، مرا راه نمای ، از فضل خود ، بر من فرو بار ، از رحمت خویش ، نعمتی سرشارم ده ، و از برکات خود ، بر من نازل فرمای».

کنز العمّال ، جلد ۲ ، صفحه ۱۴۵ ، حدیث - ۳۵۲۰ نقلاً عن أبی الشیخ فی الثواب عن أنس دانش نامه احادیث پزشکی : ۱ / ۲۷۴

حدیث - ۱۰۳

الإمام علیّعليه‌السلام :

مَرِضتُ فَعادَنی رَسولُ اللّهصلى‌الله‌عليه‌وآله‌وسلم ، فَقالَ :

قُل: «اللّهُمَّ إنّیأسأَلُکَ تَعجیلَ‌عافِیَتِکَ، وصَبراًعَلیبَلِیَّتِکَ، وخُروجاً إلی رَحمَتِکَ».

فَقُلتُها ، فَقُمتُ کَأَنَّما نَشَطتُ مِن عِقالٍ

امام علیعليه‌السلام :

بیمار شدم و پیامبر خدا به عیادتم آمد و فرمودند: «بگو : خداوندا! از تو می‌خواهم عافیتی را که می‌دهی ، پیش اندازی ، بر امتحان خویش ، بردباری‌ام بخشی ، و مرا به سوی رحمت خویش ببری»

من ، این دعا را خواندم و پس از آن [دعا] ، از بستر بیماری برخاستم ، گویا که از بندی رَسته باشم

کنز العمّال ، جلد ۲ ، صفحه ۱۹۰ ، حدیث - ۳۶۹۸ دانش نامه احادیث پزشکی : ۱ / ۱۷۴

حدیث - ۱۰۴

رسول اللّهصلى‌الله‌عليه‌وآله‌وسلم

فی وَصایاهُ لِعَلِیٍّعليه‌السلام : یا عَلِیُّ ، لا تُجامِعِ امرَأَتَکَ فی أوَّلِ الشَّهرِ ووَسَطِهِ وآخِرِهِ ؛ فَإِنَّ الجُنونَ وَالجُذامَ وَالخَبَلَ لَیُسرِ عُ إلَیها وإلی وَلَدِها

پیامبر خداصلى‌الله‌عليه‌وآله‌وسلم

در سفارش‌های ایشان به امام علیعليه‌السلام فرمودند: ای علی! در آغاز ، میان و پایان ماه با همسرت همبستری مکن؛ چه ، [در این صورت] دیوانگی ، جذام و تباه‌مغزی به سوی وی و فرزندش خواهد شتافت.

بحار الأنوار ، جلد ۱۰۳ ، صفحه ۲۸۱ ، حدیث - ۱ دانش نامه احادیث پزشکی : ۱ / ۲۶۸

حدیث - ۱۰۵

الجِماعُ بَعدَ الجِماعِ مِن غَیرِ أن یَکونَ بَینَهُما غُسلٌ ؛ یورِثُ لِلوَلَدِ الجُنونَ

امام رضاعليه‌السلام :

آمیزش پس از آمیزش ، بی آن که میان آنها غسلی صورت پذیرفته باشد ، دیوانگی فرزند را در پی می‌آورَد.

طبّ الإمام الرضاعليه‌السلام ، صفحه ۲۸ ، بحار الأنوار ، جلد ۶۲ ، صفحه ۳۲۱ دانش نامه احادیث پزشکی : ۱ / ۲۶۸

حدیث - ۱۰۶

رسول اللّهصلى‌الله‌عليه‌وآله‌وسلم :

یُکرَهُ لِلرَّجُلِ أن یَغشَی المَرأَةَ وقَدِ احتَلَمَ ، حَتّی یَغتَسِلَ مِنِ احتِلامِهِ الَّذی رَأی ؛ فَإِن فَعَلَ وخَرَجَ الوَلَدُ مَجنوناً فَلا یَلومَنَّ إلاّ نَفسَهُ

پیامبر خداصلى‌الله‌عليه‌وآله‌وسلم :

برای مرد ، مکروه است که پس از احتلام ، با زن همبستری کند ، مگر آن که از احتلام پیشین ، غسل کرده باشد ؛ چه ، اگر چنین کند و فرزندش دیوانه زاده شود ، جز خویش را نکوهش نکند

بحار الأنوار ، جلد ۱۰۳ ، صفحه ۲۸۳ ، حدیث - ۳

حدیث - ۱۰۷

رسول اللّهصلى‌الله‌عليه‌وآله‌وسلم :

مَنِ احتَجَمَ یَومَ الثُّلاثاءِ لِسَبعَ عَشرَةَ أو تِسعَ عَشرَةَ أو لاِءِحدی وعِشرینَ مِنَ الشَّهرِ ، کانَت لَهُ شِفاءٌ مِن کُلِّ داءٍ مِن أدواءِ السَّنَةِ کُلِّها ، وکانَت لِما سِوی ذلِکَ شِفاءٌ مِن وَجَعِ الرَّأسِ وَالأَضراسِ وَالجُنونِ وَالجُذامِ وَالبَرَصِ

پیامبر خداصلى‌الله‌عليه‌وآله‌وسلم :

هر کس در روز سه‌شنبه هفدهم یا نوزدهم یا بیست و یکم ماه ، حجامت کند ، این حجامت برای وی شفای همه دردهای سال خواهد بود و افزون بر آن ، شفای سردرد ، دندان‌درد ، دیوانگی ، جذام و پیسی نیز خواهد بود

بحار الأنوار ، جلد ۵۹ ، صفحه ۳۸ ، حدیث - ۶ دانش نامه احادیث پزشکی : ۱ / ۴۰۲

حدیث - ۱۰۸

رسول اللّهصلى‌الله‌عليه‌وآله‌وسلم :

شُمُّوا النَّرجِسَ و لَو فِی الیَومِ مَرَّةً ، و لَو فِی الاُسبوعِ مَرَّةً ، و لَو فِی الشَّهرِ مَرَّةً ، و لَو فِی السَّنَةِ مَرَّةً ، ولَو فِی الدَّهرِ مَرَّةً ؛ فَإِنَّ فِی القَلبِ حَبَّةً مِنَ الجُنونِ وَ الجُذامِ وَ البَرَصِ و شَمُّهُ یَدفَعُها

پیامبر خداصلى‌الله‌عليه‌وآله‌وسلم :

[گُل] نرگس را ببویید ، هرچند در روز یک بار ، هر چند در هفته یک بار ، هر چند در ماه یک بار ، هر چند در سال یک بار ، و هر چند در همه عمر ، یک بار؛ چراکه در قلب ، هسته‌ای از دیوانگی ، جذام و پیسی وجود دارد و بوییدن نرگس ، آن را دور می‌کند.

بحار الأنوار ، جلد ۶۲ ، صفحه ۲۹۹

حدیث - ۱۰۹

رسول اللّهصلى‌الله‌عليه‌وآله‌وسلم

لِعَلِیٍّعليه‌السلام : یا عَلِیُّ ، اِفتَتِح طَعامَکَ بِالمِلحِ وَاختِم بِالمِلحِ ؛ فَإِنَّ مَنِ افتَتَحَ طَعامَهُ بِالمِلحِ وخَتَمَ بِالمِلحِ عوفِیَ مِنِ اثنَینِ وسَبعینَ نَوعاً مِن أنواعِ البَلاءِ ، مِنهُ الجُذامُ ، وَالجُنونُ ، وَالبَرَصُ

پیامبر خداصلى‌الله‌عليه‌وآله‌وسلم

در سفارش‌های ایشان به امام علیعليه‌السلام فرمودند: ای علی! غذا را با نمک ، آغاز کن و با نمک ، پایان ده؛ چه ، هر کس غذای خویش را با نمک آغاز کند و با نمک پایان دهد ، از هفتاد و دو نوع از انواع بلا که جذام ، دیوانگی و پیسی از آن جمله است ، به دور باشد.

