پس از آنكه حاجيان در منى حلق يا تقصير كردند، همه ى امورى كه بر آنان حرام بود، بجز همسر، بوي‌خوش و شكار بر آنان حلال مي‌شود. حاجيان بعد از منى به سوى مكه رهسپار مي‌شوند تا بقيه ى اعمال حج را در آنجا انجام دهند.
حاجيان با ورود به مكه، طواف، نمازطواف، سعى صفا و مروه، طواف نساء و نماز طواف نساء را انجام مي‌دهند و بدين ترتيب از احرام خارج مي‌شوند. طريقه ى انجام دادن اين مناسك مانند اعمال عمره است.
انجام دادن اين اعمال در حاجى آمادگى روحى به وجود مي‌آورد تا بتواند بر غرايز حيوانى خود مسلّط شود. طواف كردن خانه ى خدا براى دومين بار، به دليل آن است كه حاجى دوباره رابطه ى خود را با خداوند محكم كند و همه چيز را در راه دوست فدا كند تا خداوند به او پاسخ دهد. اگر پروردگار لبيك حاجى را اجابت كند، او به مقصود خود رسيده است.
بدين ترتيب، اعمال حج به پايان مي‌رسد، در حال‌كه حاجى به هدفهاى با ارزشى دست يافته و فضيلتهاى زيادى را به دست آورده است و مي‌تواند با دستانى پربار از معنوت و چهره‌اى تابناك از نور الهى به وطن خود باز گردد.
_______________________
پى نوشت ها :
١. قرآن، فجر/ ٢٦ - ٢٩.
٢. نهج الفصاحه، ص ٣٨.
٣. بحارالانوار، ج ٩٦، ص ١٦٣.
٤. قرآن، انفال/ ٢٩.
٥. قرآن، آل‌عمران/ ٩٧.
٦. المحجه ى البيضاء، ج ٢، ص ١٤٧.
٧. بحارالانوار، ج ٧٧، ص ٢٩٠.
٨. قرآن، فرقان/ ٧٠.
٩. بحارالانوار، ج ٦، ص ٢١.
١٠. تفسيرالميزان، ج ٥، ص ٤٣٤.
١١. وسائل الشيعه، ج ٨، ص ٧٦.
١٢. قرآن، اعراف/ ٣١.
١٣. قرآن، مائده/ ٢٧.
١٤. بحارالانوار، ج ٨٢، ص ٣٠٣.
١٥. قرآن، ابراهيم/ ٣٧.
١٦. قرآن، قصص/ ٧٧.
١٧. بحارالانوار، ج ٤٤، ص ١٣٩.
١٨. همان، ج ٧٠، ص ٢٤٢.
١٩. قرآن، صافات/ ١٠٢.
٢٠. قرآن، صافات/ ١٠٢.
٢١. بحارالانوار، ج ٧٠، ص ٣٦.
٢٢. قرآن، مائده/ ٢٧.
٢٣. قرآن، صافات/ ١٠٧.
٢٤. قرآن، حج/ ٣٧.