บทเรียนจากอิมามศอดิก

บทเรียนจากอิมามศอดิก

เรื่องการ “กิยาส” หรือ เปรียบเทียบ

 

          วันหนึ่ง อบูฮะนีฟะฮ์ (ผู้ก่อตั้งมัซฮับฮะนะฟีย์) และเพื่อนร่วมห้องเรียนได้เข้าไปหาท่านอิมาม ญะฟัร อัศศอดิก (อ.) และกล่าวว่า : 

 

“โอ้บุตรแห่งศาสนทูตแห่งอัลลอฮ์ เราเห็นลูกชายของท่าน มูซา อัลกาซิม (อ.) นั้นยืนนมาซโดยมีคนเดินตัดหน้าผ่านไปผ่านมาแต่เขากลับไม่ยอมห้ามปราม ซึ่งมันทำลายสมาธิในการนมาซ”

 

ท่านอิมามศอดิก (อ.) จึงเรียกบุตรชายท่าน อิมาม มูซา อัลกาซิม (อ.) มาและกล่าวว่า : 

 

“อบูฮะนีฟะฮ์ บอกว่า เจ้าปล่อยให้คนเดินตัดหน้าไปมาในขณะที่นมาซโดยไม่ทำการห้ามปรามกระนั้นหรือ?”

 

ท่านอิมาม มูซา อัลกาซิม (อ.) จึงตอบว่า : 

 

“ถูกต้อง ใช่แล้ว เพราะว่าแท้จริงแล้วผู้ที่ข้ายืนอยู่เบื้องหน้าและทำการนมาซภักดีต่อเขานั้น อยู่ใกล้ตัวของข้ามากกว่าผู้ใดเสียอีก”

 

      نحن اقرب اليه من حبل الوريد

 

“เรานั้นอยู่ใกล้ยิ่งกว่ายิ่งกว่าเส้นเลือดที่ลำคอเสียอีก ”  ( บทก๊อฟ :16 )

 

 

“ดังนั้นจึงไม่มีใครที่จะมาปิดกั้นระหว่างข้าและพระผู้เป็นเจ้าในนมาซได้”

 

ท่านอิมามศอดิก (อ.) จึงกอดท่านอิมามมูซา กาซิม (อ.) พร้อมกับกล่าวว่า : 

 

“บิดาและมารดาขอพลีแด่เจ้า สมแล้วที่เจ้าคือผู้ที่รักษาไว้ซึ่งความรู้และความเร้นลับของพระผู้เป็นเจ้า และอิมามัต”

 

หลังจากนั้นท่านอิมาม ศอดิก (อ.) ก็ได้กล่าวกับอบู ฮะนีฟะฮ์ว่า : 

 

“ระหว่างการฆ่า และ ซินา ฮุกุ่มอันไหนหนักกว่ากัน”

 

อบูฮะนีฟะฮ์  :    “ฮุกุ่มการฆ่านั้นหนักกว่า”

 

ท่านอิมาม ศอดิก (อ.)  :  “ถ้าเป็นเช่นนั้นในกรณีการฆ่าทำไมอัลลอฮ์ (ซบ.) จึงสั่งให้เอาพยานมาแค่สองคนแต่ในกรณีซินาต้องมีถึงสี่คน”

 

“ดังนั้นจงจำเอาไว้ว่า แท้จริงแล้วบทบัญญัติของศาสนานั้นไม่สามารถเอามาจากการ เปรียบเทียบ หรือ กิยาส ได้”

 

ท่านอิมาม ศอดิก (อ) :    “โอ้ อบูฮะนีฟะฮ์ การละทิ้งนมาซ กับ การละทิ้งการถือศีลอด นั้นอันไหนสำคัญกว่ากัน”

 

อะบูฮะนีฟะฮ์   :    “การละทิ้งนมาซนั้นสำคัญที่สุด”

 

