سنن النبی

سنن النبی 0%

سنن النبی نویسنده:
گروه: پیامبر اکرم

سنن النبی

این کتاب در موسسه الحسنین علیهما السلام تصحیح و مقابله شده است.

نویسنده: علامه سيد محمد حسين طباطبائى‏ (ره)
گروه: مشاهدات: 11705
دانلود: 2296

توضیحات:

سنن النبی
جستجو درون كتاب
  • شروع
  • قبلی
  • 99 /
  • بعدی
  • پایان
  •  
  • دانلود HTML
  • دانلود Word
  • دانلود PDF
  • مشاهدات: 11705 / دانلود: 2296
اندازه اندازه اندازه
سنن النبی

سنن النبی

نویسنده:
فارسی

این کتاب در موسسه الحسنین علیهما السلام تصحیح و مقابله شده است.

ملحقات

۳۳۵) از برخی زنان پیامبرصلى‌الله‌عليه‌وآله روایت شده که آن حضرت روز نهم ماه ذی حجه و سه روز از هر ماه (پنجشنبه اول ماه و چهارشنبه وسط و پنجشنبه آخر ماه) را روزه می گرفت.

۳۳۶) چون ماه مبارک رمضان فرا می رسید رنگ رخسار رسول خداصلى‌الله‌عليه‌وآله .تغییر می کرد و نماز خواندنش زیاد می شد، و در دعا و درخواست از خداوند بسیار زاری و تضرع می کرد و از خدا ترسان بود.

۳۳۷) رسول خداصلى‌الله‌عليه‌وآله هر گاه از امری غمگین می شد، با نماز خواندن و روزه گرفتن بر دفع آن غم یاری می جست.

۳۳۸) علیعليه‌السلام فرمود: چون ماه شعبان فرا می رسید، رسول خداصلى‌الله‌عليه‌وآله در اول آن، سه روز، و در وسط آن سه روز، و در آخر آن سه روز روزه می گرفت، و دو روز به ماه مبارک رمضان مانده روزه نمی گرفت، سپس ماه رمضان را روزه می داشت.

۳۳۹) امام صادقعليه‌السلام فرمود: رسول خداصلى‌الله‌عليه‌وآله چون می خواست افطار کند با حلوا آغاز می کرد، و اگر حلوا نبود با یک حبّه قند یا خرما افطار می فرمود، و اگر هیچ کدام نبود با آب نیم گرم افطار می نمود.

۳۴۰) جابر گوید: امام باقرعليه‌السلام فرمود: رسول خداصلى‌الله‌عليه‌وآله با دو چیز سیاه افطار می کرد. پرسیدم: دو چیز سیاه چیست؟ فرمود: یکی خرمای خشک و آب، و دیگری خرمای تازه و آب.

۳۴۱) رسول خداصلى‌الله‌عليه‌وآله با خرما افطار می کرد، و هر گاه شکر می یافت با آن افطار می نمود.

۳۴۲) امام صادقعليه‌السلام فرمود: چون دهه آخر ماه مبارک رمضان می رسید، رسول خداصلى‌الله‌عليه‌وآله کمر همّت می بست و از نزدیکی کردن با زنانش احتراز می کرد و شب زنده داری می نمود و خود را برای عبادت فارغ می ساخت.

به روایت دیگر: خود به عبادت می کوشید و خانواده اش را نیز به کوشش وا می داشت و آنان را از خواب بیدار می کرد.

۳۴۳) شیخ طوسیرحمه‌الله گوید: آنچه از سنّت رسول خداصلى‌الله‌عليه‌وآله ثابت شده این است که آن حضرت خود متصدی رؤیت هلال ماه مبارک رمضان می شد و در جستجوی آن برمی آمد.

۳۴۴) علیعليه‌السلام فرمود: جدا کردن زکات فطره پیش از [نماز]فطر از سنّت است.

۳۴۵) شیخ صدوقرحمه‌الله گوید: گفتن تکبیر [های مخصوص]پس از ده نماز، از شب عید فطر بعد از نماز مغرب و عشا تا بعد از نماز عصر روز دوم شوال، و پس از ده نماز، از روز عید قربان پس از نماز ظهر و عصر تا بعد از نماز صبح روز دوازدهم ذی حجّه [برای کسانی که در مکه نیستند]از سنّت است.

