چكیده :

در عصر غیبت كه دوره پنهان زیستی امام زمان عجل الله تعالی فرجه الشریف است، معتقدان به مهدویت برای زمینه سازی و نیل به جامعه موعود جهانی، دارای رسالت‌ها و مسئولیت‌های خطیری هستند كه با پای بندی و اجرای آنها میتوانند زمینه ساز ظهور آن حضرت باشند.
در این میان، نقش زنان كه پنجاه درصد جمعیت بشر را به خود اختصاص داده‌اند، نقشی مهم و تأثیرگذار است، زیرا زنان منتظر، علاوه بر این كه نسبت به خویشتن مسئولیت دارند و باید خود را جزء منتظران واقعی قرار دهند، هم چنین باید به دیگرسازی، یعنی تربیت و تعالی نسل منتظر نیز همت گمارند. از این رو زنان دارای دو مسئولیت، جهت زمینه سازی ظهور (خودسازی و دیگرسازی) میباشند. بر این اساس در این نوشتار به مسئولیت زنان منتظر در دو حوزة فردی و اجتماعی پرداخته شده است.
 

 

الف: حوزه فردی

در حوزه فردی، زنان منتظر با پاك‌سازی روح و روان خود از پلیدیهای اخلاقی و مزین شدن به شاخصه نیك، آمادگی لازم جهت یاری رساندن به امام زمان عجل الله تعالی فرجه الشریف را پیدا میكنند.
و در مرحله بعد با شناخت دین و دین داری كامل نسبت به امام و مقتدای خود ابراز علاقه و معرفت میكنند و خود را در صف منتظران واقعی قرار میدهند.

 

ب: حوزه اجتماعی

در حوزه اجتماعی زنان منتظر، دارای رسالت‌های خطیری نظیر تربیت نسل منتظر، امر به معروف و نهی از منكر، ورود در عرصه‌های جامعه، نظیر: مدرسه، خانواده و پرورش یاران خاص امام زمان عجل الله تعالی فرجه الشریف و ترویج عدالت در میان جامعه منتظران میباشند كه به صورت تفصیل در این نوشتار، آمده است.

 

 

مقدمه :

جامعة منتظر با شاخصه‌های خدا محوری، عدالت محوری، دین محوری، و در یك كلام، معنویت محوری، از جوامع دیگر متمایز میشود. در جامعه منتظر، برای اجرایی شدن شاخصه‌های فوق، همة آحاد مردم، اعم از زن و مرد، رسالت خطیری دارند؛ زیرا هر چه، جامعه منتظِر، خود را در راستای جامعة منتظَر قرار دهد، بیشتر به مقصود و هدف، نزدیك میشود. از این رو باید زن و مرد، با مشاركت، و هم سویی، به اجرای شاخصه‌های جامعة منتظَر، در جامعة منتظِر همت گمارند.
دو مسئولیت خطیر، بر دوش زنان منتظِر كه باید به انجام آنها مبادرت ورزند: نخست، خودسازی؛ افرادی كه میخواهند در جامعة منتظران، مثمر ثمر باشند و دیگران را در راستای اهداف جامعة منتظر بسازند، ابتدا باید خودساخته و مزین به شاخصه‌های نیكو باشند. از این رو مسئولیت دوم زنان منتظر، مشخص میشود كه همان دیگرسازی است كه در این رسالت، زنان، مسئولیت بس خطیری بر دوش دارند؛ زیرا در نقش سازنده و مفید آنان در خانواده، یعنی پدر و فرزندان، جای هیچ گونه، شكی نیست؛ بنابراین میتوان نتیجه گرفت كه مردان بیشتر تك مسئولیتی بوده، یعنی تنها به ساختن خویشتن میپردازند، ولی زنان علاوه بر خودسازی به دگرسازی كه همان پرورش فرزندان و نسل منتظر باشد، نیز می پردازند.
در این نوشتار سعی شده است تا به برخی از وظایف و رسالت‌های زنان در دوران غیبت، در جامعة منتظر اشاره شود تا زنان با آگاهی و شناخت كامل به انجام مسئولیت‌های خود بپردازند.
با توجه به آیات و روایات فراوانی كه به جایگاه و مقام زن پرداخته است (1)، به ارزش زن در اسلام پی میبریم و میفهمیم كه اسلام از زن به منزلة یك انسان، توقع پیشرفت فردی و اجتماعی دارد و از او به عنوان یك مكلّف در جامعه، انتظار مسئولیت پذیری دارد. درجامعة كنونی، كه جامعه‌ای منتظر است میخواهد خود را برای آمدن منتظر و حكومت جهانی او آماده كند؛ بنابراین وظایف خطیر و سنگینی دارد، كه با توكل به خداوند و با تلاش و همّت خود میتواند به انجام آن بپردازد. از جمله مسئولیت‌های زنان، وظایف فردی و اجتماعی است كه به ترتیب به شرح آن پرداخته میشود:

 

 

الف: وظایف

 

 

1.پاك‌سازی درون از صفات پلید و زیور دادن آن به اخلاق نیك

این امر در هر زمان واجب است، اما در زمان غیبت حضرت ولی عصر عجل الله تعالی فرجه الشریف بیشتر مورد توجه قرار میگیرد؛ چون درك فضیلت و قرار گرفتن در عداد اصحاب آن حضرت، بستگی به این خصوصیات اخلاقی (خودسازی) دارد.
تهذیب نفس و خودسازی از مسائلی است كه یك سالك الی الله باید به آن توجه داشته باشد؛ چرا كه اهمیت و ارزش آن به قدری زیاد است كه خداوند میفرماید:
هركس نفس خود را تزكیه كند، به یقین رستگار شده است و نومید و محروم گشت آن كه نفس خود را به گناه آلوده ساخت.(2)
امام صادق علیه السلام در همین سوره به مردم دوران غیبت، اعم از زن و مرد میفرماید: «هركس دوست میدارد كه از اصحاب حضرت قائم عجل الله تعالی فرجه الشریف باشد باید منتظر باشد و دراین حال (انتظار) به پرهیزكاری و اخلاق نیكو رفتار نماید.»(3)
پس یكی از چیزهایی كه هر انسانی، اعم از زن و مرد را به رستگاری و كمال حقیقی میرساند، پاك‌سازی روح و جان از صفات رذیله و جایگزین نمودن صفات پسندیده است. پس یك زن اولاً، به عنوان یك شخصیت انسانی (زن)، ثانیاً، به منزلة یك مادر و همسر و ثالثاً، به مثابه تربیت كننده و منتظرساز، روحی سلحشور و جهادگر میخواهد. منتظر مسلح، وقتی میتواند در ركاب امام، نقش‌آفرینی كند كه برای او پیروزی یا شهادت یكسان باشد و این روح مجاهدت وسلحشوری، مربوط به تمام افراد، از جمله زنان بوده كه از ابتدا تا كنون، اثرات زیادی از خود به جا گذاشته‌اند.

