چهل حديث درباره حضرت زهرا (عليها السلام)
ارزش شناخت فاطمه (علیها السلام)
1. امام صادق (علیه السلام) مى فرمایند:
«... فَمَنْ عَرَفَ فَاطِمَةَ حَقَّ مَعْرِفَتِهَا فَقَدْ أَدْرَکَ لَیْلَةَ الْقَدْرِ» (1)
هر کس به شناخت حقیقى فاطمه (علیها السلام) دست یابد، بى گمان شب قدر را درک کرده است.
آثار محبت به فاطمه (علیها السلام)
2. پیامبر اکرم (صلى الله علیه و آله) مى فرمایند:
«مَنْ أَحَبَّ فَاطِمَةَ ابْنَتِی فَهُوَ فِی الْجَنَّةِ مَعِی وَ مَنْ أَبْغَضَهَا فَهُوَ فِی النَّارِ» (2)
هر کس فاطمه (علیها السلام) دخترم را دوست بدارد، در بهشت با من است، و هر کس با او دشمنى ورزد، در آتش [دوزخ] است.
اطاعت از فاطمه (علیها السلام)
3. امام باقر (علیه السلام) مى فرمایند:
«... لَقَدْ کَانَتَ علیها السلام مَفْرُوضَة الطَّاعَة عَلَى جَمِیعِ مَنْ خَلَقَ اللَّهُ مِنَ الْجِنِّ وَ الْإِنْس وَ الطَّیْرِ وَ الْوَحْشِ وَ اَلاَنبیا وَ الْمَلَائِکَةُ ...» (3)
اطاعت از فاطمه (علیها السلام) بر تمامى آفریدگان خدا از جن و آدمیان و پرندگان و وحوش و پیامبران و فرشتگان واجب است.
دستورهاى فاطمه (علیها السلام)
4. پیامبر اکرم (صلى الله علیه و آله) مى فرمایند:
«... یا عَلَیُّ أنْفِذْ لِما اَمَرَتْکَ بِهِ فاطِمَةُ فَقَدْ اَمَرْتُها بِأَشْیاءَ أَمَرَ بِها جَبْرَئیلُ (علیه السلام) ...» (4)
اى علی! آنچه را فاطمه (علیها السلام) بدان امر مى کند، انجام ده؛ زیرا من چیزهایى را به او امر کرده ام که جبرئیل (علیه السلام) به آنها امر کرده است.
خلقت فاطمه (علیها السلام)
5. پیامبر اکرم (صلى الله علیه و آله) مى فرمایند:
«إِنَّ فَاطِمَةَ خُلِقَتْ حُورِیَّةً فِی صُورَةِ إِنْسِیَّةٍ ...» (5)
بى شک فاطمه (علیها السلام) حوریه اى است که به صورت انسان آفریده شده است.
چرا نام فاطمه (علیها السلام)
6. پیامبر اکرم (صلى الله علیه و آله) مى فرمایند:
«إِنِّی سَمَّیْتُ ابْنَتِی فَاطِمَةَ لِأَنَّ اللَّهَ عَزَّ وَ جَلَّ فَطَمَهَا وَ فَطَمَ مَنْ أَحَبَّهَا مِنَ النَّارِ» (6)
من نام دخترم را فاطمه (علیها السلام) گذاشتم؛ زیرا خداى - عزوجل - فاطمه (علیها السلام) و هر کس که او را دوست دارد، از آتش دوزخ دور نگه داشته است.
آثار نام فاطمه (علیها السلام)
7. امام کاظم (علیه السلام) مى فرمایند:
«لایَدخُلُ الفَقرُ بَیتا فیهِ اسمُ مُحَمَّدٍ أو أحمَدَ أو عَلِیٍّ أوِ الحَسَنِ أوِ الحُسَینِ أو جَعفَرٍ أو طالِبٍ أو عَبدِاللّهِ أو فاطِمَةَ مِنَ النِّساءِ» (7)
در خانه اى که نام محمد یا احمد یا على یا حسن یا حسین یا جعفر یا طالب یا عبدالله و یا از میان زنان، فاطمه باشد، فقر [و تنگدستی] وارد نمى شود.
