0%
نویسنده: صادق میرشفیعی.
گروه: مجموعه عقایدی
نویسنده: صادق میرشفیعی.
قالَ الصادق‌عليه‌السلام:
دِرْهَمُ رِباً أَعْظَمُ عِنْدَاللَّهِ مِنْ سَبْعِینَ زَنیّةٍ بِذاتِ مَحْرَمٍ فِی بَیْتِ اللِّهِ الْحَرامِ.
نورالثقلین 1/295/117.
ترجمه حدیث
حضرت امام جعفر صادق‌عليه‌السلام فرمودند: یک درهم ربا نزد خدا گناهش بزرگ‌تر است از هفتاد زنا با مَحرم خود در خانه خدا.
* یکی از مقدس‌ترین و محترم‌ترین مکان‌ها در عالم وجود کعبه و خانه خداست که حفظ و احترام او واجب است و یکی از سخت‌ترین گناهان کبیره عمل منافی عفت زناست، بالاخص نعوذ باللَّه وقتی کسی با محارم خودش مثل مادر، خواهر و... چنین کاری را بکند! این حدیث می‌فرماید: یک درهم ربا از هفتاد زنا که کسی با محارم خودش در خانه کعبه انجام دهد نزد خدا گناهش بیشتر و بزرگ‌تر است!! خدایا پناه بر تو!
قالَ الإمامُ الْرِضاعليه‌السلام :
إِعْلَمْ - یَرْحَمُکَ اللَّهُ - أَنَّ الْرِّبا حَرامٌ سُحْتٌ مِنَ الْکَبائِرِ وَ مِمَّا قَدْ وَعَدَاللَّهُ عَلَیْهِ الْنَّارَ فَنَعُوذُ بِاللَّهِ مَنْها، وَ هُوَ مُحَرَّمٌ عَلی لِسانِ کُلِّ نَبیٍ وَ فِی کُلِّ کِتابٍ.
فقه الرضا 256.
ترجمه حدیث
حضرت امام رضاعليه‌السلام فرمودند: بدان - خدا ترا رحمت کند - که ربا حرام و نجس است و از گناهان کبیره و بزرگ است و از آن گناهانی است که خداوند در مورد آن وعده آتش داده است. پناه می‌بریم به خدا از آن آتش! و ربا حرام است طبق بیان همه پیامبران و همه کتاب‌های آسمانی.
* چنین شرایطی استثنایی است که یک کاری در تمام ادیان نزد همه پیامبران ممنوع و حرام باشد و اتفاقاً هر گناهی را هم خدای متعال وعده آتش جهنم نداده است. بلکه بسیاری از گناهان به وسیله شکنجه‌های دیگر صاحبانش عذاب می‌شوند.
زیرا که آتش جهنم بسیار بسیار سخت است. و صاحبان گناهان خاص به آن محکوم می‌شوند و در این حدیث شریف امام‌عليه‌السلام با کلمه اِعلَم یعنی بدان؛ این مطلب را تصریح کرده که ربا هم بزرگ‌ترین گناه است و هم حرام نزد همه انبیاء و هم عذابش جهنم و آتش خواهد بود! پناه بر خدا از آتش!
قالَ الاِمام عَلی‌عليه‌السلام
مَعاشِرَ الْنَّاسِ الْفِقْهَ ثُمَّ الْمَتْجَرَ وَ اللَّهِ لَلرِّبا فِی هذِهِ الاُمَّةِ أَخْفی مِنْ دَبیبِ الْنَّمْلِ عَلَی الْصَّفا.
بحار 103/117/16.
ترجمه حدیث
حضرت علی‌عليه‌السلام فرمودند: ای مردم اول مسأله و حکم تجارت را یاد بگیرید سپس تجارت کنید به خدا سوگند ربا در این امّت از جای پای مورچه بر روی سنگ مخفی‌تر است.
