บทเรียนอูศูลุดดีน (รากฐานของศาสนา)

เรื่องเตาฮีด (ความเป็นเอกะของพระผู้เป็นเจ้า) ตอนที่ 8

 

 

3.ตะอับบุดี : ความรู้ที่ได้มาจากการเชื่อจำนนโดยดุษฎี จากการบอกเล่าของบุคคลอื่น ก่อนที่ไปสู่ความรู้อันนี้นั้นเราจะต้องทำความเข้าใจสิ่งหนึ่งก่อนเพื่อทำให้เกิดความเชื่อมั่นในความรู้นั้นโดยดุษฎี โดยไม่มีข้อคลางแคลงใจใดๆ เบื้องต้นต้องใช้สติปัญญาพิจารณาบุคคลที่นำความรู้นั้นๆมาบอก ว่าสามารถที่จะเชื่อถือเขาได้หรือไม่ ผู้ที่นำความรู้ประเภทนี้มาจะต้องผ่านการพิสูจน์ก่อน เพื่อความน่าเชื่อถือต่อความรู้ที่เขานำมา ไม่ได้หมายถึงพิสูจน์ความรู้ที่เขานำมา เพราะความรู้ประเภทนี้นั้นพิสูจน์ไม่ได้ หรือพิสูจน์ได้ยาก ต้องผ่านขั้นตอนต่างๆอย่างมากมาย เช่นถ้าศาสดามาแจ้งเรื่อง การเกิดขึ้นของวันกียามัต วันแห่งการตอบแทน เรื่องของชีวิตหลังความตาย อาลัมบัรซัค เรื่องของมาลาอีกัต กำลังลงโทษ ทุบตีคนที่กระทำความผิด เรื่องราวเหล่านี้เรายังไม่สามารถพิสูจน์ได้ มนุษย์ไม่สามารถลงไปดูในอาลัมบัรซัคได้ ดังนั้นก่อนที่เชื่อความรู้ประเภทนี้นั้น ขั้นตอนแรกคือการพิสูจน์ผู้ที่นำความรู้มา ความเข็มข้นในการยอมจำนนต่อความรู้นี้นั้น ขึ้นอยู่กับความเข้มข้นในการยอมรับในตัวตนของผู้ที่นำความรู้มา ถ้ามนุษย์มีศรัทธาต่อศาสดามากมนุษย์ก็จะมีความเข้มข้นในการยอมรับความรู้จากศาสดามากเช่นเดียวกัน ความรู้ประเภทนี้ส่วนมากจะเป็นความรู้ทางศาสนา เช่นการนมาซ ถือศีลอด จ่ายซะกาต ในยุคหนึ่งมนุษย์อาจยังไม่รู้ว่าทำไมต้องปฏิบัติสิ่งเหล่านี้ อาจยังไม่รู้ถึงผลดีของการปฏิบัติสิ่งเหล่านี้ แต่ในวันนี้มนุษย์สามารถรู้ได้แล้วแต่แค่เพียงส่วนหนึ่ง หรือเรื่องราวที่เกี่ยวข้องกับความตาย ชีวิตหลังความตาย การตอบแทน การคิดบัญชี การสอบสวนในวันกียามัต มนุษย์เชื่อสิ่งต่างๆเหล่านี้ เพราะความเชื่อมั่นที่มีต่อศาสดาผู้มาแจ้งข่าว

 

4.ชูฮูดี: ความรู้ที่ประจักษ์แจ้งเห็นจริงด้วยตัวเอง การไปสู่ความรู้ด้วยตัวเอง การเห็นสิ่งนั้นด้วยตัวเอง ยกตัวอย่างทางวัตถุก่อน เช่น สิ่งของต่างที่ตั้งอยู่ตรงหน้ามนุษย์ตอนนี้ มนุษย์รู้ว่ามันมีอยู่ก็เพราะมนุษย์เห็นมันด้วยตาของมนุษย์เอง มันประจักษ์แจ้งอยู่ตรงหน้ามนุษย์ ส่วนในเรื่องของจิตวิญญาณ เมื่อพูดถึงเรื่องวันกียามัต เรื่องมาอิกัต เรื่องอาลัมบัรซัค เรื่องนรก เรื่องสวรรค์ มนุษย์ก็จะเห็นด้วยกับจิตวิญญาณของเขา แต่ไม่ใช่มนุษย์ทุกคนจะสามารถรับรู้ได้มีคนจำนวนน้อยที่เห็นสิ่งเหล่านี้ด้วยกับดวงตาแห่งจิตวิญญาณของเขา แต่ถ้ามนุษย์รู้จากการอ่านหนังสือ จากการฟังผู้อื่นมาอันนี้เป็นความรู้แบบการเชื่อโดยจำนน ซึ่งแตกต่างจากการรู้ด้วยตนเอง การประจักษ์แจ้งด้วยตนเอง ซึ่งไม่สามารถที่จะอธิบายให้คนอื่นเข้าใจได้อย่างสมบรูณ์ บรรดานักวิชาการชั้นสูงกล่าวว่า ความรู้แบบการประจักษ์แจ้งนั้นเป็นความรู้เดียวที่ไม่มีความผิดพลาด การจะไปถึงความรู้อันนี้จะต้องผ่านการขัดเกลาจิตวิญญาณอย่างมากมาย

 

 

ขอขอบคุณสถาบันศึกษาศาสนาอัลมะฮ์ดี