تفسیر نمونه

فهرست مطالب

سوره فرقان ۱۰

آيه (۱) و (۲) و ترجمه ۱۳

تفسير: ۱۳

نكته: ۱۷

آيه (۳) تا (۶) و ترجمه ۲۳

تفسير: ۲۳

آيه (۷) تا (۱۰) و ترجمه ۳۱

شان نزول: ۳۲

تفسير: ۳۲

آيه (۱۱) تا (۱۶) و ترجمه ۴۱

تفسير: ۴۱

نكته ها: ۴۶

آيه (۱۷) تا (۱۹) و ترجمه ۴۹

تفسير: ۴۹

نكته ها: ۵۱

۱ - منظور از معبودها در اينجا كيانند؟ ۵۱

۲ - انگيزه انحراف از اصل توحيد ۵۳

۳ - واژه بور ۵۵

آيه (۲۰) و ترجمه ۵۶

شان نزول: ۵۶

تفسير: ۵۷

آيه (۲۱) تا (۲۴) و ترجمه ۶۰

تفسير: ۶۰

آيه (۲۵) و (۲۶) و ترجمه ۶۹

تفسير: ۶۹

آيه (۲۷) تا (۲۹) و ترجمه ۷۴

شان نزول: ۷۴

تفسير: ۷۵

نكته: ۷۸

آيه (۳۰) تا (۳۴) و ترجمه ۸۱

تفسير: ۸۱

نكته ها: ۸۶

۱ - تفسير جعلنا لكل نبى عدوا ۸۶

۲ - اثرات عميق نزول تدريجى قرآن ۸۷

۳ - معنى ترتيل در قرآن ۹۰

۴ - تفسير يحشرون على وجوههم الى جهنم ۹۱

آيه (۳۵) تا (۴۰) و ترجمه ۹۳

تفسير: ۹۴

نكته ها: ۹۶

۱ - مجموعهاى از درسهاى تكان دهنده ۱۰۰

آيه (۴۱) تا (۴۴) و ترجمه ۱۰۲

تفسير: ۱۰۲

نكته ها: ۱۰۷

آيه (۴۵) تا (۵۰) و ترجمه ۱۱۴

تفسير: ۱۱۵

آيه (۵۱) تا (۵۵) و ترجمه ۱۲۵

تفسير: ۱۲۵

نكته ها: ۱۳۵

آيه (۵۶) تا (۵۹) و ترجمه ۱۳۹

تفسير: ۱۳۹

نكته ها: ۱۴۴

آيه (۶۰) تا (۶۲) و ترجمه ۱۴۷

تفسير: ۱۴۷

آيه (۶۳) تا (۶۷) و ترجمه ۱۵۳

تفسير: ۱۵۳

نكته ها: ۱۶۰

آيه (۶۸) تا (۷۱) و ترجمه ۱۶۲

تفسير: ۱۶۲

آيه (۷۲) تا (۷۶) و ترجمه ۱۷۱

تفسير: ۱۷۱

آيه (۷۷) و ترجمه ۱۸۰

تفسير: ۱۸۰

نكته: ۱۸۱

سوره شعراء ۱۸۵

آيه (۱) تا (۶) و ترجمه ۱۸۸

تفسير: ۱۸۸

نكته ها: ۱۹۴

آيه (۷) تا (۹) و ترجمه ۱۹۶

تفسير: ۱۹۶

آيه (۱۰) تا (۱۵) و ترجمه ۱۹۹

تفسير: ۱۹۹

آيه (۱۶) تا (۲۲) و ترجمه ۲۰۵

تفسير: ۲۰۵

آيه (۲۳) تا (۲۹) و ترجمه ۲۱۳

تفسير: ۲۱۳

آيه (۳۰) تا (۳۷) و ترجمه ۲۱۹

تفسير: ۲۱۹

آيه (۳۸) تا (۴۲) و ترجمه ۲۲۵

تفسير: ۲۲۵

آيه (۴۳) تا (۵۱) و ترجمه ۲۲۹

تفسير: ۲۳۰

آيه (۵۲) تا (۵۹) و ترجمه ۲۳۹

تفسير: ۲۳۹

نكته ها: ۲۴۳