 

2.آمادگی

آمادگی همیشگی، جوهر اصلی انتظار و وظیفة حتمی منتظران است. كسی كه منتظر ظهور مهدی عجل الله تعالی فرجه الشریف است، باید آمادگی داشته باشد، نظیر: پیراستگی و پاك زندگی كردن، صادق بودن در اعتقاد وعمل، توانایی روحی و جسمی برای جهاد و مبارزه در ركاب مهدی عجل الله تعالی فرجه الشریف. كسی كه بخواهد جزء یاران مهدی عجل الله تعالی فرجه الشریف باشد، باید روح جهاد و مبارزه با باطل را در زمان غیبت تجربه كند. در احادیث، منتظر و یاور امام عجل الله تعالی فرجه الشریف كسی است، كه در زندگی منتظرانة خود، آماده و به مرتبة ایثار جان و مال در راه خدا رسیده باشد. هم چنین، در راه استقرار دین و نجات مظلومان، گام بردارد و برای یاری كردن نهضتی كه میخواهد ریشة ظلم را در جهان بر كند و عدل را جایگزین كند، بی صبرانه منتظر جهاد باشد.
امام صادق علیه السلام میفرماید:
باید هر یك از شما برای خروج قائم، اسلحه آماده كند. چون وقتی خداوند ببیند كسی به نیت یاری مهدی عجل الله تعالی فرجه الشریف، اسلحه تهیه كرده است، امید میرود خداوند عمر او را دراز كند، تا ظهور را درك كند، و از یاوران مهدی عجل الله تعالی فرجه الشریف باشد.(4)
بنابراین همه عاشقان (زن و مرد) باید خود را آمادة ظهورش كنند و دیگران را نیز آماده پذیرش دولت او كنند، و این مسئولیت خطیر و بزرگ بر دوش همة عاشقان، از جمله زنان است. طبق آن چه كه خداوند از زن سخن گفته و در روایات به میان آمده است، او میتواند با حفظ ارزش‌های دینی و اخلاقی، خود را برای حضور در دولت مهدی عجل الله تعالی فرجه الشریف، مهیا سازد و با نقش خود در خانه و جامعه، تمام انسان‌های عاشق را آماده و مهیا برای ظهور دولت یار كند.

 

3. دین داری

پیامبر اكرم صل الله علیه و آله و سلم فرمودند:‌ای علی بدان كه شگفت انگیزترین مردم از جهت ایمان و عظیم‌ترین آنها از روی یقین مردمی اند كه در آخرالزمان خواهند بود. پیامبر صل الله علیه و آله و سلم را ندیده اند و محبت امام عجل الله تعالی فرجه الشریف نیز از آنان محجوب است، اما به سیاهی كه بر سفیدی رقم خورده است، ایمان آورده‌اند.(5)
موفقیت در این آزمایش، احتیاج به بینشی دارد كه انسان دین دار میتواند در پرتو آن در برابر تحریف‌ها و شبهه‌ها و تردیدها، خود را حفظ نماید و با هیچ یك از عوامل منحرف كننده خلوص در دین و دین داری به بیراهه نرود.
پایداری در دین، در روزگار غیبت، فقط در سختیهای جسمی و فشارهای مادی، خلاصه نمیشود، بلكه فشارهای روحی و معنوی را هم، باید تحمل كرد تا بتوان جزء منتظران واقعی آن امام شد. در انتظار، زیستن و منتظرانه دین داشتن، وظیفه‌ای است كه شریعت اسلام از مؤمنان خواسته است. چشم داشتن به ظهور منجی و حاكمیت دوازدهمین امام، باور به قوام امامت و غیبت رهبری دینی، در پایان زندگی است.
عالمان دین بر پایه احادیث معصومین علیهم السلام، انتظار فرج را شاخص بزرگ انسان دین دار، در عصر غیبت دانسته اند و همواره دین داران را به داشتن و دانستن این مهم فرا خوانده‌اند.
امام صادق علیه السلام میفرماید:
خبر دهم شما را به چیزی كه خداوند، عمل بندگان را جز با آن نمیپذیرد؟ گفتم آری. امام فرمود: باور به خدای یكتا و بندگی و پیامبری محمّد صل الله علیه و آله و سلم.....و چشم داشتن به ظهور قائم عجل الله تعالی فرجه الشریف.(6)
دین و دین داری در عصر غیبت به گونه‌ای است كه دین داران در این روزگار به مقام والایی میرسند؛ چون انسان دین دار، در صدر اسلام، عقاید و باورهای دینی را از پیامبر صل الله علیه و آله و سلم میگرفت، و تعالیم خالص دین را مستقیماً از مفسّر واقعی وحی، دریافت میكرد.
رسول خدا صل الله علیه و آله و سلم را میدید، و از راه و روش او الهام میگرفت و حق را به آسانی میپذیرفت، اما انسان دین دار در این عصر (غیبت) از تمامی دریافت‌های حسّی به دور است و تنها براساس درك عقلی و تاریخی، پیامبر صل الله علیه و آله و سلم و امامان علیهم السلام را میشناسد و به رسالت آنها ایمان میآورد.
پیامبر صل الله علیه و آله و سلم میفرماید:
برادران من كسانی هستند كه پس از شما [اصحاب] زندگی میكنند. به من ایمان میآورند و مرا دوست میدارند و یاری میرسانند و مرا تصدیق میكنند؛ درحالی كه مرا ندیده‌اند.(7)
پس دین دار بودن در روزگار غیبت، ایمان بیشتری میخواهد؛ همان طور كه ایمان به مبدأ و معاد، نیازمند تعقّل و تفكّر است. باور این بصیرت، براساس آیات و روایات، مخصوص افراد به خصوصی نیست، بلكه شامل تمام انسان ها، اعم از زن و مرد است كه در این میان، زنان هم میتوانند در پرتو بینشی كه از دین و ایمان به غیب دارند، در برابر تحریف ها، و شبهه‌ها و سركوفت‌ها از درون و بیرون حوزه دین، هم چنان دین خود را نگاه دارند و با هیچ یك از این عوامل، خلوص دینی و دین داری در فكر و عمل خود را از دست ندهند.

 

4. معرفت به امام زمان عجل الله تعالی فرجه الشریف.

آشكار است كه اقبال قلبی، از شناخت و احساس محبّت، مایه میگیرد؛ از این رو مهم‌ترین وظیفه‌ای كه هر شیعة منتظری بر عهده دارد، كسب معرفت نسبت به وجود مقدّس امام و حجّت زمان خویش است. و در روایات تأكید فراوانی شده است كه باید معرفت امام را جدّی گرفت.
امام صادق علیه السلام فرمودند: خداوند، زمین را لحظه‌ای خالی از حجت قرار نداد.
به سبب حضور حجت است كه انسان، مكلف به شناخت امام است و به همین دلیل در حدیث آمده است كه: هركس بمیرد و امام زمانش را نشناخته باشد، به مرگ جاهلیت مرده است.(8)
و این نشان‌گر اهمیت شناخت امام است. پس هر انسانی اعم از زن و مرد با شناخت خود از امام، و منزلت و هدف او، خود را مقید میسازد؛ به تربیت در راه آن امام و رسیدن به كمال نهایی، یعنی یاری آن امام و ساختن یاران واقعی.
یك زن به منزلة یك فرد مسلمان و انسانی كه در تربیت و ساختن انسان‌های با معرفت، مؤثر است، باید در شناخت، حضرت زهرا علیها السلام را الگوی خود قرار دهد؛ چرا كه بالاترین و بهترین زن نمونه ـ كه تمام زن‌ها و شخصیت‌های مسلمان باید از او درس بگیرند ـ فاطمه زهرا علیها السلام است. از نظر معرفت، شخصیتی آگاه است نه عامی.
پس اگر یك زن در شناخت امام و هدف و راه او مستحكم باشد و به معرفت اصلی رسیده باشد، در شناخت و معرفت فرزند و جامعه تأثیرگذار خواهد بود و میتواند یكی از رسالت‌های خود را به انجام رساند. پیمودن جادة انتظار برای یك فرد، بدون شناخت امام منتظر، ممكن نیست. استقامت و پایداری، در وادی انتظار، وابسته به درك صحیح از پیشوای موعود است.
اگر معرفت امام برای منتظر حاصل شود، او خود را در جبهة امام میبیند و احساس میكند كه در خیمة امام و كنار او قرار گرفته است؛ بنابراین لحظه‌ای در تلاش برای تقویت جبهة امام خویش كوتاهی نمیكند.

