شبکه فرهنگی الحسنین (علیهما السلام)

فهرست مطالب

سوره فرقان 10

آيه (1) و (2) و ترجمه 13

تفسير: 13

نكته: 17

آيه (3) تا (6) و ترجمه 23

تفسير: 23

آيه (7) تا (10) و ترجمه 31

شان نزول: 32

تفسير: 32

آيه (11) تا (16) و ترجمه 41

تفسير: 41

نكته ها: 46

آيه (17) تا (19) و ترجمه 49

تفسير: 49

نكته ها: 51

1 - منظور از معبودها در اينجا كيانند؟ 51

2 - انگيزه انحراف از اصل توحيد 53

3 - واژه بور 55

آيه (20) و ترجمه 56

شان نزول: 56

تفسير: 57

آيه (21) تا (24) و ترجمه 60

تفسير: 60

آيه (25) و (26) و ترجمه 69

تفسير: 69

آيه (27) تا (29) و ترجمه 74

شان نزول: 74

تفسير: 75

نكته: 78

آيه (30) تا (34) و ترجمه 81

تفسير: 81

نكته ها: 86

1 - تفسير جعلنا لكل نبى عدوا 86

2 - اثرات عميق نزول تدريجى قرآن 87

3 - معنى ترتيل در قرآن 90

4 - تفسير يحشرون على وجوههم الى جهنم 91

آيه (35) تا (40) و ترجمه 93

تفسير: 94

نكته ها: 96

1 - مجموعهاى از درسهاى تكان دهنده 100

آيه (41) تا (44) و ترجمه 102

تفسير: 102

نكته ها: 107

آيه (45) تا (50) و ترجمه 114

تفسير: 115

آيه (51) تا (55) و ترجمه 125

تفسير: 125

نكته ها: 135

آيه (56) تا (59) و ترجمه 139

تفسير: 139

نكته ها: 144

آيه (60) تا (62) و ترجمه 147

تفسير: 147

آيه (63) تا (67) و ترجمه 153

تفسير: 153

نكته ها: 160

آيه (68) تا (71) و ترجمه 162

تفسير: 162

آيه (72) تا (76) و ترجمه 171

تفسير: 171

آيه (77) و ترجمه 180

تفسير: 180

نكته: 181

سوره شعراء 185

آيه (1) تا (6) و ترجمه 188

تفسير: 188

نكته ها: 194

آيه (7) تا (9) و ترجمه 196

تفسير: 196

آيه (10) تا (15) و ترجمه 199

تفسير: 199

آيه (16) تا (22) و ترجمه 205

تفسير: 205

آيه (23) تا (29) و ترجمه 213

تفسير: 213

آيه (30) تا (37) و ترجمه 219

تفسير: 219

آيه (38) تا (42) و ترجمه 225

تفسير: 225

آيه (43) تا (51) و ترجمه 229

تفسير: 230

آيه (52) تا (59) و ترجمه 239

تفسير: 239

نكته ها: 243

آيه (60) تا (68)و ترجمه 246

تفسير: 247

نكته ها: 252

1 - عبورگاه بنى اسرائيل: 252

2 - چگونگى نجات بنى اسرائيل و غرق فرعونيان 254

3 - در عين قدرت رحيم است 255

آيه (69)تا (82) و ترجمه 256

تفسير: 257

آيه (83) تا (87) و ترجمه 263

تفسير: 263

آيه (88) تا (104) و ترجمه 268

تفسير: 269

نكته ها: 275

آيه (105) تا (115) و ترجمه 279

تفسير: 280

آيه (116) تا (122) و ترجمه 286

تفسير: 286

آيه (123) تا (135) و ترجمه 290

تفسير: 291

آيه (136) تا (140)و ترجمه 299

تفسير: 299

آيه (141) تا (152) و ترجمه 302

تفسير: 303

نكته: 306

آيه (153) تا (159) و ترجمه 309

تفسير: 309

آيه (160) تا (166) و ترجمه 313

تفسير: 313

آيه (167) تا (175) و ترجمه 320

تفسير: 321

آيه (176) تا (184) و ترجمه 326

تفسير: 327

آيه (185) تا (191) و ترجمه 333

تفسير: 333

نكته ها: 337

آيه (192) تا (197) و ترجمه 341

تفسير: 341

آيه (198) تا (203) و ترجمه 345

تفسير: 345