* یاد گرفتن احکام دین مورد نیاز است و برای همگان واجب. و هر کسی به تناسب احتیاجات و مسایل مبتلابه خودش باید احکام را بداند و اِلاّ دچار اشتباهات می‌شود و معاملات باطل و حرام انجام می‌دهد و اگر برایش منافعی هم داشته باشد برگشتن از راه رفته بسیار سخت است.
و در بعضی موارد لازم است دقّت بیشتری بشود چرا که آلوده شدن به گناهی مثل ربا بسیار سخت و بزرگ است و خطرناک.
قالَ الاِمام عَلی‌عليه‌السلام : قالَ رسول اللَّه‌صلى‌الله‌عليه‌وآله‌وسلم :
یا عَلیُّ إِنَّ الْقَوُمَ سَیُفْتَنُونَ بِأَمْوالِهِمْ وَ... یَسْتَحِلُّونَ حَرامَهُ بِالْشُّبَهاتِ الْکاذِبَةِ وَ الأَهْواءِ السَّاهِیَةِ فَیَسْتَحِلُّونَ الْخَمْرَ بِالْنَّبیذِ وَ السُّحْتَ بِالْهَدِیَّةِ وَ الْرِّبا بِالْبَیْعِ.
نهج‌البلاغه خ 156.
ترجمه حدیث
حضرت علی‌عليه‌السلام فرمودند: رسول خداصلى‌الله‌عليه‌وآله‌وسلم فرمودند: ای علی، مردم به وسیله اموالشان آزمایش می‌شوند و... حلال می‌شمرند حرام خدا را با شبه‌های دروغ و هوس‌های غفلت‌آمیز و حلال می‌شمرند شراب را به بهانه کشمش (جوشیده) و حرام و باطل را به بهانه هدیّه و ربا را به بهانه خرید و فروش!!؟
* قرآن درباره انسان می‌فرماید:«بَلْ یُریدُ الإنْسانُ لِیَفْجُرَ أمامَهُ یَسْئَلُ أیَّانَ یَوْمَ الْقِیمَةِ» سوره قیامت، آیه
انسان‌ها برای این که راه خود را باز کنند و برای رسیدن به هواهای نفسانی مانعی نداشته باشند حتی قیامت را هم انکار می‌کنند و می‌پرسند: قیامت کی خواهد بود؟!
هنگامی که در معرض امتحان قرار می‌گیرند از راه‌های گوناگون به دنبال فرار و توجیه کارها می‌گردند تا به هر نحو شده به خواسته و منافع مورد نظرشان برسند.
حرام‌ها را با القاء شبهه و سهل‌انگاری و غفلت و تغافل و ربا را به بهانه خرید و فروش و عنوان‌های دروغین دیگر بر خود حلال می‌شمرند!
قالَ رسول اللَّه‌صلى‌الله‌عليه‌وآله‌وسلم :
إِیَّاکُمْ وَ الْرِّشْوَةَ، فَإِنَّها مَحْضُ الْکُفْرِ وَلا یَشُمُّ صاحِبُ الْرِّشْوَةِ رِیحَ الْجَنَّةِ.
بحار ج 104/274/12.
ترجمه حدیث
رسول خداصلى‌الله‌عليه‌وآله‌وسلم فرمودند: بپرهیزید از رشوه، که رشوه کفر خالص است و صاحب رشوه بوی بهشت به مشامش نمی‌رسد!
* در بعضی روایات آمده که بوی بهشت آن قدر پُر نفوذ است که تا پانصد هزار سال فاصله می‌رود.
رشوه آن قدر پلید و زشت است و باعث حق‌کشی می‌شود که مبتلایان به آن حتی بوی بهشت به مشام‌شان نخواهد رسید. یعنی هزاران هزار سال از رحمت و بهشت خدا دور می‌شوند و عجیب‌تر این که در این روایت رشوه دادن و و یا گرفتن را کفر خالص یعنی انکار خدا و نادیده گرفتن حق معرفی فرموده است!