 

 

5. محبّت به امام زمان عجل الله تعالی فرجه الشریف

محبّت، حالتی است، میان محبّ و محبوب كه سرچشمة آن، قلب و درون است، لكن نمود آن، در ظاهر و در افعال و اعمال محبّ، به روشنی پیداست؛ محبتی كه جلوة عینی پیدا میكند و به محب جهت میبخشد؛ محبت، امری طرفینی است، محب میسوزد و محبوب جذب میكند. محب، تمنّا میكند و محبوب، دامان خویش را برای تمنّای محب میگستراند.
انسان، فطرتاً كمال جو است و همواره در پی یافتن فرد اكمل میباشد و سعی در نزدیك شدن به او دارد. محبت انسان در پی شناخت دقیق او از محبوب است. خداوند، حجتی برای ما و در سر راه زندگی مان نهاده كه وجودش، مطابق با خواست‌ها و نیازهای فطری ماست. اگر طالب جمالیم و صاحبان جمال را دوست میداریم و میخواهیم دیگران را نیز در پی شناخت و محبت جمال قرار دهیم و یاوران جمال را افزون كنیم، جلوة جمال حق، اوست كه همه زیباییها را در خود جمع كرده است. همان طور كه جدّ گرامی اش فرمود: مهدی، طاووس اهل بهشت است.(9)
چهرة مهدی عجل الله تعالی فرجه الشریف مثل ماه تابان است.(10)
چهرة مهدی عجل الله تعالی فرجه الشریف مثل ستاره درخشان است. (11)
هنگامی كه قلب، مملو ازعشق میشود، همّت عاشق به تمامی در جهت دیدار معشوق است و از هر فرصتی، استفاده میكند تا زمینة دیدار و حضورش را فراهم نماید. پس تمام انسان‌ها چه زن و چه مرد، وقتی محبت واقعی در قلب شان رسوخ كند، در انجام رسالت، كوشا خواهند بود. یك زن به منزلة حامی و یاور فرزند و همسر خود، با شناختی كه از امام خود دارد و محبتی كه از او بر دلش مانده است، سعی دارد تا در تربیت فرزندان و كمك به همسر خود در جهت رسیدن به اهداف الهی – كه همان ساختن یاوران راستین مهدی عجل الله تعالی فرجه الشریف و زمینه سازان ظهور است – تلاش كند تا بتواند رسالت الهی خود را به خوبی انجام دهد؛ زیرا حكومت مهدی عجل الله تعالی فرجه الشریف، یارانی با صلابت، باایمان و شجاع میخواهد و این مهیا نمیشود، مگر با وجود مادران و همسران شجاع، فداكار، باایمان و خودساخته كه هدف اصلی آنها رضای حق و رسیدن به كمال مطلوب است.

 

6. اخلاق اسلامی

خُلق، عبارت است از سیمای باطنی و هیئت راسخ نفسانی كه به موجب آن، افعال نیك و بد، اختیاری و بدون تكلّف و تأمّل از انسان صادر میشود كه این حالت بر اثر تعلیم و تربیت و تمرین برای نفس پدید میآید؛ به گونه‌ای كه رفتارهای پسندیده و یا ناپسند به طور طبیعی و بدون آن كه به فكر كردن، نیاز باشد از انسان سرمی زند. پس باید سعی كرد كه در حالت نفسانی، اخلاق و رفتار اسلامی شود و رفتارهای پسندیده، همراه با تأمّل ازانسان سر زند؛ چون پرورش فضایل اخلاقی، یكی از مهم‌ترین اهداف رسالت پیامبران خدا بوده است تا انسان در مسیر كمال كه علّت غایی آفرینش است، قرار گیرد و پیامبر صل الله علیه و آله و سلم با اشاره به فلسفة بعثت خویش، در حدیث معروف: همانا مبعوث شدم تا تمام كنم مكارم اخلاق را.(12) بدان تصریح فرموده‌اند.
اخلاق اسلامی با ویژگی خاص و بُعد متعالی خود، تضمین كنندة سعادت انسان‌ها در همة عصرها، و ره توشة همة ره پویان راه كمال است. رعایت اخلاق نیك نسبت به یك دیگر در برخوردها و تمام ابعاد زندگی و رعایت حقوق جانی و مالی و...كه عالیترین نقش را در جذب دیگران و نفوذ در دل‌ها دارد، از عوامل مهم گسترش اسلام، بوده است.
انسان جزء اصلی تشكیل جامعة صالح و سالم است. انسان برای اصلاح جامعه و تشكیل اجتماعی سالم، نخست باید اصلاحات و تحولات را از درون خود، آغاز كند؛ زیرا مسائل اجتماعی، زشتی، فساد و...در اجتماع، مربوط به انسان است.
پس او میتواند با ایجاد انقلابی در درون خود، در جامعه نیز انقلاب و تحول به وجود آورد و سمت و سوی همه چیز را به سوی هدف و مقصود اصلی، یعنی خداوند قرار دهد؛ امری كه خلقت جهان براساس آن بنا شده است. و این انسان شامل همه میشود (زن و مرد). زن هم در این امر اصلاحی شركت دارد و با اصلاح درون خود و داشتن اخلاق اسلامی، میتواند به منزلة یك منتظر در دوران انتظار، نقش مهمی را در سازندگی جامعه و منتظران مهدی عجل الله تعالی فرجه الشریف ایفا كند.
روایات مختلفی به خصوص حدیث «اكمل به اخلاقهم» دلالت بر اهمیت و محوریت اخلاق، كمال و رشد معنوی انسان‌ها در دولت مهدی عجل الله تعالی فرجه الشریف دارد.
امام باقر علیه السلام میفرماید: «چون قائم ما قیام كند دستش را بر سر بندگان میگذارد و عقول آنها را متحرك میسازد و اخلاق شان را به كمال میرساند.»(13)
دولت اخلاقی امام مهدی عجل الله تعالی فرجه الشریف بدین معنا است كه هم خود، جامعِ تمام فضایل و محاسن اخلاقی و عقلی است و هم در مقام عمل و اجرا، همة آنها را در جامعه محقق میسازد. پس با داشتن چنین روایاتی و دانستن، وجود حكومت مهدی عجل الله تعالی فرجه الشریف بر مبنای اخلاق اسلامی متوجه میشود كه زنان در جامعة فعلی بیش از هر دوره ای، در معرض آزمایش هستند و بیش از هر عصری، امكان سازندگی خود و نسل جامعة منتظر را دارا هستند.
امروز، روزی است كه زن به مثابة یك منتظر میتواند به تكوین شخصیت اخلاقی خود بپردازد. او باید بداند كه افتخار در وجود شخصیت اوست كه دارای شعور، شناخت، آگاهی و تقوا باشد. افتخار در وجود صفات مثبت و فضایل انسانی و شرم و حیای اسلامی اوست كه به منزلة مسئولیتی بزرگ در زمان غیبت، در جامعة منتظر بر دوش اوست. او وظیفه دارد بكوشد كه خود را براساس مكتب بسازد و شخصیت خود را براساس آن رنگ دهد تا بتواند در سازندگی نسل منتظر، سهم بزرگی داشته باشد. چون یك منتظر واقعی، باید خود را چنان آماده كند كه لیاقت حضور در حكومت منتظر را كه شاخصة آن بر مبنای اخلاق اسلامی و دینی است، داشته باشد.
همان طور كه امام صادق علیه السلام فرمودند: هركس از این كه جزء یاران حضرت قائم عجل الله تعالی فرجه الشریف باشد، شاد و خوشحال میشود، باید منتظر باشد و در حال انتظار، اهل ورع و عمل به نیكیهای اخلاقی باشد.(14)
پس زنان با انتقال اخلاق اسلامی به فرزندان و آماده كردن آنان برای حضور در دولت یار، بهترین زمینه‌ساز معنوی برای ظهور امام زمان عجل الله تعالی فرجه الشریف خواهند بود.

