تفسیر نمونه

فهرست مطالب

آيه (۹۲) و ترجمه ۱۲

تفسير: ۱۲

آيه (۹۳) تا (۹۵)و ترجمه ۱۵

شان نزول: ۱۵

تفسير: ۱۶

آيه (۹۶) و (۹۷)و ترجمه ۱۹

تفسير: ۱۹

نكته ها: ۲۴

۱ - منظور از بكه چيست؟ ۲۴

۲ - توسعه مسجد الحرام ۲۵

۳ - امتيازات خانه كعبه: ۲۷

آيه (۹۸) تا (۱۰۱) و ترجمه ۳۰

شان نزول: ۳۰

تفسير: ۳۲

آيه (۱۰۲) (۱۰۳)و ترجمه ۳۵

شأن نزول: ۳۵

تفسير: ۳۷

دعوت به تقوى ۳۷

دعوت به سوى اتحاد ۳۸

تعبير به (حبل الله ) براى چيست؟ ۳۹

دشمنان ديروز و برادران امروز ۳۹

نقش اتحاد در بقاى ملتها ۴۲

آيه (۱۰۴)و ترجمه ۴۳

تفسير: ۴۳

دعوت به حق و مبارزه با فساد ۴۳

۱ - (معروف ) و (منكر) چيست؟ ۴۵

۲ - آيا امر به معروف يك وظيفه عقلى است يا تعبدى؟ ۴۶

۳ - اهميت امر به معروف و نهى از منكر ۴۷

۴ - آيا امر به معروف موجب سلب آزادى است؟ ۴۸

۵ - آيا امر به معروف توليد هرج و مرج نمى كند؟ ۴۹

۶ - امر به معروف از خشونت جدا است؟ ۴۹

آيه (۱۰۵)و ترجمه ۵۱

تفسير: ۵۱

آيه (۱۰۶) و (۱۰۷)و ترجمه ۵۳

تفسير ۵۳

آيه (۱۰۸) و (۱۰۹)و ترجمه ۵۶

تفسير ۵۶

آيه (۱۱۰)و ترجمه ۵۸

تفسير: ۵۸

آيه (۱۱۱) و (۱۱۲)و ترجمه ۶۱

شأن نزول: ۶۱

تفسير: ۶۲

آيه (۱۱۳) تا (۱۱۵)و ترجمه ۶۶

شأن نزول: ۶۶

تفسير: ۶۶

آيه (۱۱۶) و (۱۱۷)و ترجمه ۶۹

تفسير: ۶۹

آيه (۱۱۸) تا (۱۲۰)و ترجمه ۷۳

شأن نزول ۷۴

تفسير ۷۴

آيه (۱۲۱) و (۱۲۲)و ترجمه ۷۸

تفسير: ۷۸

آيه (۱۲۳) تا (۱۲۷)و ترجمه ۸۷

تفسير: ۸۷

آيه (۱۲۸)و ترجمه ۹۱

تفسير ۹۱

آيه (۱۲۹)و ترجمه ۹۴

تفسير ۹۴

آيه (۱۳۰) تا (۱۳۲)و ترجمه ۹۵

تفسير: ۹۵

آيه (۱۳۳)و ترجمه ۹۹

تفسير: ۹۹

آيه (۱۳۴) تا (۱۳۶)و ترجمه ۱۰۴

تفسير: ۱۰۴

آيه (۱۳۷) و (۱۳۸)و ترجمه ۱۱۰

تفسير: ۱۱۰

آيه (۱۳۹) تا (۱۴۳)و ترجمه ۱۱۴

شان نزول: ۱۱۵

تفسير: ۱۱۵

آيه (۱۴۴) (۱۴۵)و ترجمه ۱۲۱

تفسير: ۱۲۲

آيه (۱۴۶) تا (۱۴۸)و ترجمه ۱۲۷

تفسير: ۱۲۷

آيه (۱۴۹) تا (۱۵۱)و ترجمه ۱۳۰

