امامين حسنين عليهما السلام ثقافتى اور فکر اسلامى - نيٹ ورک

خطبہ غدیر کا عربی متن

غدیر خم میں پیغمبر اکر مصلى‌الله‌عليه‌وآله‌وسلم کے خطبہ کا مکمل عربی متن

بسم اللّٰه الرحمٰن الرحیم

۱ الحمدوالثنائ

اَل ْحَمْدُلِلّٰ ه ِ الَّذِی ْ عَلَافِی ْ تَوَحُّدِه ِ وَدَنَافِ ی ْ تَفَرُّدِه ِ( ۱ ) وَجَلَّ فِی ْ سُل ْطَانِ ه ِ وَعَظُمَ فِ ی ْ اَر ْکَانِ ه ِ، وَا حَاطَ بِکُلِّ شَی ْ ءٍ عِل ْماًوَ ه ُوَفِ ی ْ مَکَانِه ِ وَقَ ه َرَجَمِ ی ْ عَ ال ْخَلْقِ بِقُدْرَتِ ه ِ وَ بُرْ ه َانِ ه ِ،حَمِ ی ْ داً( ۲ ) لَم ْ یَزَل ْ،مَحْمُوْداً لَا یَزَالُ(وَمَجِی ْ داً لَایَزُو ْلُ،وَمُبْد ِئاًوَمُعِی ْ داًوَکُلُّ اَم ْرٍاِلَ ی ْ ه ِ یَعُو ْدُ )( ۳ )

بَارِی ال ْمَسْمُوْکاَتِ وَدَاحِ ی ال ْمَدْحُوَّاتِ( ۴ ) وَجَبَّارُالْاَرَضِ ی ْ نَ وَالسَّمٰوَا ت ِ، قُدُّو ْسٌ سُبُّوْحٌ ،رَبُّ الْمَلَائِکَةِوَالرُّوْحِ،مُتَفَضِّلٌ عَل یٰ جَمِی ْ عِ مَن ْ بَرَاه ،ُ مُتَطَوِّلٌعَلیٰ جَمِی ْ عِ مَن ْ اَنْشَا ه ُ( ۵ ) یَل ْحَظُ کُلَّ عَی ْنٍ( ۶ ) وَالْعُ یُو ْنُ لَاتَرَا ه ُ

کَرِی ْ مٌ حَلِی ْ مٌ ذُو ْاَنَاةٍ،قَدْوَسِعَ کُلَّ شَ ی ْ ءِ رح ْمَتُ ه ُ وَمَنَّ عَلَ ی ْ ه ِمْ( ۷ ) بِنِع ْمَتِ ه ِ لا یَع ْجِلُ ُ بِاِن ْتِقَامِ ه ِ، وَلَا یُبَادِر ُاِلَی ْ ه ِمْ بِمااس ْتَحَقُّوْا( ۸ ) مِنْ عَذَابِ ه ِ

قَد ْفَ ه ِمَ السَّرَائِرَوَعَلِمَ الضَّمَائِرَ،وَلَم ْ تَخْفَ عَلَ ی ْ ه ِ ال ْمَکْنُوْنَاتِ وَلَااشْتَبَ ه َتْ عَلَ ی ْ ه ِ ال ْخَفِ یَّاتُ لَ ه ُ الْاِحَاطَةُبِکُلِّ شَ یءٍ وَال ْغَلَبَةُ عَل یٰ کُلِّ شَی ْ ءٍ وَال ْقُوَّةُ فِ ی ْ کُلِّ شَی ْ ءٍ وَال ْقُدْرَةُ عَل یٰ کُلِّ شَی ْ ءٍ،وَلَی ْ سَ مِث ْلُ ه ُ شَ ی ْ ءٌ وَ ه ُوَمُنْشِ ی الشَّی ْ ءِ حِی ْ نَ لَا ْشَ ی ْ ءَ( ۹ ) دَائِمٌ حَیٌّ( ۱۰ ) وَقَائِمٌ بِال ْقِسْطِ، لَااِلٰ ه َ اِلَّا ه ُوَالْعَزِ ی ْ زُال ْحَکِ ی ْ مُ

جَلَّّ عَن ْ ا ن ْ تُد ْرِکَ ه ُ الْا ب ْصٰارَوَ ه ُوَ یُد ْرِکُ ال ْا ب ْصٰارَوَ ه ُوَاللَّط یفُ ال ْخَبْ یرُ لاٰ یَل ْحَقُ اح ْد وَص ْفَ ه ُ مِنْ مُعٰا یَنَةٍ،وَلاٰیَجِدُاحَدٌکَی ْ فَ مِن ْ سِرٍّوَعَلاٰنِ یَةٍاِلاّٰبِمٰادَلَّ عَزَّوَجَلَّ عَلیٰ نَف ْسِ ه ِ( ۱۱ )

وَاش ْ ه َدُا نَّه ُ الل هُ الَّذِ ی مَلَا( ۱۲ ) الدَّه رَقُدْسُ ه ُ، وَالَّذی یَغ ْشَ ی ال ْا بَدَنُورُه( ۱۳ ) ،وَالَّذِی یُن ْفِذُا ٴَ م ْرَ ه ُ بِلاٰمُشٰاوَرَةِ مُشیرٍوَلاٰمَعَه ُ شَریکٌ فی تَق ْد یرِه ِ وَلاٰیُعٰاوَنُ فی تَد ْب یرِه ِ( ۱۴ )

صَوَّرَمَاابتَدَعَ( ۱۵ ) عَلیٰ غَی ْ رِمِثٰالٍ،وَخَلَقَ مٰاخَلَقَ بِلاٰمَعُونَةٍ مِن ْ ا ح ْدٍ وَلاٰ تَکَلُّفٍ وَلَا اح ْتِ یٰالٍ( ۱۶ ) ان ْشَا ه ٰا( ۱۷ ) فَکٰانَت ْ وَبَرَا ه ٰافَبٰانَتْفَ ه ُوَاللهُ الَّذ ی لاٰاِلٰه َ اِلاّٰ ه ُوَ الْمُتَقِنُ الصَّنْعَةُ( ۱۸ ) ، الْحَسَنُ الصَّن یعَةُ( ۱۹ ) ،ال ْعَدْلُ الَّذِ ی لاٰیَجُو ْرُ،وَالْا ک ْرَمُ الَّذِی تَر ْجِعُ اِلَ ی ْ ه ِ ال ْا مُورُ

وَاش ْ ه َدُا نَّه ُ الل هُ الَّذِ ی تَوٰاضَعَ کُلُّ شَی ْی ءٍ لِعَظَمِتِه ،وَذَلَّ کُلُّ شَ ی ْی ءٍ لِعِزَّتِه ِ، وَاسْتَسْلَمَ کُلُّ شّ ی ْی ءٍ لِقُد ْرَتِ ه ِ،وَخَضَعَ کُلُّ شَ ی ْی ءٍ لِه َ ی ْ بَتِه ِمَلِکُ الْا م ْلاٰکِ( ۲۰ ) وَمُفَلِّکُ ال ْا ف ْلاٰکِ وَمُسَخِّرُالشَّم ْس ِ وَال ْقَمَرِ( ۲۱ ) ،کُلٌّ یَج ْر ی لِاجَلٍ مُسَمّیٰ یُکَوِّرُ اللَّی ْ لَ عَلَی النَّه ٰارِ وَ یُکَوِّرُ النَّه ٰارَ عَلَ ی اللَّی ْ لِ یَط ْلُبُ ه ُ حَث ْ یثاً قٰاصِمُ کُلِّ جَبّٰارٍعَن یدٍوَمُه لِکُ کُلِّ شَی ْ طٰانٍ مَریدٍ

لَم ْ یَکُن ْ لَه ُ ضِدٌّوَلاٰمَعَ ه ُ نِدٌّ( ۲۲ ) اح ْدٌصَمَدٌلَمْ یَلِد ْوَلَمْ یُولَد ْوَلَمْ یَکُن ْ لَه ُ کُفْواًا حَدٌ اِلٰ ه ٌ وٰاحِدٌ وَرَبٌّ مٰاجِدٌ( ۲۳ ) یَشٰاءُ فَیَم ْض ی،وَیُریدُ فَیَق ْض ی،وَیَع ْلَمُ فَیُح ْص ی، وَیُمیتُ وَیُح ْ یی، وَ یُف ْقِرُوَ یُغ ْن ی،وَیُض ْحِکُ وَیُب ْک ی،(وَیُد ْن ی وَیُق ْص ی)( ۲۴ ) وَیم ْنَعُ وَیُع ْطِ ی ْ( ۲۵ ) لَه ُ الْمُلْکُ وَلَ ه ُ الْحَمْدُ،بِ یَدِه ِ ال ْخَ ی ْ رُ وَه ُوَعَل یٰ کُلِّ شَی ْی ءٍ قَدیرٍ یوُلِجُ اللَّی ْ لَ فِی النَّه ٰارِوَ یوُلِجُ النَّه ٰارَفِ ی اللَّی ْ لِ،لاٰاِلٰه َ اِلاّٰ ه ُوَا لْعَز یزُ

ال ْغَفّارُ( ۲۶ ) مُس ْتَج یبُ الدُّعٰاءِ( ۲۷ ) وَمُج ْزِلُ الْعَطٰاءِ( ۲۸ ) ،مُحْصِ ی ال ْا ن ْفٰاسِ وَرَبُّ ال ْجِنَّةِ وَالنّٰاس الَّذ ی لایشکل علیه شیءٌ( ۲۹ ) ولَایَض ْجُرُ ه ُ صُرَاخُ ال ْمُسْتَصْرِخِ ی ْ نَ وَلَایُب ْرِمُ ه ُ اِل ْحَاحُ المُلِحِّ ی ْ نَ( ۳۰ ) ال ْعٰاصِمُ لِلصّٰالِح ینَ، وَال ْمُوَفِّقُ لِلْم ُف ْلِحْ ینَ،وَمَو ْلَ ی ال ْمُو مِنینَ وَرَبُّ ال ْعٰالَم ینَ( ۳۱ ) الَّذی اس ْتَحَقَّ مِنْ کُلِّ مَنْ خَلَقَ ا ن ْ یَش ْکُرَ ه ُ وَیَح ْمَدَ ه ُ (عَلیٰ کُلِّ حٰالٍ)( ۳۲ )

اح ْمَدُ ه ُ کَثیراًوَاش ْکُرُ ه ُ دٰائِماً( ۳۳ ) عَلَی السَّرّٰاءِ وَالضَّرّٰاءِ وَالشِّدَّةِ وَالرَّخٰاءِ، وَاومِنُ بِه ِ وَبِمَلاٰئِکَتِ ه ِ وَکُتُبِ ه ِ وَرُسُلِ ه ِا س ْمَعُ لِام ْرِ ه ِ وَاطیعُ وَابٰادِرُاِلیٰ کُلِّ مٰایَر ْضٰا ه ُ وَاس ْتَسْلِمُ لِمٰاقَضٰاه ُ( ۳۴ ) ،رَغ ْبَةًف ی طٰاعَتِه ِ وَخَوْفاًمِنْ عُقُوبَتِ ه ِ،لِا نَّه ُ الل هُ الَّذِ ی لاٰیُومَنُ مَک ْرُ ه ُ وَلاٰ یُخٰافُ جَو ْرُ ه ُ

۲ امرالهی فی موضوع ه امّ

وَاقِرُّلَه ُ عَلیٰ نَف ْس ی بِالعُبُودِیَّةِوَاش ْ ه َدُلَ ه ُ بِالرُّبُوبِیَّةِ،وَ اودّی مٰااو ْح یٰ بِه ِ اِل یَّ حَذَراًمِن ْ ا ن ْ لاٰاف ْعَلَ فَتَحِلَّ بی مِن ْ ه ُ قٰارِعَةٌلاٰ یَد ْفَعُ ه ٰاعَنّ ی اح ْدٌوَاِنْ عَظُمَت ْ ح یلَتُه ُ وَصَفَت ْ خُلَّتُ ه ُ( ۳۵ ) لاٰاِلٰ ه َ اِلاّٰ ه ُوَلِا نَّه ُ قَد ْا ع ْلَمَن ی انّی اِن ْ لَمْ ا بَلِّغ ْ مٰاان ْزَلَ اِلَیَّ (فی حَقِّ عَلِیٍّ)( ۳۶ ) فَمٰا بَلَّغ ْتُ رِسٰالَتَ ه ُ، وَقَدْضَمِنَ( ۳۷ ) ل ی تَبٰارَکَ وَتَعٰالیٰ ال ْعِصْمَةَ(مِنَ النّٰاسِ)( ۳۸ ) وَ ه ُوَاللهُ الْکٰافِ ی ال ْکَر یمُ

فَاو ْح یٰ اِلَیَّ:( بِسمْ اللهِ الرَّحْمٰنِ الرَّحیمِ،یٰاایُّهَاالرَّسُوْلُ بَلِّغْ مٰااُنزِلَ اِلَیکَ مِنْ رَبِّکَ فی عَلِیٍّ یَعْنی فِی الْخِلاٰفَةِلِعَلِیِّ بْنِ ابی طٰالِبٍ وَاِنْ لَمْ تَفْعَلْ فَمٰابَلَّغْتَ رِسٰالَتَهُ وَاللهُ یَعْصِمُکَ مِنَ النّٰاسِ ) ( ۳۹ )

مَعٰاشِرَالنّٰاسِ،مٰاقَصَّر ْتُ فی تَب ْل یغِ مٰاان ْزَلَ الل هُ تَعٰال یٰ اِلَیَّ( ۴۰ ) وانَااُبَیِّنُ لَکُم ْ سَبَبَ ه ٰذِ ه ِ الْآ یَةِ:اِنَّ جَب ْرَئْ یلَ ه َبَطَ اِلَ یَّ( ۴۱ ) مِرٰاراًثَلاٰثاًیَامُرُنی عَنِ السَّلاٰمِ رَبّی وَه ُوالسَّلاٰمُ( ۴۲ ) ان ْ اقُومَ فی ه ٰذَاالْمَشْ ه َدِفَا ع ْلِمَ کَلَّ اب ْ یَضٍ وَاس ْوَدٍ( ۴۳ ) :انَّ عَلِی ب ْنَ ا بی طٰالِبٍ اخی وَوَصِیّی وَخَلیفَتی (عَلیٰ امَّتی)( ۴۴ ) وَال ْاِمٰامُ مِنْ بَعْد ی،الَّذی مَحَلُّه ُ مِن ّی مَحَلُّ ه ٰارُوْنَ مِنْ مُوْس یٰ اِلاّٰانَّه ُ لاٰنَبِیَّ بَع ْد ی وَه ُو َوَلِیُّکُم ْ بَع ْدَاللهِ وَرَسُولِ ه ِ،وَقَدْا ن ْزَلَ الل هُ تَبٰارَکَ وَتَعٰال یٰ عَلَیَّ بِذٰلِکَ آیَةً مِن ْ کِتٰابِ ه ِ( ه ِ یَ)( ۴۵ ) :<اِنَّمٰاوَلِیُّکُمُ الل هُ وَرَسُوْلُ ه ُ وَالَّذِ ینَ آمَنُو ْاالَّذِ ینَ یُقیمُو ْنَ الصَّلاٰةَوَیُوتُو ْنَ الزَّکٰاةَ وَه ُمْ رٰاکِ عُونَ>( ۴۶ ) ،وَعَلِیُّ ب ْنُ ا بی طٰالِبٍ الَّذِی اقٰامَ الصَّلاٰةَوَآتَی الزَّکٰاةَوَه ُوَرٰاکِعٌ یُریدُالل هَ عّزَّوَجَلَّ فی کُلِّ حٰالِ( ۴۷ )