الکافی ، جلد ۶ ، صفحه ۳۲۶ ، حدیث - ۲

حدیث - ۱۱۰

رسول اللّهصلى‌الله‌عليه‌وآله‌وسلم :

الحِجامَةُ فِی الرَّأسِ شِفاءٌ مِن سَبعٍ إذا ما نَوی صاحِبُها : مِنَ الجُنونِ ، وَالجُذامِ ، وَالبَرَصِ ، وَالنُّعاسِ ، ووَجَعِ الضِّرسِ ، وَالصُّداعِ ، وظُلمَةٍ یَجِدُها فی عَینَیهِ

پیامبر خداصلى‌الله‌عليه‌وآله‌وسلم :

حِجامت در سر ، شفای از هفت چیز است ، آن‌گاه که بر شخص ، عارض شود : دیوانگی ، جذام ، پیسی ، چرت‌آلودگی ، دندان‌درد ، سردرد و تیرگی‌ای که شخص در چشم احساس می‌کند

المعجم الکبیر ، جلد ۱۱ ، صفحه ۲۴ ، حدیث - ۱۰۹۳۸ عن ابن عبّاس ، کنز العمّال ، جلد ۱۰ ، صفحه ۱۳ ، حدیث - ۲۸۱۲۸ دانش نامه احادیث پزشکی : ۱ / ۳۰۸

حدیث - ۱۱۱

رسول اللهصلى‌الله‌عليه‌وآله‌وسلم :

السِّواکُ شِفاءٌ مِن کُلِّ داءٍ إلاَّ السَّامَ ، وَالسَّامُ : المَوتُ

پیامبر خداصلى‌الله‌عليه‌وآله‌وسلم :

مسواک ، شفای هر دردی است ، مگر سام ، و سام ، مرگ است

إتحاف السادة المتّقین ، جلد ۲ ، صفحه ۳۵۰ عن عائشة ، کنز العمّال ، جلد ۹ ، صفحه ۳۱۱ ، حدیث - ۲۶۲۶۴ نقلاً عن الفردوس دانش نامه احادیث پزشکی : ۱ / ۳۷۲

حدیث - ۱۱۲

الإمام الصادقعليه‌السلام :

ثَلاثٌ یُذهِبنَ النِّسیانَ ویُحدِثنَ الذُّکرَ : قِراءَةُ القُرآنِ ، وَالسِّواکُ ، وَالصِّیامُ

امام صادقعليه‌السلام :

سه چیز ، فراموشی را از میان می‌بَرَد و حافظه به بار می‌آورد : قرائت قرآن ، مسواک زدن و روزه گرفتن

بحار الأنوار ، جلد ۶۲ ، صفحه ۲۶۶ ، حدیث - ۳۹ وص ۲۷۵ ، دانش نامه احادیث پزشکی : ۱ / ۳۷۶ در السرائر به جای «حافظه به بار می‌آورد» ، عبارت «فکر را تیز می‌کند» آمده است

حدیث - ۱۱۳

رسول اللهصلى‌الله‌عليه‌وآله‌وسلم :

مَن قَلَّمَ أظفارَهُ یَومَ السَّبتِ ویَومَ الخَمیسِ وأخَذَ مِن شارِبِهِ عوفِیَ مِن وَجَعِ الضِّرسِ ، ووَجَعِ العَینِ

پیامبر خداصلى‌الله‌عليه‌وآله‌وسلم :

هر کس در روز پنج‌شنبه و شنبه ، ناخن‌های خود را کوتاه کند و قدری از سبیل خود بگیرد ، از دندانْ درد و دردِ چشمْ در امان باشد.

بحار الأنوار ، جلد ۷۶ ، صفحه ۱۲۰ ، حدیث - ۷ دانش نامه احادیث پزشکی : ۱ / ۲۸۶

حدیث - ۱۱۴

الإمام الباقرعليه‌السلام :

مَن أدمَنَ أخذَ أظفارِهِ کُلَّ خَمیسٍ لَم تَرمَد عَینُهُ

امام باقرعليه‌السلام :

هر کس به گرفتن ناخن در هر پنج‌شنبه مداومت ورزد ، چشمْ‌درد نمی‌گیرد.

الکافی ، جلد ۶ ، صفحه ۴۹۱ ، حدیث - ۱۴ ، بحار الأنوار ، جلد ۷۶ ، صفحه ۱۲۱ ، حدیث - ۱۰ دانش نامه احادیث پزشکی : ۱ / ۲۸۶

حدیث - ۱۱۵

الإمام الصادقعليه‌السلام :

تَقلیمُ الأَظفارِ یَومَ الجُمُعَةِ یُؤمِنَ مِنَ الجُذامِ ، وَالبَرَصِ ، وَالعَمی ، وإن لَم تَحتَج فَحُکَّها

امام صادقعليه‌السلام :

کوتاه کردن ناخن‌ها در روز جمعه از جذام و پیسی و کوری ایمنی می‌دهد ؛ اگر هم نیازی به کوتاه کردن نبود ، آنها را [کمی] بسای

الکافی ، جلد ۶ ، صفحه ۴۹۰ ، حدیث - ۲ ، بحار الأنوار ، جلد ۷۶ ، صفحه ۱۱۰ ، حدیث - ۶ دانش نامه احادیث پزشکی : ۱ / ۵۵۴

حدیث - ۱۱۶

الإمام علیّعليه‌السلام :

العَسَلُ شِفاءٌ مِن کُلِّ داءٍ ولا داءَ فیهِ ؛ یُقِلُّ البَلغَمَ ، ویَجلُو القَلبَ

امام علیعليه‌السلام :

عسل ، شفای هر بیماری‌ای است و بیماری‌ای هم در آن نیست؛ بلغم را کم می‌کند و دل را جلا می‌دهد.

مکارم الأخلاق ، جلد ۱ ، صفحه ۳۵۹ ، حدیث - ۱۱۷۲ ، بحار الأنوار ، جلد ۶۶ ، صفحه ۲۹۴ ، حدیث - ۱۸ دانش نامه احادیث پزشکی : ۱ / ۲۳۴

حدیث - ۱۱۷

امام علیعليه‌السلام :

کُلُّ داءٍ مِنَ التُّخَمَةِ ما خَلاَ الحُمّی ؛ فَإِنَّها تَرِدُ وُروداً

هر بیماری‌ای از پُرخوری است ، مگر تب ، که ناگاه به بدن درمی‌آید

الکافی ، جلد ۶ ، صفحه ۲۶۹ ، حدیث - ۸ ، المحاسن ، جلد ۲ ، صفحه ۲۳۲ ، حدیث - ۱۷۱۱ ، بحار الأنوار ، جلد ۶۶ ، صفحه ۳۳۶ ، حدیث - ۲۹ دانش نامه احادیث پزشکی : ۲ / ۴۶

حدیث - ۱۱۸

عن الامام علیعليه‌السلام قال: اَلْعَنّابُ یَذْهَبُ بِالْحُمّی.

امام علیعليه‌السلام فرمودند: عناب تب را برطرف می کند.

«مکارم الاخلاق، ص ۱۸۲»

حدیث - ۱۱۹

عن امیرالمؤمنینعليه‌السلام قال: اَلْعَسَلُ شِفاءٌ مِنْ کُلِّ داءٍ وَ لا داءَ فیهِ یَقِلُّ البَلْغَمَ وَ یَجْلُو الْقَلْبَ.

امام علیعليه‌السلام فرمودند: عسل شفای هر دردی است و هیچ درد و آسیبی در آن نیست. خوردن آن صفرا را تقلیل داده و کار قلب را آسان می سازد.