تفسير: ۱۳۰

آيه (۱۵۲) تا (۱۵۴)و ترجمه ۱۳۴

تفسير: ۱۳۵

آيه (۱۵۵)و ترجمه ۱۴۱

تفسير: ۱۴۱

آيه (۱۵۶) تا (۱۵۸)و ترجمه ۱۴۳

تفسير: ۱۴۳

آيه (۱۵۹) و (۱۶۰)و ترجمه ۱۴۶

تفسير: ۱۴۶

آيه (۱۶۱)و ترجمه ۱۵۶

تفسير: ۱۵۶

آيه (۱۶۲) و (۱۶۳)و ترجمه ۱۵۹

تفسير: ۱۵۹

آيه(۱۶۴) و ترجمه ۱۶۲

تفسير: ۱۶۲

آيه (۱۶۵)و ترجمه ۱۶۶

تفسير: ۱۶۶

آيه (۱۶۶) و (۱۶۷)و ترجمه ۱۶۸

تفسير: ۱۶۸

آيه (۱۶۸)و ترجمه ۱۷۲

تفسير: ۱۷۲

آيه (۱۶۹) تا (۱۷۱)و ترجمه ۱۷۴

تفسير: ۱۷۴

تفسير: ۱۷۹

آيه (۱۷۵)و ترجمه ۱۸۴

تفسير: ۱۸۴

آيه (۱۷۶) و (۱۷۷)و ترجمه ۱۸۶

تفسير: ۱۸۶

آيه (۱۷۸)و ترجمه ۱۸۸

تفسير: ۱۸۸

آيه (۱۷۹)و ترجمه ۱۹۲

تفسير: ۱۹۲

آيه (۱۸۰)و ترجمه ۱۹۵

تفسير: ۱۹۵

آيه (۱۸۱) و (۱۸۲)و ترجمه ۱۹۸

شأن نزول: ۱۹۸

تفسير: ۱۹۹

آيه (۱۸۳) و (۱۸۴)و ترجمه ۲۰۲

شان نزول: ۲۰۲

تفسير: ۲۰۲

آيه (۱۸۵)و ترجمه ۲۰۶

تفسير: ۲۰۶

آيه(۱۸۶) و ترجمه ۲۰۹

شان نزول: ۲۰۹

تفسير: ۲۰۹

تفسير: ۲۱۲

آيه (۱۸۸) و (۱۸۹)و ترجمه ۲۱۵

شان نزول: ۲۱۵

تفسير: ۲۱۶

آيه (۱۹۰) تا (۱۹۴)و ترجمه ۲۱۸

تفسير: ۲۱۹

آيه (۱۹۵)و ترجمه ۲۲۶

شان نزول: ۲۲۶

تفسير: ۲۲۷

آيه(۱۹۶) و (۱۹۷) و ترجمه ۲۳۱

تفسير: ۲۳۱

آيه (۱۹۸)و ترجمه ۲۳۵

تفسير: ۲۳۵

آيه (۱۹۹)و ترجمه ۲۳۶

شان نزول: ۲۳۶

تفسير: ۲۳۷

آيه (۲۰۰)و ترجمه ۲۳۹

تفسير: ۲۳۹

سوره نسأ ۲۴۴

آيه (۱)و ترجمه ۲۴۷

تفسير: ۲۴۷

آيه (۲)و ترجمه ۲۵۲

شأن نزول: ۲۵۲

تفسير: ۲۵۲

آيه (۳)و ترجمه ۲۵۵

شأن نزول: ۲۵۵

تفسير: ۲۵۶

آيه (۴)و ترجمه ۲۶۵

تفسير: ۲۶۵

آيه(۵) و (۶) و ترجمه ۲۶۹

تفسير: ۲۶۹

آيه(۷)و ترجمه ۲۷۶

شان نزول: ۲۷۶

تفسير: ۲۷۶

آيه(۸) و ترجمه ۲۷۸

تفسير: ۲۷۸

آيه (۹)و ترجمه ۲۸۰

تفسير: ۲۸۰

آيه (۱۰)و ترجمه ۲۸۳

تفسير: ۲۸۳

آيه (۱۱) و(۱۲)و ترجمه ۲۸۶

شأن نزول: ۲۸۷

تفسير: ۲۸۷

نكته ها: ۲۹۱

۱- ارث يك حق طبيعى است ۲۹۱