احترام به نام فاطمه (علیها السلام)
8. امام صادق (علیه السلام) به شخصى که نام دخترش را فاطمه گذاشته بود، فرمود:
«... إِذَا سَمَّیْتَهَا فَاطِمَهَ- فَلَا تَسُبَّهَا وَ لَا تَلْعَنْهَا وَ لَا تَضْرِبْهَا» (8)
حالا که نام او را فاطمه گذاشته اى، پس دشنامش مده، نفرینش مکن و کتکش مزن.
الگوى نمونه
9. امام زمان (علیه السلام) در یکى از نامه هایشان مى فرمایند:
«فی إبنَةِ رسُولِ اللهِ (صلی الله علیه وآله) لِی أسوَهٌ حَسَنَهٌ...» (9)
در دختر پیامبر خدا (صلى الله علیه و آله) براى من الگوى نیکویى است.
یاور خوب
10. پیامبر اکرم (صلى الله علیه و آله) از حضرت امیرالمؤمنین، على (علیه السلام) درباره حضرت فاطمه زهرا (علیها السلام) پرسیدند، حضرت پاسخ دادند:
«نِعْمَ الْعَوْنُ عَلَى طَاعَةِ اللَّهِ» (10)
[فاطمه علیها السلام] خوب یاورى در راه اطاعت و بندگى خداست.
عزیزترین مردم
11. پیامبر اکرم (صلى الله علیه و آله) مى فرمایند:
«... فَاطِمَةُ أَعَزُّ الْبَرِیَّةِ عَلَیَّ» (11)
فاطمه (علیها السلام) عزیزترین مردم در نزد من است.
نور چشم و میوه دل من
12. پیامبر اکرم (صلى الله علیه و آله) مى فرمایند:
«... اِنَّ فَاطِمَةَ بَضْعَةٌ مِنِّی وَ هِیَ نُورُ عَیْنِی وَ ثَمَرَةُ فُؤَادِی ...» (12)
فاطمه (علیها السلام) پاره تن و نور چشم و میوه دل من است.
خشم و خشنودى فاطمه (علیها السلام)
13. پیامبر اکرم (صلى الله علیه و آله) مى فرمایند:
«أَنَّ اَللَّهَ یَغْضَبُ لِغَضَبِ فَاطِمَةَ وَ یَرْضَى لِرِضَاهَا» (13)
بى شک خداوند با خشم فاطمه (علیها السلام) به خشم مى آید و با خشنودى او خشنود مى شود.
دشمن فاطمه (علیها السلام) در دوزخ است
14. پیامبر اکرم (صلى الله علیه و آله) مى فرمایند:
«... یَا فَاطِمَةُ! لَوْ أَنَّ کُلَّ نَبِیٍّ بَعَثَهُ اللَّهُ وَ کُلَّ مَلَکٍ قَرَّبَهُ- شَفَعُوا فِی کُلِّ مُبْغِضٍ لَکِ غَاصِبٍ لَکِ مَا أَخْرَجَهُ اللَّهُ مِنْ النَّارِ أَبَداً» (14)
اى فاطمه! اگر تمام پیامبرانى که خدا برانگیخته و تمام فرشتگانى که مقرب درگاه خود گردانده است، براى هر کینه توزى که حق تو را غصب نموده است، شفاعت کنند، هرگز خدا او را از آتش [دوزخ] خارج نمى سازد.
اختر تابناک
15. امام صادق (علیه السلام) مى فرمایند:
«... فَاطِمَةَ کَوْکَبٌ دُرِّیٌّ بَیْنَ نِسَاءِ أَهْلِ الدُّنْیَا...» (15)
فاطمه (علیها السلام) اخترى تابناک در میان زنان دنیاست.
سرور زنان
16. امام صادق (علیه السلام) مى فرمایند:
«... فَاطِمَةَ سَیِّدَةِ نِسَاءِ الْعَالَمِینَ مِنَ الْأَوَّلِینَ وَ الْآخِرِین» (16)
فاطمه (علیها السلام) سرور زنان جهانیان از اولین تا آخرین است.
تسبیحات حضرت زهرا (علیها السلام)
17. امام باقر (علیه السلام) مى فرمایند:
«مَا عُبِدَ اللَّهُ بِشَیْ ءٍ مِنَ التَّحْمِیدِ أَفْضَلَ مِنْ تَسْبِیحِ فَاطِمَة...» (17)
خداوند در حمد و ستایش به چیزى برتر از تسبیح فاطمه (علیها السلام) عبادت نشده است.