«وسائل الشیعه، ج ۱۷، ح ۷»

حدیث - ۱۲۰

قال اَمیرالْمُؤمنینعليه‌السلام : اِشْربُوا ماءَ السَّماءِ فَإنَّهُ طَهُورٌ لِلْبَدَنِ وَ یَدْفَعُ الأسْقامَ.

امام علیعليه‌السلام فرمودند: آب باران بیاشامید؛ زیرا که پاک کننده بدن از امراض و ناراحتی ها است.

«مکارم الاخلاق، ص ۱۶۱»

حدیث - ۱۲۱

سمعت الامام أبا عبداللهعليه‌السلام یقول فی الغبیرا: إنَّ لَحْمَهُ یُنْبِتُ اللّحْمُ و عَظْمُهُ یُنْبِتُ الْعَظْمَ وَ جِلْدُهُ یُنْبِتُ الْجِلْدَ وَ مَعَ ذلِکَ فَإنَّهُ یُسَخِّنُ الکُلْیَتَیْنِ وَ یَدَبِّغُ المِعْدَةَ وَ هُوَ اَمانٌ مِنَ الْبَواسیرِ وَ التَّقْطیرِ وَ یُقَوِّی السّاقَیْنِ وَ یَقْمَعُ عِرْقَ الْجُذامِ.

از امام صادقعليه‌السلام شنیدم که درباره سنجد می فرمودند: پوست سنجد برای پوست بدن و قسمت وسط آن برای گوشت و هسته آن برای استخوان مفید است و در عین حال کلیه ها را گرم و معده را ضدّ عفونی و باز دارنده از بواسیر و تسلسل بول است و نیز ساق پاها را تقویت و جذام را از بدن ریشه کن می کند.

«مکارم الاخلاق، ص ۱۸۲»

حدیث - ۱۲۲

عن الامام الصادقعليه‌السلام قال: اَلْهَندباءُ شِفاءٌ مِنْ ألْفِ داءٍ، وَ ما مِنْ داءٍ فی جَوْفِ الانْسانِ إلا قَمَعَهُ الْهَندباءُ.

امام صادقعليه‌السلام فرمودند: کاسنی شفای هزار درد است و هر مرضی که در درون انسان باشد آن را ریشه کن می کند.

«مکارم الاخلاق، ص ۱۸۴»

حدیث - ۱۲۳

عن الامام الصادقعليه‌السلام قال: مَنْ اَصابَهُ ضَعْفٌ فی قَلْبِهِ أوْ بَدَنِهِ فَلْیَأکُلْ لَحْمَ الضَّأنِ بِاللَّبَنِ.

امام صادقعليه‌السلام فرمودند: کسی که در قلب یا بدنش ضعفی عارض شده، گوشت گوسفند را به همراه شیر بخورد.

«مکارم الاخلاق، ص ۱۶۳»

حدیث - ۱۲۴

قال الامام الرضاعليه‌السلام : فی القرآن شفاءٌ من کل داءٍ و قال داووا مرضاکم بالصدقه و استشفوا بالقرآن فمن لم یشفِهِ القرآن فلا شفاء له.

امام رضاعليه‌السلام فرمود: در قرآن دوای هر دردی است، و (سپس) فرمود: مرض های خود را با صدقه مداوا و آنها را با قرآن شفا دهید، پس کسی را که قرآن شفا ندهد، پس هیچ شفایی برای او نیست.

«مستدرک الوسائل، ج ۲، ص ۹۸»

حدیث - ۱۲۵

قال الامام الصادقعليه‌السلام : شکا رجلٌ الی النبیصلى‌الله‌عليه‌وآله‌وسلم وجعاً فی صدره فقالصلى‌الله‌عليه‌وآله‌وسلم استشف بالقرآن فان الله عزوجل یقول و شفاء لما فی الصّدور.

امام صادقعليه‌السلام فرمود: مردی به پیامبر از درد سینه شکایت کرد، پیامبرصلى‌الله‌عليه‌وآله‌وسلم فرمود: از قرآن شفا بجوی زیرا که خدای عز و جل می فرماید: قرآن شفا است برای آن چه در سینه ها است.

«الکافی، ج ۶، ص ۳۹۰»

حدیث - ۱۲۶

امام صادقعليه‌السلام :

کانَ أبیعليه‌السلام یَکرَهُ أن یَتَداوی بِالماءِ المُرِّ ، و بِماءِ الکِبریتِ ، و کانَ یَقولُ : إنَّ نوحاعليه‌السلام لَمّا کانَ الطّوفانُ دَعَا المِیاهَ فَأَجابَتهُ کُلُّها إلاَّ الماءَ المُرَّ ، و ماءَ الکِبریتِ ، فَدَعا عَلَیهِما ولَعَنَهُما

پدرم خوش نداشت به آب تلخ و آب گوگرددار ، درمان کند او می‌فرمود : «نوح ، آن هنگام که توفان به پا شده بود ، آب‌ها را فرا خوانْد و همه آنها به او پاسخ دادند ، مگر آب‌های تلخ و آب‌های گوگرددار. پس ، این آب‌ها را نفرین کرد»

الکافی ، جلد ۶ ، صفحه ۳۹۰ ، حدیث - ۴ ، بحار الأنوار ، جلد ۶۶ ، صفحه ۴۸۱ ، حدیث - ۵ دانش نامه احادیث پزشکی : ۱ / ۱۲۰

حدیث - ۱۲۷

امام صادقعليه‌السلام :

نَهی رَسولُ اللّهصلى‌الله‌عليه‌وآله‌وسلم عَنِ الاِستِشفاءِ بِالحَمّاتِ ؛ و هِیَ العُیونُ الحارَّةُ الَّتی تَکونُ فِی الجِبالِ الَّتی توجَدُ فیها رائِحَةُ الکِبریتِ

پیامبر خدا ، از درمان با چشمه‌های آب گرم ، نهی فرموده است ، و آنها ، چشمه‌هایی از آب گرم در کوهستان‌هاست که بوی گوگرد دارد

فی المصدر : «بالحمیّات» ، والتصویب من نسخة المجلسی فی بحار الأنوار والمصادر الاُخری .الکافی ، جلد ۶ ، صفحه ۳۸۹ ، حدیث - ۱ ، تهذیب الأحکام ، جلد ۹ ، صفحه ۱۰۱ ، حدیث - ۴۴۱ ، المحاسن ، جلد ۲ ، صفحه ۴۰۷ ، حدیث - ۲۴۲۴ نحوه وکلّها عن مسعدة بن صدقة ، بحار الأنوار ، جلد ۶۶ ، صفحه ۴۸۰ ، حدیث - ۲ دانش نامه احادیث پزشکی : ۱ / ۱۱۸

حدیث - ۱۲۸

امام صادقعليه‌السلام :

الاِستِنجاءُ بِالماءِ البارِدِ یَقطَعُ البَواسیرَ

طهارت گرفتن با آب سرد ، بواسیر را از میان می‌بَرَد

تحف العقول ، صفحه ۱۰۲ عن وراجع بحار الأنوار ، جلد ۶۲ ، صفحه ۷۴ ، حدیث - ۳۵ دانش نامه احادیث پزشکی : ۱ / ۴۴۶

حدیث - ۱۲۹

امام باقرعليه‌السلام :

طولُ الجُلوسِ عَلَی الخَلاءِ یورِثُ الباسورَ

زیاد نشستن در آبریزگاه ، بواسیر می‌آورد

بحار الأنوار ، جلد ۸۰ ، صفحه ۱۸۶ ، حدیث - ۴۱

حدیث - ۵۳

امام حسینعليه‌السلام :

قالَ لی رَسولُ اللّهصلى‌الله‌عليه‌وآله‌وسلم : یا بُنَیَّ ، نَم عَلی قَفاکَ یَخمَص بَطنُکَ ، وَاشرَبِ الماءَ مَصّا یَمرَأکَ أکلُکَ ، وَاکتَحِل وَترا یُضِئ لَکَ بَصَرُکَ ، وَادَّهِن غِبّا تَتَشَبَّه بِسُنَّةِ نَبِیِّکَ

پیامبر خدا به من فرمودند: «فرزندم! به پشت بخواب تا شکمت کوچک شود ، آب را به مکیدن بنوش تا خوردنت بر تو گوارا آید ، به شمارِ دفعات فرد ، سرمه بکش تا چشمانت روشن شود و یک روز در میان ، روغن بزن تا به سنّت پیامبر خویش ، عمل کرده باشی».

