اگر بخواهیم عظمت کار امیر المؤمنین را درک کنیم، بعید است کسی این چنین توانایی را داشته باشد تا بتواند آن کار عظیم را انجام بدهد. اما می کوشیم با تبیین اوضاع، تا حدی به این هدف برسیم.
وقتی خانه ی عثمان به محاصره درآمد، با تمام بد رفتاری ها و کج خلقی هایی که خلیفه نسبت به امیر المؤمنین روا داشته است به گونه ای که آسایش را از آن حضرت سلب کرده باز هم امیرالمؤمنین بزرگوارانه برخورد می کنند. وقتی می بینند شورشیان آب و غذا را بر عثمان و اهل خانه اش بسته اند، امام به حسنینعليهماالسلام فرمودند: آب و نان به خانه عثمان ببرید تا او و زن و بچه اش از گرسنگی و تشنگی نمیرند.
در نوبتی دیگر دستور دادند شترهای آبکش آب بردارند. خودشان تشریف آوردند و در مقابل مردم فریاد زدند تا مردم کنار رفتند و شترهای آبکش داخل خانه شدند.
وقتی حضرت دیدند که مردم این گونه جمع شده اند و طلحه به تکیه گاهی تکیه زده، امیرالمؤمنین خطاب به او فرمودند: این مرد را می خواهند بکشند، تو نگذار. تو رفیق او هستی، چرا می خواهید او را بکشید؟ به حکم چه کسی او را می کشید؟ طلحه فریاد زد: باید خود را از خلافت عزل کند و حق مردم را بدهد وگرنه او را می کشیم.
مرحوم مجلسی از کتاب العُدد القویه نوشته ی علی بن سدید الدین یوسف برادر علامه حلّی نقل می کند که در ذیحجه سال ۳۵ هجری عثمان بن عفان بن حکم بن ابی عاص بن عبد شمس ابن عبد مناف ابن عبد قصی اموی، در روز هیجدهم ذی الحجه کشته شد.
(عثمان چند ساله بود که از دنیا رفت؟ عثمان حدود ۵ یا ۶ سال کوچک تر از پیامبر بود. پیامبرصلىاللهعليهوآله ، عام الفیل متولد شده بودند و عثمان سال ششم بعد از عام الفیل به دنیا آمد.
مدت حکومت عثمان۱۲ سال بود. حکومت عمر ۱۰ سال و ابوبکر ۵/۲سال که مجموعاً حدود ۲۵ سال می شود پس عثمان حدود ۸۲ سال عمر داشت. برخی ۸۶ سال هم گفته اند.)
در ادامه ی روایت آمده که او را از خانه بیرون آوردند و در مزبله های مدینه (اشغال های مدینه) انداختند. هیچ کس از ترس مهاجرین و انصار جرئت نداشت که بدن او را دفن کند.
بعد از سه روز چاره جویی، بالاخره بعضی از افراد بنی امیه، پنهانی و شبانه، جسد او را در آخر بقیع دفن کردند.(۱)
به هر حال، عثمان را در "حَشّ کوکب" دفن کردند که مقبره ی یهودیان در مدینه بود.
______________________________________
۱- قبرستان بقیع قبل از قبرستان شدن باغ و بستان بود. زمان پیامبر قبرستان شد و نخستین کسی که در آن دفن شد، عثمان بن مظعون یکی از صحابه ی جلیل القدر پیامبر بود. کلمه ی "جنه البقیع" به همین پیشینه اشاره دارد. تعبیر قبرستان بقیع در فرهنگ ما ایرانی ها است. در یکی از سفرهایم به مکه، فردی از افریقا را دیدم که آمده بود و می پرسید: جنه البقیع کجاست؟ در فرهنگ آن ها هنوز به این مکان به جهت پیشینه ی باغ و بستان، جنه البقیع می گویند. چهار امام و ناموس الهی، تعداد زیادی عالم و بزرگ و شهدای اُحد و بسیاری از صحابه ی پاک رسول خداصلىاللهعليهوآله و فاطمه بنت اسد مادر حضرت علیعليهالسلام در آنجا آرمیده اند.آن وقت در چنین حرمی با کفش می روی؟ باید فرهنگ احترام به جنه البقیع و حرم البقیع را رایج کنیم که با کفش نرویم، در کنار قبور این بزرگان با احترام و ادب بایستیم.