وَسَال ْتُ جَب ْرَئ یلَ انُ یَس ْتَعْفِ یَ لِیَ (السَّلاٰمَ)( ۴۸ ) عَن ْ تَبْل یغِ ذٰلِکَ اِلَی ْ کُم ْ ا یُّ ه َا النّٰاسُ لِعِل ْم ی بِقِلَّةِال ْمُتَّق ینَ وَکَث ْرَةِالْمُنٰافِق ینَ وَاِد ْغٰالِ اللاّٰئِم ینَ( ۴۹ ) وَحِیَلِ ال ْمُسْتَ ه زِئ ینَ بِال ْاِسْلامِ( ۵۰ ) ، الَّذ ینَ وَصَفَه ُمُ الل هُ ف ی کِتٰابِه ِ بِا نَّه ُمْ یَقُولُونَ بِال ْسِنَتِ ه ِمْ مٰا لَی ْ سَ فی قُلُوبِه ِمْ،وَ یَح ْسَبُونَ ه ُ ه َ یِّناً وَه ُوَعِنْدَاللهِ عَظ یمٌ( ۵۱ ) ،وَکَث ْرَةِا ذٰاه ُمْ لی غَی ْ رمَرَّة( ۵۲ ) حَتّیٰ سَمُّونی اُذُناًوَزَعَمُواانّیٰ کَذٰ لِکَ( ۵۳ ) لِکَث ْرَةِ مُ لَازَمَتِه ِ اِیَّایَ وَاِق ْبَالِ ی عَلَی ْ ه ِ (وَه َوَا ه ُ وَقَبُوْلِ ه ِ مِنِّ ی ْ )( ۵۴ ) حَتّیٰ اَن ْزَلَ اللّ ه ُ عَزَّوَجَلَّ فِ ی ْ ذَلِکَ( ۵۵ ) <وَمِن ْ ه ُمُ الَّذِ ی ْ نَ یُوذُو ْنَ النَّبِیَّ وَیَقُو ْلُوْنَ ه ُوَاُذُنٌ،قُلْ اُذُنُ)-عَلَ ی الَّذِی ْ نَ یَز ْعَمُوْنَ اَنَّه ُ اُ ذُنٌ-( ۵۶ ) ( خَی ْ رٍلَکُم ْ، یُومِنُ بِاللّٰه ِ وَ یُومِنُ لِل ْمُو مِنِی ْ نَ>( ۵۷ ) الآیة وَلَوْشِئْتُ اَنْ اُسَمِّ یَ ال ْقَائِلِ ی ْ نَ بِذٰلِکَ بِاَس ْمَائِ ه ِمْ لَسَمَّ ی ْ تُ وَاَن ْ اَوْمَ ی اِلَی ْ ه ِمْ بِاَع ْ یَانِه ِمْ لَاَو ْمَا تُ وَاَن ْ اَدُلَّ عَلَ ی ْ ه ِمْ لَدَلَل ْ تُ،( ۵۸ ) وَ لٰکِنِّی ْ وَاللّٰه ِ فِ ی ْ اُمُو ْرِ ه ِمْ قَدْ تَکَرَّمْتُ( ۵۹ )

وَکُلُّ ذٰلِکَ لَایَر ْضَ ی اللّٰه ُ مِنِّ ی ْ اِلّااَن ْ اُبَلِّغَ مٰااَنْزَلَ اللّٰ ه ُ اِلَ یَّ ) فِی ْ حَقِّ عَلِیٍّ( ۶۰ ) ،ثُمَّ تَلاَ:<یَاَیُّه َاالرَّسُوْلُ بَلِّغ ْ مَااُنْزِلَ اِلَ ی ْ کَ مِن ْ ربِّکَ(فِ ی ْ حَقِّ عَلِیٍ )وَاِن ْ لَمْ تَفْعَلْ فَمَابَلَّغْتَ رِسَالَتَ ه ُ وَاللّٰ ه ُ یَع ْصِمُکَ مِنَ النَّا سِ>( ۶۱ )

۳ الاعلان الرسمی بامامةالائمة الاثنی عشرعلیه م السلام و ولایته م

فَاع ْلَمُوْامَعَاشِرَالنَّاسِ) ذٰلِکَ فِی ْ ه ِ وَاف ْ ه َمُوْ ه ُ وَاعْلَمُوْا( ۶۲ ) اَنَّ اللّٰ ه َ قَدْنَصَب َه ُ لَکُمْ وَلِ یّاً وَاِمَا مَاً فَرَضَ( ۶۳ ) طَاعَتَه ُ عَلَ ی ال ْمُ ه َاجِرِ ی ْ نَ وَال ْاَنْصَارِوَعَل یَ التَّابِعِی ْ نَ لَه ُمْ بِاِحْسَانٍ وَعَلَ ی ال ْبَادِ ی ْ وَال ْح َاضِرِ، وَعَلیَ ال ْعَجَمِ یِّ( ۶۴ ) وَال ْعَرَبِ یِّ،وَال ْحُرِّوَا ل ْمَمْلُوْکِ( ۶۵ ) وَالصَّغِ ی ْ رِ وَ ال ْکَبِ ی ْ رِ،وَعَلیَ ال ْاَبْ یَضِ وَال ْاَسْوَدِ، وَعَل یٰ کُلِّ مُوَحِّدٍ( ۶۶ ) مٰاضٍ حُک ْمُ ه ُ، جَارٍقَوْلُ ه ُ،( ۶۷ ) نَافِذٌ اَمْرُ ه ُ،مَلْعُوْنٌ مَنْ خَالَفَ ه ُ، مَرْحُ و ْمٌ مَن ْ تَبِعَ ه ُ وَصَدَّقَ ه ُ،فَقَدْغَفَرَاللّٰ ه ُ لَ ه ُ وَلِمَنْ سَمِعَ مِنْ ه ُ وَاَطَاعَ لَ ه ُ( ۶۸ )

مَعَاشِرَالنَّاسِ،اِنَّه ُ آخِرُمَقَا مٍ اَقُو ْمُ ه ُ( ۶۹ ) فِ ی ْ ه ٰذ االْمَشْ ه َدِ،فَاسْمَعُوْاوَاَطِ ی ْ عُو ْا وَان ْقَادُ وْالِاَمْر )اللّٰ ه ِ( ۷۰ ) رَبِّکُمْ،فَاِنَّ اللّٰ ه َ عَزَّوَجَلَّ ه ُوَمَوْلَاکُمْ وَاِلٰ ه ُکُمْ،ثُمَّ مِنْ دُوْنِ ه ِ رَسُوْلَ ه ُ وَنَبِ یَّه ُ ال ْمُخَ اطِبَ لَکُم ْ،( ۷۱ ) ثُمَّ مِنْ بَعْدِ ی ْ عَلِیٌّ وَلِیُّکُم ْ وَاِمَامُکُم ْ بِاَمْرِاللّٰ ه ِ رَبِّکُمْ، ثُمَّ الْاِمَامَةُفِ ی ْ ذُرِّیَّتِی ْ مِن ْ وُلْدِ ه ِ اِل یٰ یَو ْ مٍ تَل ْقَوْنَ اللهَوَرَسُوْلَ ه ُ( ۷۲ )

لَاحَلَالَ اِلَّامَااَحَلَّه ُ اللهُ وَرَسُوْلَ ه ُ وَ ه ُمْ،( ۷۳ ) وَلَاحَرَامَ اِلَّامَاحَرَّمَ ه ُ اللّٰ ه ُ عَلَ ی ْ کُم ْ( ۷۴ ) وَرَسُو ْلُ ه ُ وَ ه ُمْ ْ،وَاللهُ عَزَّوَجَلَّ عَرَّفَنِ ی ال ْحَلَالَ وَالْحَرَا مَ وَاَنَااَفْضَ ی ْ تُ بِمَاعَلَّمَنِی ْ رَبِّی ْ مِن ْ کِتَابِ ه ِ وَ حَلَالِه ِ وَحَرَامِه ِ اِلَ ی ْ ه ِ( ۷۵ )

مَعَاشِرَالنَّاسِ، ) فَضِّلُو ْ ه ُ( ۷۶ ) ،مَامِنْ عِلْمٍ اِلَّاوَقَدْاَحْصَا ه ُ اللهُ فِ یَّ،وَکُلُّ عِل ْمٍ عُلِّمْتُ فَقَدْاَحْصَ ی ْ تُه ُ فِی ْ اِمَامِ ال ْمُتَّقِ ی ْ نَ،وَمَامِن ْ عِل ْمٍ اِلَّاوَقَدْعَلَّمْتُ ه ُ عَلِ یّاً( ۷۷ ) ، وَه ُو َالْاِمَامُ الْمُبِ ی ْ نُ ) اَلَّذِی ْ ذَکَرَه ُ اللّٰه ُ فِ ی ْ سُو ْرَةِ یٰس:<وَکُلُّ شَی ْ ءٍ اَح ْصَ ی ْ نَاه ُ فِی ْ اِمَامٍ مُبِینٍ>( ۷۸ )

مَعٰاشِرَالنّٰاسِ،لاٰتَضِلُّواعَن ْ ه ُ وَلاٰتَن ْفِرُوامِنْ ه ُ( ۷۹ ) ،وَلاٰتَسْتَنْکِفُواعَنْ وِلاٰ یَتِه ِ،فَ ه ُوَ الَّذی یَه د ی اِلَی ال ْحَقِّ وَ یَع ْمَلُ بِه ِ،وَ یُز ْ ه ِقُ ال ْبٰاطِلَ وَ یَن ْ هیٰ عَن ْ ه ُ،وَلاٰتَا خُذُه ُ فِی الل هِلَوْمَةُ لاٰئِمٍا وَّلُ مَن ْ آمَنَ بِا لل هِوَرَسُولِ ه ِ (لَم ْ یَس ْبِقْ ه ُ اِلَی ال ْا یمٰانِ بی احَدٌ)( ۸۰ ) ،وَالَّذی فَدیٰ رَسُولَ الل هِ بِنَف ْسِ ه ِ،وَالَّذ ی کٰانَ مَعَ رَسُولِ الل هِوَلاٰا حَدَیَع ْبُدُاللهَمَعَ رَسُولِه ِ مِنَ الرِّجٰالِ غَ ی ْ رُه ُ(ا وَّلُ النّٰاسُ صَلاٰةً وَاوَّلُ مَن ْ عَبَدَالله َمَعی ا مَر ْتُ ه ُ عَنِ الل هِا ن ْ یَنٰامَ فی مَض ْجَع ی،فَفَعَلَ فٰادِیاًلی بِنَف ْسِ ه ِ)( ۸۱ )

مَعٰاشِرَالنّٰاسِ،فَضِّلُوه ُ فَقَد ْفَضَّلَ ه ُ اللهُ،وَاقْبَلُو ه ُ فَقَدْنَصَبَ ه ُ اللهُ

مَعٰاشِرَالنّٰاسِ،اِنَّه ُ اِمٰامٌ مِنَ الل هِ( ۸۲ ) ،وَلَنْ یَتُوبَ الل هُعَل یٰ اح ْدٍا ن ْکَرَوِلاٰ یَتَه ُ وَلَن ْ یَغ ْفِرَلَ ه ُ( ۸۳ ) ، حَت ْماًعَلَ ی الل هِا ن ْ یَف ْعَلَ ذٰلِکَ بِمَن ْ خٰالَفَ ا م ْرَ ه ُ وَان ْ یُعَذِّبَه ُ عَذٰاباًنُک ْراًا بَدَ ال ْآبٰادِ وَدَ ه رَال دُّه ُورِ( ۸۴ ) فَاح ْذَرُواا ن ْ تُخٰالِفُوه ُ( ۸۵ ) فَتَص ْلُوانٰاراًوَقُودُ ه ٰاالنّٰاسُ وَالْحِجٰارَةُ ا عِدَّت ْ لِل ْکٰافِر ینَ( ۸۶ )

مَعٰاشِرَالنّٰاسِ،بی(وَالل هِ)بَش َّرَال ْا وَّلُونَ مِنَ النَّبِیّینَ وَال ْمُرْسَل ینَ،وَانَا(وَالل هِ)( ۸۷ ) خٰاتَمُ الْا ن ْبِ یٰاءِ وَال ْمُرْسَل ین( ۸۸ ) وَال ْحُجَّةُعَل یٰ جَم ْ یعِ ال ْمَخْلُوق ینَ مِن ْ ا ه لِ السَّمٰوٰاتِ وَال ْا رَضینَ فَمَنْ شَکَّ فِ ی ْ ذَلِکَ فَقَد ْ کَفَرَ( ۸۹ ) کَفَرَ الْجَا هِلِیَّةِ الاُولیٰ وَمَن ْ شَکَّ فِ ی ْ شکَّ فِی ْ شَی ءٍ مِن ْ قَوْلِ ی ْ ه ٰذافَقَدْ شَکَّ کُلِّ مٰاا ن ْزِلَ اِلَیَّ،وَمَن ْ شَکَّ فی وٰاحِدٍمِن ال ْا ئِمَّةِفَقَد ْشَکَّ فِی ال ْکُلِّ مِنْ ه ُمْ، َالشّٰاکُ ف ینٰافِی النّٰارِ( ۹۰ )

مَعٰاشِرَالنّٰاسِ،حَبٰانِیَ الل هُعَزَّوَجَلَّ بِ ه ٰذِ ه ِ الْفَض یلَةِمَنّاًمِن ْ ه ُ عَلَیَّ وَاِح ْسٰاناًمِنْ ه ُ اِلَ یَّ وَلاٰاِلٰه َ اِلاّٰ ه ُوَ،ا لاٰلَه ُ ال ْحَمْدُمِنّ ی ابَدَال ْآبِد ینَ وَدَه رَالدّٰا ه ِر ینَ وَعَلیٰ کُلِّ حٰالٍ