دعائم الإسلام ، جلد ۲ ، صفحه ۱۶۴ ، حدیث - ۵۹۱ دانش نامه احادیث پزشکی : ۱ / ۳۰۰

حدیث - ۵۴

الإمام علیّعليه‌السلام :

العَسَلُ شِفاءٌ مِن کُلِّ داءٍ ولا داءَ فیهِ ؛ یُقِلُّ البَلغَمَ ، ویَجلُو القَلبَ

امام علیعليه‌السلام :

عسل ، شفای هر بیماری‌ای است و بیماری‌ای هم در آن نیست؛ بلغم را کم می‌کند و دل را جلا می‌دهد.

مکارم الأخلاق ، جلد ۱ ، صفحه ۳۵۹ ، حدیث - ۱۱۷۲ ، بحار الأنوار ، جلد ۶۶ ، صفحه ۲۹۴ ، حدیث - ۱۸ دانش نامه احادیث پزشکی : ۱ / ۲۳۴

حدیث - ۵۵

امام علیعليه‌السلام :

کُلُّ داءٍ مِنَ التُّخَمَةِ ما خَلاَ الحُمّی ؛ فَإِنَّها تَرِدُ وُروداً

هر بیماری‌ای از پُرخوری است ، مگر تب ، که ناگاه به بدن درمی‌آید

الکافی ، جلد ۶ ، صفحه ۲۶۹ ، حدیث - ۸ ، المحاسن ، جلد ۲ ، صفحه ۲۳۲ ، حدیث - ۱۷۱۱ ، بحار الأنوار ، جلد ۶۶ ، صفحه ۳۳۶ ، حدیث - ۲۹ دانش نامه احادیث پزشکی : ۲ / ۴۶

حدیث - ۵۶

امام علیعليه‌السلام :

إیّاکَ وإدمانَ الشِّبَعِ ؛ فَإِنَّهُ یُهَیِّجُ الأَسقامَ ویُثیرُ العِلَلَ

از اعتیاد به سیری حذر کن ؛ چرا که ناتن‌درستی‌ها را تحریک می‌کند و بیماری‌ها را برمی‌انگیزد

غرر الحکم ، حدیث - ۲۶۸۱ ، عیون الحکم والمواعظ ، صفحه ۹۷ ، حدیث - ۲۲۴۸ دانش نامه احادیث پزشکی : ۲ / ۴۴

حدیث - ۵۷

امام علیعليه‌السلام :

إدمانُ الشِّبَعِ یورِثُ أنواعَ الوَجَعِ

اعتیاد به سیری ، انواع دردها را به همراه می‌آورد

غرر الحکم ، حدیث - ۱۳۶۳ دانش نامه احادیث پزشکی : ۲ / ۴۴

حدیث - ۵۸

امام علیعليه‌السلام فرمودند:

مَن أکَلَ الطَّعامَ عَلَی النَّقاءِ ، وأجادَ الطَّعامَ تَمَضُّغاً ، وتَرَکَ الطَّعامَ وهُوَ یَشتَهیهِ ، ولَم یَحبِسِ الغائِطَ إذا أتی ؛ لَم یَمرَض إلاّ مَرَضَ المَوتِ

هر کس در گرسنگی کامل ، غذا بخورد ، غذا را خوب بجَوَد ، در حالی که هنوز میل خوردن دارد ، غذا را وا گذارد و چون احساس قضای حاجت کرد ، آن را محبوس ندارد ، به هیچ بیماری‌ای جز بیماری مرگ ، مبتلا نمی‌شود

مکارم الأخلاق ، جلد ۱ ، صفحه ۳۱۴ ، حدیث - ۱۰۰۳ ، بحار الأنوار ، جلد ۶۶ ، صفحه ۴۲۲ ، حدیث - ۳۷

حدیث - ۵۹

قال رسول اللهصلى‌الله‌عليه‌وآله‌وسلم : اَرْبَعةٌ تَزیدُ فِی الْعُمْرِ: اَلتَّزویجُ بِالاَْبْکارِ، وَ الاِْغْتِسالُ بِالْماءِ الحارِّ وَ النَّوْمُ عَلَی الْیَسارِ وَاَکْلُ التُّفاحِ بِالاَْسْحارِ.

پیامبر اکرمصلى‌الله‌عليه‌وآله‌وسلم : چهار چیز، بر عمر می افزایند: ازدواج با دختران، شستشو با آب گرم، خوابیدن بر شانه چپ و خوردن سیب در سحرگاهان.

«مواعظ العددیه، ص ۲۱۱»

حدیث - ۶۰

قال رسول اللهصلى‌الله‌عليه‌وآله‌وسلم : من قَلَّ اکلُه قَلَّ حسابُه.

رسول خداصلى‌الله‌عليه‌وآله‌وسلم فرمودند: هر کس خوراکش کم باشد حسابش )در روز قیامت) اندک (و آسان) خواهد بود.

«بحارالانوار، ج ۶۲، ص ۲۹۲»

حدیث - ۶۱

قال الامام الصادقعليه‌السلام : کثرةُ الاکل مکروه.

امام صادقعليه‌السلام فرمودند: پرخوری، مکروه (و امری ناپسند) است.

«فروع کافی، ج ۶، ص ۲۶۹»

حدیث - ۶۲

قال رسول اللهصلى‌الله‌عليه‌وآله‌وسلم جاءَنی جبرئیل فقال: یقول لک ربّک: یا محمد ما اَبغضتُ وِعاءً قطُّ کبُغضی بطناً مَلْاناً.

پیامبر اکرمصلى‌الله‌عليه‌وآله‌وسلم فرمودند: جبرئیل نزد من آمد و عرض کرد: پروردگارت می فرماید: ای محمد! هرگز ظرفی را به اندازه شکم پر، مبغوض و ناپسند نداشته ام.

«مستدرک الوسائل، ج ۱۶، ص ۲۱۲»

حدیث - ۶۳

قال الامام الصادقعليه‌السلام : لیس شیءٌ اَضرَّ لقلب المؤمن من کثرة الاکل و هی مُورِثةُ شیئین: قسوةُ القلب و هیجانُ الشهوة.

امام صادقعليه‌السلام فرمودند: برای دل (روح) مؤمن چیزی زیانبارتر از پرخوری نیست، زیرا پرخوری باعث سنگدلی و قساوت قلب و تحریک شهوت می گردد.

«مستدرک الوسائل، ج ۳، ص ۸۰»

حدیث - ۶۴

قال رسول اللهصلى‌الله‌عليه‌وآله‌وسلم : من کثر تسبیحُه و تمجیدُه و قَلَّ طعامُه و شرابُه و منامُه إشتاقَتْه الملائکة.

رسول خداصلى‌الله‌عليه‌وآله فرمودند: هر کس زیاد تسبیح و تمجید حق کند و خوراک و نوشیدنی و خوابش اندک باشد فرشتگان مشتاق او گردند.

«تنبیه الخواطر، ص ۳۵۶»

حدیث - ۶۵

قال رسول اللهصلى‌الله‌عليه‌وآله : لا تَسْبعوُا فیطفئ نور المعرفةِ من قلوبِکم.