 

 

ب: وظایف اجتماعی

تا این جا سخن از وظایف و رسالت فردی زنان در جامعة منتظر بود، اما چون زنان جزء گروهی از منتظران حكومت مهدی عجل الله تعالی فرجه الشریف هستند، و زمینه سازان ظهور علاوه بر رسالت فردی، در جامعه رسالتی دیگر نیز دارند باید در جهت دگرسازی تلاش كنند. آنها با تبلیغ دین و اصلاح جامعه و با ترویج اخلاق و فضایل درصدد مهیا كردن یك جامعة ایده آل مهدی پسند میباشند و با دعوت به دین خدا، و توجه دادن به مهدی عجل الله تعالی فرجه الشریف و انجام وظایفی كه در ذیل خواهد آمد، روح امید را در جامعة بشری، زنده میكنند.

 

1. تربیت نسل منتظر

در مسیر تربیت نسل منتظر، زنان كه نیمی از جامعه را تشكیل میدهند، باید نقش سازنده ای، داشته باشند و بدانند كه آنها نیز موظفند دوش به دوش مردان برای تربیت زمینه سازان ظهور، تلاشی خستگی ناپذیر داشته باشند.
هیچ انقلاب و نهضتی، بدون مقدمه و زمینه سازی به پیروزی نخواهد رسید. انقلاب جهانی امام مهدی عجل الله تعالی فرجه الشریف نیز از این قانون مستثنا نیست؛ چون انقلاب جهانی حضرت مهدی عجل الله تعالی فرجه الشریف مهم‌ترین و عمیق‌ترین انقلاب‌ها جهانی است، و مربوط به همة جهان میباشد. یكی از موارد زمینه سازی برای این نهضت عظیم، تربیت نسل منتظر است كه مهم‌ترین وظیفه بر دوش زنان باایمان است؛ زنانی كه تنها به آماده شدن خود برای استقبال از امام عصر عجل الله تعالی فرجه الشریف راضی نمیشوند، بلكه خود را موظف میدانند كه این آمادگی را در سایرین هم ایجاد كنند و به تربیت منتظران واقعی بپردازند و در این مسیر حساس و بزرگ، نسبت به این وظیفة عظیم، احساس تكلیف كنند و از زیر مسئولیت شانه، خالی نكنند.
منتظران راستین با ادای چنین تكلیفی ـ كه همان پرورش نسل منتظر است ـ راهی برای یاری رساندن به امام خویش در زمان غیبت پیدا میكنند. اگر همة انسان‌ها در انجام چنین هدفی، كوشا و پرتلاش باشند، علاوه بر اینكه خود جزء یاران امام علیه السلام قرار میگیرند، بلكه صف یاران امام علیه السلام را هم افزایش میدهند.

در دعای منسوب به امام رضا علیه السلام به این مطلب اشاره شده است:
و ما را از كسانی قرار ده كه دین خود را به وسیلة آنها غلبه میدهی و به سبب ایشان یاری ولی خود را عزّت میبخشی و غیر ما را «در این مقام» جای گزین ما قرار مده كه همانا جای گزین كردن غیر ما به جای ما بر تو آسان است، ولی بر ما سخت (ناگوار) میباشد.(15)
كسانی كه به نحوی در مسیر تربیت منتظران راستین امام عصر عجل الله تعالی فرجه الشریف قدم برمی دارند، اگر با نیت خالص و برای جلب رضای الهی، عمل كنند، جزء تقویت كنندگان سلطة ایشان قرار میگیرند و در قیامت در زمرة ایشان محشور میشوند.
و در همین دعا فرمود: و ما را جزء حزب ایشان قرار ده....تا آن جا كه ما را در قیامت در زمرة یاران و یاوران و تقویت كنندگان سلطة ایشان محشور فرمایی. (16)
پس زنان باید این مقام را به منزلة یك رسالت الهی ـ كه خداوند بر دوش آنها قرار داده است ـ حفظ كنند و از خداوند در انجام چنین مسئولیت خطیری، كمك و یاری بخواهند و با تربیت و آماده كردن نسل منتظر، زمینه را برای ظهور و حكومت امام عجل الله تعالی فرجه الشریف آماده كنند و بر نیروهای توان مند امام علیه السلام بیفزایند و خود نیز با انجام چنین امر بزرگی در زمرة یاران مهدی عجل الله تعالی فرجه الشریف، در زمان غیبت، و رزمندگان راه او در زمان ظهور باشند.

 

2. امربه معروف و نهی از منكر

عظمت و ارزش بی بدیل امربه معروف و نهی از منكر به اندازه‌ای است كه خدای تعالی خود را نیز امركنندة به معروف و نهی كنندة از منكر میشمارد و با تعبیر ویژه در قرآن كریم، امربه معروف و نهی از منكر را صفت مستمر و مداوم خود ذكر میكند.
همانا خداوند به عدالت و نیكوكاری و رسیدگی مالی به خویشاوندان فرمان میدهد و از كار زشت و ناپسند و ستم گری بازمی دارد. به شما اندرز میدهد، باشد كه متذكر شوید.(17)
پس هر بنده‌ای به هر میزان كه در مسیر امر به معروف و نهی از منكر، تلاش پی گیر داشته باشد، میتواند درجه‌ای از درجات بی پایان تخلق به اخلاق الله را كسب نماید.
در حقیقت، راز خدا گونگی انسان‌های پیش از ظهور و عصر ظهور در ویژگیهای آنان نهفته است.در قرآن كریم نیز امر به معروف و نهی ازمنكر، رمز رستگاری شمرده شده و دلیل برتری و شرافت امت پیامبر صل الله علیه و آله و سلم به شمار آمده است.
شما بهترین امتی هستید كه برای مردم پدید آمده اید؛ (از آن رو) كه امر به معروف و نهی ازمنكرمی كنید و ایمان به خدا دارید.(18)
در عصر غیبت به سبب حاضر نبودن امام علیه السلام، باید شرایط امربه معروف تحقق یابد.
امام سجاد علیه السلام میفرماید: «معتقدان به مهدی عجل الله تعالی فرجه الشریف و منتظران ظهور او در عصر غیبت....در پنهان و آشكار، مردمان را به دین خدا فرا میخوانند.» (19)
انتظار، باوری نیست كه با آن تعهد انسان منتظر، نفی شود. تكلیف و تعهد دینی، در هر زمانی، باقی و جاوید است. پس در دوران غیبت كبری، داشتن روحیة اصلاح گری، در سطح جامعه از وظایف مهم زنان و مردان است.
امام باقر علیه السلام میفرماید: «امر به معروف و نهی از منكر، واجبی است كه به سبب آن همة واجبات اقامه میگردد.» (20)
اگر این امر مهم، كنار گذاشته شود، باعث هلاكت و نابودی خوبیها و رشد زیاد بدیها در جامعه میشود. از مهم‌ترین و ارزش مندترین مراتب امربه معروف و نهی ازمنكر، آن است كه رئیس حكومت و كارگزاران او امركنندة به خوبیها و نهی كنندة از بدیها و زشتیها هستند.
امام باقر علیه السلام فرمود: مهدی عجل الله تعالی فرجه الشریف و یاران او...امر به معروف و نهی از منكر میكنند.(21)