مَعٰاشِرَالنّٰاسِ،فَضِّلُواعَلِیّاًفَاِنَّه ُ اف ْضَلُ النّٰاسِ بَع ْد ی مِن ْ ذَکَرٍوَا ن ْث یٰ مٰاان ْزَلَ الل هُ الرِّزْقَ وَبَقِ یَ ال ْخَلْقُمَلْعُونٌ مَلْعُونٌ،مَغْضُوبٌ مَغْضُوبٌ مَنْ رَدَّعَلَ یَّ قَو ْل ی ه ٰذٰاوَلَمْ یُوٰافِق ْ ه ُ ا لاٰاِنَّ جَب ْرَئ یلَ خَبَّرَنی عَنِ الل هِتَعٰال یٰ بِذٰلِکَ وَیَقُولُ:”مَن ْ عٰاد یٰ عَلِیّاًوَلَم ْ یَتَوَلَّه َُ فَعَلَی ْ ه ِ لَع ْنَت ی وَغَضَبی“( ۹۱ ) ،<وَل ْتَنْظُرْنَفْسٌ مٰاقَدَّمَتْ لِغَدٍوَاتَّقُوااللهَ(ا ن ْ تُخٰالِفُوه ُ فَتَزِ لَّ قَدَمٌ بَع ْدَثُبُوتِ ه ٰا)اِنَّ اللهَخَب یرٌبِمٰاتَع ْمَلُونَ >( ۹۲ )

مَعٰاشِرَالنّٰاسِ،اِنَّه ُ جَن ْبُ اللهِالَّذ ی ذَکَرَفی کِتٰابِه ِ الْعَز یزِ،فَقٰالَ تَعٰالیٰ(مُخ ْبِراً عَمَّنْ یُخٰالِفُه ُ )( ۹۳ ) :<ان ْ تَقُولَ نَف ْسٌ یٰاحَس ْرَتٰاعَل یٰ مٰافَرَّط ْتُ ف ی جَن ْبِ اللهِ>( ۹۴ )

مَعٰاشِرَالنّٰاسِ،تَدَبَّرُواالقُر ْآنَ وَاف ْ ه َمُواآ یٰاتِه ِ وَان ْظُرُوااِل یٰ مُح ْکَمٰاتِ ه ِ وَلاٰتَت َّبِعُوا مُتَشٰابِه َ ه ُ،فَوَاللهِلَنْ یُبَبِّنَ لَکُم ْ زَوٰاجِرَ ه ُ( ۹۵ ) وَلَنْ یُوضِحَ لَکُم ْ تَفْس یرَه ُ اِلاَّالَّذی انَاآخِذٌ بِیَدِه ِ وَمُص ْعِدُ ه ُ اِلَ یَّ وَشٰائِلٌ بِعَضُدِه ِ(وَرٰافِعُ ه ُ بِ یَدَیَّ)( ۹۶ ) وَمُع ْلِمُکُمْ:اَنَّ مَنْ کُنْتُ مَوْلَا ه ُ فَ ه ٰذَاع َلِیٌ مَو ْلَا ه ُ، وَ ه ُوَعَلِ یُّ ب ْنُ اَبِ ی ْ طَالِبٍ اَخِی ْ وَوَصِیّ،وَمُوَالَاتُه ُ مِنَ اللّٰه ِ عَزَّوَجَلَّ اَنْزَلَ ه َاعَلَ یَّ( ۹۷ )

مَعٰاشِرَالنّٰاسِ،اِنَّ عَلِیّاًوَالطَّیِّبِی ْ نَ مِن ْ وُلْدِ ی ْ) مِن ْ صُلْبِ ه ِ( ۹۸ ) ه ُمُ الثِّقْلُ الْاَصْغَرُ ، وَالْقُرْآنُ الثِّقْلُ الْاَکْبَرُ،فَکُلُّ وَاحِدٍمِنْ ه ُمَامُنْبِ ی عَن ْ صَاحِبِ ه ِ( ۹۹ ) وَمُوَافِقٌ لَ ه ُ،لَنْ یَف ْتَرِقَا حَتّیٰ یَرِدَعَلَیَّ ال ْ حَو ْضَ اَل َااِنَّه ُمْ اُمَنَاءُ اللّٰ ه ِ فِ ی ْ خَل ْقِ ه ِ وَحُکَّ امُه فِ ی ْ اَر ْضِ ه ُِ( ۱۰۰ )

اَلَاوَقَد ْاَدَّ ی ْ تُ،اَلَاوَقَد ْبَلَّغْتُ،اَلَاوَقَدْاَسْمَعْتُ،ا لَاوَقَد ْاَوْضَحْتُ،( ۱۰۱ ) ا لَاوَاِنَّ الل هَعَزَّوَجَلَّ قَالَ وَاَنَاقُلْتُ( ۱۰۲ ) عَنِ اللّٰ ه ِ عَزَّوَجَلَّ،ا لَااِنَّه ُ لاٰ”اَمِ ی ْ رَال ْمُو مِنِی ْ نَ“غَی ْ رَاَخِی ْ ه ٰذَا،( ۱۰۳ ) الَاٰ لَاتَحِلُّ اِم ْرَةُ الْمُو مِنِی ْ نَ بَع ْدِ ی ْ لِاَحَدٍغَی ْ رُه ُ

۴ رفع علیّ علیه السلام بیدی رسول اللّٰه صل ی اللّٰه عل یه وَآله وسلم

ثم ضرب بیده الیٰ عضدعلیّ علیه السلام فرفعه وکان ام یرالمومنین علیه السلام منذ اول ماصعدرسول اللّٰه صل ی اللّٰه ُ عل یه وآله وسلم منبر ه عل یٰ درجةدون مقامه مت یامناًعلیٰ وجه رسول اللّٰ ه صل ی اللّٰه ُ عل یه وآله کانّ ه ماف ی مقام واحد فرفع ه رسول اللّٰ ه صل ی اللّٰه عل یه وآله ِ بیده وبسطه ماال ی الّسمآءِ و شال علیاًعلیه السلام حتی صارت رجله مع رکبةرسو ل اللّٰ ه صل ی اللّٰه عل یه وَآله ِ( ۱۰۴ ) ،ثُمَّ قالَ:

مَعٰاشِرَالنّٰاس،ه ٰذَاعَلِ یٌّ اَخِی ْ وَوَصِیِّ وَوَاعِی ْ عِل ْمِ ی ْ( ۱۰۵ ) ،وَخَلِی ْ فَتِی ْ فِی ْ اُمَّتِی ْ عَلیٰ مَن ْ آمَنَ بِ ی ْ وَعَلیٰ تَف ْسِ ی ْ رِکِتَابَ اللّٰه ِ عَزَّوَجَلَّ وَالدَّاعِ ی ْ اِلَی ْ ه ِ وَال ْعَامِلُ بِمَا یَر ْضَا ه وَال ْمُحَار ِبُ لِاَع ْدَائِ ه ِ وَالْمُو َالِی ْ عَلیٰ طَاعَتِه ِ( ۱۰۶ ) وَالنَّاه ِ ی ْ عَن ْ مَعْصِ یَتِه ِاِنَّ ه ُ خَل یفَةُ رَسُولِ الل هِ وَ ا میرُال ْمُو مِنینَ وَالاِمٰامُ ال ْ ه ٰاد ی مِنَ الل هِ،وَقٰاتِلُ النّٰاکِث ینَ وَال ْقٰاسِط ینَ وَال ْمٰارِق ینَ بِام ْرِاللهِ یَقُولُ الل هُ:<مٰا یُبَدَّلُ ال ْقَوْلُ لَد َیَّ>( ۱۰۷ ) بِام ْرِکَ یٰارَبِّ اقُولُ( ۱۰۸ ) :اللّٰه ُمَّ وٰالِ مِن ْ وٰالاٰ ه ُ وَعٰادِمَنْ عٰادٰا ه ُ(وَانْصُرْمَنْ نَصَرَ ه ُ وَاخْذُلْ مَنْ خَذَلَ ه ُ)( ۱۰۹ ) وَالْعَنْ مَنْ ا ن ْکَرَ ه ُ وَاغ ْضِبْ عَل یٰ مَن ْ جَحَدَحَقَّ ه ُ( ۱۱۰ )

اللّٰه ُمَّ اِنَّکَ ان ْزَلْتَ ال ْآ یَةَفی عَلِیٍّ وَلِیِّکَ عِن ْدَتَبْ یینِ ذٰلِکَ وَنَص ْبِکَ اِ یّٰاه ُ لِه ٰذَاالْ یَو ْمِ( ۱۱۱ ) :<ال ْ یَو ْمَ اک ْمَلْتُ لَکُم ْ د ینَکُم ْ وَات ْمَمْتُ عَلَی ْ کُم ْ نِع ْمَت ی وَرَضیتُ لَکُم ْ الاِسْلاٰمَ د یناً>( ۱۱۲ ) ،<وَمَن ْ یَب ْتَغِ غَی ْ رَالاِس ْلاٰمِ دیناًفَلَن ْ یُق ْبَلَ مِن ْ ه ُ وَ ه ُوَفِ ی ال ْآخِرَةِمِنَ الْخاسِر ینَ>( ۱۱۳ ) اللّٰه ُمَّ اِنّی اش ْ ه ِدُکَ انّی قَد ْبَلَّغْتُ( ۱۱۴ )

۵ التاکیدعلی توجّه الا مّةنحومسالةالامامة

مَعٰاشِرَالنّٰاسِ،اِنَّمٰااک ْمَلَ الل هُعَزَّوَجَلَّ د ینَکُم ْ بِاِمٰامَتِه ِ( ۱۱۵ ) فَمَن ْ لَمْ یَاتَمَّ بِه ِ وَبِمَنْ یَقُومُ مَقٰامَه ُ مِنْ وُلْد ی( ۱۱۶ ) مِن ْ صُلْبِ ه ِ اِل یٰ یَو ْمِ ال ْقِ یٰامَةِوَال ْعَرْضِ عَلَی الل هِعَزَّوَجَلَّ فَا ولٰئِکَ الَّذینَ حَبِطَت ْ اع ْمٰالُ ه ُمْ (فِی الدُّن ْ یٰاوَال ْآخِرَةِ )( ۱۱۷ ) وَفِی النّٰارِه ُمْ خٰالِدُونَ،لاٰ یُخَفَّفُ عَن ْ ه ُمُ الْعَذٰابُ وَلاٰ ه ُمْ یُن ْظَرُوْنَ( ۱۱۸ )

مَعٰاشِرَالنّٰاسِ،ه ٰذاعَلِ یٌّ،ان ْصَرُکُمْ لی وَاحَقُّکُم ْ بی( ۱۱۹ ) وَاق ْرَبُکُمْ اِلیَّ وَاعَزُّکُم ْ عَلَیَّ، وَالل هُ عَزَّوَجَلَّ وَا نَاعَن ْ ه ُ رٰاضِیاً وَمٰانَزَلَتْ آ یَةُرِضٰا(فِی ال ْقُرْآنِ)( ۱۲۰ ) اِلاّٰف یه ِ،وَلاٰ خٰاطَبَ الل هُ الَّذِ ینَ آمَنُوا اِلاّٰبَدَابِه ِ، وَلاٰنَزَلَت ْ آ یَةُمَد ْحٍ فِی ال ْقُرآنِ الاّٰف یه ِ،وَلاٰشَ ه ِدَاللهُ بِالجَنَةِفی<ه َلْ ا تیٰ عَلَی ال ْاِنْسٰانِ>اِلاّٰلَ ه ُ( ۱۲۱ ) ،وَلاٰا ن ْزَلَ ه ٰاف ی سِوٰاه ُ وَلاٰمَدَحَ بِ ه ٰاغَ ی ْ رَه ُ

مَعٰاشِرَالنّٰاسِ،ه ُوَنٰاصِرُد ینَ الل هِوَالْمُجٰادِلُ عَنْ رَسُولِ اللهِ( ۱۲۲ ) ،وَ ه ُوَالتَّقِ یُّ النَّقِیُّ ال ْ ه ٰادِ ی ال ْمَ ه دِ یُّ نَبِ یُّکُم ْ خَی ْ رُنَبِیٍّ وَوَصِیُّکُم ْ خیروصی (وَبَنُو ْ ه ُ) خَ ی ْ رُ الاَو ْصِ یَاءِ( ۱۲۳ ) مَعٰاشِرَ النّٰاسِ، ذُرِّیَّةُ کُلِّ نّبِیٍّ مِن ْ صُلْبِ ه ِ،وَذُرِّ یَّتی مِن ْ صُلبِ(ام یرالمومنین( ۱۲۴ ) علَیٍّ

معاشرالناسِ، اِنَّ ابلیسَ اَخ ْرَجَ آدَمَ مِنَ الْجَنَّةِبِالحَسَدِ،فَلا ٰتَحْسُدُ و ه ُ فَتَحْبَطَ ا ع ْمٰالُکُمْ وَتَزِلَّ اق ْدٰامُکُمْ،فَاِنَّ آدَمَ اه بِطَ اِلَی ال ْا ر ْضِ بِخَطیئَةٍ وٰاحِدةٍ( ۱۲۵ ) ،وَه ُوَصَفْوَةُ اللهِ عَزَّوَجَلَّ،وَکَ ی ْ فَ بِکُم ْ وَ ان ْتُمْ ان ْتُمْ وَمِن ْکُمْ ا ع ْدٰاءُ الل هِ( ۱۲۶ )

الاٰوَاِنَّه ُ لاٰیُب ْغِضُ عَلِیّاًاِلاّٰشَقِیٌّ،وَلاٰیُواٰلی عَلِیّاً( ۱۲۷ ) اِلاّٰتَقِیٌّ،وَلاٰیُومِنَ بِه ِ اِلاّٰ مُو مِنٌ مُخ ْلِصٌ وَفِ ی ْ عَلِیٍ (وَاللّٰه ِ )نَزَلَتْ سُوْرَةُ الْعَصْرِ:<بِسْمِ اللّٰ ه ِ الرَّ حْمٰنِ الرَّحِ ی ْ مِ وَال ْعَصْرِ اِنَّ الْاِنْس َا نَ لَفِی ْ خُس ْر>ٍ اِلاَّ عَلِ یٌّاَلَّذِی ْ آمَنَ وَرَضِیَ بِا ل ْحَقِّ وَالصَّبْرِ( ۱۲۸ )

مَعَاشِرَالنَّاسِ،قَد ْاسْتَشْ ه َدْتُ اللّٰه َ وَبَلَّغْتُکُمْ رِسَالَتِ ی ْ وَمَاعَلیَ الرَّسُو ْلِ اِلَّا الْبَلَاغُ الْمُبِ ی ْ نُ،( ۱۲۹ ) مَعَاشِرَالنَّا<اِتَّقُو ْاللّٰ ه َ حَقَّ تُقٰاتِ ه ِ وَلَاتَمُوْتُنَّ اِلَّاوَاَنْتُمْ مُسْلِمُوْنَ>( ۱۳۰ )