آيه (۶۰) تا (۶۸)و ترجمه ۲۴۶

تفسير: ۲۴۷

نكته ها: ۲۵۲

۱ - عبورگاه بنى اسرائيل: ۲۵۲

۲ - چگونگى نجات بنى اسرائيل و غرق فرعونيان ۲۵۴

۳ - در عين قدرت رحيم است ۲۵۵

آيه (۶۹)تا (۸۲) و ترجمه ۲۵۶

تفسير: ۲۵۷

آيه (۸۳) تا (۸۷) و ترجمه ۲۶۳

تفسير: ۲۶۳

آيه (۸۸) تا (۱۰۴) و ترجمه ۲۶۸

تفسير: ۲۶۹

نكته ها: ۲۷۵

آيه (۱۰۵) تا (۱۱۵) و ترجمه ۲۷۹

تفسير: ۲۸۰

آيه (۱۱۶) تا (۱۲۲) و ترجمه ۲۸۶

تفسير: ۲۸۶

آيه (۱۲۳) تا (۱۳۵) و ترجمه ۲۹۰

تفسير: ۲۹۱

آيه (۱۳۶) تا (۱۴۰)و ترجمه ۲۹۹

تفسير: ۲۹۹

آيه (۱۴۱) تا (۱۵۲) و ترجمه ۳۰۲

تفسير: ۳۰۳

نكته: ۳۰۶

آيه (۱۵۳) تا (۱۵۹) و ترجمه ۳۰۹

تفسير: ۳۰۹

آيه (۱۶۰) تا (۱۶۶) و ترجمه ۳۱۳

تفسير: ۳۱۳

آيه (۱۶۷) تا (۱۷۵) و ترجمه ۳۲۰

تفسير: ۳۲۱

آيه (۱۷۶) تا (۱۸۴) و ترجمه ۳۲۶

تفسير: ۳۲۷

آيه (۱۸۵) تا (۱۹۱) و ترجمه ۳۳۳

تفسير: ۳۳۳

نكته ها: ۳۳۷

آيه (۱۹۲) تا (۱۹۷) و ترجمه ۳۴۱

تفسير: ۳۴۱

آيه (۱۹۸) تا (۲۰۳) و ترجمه ۳۴۵

تفسير: ۳۴۵

نكته ها: ۳۴۸

۱ - تعصبات شديد نژادى و قبيلگى ۳۴۸

۲ - تقاضاى بازگشت به دنيا ۳۵۱

۳ - برترى عجم ۳۵۲

آيه (۲۰۴) تا (۲۱۲) و ترجمه ۳۵۴

تفسير: ۳۵۴

آيه (۲۱۳) تا (۲۲۰) و ترجمه ۳۵۹

تفسير: ۳۵۹

نكته ها: ۳۶۳

۱ - تفسير تقلبك فى الساجدين ۳۶۳

۲ - انذار بستگان نزديك (حديث يوم الدار) ۳۶۵

آيه (۲۲۱) تا (۲۲۷) و ترجمه ۳۶۸

تفسير: ۳۶۹

نكته ها: ۳۷۴

۱ - چرا پيامبر ( صلى‌الله‌عليه‌وآله‌وسلم ) را متهم به شعر مى كردند؟ ۳۷۴

۲ - شعر و شاعرى در اسلام ۳۷۵

۳ - ذكر خدا ۳۸۰

سوره نمل ۳۸۱

آيه (۱) تا (۶) و ترجمه ۳۸۴

تفسير: ۳۸۴

نكته: ۳۹۰

آيه (۷) تا (۱۴) و ترجمه ۳۹۲

تفسير: ۳۹۳

آيه (۱۵) و (۱۶) و ترجمه ۴۰۳

تفسير: ۴۰۳

نكته ها: ۴۰۹

۱ - رابطه دين و سياست ۴۰۹

۲ - ابزار حكومت الهى ۴۱۱

۳ - نطق پرندگان ۴۱۱

۴ - روايت نحن معاشر الانبياء لا نورث ۴۱۴

آيه (۱۷) تا (۱۹)و ترجمه ۴۲۰

تفسير: ۴۲۰

نكته ها: ۴۲۴

۱ - آگاهى سليمان از سخن حيوانات ۴۲۴

۲ - سليمان و الهام شكر پروردگار ۴۲۶