 

3. مسئولیت پذیری در عرصه‌های مختلف اجتماعی

قرآن كریم، زن نمونه را انسان نمونه برشمرده است كه با مسئولیت پذیری در عرصه‌های مختلف اجتماعی میتواند مقتدای مردان و زنان در جامعه باشد؛ همان گونه كه مرد نمونه، انسان نمونه، برای مردان و زنان است. همان گونه كه انسان در زندگی خود از مردان نمونه، الگو میگیرد و در رفتار و گفتار خود و اجتماع به آن اقتدا میكند، زنان نمونه و دارای مسئولیت اجتماعی نیز دارای چنین جایگاهی هستند. سخنان آنان برای مردان حجت است؛ زیرا در رسیدن به مقام عصمت، پاكی، اجتناب از لغزش و خطا و انجام رسالت‌های اجتماعی، فرقی میان زن و مرد نیست.
طبری ضمن ذكر حدیثی از امام باقر علیه السلام میفرماید: فرمان بری از حضرت زهرا علیها السلام بر همة مخلوقات خدا از جن و انس و پرنده و پیامبران و فرشتگان واجب بود.(22)

عرصه‌هایی كه زنان در آنها ایفای نقش كرده اند و قابلیت خدا دادی خود را به منصة ظهور رسانده اند به شرح ذیل است:
الف: خانواده؛ اگر بنا باشد كه مردم به حال خود رها شوند وهركس به دنبال خواسته‌ها و هوس‌های خود برود، اجتماع به صورت ناموزون و ناهم‌آهنگ درمی آید كه هرج و مرج و بی بند و باری برآن حاكم خواهد شد؛ چون اجتماع، وابسته به خانواده و تربیت خانواده است و تربیت خانواده هم مرهون زحمات و تلاش و فداكاری ما در و زن خانواده است كه بتواند رسالت خود را به عنوان یك مادر به سرانجام برساند. از آن جا كه اصلاح جامعه، به اصلاح فرد وابسته است؛ تا فرد، اصلاح نشود جامعه هم اصلاح نمیشود و در این اصلاح، نقش خانواده و زن، اهمیت بسزایی دارد. به طور كلی، اجتماع همان خصوصیاتی را به خود میگیرد كه افراد آن را دارند و وقتی محیط، سالم میشود كه افراد آن جامعه، مردمانی متقی و پرهیزگار باشند و پیوسته در راه اصلاح قدم بردارند. این حركت تربیتی و اخلاقی در جامعه نشان گر وجود زنان و مادرانی است كه مردانی باایمان و باتقوا را در خانواده و در دامان پر مهر خود پرورش میدهند.
بنابراین، انسان موجودی فوق العاده توانا است، و دارای چنان اراده‌ای كه به وسیلة آن به آن چه میخواهد، دست مییابد. قدرت اراده در او اساس و پایة هر ترقی و تكامل است. هر جا اراده قوی باشد، در آن جا نشاط، زندگی عالی و با سعادت نیز وجود دارد. اراده به منزلة آبشاری است كه راه خود را، از میان سنگلاخ‌ها و كوهستان‌های بسیار صعب العبور باز میكند و به جلو میراند. همان طور كه در قرآن كریم آمده است:
این كه هیچ نتیجه‌ای برای انسان نیست مگر آن چه را به كوشش و تلاش خود به دست آورده است.(23)
پس هركس در هر راهی كوشش و جدیت نماید و هدفی را دنبال كند، دیر یا زود به مقصد خود خواهد رسید. و یك زن به منزلة موجودی كه خداوند او را بدون هدف خلق نكرده و در آفریدنش هدفی را دنبال كرده است، از ابتدا در كانون گرم خانواده با تأسی از حضرت زهرا علیها السلام نمونه‌های اخلاقی و دینی را تحویل جامعه میدهد تا به هدف اصلی خود كه پرورش نسل منتظر است، برسد.
زن، ركن اساسی و عنصر اصلی خانواده است و اسلام برای نقش زن در خانواده، اهمیت فراوانی قائل است؛ زیرا با پای بندی زن به خانواده و تربیت فرزندان در آغوش پر مهر مادر، نسل‌ها در آن جامعه، بالنده و رشید خواهند شد.
زنان مسلمان در زندگی شخصی و اجتماعی، باید فاطمه زهرا علیها السلام را از جهت خردمندی، فرزانگی و معرفت، الگو و سرمشق خود قرار دهند و از بُعد عبادت، مجاهدت، حضور در صحنه، تصمیم گیریهای عظیم اجتماعی، خانه داری و تربیت فرزندان صالح، از زهرای اطهر علیها السلام پیروی كنند.
جنبة مادری یك زن طوری است كه شخصیت فرزندان نمیتواند جدا از شخصیت مادر باشد. همة زن‌ها باید به دنبال چنین ارزش‌هایی حركت كنند كه فرزندانی صالح و با شخصیت و منتظران راستین، تحویل جامعه دهند. زن به منزلة مادر باید در محیط خانه، مایة آرامش و آسایش محیط خانواده باشد و در دامان پر مهر و عطوفت خود با سخنان پر نكته و پندآموز، فرزندان صالحی را از لحاظ روانی، تربیت كند و انسان‌هایی پاك و سالم را پرورش دهد.
مادر از هر سازنده ای، سازنده‌تر و باارزش‌تر است؛ چون میتواند یك انسان والا و با روحیه و ایمانی پاك، تحویل جامعه دهد، ولی دیگران قابلیت چنین كاری را ندارند. مادر میتواند با رعایت و دقت در تربیت، موجودی را تحویل جامعه دهد كه از لحاظ روحی، یك انسان سالم و بدون عقده باشد.
همان طور كه در زمان پیامبر صل الله علیه و آله و سلم، زنانی شجاع، با تشویق فرزندان خود به جنگ و شهادت، آنها را برای یاری پیامبر صل الله علیه و آله و سلم آماده میكردند.