۳۴۶) سعید نقّاش گوید: امام صادقعليه‌السلام به من فرمود: آگاه باش که در عید فطر تکبیر گفتن از سنّت است. گفتم: چه زمانی باید گفت؟ فرمود: بعد از نماز مغرب و عشاء شب عید فطر و بعد از نماز صبح عید و بعد از نماز عید فطر، سپس تکبیرات را قطع کند.

۳۴۷) علیعليه‌السلام فرمود: تعجیل در افطار روزه و تأخیر در خوردن سحری و خواندن نماز مغرب پیش از افطار سنّت است. .

۳۴۸) امام صادقعليه‌السلام می فرمود: سنّت بر این است که زکات فطره یک صاع (که تقریبا سه کیلوگرم است از یک جنس، مثلا) از خرما یا کشمش و یا جو داده شود.

۳۴۹) رسول خداصلى‌الله‌عليه‌وآله فرمود: خدای متعال شش خصلت را برای من نپسندید و من نیز آنها را برای جانشینان خود و پیروان آنان نمی پسندم، که از جمله آنها:

روزه، بازی کردن با زن (یا بد زبانی) در حال روزه است.

۳۵۰) مردی به امام رضاعليه‌السلام در روز عید فطر عرض کرد: من امروز با خرما و با خاک قبر (تربت امام حسینعليه‌السلام ) افطار کردم. آن حضرت فرمود: سنّت و برکت را با هم جمع کرده ای.

۳۵۱) رسول خداصلى‌الله‌عليه‌وآله با جرعه ای آب، یا کمی شیر و یا چند دانه خرما افطار می کرد.

۱۸ - آداب و سنن آن حضرت در اعتکاف

۳۳۹ - امام صادقعليه‌السلام فرمود: رسول خداصلى‌الله‌عليه‌وآله در ماه رمضان (سال اول هجرت) در دهه اول در مسجد اعتکاف کرد، و سال دوم در دهه دوم و در سال سوم در دهه آخر اعتکاف نمود، ولی پس از آن همیشه در دهه آخر ماه رمضان اعتکاف می نمود.

۳۴۰ - امام صادقعليه‌السلام فرمود: جنگ «بدر» در ماه رمضان (سال دوم هجرت) اتفاق افتاد، به این جهت رسول خداصلى‌الله‌عليه‌وآله در آن سال در مسجد معتکف نشد. اما سال بعد، آن حضرت دو دهه اعتکاف کرد: یک دهه برای همان سال، و دهه دیگر برای قضاء اعتکاف سال قبل.

۳۴۱ - امام صادقعليه‌السلام فرمود: رسول خداصلى‌الله‌عليه‌وآله چون دهه آخر ماه رمضان می شد در مسجد اعتکاف می کرد؛ برایش خیمه ای مویین می زدند و حضرت کمر همّت برای عبادت می بست و بستر خوابش را برمی چید. یکی گفت: از زنان نیز کناره می گرفت؟ فرمود: نه، از زنان کناره نمی گرفت.

مؤلف: این معنی در روایات زیادی نقل شده که بعضی از آنها در باب هفدهم گذشت. و گفته اند که مقصود از «عزلت» کناره گیری از آنان در بستر بوده است نه در معاشرت و مصاحبت با آنان.

۱۹ - آداب و سنن آن حضرت در صدقه دادن

اشاره

۳۴۲ - در وصیت رسول خداصلى‌الله‌عليه‌وآله به علیعليه‌السلام آمده است: ششم آنکه در نماز و روزه و صدقه از سنّت من پیروی کنید و اما راجع به صدقه، به قدری در آن کوشا باشی که گمان کنی در صرف مال برای صدقه اسراف کرده ای.

۳۴۳ - امام صادقعليه‌السلام فرمود: رسول خداصلى‌الله‌عليه‌وآله هیچ گاه سائلی را از خود نراند، اگر چیزی داشت به او می داد، و اگر نداشت می فرمود: خدا برساند.

