چند روایت درباره حقوق همسایه و برادران دینی و...
۱ - عن رسول اللهصلى‌الله‌عليه‌وآله‌وسلم
قال من آذی جاره حرم الله علیه ریح الجنة. و مأویه جهنم و بئس المصیر و من ضیع حق جاره فلیس منا و مازال جبرئیل یوصینی بالجار حتی ظننت انه سیورثه و ما زال یوصینی بالمسواک حتی ظننت انه سیجعله فریضة و مازال یوصینی بقیام اللیل حتی ظننت ان خیار امتی لن یناموا.
پیغمبر اکرمصلى‌الله‌عليه‌وآله‌وسلم
فرمود هر که همسایه خود را بیازارد بوی بهشت را خدا بر او حرام می گرداند، و جایگاه چنین کسی جهنم خواهد بود و بدجائی است. هر که حق همسایه خود را از میان برد از ما نیست. پیوسته جبرئیل مرا درباره همسایگان سفارش می کرد که خیال کردم بالاخره همسایه را هم وارث قرار خواهد داد. همیشه سفارش می کرد به مسواک کردن. تا این که خیال کردم این کار واجب خواهد شد. همچنین مرتب مرا به شب زنده داری توصیه می نمود به طوری که گمان کردم نیک مردان از امتم شب را هرگز نخواهند خوابید.
۲ - قال رسول اللهصلى‌الله‌عليه‌وآله‌وسلم
هل تدرون ما حق الجار ما تدرون من حق الجار الا قلیلا. لا یومن بالله و الیوم الاخر من لایأمن جاره بوائقه فاذا استقرضه ان یقرضه و اذا اصابه خیر هناه و اذا اصابه شرعزاه و لا یستطیل علیه فی البناء یحجب عنه الریح الا باذنه و اذا اشتری فاکهة فلیهد له فان لم یهد له فلیدخلها سر او لا یعطی صبیانه منها شیئا یغایظون صبیانه ثم قال رسول اللهصلى‌الله‌عليه‌وآله‌وسلم
الجیران ثلثة منهم من له ثلثة حقوق حق الاسلام و حق الجوار و حق القرابة و منهم له حقایق حق الاسلام و حق الجوار و منهم من له حق واحد الکافر له حق الجواره.
پیغمبر اکرمصلى‌الله‌عليه‌وآله‌وسلم
فرمود آیا می دانید حق همسایگی را از این حقوق نمی دانید مگر مقدار کمی. ایمان به خدا و روز قیامت ندارد کسی که همسایه را از شر و ناراحتی خود ایمن نگرداند.
اگر همسایه از او قرض خواست امتناع از دادن نورزد، هرگاه پیش آمد خوبی برایش کرد او را تهنیت بگوید، چنانچه واقعه ناگواری رخ داد تسلیتش بدهد. ساختمان منزل خود را بدون اجازه او بلند نسازد که مانع از وزش باد و جریان هوا شود. هرگاه میوه ای خرید برای او نیز هدیه بدهد. اگر نفرستاد پنهانی به خانه برد و به بچه های خود ندهد که وسائل ناراحتی بچه های همسایه را فراهم کند.
سپس فرمود همسایگان سه قسمند: بعضی سه حق دارند، حق اسلام، خویشاوندی، همسایگی. برخی دو حق، اسلام و همسایگی دسته ای یک حق، آن کافر است که فقط حق همسایگی دارد.
۳ - قالوا لرسول اللهصلى‌الله‌عليه‌وآله‌وسلم
فلانة تصوم النهار و تقوم اللیل و توذی جارها بلسانها قال لاخیر فیها هی من اهل النار و فلانة تصلی المکتوبة و تصوم شهر رمضان و لاتوذی جارها فقال رسول اللصلى‌الله‌عليه‌وآله‌وسلم
هی من اهل الجنة.
به پیغمبر اکرمصلى‌الله‌عليه‌وآله‌وسلم
عرض کردند فلانه زن همیشه روزه دار است و شبها را دائما به نماز و مناجات و شب زنده داری می گذراند ولی همسایه خویش را با زبان می آزارد. فرمود ارزشی ندارد او اهل جهنم و آتش است. گفتند زن دیگری است که فقط نمازهای واجب در شبانه روز را می خواند و روزه ماه رمضان را می گیرد اما همسایه را آزار نمی رساند. فرمود او اهل بهشت است.
۴ - عن مفضل بن عمر قال دخلت علی ابی عبداللهعليه‌السلام
فقال لی من صحبک فقلت رجل من اخوانی قال فما فعل قلت منذ دخلت لم اعرف مکانه فقال اما علمت ان من صحب مومنا اربعین خطوة سأله الله عنه یوم القیمة.
مفضل بن عمر گفت به خدمت حضرت صادقعليه‌السلام
رسیدم. آنجناب پرسید در سفر با که همراه بودی. گفتم یکی از برادران دینیم. فرمود پس او کجاست. عرض کردم از وقتی که وارد شدم محل او را نمی دانم. فرمود مگر نمی دانی هر که مصاحبت کند با مومنی چهل گام روز قیامت خداوند از او راجع به این مصاحبت سئوال خواهد کرد.
۵ - عن ابی جعفرعليه‌السلام
قال صانع المنافق بلسانک و اخلص و دک للمومن و ان جالسک یهودی فاحسن مجالسته.
حضرت باقرعليه‌السلام
فرمود مدارا کن به زبان با شخص منافق و دورو. محبت و دوستی را خالص بگردان نسبت به برادران ایمانیت هرگاه هم نشینی با یهودی کردی نیکو رفتار کن.
نویسنده: حسن اميدوار