امروزه اندیشوران مسائل انسانی به اهمیت خانواده و نقش آن در سلامت جامعه، پی برده‌اند. آنها معتقدند كه اجتماع سالم، تنها با داشتن خانوادة سالم، امكان پذیر است؛ چرا كه شخصیت روحی انسان، در دامان مادر به رشد و بالندگی میرسد. چون رابطة صمیمی بین مادر و فرزندان، محیط خانه را به پناه‌گاهی امن تبدیل میكند كه فرزندان در آن به آرامش میرسند و احساس امنیت میكنند. و اگر چنین رابطه و پناه‌گاهی نباشد، باعث دوستیهای نامناسب و از بین رفتن امنیت خانواده و جامعه میشود و رسالت زنان در دوران انتظار برای زمینه سازی ظهور نیمه تمام میماند.
ب: مدرسه؛ این مرحله از سن انسان، زمانی است كه تربیت و پرورش به دست والدین و مربیان است. یك زن به منزلة مادر نمونه در مرحلة اول و حال به عنوان معلم و مربی نمونه و در مرحلة دوم، مسئولیت خطیری برعهده دارد تا بتواند رسالت خود را به نحو احسن به انجام برساند. در این سن، فرزند (كودك) آن قدر رشد كرده است، كه بتواند مفاهیم را درك كند و برای یادگیری مطالب از هر جهت آمادگی دارد. پس به او مفاهیم خوب بیاموزیم و آینده‌ای روشن، همراه با حركت صحیح به او نشان دهیم. به سبب همین اسلام مقرر میدارد كه برای تربیت و پرورش افراد در جهت شكوفایی استعدادها و جلوگیری از هرز رفتن توانایی هایشان بایستی محیطی سالم به وجود آید و این محیط سالم ایجاد نمیشود مگر با افرادی، چون زنان و مردان باایمان، و باتقوا كه در زندگی، فرزندانی صالح پرورش میدهند و در جامعه و محیط مدرسه، آینده سازانی صالح و زمینه سازان ظهور میسازند.
در قرآن مجید آمده است:
ای كسانی كه ایمان آورده اید خود و فرزندان تان را از (عذاب) آتش حفظ كنید، یعنی برای فرزندان و وابستگان خود محیطی سالم به وجود آورید تا از فساد و تبهكاری بركنار باشند و در نتیجه از آثار آن كه عذاب الهی است حفظ شوید.(24)
پس بر زنان است كه كودكان و فرزندان جامعه را در محیط سالم مدرسه، با روحی پاك و اخلاقی نیكو پرورش دهند تا با تربیت و آمادگی این انسان‌های پاك، در آینده بر یاران و زمینه سازان ظهور افزوده گردد.
ج: جامعه؛ زن، سازندة زیربنای اخلاقی جامعه است. زن، پایه‌های اخلاقی را در ذهن فرزندان، استوار میسازد و با تربیت اخلاقی خود، انسان‌هایی را تحویل جامعه میدهد كه بتوانند در آیندة جامعه، نقش مهمی را ایفا كنند و جزء گروه منتظران راستین باشند.
پس یك زن، یا یك مادر واقعی در جامعه ریاست میكند و پایه‌های خوشبختی یا بدبختی مردان دنیا را بنا میگذارد. او رئیس اصلی جامعه است. سرنوشت جامعه به دست او رقم میخورد. او میتواند جامعه‌ای پاك با افرادی صالح پدید آورد. زن در نظام اجتماعی با پذیرش پایگاه اجتماعی یا مشاغل اعتباری، نقش‌های گوناگونی را برعهده میگیرد كه اگر تمامی این نقش‌ها در مجموع، یك مفهوم را داشته باشند و آن كمك به انسانیت انسان باشد فرد، آماده برای كمك به ظهور میشود.
از جمله مسئولیت‌های زنان در جامعه ی اسلامی و منتظر، ایجاد انگیزه و امید در جوان منتظر است كه زمینة تلاش و ایثارگری را در او به وجود خواهد آورد؛ ایجاد زمینه برای خودسازی و رشد معنوی جوانان است. زنان میتوانند با برنامه‌های مناسبی كه ایجاد میكنند سمبلی برای ایجاد تحول فرهنگ، اتحاد، پایداری در زمان، اتصال به رهبر و حضور در صحنه‌های اجتماعی برای جوانان در جامعه باشند. زنان باحجاب اسلامی خود – كه نمونة بارز یك زن مسلمان و باایمان است – میتوانند در جامعه، الگویی برای دختران، زنان و منتظران ظهور باشند. چون انتظار به منزلة دیدگاهی جامع و فراگیر میتواند تمامی انگیزه‌های افراد را تحت پوشش قرار دهد و زمینة رشد آنها را فراهم سازد. حجاب یك زن مسلمان، لباس این انتظار است كه او با انتخاب ظاهری معنوی، هم‌چون سربازی لبیك گو به ندای مذهب پاسخ میدهد و با این كار خود و جامعه را در تحولی بزرگ، سهیم و آماده میداند.
حركت زنان در توسعة تفكر دینی، نقش تعیین كننده‌ای دارد؛ به گونه‌ای كه قدرت تصمیم گیری فرهنگی آنان در درجة بالاتری از مردان مؤمن قرار دارد. زن مسلمان، علاوه بر خانه و مدرسه، در جامعه هم نقش عظیمی بر عهده دارد. از جمله نقش‌های او حجاب اسلامی است كه در این راه، با تحكیم بخشیدن به این امر مهم و امربه معروف و نهی از منكر میتواند جامعه را به بهترین نحو، آمادة ظهور كند.
چون معنای امربه معروف و نهی ازمنكر این است كه:
ای انسان، تو تنها از نظر شخصی و فردی در برابر ذات پروردگار، مسئول و متعهّد نیستی؛ تو در مقابل اجتماع خود هم مسئولیت و تعهد داری.
پس حركت‌های زنان در عصر غیبت، در حقیقت به مفهوم آماده سازی جامعه برای تحول آفرینی و نشانه‌های قدرت فرهنگی زنان منتظر است.(25)
رسول اكرم صل الله علیه و آله و سلم فرمودند: افراد باایمان نسبت به یك دیگر همانند اجزای یك ساختمان هستند كه هر جزئی از آن، جزء دیگر را محكم نگه میدارد.(26)
 پس در دوران غیبت، یاران و منتظران امام زمان عجل الله تعالی فرجه الشریف از جمله زنان منتظر، باید بدانند كه همیشه و در همه حال در صحنه‌های اجتماعی حضور داشته باشند و در راه اصلاح جامعه بكوشند.

 

