هدف اصلى ما از آوردن آيات شريفه قرآن كه از زنده شدن برخى از مردگان گزارش مى كند و نيز ترسيم دسته هاى روايات در اين مورد، اين است كه زمينه طرح اين سؤال فراهم آيد كه: (آيا در قرآن شريف بر مساءله رجعت دليل داريم؟)
پاسخ:
آرى! در قرآن كريم آيات متعددى است كه امامان اهل بيتعليهم‌السلام آنها را به مساءله رجعت تفسير كرده اند. و روشن است كه امامان معصومعليهم‌السلام مترجمان و مفسران حقيقى وحى الهى هستند. قرآن در خانه آنان فرود آمده و صاحبان خانه از آنچه در خانه است از همگان آگاهتر و داناترند.
پيش از آوردن نمونه هايى از آيات قرآن در اين مورد، توجه شما خوانند گرامى را به اين نكته معطوف مى دارم كه برخى از دانشمندان معاصر، ۷۶ آيه از آيات را كه تأویل به رجعت شده است گرد آورده اند و اينها غير از انبوه روايات در اين مورد است كه از آنها سخن خواهد آمد.
و اين مطلب شگفتى هم ندارد چرا كه اصل رجعت از موضوعات عقيدتى است. طبيعى است كه بر آن تأکید شده باشد.
نمونه هايى از آيات
۱.( وَيَوْمَ نَحْشُرُ مِن كُلِّ أُمَّةٍ فَوْجًا ) ( ۷۴۳ )
يعنى: و آن روز كه از هر امتى، گروهى از كسانى را كه آيات ما را دروغ انگاشتند محشور گردانيم.
از امام صادقعليه‌السلام روايات متعددى در تأویل اين آيه شريفه در مورد رجعت رسيده است؛ از جمله اين روايت است كه:
مردى به اما صادقعليه‌السلام گفت: (اهل سنت مى پندارند كه اين آيه شريفه كه مى فرمايد: (و يوم نحشر من كل امة فوجا) در مورد روز قيامت است.)
امام صادقعليه‌السلام فرمود: (آيا خداوند در روز رستاخيز از هر امتى گروهى را محشور مى سازد و بقيه آنان را وا مى گذارد؟ هرگز! اين در مورد رجعت است كه برخى را زنده مى سازد. اين آيه شريفه در مورد قيامت است كه مى فرمايد:
( وَحَشَرْنَاهُمْ فَلَمْ نُغَادِرْ مِنْهُمْ أَحَدًا ) .( ۷۴۴ )
يعنى: و همه آنان را گرد خواهيم آورد و هيچ يك را فروگذار نخواهيم كرد.
و نيز در مورد آيه شريفه( وَيَوْمَ نَحْشُرُ مِن كُلِّ أُمَّةٍ فَوْجًا ) فرمود:
(همه انسانهاى با ايمانى كه بناحق كشته شده باشند رجعت مى كنند و پس از آن از دنيا مى روند. رجعت براى مؤمنان خالص و نيز كافران محض است.)( ۷۴۵ )
ميان سيد اسماعيل حميرى شاعر حقگوى شيعه و (سوارالقاضى) در مجلس (منصور) خليفه عباسى، مناظره ظريفى درگرفت كه خلاصه اى از آن ترسيم مى گردد:
قاضى دستگاه خلافت با اشاره به سيد حميرى به خليفه گفت: (اين مرد به رجعت معتقد است.)
سيد پاسخ داد: (اما در مورد گفتار قاضى، من به آنچه قرآن شريف بر آن رهنمون است ايمان دارم. و اين است كه مى فرمايد:
( وَيَوْمَ نَحْشُرُ مِن كُلِّ أُمَّةٍ فَوْجًا ) .
و در آيه ديگرى مى فرمايد:
( وَحَشَرْنَاهُمْ فَلَمْ نُغَادِرْ مِنْهُمْ أَحَدًا ) .
از اين دو آيه شريفه دريافت مى شود كه دو حشر و نشر و زنده شدن هست، يكى از آن دو، عمومى و همگانى است و در روز رستاخيز است و ديگرى خصوصى كه همان رجعت گروههايى باشد... كه ما بر آن معتقديم.)
۲.( إِنَّا لَنَنصُرُ رُسُلَنَا وَالَّذِينَ آمَنُوا فِي الْحَيَاةِ الدُّنْيَا وَيَوْمَ يَقُومُ الْأَشْهَادُ ) .( ۷۴۶ )
يعنى: ما پيام آوران خويش و ايمان آورندگان را در زندگى دنيا و در روز قيامت كه شاهدان براى شهادت به پاى مى خيزند يارى مى كنيم.
از امام صادقعليه‌السلام در مورد اين آيه شريفه سؤال شده است كه فرمود:
(بخداى سوگند كه اين يارى رسانى، در رجعت خواهد بود. آيا نمى دانى كه بيشتر پيامبران خدا در دنيا به پيروزى ظاهرى نرسيده و به شهادت نائل آمدند، همينگونه امامان راستين؟ با اين بيان اين وعده پيروزى در هنگام رجعت خواهد بود.)( ۷۴۷ )
۳. «ربنا امتنا اثنين و احييتنا اثنين ».( ۷۴۸ )
يعنى: پروردگارا! ما را دو بار ميراندى و دو بار زنده ساختى...
امام باقرعليه‌السلام فرمود: اين آيه شريفه مخصوص گروههايى است كه پس از مرگ بار ديگر به همين دنيا رجعت مى كنند.)( ۷۴۹ )
اين پرتويى كه از آيات شريفه كه امامان اهل بيتعليهم‌السلام بوسيله آنها بر مساءله رجعت استدلال نموده اند. اين اصل رجعت بصورت سربسته و كلى است كه در اين رابطه توضيحات لازم خواهد آمد.