اشاره
طباطبایی: نظر به این که سؤالات فوق در عین حال که متوجّه هدف واحدی هستند از جهت طبیعت بحث و نوع گفتگو متنوّع بوده، و هر کدام
شیعه (شاهجوئی)، ص: 60
در یک افق، غیر از افق دیگری قرار گرفته، و در موادّ استدلالی به کلّی با هم مغایرند، لذا ناچاریم هر یک از پرسش‌های پنج‌گانه را، جدا جدا اعاده داده و تحلیل کرده و به پاسخش بپردازیم.
با این همه، باید متوجّه این نکته بود که این بحث‌ها همه در یک سطح نبوده و پاره‌ای از آنها به اندازه‌ای باریک و دور از فهم عادی است که پس از کوشش زیاد و تلاش بسیار در تنزّل دادن آنها به سطح سخنان گذشته، تازه برای غیر اهل فن، کاملًا مورد استفاده نخواهد بود.
با رجوع به حدیث مشهور:
«ان للقرآن ظهراً، و بطناً و لبطنا بطناً الی سبعة أبطن»
سؤال‌های ذیل پیش می‌آید:
الف) در حقیقت درونی مذهب تشیّع، درک معنوی و باطنی قرآن چه معنی دارد؟ (به احادیث و اخبار رجوع شود).
ب) چگونه این درک معنوی و باطنی قرآن، مستلزم امام‌شناسی یعنی تصوّر شخصیّت و ظهور معنوی امام است؟