4. پرورش یاران خاص

كلیة قیام‌ها و نهضت‌ها به دلیل ایجاد حركت بنیادین و نو در سطح جامعه، نیاز به نیروی فعال، كارآمد و پرانرژی دارند و بدون نیروی انسانی، خصوصاً نیروی جوان – كه دارای نیرویی متراكم و قوی است – حركت و سیر نهضت، كند و در نهایت به ركود میانجامد. پس در میان عوامل حركت آفرین، نیروی جوان در مرتبة اول قرار دارد. چون:
الف: در حركت رو بنایی، جوان دارای قدرت بدنی و صلابت جسمی است كه از پس كارهای سخت و مهم برمی آید.
ب: در حركت زیربنایی، جوان دارای روح لطیف و صیقل داده شده است كه به منزلة آیینة بدون زنگار است. حق را بدون درنگ میپذیرد، تبعیت و فرمان برداری او از رهبر و مولای خود بیشتر است و این شاخصه، رمز موفقیت هر قیام و نهضتی شمرده میشود.
نهضت مهدوی نیز با مؤلفه‌های یاد شده، از این قاعده، مستثنا نیست، بلكه به نیروی كارآمد و جوان در آن بیشتر احساس میشود و این نیروی فعال و كارآمد و جوان، فقط تحت تأثیر حضور مادرانی، پرشور و فعال و مسئولیت پذیر مهیا میشود.
حكومت و قیام مهدی عجل الله تعالی فرجه الشریف، یارانی خاص میخواهد كه بتوانند در زمان ظهور امام عجل الله تعالی فرجه الشریف در ركابش جان فشانی، و در اعتدال حكومت مهدوی عجل الله تعالی فرجه الشریف تلاش كنند. پرورش این یاران، نیاز به زنانی پاك و سلحشور دارد كه فرزندانی بپرورانند؛ پاك و دارای قدرت بدنی و صلابت جسمی و تابع رهبر و مولای خود. كه با این كار، سهم بسزایی در تجلی حكومت عدل الهی و قیام آن حضرت عجل الله تعالی فرجه الشریف خواهند داشت. به همین دلیل در روایات مختلف به جوان بودن اكثریت یاران مهدی عجل الله تعالی فرجه الشریف اشاره شده است.
امام علی علیه السلام فرمود: یاران قائم عجل الله تعالی فرجه الشریف، همه جوان هستند. در میان آنها پیرمرد، یافت نمیشود، مگر به مثل سرمه در چشم و نمك در طعام كه كمتر از هر ماده‌ای در طعام، نمك است.(27)
پس هر جنبش و انقلابی به یاران و همراهانی نیاز دارد كه ستون‌های انقلاب‌اند و سنگینی آن را به دوش میكشند. سستی و استواری هر یك از این دو با یك دیگر ارتباط دارد، یعنی هر اندازه حجم بنای انقلاب كمتر باشد، (یاران خاص كمتر باشند) پایه‌های آن از استحكام كمتری برخوردار خواهد بود و به هر میزان كه بنا بلندتر و گسترده‌تر باشد به ستون‌های محكم تری نیاز خواهد داشت؛ یارانی خاص، استوار و شجاع. كه این یاران خاص، بیشتر جوانان هستند؛ چون از فطرت‌هایی پاك و بی آلایش برخوردارند و وابستگیها و تعلقات در عمق جان شان ریشه دوانده است. پرورش این یاران خاص بر عهدة بانوانی جسور و شجاع و با ایمان است كه در دامان پاك خود، چنین یارانی را برای انقلاب جهانی حضرت مهدی عجل الله تعالی فرجه الشریف پرورش میدهند و زمینه را برای ظهور فراهم میسازند.

 

5. ترویج عدالت و عدالت خواهی در جامعه

در ابتدا وقتی به جهان كنونی و مردم ستم دیده و مظلوم مینگریم، چنین به نظر میرسد كه پاك ساختن زمین از ظلم و ستم و برچیدن بساط طاغوت، ناممكن است و مظلومان عالم، فریادرسی ندارند تا حق آنان را از طاغوتیان بگیرد. و از سویی دیگر حكمت خداوند بر این تعلق گرفته كه زندگانی انسان براساس فطرت خدادادی جاری شده و شالودة آن كه عدالت و عدالت خواهی و ظلم ستیزی است، بدون پاسخ نماند. و از طرفی دیگر، مسئله عدل در اسلام از روز نخست در تمام زمینه‌ها از بُعد عقیدتی و دینی گرفته تا بُعد فقهی و اجتماعی، مورد توجه و عنایت بوده است.
آیات و روایات رسیده در مورد عدل، نشان از پسندیده بودن آن در نزد خداوند است و این وقتی میسّر میشود كه مردم از نظر رشد معنوی و كمال روحی به درجة بالایی برسند و خود، خواهان عدل و اجرای آن باشند.
قرآن كریم میفرماید: ما رسولان خود را با دلایل روشن فرستادیم و با آنها كتاب (آسمانی) و میزان (شناسایی حق و قوانین عادلانه) نازل كردیم تا مردم قیام به عدالت كنند.(28)
این آیه نشان گر این است كه از گذشته، پیامبران میخواستند مردم به گونه‌ای تربیت و تعلیم شوند كه بتوانند خود، قیام به قسط نمایند و عدل را اجرا كنند.
بشر در طول زمان، همیشه منتظر روزی بوده است كه عدالت در جوامع حاكم گردد و هم‌چنان در آرزوی آن لحظه شماری میكند تا آن رؤیای دیرینة بشر با ظهور عدل مشتهر به وقوع بپیوندد.
رسول خدا صل الله علیه و آله و سلم میفرماید: مژده میدهم شما را به مهدی عجل الله تعالی فرجه الشریف كه او در امت من به هنگام اختلاف و سختیها برانگیخته میشود. پس زمین را پر از قسط و عدل میسازد؛ همان طور كه از جور و ستم پر شده باشد. ساكنان آسمان و زمین از او راضی میشوند...(29)
با رستاخیز مهدی عجل الله تعالی فرجه الشریف، ظلم و ستم به دیار عدم سفر میكند و جای خود را به عدل و داد میسپارد و عدالت اجتماعی فراگیر میشود و ثمرة تلاش و كوشش انبیا و اولیا به پا مینشیند و همه طعم شیرین عدالت را میچشند.
بنابر آن‌چه كه در این نوشتار ذكر شد، میتوان چنین نتیجه گرفت كه زنان در برپایی عدل و قسط و بركناری ظلم و ستم میتوانند با شناساندن امام و موقعیت ایشان برای فرزندان در خانواده و جوانان و نوجوانان در مدرسه و جامعه نقش بسزایی را ایفا كنند.
حضور زنان در اولین روز ظهور به همراه 313 نفر از مردان بزرگ عالم در مكه در كنار امام علیه السلام نشان از نقش عظیمی است كه زنان در انقلاب جهانی حضرت مهدی عجل الله تعالی فرجه الشریف دارند. همان طور كه در انقلاب اسلامی ایران، نمونه‌های فراوانی از زنان بافضیلت را داشتیم كه در كنار همسران و فرزندان خود، سربلند ایستادند. آنان جوانانی را تحویل جامعه دادند كه از طفولیت تا جوانی با ارزش‌ها و معیارهای دینی آشنا شده بودند و در نظام خانواده، اجتماع و جامعه، با گفتار و رفتار نیك و پسندیده با لفظ شیرین عدالت مأنوس شده بودند.

 

 

نتیجه گیری :

منتظران، اعم از زن و مرد در دوران غیبت كبری كه دوران پنهان زیستی امام زمان عجل الله تعالی فرجه الشریف است، به دلیل عدم ظهور امام و رهبر جامعه، مسئولیت‌های خطیر و سنگینی دارند. از یك سو باید دغدغه‌های خودسازی و خود اندیشی، جهت اصلاح خویشتن داشته باشند تا از جمله منتظران راستین و واقعی امام علیه السلام باشند و از طرف دیگر، نسبت به افراد جامعه، احساس مسئولیت كنند، یعنی دگراندیشی و دگرسازی داشته باشند تا آحاد مردم به صورت كلی و فراگیر در راستای ظهور امام مهدی عجل الله تعالی فرجه الشریف تلاش نمایند.
در عرصه زمینه سازی برای ظهور امام زمان عجل الله تعالی فرجه الشریف، همة مردم (اعم از زن و مرد) دارای مسئولیت و رسالت میباشند و شاید با یك نگاه دقیق‌تر در این عرصه، زنان را پرمسئولیت‌تر ببینیم؛ زیرا برای شركت در رخداد مهم ظهور؛ پرورش و تربیت نسل منتظر و نیز یاران خاص و عام امام علیه السلام را برعهده دارند.
صحنه‌های جامعه، خانواده، مدرسه و… عرصه‌هایی هستند كه زنان در آنها نقش سازنده‌ای دارند و قابلیت و توان مندی آنان در آن عرصه‌ها به منصة ظهور میرسد.