رشوه سدّ راه خدا می‌شود و افراد به جای انجام دادن وظایف خود در قبال مزد معقول پیوسته در پی زیاده‌خواهی و حق‌کشی هستند تا یار که را خواهد و میلش به که باشد! تا ببینیم رشوه کی چرب‌تر و پرمایه‌تر است!؟
قالَ رسول اللَّه‌صلى‌الله‌عليه‌وآله‌وسلم :
لَعْنَ اللَّهُ الْرَّاشِیَ وَ الْمُرْتَشِیَ وَ الْرائِشَ الَّذی یَمْشِی بَیْنَهُما.
کنزالعمال 15080.
ترجمه حدیث
رسول خداصلى‌الله‌عليه‌وآله‌وسلم فرمودند: خداوند رشوه دهنده و رشوه گیرنده و نیز دلاّل میان آن دو را لعنت کرده است!
* اگر کسی به حق خودش قانع باشد و در صدد جلب حق دیگران برای خودش نباشد هرگز احتیاج به دادن یا گرفتن و یا واسطه شدن برای رشوه و امثال آن نمی‌شود.
و مشکل این است که خدای متعال طبق این حدیث چنین افرادی را از رحمت خودش دور کرده و دور شدن از رحمت خدا یکی از بدترین عذاب‌هاست زیرا که در همه حالات زندگی پیوسته ما محتاج رحمت‌های الهی هستیم و بدون رحمت حق زندگی برای ما عذاب سخت و مرگ تدریجی است.
و مصیبت وقتی است که زشتی گناهی از بین برود بلکه گاهی دیده می‌شود گناه بزرگی مثل رشوه دادن و یا گرفتن نهادینه و رسمی و گاه علنی شده و هیچکدام از کرده خود پشیمان و شرمنده نیستند. در چنین شرایطی ابلیس جشن می‌گیرد، چرا که گناه را با غرور همراه کرده و توبه‌ای در کار نیست!!
قالَ رسول اللَّه‌صلى‌الله‌عليه‌وآله‌وسلم :
یَقُومُ الْمُحْتَکِرُ مَکْتُوبٌ بَیْنَ عَیْنَیْهِ: یا کافِرُ! تَبَوَّأَ مَقْعَدَکَ مِنَ الْنَّارِ.
کنز العمال 43958.
ترجمه حدیث
رسول خداصلى‌الله‌عليه‌وآله‌وسلم فرمودند: روز قیامت محتکر محشور می‌شود در حالی که میان دو چشمش نوشته شده: ای کافر جایگاهت از آتش پُر خواهد بود.
* در احوالات اولیاء خدا می‌خوانیم که آن‌ها مایحتاج خود و اهل و عیالشان را به فقیر و یتیم و اسیر و سائل می‌دادند. حتی غذای سرِسفره، پرده خانه و فرش زیر پایشان را. امّا اینک می‌بینیم و می‌شنویم که افراد و گروه‌هایی هستند تحت عنوان تجارت، شرکت‌های تجاری متأسفانه مایحتاج مردم را با بیت‌المال و یا مال خودشان می‌خرند و انبار و احتکار می‌کنند تا گران شود و به مردم بفروشند. وای به حال این‌ها که در قیامت به آن‌ها خطاب می‌شود ای کافران، خدای متعال جایگاه شما را پُر از آتش قرار داده!
آیا آن‌ها نمی‌دانند چه قدر دل را سوزانده و زندگی‌ها را پاشیده، روابط و ارحام را از یکدیگر گسسته می‌کنند؟! و با گرانی ارزاق زندگی مردم را تباه می‌کنند!؟
قالَ رسول اللَّه‌صلى‌الله‌عليه‌وآله‌وسلم :
اَلْمُحْتَکِرُ مَلْعُونٌ.
بحار ج 62/292، کنز العمال 9716.