درود بر فاطمه (علیها السلام)
18. امام رضا (علیه السلام) مى فرمایند:
«أَوَّلُ مَنْ جُعِلَ لَهُ النَّعْشُ- فَاطِمَةُ بِنْتُ مُحَمَّد، صَلَّى اللَّهُ عَلَیْهَا وَ عَلَى أَبِیهَا وَ بَعْلِهَا وَ بَنِیهَا» (18)
نخستین کسى که پس از مرگش براى او تابوت ساخته شد، فاطمه (علیها السلام) دختر رسول خدا (صلى الله علیه و آله) بود؛ درود و صلوات خدا بر او و پدر و شوهر و فرزندانش باد.
نفرین الهى براى دشمنان فاطمه (علیها السلام)
19. پیامبر اکرم (صلى الله علیه و آله) مى فرمایند:
«مَلْعُونٌ مَلْعُونٌ مَنْ یَظْلِمُ بَعْدِی فَاطِمَةَ ابْنَتِی وَ یَغْصِبُهَا حَقَّهَا وَ یَقْتُلُها...» (19)
مورد نفرین است، مورد نفرین است هر کس پس از من به فاطمه (علیها السلام) دخترم ستم کند و حقش را غصب نماید و او را بکشد.
زیارت فاطمه (علیها السلام)
20. پیامبر اکرم (صلى الله علیه و آله) مى فرمایند:
«... مَنْ زَارَ فَاطِمَةَ فَکَأَنَّمَا زَارَنِی...» (20)
هر کس فاطمه (علیها السلام) را زیارت کند، مانند این است که مرا زیارت کرده است.
نماز مخصوص فاطمه (علیها السلام)
21. امام صادق (علیه السلام) مى فرمایند:
«مَنْ صَلَّى أَرْبَعَ رَکَعَاتٍ فَقَرَأَ فِی کُلِّ رَکْعَةٍ خَمْسِینَ مَرَّةً قُلْ هُوَ اللَّهُ أَحَدٌ کَانَتْ صَلَاةَ فَاطِمَة...» (21)
هر کس چهار رکعت نماز بخواند (هر دو رکعت به یک سلام) و در هر رکعت (پس از سوره حمد) پنجاه مرتبه سوره «قل هو الله احد» را بخواند، این نماز، نماز فاطمه (علیها السلام) است.
من از تو هستم
22. پیامبر اکرم (صلى الله علیه و آله) مى فرمایند:
«یا فَاطِمَة... أَنْتَ مِنِّی وَ أَنَا مِنْکَ...» (22)
اى فاطمه! تو از من هستى و من از تو هستم.
پدرت به قربانت
23. پیامبر اکرم (صلى الله علیه و آله) مى فرمایند:
«... فِدَاکِ أَبُوک یا فَاطِمَة» (23)
پدرت به قربان تو باد اى فاطمه (علیها السلام)!
بوى بهشت
24. پیامبر اکرم (صلى الله علیه و آله) مى فرمایند:
«... فَفَاطِمَةُ حَوْرَاءُ إِنْسِیَّةٌ فَکُلَّمَا اشْتَقْتُ إِلَى رَائِحَةِ الْجَنَّةِ شَمِمْتُ رَائِحَةَ ابْنَتِی فَاطِمَة (علیها السلام)» (24)
فاطمه (علیها السلام) حوریه اى است به صورت انسان که من هر گاه مشتاق بوى بهشت مى شوم، دخترم فاطمه (علیها السلام) را مى بویم.
فاطمه (علیها السلام) قلب محمد (صلى الله علیه و آله)
25. حضرت امیرالمؤمنین، على (علیه السلام) مى فرمایند:
«... إِنَّ الْحَسَنَ وَ الْحُسَیْنَ سِبْطَا هَذِهِ الْأُمَّةِ وَ هُمَا مِنْ مُحَمَّدٍ کَمَکَانِ الْعَیْنَیْنِ مِنَ الرَّأْسِ وَ أَمَّا أَنَا فَکَمَکَانِ الْیَدَیْنِ مِنَ الْبَدَنِ وَ أَمَّا فَاطِمَةُ فَکَمَکَانِ الْقَلْبِ مِنَ الْجَسَد...» (25)
حسن و حسین علیهما السلام دو سبط این امت هستند، و آن دو براى محمد (صلى الله علیه و آله) همانند دو چشم براى سرند، و من (براى محمد صلى الله علیه و آله) همانند دست براى بدن هستم، و فاطمه (علیها السلام) (براى محمد صلى الله علیه و آله) همانند قلب براى بدن است .
