فصل پنجم : مرامنامه حسينعليهالسلام
يك آسمان كرم
حسين عليهالسلام
در آداب اجتماعى و حسن معاشرت با دور و نزديك، بلند پايه و بینظير بود. خصال آن حضرت سرشار از عفو و گذشت است. جمال الدين محمد زرندى حنفى مدنى روايت كرده كه از حضرت زينالعابدين از پدرش حسين عليهالسلام
نقل میكند كه فرمود:«
اگر مردى به من دشنام دهد در اين گوش(
و به گوش راستش اشاره فرمود)
و عذر بياورد در گوش ديگرم، عذر او را ميپذيرم؛ زيرا اميرالمؤمنين عليهالسلام
از جدم پيغمبرصلىاللهعليهوآلهوسلم
براى من نقل فرمود:
لا يَرِدُ الْحَوْضَ مَنْ لَمْ يَقْبَلِ الْعُذْرَ مِنْ مُحِقٍّ اَوْ مُبْطلٍ
وارد حوض (كوثر) نمیشود كسى كه عذر را نپذيرد، خواه عذرآور حق بگويد يا باطل.
حسين عليهالسلام
با فرزندان، بانوان، خويشان و اهلبيت خود در نهايت ادب، محبت، رحمت، مهربانى، انس و مودت برخورد ميكرد.
ابن قتيبه روايت میكند كه مردى خدمت امام حسن عليهالسلام
آمد، و از آن حضرت درخواست چيزى كرد. حضرت فرمود:«
سؤال، شايسته نيست مگر براى وام سنگين يا فقرِ خوار كننده و يا ديه و تاوانى كه ادا نكردن آن سبب رسوايى شود.»
عرض كرد:«
نيامدم به خدمت شما مگر براى يكى از آنها.»
حضرت، فرمان داد صد دينار به او دادند. سپس آن مرد خدمت حسين عليهالسلام
رفت و از آن حضرت نيز سؤال كرد، حسين عليهالسلام
هم همان سخن برادرش را به او فرمود و همان پاسخ را شنيد؛ سپس پرسيد:«
برادرم به تو چقدر داد؟»
عرض كرد:«
صد دينار.»
حسين عليهالسلام
نودونه دينار به او عطا كرد؛ زيرا نخواست با برادرش برابرى كرده باشد.
ياقوت مستعصمى از اَنَس روايت میكند كه در خدمت حسين عليهالسلام
بودم؛ كنيزكى دسته گلى براى آن حضرت آورد. حسين عليهالسلام
فرمود:
اَنْتِ حُرَّةٌ لِوَجْهِ اللهِ تَعالى
تو براى خدا آزادی. گفتم:«
كنيزكى يك دسته گل برايت آورده و تو او را آزاد میكنی؟»
فرمود:«
اين چنين خدا به ما ادب آموخته است؛ زيرا میفرمايد:
وَ اِذا حُيِّيتُمْ بِتَحِيَّة فَحَيُّوا بِاَحْسَنَ مِنْها اَوْ رُدُّوها»
هرگاه كسى شما را ستايش كند، شما نيز بايد در مقابل به ستايشى بهتر از آن، يا مانند آن، پاسخ دهيد. و نيكوتر از اين دسته گل، آزاد ساختن او بود.