مؤلف: این مطلب در اخبار شیعه و سنّی به قدری زیاد نقل شده که شاید به حد تواتر رسیده باشد. ما بعض از آن روایات را در باب دوم (آداب معاشرت) و غیر آن ذکر کردیم.

۳۴۴ - امام صادقعليه‌السلام ضمن حدیثی فرمود: ما اهل بیت آنچه در راه خدا داده ایم پس نمی گیریم.

ملحقات

۳۵۲) رسول خداصلى‌الله‌عليه‌وآله فرمود: من چند چیز را ترک نمی کنم. سوار شدن بر الاغ پالان دار، با بردگان روی حصیر غذا خوردن، و با دست خود به سائل کمک کردن.

۳۵۳) رسول خداصلى‌الله‌عليه‌وآله فرمود: جوانمردی ما اهل بیت در این است که از آن که به ما ستم کرده درمی گذریم، و به آن که ما را محروم ساخته بخشش می کنیم.

۳۵۴) روایت است که جود و بخشش رسول خداصلى‌الله‌عليه‌وآله در خیر از همه مردم بیشتر و از تندباد سریع تر بود. بذل و عطایش ادامه داشت و بخلی از او نمودار نمی شد و ممانعتی سر نمی زد.

۳۵۵) علیعليه‌السلام فرمود: ما اهل بیت، کسانی را که به نظر می رسد غیر مستحق هستند رد نمی کنیم از ترس اینکه مبادا مستحق واقعی را رد کرده باشیم.

۳۵۶) امیر المؤمنینعليه‌السلام فرمود: چون چیزی از رسول خداصلى‌الله‌عليه‌وآله می خواستند، اگر قصد انجام آن را داشت جواب مثبت می داد، و اگر قصد انجام آن را نداشت سکوت می کرد و کلمه «نه» بر زبان جاری نمی ساخت.

۳۵۷) حسن بن علی بن فضّال گوید: از حضرت رضاعليه‌السلام پرسیدم: چرا وقتی امیر المؤمنینعليه‌السلام در ظاهر به خلافت رسید «فدک» را [به بنی فاطمهعليهم‌السلام ] برنگردانید؟ ! فرمود: زیرا ما خاندانی هستیم که فقط خداوند حقوق غصب شده ما را از ستمگران می گیرد. ما سرپرست مؤمنان هستیم، به نفع آنان حکم کرده، حقوقشان را از ستمگران گرفته، به آنان باز می گردانیم، اما برای بازگرفتن حقوق خود اقدام نمی کنیم.

۲۰ - آداب و سنن آن حضرت در قرائت قرآن

اشاره

۳۴۵ - امیر المؤمنینعليه‌السلام فرمود: چیزی جز حالت جنابت، مانع رسول خداصلى‌الله‌عليه‌وآله از تلاوت کردن قرآن نمی شد.

۳۴۶ - امّ سلمه گوید: رسول خداصلى‌الله‌عليه‌وآله در قرائت قرآن هر آیه را از آیه دیگر جدا می نمود.

۳۴۷ - رسول خداصلى‌الله‌عليه‌وآله نمی خوابید تا «مسبّحات» را قرائت کند، و می فرمود:

در این سوره ها آیه ای است که از هزار آیه برتر است. گفتند: «مسبّحات» کدام سوره هاست؟ فرمود: سوره حدید، حشر، صف، جمعه و تغابن.

۳۴۸ - جابر گوید: رسول خداصلى‌الله‌عليه‌وآله نمی خوابید تا سوره «تبارک» و «الم، تنزیل» را قرائت کند.

۳۴۹ - علیعليه‌السلام فرمود: رسول خداصلى‌الله‌عليه‌وآله این سوره( سَبِّحِ اسْمَ رَبِّكَ الْأَعْلَى ) را دوست می داشت. و اول کسی که گفت:

«سبحان ربّی الاعلی» میکائیلعليه‌السلام بود.