نكته ها: 348

1 - تعصبات شديد نژادى و قبيلگى 348

2 - تقاضاى بازگشت به دنيا 351

3 - برترى عجم 352

آيه (204) تا (212) و ترجمه 354

تفسير: 354

آيه (213) تا (220) و ترجمه 359

تفسير: 359

نكته ها: 363

1 - تفسير تقلبك فى الساجدين 363

2 - انذار بستگان نزديك (حديث يوم الدار) 365

آيه (221) تا (227) و ترجمه 368

تفسير: 369

نكته ها: 374

1 - چرا پيامبر ( صلى‌الله‌عليه‌وآله‌وسلم ) را متهم به شعر مى كردند؟ 374

2 - شعر و شاعرى در اسلام 375

3 - ذكر خدا 380

سوره نمل 381

آيه (1) تا (6) و ترجمه 384

تفسير: 384

نكته: 390

آيه (7) تا (14) و ترجمه 392

تفسير: 393

آيه (15) و (16) و ترجمه 403

تفسير: 403

نكته ها: 409

1 - رابطه دين و سياست 409

2 - ابزار حكومت الهى 411

3 - نطق پرندگان 411

4 - روايت نحن معاشر الانبياء لا نورث 414

آيه (17) تا (19)و ترجمه 420

تفسير: 420

نكته ها: 424

1 - آگاهى سليمان از سخن حيوانات 424

2 - سليمان و الهام شكر پروردگار 426

3 - سليمان و عمل صالح 427

آيه (20) تا (25) و ترجمه 429

تفسير: 430

نكته ها: 436

آيه (27) تا (35) و ترجمه 439

تفسير: 440

نكته ها: 446

1 - آداب نامه نگارى 446

2 - آيا سليمان دعوت به تقليد كرد؟ 448

3 - اشارات پر معنى در ماجراى سليمان 448

آيه (36) و (37) و ترجمه 451

تفسير: 451

نكته ها: 454

آيه (38) تا (40) و ترجمه 456

تفسير: 456

نكته ها: 461

1 - پاسخ به چند سؤ ال: 461

2 - قدرت و امانت دو شرط مهم 462

3 - تفاوت علم من الكتاب و علم الكتاب 463

4 - هذا من فضل ربى 464

5 - آصف بن برخيا چگونه تخت ملكه را حاضر ساخت؟ 465

آيه (41) تا (44) و ترجمه 467

تفسير: 468

نكته ها: 473

1 - سرانجام كار ملكه سبا 473

2 - يك جمع بندى كلى از سرگذشت سليمان 474

آيه (45) تا (47) و ترجمه 476

تفسير: 476

نكته: 480

آيه (48) تا (53) و ترجمه 483

تفسير: 484

نكته ها: 488

آيه (54) و (55) و ترجمه 491

تفسير: 491

آيه (56) تا (59) و ترجمه 494

تفسير: 494

آيه (60) تا (64) و ترجمه 499

تفسير: 500

نكته ها: 508

1 - مضطرى كه دعاى او به اجابت مى رسد كيست؟ 508

2 - همه جا دعوت به استدلال منطقى 510

3 - جمع بندى و مرورى بر آيات گذشته 511

آيه (65) تا (68) و ترجمه 512

تفسير: 512

آيه (69) تا (75) و ترجمه 516

تفسير: 517

نكته: 521

آيه (76) تا (81) و ترجمه 523

تفسير: 523

نكته ها: 528

آيه (82) تا (85) و ترجمه 533

تفسير: 533

نكته ها: 538

1 - دابة الارض چيست؟ 538

نكته 3 546

4 - اما فلسفه رجعت 546

نكته 5 548

نكته 6 549

آيه (86) تا (88) و ترجمه 550

تفسير: 550

آيه (89) تا (93) و ترجمه 559

تفسير: 560

سوره فرقان

مقدمه

ايـن سـوره در مـكـه نـازل شده و 77 آيه است

محتواى سوره فرقان

ايـن سـوره بـه حـكـم آنـكـه از سـوره هـاى مـكـى اسـت بـيـشـتـريـن تـكـيـه اش بـر مـسـائل مـربـوط بـه مـبـداء و معاد، و بيان نبوت پيامبر (صلى‌الله‌عليه‌وآله‌وسلم )، و مبارزه با شرك و مشركان و انذار از عواقب شوم كفر و بت پرستى و گناه است.