۶ الاشارةالیٰ مقاصدالمنافقین

مَعَاشِرَالنَّاس،<آمِنُو ْابِاللّٰ ه ِ وَرَسُوْلِ ه ِ وَالنُّوْرِ الَّذِ ی ْ اُن ْزِلَ مَعَ ه ُ مِنْ قَبْلِ اَنْ نَطْمِسَ وُجُوْ ه اًفَنَرُدَّ ه َاعَل یٰ اَد ْبَارِ ه ٰااَوْنَلْعَنَ ه ُمْ کَمَالَعَنَّا اَصْحَابَ السَّبْتِ>( ۱۳۱ ) بِاللّٰ ه ِ مَاعَن یٰ بِه ٰذِ ه ِ الْآ یَةِ اِلَّاقَو ْماًمِنْ اَص ْحٰابِ ی ْ اَع ْرِفُ ه ُمْ بِاَسْمَائِ ه ِمْ وَاَنْسَابِ ه ِمْ،وَاُمِرْتُ بِالصَّفْحِ عَنْ ه ُمْ فَلْ یَع ْمَلْ کُلُّ ام ْرِ یءٍ عَلیٰ مَایَجِدُ لِعَلِیٍّ فِی ْ قَل ْبِ ه ِ مِنَ الْحُبِّ وَالْبُغْض( ۱۳۲ )

مَعَاشِرَالنَّاس،النُّو ْرُ مِنَ اللّٰه ِ عَزَّوَجلَّ مَسْلُوْکٌ فِ ی ثُمَّ فِی ْ عَلِی ْ بِن ْ اَبِ ی ْ طَالِبٍ( ۱۳۳ ) ثُمَّ فِی النَّس ْلِ مِنْ ه ُ اِلَ ی ال ْقَائِمِ الْمَ ه دِ ی ْ الَّذِی ْ یَاخُذُ بِحَقِّ اللّٰه ِ وَبِکُلِّ حَقِّ ه ُوَلَنَا( ۱۳۴ ) ، لِاَنَّ اللّٰه َ عَزَّوَجَ لَّ قَد ْ جَعَلَنَاحَجَّةً عل یٰ ال ْمُقَصِّرِ ی ْ نَ( ۱۳۵ ) وَال ْمُعَا نِدِ ی ْ نَ وَال ْمُخَالِفِ ی ْ نَ وَال ْخَائِنِ ی ْ نَ وَال ْآثِمِ ی ْ نَ وَالظَّالِمِی ْ نَ وَال ْغَاصِبِ ی ْ نَ مِن ْ جَمِ ی ْ عِ ال ْعَالَمِ ی ْ نَ

مَعَاشِرَالنَّاس،اُن ْذِرُکُمْ اَنِّی ْ رَسُو ْلُ اللّٰ ه ِ قَدْ خَلَتْ مِنْ قَبْلِ یَ الرُّسُلُ،اَفَاِن ْ مِتُّ اَوْقُتِلْتُ انْقُلَبْتُمْ عَل یٰ اَع ْقَابِکُمْ؟وَمَنْ یَن ْقَلِبْ فَلَن ْ یَّضُرَّاللّٰه َ شَی ْ ئاًوَسَیَج ْزِ یَ اللّٰه ُ الشَّاکِرِ ی ْ نَ ) الصَّابِرِی ْ نَ( ۱۳۶ ) ا َلَاوَ اِنَّ عَلِیّاًه ُوَالْمَوْصُوْفُ بِالصَّب ْرِوَالشُّکْرِ،ثُمَّ مِنْ بَعْدِ ه ِوُلْدِ ی ْ مِن ْ صُلْبِ ه ِ

مَعَاشِرَالنَّاس،لَاتمُنُّواعَلَیَّ بِاِس ْلَامِکُمْ، بَلْ لَاتَمُنُّواعَل یَ اللّٰه ِ فَ یُح ْبِطَ عَمَلَکُم ْ وَ یَس ْخَطَ عَلَی ْ کُم ْ وَیَب ْتَلِ یَکُم ْ بِشُوَاظٍ مِن ْ نَاروَنُحَاسٍ، اِنَّ رَبَّکُمْ لَبِالْمِرْصَاد( ۱۳۷ )

مَعَاشِرَالنَّاس،اِنَّه ُ سَیَکُو ْنُ مِن ْ بَعْدِ ی ْ ائِمَّةٌ یَد ْعُوْنَ اِلیَ النَّارِوَیَو ْمَ ال ْقِ یَامَةِ لَایَن ْصُرُوْنَ

مَعَاشِرَالنَّاس،اِنَّ اللّٰه َ وَاَنَابَرِ یئانِ مِن ْ ه ُمْ

مَعَاشِرَالنَّاس،اِنَّه ُمْ وَاَن ْصَارَ ه ُمْ وَاَتْبَاعَ ه ُمْ وَاَشْ یَاعَه ُمْ فِی الدَّر ْکِ الْاَسْفَلِ مِنَ النَّارِوَلَبِئْسَ مَثْوَ ی ال ْمُتَکَبِّرِ ی ْ نَ( ۱۳۸ ) اَلَااِنَّه ُمْ اَصْحَابُ الصَّحِ ی ْ فَةِ فَل ْ یَن ْظُرْاَحَدُکُمْ فِی ْ صَحِی ْ فَتِه ِ !!( ۱۳۹ )

قٰالَ: فَذَه َبَ عَل یٰ النَّاسِ(اِلَّاشِر ْذِمَةٌ مِنْ ه ُمْ )اَمْرَ الصَّحِ ی ْ فَةِ( ۱۴۰ )

مَعَاشِرَالنَّاس،اِنِّی اَدَعُه َااِمَامَةً وَوِرَاثَةً (فِ ی ْ عَقِبِی ْ الیٰ یَو ْمِ ال ْقِ یَامَةِ،( ۱۴۱ ) وَقَد ْبَلَّغْتُ مَااُمِرْتُ بِتَبْلِ ی ْ غِه ِ( ۱۴۲ ) حُجَّةً عَلیٰ کُلِّ حَاضِرٍوَغٰائِبٍ وَعَلیٰ کعليه‌السلام لِّ اَحَدٍ مِمَّن ْ شَ ه ِدَاَوْلَمْ یَش ْ ه َدْ،وُلِدَاَوْلَمْ یُو ْلَدْ،فَلْ یُبَلِّغِ ال ْحَاضِرُالْغَائِبَ وَالْوَالِدُ الْوَلَدَال یٰ یَو ْمِ ال ْقِ یٰامَةِ

وَسَیَج ْعَلُوْنَ ال ْاِمَامَةَ بَعْدِ ی ْ مُل ْکاًوَاغْتِصَابا،ً(اَلَا لَعَنَ اللّٰ ه ُ الْغٰاصِبِ ی ْ نَ ال ْمُغْتَصِبِ ی ْ نَ)( ۱۴۳ ) ،وَعِن ْدَ ه ٰاسَ یَف ْرُغُ لَکُم ْ ایُّ ه َاالثَّقَلاٰنِ (مَن ْ یَف ْرُغُ )( ۱۴۴ ) وَیُر ْسِلُ عَلَی ْ کُمٰاشُوٰاظٌ مِن ْ نٰارٍَ وَنُحٰاسٌ فَلاٰتَنَتَص ِرٰانِ( ۱۴۵ )

مَعٰاشِرَالنّٰاسِ،اِنَّ الل هَ عَزَّوَجَلَّ لَمْ یَکُن ْ لِیَذَرَکُم ْ عَلیٰ مَا ان ْتُمْ عَلَی ْ ه ِ حَتّیٰ یَمیز َال ْخَب یثَ مِنَ الطَّیِّبِ،وَمٰاکٰانَ الل هُ لِ یُط ْلِعَکُمْ عَلَی ال ْغَ ی ْ بِ( ۱۴۶ )

مَعٰاشِرَالنّٰاسِ،اِنَّه ُ مٰامِن ْ قَرْ یَةٍاِلاّٰوَالل هُ مُه لِکُ ه ٰابِتَکْذ یبِه ٰاقَبْلَ یَو ْمِ ال ْقِ یٰامَة ِوَمُمَلِّکُه َاالْامٰامَ الْمَ ه دِ یَّ وَالل هُمُصَدِّقٌ وَعْدَ ه ُ( ۱۴۷ )

مَعٰاشِرَالنّٰاسِ،قَد ْضَلَّ قَب ْلَکُ م ْ ا ک ْثَرُالْا وَّلینَ،وَالل هُلَقَدْا ه لَک الاولین( ۱۴۸ ) وَه ُومُ ه لِکُ الآخِر ینَ ٰالَ اللهُتَعٰال یٰ:الَم ْ نُه لِکِ الْا وَّلینَ،ثُمَّ نُت ْبِعُ ه ُمالْآخِر ینَ،کَذٰلِکَ نَف ْعَلُ بِالْمُجْرِم ینَ، وَی ْ لٌ یَو ْمَئِذٍ لِل ْمُکَذِّبِ ی ْ نَ( ۱۴۹ ) مَعٰاشِرَالنّٰاسِ،اِنَّ الل هَقَدْا مَرَنی وَنَه ٰ انی،وَقَد ْا مَر ْتُ عَلِیّاً وَنَه َ ی ْ تُه ُ (بِام ْرِ ه ِ )( ۱۵۰ ) فَعِل ْمُ الْا م ْرِوَالنَّ هیِ لَدَی ْ ه ِ( ۱۵۱ ) ،فَاس ْمَعُوالِا م ْرِ ه ِ تَس ْلِمُواوَا طیعُوه ُ تَه تَدُواوَانْتَ ه ُوالِنَ هیِه ِ تُر ْشِدُوا، (وَصیرُوااِلیٰ مُرٰادِه ِ)( ۱۵۲ ) وَلاٰتَتَفَرَّقُ بِکُمُ السُّبُلُ عَن ْ سَب یلِه ِ

۷ اولیاء اه ل البیت( علیه م السلام) واعدائه م

مَعٰاشِرَالنّٰاسِ،انٰاصِرٰاطُ الل هِالْمُسْتَق یمُ الَّذی امَرَکُم ْ بِاتِّبٰاعِه ِ( ۱۵۳ ) ،ثُمَّ عَلِیٌّ مِن ْ بَعْد ی، ثُمَّ وُل ْد ی مِن ْ صُلْبِ ه ِ ا ئِمَّةُ(ال ْ ه ُد یٰ)( ۱۵۴ ) یَه دُونَ اِلَی ال ْحَقِّ وَبِ ه ِ یَع ْدِلُونَ( ۱۵۵ )

ثُمَّ قَرَا:”بِس ْمِ اللّٰ ه ِ الرَّحْمٰنِ الرَّحِ ی ْ مِ( ۱۵۶ ) اَل ْحَمْدُ لِلّٰ ه ِ رَبِّ الْعَالِمِ ی ْ نَ “ ال یٰ آخِرِه َا( ۱۵۷ ) ، وَقَالَ:فِیَّ نَزَلَت ْ وَفِ ی ْ ه ِمْ (وَاللّٰه ِ)( ۱۵۸ ) نَزَلَت ْ،وَلَ ه ُمْ عَمَّتْ وَاِ یَّاه ُمْ خَصَّت ْ( ۱۵۹ ) ا ولٰئکَ اَو ْلِ یَاءُ اللّٰه ِ اَلَّذِی ْ نَ لَاخَو ْفٌ عَلَ ی ْ ه مْ وَلَاه ُمْ یَح ْزَنُوْنَ( ۱۶۰ ) ،اَلَااِنّ حِز ْبَ اللّٰ ه َ ِ ه م الْغَالِبُوْنَ( ۱۶۱ )

الَا اِنَّ اع ْدَائَ ه ُمْ ه م السُّفَ ه َا ءُ الْغَاوُوْنَ اِخْوَ انُ الشَّ یَاطِی ْ نِ( ۱۶۲ ) یُو ْح ی بَع ْضُ ه ُمْ ال یٰ بَع ْضٍ زُخْرُفَ الْقَوْلِ غُرُوْراً

الَااِنَّ اَو ْلِ یَائَه مُ اَلَّذِی ْ نَ ذَکَرَه ُمُ اللّٰ ه ُ فِ ی ْ کِتَابِه ِ ،فَقَالَ عَزَّوَجَلَّ :<لَاتَجِدُقَوْماً ً یُومِنُو ْنَ بِاللّٰه ِ وَالْ یَو ْ مِ الآخِرِیُوَادُّو ْنَ مَن ْ حَادَّاللّٰ ه َ وَرَسُوْلَ ه ُ وَلَوْکَانُوْاآبَائَ ه ُمْ اَوْ اَبْنَائَ ه ُمْ ا و ْاِخْوَانَ ه ُمْ او ْعَشِ ی ْ رَتَه ُمْ،ا ولٰئِکَ کَتَبَ فِی ْ قُلُو ْبِ ه ِمُ الاِ ی ْ مَانَ>الیٰ آخرالآیة( ۱۶۳ )

الَااِنَّ اَو ْلِ یَائَه مُ ال ْمُو مِنُو ْ نَ اَلَّذِی ْ نَ وَصَفَه ُمُ اللّٰ ه ُ عَزَّ وَجَلَّ فَقَالَ:الَّذِ ی ْ نَ آمَنُو ْاوَلَمْ یَل ْبَسُوْااِ ی ْ مَا نَه ُمْ بِظُلْمٍ ا ولٰئِکَ لَه ُمُ الْاَمْنُ وَ ه ُمْ مُ ه تَدُوْنَ>( ۱۶۴ )

الَااِنَّ اَو ْلِ یَائَه مُ اَلَّذِی ْ ن آمَنُو ْاوَلَمْ یَر ْتَابُوْا( ۱۶۵ )

الَااِنَّ اَو ْلِ یَائَه مُ اَلَّذِی ْ نَ یَد ْخُلُوْنَ ال ْجَنَّةَ بِسَلَامٍ آمِنِ ی ْ نََ،تَتَلَقّٰاه ُمُ ال ْمَلَائِکَةُ بِالتَّسْلِ ی ْ مِ یَقُو ْلُوْنَ :سَلَاَمٌ عَلَی ْ کُم ْ طِب ْتُمْ فَادْخُلُوْ ه َاخَالِدِ ی ْ نَ( ۱۶۶ )

الَااِنَّ اَو ْلِ یَائَه مْ،لَ ه ُمُ ال ْجَنَّةُ یُر ْزَقُوْنَ فِی ْ ه َابِغَ ی ْ رِ حِسَابٍ( ۱۶۷ )

الَااِنَّ اَع ْدَائَ ه ُمُ الَّذِ ی ْ نَ یَص ْلَوْنَ سَعِی ْ راً( ۱۶۸ )

الَااِنَّ اَع ْدَائَ ه ُمُ الَّذِ ی ْ نَ یَس ْمَعُوْنَ لِجَه َنَّمَ شَ ه ِ ی ْ قاًوَه ِ یَ تَفُو ْرُوَ یَرَو ْنَ لَه َازَفِ ی ْ راً( ۱۶۹ )