ترجمه حدیث
رسول خداصلى‌الله‌عليه‌وآله‌وسلم فرمودند: محتکر (که مایحتاج مردم را انبار می‌کند تا گران شود) از رحمت خدا دور است.
* در روایت آمده که خدای متعال بعضی افراد را به صورت رحمت آفریده تا برای خلق خیر و برکت داشته باشند و زندگی مردم به وسیله آن‌ها سر و سامان بگیرد. آن‌ها نام‌شان رحمت خداست، دست و زبانشان رحمت است، تجارت و کسب‌شان نیز برای مردم رحمت است، امّا پناه بر خدا از شرّ افرادی که مایه شرّ و نقمت و عذابند. محتکران چنین افرادی هستند که هم برای خودشان باعث عذابند در دنیا و آخرت و هم باعث مشکلات و سختی‌ها و درد و رنج مردم می‌شوند.
قالَ رسول اللَّه‌صلى‌الله‌عليه‌وآله‌وسلم :
لا یَحْتَکِرُ إِلاَّ الْخَوَّانُونَ.
کنز العمال 9738.
ترجمه حدیث
رسول خداصلى‌الله‌عليه‌وآله‌وسلم فرمودند: احتکار تنها، کار خیانت پیشه‌گان است.
* خدای متعال بندگانی را دوست دارد که خیرخواه خلق باشند، امّا کسی که فقط خودخواهی می‌کند محبوب خدا نیست.
در قیامت که هیچ سایه‌ای وجود ندارد اهل خیر زیر سایه لطف و رحمت خدا هستند، امّا خیانت‌پیشه‌گان که با احتکار و حبس مایحتاج مردم بدترین شکل ظلم و ستم را نسبت به بازار مسلمین مرتکب می‌شوند، و باعث گرانی، دزدی، غِش، فریب و حیله‌گری و... می‌شوند مورد نفرت و غضب و عذاب الهی هستند!!
این‌ها در دنیا پیوسته به مردم خیانت و به خودشان خدمت می‌کنند، امّا یقین بدانید هیچکدام سرانجام خوبی نخواهند داشت و تجربه ثابت کرده که افراد خائن ذلیل و خوار و بدبخت می‌شوند!
احتکارگران گاه خوردنی‌های مردم، گاه زمین را احتکار می‌کنند، گاه جلوگیری از راه و فضا و امثال این‌هاست، گاه افرادی با پول‌های بادآورده خانه‌ها و مغازه‌های زیادی خریده و احتکار می‌کنند تا حسابی گران‌قیمت شود و بعد اندک اندک به معرض فروش می‌گذارند و خون ملّت را می‌مکند!!؟
قالَ رسول اللَّه‌صلى‌الله‌عليه‌وآله‌وسلم :
بِئْسَ الْعَبْدُ الْمُحْتَکِرُ، إِنْ أَرْخَصَ اللَّهُ تَعالی الأَسْعارَ حَزِنَ، وَ إِنْ أَغْلاهَا اللَّهُ فَرِحَ.
کنز العمال 9715.
ترجمه حدیث
رسول خداصلى‌الله‌عليه‌وآله‌وسلم فرمودند: بد بنده‌ای است محتکر، که وقتی خدا قیمت‌ها را ارزان می‌کند او غصه‌دار می‌شود و اگر گران کند خشنود می‌شود!
* انسان محتکر بر خلاف راه و رسم و سنّت خدا عمل می‌کند! و در باطن با خواست خدا مخالفت می‌ورزد و دلگیر می‌شود، خدای متعال ارزانی و فراوانی می‌آورد، محتکر غصه‌دار می‌شود! اگر گرانی بشود او خوشحال می‌شود. سبحان‌اللَّه بشر چه قدر خودخواه می‌شود، می‌خواهد همه را فدای خودش کند، همه دچار سختی بشوند تا او ثروتمند و در رفاه باشد!!