رسول خداصلى‌الله‌عليه‌وآله فرمودند: شکم خود را از غذا سیر نکنید که نور معرفت در دل هایتان خاموش میشود.

بحارالانوار، ج ۷۰، ص ۷۱

حدیث - ۶۶

قال رسول اللهصلى‌الله‌عليه‌وآله : من وقیَ شرَّ لَقْلَقةٍ و قبقبةٍ و ذَبْذَبةٍ وجبتْ له الجنة .

رسول خداصلى‌الله‌عليه‌وآله‌وسلم فرمودند: هر کس از شر بد زبانی، شکم باره گی و شهوت رانی در امان بماند بهشت بر او واجب گردد.

«بحارالانوار، ج ۶۳، ص ۳۱۵»

حدیث - ۶۷

قال الامام علیعليه‌السلام : لا تجتمع الصّحةُ و النَّهَمُ.

امام علیعليه‌السلام فرمودند: سلامتی و شکم بارگی با هم جمع نمی شوند.

«مستدرک الوسائل، ج ۳، ص ۸۲»

حدیث - ۶۸

قال الامام علیعليه‌السلام : لا تَجتمعُ الفِطْنةُ و البِطْنَة.

امام علیعليه‌السلام فرمودند: زیرکی و تیزهوشی با پرخوری جمع نمی شوند.

«مستدرک الوسائل، ج ۳، ص ۸۲»

حدیث - ۶۹

قال الامام علیعليه‌السلام : الشِّبَعُ یُکثِّر الادواء.

امام علیعليه‌السلام فرمودند: پرخوری و سیری شکم، بیماری ها را زیاد می کند.

«غرر الحکم، ص ۳۷»

حدیث - ۷۰

قال الامام علیعليه‌السلام : إیّاک و البطنة فمن لزمها کثرتْ اَسقامُه و فسَدَتْ احلامُه.

امام علیعليه‌السلام فرمودند: از پرخوری بپرهیز، زیرا کسی که پرخوری را عادت خود قرار دهد بیماری هایش فراوان و رؤیاهایش فاسد و ناشایست می گردد.

«غرر الحکم، ص ۹۴»

حدیث - ۷۱

قال الامام علیعليه‌السلام : المستثقل النائم تکذبُ اَحلامُه.

امام علیعليه‌السلام فرمودند: کسی که با شکم سنگین بخوابد، رؤیا و خواب هایش کاذب و دروغین خواهد بود.

« غررالحکم، ص ۶۲»

حدیث - ۷۲

قال الامام علیعليه‌السلام : بئس قَرینُ الوَرَعِ الشِّبَع.

امام علیعليه‌السلام فرمودند: پرخوری و سیری شکم، همدم بدی برای پارسایی است.

«غرر الحکم، ص ۱۷۰»

حدیث - ۷۳

قال امیرالمؤمنینعليه‌السلام : قال الله تعالی (فی المعراج): یا احمد اِنّ العبد اذا اَجاع بطنه و حفظ لسانه علَّمتُه الحکمة.

امیرالمؤمنینعليه‌السلام فرمودند: خداوند متعال (در معراج به پیامبرصلى‌الله‌عليه‌وآله ) فرمودند: ای احمد! بنده اگر شکمش را گرسنه دارد و زبانش را حفظ کند به او حکمت آموزم.

«بحارالانوار، ج ۷۷، ص ۲۹»

حدیث - ۷۴

قال الامام علیعليه‌السلام : اذا مَلِئَ البطنُ من المباح عَمِیَ القلبُ عن الصلاح.

امام علیعليه‌السلام فرمودند: هرگاه شکم از خوردنی های مباح انباشته شود، دل از دیدن خیر و صلاح نابینا گردد.

«غرر الحکم، ص ۱۶۲»

حدیث - ۷۵

قال الامام علیعليه‌السلام : قِلَّة الاکل مِنَ العَفاف و کثرتُه من الاسراف.

امام علیعليه‌السلام فرمودند: کم خوری از مصادیق پاکدامنی و پرخوری از مصادیق اسراف و زیاده روی است.

«غرر الحکم، ص ۲۸۴»

حدیث - ۷۶

قال الامام علیعليه‌السلام : إیّاکم و البِطْنةَ فانّها مَقْساةٌ للقلب مکسَلَةٌ عن الصلاة، مفْسَدَةٌ للجسد.

امام علیعليه‌السلام فرمودند: از پرخوری برحذر باشید، زیرا پرخوری مایه قساوت و سنگدلی، تنبلی نسبت به نماز و تباهی بدن است.

«غرر الحکم، ص ۹۸»

حدیث - ۷۷

قال الامام علیعليه‌السلام للحسن ابنهعليه‌السلام : یا بُنیَّ اَلا اُعلِّمک اَربعَ خِصالٍ تَستغنِی بها عن الطِّب فقال: بَلی یا أمیرالمؤمنین. قال: لا تَجْلِسْ علی الطعام إلاّ و أنت جائع و لا تَقُمْ عن الطعام ألاّ و أنت تَشْتَهیهِ و .

امام علیعليه‌السلام به فرزندش امام حسنعليه‌السلام فرمودند: فرزندم! آیا می خواهی چهار چیز به تو یاد دهم که به وسیله آنها از مراجعه به پزشک بی نیاز شوی؟ عرض کرد: بله یا امیرالمومنین!، حضرت فرمودند: بر سر سفره منشین مگر آنکه گرسنه باشی، در حالی که هنوز میل به غذا داری دست از غذا خوردن بکش، عمل جویدن غذا را به خوبی انجام ده و قبل از خواب، خود را از ادرار و مدفوع تخلیه نما.

«بحارالانوار، ج ۷۰، ص ۱۸۷»

حدیث - ۷۸

عن الامام الرّضاعليه‌السلام قال: اَلتّینُ یَذهَبُ بِالْبَخرِ وَ یَشُدُّ الْعَظْمَ وَ یُنْبِتُ الشَّعْرَ وَ یَذْهَبُ بِالدّاءِ وَ لایَحْتاجُ مَعَهُ إلی دَواء.

امام رضاعليه‌السلام فرمودند: انجیر بوی بد دهان را برده و استخوانها را محکم و رویش موها را زیاد نموده، دردها را برطرف می کند و با وجود آن احتیاجی به دوا نیست.

«وسائل الشیعه، ج ۱۷، ح ۱»

حدیث - ۷۹

علی ابن محمد ابن اشیم قال: شَکَوْتُ إلَی الامام الرّضاعليه‌السلام قِلَّةَ اسْتِمْرائی الطَّعامَ فَقالعليه‌السلام : کُلْ مُحَّ البیضِ.

علی ابن محمد ابن اشیم گفت: نزد امام رضاعليه‌السلام از کمی گوارایی و لذّت نبردن از غذا شکایت نمودم. پس حضرتعليه‌السلام فرمودند: زرده تخم مرغ بخور.

«مکارم الاخلاق، ص ۱۶۸»

حدیث - ۸۰

عن الامام الباقرعليه‌السلام قال: إنّا لَنَأکُلُ الثُّومَ وَ الْبَصَلَ وَ الْکُرّاثَ.

امام باقرعليه‌السلام فرمودند: همانا ما سیر و پیاز و تره را با هم می خوریم.

«مکارم الاخلاق، ص ۱۸۵»

حدیث - ۸۱

عن الامام الباقرعليه‌السلام قال: فِی الکُرّاثِ اَرْبَعُ خصالٍ: یَطْرُدُ الرّیحَ وَ یَطیبُ النَّکْهَةَ وَ یَقْطَعُ الْبَواسیرَ وَ هُوَ اَمانٌ مِنَ الْجُذامِ لِمَنْ اَدْمَنَ.