الَااِنَّ اَع ْدَائَ ه ُمُ الَّذِ ی ْ نَ قَالَ اللّٰه ُ فِ ی ْ ه ِمْ :کُلَّمَادَخَلَت ْ ا مَّةٌ لَعَنَت ْ اُخْتَ ه َا>الآ یة( ۱۷۰ )

الَااِنَّ اَع ْدَائَ ه ُمُ الَّذِ ی ْ نَ قَالَ اللّٰه ُ عَزَّوَجَلَّ:<کُلَّمَااُلْقِ یَ فِی ْ ه َافَوْجٌ سَالَه ُمْ خَزَنَتُه َاا لَم ْ یَاتِکُم ْ نَذِی ْ ر،قَالُو ْابَل یٰ قَد ْجَائَنَانَذِ ی ْ رٌفَکَذَّب ْنَاوَقُلْنَامَانَزَّلَ اللّٰه ُ مِنْ شَ ی ْ ءٍ اِن ْ اَنْتُمْ اِلَّافِ ی ْ ضَلَالٍ کَبِی ْ رٍ>الیٰ قوله :<ا لَافَسُح ْقاً لِاَص ْحَابِ السَّعِ ی ْ رِ>( ۱۷۱ )

الَااِنَّ اَو ْلِ یَائُه مُ اَلَّذِی ْ نَ یَخ ْشَوْنَ رَبَّه ُمْ بِالْغَ ی ْ بِ،لَه ُمْ مَغ ْفِرَةٌ وَاَجْرٌکَب ِی ْ رٌ( ۱۷۲ )

مَعَاشِرَالنَّاسِ،شَتَّانَ مَابَی ْ نَ السَّعِی ْ رِوَالاَج ْرِالْکَبِ ی ْ رِ( ۱۷۳ )

مَعَاشِرَالنَّاسِ،( ۱۷۴ ) عَدُوُّنَامَن ْ ذَمَّ ه ُ اللّٰ ه ُ وَلَعَنَ ه ُ ،وَوَلِ یُّنَا(کُلُّ)( ۱۷۵ ) مَن ْ مَدَحَ ه ُ اللّٰ ه ُ وَاَحَبَّ ه ُ

مَعَاشِرَالنَّاسِ،الَاوَاِنِّی ْ (انَا )( ۱۷۶ ) النَّذِی ْ رُوَعَلِیٌّ اَل ْبَشِ ی ْ رُ

مَعَاشِرَالنَّاسِ،(الَا)( ۱۷۷ ) وَاِنِّی ْ مُن ْذِرٌوَعَلِ یٌّ ه َادٍ( ۱۷۸ )

مَعَاشِرَالنَّاسِ،(الَا)( ۱۷۹ ) وَاِنِّی ْ نَبِیٌّ وَعَلِیٌّ وَصیّی( ۱۸۰ )

مَعَاشِرَالنَّاسِ،الَاوَاِنِّی ْ رَسُو ْلٌ وَعَلِ یٌّ ال ْاِمَامُ وَالْوَ صِیُّ مِن ْ بَعْدِ ی ْ ،وَال ْاَئِمَّةُ مِن ْ بَعْدِ ه ِ وُلْدُ ه ُا لَاوَانِّی ْ وٰالِدُه ُمْ وَ ه ُمْ یَخ ْرُجُوْنَ مِن ْ صُلْبِ ه ِ)( ۱۸۱ )

۸ الامام المه د ی عجّل اللّٰه فرج ه

الَااِنَّ خَاتِمَ ال ْا ئِمَّةِ مِنَّاال ْقَائِمَ الْمَ ه دِ یَّ( ۱۸۲ ) الَااِنَّه ُ الظاه رعل یٰ الدِّی ْ نِ( ۱۸۳ ) الَااِنَّه ُ ال ْمُنْتَقِمُ مِنَ الظَّالِمِ ی ْ نَ ا لَااِنَّه ُ فٰاتِحُ ال ْحُصُوْنِ وَ ه ٰادِمُ ه َاا لَاانَّه ُ غَالِبُ کُلِّ قَبِی ْ لَةٍ مِن ْ ا ه ل الشِّر ْکِ وَ ه َادِ ی ْ ه َا( ۱۸۴ )

الَاانَّه ُ ال ْمُدْرِکُ بِکُلِّ ثٰارٍلِا و ْلِ یَاءِ اللّٰه ِا لَااِنَّه ُ النَّاصِرُ لِدِی ْ نِ اللّٰه ِ

الَااِنَّه ُ ال ْغَرَّافُ مِنْ بَحْرٍعَمِ ی ْ قٍ اَلَااِنَّه ُ یَسِمُ کُلَّ ذِی ْ فَض ْلٍ بِفَضْلِ ه ِ( ۱۸۵ ) وَکُلَّ ذِ ی ْ جَه لٍ بِجَ ه لِ ه ِ ا لَااِنَّه ُ خِیَرَة اللّٰه ِ وَمُخْتَارُ ه ُا لَاانَّه ُ وَارِثُ کُلِّ عِل ْمٍ وَا ل ْمُحِ ی ْ طُ بِکُلِّ فَه مٍ

الَااِنَّه ُ ال ْمُخْبِرُعَنْ رَبِّ ه ِ عَزَّوَجَلَّ وَالْمُشَ یِّدُلِاَم ْرِآ یَاتِه ِ( ۱۸۶ ) الَااِنَّه ُ الرَّشِی ْ دُ السَّدِی ْ دُ ا لَاانَّه ُ ال ْمُفَوِّضُ اِلَ ی ْ ه ِ

الَاانَّه ُ قَد ْبَشّرَبِ ه ِ مَنْ سَلَفَ مِنَ الْقُرُوْنِ بَ ی ْ نَ یَدَی ْ ه ِ( ۱۸۷ ) الَااِنَّه ُ ال ْبَاقِ ی ْ حُجَّةً وَلَاحُجَّةَ بَع ْدَ ه ُ( ۱۸۸ ) وَلَاحَقَّ ا لَّامَعَه ُ وَلَانُو ْرَا لَّاعِن ْدَ ه ُ

الَاانَّه ُ لَاغَالِبَ لَه ُ وَلَامَنْصُوْرَعَلَ ی ْ ه ِا لَاوَانَّه ُ وَلِیُّ اللّٰه ِ فِ ی ْ ار ْضِ ه ِ،وَحَکَمُ ه ُ فِی ْ خَل ْقِ ه ِ،وَا مِی ْ نُه ُ فِی ْ سِرِّه ِ وَعَلَانِ یَتِه ِ

۹ التمهید لامرالبیعة

معاشرَالنَّاسِ،انِّی ْ قَد ْ بَ یَّن ْتُ لَکُم ْ وَا ف ْ ه َمْتُکُمْ ،وَه ٰذَا عَلِ یٌّ یُف ْ ه ِمُکُمْ بَع ْدِ ی ْ

الَاوَانِّی ْ عِن ْدَ انْقِضَاءِ خُطْبَتِ ی ْ اد ْعُوْکُمْ الیٰ مُصَافَقَتِی ْ عَلیٰ بَی ْ عَتِه ِ وَال ْاِقْرَارِ بِ ه ِ،ثُمَّ مُصَافَقَتِ ه ِ بَعْدِ ی ْ( ۱۸۹ )

الَاوَانِّی ْ قَد ْ بَا یَع ْتُ اللّٰه َ وَعَلِ یٌّ قَد ْ بَا یَعَنِی ْ ،وَاَنَاآخِذُکُم ْ( ۱۹۰ ) بِالْبَ ی ْ عَةِ لَه ُ عَنِ اللّٰ ه ِ عَزَّوَجَلّّ<ا نَّ الَّذِی ْ نَ یُبَایِعُو ْنَکَ انَّمَایُبَایِعُو ْ نَ اللّٰه َ، یَدُاللّٰه ِ فَو ْقَ اَ ی ْ دِی ْ ه ِمْفَمَنْ نَکَثَ فَا نَّمَایَن ْکُثُ عَلیٰ نَف ْسِ ه ِ،وَمَنْ ا و ْف یٰ بِمَاعَاه َدَ عَلَ ی ْ ه ُ اللّٰه ُ فَسَ یُوتِی ْ ه ِ اج ْراًعَظِ ی ْ ماً>( ۱۹۱ )

۱۰ الحلال والحرام ،الواجبات والمحرمات مَعَاشِرَالنَّاسِ،اِنَّ ال ْحَجَّ وَالْ عُم ْرَةَ مِنْ شَعَا ئِرِاللّٰ ه ِ،<فَمَنْ حَجَّ الْبَ ی ْ تَ اَوعتَمَرَفَلَاجُنَاحَ عَلَی ْ ه ِ اَن ْ یَطَّوَّفَ بِه ِمَا> الآ یة( ۱۹۲ )

مَعَاشِرَالنَّاسِ،حِجُّو ْاالْبَ ی ْ تَ فَمَاوَرَدَه ُ ا ه ل بَ ی ْ تٍ اِلَّااس ْتَغْنَوْاوَاُبْشِرُوْا،وَلَا تَخَلَّفُوْاعَنْ ه ُ اِلَّابَتَرُوْاوَافْتَقَرُوْا( ۱۹۳ )

مَعَاشِرَالنَّاسِ،مَاوَقَفَ بِال ْمَوْقِفِ مُو مِنٌ اِلَّاغَفَرَ اللّٰهُ لَه ُ مَاسَلَفَ مِنْ ذَنْبِ ه ِ اِل یٰ وَق ْتِ ه ِ ذَلِکَ، فَاِذَاانْقَضَتْ حَجَّتُ ه ُ اسْتَا نَفَ عَمَلَه ُ( ۱۹۴ )

مَعَاشِرَالنَّاسِ،اَل ْحُجَّاجُ مُعَانُو ْنَ وَنَفَقَاتُ ه ُمْ مُخَلَّفَةٌ عَلَ ی ْ ه ِمْ وَاللّٰه ُ لَا یُضِی ْ عُ اَج ْرَ الْمُحْسِنِ ی ْ نَ

مَعَاشِرَالنَّاسِ،حِجُّو ْاالْبَ ی ْ تَ بِکَمَالِ الدِّی ْ نِ وَالتَّفَّقُه ِ( ۱۹۵ ) ، وَلَاتَن ْصَرِفُوْاعَنِ الْمَشَا ه ِد ِ اِلَّابِتَو ْبَةٍ وَاِقْلَاعٍ( ۱۹۶ )

مَعَاشِرَالنَّاسِ،اقِی ْ مُو ْاالصَّلَاةَ وَآتُو ْاالزَّکَاةَ کَمَاا مَرَکُمُ اللّٰه ُ عَزَّوَجَلَّ( ۱۹۷ ) ،فَاِن ْ طَالَ عَلَ ی ْ کُمُ ال ْاَمَدُفَقَصَّرْتُمْ ا و ْنَسِ ی ْ تُم ْ فَعَلِیٌّ وَلِیُّکُم ْ وَمُبَیِّنٌ لَکُم ْ،اَلَّذِ ی ْ نَصَبَه ُ اللّٰ ه ُ عَزَّ وَجَلَّ لَکُمْ بَع ْدِ ی ْ امِی ْ نَ خَل ْقِ ه ِاِنَّ ه ُ مِنِّ ی ْ وَانَامِن ْ ه ُ،وَ ه ُوَ وَمَن ْ تَخْلُفُ مِنْ ذُرِّ یَّتِی ْ یُخ ْبِرُوْنَکُمْ بِمَاتَس ْا لُونَ عَن ْ ه ُ( ۱۹۸ ) وَ یُبَیِّنُو ْنَ لَکُم ْ مٰا لَاتَعْلَمُوْنَ

الَااِنَّ ال ْحَلَالَ وَالْحَرَامَ ا ک ْثَرُمِنْ ان ْ اح ْصِ یَه ُمَاوَا عَرِّفَه ُمَا( ۱۹۹ ) فَآمُرَوَاَن ْ ه ِ ی عَنِ ال ْحَرَامِ فِ ی ْ مَقَامٍ وَاحِدٍ،فَامِر ْتُ ان ْ آخُذَ ال ْبَ ی ْ عَةَ مِن ْکُمْ وَالصَّفْقَةَ لَکُمْ بِقَبُوْلِ مَاجِئْتُ بِ ه ِ عَنِ اللّٰ ه ِ عَزَّ وَجَلَّ فِی ْ عَلِیٍّ اَمِی ْ رِال ْمُو مِنِی ْ نَ وَال ْاَوْصِ یَا ءِ( ۲۰۰ ) مِن ْ بَعْدِ ه ِ اَلَّذِ ی ْ نَ ه م مِنِّ ی ْ وَمِن ْ ه ُ اِمَامَةً فِ ی ْ ه ِمْ قَائِمَةً،خَاتِمُه َا الْمَ ه دِ یُّ اِلیٰ یَو ْمٍ یَل ْق یٰ اللّٰه َ الَّذِ ی ْ یُقَدِّرُوَیَق ْضِ ی ْ( ۲۰۱ ) مَعَاشِرَالنَّاسِ،وَکُلُّ حَلَالٍ دَلَل ْتُکُمْ عَلَ ی ْ ه ِ وَکُلُّ حَرَامٍ نَه َ ی ْ تُکُم ْ عَن ْ ه ُ فَاِنِّ ی ْ لَم ْ ا ر ْجِعْ عَن ْ ذَلِکَ وَلَمْ ا بَدِّل ْ( ۲۰۲ ) الَا فَاذ ْکُرُوْا( ۲۰۳ ) ذَلِکَ وَاحْفَظُوْ ه ُ وَتَوَاصَوْابِ ه ِ،وَلَا تُبَدِّلُوْ ه ُ وَلَاتُغَ یِّرُو ْ ه ُ

الَاوَاِنِّی ْ اجَدِّدُ ال ْقَوْلَ:ا لَافَاقِی ْ مُو ْاالصَّلَاةَ وَآتُو ْاالزَّکَاةَ وَاْمُرُوْابِالْمَعْرُوْفِ وَانْ ه َوْا عَنِ الْمُنْکَرِ

الَاوَاِنَّ رَاسَ ال ْاَمْرِبِالْمَعْرُوْفِ ا ن ْ تَن ْتَ ه ُوْااِل یٰ قَو ْلِ ی ْ وَتُبَلِّغُو ْ ه ُ مَنْ لَمْ یَح ْضُروَتَامُرُوْ ه ُ بِقَبُو ْلِ ه ِ ع َنِّی ْ وَتَن ْ ه َوْ ه ُ عَنْ مُخَالِفَتِ ه ِ( ۲۰۴ ) ،فَاِنَّ ه ُ ا م ْرٌمِنَ اللّٰه ِ عَزَّوَجَلَّ وَمِنِّ ی ْ( ۲۰۵ ) وَلَااَم ْرَ بِمَع ْرُوْفٍ وَلَانَهیَ عَن ْ مُنْکَرٍاِلَّا مَعْ اِمَامٍ مَعْصُوْمٍ( ۲۰۶ )