افتخار على (علیه السلام) به فاطمه (علیها السلام)
26. حضرت امیرالمؤمنین على (علیه السلام) مى فرمایند:
«... أَنَا زَوْجُ الْبَتُولِ سَیِّدَةِ نِسَاءِ الْعَالَمِین ...» (26)
من همسر بتول (علیها السلام) هستم؛ همان کسى که سرور زنان جهانیان است.
فاطمه (علیها السلام) زهره است
27. پیامبر اکرم (صلى الله علیه و آله) مى فرمایند:
«أَنَا الشَّمْسُ وَ عَلِیٌّ (علیه السلام) الْقَمَرُ وَ فَاطِمَةُ الزُّهَرَةُ وَ الْفَرْقَدَانِ الْحَسَنُ وَ الْحُسَیْن» (27)
من خورشیدم و على (علیه السلام) ماه و فاطمه (علیها السلام)، زهره (ناهید) است و حسن و حسین (علیهما السلام) دو ستاره نور افشان فرقدان هستند.
ایمان فاطمه (علیها السلام)
28. پیامبر اکرم (صلى الله علیه و آله) مى فرمایند:
«یَا سَلْمَانُ! إِنَّ ابْنَتِی فَاطِمَةَ مَلَأَ اللَّهُ قَلْبَهَا وَ جَوَارِحَهَا إِیمَاناً إِلَى مُشَاشِهَا تَفَرَّغَتْ لِطَاعَةِ اللَّه...» (28)
اى سلمان! به راستى که خداوند قلب و اعضاى فاطمه (علیها السلام) تا استخوانهایش را از ایمان و یقین آکنده ساخته است؛ به گونه اى که در طاعت خدا جدیت دارد.
زیارت شهیدان
29. امام صادق (علیه السلام) مى فرمایند:
«إِنَّ فَاطِمَةَ (علیها السلام) کَانَتْ تَأْتِی قُبُورَ الشُّهَدَاءِ فِی کُلِّ غَدَاةِ سَبْت...» (29)
فاطمه (علیها السلام) در هر بامداد شنبه به مزار شهیدان مى رفت.
بوى خوش فاطمه (علیها السلام)
30. پیامبر اکرم (صلى الله علیه و آله) مى فرمایند:
«رَائِحَةُ الْأَنْبِیَاءِ رَائِحَةُ السَّفَرْجَلِ وَ رَائِحَةُ الْحُورِ الْعِینِ رَائِحَةُ الْآسِ وَ رَائِحَةُ الْمَلَائِکَةِ رَائِحَةُ الْوَرْدِ وَ رَائِحَةُ ابْنَتِی فَاطِمَةَ الزَّهْرَاءِ رَائِحَةُ السَّفَرْجَلِ وَ الْآسِ وَ الْوَرْد...» (30)
بوى پیامبران بوى به و بوى حورالعین بوى آس و بوى فرشتگان بوى گل سرخ است، ولى بوى دخترم فاطمه (علیها السلام) بوى به و آس و گل سرخ روى هم است.
على (علیه السلام) شایسته ترین انسان براى فاطمه (علیها السلام)
31. امام صادق (علیه السلام) مى فرمایند:
«... لَوْ لَا أَنَّ أَمِیرَ الْمُؤْمِنِینَ (علیه السلام) تَزَوَّجَهَا لَمَا کَانَ لَهَا کُفْوٌ إِلَى یَوْمِ الْقِیَامَةِ عَلَى وَجْهِ الْأَرْضِ آدَمُ فَمَنْ دُونَه» (31)
به راستى اگر امیرالمؤمنین (علیه السلام) فاطمه (علیها السلام) را به ازدواج خود در نیاورده بود، تا روز قیامت بر روى زمین از آدم تا پس از آدم براى فاطمه (علیها السلام) همتایى نبود.