امام باقرعليه‌السلام فرمودند: در تره چهار خاصیت است: بادها را دفع، بوی دهان را خوش، بواسیر را درمان و جلوی ابتلای به جذام (سرطان) را برای کسانی که به خوردن آن مداومت می کنند، می گیرد.

«مکارم الاخلاق، ص ۱۸۵»

حدیث - ۸۲

قال الامام علیعليه‌السلام : عَلَیْکُمْ بِالْقَرْعِ فَاِنَّهُ یَزیدُ فِی الدِّماغِ.

امام علیعليه‌السلام فرمودند: بر شما باد به خوردن کدو که قوای دماغی و فکری را زیاد می کند.

«وسائل الشیعه، ج ۱۷، ح ۳۳»

حدیث - ۸۳

عن الامام علیعليه‌السلام قال: اَلْعَنّابُ یَذْهَبُ بِالْحُمّی.

امام علیعليه‌السلام فرمودند: عناب تب را برطرف می کند.

«مکارم الاخلاق، ص ۱۸۲»

حدیث - ۸۴

عن امیرالمؤمنینعليه‌السلام قال: اَلْعَسَلُ شِفاءٌ مِنْ کُلِّ داءٍ وَ لا داءَ فیهِ یَقِلُّ البَلْغَمَ وَ یَجْلُو الْقَلْبَ.

امام علیعليه‌السلام فرمودند: عسل شفای هر دردی است و هیچ درد و آسیبی در آن نیست. خوردن آن صفرا را تقلیل داده و کار قلب را آسان می سازد.

«وسائل الشیعه، ج ۱۷، ح ۷»

حدیث - ۸۵

قال اَمیرالْمُؤمنینعليه‌السلام : اِشْربُوا ماءَ السَّماءِ فَإنَّهُ طَهُورٌ لِلْبَدَنِ وَ یَدْفَعُ الأسْقامَ.

امام علیعليه‌السلام فرمودند: آب باران بیاشامید؛ زیرا که پاک کننده بدن از امراض و ناراحتی ها است.

«مکارم الاخلاق، ص ۱۶۱»

حدیث - ۸۶

عن امیرالمؤمنین علیعليه‌السلام قال: اَکْلُ السَّفَرْجَلِ قُوَّةٌ لِلْقَلْبِ الضَّعیفِ وَ یطیبُ الْمِعْدَةَ وَ یَزیدُ فی قوةِ الفُؤادِ وَ یُشَجّعُ الْجَبانَ وَ یُحْسِنُ الْوَلَدَ.

امام علیعليه‌السلام فرمودند: خورن گلابی قلب ضعیف را قوی، معده را پاکیزه، دهان را خوشبو، ترسو را شجاع و فرزندان را نیکو می گرداند.

«وسائل الشیعه، ج ۱۷، ح ۴۳»

حدیث - ۸۷

قال النَّبِیُّصلى‌الله‌عليه‌وآله‌وسلم : کُلُوا التُّفاحَ عَلَی الرّیقِ فَإنَّهُ نَصُوحُ المِعدَةِ.

پیامبر اکرمصلى‌الله‌عليه‌وآله‌وسلم فرمودند: سیب را در حال ناشتا بخورید، زیرا معده را پاکیزه می گرداند.

«مکارم الاخلاق، ص ۱۷۹»

حدیث - ۸۸

عن الامام الصّادقعليه‌السلام : عَلَیْکُمْ بِالإجاصِ الْعَتیقِ قَدْ بَقِیَ نَفْعُهُ وَ ذَهَبَ قَدْرُهُ وَ کُلُوهُ مُقْشَراً فَإنَّهُ نافُعٌ لِکُلِّ مِرارٍ وَ حَرارَةٍ وَ وَهَجَ مِنْها یَهیجُ.

امام صادقعليه‌السلام فرمودند: بر شما باد به خوردن آلوی سیاه و خشک شده آن، زیرا برای هر نوع عارضه و گرمازدگی بدن، مفید و نیز هیجان آفرین است.

«مکارم الاخلاق، ص ۱۸۱»

حدیث - ۸۹

عن الامام الصادقعليه‌السلام قال: اَلْخِلُّ یَشُدُّ الْعَقلَ.

امام صادقعليه‌السلام فرمودند: سرکه عقل را تقویت می کند.

«وسائل الشیعه، ج ۱۷، ح ۱»

حدیث - ۹۰

سمعت الامام أبا عبداللهعليه‌السلام یقول فی الغبیرا: إنَّ لَحْمَهُ یُنْبِتُ اللّحْمُ و عَظْمُهُ یُنْبِتُ الْعَظْمَ وَ جِلْدُهُ یُنْبِتُ الْجِلْدَ وَ مَعَ ذلِکَ فَإنَّهُ یُسَخِّنُ الکُلْیَتَیْنِ وَ یَدَبِّغُ المِعْدَةَ وَ هُوَ اَمانٌ مِنَ الْبَواسیرِ وَ التَّقْطیرِ وَ یُقَوِّی السّاقَیْنِ وَ یَقْمَعُ عِرْقَ الْجُذامِ.

از امام صادقعليه‌السلام شنیدم که درباره سنجد می فرمودند: پوست سنجد برای پوست بدن و قسمت وسط آن برای گوشت و هسته آن برای استخوان مفید است و در عین حال کلیه ها را گرم و معده را ضدّ عفونی و باز دارنده از بواسیر و تسلسل بول است و نیز ساق پاها را تقویت و جذام را از بدن ریشه کن می کند.

«مکارم الاخلاق، ص ۱۸۲»

حدیث - ۹۱

عن الامام الصادقعليه‌السلام قال: اَلْهَندباءُ شِفاءٌ مِنْ ألْفِ داءٍ، وَ ما مِنْ داءٍ فی جَوْفِ الانْسانِ إلا قَمَعَهُ الْهَندباءُ.

امام صادقعليه‌السلام فرمودند: کاسنی شفای هزار درد است و هر مرضی که در درون انسان باشد آن را ریشه کن می کند.

«مکارم الاخلاق، ص ۱۸۴»

حدیث - ۹۲

عن الامام الصادقعليه‌السلام قال: مَنْ اَصابَهُ ضَعْفٌ فی قَلْبِهِ أوْ بَدَنِهِ فَلْیَأکُلْ لَحْمَ الضَّأنِ بِاللَّبَنِ.

امام صادقعليه‌السلام فرمودند: کسی که در قلب یا بدنش ضعفی عارض شده، گوشت گوسفند را به همراه شیر بخورد.

«مکارم الاخلاق، ص ۱۶۳»

حدیث - ۹۳

عن الامام الصادقعليه‌السلام قال: اَلْجَزَرُ اَمانٌ مِنَ الْقُولَنْجِ وَ الْبَواسیرِ وَ یُعینُ عَلَی الْجِماعِ.

امام صادقعليه‌السلام فرمودند: خوردن هویج باعث مصونیت از بیمارهای قولنج و بواسیر است و قوای جنسی را کمک می کند.

«مکارم الاخلاق، ص ۱۹۲»

حدیث - ۹۴

قال النَّبِیُّصلى‌الله‌عليه‌وآله‌وسلم : نَزَلَ عَلَیَّ جبریلعليه‌السلام فَأمَرنی بِأکْلِ الْهَریسة لأشُدَّ ظَهْری وَ اُقَوِّیَ بِها عَلی عِبادَةِ رَبّی.

پیامبر اکرمصلى‌الله‌عليه‌وآله‌وسلم فرمودند: جبرئیلعليه‌السلام بر من نازل شد و امر نمود که هریسه (حلیم) بخورم تا قدرت و نیرویم برای عبادت پروردگار افزون گردد.

