شبکه فرهنگی الحسنین (علیهما السلام)

پی نوشت ها

1. مجمع البحرین، ماده «عجز».

2. البیان، ص 33.

3. مصطفى خمینى، تفسیر القرآن الكریم، ج 4، ص 94.

4.( لو نشاءُ لَقُلنا مثل هذا إن هذا إلّا أَساطیر الأوّلین .) (انفال (8) آیه 31) یا این كه مى گفتند:( إِنْ هذا إلّا قول البَشَر ) (مدثر (74) آیه 25)( و یا: ما انزل اللَّه على بَشَرٍ من شى ء ) (انعام (6) آیه 91)

5. اسراء (17) آیه 88.

6. البته باید توجه نمود كه آیاتى را كه به عنوان تحدّى از نوع اول ذكر مى كنیم به عنوان تحدّى به بلاغت (تحدّى به صورت خاص) نیز مطرح مى باشند.

7. همان.

8. یونس (10) آیه 38.

9. هود (11) آیه 13.

10. طور (52) آیه 33و 34.

11. بقره (2) آیه 23 و 24.

12 - ر. ك: علوم القرآن عند المفسرین، ج 2، ص 430، 441، 442 و 445. در زمینه اقوال مربوط به صرفه، بحث مبسوطى از سوى استاد محمدهادى معرفت (التمهید، ج 4، ص 190-137) مطرح گردیده است.

13. ر. ك: بهاءالدین خرمشاهى، ترجمه قرآن، ص 662.

14. المیزان، ج 1، ص 68.

15. ر. ك: البیان، ص 94.

16. براى توضیح كامل در زمینه بطلان این عبارات، نك: همان، ص 94 - 99.

17. ر. ك: تفسیر نمونه، ج 1، ص 134 و 135.

18. منظور از تحدّى در این فصل، تحدّى به صورت خاص است.

19. المیزان، ج 1، ص 63.

20. یونس (10) آیه 16.

21. المیزان، ج 1، ص 63.

22. نحل (16) آیه 103.

23.( ...و یعلّمهم الكتاب والحكمة .) (جمعه (62) آیه 2)

24. همان گونه كه قبلاً گفتیم بعضى از این آیات مثل آیه 88 سوره اِسراء اختصاصى به فصاحت و بلاغت ندارند.

25. مجمع البیان، ج 10، ص 584.

26. بقره (2) آیه 179.

27. معترك الاقران فى اعجاز القرآن، ج 1، ص 300 - 303.

28. استاد محمدهادى معرفت مقاله «نقش آهنگ در تلاوت قرآن»، كیهان اندیشه، ش 28.

29.( كتابٌ أنزلناه إلیك لِتُخْرِجَ النّاسَ من الظّلمات إلى النّور .) ابراهیم (14) آیه 1.

30. نساء (4) آیه 58.

31. نحل (16) آیه 90.

32. بقره (2) آیه 194.

33. حجرات (49) آیه 13.

34. زمر (39) آیه 9.

35. نساء (4) آیه 95.

36. اعراف (7) آیه 157.

37. نساء (4) آیه 141.

38. فتح (48) آیه 29.

39. حجرات (49) آیه 10.

40. آل عمران (3) آیه 103.

41. اعراف (7) آیه 32.

42. مائده (5) آیه 1.

43. حج (22) آیه 78.

44. بقره (2) آیه 286.

45. همان، آیه 256.

46. نسبت هاى ناروایى هم چون زنا و شرب خمر به پیامبران الهى و امورى دیگر كه انسان از بیان آن شرم دارد، معرّف حالات پیامبران در تورات و انجیل است. (ر. ك: البیان، بخش مربوط به اعجاز در معارف دینى)

47. نساء (4) آیه 82.

48. هود (11) آیه 49.

49. آل عمران (3) آیه 4؛ یوسف (12) آیه 102.

50. روم (30) آیه 2 و 3.

51. قمر (54) آیه 44 و 45.

52. قصص (28) آیه 85.

53. حجر (15) آیه 9.

54. توبه (9) آیه 33؛ فتح (48) آیه 28؛ صفّ (61) آیه 9.

55. حجر (15) آیه 22.

56. رعد (13) آیه 3.

57. یس (36) آیه 36.

58. طه (20) آیه 3.

59. معارج (70) آیه 40.

60. رحمن (55) آیه 17.

61. فصّلت (41) آیه 26.

62. سید قطب.

63. ترجمه دكتر محمدمهدى فولادوند.

64. آفرینش هنرى در قرآن، ص 45.

65. حج (22) آیه 1 و 2.

66. آفرینش هنرى در قرآن، ص 69.

67. دخان (44) آیه 51 - 56.