درسنامه علوم قرآنی، سطح یک

درسنامه علوم قرآنی، سطح یک0%

درسنامه علوم قرآنی، سطح یک نویسنده:
گروه: درس ها

درسنامه علوم قرآنی، سطح یک

نویسنده: حسین جوان آراسته
گروه:

مشاهدات: 38975
دانلود: 8439

درسنامه علوم قرآنی، سطح یک
جستجو درون كتاب
  • شروع
  • قبلی
  • 29 /
  • بعدی
  • پایان
  •  
  • دانلود HTML
  • دانلود Word
  • دانلود PDF
  • مشاهدات: 38975 / دانلود: 8439
اندازه اندازه اندازه
درسنامه علوم قرآنی، سطح یک

درسنامه علوم قرآنی، سطح یک

نویسنده:
فارسی

با توجّه به تجربه طولانی مؤلّف در تدریس مباحث علوم قرآنی در برخی از مراکز حوزوی، این اثر (در دو سطح) گامی است نو در راه انتقال مفاهیم و داده ‏های علوم قرآنی به قرآن‏ پژوهانی که در این وادی نورانی قدم می ‏گذارند.

پرداختن به‏ موضوعات مهم و اساسی در علوم قرآنی، پرهیز از اطناب و درازگویی، معرفی منابع مهمّ در بخش ‏های گوناگون و مراعات قواعد آموزشی از ویژگی‏ های این کتاب است که می‏ تواند خلأ متن مناسب آموزشی در مراکز حوزوی و دانشگاهی را جبران نماید.

این اثر ارزشمند، یکی از جامع ترین تالیفات فارسی علوم قرآن و سرشار از مطالب سودمند است که از منابع و مآخذ گسترده و قابل اعتماد، سود جسته و به طالبان علوم قرآنی خدمتی در خور قدردانی تقدیم داشته است.

این اثر ارزنده، برای سه واحد درسی یعنی پنجاه ساعت، سامان یافته و دارای فواید فراوان و نظم منطقی و چینش متناسب فصل ها در نه بخش ذیل است:

بخش اول: کلیات (علوم قرآنی و سیر تاریخی نگارش ها، عناوین قرآن، معانی قرآن، وجه تسمیه، علت علمیت قرآن و عربی بودن قرآن).

بخش دوم: تعریف وحی، وحی در قرآن، وحی پیامبران و اقسام آن و چگونگی وحی بی واسطه و با واسطه.

بخش سوم: نزول قرآن و بعثت، نزول دفعی و تدریجی، اسباب نزول، آیه و سوره در قرآن و مکی و مدنی.

بخش چهارم: تدوین قرآن در عصر رسول خدا (ص)، جمع آوری حضرت علی (ع) جمع آوری خلیفه اول، جمع آوری خلیفه سوم، اعراب و اعجام قرآن.

بخش پنجم: پیدایش قرائات، عدم تواتر قرائات، احرف سبعه، قرائات سبعه، ضابطه صحت قرائات.

بخش ششم: تحریف ناپذیری قرآن; آرای دانشمندان، دلایل عدم تحریف.

بخش هفتم: اعجاز، تحدی و ابعاد اعجاز.

بخش هشتم: سیر نگارش های ناسخ و منسوخ، امکان و وقوع نسخ

بخش نهم: محکم و متشابه، حکمت وجود متشابه، نمونه هایی از متشابهات، تاویل

برخی از امتیازات این اثر درسی عبارت است از:

1- در ابتدای هر بخش به اهداف مورد نظر اشاره شده است که ضمن ایجاد انگیزه، نمایی از مباحث را به خوانندگان ارائه می دهد.

2- چکیده مطالب هر فصل، در پایان همان فصل آمده است.

3- در آغاز بخش ها، بعضی از منابع مهم و سودمند به سه منظور کتاب شناسی و مطالعه آزاد و پاسخ یابی قسمت «پژوهش » معرفی شده است این اثر، تعلیقات و بخشی به نام «مطالعه آزاد» دارد.

4- در پایان هر بخش، سؤال هایی در دو قسمت پرسش از متن و پژوهش در باره متن طرح شده است.