ท่านอิมามศอดิก (อ.)  :   “ถ้าเช่นนั้นทำไมสตรีที่ขาดนมาซในช่วงมีประจำเดือนจึงไม่จำเป็นต้องทำ กอฏอฺ(ชดใช้) แต่ผู้ที่ขาดศีลอดในช่วงมีประจำเดือนจะต้องถือชดใช้........ดังนั้น บทบัญญัติทางศาสนาจึงนำมาจากการ เปรียบเทียบ หรือ กิยาส ไม่ได้”

 

ท่านอิมาม ศอดิก (อ.) กล่าวต่อว่า  :  “ผู้หญิงกับผู้ชายใครอ่อนแอกว่ากัน”

 

อะบูฮะนีฟะฮ์  :    “ผู้หญิงอ่อนแอกว่าผู้ชาย”

 

ท่านอิมาม ศอดิก (อ.)  :   “ถ้าเช่นนั้นทำไม อัลลอฮ์ (ซ.บ) จึงกำหนดให้ผู้ชายรับมรดกมากกว่าผู้หญิง  ซึ่งถ้าหากทำการกิยาซ แน่นอนว่า ผลลัพธ์มันนั้นต้องออกมากลับกัน”

 

ท่านอิมามศอดิก(อ)  :   “หากเจ้ามีความรู้จริงในชะรีอัต บทบัญญัติของศาสนา ไหนลองบอกมาซิว่า ระหว่างอุจจาระ และ อสุจิ อะไรสกปรก หรือ นะญิส กว่ากัน”

 

อบูฮะนีฟะฮ์  :   “อุจจาระสกปรกกว่า”

 

ท่านอิมามศอดิก (อ.)  :   “หากเป็นอย่างนั้นทำไม อุจจาระ นั้น จึงสามารถทำความสะอาดได้ด้วยน้ำเพียงเล็กน้อย หรือด้วยก้อนหิน ก้อนดิน แต่ อสุจิ นั้นนอกจากล้างแล้วยังจะต้องมีการอาบน้ำ ฆุซุล (ยกฮะดัษ) อีกด้วย  ซึ่งก็เห็นได้ชัดเจนว่ามันขัดกับหลักของการเปรียบเทียบหรือกิยาส”

 

อุศูล อัลกาฟี  ได้บันทึกไว้ว่าท่านอิมาม ศอดิก (อ.) กล่าวกับอบูฮะนีฟะฮ์ว่า : 

 

“จงอย่าทำการ กิยาสเปรียบเทียบ เพราะคนแรกที่ทำการกิยาสนั้นคือ ชัยฏอนมารร้าย (อิบรีส)

 

ในขณะที่พระองค์อัลลอฮ์ (ซบ.) สั่งให้ทำการสุญูดต่อ อาดัม (อ.) แต่มันกลับกล่าวต่ออัลลอฮ์ว่า :

 

โอ้ พระผู้อภิบาลพระองค์สร้างฉันจากไฟแต่สร้าง อาดัม (อ.) จากดิน  หลังจากนั้นมันก็ทำการกิยาสระหว่างดินและไฟว่า :

 

 قَالَ أَنَا خَيْرٌ مِنْهُ خَلَقْتَنِي مِنْ نَارٍ وَخَلَقْتَهُ مِنْ طِينٍ

 

“ฉันนั้นดีกว่า อาดัม (อ.) เพราะถูกสร้างมาจากไฟส่วน อาดัม (อ.) มาจากดิน” (บทศอด: 76)

 

ถ้าหาก อิบลีส ได้ทำการเปรียบเทียบระหว่างรัศมีของไฟ กับ รัศมีแห่งจิตวิญญาณในตัวของ อาดัม (อ.) ก็จะรู้ถึงความแตกต่างและความสูงส่งระหว่างรัศมีทั้งสองอย่างแน่นอน  และจะเข้าใจว่า รัศมีอันบริสุทธิ์ของวิญญาณ นั้นสูงกว่า รัศมีของไฟ

 

 

อ้างอิงจาก :

 

-اختصاص شيخ مفيد: ص 1891

 

اصول الكافي  باب البدع و الراءى و المقائيس ، حديث 13، ص 57، ج  ، ج1

 

ขอขอบคุณ เว็บไซต์ทีวีชีอะฮ์