پیوند آسمانى
32. پیامبر اکرم (صلى الله علیه و آله) مى فرمایند:
«مَا زَوَّجْتُ فَاطِمَةَ اِلَّا لَمَّا اَمَرَنِی اللَّهُ بِتَزْوِیجِهَا» (32)
من فاطمه (علیه السلام) را به ازدواج در نیاوردم، مگر پس از آنکه خداوند مرا به ازدواج او فرمان داد.
انجام کارهاى سخت خانه
33. حضرت امیرالمؤمنین (علیه السلام) درباره حضرت فاطمه زهرا (علیها السلام) مى فرمایند:
«أَنَّهَا اسْتَقَتْ بِالْقِرْبَةِ حَتَّى أَثَّرَ فِی صَدْرِهَا وَ طَحَنَتْ بِالرَّحَى حَتَّى مَجِلَتْ یَدَاهَا وَ کَسَحَتِ الْبَیْتَ حَتَّى اغْبَرَّتْ ثِیَابُهَا وَ أَوْقَدَتِ النَّارَ تَحْتَ الْقِدْرِ حَتَّى دَکِنَتْ ثِیَابُهَا فَأَصَابَهَا مِنْ ذَلِکَ ضَرَرٌ شَدِید» (33)
حضرت فاطمه زهرا (علیها السلام) آن قدر با مشک، آب کشید که اثر آن در سینه اش آشکار شد و چندان با دست خود آسیاب کرد که دستهایش پینه زد و آن قدر خانه را جاروب کرد که لباس هایش خاک آلود گردید . و چندان آتش در زیر دیگ روشن کرد که لباس هایش سیاه و دود آلود شد و از این کارها رنج و سختى زیادى به او رسید.
فاطمه (علیها السلام) مطیع دائم على (علیه السلام)
34. حضرت امیرالمؤمنین على (علیه السلام) مى فرمایند:
«فَوَ اللَّه... وَ لَا أَغْضَبَتْنِی وَ لَا عَصَتْ لِی أَمْراً وَ لَقَدْ کُنْتُ أَنْظُرُ إِلَیْهَا فَتَنْکَشِفُ عَنِّی الْهُمُومُ وَ الْأَحْزَان» (34)
سوگند به خدا که فاطمه (علیها السلام) هیچ گاه مرا خشمگین نکرد و در هیچ کارى از من سرپیچى ننمود. و من هرگاه به فاطمه (علیها السلام) نگاه مى کردم، غم و اندوه از من زدوده مى شد.
نور فاطمه (علیها السلام) از نور خداست
35. پیامبر اکرم (صلى الله علیه و آله) مى فرمایند:
«... نُورُ ابْنَتِی فَاطِمَةَ مِنْ نُورِ اللَّهِ وَ ابْنَتِی فَاطِمَةُ أَفْضَلُ مِنَ السَّمَاوَاتِ وَ الْأَرْض ...» (35)
نور دخترم فاطمه (علیها السلام) از نور خداست، و دخترم فاطمه (علیها السلام) برتر از آسمانها و زمین است.
فاطمه (علیها السلام) بر بالین آدمى
36. امام باقر و امام صادق (علیهما السلام) مى فرمایند:
«حَرَامٌ عَلَى رُوحٍ أَنْ تُفَارِقَ جَسَدَهَا حَتَّى تَرَى الْخَمْسَةَ؛ مُحَمَّداً وَ عَلِیّاً وَ فَاطِمَةَ وَ حَسَناً وَ حُسَیْناً بِحَیْثُ تَقَرُّ عَیْنُهَا أَوْ تَسْخَنُ عَیْنُهَا...» (36)
بر روح آدمى حرام است که از بدنش جدا شود، مگر آنکه پنج تن را ببیند: محمد و على و فاطمه و حسن و حسین علیهم السلام، و آن هم به گونه اى است که یا چشم آدمى روشن و یا تاریک و محزون مى شود.
فاطمه (علیها السلام) شهیده است
37. امام کاظم (علیه السلام) مى فرمایند:
«إِنَّ فَاطِمَةَ (سلام الله علیها) صِدِّیقَةٌ شَهِیدَة ...» (37)
فاطمه (علیها السلام) بانوى بسیار راست گویى است که او را به شهادت رسانده اند.