امیدواریم تلاش این مجموعه مورد توجه مخاطبین عزیز قرار گیرد. ما را با نظرات و پیشنهادات خویش، در راستای بهبود سطح کیفی مطالب وب سایت کمک نمائید.

پی نوشت ها

1. النشر فى القراءات العشر، ج 1، ص 34؛ قرآن و فهرست منابع، ص 259 و 260.

2. دائرة المعارف بزرگ اسلامى، ج 4، ص 582.

3. همان، ص 583.

4. ابن مجاهد پس از احراز ریاست قرائت در بغداد به مقابله با دو تن از قاریان معروف و همطراز با خود پرداخت. محمد بن حسن بن یعقوب مشهور به ابن مِقْسَم (م 354ق.) و محمد بن احمد بن ایوب معروف به ابن شَنبوذ (م 328) كه هر دو از قاریان و نحویان بغداد بودند، در دو مجلس محاكمه جداگانه اى كه به درخواست ابن مجاهد و در حضور وزیر ابن مُقله، تشكیل یافته بود حضور یافتند و این در حالى بود كه ابن مجاهد و ابن مقسم و ابن شنبوذ، هر سه شاگردان مكتب قرائت ابن شاذان (ابوالفضل رازى) بودند. در مورد علت این محاكمه گفته اند كه ابن مقسم، هر قرائتى را كه مطابق با قواعد عربى بود، اگر چه مخالف با نقل یا رسم مصاحف عثمانى باشد، مى پذیرفت. ابن شنبوذ قرائت بر خلاف مصحف را جایز مى شمرد و به آن چه از قرائت اُبىّ و عبدالله بن مسعود مى دانست قرائت مى كرد. ابن مُقله در سال 323ق. پس از احضار قضات، فقها و قاریان كه در رأس آنها ابن مجاهد قرار داشت آن دو را محاكمه نمود. پس از اعتراف ابن شنبوذ به آن چه به او نسبت داده اند به دستور وزیر تازیانه خورد و محبوس شد وتوبه نمود. ابن مقسم نیز در مجلس محاكمه خود اعتراف به خطا و اشتباه نمود... (ر. ك: المباحث فى علوم القرآن، ص 252-251؛ مقدمه كتاب السّبعه، ص 18؛ التمهید، ج 2، ص 232)

5. دائرة المعارف بزرگ اسلامى، ج 4، ص 583.

6. ر. ك: الابانة عن معانى القراءات، ص 90.

7. كتاب التیسیر از ابوعمرو دانى (م 444ق.) یكى از بهترین كتبى است كه در زمینه قراءات سبعه تدوین شده است. این كتاب را «قاسم بن فیرُّه» (م 590ق.) معروف به شاطبى در 1173 بیت تحت عنوان حرزالامانى و وجه التّهانى» معروف به «شاطبیه» به نظمى جالب درآورده است. «شاطبیه» از چنان شهرتى در میان كتب مربوط به قراءات سبع، برخوردار گردیده كه نزدیك به چهل شرح بر آن نوشته شده است.

8. النّشر فى القراءات العشر، ج 1، ص 36.

9. مقدّمه الابانة عن معانى القراءات، ص 18؛ الكشف عن وجوه القراءات، ص 3.

10. سیدمحمد باقر حجّتى، تاریخ قرآن، ص 321؛ التمهید، ج 2، ص 194.

11. سیدمحمد باقر حجّتى، همان.

12. دائرةالمعارف بزرگ اسلامى، ج 5، ص 678 و 679.

13. البیان، ص 130؛ التمهید، ج 2، ص 245.

14. مناهل العرفان، ج 1، ص 459.

15. الحجة فى القراءات السّبع، ص 61؛ البرهان، نوع 22.

16. الاتقان، ج 1.

17. مناهل العرفان، ج 1، ص 418.

18. ر. ك: تاریخ قراءات قرآن كریم، ص 143 و 144.

19. النّشر فى القراءات العشر، ج 1، ص 9.

20. الاتقان، ج 1، ص 236.

21. ص 255.

22. مناهل العرفان، ج 1، ص 418 و 419.

23. النّشر فى القراءات العشر، ج 1، ص 10.

24. التمهید، ج 2، ص 122 - 154.