۳۵۰ - ابن عباس گوید: رسول خداصلى‌الله‌عليه‌وآله وقتی سوره( سَبِّحِ اسْمَ رَبِّكَ الْأَعْلَى ) را قرائت می کرد، می گفت:

«سبحان ربّی الأعلی»

این معنی از علیعليه‌السلام نیز روایت شده است.

۳۵۱ - ابی امامه گوید: بعد از حجّه الوداع با رسول خداصلى‌الله‌عليه‌وآله نماز می خواندم و آن حضرت زیاد سوره( لَا أُقْسِمُ بِيَوْمِ الْقِيَامَةِ ) را قرائت می فرمود، و چون آیه:

( أَلَيْسَ ذَٰلِكَ بِقَادِرٍ عَلَىٰ أَن يُحْيِيَ الْمَوْتَىٰ ) (آیا آن خدا قادر نیست مردگان را زنده کند؟) را می خواند، شنیدم می فرمود:

بلی و انا علی ذلک من الشّاهدین. «چرا قادر است؛ من نیز به آن گواهی می دهم»

مؤلّف: در این معنی روایات دیگری نیز وجود دارد با مختصر اختلافی در آنچه آن حضرت می گفت.

۳۵۲ - ابو هریره گوید: رسول خداصلى‌الله‌عليه‌وآله چون آیه( وَنَفْسٍ وَمَا سَوَّاهَا ﴿ ٧ ﴾ فَأَلْهَمَهَا فُجُورَهَا وَتَقْوَاهَا ) را تلاوت می فرمود، اندکی مکث می کرد، بعد می گفت:

اللّهمّ آت نفسی تقویها، و زکّها أنت خیر من زکّاها، أنت ولیّها و مولیها. «خدایا، به من پرهیزکاری ده، و جانم را پاکیزه کن، که تو بهترین پاکیزه کننده آن، و تو سرپرست و مولای آنی» این را می فرمود در حالی که مشغول نماز بود.

ملحقات

۳۵۸) ابو سعید خدری گوید: رسول خداصلى‌الله‌عليه‌وآله پیش از خواندن قرآن می گفت:

اعوذ باللّه من الشّیطان الرّجیم «پناه می برم به خدا از شیطان رانده شده»

۳۵۹) امام باقرعليه‌السلام ضمن حدیثی فرمود: صدای رسول خداصلى‌الله‌عليه‌وآله در خواندن قرآن از همه مردم دلرباتر بود.

۳۶۰) رسول خداصلى‌الله‌عليه‌وآله فرمود: جبرئیل به من دستور داد ایستاده قرآن بخوانم

۳۶۱) انس بن مالک گوید: رسول خداصلى‌الله‌عليه‌وآله موقع قرآن خواندن، صدایش را می کشید.

۳۶۲) امام صادقعليه‌السلام ضمن حدیثی فرمود: ما اهل بیت، قرآن را موافق قرائت «ابیّ» می خوانیم.

مؤلّف: در بعضی روایات اهل بیتعليهم‌السلام از جمله در کتاب خصال، سایر قرائت های هفتگانه نیز تجویز شده است.

۳۶۳) قتاده گوید: رسول خداصلى‌الله‌عليه‌وآله وقتی سوره «تین» را تمام می کرد (آن جا که فرموده: «آیا خداوند احکم الحاکمین نیست؟») می گفت:

بلی و انا علی ذلک من الشّاهدین. «چرا، هست؛ و من نیز به آن گواهی می دهم»

۳۶۴) (تکرار ۳۵۱. است)

۳۶۵) در ذیل تفسیر آیه ۶۱ سوره یونس: «تو ای رسول ما در هیچ کاری نباشی و هیچ آیه ای از قرآن نخوانی و شما هیچ عملی را انجام ندهید مگر آنکه ما شاهد و گواه بر شماییم آن گاه که سرگرم آنید، و به قدر ذره کوچکی از آنچه در زمین و آسمان است از پروردگارت پنهان نیست. و چیزی کوچک تر و یا بزرگ تر از آن نیست جز آنکه در کتاب آشکار حق ثبت است» روایت شده که رسول خداصلى‌الله‌عليه‌وآله چون این آیه شریفه را قرائت می کرد، گریه شدیدی به آن حضرت دست می داد.