۳ - سليمان و عمل صالح ۴۲۷

آيه (۲۰) تا (۲۵) و ترجمه ۴۲۹

تفسير: ۴۳۰

نكته ها: ۴۳۶

آيه (۲۷) تا (۳۵) و ترجمه ۴۳۹

تفسير: ۴۴۰

نكته ها: ۴۴۶

۱ - آداب نامه نگارى ۴۴۶

۲ - آيا سليمان دعوت به تقليد كرد؟ ۴۴۸

۳ - اشارات پر معنى در ماجراى سليمان ۴۴۸

آيه (۳۶) و (۳۷) و ترجمه ۴۵۱

تفسير: ۴۵۱

نكته ها: ۴۵۴

آيه (۳۸) تا (۴۰) و ترجمه ۴۵۶

تفسير: ۴۵۶

نكته ها: ۴۶۱

۱ - پاسخ به چند سؤ ال: ۴۶۱

۲ - قدرت و امانت دو شرط مهم ۴۶۲

۳ - تفاوت علم من الكتاب و علم الكتاب ۴۶۳

۴ - هذا من فضل ربى ۴۶۴

۵ - آصف بن برخيا چگونه تخت ملكه را حاضر ساخت؟ ۴۶۵

آيه (۴۱) تا (۴۴) و ترجمه ۴۶۷

تفسير: ۴۶۸

نكته ها: ۴۷۳

۱ - سرانجام كار ملكه سبا ۴۷۳

۲ - يك جمع بندى كلى از سرگذشت سليمان ۴۷۴

آيه (۴۵) تا (۴۷) و ترجمه ۴۷۶

تفسير: ۴۷۶

نكته: ۴۸۰

آيه (۴۸) تا (۵۳) و ترجمه ۴۸۳

تفسير: ۴۸۴

نكته ها: ۴۸۸

آيه (۵۴) و (۵۵) و ترجمه ۴۹۱

تفسير: ۴۹۱

آيه (۵۶) تا (۵۹) و ترجمه ۴۹۴

تفسير: ۴۹۴

آيه (۶۰) تا (۶۴) و ترجمه ۴۹۹

تفسير: ۵۰۰

نكته ها: ۵۰۸

۱ - مضطرى كه دعاى او به اجابت مى رسد كيست؟ ۵۰۸

۲ - همه جا دعوت به استدلال منطقى ۵۱۰

۳ - جمع بندى و مرورى بر آيات گذشته ۵۱۱

آيه (۶۵) تا (۶۸) و ترجمه ۵۱۲

تفسير: ۵۱۲

آيه (۶۹) تا (۷۵) و ترجمه ۵۱۶

تفسير: ۵۱۷

نكته: ۵۲۱

آيه (۷۶) تا (۸۱) و ترجمه ۵۲۳

تفسير: ۵۲۳

نكته ها: ۵۲۸

آيه (۸۲) تا (۸۵) و ترجمه ۵۳۳

تفسير: ۵۳۳

نكته ها: ۵۳۸

۱ - دابة الارض چيست؟ ۵۳۸

نكته ۳ ۵۴۶

۴ - اما فلسفه رجعت ۵۴۶

نكته ۵ ۵۴۸

نكته ۶ ۵۴۹

آيه (۸۶) تا (۸۸) و ترجمه ۵۵۰

تفسير: ۵۵۰

آيه (۸۹) تا (۹۳) و ترجمه ۵۵۹

تفسير: ۵۶۰

سوره فرقان

مقدمه

ايـن سـوره در مـكـه نـازل شده و ۷۷ آيه است

محتواى سوره فرقان

ايـن سـوره بـه حـكـم آنـكـه از سـوره هـاى مـكـى اسـت بـيـشـتـريـن تـكـيـه اش بـر مـسـائل مـربـوط بـه مـبـداء و معاد، و بيان نبوت پيامبر (صلى‌الله‌عليه‌وآله‌وسلم )، و مبارزه با شرك و مشركان و انذار از عواقب شوم كفر و بت پرستى و گناه است.

