ابوسالم میثم بن یحیی التمار عجمی، چون خرما فروش بود ملقب به «تمار» شد. از یاران و صحابی با وفا دوستان و شیعیان حضرت امیرالمؤمنینعليه‌السلام بود، صاحب علم منایا و بلایا بود، و دارای علم تفسیر، و ایمانی کامل بود. او زاهد و عابد بود، و شب ها به قیام و روز ها را به روزه می گذراند. دارای بیانی فصیح بود و نزد رسول خداصلى‌الله‌عليه‌وآله‌وسلم مقامی جلیل داشت.
هنگامی که قصد حج داشت ام سلمه به او گفت: خیلی از اوقات در دل شب رسول خداصلى‌الله‌عليه‌وآله‌وسلم به علی بن ابی طالبعليهما‌السلام سفارش شما را می فرمود.
منزلت میثم در نزد امیرالمؤمنینعليه‌السلام مانند منزلت سلمان بود در نزد رسول خداصلى‌الله‌عليه‌وآله‌وسلم بود. ابن زیاد ملعون این بزرگوار را به شهادت نرساند مگر به خاطر مصاحبت و ولای امیرالمؤمنینعليه‌السلام . آن حضرت نیز علاقه و افری به او داشت، حتی گاهی اوقات از مسجد جامع خارج شد و در مغازه میثم می نشست و با او صحبت می کرد. و گاهی که حضرتعليه‌السلام میثم را برای کاری فرستاد و برای میثم خرما می فروخت.(۱)
میثم از امیرالمؤمنین و از امام حسن و امام حسین علم را فرا گرفته بود، تا اینکه آن بزرگوار را گرفتند و به دار زدند، با اینکه دست و پای او را قطع کرده بودند اما فضائل و مناقب امیرالمؤمنینعليه‌السلام را می گفت تا او را به شهادت رساندند.
۷ نفر از خرما فروشان کوفه شبانه او را از دار پایین آورده، بدن او را درمحلی فعلی قبر شریف دفن نمودند.(۲)
هنگامی که کوفه را جناب مختاررحمه‌الله از قتله سیّد الشّهداءعليه‌السلام پاک کرد، در این روز
____________________
۱. مناقب آل ابی طالب: ج۲ ص۳۶۷. میثم التمار: ۱۹. بحار الانوار: ج۴۱ ص۲۶۸.
۲. ارشاد: ج۱ ص۳۲۵-۳۲۳. رجال کشّی: ص۸۰، ۸۳، ۸۶. بحار الانوار: ج۴۱ ص۲۶۸، ج۴۲ ص ۱۲۴، ۱۳۸. اعیان الشیعة: ج۱۰ ص۱۹۸. نفس المهموم: ص ۱۲۷. میثم التماررحمه‌الله . سفینة البحار: ج۴ ص۳۳۷. اختیار معرفة الرجال: ج۱ ص۲۹۲. شرح نهج البلاغة: ج۲ ص۲۹۲ -۲۹۱.