 

پی نوشت ها :
1. عبدا... جوادی آملی، زن در آئینه جمال و جلال (قم: نشرأسراء)، ص26.
2.  (قَدْ اَفْلَحَ مَنْ زكّیها، وَقَدْ خَابَ مَنْ دَسَّاهَا ) شمس، آیات 10 و9.
3. «من سرهُ اَن یكون من أصحاب القائم فلینتظر والیعمل بالورع و محاسن الاخلاق،...».محمد بن ابراهیم نعمانی، الغیبة، ترجمه جواد غفاری (تهران: كتابخانه صدوق، 1363) ص292، ب11، ج16؛ لطف الله صافی گلپایگانی، منتخب الاثر، (قم: مؤسسه سیدة المعصومه، 1419ق) ص210.
4. «لیعدَّنَّ أَحدكُم لخروج القائم ولو سهماً فَانَّ الله إذا علِم ذلكَ من نیته رجوتُ لأن ینسی فی عمره حتّی یدركه و یكونَ من اعوانه و أنصاره. محمد باقر، مجلسی، بحارالانوار، (بیروت: دارالمعارف للمطبوعات، 1421ق). ج52، ص366.
5. یا علی واعلم اَنَّ اَعجب النّاس ایماناً و اعظمهُم یقیناً قَومُ یكونون فی آخرالزّمان لَم یلحقُوا النّبی وحجب عنهم الحجّة فآمنوا بسوادٍ علی بیاضٍ. مجلسی، پیشین، ج21، ص366؛ شیخ صدوق، كمال الدین و تمام النعمه (تهران: كتاب فروشی اسلامیه، 1377)، ج1، ص288، باب26، ح8.
6. اَلا أخبركم بما لا یقبل الله عزوجل من العباد عملاً الاّ به؟ فقلت بلی، فقال: «شهادة ان لا اِله اِلاّ الله و انّ محمداً عبده و رسوله....والانتظار للقائم عجل الله تعالی فرجه الشریف». نعمانی، پیشین، ص200، باب11، ج16؛ صافی گلپایگانی، پیشین، ج3، ص210.
7. «ولكن إخوانی الّذین یأتون مِنْ بَعدكم یؤمنون بی و یحبّونی و ینصرونی و یصّدقُونی و ما رأونی؛ مجلسی، پیشین، ج52، ص132.
8. «من مات ولا یعرف امامه مات میتةً جاهلیة». محمد كلینی، اصول كافی، ترجمه سید جواد مصطفوی، انتشارات گلگشت، ص377، روایت 3؛ نعمانی، پیشین، ص130: از امام صادق علیه السلام به نقل از پیامبر صلی الله علیه و آله و سلم.
9. «المهدی طاووس اهل الجنّه». صافی گلپایگانی، پیشین، منتخب الاثر، ص185.
10. وَجهه كالقمر الدّری. معجم احادیث الامام مهدی (قم: مؤسسة معارف اسلامی 1411ق)، ج1، ش72.
11. كاَنَّ وجهه الكوكب الدّری. صافی گلپایگانی، پیشین، ص185.
12. «انَّما بُعثت لأتمّم مكارم الاخلاق. شیخ فضل بن حسن طبرسی، مجمع البیان، (قم: ناصرخسرو، 1376) ج10، ص333.
13. «اذ اقام قائمنا، وضع یده علی رؤوس العباد فجمع به عقولهم واكمل به اخلاقهم. مجلسی، پیشین، ج52، ص336؛ صافی گلپایگانی، پیشین، ص482.
14. «مَنْ سَرَّه اَن یكونَ مِن اَصحابِ القائم عجل الله تعالی فرجه الشریف فَلینتظرْ وَلْیعملْ بِالوَرَعِ وَ مَحاسِنِ الاَخلاقِ. نعمانی، پیشین، باب11، ج16.
15. «وَاجعلنا مِمّن تنتصر به لدینك و تعِزُّ به نَصْر‍ ولیكَ. ولا تَسْتَبْدل بنا غیرَنَا فَاِنَّ استبدالك بِنا غَیرَ نَا عَلیكَ یسیرُ وَ هُوَ عَلَینَا عَسیرُ.
16 . «وَاجعْلنا فی حزبه....حَتّی تَحشُرنَا یوْمَ القیامة فی انصاره و اعوانِهِ ومقوّیة سلطانِهِ، همان.
17.  (اِنَّ اللهَ یأمُرُ بالعدلِ والإحسان وَایتاءِ ذِی القُربی وَینْهَی عَنِ الْفَحْشاءِ والمُنْكَرِ وَالبَغْی یعِظُكُمْ لَعَلَّكُمْ تَذَكَّرُونَ ) نحل، آیه 90.
18.  (كُنْتُمْ خَیرَ اُمَّةٍ اُخْرِجَتْ لِلنَّاسِ تَأمُرُونَ بِالمَعْروُفِ وَ تَنْهَوْنَ عَنِ الْمُنْكَر و تُؤمِنُونَ بِااللهِ ). آل عمران، آیه 110.
19. «اِنَّ اهل زمان غیبته، القائلین بِإمامته والمنتظرین لظهوره....الدّعاة الی دین الله ع‍‍َزّوجل سرّاً وجهراً». شیخ صدوق، ص320.
20. اِنّ الامر بالمعروف والنّهی عن المنكر....فریضة عظیمة بها تقام الفرائض. محمدی ری شهری محمد، میزان الحكمة، ترجمة حمیدرضا شیخی (قم: دارالحدیث، 1377) جلد8، ص3706.
21. اَلمهدی واصحابُهُ...یأمروُنَ بالمعروف و ینْهونَ عَنِ المنكر. مجلسی، محمد باقر، بحارالانوار، ج51، ص47.
22. «وَلقد كانت طاعتُها مفروضة علی جمیع من خلق الله من الجنّ والانس والطّیر والبهائم والأنبیاء والملائكة...». محمد طبری، دلائل‌الامامة (قم: موسسة البعثه، 1412ق)، ص106، ج34.
23.  (وَاَنْ لَیسَ لِلاِنْسانِ إِلاّ ما سَعَی ).  نجم، آیه 30.
24.  (یا اَیهَا الَّذینَ آمَنُوا قُواَنْفُسَكُمْ وَ اَهْلیكُمْ نَاراً ) تحریم، آیه 6.
25. مرتضی مطهری، حماسة حسینی، جلد2، انتشارات صدرا، صص45 و 76.
26. المومن للمومن كالبنیان یشید بعضه بعضاً.
27. اَصحاب القائم شباب لاكهول فیهم اِلاّ مثل الكُحْل فی الْعین والملح فی الزّاد واقلُّ الزّاد اَلملح؛ نعمانی، پیشین، ص170 و مجلسی، پیشین، ج52، ص333.
28.  (وَلَقَدْ اَرْسَلْنَا رُسُلَنَا بِالْبَیناتِ وَاَنْزَلْنَا مَعَهُمُ الْكِتَابَ وَالْمیزَانَ لِیقُومَ النَّاسُ بِالْقِسْطِ ) . حدید، آیه 25.
29. «اُبشركم بالمهدی یبعث فی اُمّتی عَلَی اختلافٍ من النّاس و زلازلِ فَیملأ الارضَ قسطاً و عدلاً كما ملئت جوراً و ظلماً، یرضی عنه ساكن السّماء و ساكن الاَرض....». معجم احادیث امام مهدی عجل الله تعالی فرجه الشریف، جلد 1، ص92، ح53.

منبع : انتظار زمستان 1386 شماره 22