۲- ارث در ميان ملل گذشته ۲۹۳

تفسير: ۳۰۱

آيه(۱۵) و (۱۶) و ترجمه ۳۰۷

تفسير: ۳۰۷

آيه (۱۷) و (۱۸)و ترجمه ۳۱۳

تفسير: ۳۱۳

آيه (۱۹)و ترجمه ۳۱۸

شأن نزول: ۳۱۸

تفسير: ۳۱۹

شأن نزول: ۳۲۱

تفسير: ۳۲۱

آيه (۲۲)و ترجمه ۳۲۴

شأن نزول: ۳۲۴

تفسير: ۳۲۴

آيه (۲۳)و ترجمه ۳۲۶

تفسير: ۳۲۶

آيه (۲۴)و ترجمه ۳۳۱

تفسير: ۳۳۱

نكته ها: ۳۳۴

ازدواج موقت در اسلام ۳۳۴

آيا اين حكم، نسخ شده است؟! ۳۳۶

ازدواج موقت يك ضرورت اجتماعى ۳۴۰

ايرادهايى كه بر ازدواج موقت مى شود ۳۴۱

(راسل ) و ازدواج موقت ۳۴۳

آيه(۲۵)و ترجمه ۳۴۴

تفسير: ۳۴۴

آيه (۲۶) تا (۲۸)و ترجمه ۳۴۹

تفسير: ۳۴۹

آيه (۲۹) و (۳۰)و ترجمه ۳۵۲

تفسير: ۳۵۲

آيه (۳۱)و ترجمه ۳۵۶

تفسير: ۳۵۶

آيه (۳۲)و ترجمه ۳۶۰

شان نزول: ۳۶۰

تفسير: ۳۶۱

آيه (۳۳)و ترجمه ۳۶۶

تفسير: ۳۶۶

آيه (۳۴)و ترجمه ۳۶۸

تفسير: ۳۶۸

آيه (۳۵)و ترجمه ۳۷۴

تفسير: ۳۷۴

آيه (۳۶)و ترجمه ۳۷۷

تفسير: ۳۷۷

تفسير: ۳۸۳

آيه(۴۰) و ترجمه ۳۸۷

تفسير: ۳۸۷

آيه (۴۱) و(۴۲)و ترجمه ۳۸۹

تفسير: ۳۸۹

آيه(۴۳) و ترجمه ۳۹۳

تفسير: ۳۹۳

نكته ها: ۳۹۷

آيه(۴۴) و (۴۵) و ترجمه ۴۰۰

تفسير: ۴۰۰

تفسير: ۴۰۲

تفسير: ۴۰۵

تفسير: ۴۰۸

آيه(۵۰) و ترجمه ۴۱۱

شان نزول: ۴۱۱

تفسير: ۴۱۱

آيه (۵۱) و (۵۲)و ترجمه ۴۱۴

شأن نزول: ۴۱۴

تفسير: ۴۱۵

آيه (۵۳) و (۵۵)و ترجمه ۴۱۸

تفسير: ۴۱۸

آيه (۵۶) و (۵۷)و ترجمه ۴۲۳

تفسير: ۴۲۳

نكته: ۴۲۴

آيه (۵۸) و ترجمه ۴۲۶

شان نزول: ۴۲۶

تفسير: ۴۲۶

آيه (۵۹)و ترجمه ۴۳۰

تفسير: ۴۳۰

آيه (۶۰)و ترجمه ۴۴۰

شأن نزول: ۴۴۰

تفسير: ۴۴۰

آيه(۶۱) تا (۶۳) و ترجمه ۴۴۲

تفسير: ۴۴۲

آيه (۶۴)و ترجمه ۴۴۵

تفسير: ۴۴۵

آيه (۶۵)و ترجمه ۴۴۹

شأن نزول: ۴۴۹

تفسير: ۴۴۹

تفسير: ۴۵۲

آيه (۶۹) و (۷۰)و ترجمه ۴۵۵

شأن نزول: ۴۵۵

تفسير: ۴۵۶

آيه (۹۲) و ترجمه

( لن تنالوا البر حتى تنفقوا مما تحبون و ما تنفقوا من شى فإ ن الله به عليم ) (۹۲)