«مکارم الاخلاق، ص ۱۶۸»

حدیث - ۹۵

قال رَسُولُ اللهِصلى‌الله‌عليه‌وآله‌وسلم : إذا اَتَیْتُمْ بِالْخُبْزِ فَابْدَؤا بِالْخُبْزِ فَسَدُّوا خِلالَ الْجُوعِ ثُمَّ کُلُوا اللَّحْمَ.

پیامبر اکرمصلى‌الله‌عليه‌وآله‌وسلم فرمودند: زمانی که برای شما نان آوردند، در ابتدا برای رفع گرسنگی، نان بخورید سپس گوشت تناول کنید.

«وسائل الشیعه، ج ۱۶، ح ۲»

حدیث - ۹۶

قال رَسُولُ اللهِصلى‌الله‌عليه‌وآله‌وسلم : عَلَیْکُمْ بِالزَّبیبِ فَاِنَّهُ یَکْشِفُ الْمُرَّةَ وَ یَذْهَبُ بِالْبَلْغَمِ وَ یَشُدُّ العَصَبَ وَ یَذْهَبُ بِالأعْیاءِ و یُحْسِنُ الخُلْقَ و یطیبُ النَّفَسَ وَ یَذْهَبُ بِالْفَمِ وَ یَصْفَی اللَّوْنَ.

پیامبر اکرمصلى‌الله‌عليه‌وآله‌وسلم فرمودند: بر شما باد به خوردن مویز؛ زیرا تلخی دهان و بلغم را برطرف، اعصاب را قوی، فرسودگی و خستگی را برطرف، اخلاق را خوب، نفس را راحت، بوی بد دهان را از بین برده و رنگ پوست را طراوت می بخشد.

«وسائل الشیعه، ج ۱۷، ح ۳»

حدیث - ۹۷

قال النَّبِیُّصلى‌الله‌عليه‌وآله‌وسلم لعلیٍّعليه‌السلام : کُلِ الْکَرَفْسَ فَاِنَّها بَقْلَةُ الأنْبِیاءِ.

پیامبر اکرمصلى‌الله‌عليه‌وآله‌وسلم به علیعليه‌السلام فرمودند: کرفس بخور، زیرا کرفس سبزی پیامبران است.

«مکارم الاخلاق، ص ۱۸۷»

حدیث - ۹۸

قال رَسُولُ اللهِصلى‌الله‌عليه‌وآله‌وسلم : عَلَیْکُمْ بِالْعَدَسِ فَاِنَّهُ مُبارَکٌ مُقَدَّسٌ وَ اِنَّهُ یَرِقُّ الْقَلْبَ وَ یَکْثُرُ الدَّمْعَةَ.

پیامبر اکرمصلى‌الله‌عليه‌وآله‌وسلم فرمودند: بر شما باد به خوردن عدس، زیرا مبارک و بزرگ داشته شده است و به درستی که قلب را رقیق و اشک را زیاد می کند.

«وسائل الشیعه، ج ۱۷، ح ۳۲»

حدیث - ۹۹

قال رَسُولُ اللهِصلى‌الله‌عليه‌وآله‌وسلم : کُلُوا الزَّیْتَ وَ اَدْهِنُوا بِهِ، فَإنَّهُ مِنْ شَجَرَةٍ مُبارَکَةٍ.

پیامبر اکرمصلى‌الله‌عليه‌وآله‌وسلم فرمودند: زیتون بخورید و روغن آن را به بدن بمالید، چون زیتون از درختان برگزیده و مبارک است.

«مکارم الاخلاق، ص ۱۹۹»

حدیث - ۱۰۰

قال رَسُولُ اللهِصلى‌الله‌عليه‌وآله‌وسلم : کُلُوا التَّمْرَ عَلَی الرّیق فَإنَّهُ یَقْتُلُ الدُّودَ.

پیامبر اکرمصلى‌الله‌عليه‌وآله‌وسلم فرمودند: در حال ناشتا خرما بخورید، زیرا کرم و انگلهای (روده و معده) را می کشد.

«مکارم الاخلاق، ص ۱۷۴»

حدیث - ۱۰۱

قال رَسُولُ اللهِصلى‌الله‌عليه‌وآله‌وسلم : إذا دَخَلْتُمْ بِلاداً فَکُلُوا مِنْ بَصَلِها یَطْرُدُ عَنْکُمْ وَباها.

پیامبر اکرمصلى‌الله‌عليه‌وآله‌وسلم فرمودند: هر گاه وارد شهری شدید از پیاز آن جا بخورید؛ زیرا با خوردن پیاز آن شهر از امراض عمومی آنجا در امان هستید.

«وسائل الشیعه، ج ۱۷، ح ۱»

حدیث - ۱۰۲

رسولُ اللّهصلى‌الله‌عليه‌وآله‌وسلم :

مَن تَرَکَ الخَمرَ لغَیرِ اللّه سَقاهُ اللّه‌ُ مِن الرَّحیقِ الَمخْتومِ ، فقالَ علیٌّعليه‌السلام : لغَیرِ اللّه ؟! قالَ : نَعَم واللّه ، صِیانَةً لنفسهِ

پیامبر خداصلى‌الله‌عليه‌وآله‌وسلم :

هر که برای غیر خدا (هم که شده) شرابخواری را رها کند ، خداوند او را از شراب خالص و مُهر شده بنوشاند علیعليه‌السلام عرض کرد : برای غیر خدا ؟ فرمودند: آری ، به خدا قسم ؛ برای حفظ (سلامتی) خویش

بحار الأنوار : ۷۹ / ۱۵۰ / ۶۴ منتخب میزان الحکمة : ۱۸۶

حدیث - ۱۰۳

امام علیعليه‌السلام :

مَن شَرِبَ المُسْکِرَ لَم تُقْبَلْ صَلاتُهُ أربَعینَ یَوما ولَیلَةً

کسی که مست کننده بنوشد تا چهل شبانه‌روز نمازش پذیرفته نشود

الخصال : ۶۳۲ / ۱۰ منتخب میزان الحکمة : ۱۸۶

حدیث - ۱۰۴

امام صادقعليه‌السلام :

الاِصطِباغُ بِالخَلِّ یَقطَعُ شَهوَةَ الزِّنی

خورش ساختن سرکه ، شهوت زنا را ریشه‌کن می‌کند

الکافی ، جلد ۶ ، صفحه ۳۳۰ ، حدیث - ۱۰ دانش نامه احادیث پزشکی : ۲ / ۳۰۴

حدیث - ۱۰۵

پیامبر خداصلى‌الله‌عليه‌وآله‌وسلم :

لا تَدَعُوا العَشاءَ ولَو عَلی حَشَفَةٍ ، إنّی أخشی عَلی اُمَّتی مِن تَرکِ العَشاءِ الهَرَمَ ؛ فَإِنَّ العَشاءَ قُوَّةُ الشَّیخِ وَالشّابِّ

خوردن شام را وا مگذارید ، هر چند به خوردن دانه‌ای خرمای خشکیده باشد من بر امّت خویش ، از این ، بیم دارم که از وا گذاردن شام ، پیری (در هم شکستگی) به سراغشان آید ؛ چرا که شام ، مایه نیرومندیِ پیر و جوان است

المحاسن ، جلد ۲ ، صفحه ۱۹۶ ، حدیث - ۱۵۷۱ عن جابر بن عبد اللّه ، بحار الأنوار ، جلد ۶۶ ، صفحه ۳۴۳ ، حدیث - ۱۰ دانش نامه احادیث پزشکی : ۲ / ۱۶۲

حدیث - ۱۰۶

پیامبر خداصلى‌الله‌عليه‌وآله‌وسلم :

تَعَشَّوا ولَو بِکَفٍّ مِن حَشَفٍ ؛ فَإِنَّ تَرکَ العَشاءِ مَهرَمَةٌ

شام بخورید ، هر چند به مشتی خرمای خشکیده باشد ؛ چرا که وا گذاردن شام ، مایه پیری است