مَعَاشِرَالنَّاسِ،اَل ْقُرْآنُ یُعَرِّفُکُم ْ انَّ ال ْاَئِمَّةَ مِن ْ بَعْدِ ه ِ وُلْدُ ه ُ،وَعَرَّفْتُکُمْ اِنَّ ه ُمْ مِنِّ ی ْ وَمِن ْ ه ُ،حَ ی ْ ث یَقُو ْلُ اللّٰه ُ فِ ی ْ کِتَابِه ِ:<وَجَعَلَ ه َاکَلِمَةً بَاقِ یَةً فِی ْ عَقِبِه ِ >( ۲۰۷ ) ،وَقُل ْتُ:<لَنْ تَضِلُّوْامَااِنْ تَم َسَّک ْتُمْ بِه ِمَا>( ۲۰۸ )

مَعَاشِرَالنَّاسِ،التَّق ْو یٰ، اَلتَّق ْو یٰ،( ۲۰۹ ) وَاح ْذَرُواالسَّاعَةَ کَمَا قَالَ عَزَّ وَجَلَّ<اِنَّ زَلْزَلَةَ السَّاعَةِ شَ ی ْ ءٌ عَظِی ْ مٌ >( ۲۱۰ )

اذ ْکُرُوْالمَمَاتَ (وَال ْمَعَادَ)( ۲۱۱ ) وَالْحِسَا بَ وَالْمَوَازِ ی ْ نَ وَال ْمُحَاسَبَةَ بَ ی ْ نیَدَی ْ رَبِّ ال ْعَالَمِ ی ْ نَ وَالثَّوَابَ وَال ْعِقَابَفَمَنْ جَاءَ بِالْحَسَنَةِ ا ثِی ْ بَ عَلَی ْ ه َا( ۲۱۲ ) وَمَن ْ جَاءَ بِالسَّ یِّئَةِ فَلَی ْ سَ لَه ُ فِ ی ْ ال ْجَنَانِ نَصِی ْ بٌ

۱۱ البیعة بصورة رسمیة

مَعَاشِرَالنَّاسِ،اِنَّکُم ْ اک ْثَرُ مِن ْ ا ن ْ تُصَافِقُو ْنِ ی ْ بِکَفٍّ وَاحِدٍ فِی ْ وَق ْتٍ وَاحِدٍ،وَقَدْا مَرَنِیَ اللّٰه ُ عَزَّوَجَلَّ ا ن ْ آخُذَ مِن ْ ا ل ْسِنَتِکُمْ ال ْاِقْرَارَبِمَاعَقَّدْتُ لِعَلِ یٍّ امِی ْ رِ ال ْمُو مِنِی ْ نَ( ۲۱۳ ) ،وَلِمَن ْ جَاءَ بَعْدَ ه ُ مِنَ الْاَئِمَّةِ مِِنّ ی ْ وَمِن ْ ه ُ،عَل یٰ مَااع ْلَمْتُکُمْ انَّ ذُرِّیَّتِی ْ مِن ْ صُلْبِ ه ِ

فَقُو ْلُوْابِا ج ْمَعِکُمْ :اِنَّاسَامِعُو ْنَ مُطِ ی ْ عُو ْنَ رَاضُو ْنَ مُنْقَادُوْنَ لِمَابَلَّغْتَ عَنْ رَبِّنَاوَرَبِّکَ فِ ی ْ ام ْرِاِمَامِنَاعَلِ یٍ اَمِی ْ رِال ْمُو مِنِی ْ نَ وَمَن ْ وُلِدَتْ مِنْ صُلْبِ ه ِ مِنَ الاَئِمَّةِ( ۲۱۴ ) نُبَا یِعُکَ عَلیٰ ذَلِکَ بِقُلُو ْبِنَاوَاَنْفُسِنَاوَا ل ْسِنَتِنَاوَاَ ی ْ دِی ْ نَا( ۲۱۵ ) علیٰ ذَلِکَ نَحییٰ وَعَلَی ْ ه ِ نَمُو ْتُ وَعَلَ ی ْ ه ِ نُب ْعَثُ وَلَانُغَ یِّرُوَلَانُبَدِّلُ،وَلَانَشُکُّ (وَلَانَج ْحَدُ )( ۲۱۶ ) وَلَانَرْتَابُ،وَلَا نَرْجِعُ عَنِ الْعَ ه دِ وَلَانَنْق ُضُ ال ْمِ ی ْ ثَاقَ( ۲۱۷ )

وَعَظ ْتَنَابِوَعَظِ اللّٰه ِ فِ ی ْ عَلِیٍّ امِی ْ رِال ْمُو مِنِی ْ نَ وَال ْاَئِمَّةِ الَّذِ ی ْ نَ ذَکَر ْتَ مِنْ ذُرِّ یَّتِکَ مِن ْ وُلْدِ ه ِ بَعْدَ ه ُ،الْحَسَنِ وَالْحُسَ ی ْ نِ وَمَن ْ نَصَبَ ه ُ اللّٰ ه ُ بَعْدَ ه ُمَافَالْعَ ه دُ وَالْمِ ی ْ ثٰاقُ لَه ُمْ مَاخُوْذٌمِنَّاَمِنْ قُلُو ْبِنَاوَاَنْفُسِنَاوَا ل ْسِنَتِنَاوَضَمَائِرِنَاوَاَ ی ْ دِی ْ نَا مَنْ اَدْرَکَ ه َا بِ یَدِه ِ وَاِلَّافَقَد ْ اَقَرَّبِلِسَانِ ه ِ،وَلَانَبْتَغِ ی ْ بِذَلِکَ بَدَلاًوَلَایَرَی اللّٰه ُ مِنْ اَنْفُسِنَاحِوَلاًنَحْنُ نُو دِّی ْ ذَلِکَ عَن ْکَ الدَّانِ ی ْ وَال ْقَا صِی ْ مِن ْ اَوْلَادِنَا وَ ا ه َالِ ی ْ نَا، وَنُش ْ ه ِدُ اللّٰ ه َ بِذَلِکَ وَکَف یٰ بِاللّٰه ِ شَ ه ِ ی ْ داًوَان ْتَ عَلَی ْ نَابِه ِ شَه ِ ی ْ دٌ( ۲۱۸ )

مَعَاشِرَالنَّاسِ،مٰاتَقُولُونَ؟ فَاِنَّ الل هَ یَع ْلَمُ کُلَّ صَو ْتٍ وَخٰافِ یَةَ کُلَّ نَف ْس( ۲۱۹ ) <فَمَنِ ا ه تَد یٰ فَلِنَف ْسِ ه ِ وَمَنْ ضَلَّ فَاِنَّمٰا یَضِلُّ عَلَی ْ ه ٰا >( ۲۲۰ ) وَمَن ْ بٰا یَعَ فَاِنَّمٰایُبٰاِیعُ الل هَ، < یَدُ الل هِ فَوْقَایْ دِیه ِمْ >( ۲۲۱ )

مَعٰاشِرَالنّٰاسِ، فَبٰایِعُواالل هَ وَبٰایِعُونی وَبٰایِعُواعَلِیّاً( ۲۲۲ ) ،ا میرَال ْمُو مِنینَ وَال ْحَسَنْ وَالْحَسَ ی ْ نَ وَال ْاَئِمَّةَ (مِنْ ه ُمْ فِ ی الدُّن ْ یٰاوَالآخِرَةِ )( ۲۲۳ ) ،کَلِمَةً بٰاقِیَةً یُه لِکُ الل هُ مَنْ غَدَرَ وَ یَر ْحَمُ مَن ْ وَف یٰ( ۲۲۴ ) <وَمَن ْ نَکَثَ فَاِنَّمٰایَن ْکُثُ عَلیٰ نَف ْسِ ه ِ وَمَنْ اَوْف یٰ بِمٰاعٰاه َدَ عَلَ ی ْ ه ُ الل هُ فَسَ یُؤ ْت یه ِ اج ْراًعَظ یماً>( ۲۲۵ )

مَعَاشِرَالنَّاسِ،قُو ْلُوْااَلَّذِ ی ْ قُل ْتُ لَکُمْ وَسَلِّمُوْاعَل یٰ عَلِیٍّ بِاِم ْرَةِ الْمُو مِنِی ْ نَ( ۲۲۶ ) ، وَقُو ْلُوْا: <سَمِعْنَا وَاَطَعْنَاغُفْرَانَکَ رَبَّنَاوَاِلَ ی ْ کَ ال ْمَصِ ی ْ رُ>( ۲۲۷ ) ،وَقُو ْلُوْا:<اَلْ حَم ْدُ لِلّٰ ه ِ الَّذِ ی ْ ه َدَانَا لِ ه ٰذَاوَمَ ا کُنَّالِنَه تَدِ یَ لَو ْلَا ا ن ْ ه َدَانَااللّٰ ه ُ>الآ یة( ۲۲۸ )

مَعَاشِرَ النَّاسِ،اِنَّ فَضَائِلَ عَلِیِّ ب ْنِ ا بِی ْ طَالِبٍ عِن ْدَاللّٰ ه ِ عَزَّوَجَلَّ (وَقَدْ ا ن ْزَلَ ه َافِ ی ْ ال ْقُرْآنِ ) ا ک ْثَرُمِنْ ان ْ اُح ْصِ یَه َافِ ی ْ مَقَامٍ وَاحِدٍ،فَمَن ْ ا ن ْبَا کُم ْ بِه َاوَعَرَفَ ه َا( ۲۲۹ ) فَصَدِّقُو ْ ه ُ( ۲۳۰ )

مَعَاشِرَالنَّاسِ،مَن ْ یُطِعِ اللّٰه َ وَرَسُوْلَ ه ُ وَعَلِ یّاًوَال ْاَئِمَّةَ الَّذِی ْ نَ ذَکَر ْتُ ه ُمْ( ۲۳۱ ) فَقَدْ فَازفَوْزاً عَظِ ی ْ ماً

مَعَاشِرَالنَّاسِ،السَّابِقُو ْنَ اِلیٰ مُبَایَعَتِه ِ وَمُوَالَاتِه ِ وَالتَّسْلِ ی ْ مِ( ۲۳۲ ) عَلَی ْ ه ِ بِاِم ْرَةِ الْمُو مِنِی ْ نَ اولٰئِکَ ه م الْفَائِزُوْنَ( ۲۳۳ ) فِ ی ْ جَنّٰاتِ النَّعِی ْ مِ

مَعَاشِرَالنَّاسِ،قُو ْلُوْامَا یَر ْضَ ی اللّٰه ُ بِ ه ِ عَنْکُمْ مِنَ الْقَوْلِ،فَاِنْ تَکْفُرُوْاا ن ْتُمْ وَمَن ْ فِ ی ْ ال ْاَرْضِ جَمِ ی ْ عاًفَلَن ْ یَّضُرَّاللّٰه َ شَی ْ ئاً( ۲۳۴ )

اَللَّه ُمَّ اغ ْفِرْلِلْمُو مِنِی ْ نَ (بِمَا ادَّی ْ تُ وَامَر ْتَ )( ۲۳۵ ) وَاغ ْضِبْ عَل یٰ (ال ْجَاحد ی ْ نَ)( ۲۳۶ ) ال ْکَافِرِ ی ْ نَ، وَال ْحَمْدُ لِلّٰ ه ِ رَبِّ الْعَالَمِ ی ْ نَ

____________________

[۱] ”ب “ و ” د “ علا بتوحیده ودنا بتفریده ” ج “ فی تو حیده

[۲] ” الف “ و ” ب “ و ” ه “ مجیدا ً

[۳] الزیادة من ” ج “ و ” د “ و ” ه “

[۴] المسموکات ای المرفوعات وهی السموات،والمد حوّات ای المبسوطات وهی الارضون

[۵] ” ج “ و ” د “ و ” ه “ و ” و “:متطوّل علیٰ کل من ذراهُ

[۶] ” ج “ و ” د “ و ” ه “ و ” و “ : کل نفس

[۷] ” د “ : علیٰ جمیع خلقه

[۸] ” ج “ ،” ه “ و ” و “ :یستحقون

[۹] ”ج “ و”د“ وهومنشی حیّ حین لا حیّ ”و“ وهومنشی ء کل شیء وحی حین لا حی

[۱۰] ”ب “ دائم غنیّ

[۱۱] ” و “ ولا یحدّه احد کیف هو من سر و علا نیة الّا بما دلّ هو عزّ و جلّ علیٰ نفسه

[۱۲] ” د “ : ابلیٰ

[۱۳] ” ج “ یغشی الامد ” د “ یفنی الابد

[۱۴] ” الف “ و ” ب “ و ” د “: ولا تفاوت فی تدبیره ” و “ ولا معاون فی تدبیره

[۱۵] ” الف “ ما ابدع

[۱۶] ” اختبال والاختبال بمعنی الفساد

[۱۷] ” ج “ شائها

[۱۸] ”و “ الصبغة

[۱۹] ” ب “ : الحسن المنعة ” ه “ : الحسن الصبغة

[۲۰] ” ب “ و ” ج “:مالک الاملاک

[۲۱] هٰذ ه الفقرة فی ” د “ هٰکذا :ملک الاملاک و مسخر الشمس والقمر فی الافلاک

[۲۲] ” الف “ و ” ب “ :لم یکن معه ضد ولا ندّ” ج “ ولم یکن معه ندّ

[۲۳] ” ج “ الهاً واحداً ما جداً

[۲۴] الزیادة من ” الف “ اور ” ب “ اور ” ه “ وفی ” د “ ویدبّر فیقضی

[۲۵] ” ب “ ویمنع و یثری

[۲۶] ” ج “ و ” و “ :لا یولج لِلَّیلٍ فِیْ نَهَا رٍ ولا مو لجٌ لِنَهارٍ فی لیلٍ الّا هوَ وفی ” ه “ لا مولج اللیل فی نهار ولا مولج النهار فی لیل الّا هو

[۲۷] ” الف “ مجیب الدعا

[۲۸] ” د “ جزیل العطا

[۲۹] ” ج “ و ” د “و ” ه “و”و“:لا یشکل علیه لغة

[۳۰] ” ج “ و ” ه “:لا یضجره مستصرخة ” د “: الملحیّن علیه

[۳۱] ” د “:الموفق للمتقین و مو لی العالمین

[۳۲] الزیادة من ”ج “ و ” د “و ” ه“

[۳۳] ”الف “ احمده علی السراءوفی ” ب “هذه الفقرة متصلة بما قبلها هکذا:ان یشکره و یحمده علی السراء وفی ” د “ احمده و اشکره