ترجمه:

۹۲ - هرگز به (حقيقت ) نيكوكارى نمى رسيد مگر اينكه از آنچه دوست مى داريد(در راه خدا) انفاق كنيد، و آنچه انفاق مى كنيد خداوند از آن با خبر است.

تفسير:

يك نشانه ايمان

در آيات گذشته بحثهايى درباره ايمان و كفر و نشانه ها و آثار آن و بخشى از سرگذشت انبيأ آمده بود، و در اين آيه به يكى از طرق وصول به حقيقت ايمان و مقام بر و نيكوكارى اشاره مى كند؛ همان چيزى كه بهترين نشانه شخصيت و عواطف انسانى، و تقوا به اسلام است. آيه مى گويد: (شما هرگز به حقيقت (بر) و (نيكى ) نمى رسيد مگر اينكه از آنچه دوست مى داريد در راه خدا انفاق كنيد) (لن تنالوا البر حتى تنفقوا مما تحبون ) واژه (بر) در اصل به معنى (وسعت ) است، و لذا صحراهاى وسيع را (بر) (بفتح ب ) مى گويند، و به همين جهت به كارهاى نيك كه نتيجه آن گسترده است و به ديگران مى رسد (بر) (بكسر ب ) گفته مى شود، و تفاوت ميان (بر) و (خير) از نظر لغت عرب اين است كه بر نيكوكارى توأم با توجه و از روى قصد و اختيار است، ولى (خير) به هر نوع نيكى كه به ديگرى بشود اگر چه بدون توجه باشد، اطلاق مى گردد.

در اين كه مقصود در اينجا از كلمه (بر) چيست؟ مفسران گفتگوى بسيار دارند، بعضى آن را به معنى بهشت، و بعضى به معنى پرهيزكارى و تقوى، و بعضى به معنى پاداش نيك گرفته اند، ولى آنچه از آيات قرآن استفاده مى شود اين است كه بر معنى وسيعى دارد و به تمام نيكيها اعم از ايمان و اعمال پاك گفته مى شود، چنانكه از آيه ۱۷۷ سوره بقره استفاده مى شود كه ايمان به خدا، و روز جزا، و پيامبران، و كمك به نيازمندان، و نماز و روزه، و وفاى به عهد، و استقامت در برابر مشكلات و حوادث همه از شعب بر محسوب مى شوند.

بنابراين رسيدن به مقام نيكوكاران واقعى، شرايط زيادى دارد كه يكى از آنها انفاق كردن از اموالى است كه مورد علاقه انسان است، زيرا عشق و علاقه واقعى به خدا، و احترام به اصول انسانيت و اخلاق، آنگاه روشن مى شود كه انسان بر سر دو راهى قرار گيرد، در يك طرف مال و ثروت يا مقام و منصبى قرار داشته باشد كه مورد علاقه شديد او است، و در طرف مقابل خدا و حقيقت و عواطف انسانيت و نيكوكارى، اگر از اولى بخاطر دومى صرف نظر كرد معلوم مى شود كه در عشق و علاقه خود صادق است، و اگر تنها در اين راه از موضوعات جزئى حاضر بود صرف نظر كند، معلوم مى شود عشق و علاقه معنوى او نيز به همان پايه است و اين مقياسى است براى سنجش ايمان و شخصيت.

در پايان آيه براى جلب توجه انفاق كنندگان مى فرمايد: (آنچه در راه خدا انفاق مى كنيد (كم يا زياد از اموال مورد علاقه يا غير مورد علاقه ) از همه آنها آگاه است )( و ما تنفقوا من شى فان الله به عليم ) .