سنن الترمذی ، جلد ۴ ، صفحه ۲۸۷ ، حدیث - ۱۸۵۶ ، مسند أبی یعلی ، جلد ۴ ، صفحه ۲۴۰ ، حدیث - ۴۳۳۶ ، تاریخ بغداد ، جلد ۳ ، صفحه ۳۹۶ ، حدیث - ۱۵۲۰ ، مسند الشهاب ، جلد ۱ ، صفحه ۴۲۹ ، حدیث - ۷۳۵ کلّها عن أنس ، کنز العمّال ، جلد ۱۰ ، صفحه ۴۶ ، حدیث - ۲۸۲۸۹ دانش نامه احادیث پزشکی : ۲ / ۱۶۲

حدیث - ۱۰۷

امام صادقعليه‌السلام :

لا تَدَعِ العَشاءَ ولَو بِثَلاثِ لُقَمٍ بِمِلحٍ

خوردن شام را وا مگذار ، هر چند به سه لقمه [نان ]با نمک باشد

مکارم الأخلاق ، جلد ۱ ، صفحه ۴۲۴ ، حدیث - ۱۴۴۷ ، بحار الأنوار ، جلد ۶۶ ، صفحه ۳۴۵ ، حدیث - ۲۰ دانش نامه احادیث پزشکی : ۲ / ۱۶۲

حدیث - ۱۰۸

امام صادقعليه‌السلام :

مَن تَرَکَ العَشاءَ لَیلَةً ماتَ عِرقٌ فی جَسَدِهِ ولا یَحیا أبَداً

هر کس شام را وا گذارد ، رگی در بدن وی می‌میرد و هرگز زنده نمی‌شود

مکارم الأخلاق ، جلد ۱ ، صفحه ۴۲۴ ، حدیث - ۱۴۴۸ ، بحار الأنوار ، جلد ۶۶ ، صفحه ۳۴۵ ، حدیث - ۲۰ دانش نامه احادیث پزشکی : ۲ / ۱۶۶

حدیث - ۱۰۹

پیامبر خداصلى‌الله‌عليه‌وآله‌وسلم :

مَن تَرَکَ العَشاءَ لَیلَةَ السَّبتِ ولَیلَةَ الأَحَدِ مُتَوالِیَتَینِ ، ذَهَبَ عَنهُ ما لا یَرجِعُ إلَیهِ أربَعینَ یَوماً

هر کس شام را در شب شنبه و شب یکشنبه ، پشت سر هم وا گذارد ، چیزی از کف او می‌رود که تا چهل روز به وی باز نمی گردد

مکارم الأخلاق ، جلد ۱ ، صفحه ۴۲۴ ، حدیث - ۱۴۴۵ ، بحار الأنوار ، جلد ۶۶ ، صفحه ۳۴۵ ، حدیث - ۲۰ دانش نامه احادیث پزشکی : ۲ / ۱۶۶

حدیث - ۱۱۰

امام صادقعليه‌السلام :

مَن تَرَکَ العَشاءَ لَیلَةَ السَّبتِ ولَیلَةَ الأَحَدِ مُتَوالِیَتَینِ ، ذَهَبَت عَنهُ قُوَّتُهُ فَلَم تَرجَع إلَیهِ أربَعینَ یَوماً

هر کس شام را در شب شنبه و شب یکشنبه ، پشت سر هم وا گذارد ، نیروی وی از کف می‌رود و این نیرو تا چهل روز به وی باز نمی‌گردد

الکافی ، جلد ۶ ، صفحه ۲۸۹ ، حدیث - ۸ ، المحاسن ، جلد ۲ ، صفحه ۱۹۸ ، حدیث - ۱۵۷۸ کلاهما عن جمیل بن درّاج ، بحار الأنوار ،ج ۶۶ ، صفحه ۳۴۵ ، حدیث - ۱۷ دانش نامه احادیث پزشکی : ۲ / ۱۶۶

حدیث - ۱۱۱

امام صادقعليه‌السلام :

مَن تَرَکَ العَشاءَ نَقَصَت مِنهُ قُوَّةٌ ولا تَعودُ إلَیهِ

هر کس شام خوردن را وا گذارد ، نیرویی از او کاسته می‌شود و به او باز نمی‌گردد

المحاسن ، جلد ۲ ، صفحه ۱۹۸ ، حدیث - ۱۵۷۹ ، بحار الأنوار ، جلد ۶۶ ، صفحه ۳۴۵ ، حدیث - ۱۸ دانش نامه احادیث پزشکی : ۲ / ۱۶۶

حدیث - ۱۱۲

امام صادقعليه‌السلام :

أصلُ خَرابِ البَدَنِ تَرکُ العَشاءِ

سرچشمه ویرانی تن ، وا گذاردن شام است

الکافی ، جلد ۶ ، صفحه ۲۸۸ ، حدیث - ۲

حدیث - ۱۱۳

امام علیعليه‌السلام :

عَشاءُ الأَنبِیاءِعليهم‌السلام بَعدَ العَتَمَةِ فَلا تَدَعوهُ ؛ فَإِنَّ تَرکَ العَشاءِ خَرابُ البَدَنِ

شام خوردن پیامبران ، پس از تاریکیِ شب بوده است آن را وا مگذارید ؛ چرا که واگذاردن آن ، ویرانی تن است

الکافی ، جلد ۶ ، صفحه ۲۸۸ ، حدیث - ۱ ، بحار الأنوار ، جلد ۶۶ ، صفحه ۳۴۲ ، حدیث - ۶ دانش نامه احادیث پزشکی : ۲ / ۱۶۲

حدیث - ۱۱۴

امام صادقعليه‌السلام :

إذا صَلَّیتَ الفَجرَ فَکُل کِسرَةً تُطَیِّبُ بِها نَکهَتَکَ ، وتُطفِئُ بِها حَرارَتَکَ ، وتُقَوِّمُ بِها أضراسَکَ ، وتَشُدُّ بِها لِثَتَکَ ، وتَجلِبُ بِها رِزقَکَ ، وتُحَسِّنُ بِها خُلُقَکَ

چون نماز صبح را خواندی ، پاره نانی بخور تا با آن : دهان خویش را خوش‌بو سازی ، حرارت خود را فرو بنشانی ، دندان‌هایت را استوار سازی ، لثه‌ات را استحکام بخشی ، روزیِ خویش را به چنگ آوری و خوی خود را نکو سازی

الدعوات ، صفحه ۱۴۰ ، حدیث - ۳۵۲ ، بحار الأنوار ، جلد ۶۶ ، صفحه ۳۴۵ ، حدیث - ۲۱ دانش نامه احادیث پزشکی : ۲ / ۱۶۰

حدیث - ۱۱۵

پیامبر خداصلى‌الله‌عليه‌وآله‌وسلم :

مَن شَرِبَ الماءَ عَلَی الرّیقِ ، انتَقَصَت قُوَّتُهُ

هر کس ناشتا آب بیاشامد ، نیرویش کاستی می‌یابد

کنز العمّال ، جلد ۱۶ ، صفحه ۸۲ ، حدیث - ۴۴۰۱۶ دانش نامه احادیث پزشکی : ۲ / ۱۵۴

حدیث - ۱۱۶

پیامبر خداصلى‌الله‌عليه‌وآله‌وسلم :

لا تَشرَب فِی النُّحاسِ ؛ فَإِنَّهُ یورِثُ السَّهلَ - یَعنِی الوَسواسَ وَالخَبالَ -

در ظرف مسین منوش ؛ چرا که «سهل» (یعنی وسواس و پریشان‌عقلی) بر جای می‌نهد

الفردوس ، جلد ۵ ، صفحه ۶۹ ، حدیث - ۷۴۸۴ عن أنس دانش نامه احادیث پزشکی : ۲ / ۱۵۴