[۳۴] ”ج “ ابادر الیٰ رضاه ” الف “:استسلم لقضائهوهذه الفکرة فی ” د “ هکذا:فاسمعوا واطیعوا لامره وبادرواالیٰ مرضاته وسلّموا لما قضاه ”و “:ابادر الیٰ ما ارواه واسلم لما قضاه

[۳۵] ”ب “ وان عظمت حیلته و صفة حیلته”د “ وان عظمت منّتهُ

[۳۶] الزیادة من ” ب “

[۳۷] ”و “ :تضمن

[۳۸] الزیادة من ”ب “

[۳۹] سورة الما ئده الآیة/۶۷

[۴۰] ”ج“و”ه“و”و“هکذاماقصرت فیما بلّغت ولا قعدت عن تبلیغ ماانزله

[۴۱] ”و“علیَّ

[۴۲] ”ب“و”ج“و”ه“عن السلام ربِّ السلام

[۴۳] زاد فی ”د“احمر

[۴۴] الزیاد ة من ”ب“

[۴۵] الزیادةمن ”و“

[۴۶] سورةالمائدة الا یة ۵۵

[۴۷] ”ب“وهو راکع یرید وجه الله یرید ه اللهفی کل حال

[۴۸] الزیادةمن ”ب“و”ج“و”ه“و”و“

[۴۹] ”الف “و”و“ادغال الاثمین ”ب“ادعاء الا ئمین ”ج“اعذال لظالمین ”ه“اعذال اللائمین والا دغال بمعنی ادخال ما یُفسد، والعَئذل بمعنی اللوم

[۵۰] ”الف “ختل المستهزئین ”ه“حیل المستسرین ”و“حیلة المستسرین والختل بمعنی الخدعة

[۵۱] ا شارةالی الا یة ۱۱فی سورة الفتح ،والا یة ۱۵ من سورة النور

[۵۲] ”ج“مرة بعد اُخری ”و“مرة بعد مرة

[۵۳] ”و“انّی هو

[۵۴] الزیادة من ”ج“و”ه“و”و“

[۵۵] ”ب“انزل الله فی کتابه ذلک ”ج“و”ه“و”و“انزل عزوجل فی ذلک لا اله الا هو

[۵۶] الزیادة من”الف“ و ”د “

[۵۷] سورة التوبة الآ یة ۶۱

[۵۸] ”د“واومات ا لیهم با عیانهم ولو شئت ان ادل علیهم لدللت

[۵۹] ”ج“و”ه“و”و“ولکنّی والله بسترهم قد تکرمت

[۶۰] الزیادة من ” ب “

[۶۱] سورة المائده الآیة۶۷

[۶۲] الزیادة من ”ب “ و ” ج “و ” د “و”ه “

[۶۳] ”الف“مفتر ضة ”ب“مفروضاً

[۶۴] ”الف “و”ب“و”د“الا عجمی

[۶۵] ”ب“الحرّوالعبد

[۶۶] ”ج“و”ه“و”و“علی کل موجود

[۶۷] ”الف“و”ب“و”د“و”و“جائز قوله

[۶۸] ”ب“ماجور من تَبِعه ومن صدَّقه واطاعه ،فقد غفر الله له ولمن سمع واطاع له

[۶۹] ”و“اقوم

[۷۰] الزیادة من ”ب“و”ج“و”ه“

[۷۱] ”الف “و”د“ثم من دونه رسولکم محمّد ولیکم القائم المخاطب لکم

[۷۲] ”ج“و”ه“و”و“ثم الا مامة فی ولدی الذین من صلبه الی یوم القیامة ویوم یلقون الله ورسوله وفی ”د“ثم الائمة الذین فی ذرّیتی

[۷۳] ” ج “و ” د “:لا حلال الّا ما احلّه اللّٰه ولا حرام الّا ما حرّمه اللّٰه

[۷۴] الزیادة من ” ج “و ” ه “

[۷۵] ” ب “:وانا عرّفت علیّا ” ج “و” و“:وانا وصیت بعلمه الیه ” ه “:وانا رضیت بعلمه

[۷۶] الزیادة من ” ج“

[۷۷] ”ب “وکل علم علّمنیه فقد علّمتُهُ علیّاوالمتقین من ولده ” ج “ و”ه “:وکلّ علم علّمنیه فقد علّمته علیّاوهو المبیّن لکم بعدی

[۷۸] الزیادة من ” ب “والآیة فی سورة یس:الآیة /۱۲وفی ” و “ من قوله” وکل علم“الیٰ هنا هٰکذا:وکلُّ علم علّمته فقد علّمته علیاهو المبین لکم بعدی

[۷۹] ”ج “و ” د “ولا تفروا منه” و “لا تفرقوا منه

[۸۰] الزیادة من ” ب“

[۸۱] الزیادة من ”ب “

[۸۲] ” ب “ انّه امامکم با مراللّٰه

[۸۳] ”ج “و” و“:لن یتوب اللّٰه علیٰ احدانکره ولن یغفراللّٰه له

[۸۴] ”ب “ حتماعلیٰ اللّٰه نبارک اسمه ان یعذّب من یجحده ویعانده معی عذاباًنکراًابد الآبدین ودهرالداهرین” و“ابد الابدودهرالدهر

[۸۵] ”د“:ان تخالفونی

[۸۶] اشارةالیٰ الآیة ۲۴من سورة البقرة

[۸۷] الزیادة من ”ه “و ” و “

[۸۸] ” ج “:معا شرالناس،لی واللّٰه بشریٰ لاکون من النبیین والمرسلین ”د “:ایها الناس،هی واللّٰه بشریٰ الاولین من النبیین والمرسلین

[۸۹] ”ب “ و ”ج “فهوکافر

[۹۰] هذ ه الفقرة فی ” الف “و ” ج “و”د “هکذا:ومن شک فی شی ءٍ من قولی هذا فقد شک فی الکل منه ،والشاکّ فی ذلک فی الناروفی ” ه “و”و“:ومن شکّ فی شی ءٍ من قولی فقد شکّ فی الکل منه

[۹۱] هذه الفقرة فی ” ب “:هٰکذ ا:معا شرالناس،انّ اللّٰه قد فضّل علی بن ابی طالب علی الناس کلهم وهو افضل الناس بعدی من ذَکرٍ او انثیٰ،ما انزل الرزق وبقی واحد من الخلقملعون ملعون من خالف قولی هذا ولم یوافقه وفی ”ج “ و ”ه“ و ” و“هکذا:ملعون ملعون من خالَفَه ،مغضوب علیهقولی عن جبرئیل وقول جبرئیل عن اللّٰه عز وجل فلتنظر نفس ما قدمت لِغدٍ،واتقوااللّٰه ان تخالفوه ،انّ اللّٰه خبیر بما یعملون

[۹۲] اشارة الیٰ الآیة ۱۸من سورة الحشر،والآیة ۹۴من سورة النحل

[۹۳] الزیادة من ”ب “

[۹۴] سورة الزمر:الآیة ۵۶

[۹۵] ”د “ فو اللّٰه لهو مبیّن لکم نوراً واحداً

[۹۶] الزیادة من ”ب “ و ” ج “

[۹۷] ”و“:امر من اللّٰه انزله علیّّ

[۹۸] الزیادة من ”ج “و”ه“و”و“وفی ” ب“ :انّ علیّاً والطاهرین من ذریّتی و ولدی

[۹۹] ”و “خ ل:مبنیّ علیٰ صاحبه

[۱۰۰] ” الف “:حکما و ه فی ارضه ”ج“و ” و“ :امر من اللّٰه فی خلقه وحکمه فی ارضه

[۱۰۱] ”ج“:الا وقد نصحت

[۱۰۲] ” ب “: وانی اقول ”د“ وانا قلته

[۱۰۳] ”الف “ و ” ب “و ”د“:الا انّه لیس امیر المو منین غیر اخی هٰذا

[۱۰۴] ”ب “:علی درجة دون مقامه،فبسط یده نحو وجه رسول اللّٰه صلی اللّٰه علیه وآله وسلم بیده (کذا)حتی استکمل بسطهما الی السماء وشال علیاعلیه السلام حتی صارت رجلا ه مع رکبتی رسول اللّٰه صلی اللّٰه علیه وآلهوهذه الفقرة فی کتاب ” الاقبال “لابن طاووس هٰکذا:ثم ضرب بیده علیٰ عضده فرفعه بیده وقال:ایها الناس،من اولیٰ بکم بانفسکم ؟قالوا:اللّٰه ورسوله فقال :الا من کنت مولاه فهذا علی مولاه ،اللهم وال من والاه وعاد من عاداه وانصر من نصره واخذل من خذله

[۱۰۵] ”د “:والراعی بعدی

[۱۰۶] ” ب “ :علیٰ من آمن بی ،الا انّ تنزیل القرآن علیّ وتا ویله و تفسیره بعدی علیه والعمل بما یر ضی اللّٰه ومحاربة اعدائه والدال علیٰ طاعته”ج “و ” و“:وعلیٰ تفسیرکتاب ربیّ عز وجل والدعاء الیه والعمل بما یُرضیه والمحاربة لاعدائه والدال علیٰ طاعته

[۱۰۷] سورة ق الآیة/۲۹

[۱۰۸] ”الف “:اقول :ما یبدل القول لدیّ بامر ربّی ”ه“بامر اللّٰه اقول :ما یبدل القول لدیّ

[۱۰۹] الزیادة من ”ه “

[۱۱۰] ”ه “و”و“:من جحده

[۱۱۱] ”و“:لها

[۱۱۲] سورة الما ئده الآیة/ ۳

[۱۱۳] سورة آل عمران الآیة/۸۵

[۱۱۴] هذه الفقرة اوردناها طبقالمافی ”ج “وفی ”الف “هکذا:اللَّهم انّک انزلت علیّ انّ الامامة بعدی لعلی ولیّک عند تبیانی ذلک ونصبی ایاه بما اکملت لعبادک من دینهم واتممت علیهم بنعمتک ورضیت لهم الاسلام دینا،فقلت :ومن یبتغ غیرالاسلام دینافلن یقبل منه وهوفی الآخرة من الخاسرین “اللَّهم انّی اُشهدُکَ اَنّی قد بَلَّغْت

وفی ” ب “ هکذا :اللهم انک انزلت علیّ اَنّ الامامة لعلی وانّک عند بیانی ذلک ونصبی ایاه لما اکملت لعبادک من دینهم

وفی ”د “:اللهم انک انت انزلت علیّ اَنّ الامامة لعلی ولیک عند تبیین ذلک بتفضیلک ایاه بما اکملت لعبادک

وفی ”ه “هکذا:اللّهم انک انزلت فی علیّ ولیّک عند تبیین ذلک ونصبک ایاه لها :الیوم اکملت لکم دینکم و اتممت علیکم نعمتی و رضیت لکم الاسلام دینا،ومن یبتغ غیر الاسلام دینا فلن یقبل منه وهو فی الآخرة من الخاسرین “اللّهم اشهدک ا نی قد بلغت

ثم انّ الظاهر انّ فی هذ االموضع ینتهی الکلام الذی قاله صلی اللّٰه علیه وآله عند رفعه امیرالمومنین علیه السلام بیده

[۱۱۵] ” ب “:معا شرالناس ،هذا علیّ،انّما اکمل اللّٰه عزّ و جلّ لکم دینکم بامامته

[۱۱۶] ”و “:وبمن کان من ولدی

[۱۱۷] الزیادة من ”ب“وهی اشار ة الی الآیة ۲۲من سورة آل عمران

[۱۱۸] سورة آل عمران الا یة ۸۸

[۱۱۹] ”ج“و”د“و”و“واحق الناس بی

[۱۲۰] الزیاد من ”ب“

[۱۲۱] اشارة الی الآیة ۱۲من سورة الا نسان حیث قال الله تعالیٰ:”وجزٰاهم بماٰصبرواجنّةً و حریراً ‘

[۱۲۲] ”ب “هوقاضی د ینی والمجادل عَنِیّْ ”ج “و ”ه “ و ” و “:هو یودّ ی د ین اللّٰه

[۱۲۳] الزیاد ة من ”الف “و”ج“،وما قبله فی ”ب“و”ه“هکذا نبیّه خیرالانبیاء وهوخیرالا وصیاء وفی ”ج“و”و“نبیّه خیر نبیّ ووصیّه خیر وصیّ

[۱۲۴] الزیادة من ”ج“و”ه“وفی ”و“علی بن ابی طالب

[۱۲۵] ”ب“بذنبه وخطیته

[۱۲۶] ”ب“وقدکثراعدا ء الله ”ج“و”ه“فکیف انتم ؟فان ابیتم فانتم اعداء الله

[۱۲۷] ”الف “و”د“و”ه“ولا یتوالی علیّاً ”ب“لایتولاه”و“والله ما یبغض علیاً

[۱۲۸] الزیادة من ”ج“و”ه“و”و“والآیات فی سورة العصرالآایات ۱۳ وجاء هذه الفقرة فی کتاب الاقبال لابن طاووس هکذاوفی علی نزلت ”والعصر“وتفسیر هاوربِّ عصرالقیامة ،”انّ الا نسان لفی خسر“ اعدا ء آل محمّد ،”الاَ الَّذین آمنوا “بولا یتهم و”عملو الصالحات “بمواساة اخوانهم ”وتواصوابالصبر“فی غیبة غائبهم

[۱۲۹] ”ب“قد اشهدتُ الله وبلّغتکم رسالتی وما علیَّ الا البلا غ المبین وفی ”ج“و”ه“و”و“قد اشهد نی الله وابلغتکم وما علی الرسول

[۱۳۰] سورة آل عمران الآ یة ۱۰۲

[۱۳۱] سورة النساء :الا یة ۴۷

[۱۳۲] هذ ه الفقر ة من قوله ”بالله “الی هنا لا توجد الا فی ”الف “و”ب“

[۱۳۳] ”ب“:مسبوکٌ

[۱۳۴] ”د“:وبحق کل مو من

[۱۳۵] ”ب“: الا وان الله قد جعلنا حجة وفی ”ج“و”و“هکذا :وبکل حق هو لنا بقتل المقصّر ین والمعا ندین (الغادرین)

[۱۳۶] الزیادة من ”د“و”و“وهذه الفقر ة اشارة الی الایة ۱۴۴ من سورة آل عمران

[۱۳۷] اوردنا هذه الفقرة طبقاًل ”ب“وفی ”الف “:لاتمنّواعلی الله اسلامکم فیسخط علیکم و یصیبکم بعذابٍ من عنده ، انّه لبالمرصاد وفی ”ج“:ویبتلیکم بسوط عذاب وفی ”ه“و”و“:لاتمنوا علی الله فینامالا یطیعکم (”و“لا یعطیکم )الله ویسخط علیکم ویبتلیکم بسوط عذاب