اشتیاق بهشت به فاطمه (علیها السلام)
38. پیامبر اکرم (صلى الله علیه و آله) مى فرمایند:
«اشْتَاقَتِ الْجَنَّةُ إِلَى أَرْبَعٍ مِنَ النِّسَاءِ: مَرْیَمَ بِنْتِ عِمْرَانَ وَ آسِیَةَ بِنْتِ مُزَاحِمٍ زَوْجَةِ فِرْعَوْنَ وَ خَدِیجَةَ بِنْتِ خُوَیْلِدٍ وَ فَاطِمَةَ بِنْتِ مُحَمَّدٍ (صلى الله علیه و آله)» (38)
بهشت مشتاق چهار زن است: مریم دختر عمران، آسیه دختر مزاحم و زن فرعون، خدیجه دختر خویلد و فاطمه (علیها السلام) دختر محمد (صلى الله علیه و آله) .
فاطمه (علیها السلام) و خردسالان
39. امام صادق (علیه السلام) مى فرمایند:
«إِنَّ أَطْفَالَ شِیعَتِنَا مِنَ الْمُؤْمِنِینَ تُرَبِّیهِمْ فَاطِمَةُ (علیها السلام)» (39)
بى شک خردسالان شیعه ما از مؤمنان را فاطمه (علیها السلام) پرورش مى دهد.
شفاعت فاطمه (علیها السلام)
40. پیامبر اکرم (صلى الله علیه و آله) مى فرمایند:
«... یَا فَاطِمَةُ الْبُشْرَى فَلَکِ عِنْدَ اللَّهِ مَقَامٌ مَحْمُودٌ تَشْفَعِینَ فِیهِ لِمُحِبِّیکِ وَ شِیعَتِک» (40)
اى فاطمه (علیها السلام) مژده باد! که در پیشگاه خدا مقامى شایسته دارى که در آن مقام براى دوستان و شیعیانت شفاعت مى کنى .
پى نوشت ها :
1) بحارالانوار، ج 43، ص 65 .
2) همان، ج 27، ص 116 .
3) دلائل الامامة، ص 28 .
4) بحارالانوار، ج 22، ص 484 .
5) همان، ج 78، ص 112 .
6) عیون اخبار الرضا (علیه السلام)، ج 2، ص 46 .
7) کافى، ج 6، ص 19 .
8) همان، ص 48 .
9) بحارالانوار، ج 53، ص 180 .
10) همان، ج 43، ص 117 .
11) الامالى، شیخ مفید، ص 259 .
12) الامالى، شیخ صدوق، ص 486 .
13) الامالى، شیخ مفید، ص 94 .
14) بحارالانوار، ج 76، ص 354 .
15) کافى، ج 1، ص 195 .
16) معانى الاخبار، ص 107 .
17) کافى، ج 3، ص 343 .
18) بحارالانوار، ج 78، ص 249 .
19) همان، ج 73، ص 354 .
20) همان، ج 43، ص 58 .
21) من لایحضره الفقیه، ج 1، ص 564 .
22) بیت الاحزان، ص 19؛ بحارالانوار، ج 43، ص 32 .
23) بحارالانوار، ج 22، ص 490 .
24) التوحید، شیخ صدوق، ص 117 .
25) بحارالانوار، ج 39، ص 352؛ کتاب سلیم بن قیس، ص 830 .
26) معانى الاخبار، ص 58 .
27) بحارالانوار، ج 24، ص 74؛ معانى الاخبار، ص 114 .
28) بحارالانوار، ج 43، ص 46؛ مناقب، ج 3، ص 337 .
29) وسائل الشیعة، ج 2، ص 879 .
30) بحارالانوار، ج 66، ص 177 .
31) خصال، ج 2، ص 414 .
32) عیون اخبار الرضا (علیه السلام)، ج 2، ص 59 .
33) علل الشرایع، ج 2، ص 366 .
34) بحارالانوار، ج 43، ص 134 .
35) همان، ج 15، ص 10 .
36) کشف الغمة، ج 1، ص 414 .
37) کافى، ج 1، ص 458 .
38) بحارالانوار، ج 43، ص 53 .
39) همان، ج 6، ص 229؛ تفسیر على بن ابراهیم، ج 2، ص 332 .
40) بحارالانوار، ج 76، ص 359 .