اين سوره در حقيقت از سه بخش تشكيل مى شود:

بـخـش اول كـه آغـاز ايـن سـوره را تشكيل مى دهد منطق مشركان را شديدا در هم مى كوبد، و بهانه جوئيهاى آنها را مطرح كرده و پاسخ مى گويد، و آنها را از عذاب خدا و حساب قيامت و مـجـازاتـهـاى دردنـاك دوزخ بـيـم مـى دهـد، و بـه دنـبـال آن قـسمتهائى از سرگذشت اقوام پيشين را كه بر اثر مخالفت با دعوت پيامبران گرفتار سختترين بلاها و كيفرها شدند، به عنوان درس عبرت، براى اين مشركان لجوج و حق ستيز بازگو مى كند.

در بخش دوم براى تكميل اين بحث قسمتى از دلائل توحيد و نشانه هاى عظمت خدا را در جهان آفـريـنـش، از روشـنـائى آفـتـاب گـرفـتـه، تـا ظـلمـت و تاريكى شب، و وزش بادها، و نـزول بـاران، و زنـده شـدن زمـيـنه اى مرده، و آفرينش آسمانها و زمينها در شش دوران و آفرينش خورشيد و ماه و سير منظم آنها در بروج آسمانى و مانند آن سخن مى گويد.

در حقيقت بخش اول مفهوم (لا اله ) را مشخص مى كند و بخش دوم (الا الله ) را.

بـخـش سـوم فـشـرده بـسـيـار جـامـع و جـالبـى از صفات مؤ منان راستين (عباد الرحمان ) و بـنـدگـان خـالص خـدا اسـت كه در مقايسه با كفار متعصب و بهانه گير و آلوده اى كه در بخش اول مطرح بودند، موضع هر دو گروه كاملا مشخص مى شود و چنانكه خواهيم ديد اين صفات مجموعه اى است از اعتقادات، عمل صالح، مبارزه با شهوات، داشتن آگاهى كافى، و تعهد و احساس مسئوليت اجتماعى.

و نام اين سوره از آيه اول آن گرفته شده كه از قرآن تعبير به فرقان (جدا كننده حق از باطل ) مى كند.

فضيلت سوره فرقان

در حديثى از پيامبر (صلى‌الله‌عليه‌وآله‌وسلم ) چنين آمده است: من قراء سورة الفرقان بـعـث يـوم القـيـامـة و هـو مؤ من ان الساعة آتية لا ريب فيها، و ان الله يبعث من فى القبور: كـسـى كـه سـوره فـرقـان را بـخـوانـد (و بـه مـحـتـواى آن بـيـنـديـشـد و در اعـتـقـاد و عـمـل از آن الهام گيرد) روز قيامت مبعوث مى شود در حالى كه در صف مؤ منان به رستاخيز اسـت، كـسـانـى كـه يـقـين داشتند كه قيامت فرا مى رسد و خداوند مردگان را به زندگى جديد باز مى گرداند).

در حـديـث ديـگـرى از (اسـحـاق بـن عـمـار) از حضرت ابوالحسن موسى بن جعفر (عليها‌السلام ) چـنـيـن نـقـل شـده كـه بـه او فـرمـود: لا تـدع قـرائة سـورة تـبـارك الذى نـزل الفـرقـان على عبده فان من قرئها فى كل ليلة لم يعذبه ابدا و لم يحاسبه و كان مـنـزله فـى الفـردوس الاعلى: (تلاوت سوره تبارك (فرقان ) را ترك مكن چرا كه هر كـس آن را در هـر شـب بـخـوانـد خداوند او را هرگز عذاب نمى كند و او را مورد حساب قرار نمى دهد، و جايگاهش در بهشت برين است ).

و چنانكه در تفسير اين سوره خواهيم ديد آنچنان صفات بندگان خالص خدا در آن تشريح شـده كـه هـر كـس بـراسـتـى آن را از جـان و دل بـخـوانـد و صـفـات و اعمال خود را بر آن منطبق سازد جايگاهش فردوس اعلى است.

2

3

4

5

6

7

8

9

10

11

12

13

14

15

16

17

18

19

20

21

22

23

24

25

26

27

28

29

30

31

32

33

34

35

شبکه فرهنگی الحسنین (علیهما السلام)