۳۶۶) رسول خداصلى‌الله‌عليه‌وآله وقتی سوره( قُلْ هُوَ اللَّـهُ أَحَدٌ ) را می خواند، بعد از هر آیه وقف می کرد (آن را به یک نفس نمی خواند)

۲۱ - آداب و سنن آن حضرت در دعا و ذکر پاره ای از ادعیه و اذکار او

اشاره

۳۵۳ - رسول خداصلى‌الله‌عليه‌وآله فرمود: جبرئیل به من دستور داد که قرآن را ایستاده بخوانم، و حمد خدا را در رکوع، و تسبیح او را در سجده انجام دهم، و او را نشسته دعا کنم و بخوانم.

۳۵۴ - رسول خداصلى‌الله‌عليه‌وآله در هنگام ابتهال و دعا دستها را بلند می نمود مانند فقیری که غذا طلب می کند.

دعای آن حضرت وقتی که در آینه نگاه می کرد

۳۵۵ - علیعليه‌السلام فرمود: رسول خداصلى‌الله‌عليه‌وآله وقتی در آینه نظر می کرد می گفت:

الحمد للّه الّذی أکمل خلقی، و أحسن صورتی، و زان منّی ما شان من غیری، و هدانی للاسلام، و منّ علیّ بالنّبوّه. «ستایش خدایی راست که آفرینش مرا کامل ساخت، صورتم را نیکو آفرید، در مقابل عیب دیگران مرا زینت داد، به اسلام هدایتم کرد و با برانگیختن من به مقام نبوت نعمتی بزرگ بر من بخشید»

۳۵۶ - امام صادقعليه‌السلام فرمود: رسول خداصلى‌الله‌عليه‌وآله وقتی به آینه نظر می کرد می گفت:

الحمد للّه الّذی أحسن خلقی و خلقی، و زان منّی ما شان من غیری.

«ستایش خدایی راست که آفرینشم را زیبا، و اخلاقم را نیکو ساخت، و مرا در برابر عیب دیگران زینت بخشید»

دعای آن حضرت وقتی که بر مرکب سواری می نشست

۳۵۷ - رسول خداصلى‌الله‌عليه‌وآله هنگام سفر کردن چون بر مرکب سواری خود مستقر می شد، سه بار

«اللّه اکبر» می گفت، سپس آیه شریفه:( سُبْحَانَ الَّذِي سَخَّرَ لَنَا هَـٰذَا وَمَا كُنَّا لَهُ مُقْرِنِينَ ﴿ ١٣ ﴾ وَإِنَّا إِلَىٰ رَبِّنَا لَمُنقَلِبُونَ) (۱) را تلاوت می کرد و می گفت:

اللّهمّ إنّا نسألک فی سفرنا هذا البرّ و التّقوی، و من العمل ما ترضی. اللّهمّ هوّن علینا سفرنا، و اطو عنّا بعده. اللّهمّ أنت الصّاحب فی السّفر، و الخلیفه فی الاهل. اللّهمّ إنّی أعوذ بک من وعثاء السّفر، و کآبه المنقلب، و سوء المنظر فی الاهل و المال.

«خدایا، ما در این سفر از تو نیکی کردن و پرهیزگاری و نیز کاری را که موجب خشنودی توست طلب می کنیم. خدایا، این سفر را بر ما آسان گردان و دوری آن را بر ما نزدیک ساز. خدایا، تو در سفر یار ما، و در خانواده جانشین ما هستی. خدایا، از رنج و گرفتاری سفر، و غم و غصه بازگشت، و دیدن بدی در باره اهل و مال به تو پناه می برم» و چون از سفر بازمی گشت می گفت:

آئبون تائبون، عابدون لربّنا حامدون.

«در حالی که به سوی پروردگارمان توبه و بازگشت کرده و پرستش او می کنیم و

______________________________________

۱- ۱) زخرف/۱۳ و ۱۴: «سپاس خدایی راست که این حیوان را مسخّر ما گردانید با اینکه ما طاقت مهار آن را نداشتیم، و ما به سوی پروردگارمان بازمی گردیم»