و بنابراين هرگز گم نخواهد شد و نيز چگونگى آن بر او مخفى نخواهد ماند.

نفوذ آيات قرآن در دلهاى مسلمانان

نفوذ آيات قرآن در دلهاى مسلمانان بقدرى سريع و عميق بود كه بلافاصله

بعد از نزول آيات اثر آن ظاهر مى گشت، به عنوان نمونه در مورد آيه فوق در تواريخ و تفاسير اسلامى چنين مى خوانيم:

۱ - يكى از ياران پيامبرصلى‌الله‌عليه‌وآله‌وسلم بنام ابوطلحه انصارى در مدينه نخلستان و باغى داشت بسيار مصفا و زيبا، كه همه در مدينه از آن سخن مى گفتند، در آن چشمه آب صافى بود كه هر موقع پيامبرصلى‌الله‌عليه‌وآله‌وسلم به آن باغ مى رفت از آن آب ميل مى كرد و وضو مى ساخت، و علاوه بر همه اينها آن باغ درآمد خوبى براى ابو طلحه داشت، پس از نزول آيه فوق به خدمت پيامبرصلى‌الله‌عليه‌وآله‌وسلم آمد و عرض كرد:

مى دانى كه محبوبترين اموال من همين باغ است، و من مى خواهم آن را در راه خدا انفاق كنم تا ذخيره ه اى براى رستاخيز من باشد، پيامبرصلى‌الله‌عليه‌وآله‌وسلم فرمود: (بخ بخ ذلك مال رابح لك؛ آفرين بر تو، آفرين بر تو، اين ثروتى است كه براى تو سودمند خواهد بود) سپس فرمود: من صلاح مى دانم كه آن را به خويشاوندان نيازمند خود بدهى، ابو طلحه دستور پيامبرصلى‌الله‌عليه‌وآله‌وسلم را عمل كرد و آن را در ميان بستگان خود تقسيم كرد.

۲ - روزى ميهمانى بر ابوذر وارد شد، او كه زندگى ساده اى داشت از ميهمان معذرت خواست كه من بر اثر گرفتارى نمى توانم شخصا از تو پذيرايى كنم، من چند شتر در فلان نقطه دارم، قبول زحمت كن بهترين آنها را بياور (تا براى تو قربانى كنم ) ميهمان رفت و شتر لاغرى با خود آورد، ابوذر به او گفت به من خيانت كردى، چرا چنين شترى آوردى؟ او در جواب گفت: من فكر كردم روزى به شترهاى ديگر نيازمند خواهى شد، ابوذر گفت: روز نياز من زمانى است كه از اين جهان چشم مى بندم (چه بهتر كه براى آن روز ذخيره كنم ) خداوند مى فرمايد:( لن تنالوا البر حتى تنفقوا مما تحبون ) .

۳ - زبيده همسر هارون الرشيد قرآنى بسيار گرانقيمت داشت كه آن را با زر و زيور و جواهرات تزيين كرده بود و علاقه فراوانى به آن داشت، يك روز هنگامى كه از همان قرآن تلاوت مى كرد به آيه (لن تنالوا البر حتى تنفقوا مما تحبون ) رسيد، با خواندن آيه در فكر فرو رفت و با خود گفت هيچ چيز مثل اين قرآن نزد من محبوب نيست و بايد آن را در راه خدا انفاق كنم، كسى را به دنبال جواهر فروشان فرستاد و تزيينات و جواهرات آن را بفروخت و بهاى آن را در بيابانهاى حجاز براى تهيه آب مورد نياز باديه نشينان مصرف كرد كه مى گويند امروز هم بقاياى آن چاهها وجود دارد و به نام او ناميده مى شود.

2

3

4

5

6

7

8

9

10

11

12

13

14

15

16

17

18

19

20

21

22

23

24

25

26

27

28

29

30

شبکه فرهنگی الحسنین (علیهما السلام)