اين سوره در حقيقت از سه بخش تشكيل مى شود:

بـخـش اول كـه آغـاز ايـن سـوره را تشكيل مى دهد منطق مشركان را شديدا در هم مى كوبد، و بهانه جوئيهاى آنها را مطرح كرده و پاسخ مى گويد، و آنها را از عذاب خدا و حساب قيامت و مـجـازاتـهـاى دردنـاك دوزخ بـيـم مـى دهـد، و بـه دنـبـال آن قـسمتهائى از سرگذشت اقوام پيشين را كه بر اثر مخالفت با دعوت پيامبران گرفتار سختترين بلاها و كيفرها شدند، به عنوان درس عبرت، براى اين مشركان لجوج و حق ستيز بازگو مى كند.

در بخش دوم براى تكميل اين بحث قسمتى از دلائل توحيد و نشانه هاى عظمت خدا را در جهان آفـريـنـش، از روشـنـائى آفـتـاب گـرفـتـه، تـا ظـلمـت و تاريكى شب، و وزش بادها، و نـزول بـاران، و زنـده شـدن زمـيـنه اى مرده، و آفرينش آسمانها و زمينها در شش دوران و آفرينش خورشيد و ماه و سير منظم آنها در بروج آسمانى و مانند آن سخن مى گويد.

در حقيقت بخش اول مفهوم (لا اله ) را مشخص مى كند و بخش دوم (الا الله ) را.

بـخـش سـوم فـشـرده بـسـيـار جـامـع و جـالبـى از صفات مؤ منان راستين (عباد الرحمان ) و بـنـدگـان خـالص خـدا اسـت كه در مقايسه با كفار متعصب و بهانه گير و آلوده اى كه در بخش اول مطرح بودند، موضع هر دو گروه كاملا مشخص مى شود و چنانكه خواهيم ديد اين صفات مجموعه اى است از اعتقادات، عمل صالح، مبارزه با شهوات، داشتن آگاهى كافى، و تعهد و احساس مسئوليت اجتماعى.

و نام اين سوره از آيه اول آن گرفته شده كه از قرآن تعبير به فرقان (جدا كننده حق از باطل ) مى كند.

فضيلت سوره فرقان

در حديثى از پيامبر (صلى‌الله‌عليه‌وآله‌وسلم ) چنين آمده است: من قراء سورة الفرقان بـعـث يـوم القـيـامـة و هـو مؤ من ان الساعة آتية لا ريب فيها، و ان الله يبعث من فى القبور: كـسـى كـه سـوره فـرقـان را بـخـوانـد (و بـه مـحـتـواى آن بـيـنـديـشـد و در اعـتـقـاد و عـمـل از آن الهام گيرد) روز قيامت مبعوث مى شود در حالى كه در صف مؤ منان به رستاخيز اسـت، كـسـانـى كـه يـقـين داشتند كه قيامت فرا مى رسد و خداوند مردگان را به زندگى جديد باز مى گرداند).

در حـديـث ديـگـرى از (اسـحـاق بـن عـمـار) از حضرت ابوالحسن موسى بن جعفر (عليها‌السلام ) چـنـيـن نـقـل شـده كـه بـه او فـرمـود: لا تـدع قـرائة سـورة تـبـارك الذى نـزل الفـرقـان على عبده فان من قرئها فى كل ليلة لم يعذبه ابدا و لم يحاسبه و كان مـنـزله فـى الفـردوس الاعلى: (تلاوت سوره تبارك (فرقان ) را ترك مكن چرا كه هر كـس آن را در هـر شـب بـخـوانـد خداوند او را هرگز عذاب نمى كند و او را مورد حساب قرار نمى دهد، و جايگاهش در بهشت برين است ).

و چنانكه در تفسير اين سوره خواهيم ديد آنچنان صفات بندگان خالص خدا در آن تشريح شـده كـه هـر كـس بـراسـتـى آن را از جـان و دل بـخـوانـد و صـفـات و اعمال خود را بر آن منطبق سازد جايگاهش فردوس اعلى است.