[۱۳۸] اشارة الی الآیة ۱۴۵من سورة النساء ،والآ یة ۲۹ من سورة النحل

[۱۳۹] هذان الفقرتان فی ”ب“هکذا :معاشر الناس ،انّ الله وانابریئان منهم ومن اشیاعهم وانصارهم ،وجمیعهم فی الدرک الا سفل من النارولبئس مثوی المتکبرین الاانهم اصحاب الصحیفة معاشرالناس،فلینظراحدکم فی صحیفته

[۱۴۰] اشار صلی الله علیه واله فی کلامه هذا الی الصحیفة الملعو نة الاولی التی تعاقد علیها خمسة من المنا فقین فی الکعبة فی سفر هم هذا وکان ملخصها منع اهل البیت علیهم السلام من الخلافة بعد صاحب الرسالة وقد مرّتفصیلها فی الفصل الثالث من هذا الکتاب وقوله ”فذهب علی الناس “ای لم یفهم اکثرهم مراده صلی الله علیه وآله من ”الصحیفة “واثارت سئوالا فی اذهانهم

[۱۴۱] الزیادة من ”الف “و”ب“و”د“

[۱۴۲] ”ج“و”ه“و”و“:وقد بلَّغت ماقد بلّغت

[۱۴۳] الزیادة من ”الف “و”ب“و”د“

[۱۴۴] الزیادة من ”ب“و”ج“و”ه“

[۱۴۵] اشار ة الی الایات ۳۱ و۳۵ فی سورة الرحمن

[۱۴۶] اشارة الی الا یة ۱۷۹ فی سور ة آل عمران

[۱۴۷] اور دنا هذه طبقاًل ”ج“و”ه“و”و“وفی ”الف “و”د“هکذا :معاشر الناس ، انَّه ما من قریة الا والله مهلکها بتکذ یبها وکذلک یهلک القری وهی ظالمة کما ذکرالله تعالی ،وهذاعلیّ امامکم وولیکم وهومواعیدالله (”د“:وهومواعدٌ)،وَاللهیصدق ماوَعَده وفی ”ب“هکذا:وکذلک یهلک قریتکم وهوالمواعدکماذکرالله فی کتابه وهومنّی ومن صلبی والله منجزوعده

[۱۴۸] ”ب“::فَاهلکهم الله ”ج“و”ه“:والله فقد اهلک الا وّلین بمخالفة انبیائهم ”و“:والله قدْ اَ هلک الاولین بمخالفة انبیا ئهم

[۱۴۹] سورة المرسلات:الآیات ۱۶۱۹

[۱۵۰] الزیاد ةمن ”ب“

[۱۵۱] ”الف “:فَعَلِمَ الا مر والنهی من ربّه عزوجلّ ”د“:وعلیه الا مر والنهی من ربّه عزوجل

[۱۵۲] الزیادة من ”الف “و”د“

[۱۵۳] ”ب“و”ج“و”و“:انا الصراط المستقیم الّذی امر کم الله ان تسلکو االهدی الیه

[۱۵۴] الزیادةمن ”ج“و”ه“و”و“

[۱۵۵] اشارة الی الآیة ۱۸۱ من سورة الا عراف

[۱۵۶] الزیادة من ”ب“

[۱۵۷] ای قر ا صلی الله علیه وآله الی آخر سورة الحمد

[۱۵۸] الزیادة من ”ه“

[۱۵۹] ”ب“: فیهم نزلت وفیهم ذکرت ،لهم شملت ،ایاهم خصّت وعمّت ،”ج“و”و“فیمن ذکرت ؟ذکرت فیهم والله فیهم نزلت ، ولهم والله شملت ،وآبا ئهم (”و“:ایاّهم)خصّت وعمّت

[۱۶۰] اشارة الی الآیة ۶۲ من سورة یونس

[۱۶۱] اشارة الی الآیة ۵۶ من سورة المائد ة وفی ”ب“:هم المفلحون فهو اشارة الی الآیة ۲۲ من سورة المجادلة

[۱۶۲] ”الف “و”د“و”و“:الا انّ اعداء علی هم اهل الشقاق العادون اخوان الشیاطین

[۱۶۳] سورة المجادلة :الآ یة ۲۲

[۱۶۴] سورة الا نعام :الآیة ۸۲

[۱۶۵] الزیادة من ”ب“و”ج“و”ه“

[۱۶۶] اشارة الی الآیة ۷۳ من سورة الزمر

[۱۶۷] اشارة الی الآیة ۴۰من سورة غافروفی ”الف“و”ب“و”د“:الاانّ اولیائهم الذین قال اللّٰه عزّوجلّ: َ”یدخلون الجنة بغیرحساب“

[۱۶۸] اشارة الیٰ الآیة ۱۰من سورة النساء

[۱۶۹] اشارة الیٰ الآیة ۱۰۶من سورة هودوفی ”الف“و ” د“:وهی تفور ولها زفیر

[۱۷۰] سورة الاعراف :الآیة /۳۸

[۱۷۱] سورة الملک :الآیات /۸۱۱

[۱۷۲] سورة الملک :الآیة /۱۲

[۱۷۳] ”الف “و ” د “:شتان مابین السعیر والجنة ”ب“:قد بیّنا ما بین السعیر والاجر الکبیر

[۱۷۴] الزیادة من ”ج “و ” د“

[۱۷۵] الزیادة من ”ج “و ” ه“

[۱۷۶] الزیادة من ”و“

[۱۷۷] الزیادة من ”ج “و”ه “

[۱۷۸] ”ب “ انّی المنذر و علیّ الهادی

[۱۷۹] الزیادة من ”و“

[۱۸۰] ”ب “اِنِّی النَّبِیْ وَ عَلِیُّ الْوَصِیْ”ج“:اِنِّیْ نَبِیٌّ وَعَلِیٌّ وَصِیٌّ

[۱۸۱] الزیادة من ”ب “و ”ج“و”ه“وفی ”و“و” ج “خ ل:والائمة منه ومن ولدهوفی ”ه“:الا وانی والد الائمة

[۱۸۲] ”ب“:الا انّ الامام المهدی منّا”ه“و ” و“:ومنّا القائم المهدی الظاهر علی الدین

[۱۸۳] ”ب “ علی الادیان ”و“:علی الدین کله

[۱۸۴] ”الف “و ”ب“و”د“:الاانّه قاتل کل قبیلة من اهل الشرک ”و“وهازمها

[۱۸۵] ”ب“:الا انّه المجتاز من بحر عمیق الا انّه المجازی کل ذی فضل بفضله ”ج“و”ه“و”و“:الا انّه المصباح من البحرالعمیق الواسم لکل ذی فضل بفضله

[۱۸۶] ”الف“و”ب“و”د“:المنبّه بامرایمانه ”ه“:والمسند لا مرآبائه ”و“:والمشیّدلامرآبائه

[۱۸۷] ”ج“:الا انّه قد بَشَّر بِهِ کلّ نبیّ سلف بین یدیه

[۱۸۸] ”ب“:الا انّه باقی حجج الحجیج

[۱۸۹] ”ج“و”ه“و”و“ادعوکم الی مصافقتی علی یدی ببیعته والاقراربه،ثمّ مصافقته بعد یدی

[۱۹۰] ”ج“:اَمدّکم

[۱۹۱] سورة الفتح :الآیة ۱۰

[۱۹۲] سورة البقر ة :الآیة ۱۵۸

[۱۹۳] ”د“و”ه“:فماورده اهل بیت الانمواونسلواولاتخلّفواعنه الاتبرواوافترقواوفی ”و“:ایْسروا مکان اُبشروا

[۱۹۴] ”ب“و”و“:فائذا قضی حجّه استئونف به

[۱۹۵] ”ج“:بکمالٍ فی الدین وتَفَقُّهٍ

[۱۹۶] ”ج“و”و“:بتوبة اقلاعٍ

[۱۹۷] ”ج“و”ه“:واتواالزکاة کما امر تُکم (”و“کما اُمر تم )

[۱۹۸] ”الف “و”ج“و”ه“:بعدی ومن خلقه الله منی وانا منه ،یخبر کم بما تسالون عنه ”د“و”و“:ومن خلفه الله منی ومنه

[۱۹۹] ”ب“و”ج“و”ه“و”و“:اَعُدَّهُمَا

[۲۰۰] ”الف “و”د“: الا ئمة ”و“:الا ولیا ء

[۲۰۱] ”الف “و”ب“:هم منی ومنه ،ائمة قائمهم منهم المهدی الی یوم القیامة الذی یقضی بالحق ”د“:اُمَّة قائمة فیهم ”ه“:ومنه ائمة فیهم قائمة

[۲۰۲] ”ب“: ولم اُبدّله

[۲۰۳] ”ج“:فادرسوا

[۲۰۴] هنا آخر الخطبة فی کتاب التحصین (نسخة ”ج“)

[۲۰۵] هذه الفقرة فی ”ب“هکذا:الاوانّ راس اعمالکم الامربالمعروف والنهی عن المنکر، فعرفوامن لم یحضر مقامی ویسمع مقالی هذا ،فانّه بامر اللهربیّ وربّکم

[۲۰۶] ”ه“:ولا امر بمعروف ولانهی عن منکر الا بحضرة امام ”و“:ولا امر بمعروف ولا نهی عن منکر الابحضرة امام

[۲۰۷] سورة الزخرف :الآیة ۲۸

[۲۰۸] هذه الفقرة فی”ب“ هٰکذا:معا شر الناس انِّی اخلف فیکم القرآن ،و وصیِّی علیٌّ والآئمَّةُ من ولده بعدی،قد عرفتم انَّهُمْ مِنِّی، فان تمسکتم بهم لن تضلّوا”ه“و”ه“:معا شر الناس القرآن فیکم وعلیّ والائمة من بعده،فقد عرّفتکم انَّهم منِّی وانا منهم وفی” الف“انَّه منِّی وانا منه

[۲۰۹] ”ب“:الا انّ خیر زادکم التقویٰ وبعده فی”و“اُحَذِّرُکمُ السَّاعة

[۲۱۰] سورة الحج الآیة۱

[۲۱۱] الزیادة من ”ب“وفی ”ه“و”و“:اذکروالمآب والحساب ووضع المیزان

[۲۱۲] ”د“:فمن جاء با لحسنة افلح

[۲۱۳] ”الف “و”ب“و”ه“:بما عَقّدت لعلی بن ابی طالب من اِمرة المو منین

[۲۱۴] ”الف“:فی امر علی وامر ولد ه من صلبه من الا ئمة ”ب“فی امامنا وائّمتنا من ولد ه ”د“فی امر علی امیرالمومنین ومن ولده من صلبه من الائمة

[۲۱۵] تبایعک علی ذلک قلوبنا وانفسنا والسنتنا واید ینا

[۲۱۶] الزیادة من”ب“

[۲۱۷] ”ه“:ولا نرجع فی عهد ومیثاق

[۲۱۸] هناآخرالنص الذی طلب رسول الله صلی الله علیه وآله من الناس تکراره بعده واقرار هم به وقد اورد ناالنص طبقاًل”ب“ومن قوله ”وعظتنابوعظ الله “الی هناورد فی ”الف“و”د“و”ه“و”و“ بصورة اخر ی نوردها فیمایلی بعینهامع الاشارة الی تفاوت النسخ الثلاثة بین القوسین

ونطیع اللهونطیعک (”و“نعطی اللهونعطیک )وعلیاً امیرالمو منین وولده الا ئمة الذین ذکرتهم من ذریتک من صلبه (”ه“و”و“ذکر تهم انهم منک من صلبه متی جاء وا وادعو ا)بعد الحسن والحسین ،الذین قد عرّفتکم مکانهمامنّی ومحلّهما عندی ومنزلتهما من ربی عزوجل ،فقد ادیت ذلک الیکم وانهما سیدا شباب اهل الجنة وانهما الا مامان بعد ابیهما علی ،واناابوهما قبله ‘

وقولوا:”اعطیناالله بذلک وایاک وعلیاًوالحسین والحسین والائمة الذین ذکرت عهد ا ًومیثاقاًماًخوذاً لامیرالمومنین (”ه“و”و“:اطعنا الله علی عهد ومیثاق ،فهی ماخوذ ة من المومنین )من قلوبناوانفسناوالسنتنا ومصافقة ایدینا،من ادرکها بیده والا فقد اقرَّبهابلسانه لانبتغی بذلک بدلا ولانری من انفسناعنه حولاًابدا ً(”د“و”ه“و”و“:ولایری الله عزوجل منهاحولا ًابداًا)

نحن نودّی ذلک عنک الدانی والقاصی من اولادناواهالینا (”ه“و”و“:عنک الی کل من رایناممن ولدنا اولم نلده )،اشهدناالله بذلک وکفی بالله شهیداًوانت علینابه شهید وکل من اطاع الله ممن ظهرواستتروملا ئکة الله وجنوده وعبیده واللهاکبرمن کل شهید“

وفی کتاب ”الصراط المستقیم “جاء هذه الفقرات من قوله ”قولوا:اعطینا “الی هناهکذا :معاشر الناس ،قولوا:اعطیناک علی ذلک عهداًمن انفسناومیثاقاًبالسنتناوصفقة بایدینانودیه الی من راینا وولدنا،لا نبغی بذلک بدلا وانت شهیدعلیناوکفی بالله شهیداً

[۲۱۹] ”ب“:وخائنة الا عین وما تخفی الصدور”و“:خافیة کل نفس وعیب

[۲۲۰] سورة الاسراء :الآیة۱۵

[۲۲۱] سورةالفتح :الآیة۱۰

[۲۲۲] ”الف “:اتّقواالله وبایعوا علیاً ”د“:وتابعوا علیاً

[۲۲۳] الزیادة من ”ب“و”ه“و”و“

[۲۲۴] فانها کلمة باقیة یهلک بها من غدر ویرحم الله من وفی

[۲۲۵] سورة الفتح :الآیة۱۰

[۲۲۶] ”ب“:معاشر الناس ،لَقِّنُوْا مَالَقَّنْتُکُمْ وَقُوْلُوا مٰاقلته وسلّمواعلی امیرکم

[۲۲۷] سورة البقرة :الآیة ۲۸۵

[۲۲۸] سورة الا عراف :الآ یة ۴۳

[۲۲۹] الزیادة من ”الف “و”ه“

[۲۳۰] هذه الفقرة فی ”ب“ هکذا:معاشرالناس ،انّ فضائل علی وماخصّه الله به فی القرآن اکثر من ان اذکرهافی مقام واحد،فمن انباکم بها فصدِّقو ه

[۲۳۱] ”ب“:من یُطع اللهورسوله واولی الا مر فقد فاز

[۲۳۲] ”د“السلام

[۲۳۳]”ه“و”و“:اولئک المقرّبون

[۲۳۴] ”ه“و”و“:فانَّ اللهلغنی حمید

[۲۳۵] الزیادة من ”ب“

[۲۳۶] الزیادة من ”ب“وفی ”د“:اعطب ،مکان ”اغضب“