شبکه فرهنگی الحسنین (علیهما السلام)

داستانهایی از مقامات مردان خدا

نویسنده: علی میرخلف‌زاده

مقدمه

الحمد لله رب العالمین الصلوة والسلام علی اشرف الانبیاء والمرسلین ابی القاسم محمد صلی الله علیه وآله المعصومین الذین اذهب الله عنهم الرجس وطهرهم تطهیرا سیما حجة بن الحسن روحی وارواح العالمین له الفداء

قال الله تبارک وتعالی فی محکم کتابه العظیم( لقد کان فی قصصهم عبرة لاولی الالباب ) ( سرگذشت آنها هشدار وبیدار باشی است برای خردمندان وعاقلان ) در این جمله کوتاه ، قرآن کریم انسانهای عاقل را به فراگرفتن درسهای اخلاقی وتربیتی واجتماعی دعوت فرموده است

زیرا آگاهی از زندگی بزرگان از بهترین راهها برای رسیدن به یک حیات طیبه وزندگی سراپا خیر وسعادت است

ما در این مجموعه قطره ای از مقامات مردان خدا را جمع نموده که بگوئیم می شود به حد کمال رسید ، زیرا مردان خدا همان کسانی که در صدد تصفیه دل وتطهیر روان وتذهیب وتزکیه نفس برآمده وسالیان خود را به شست و شوی قلب از آلودگیها وصفات شیطانی ورذایل نفسانی مشغول گشتند وبه تیغ عبادت وبندگی رشته صحبت دنیا را از داخل گسسته ویک سره به محبوب پیوستند وبه اجازه حق ، وسعه وجودی خویش وحد قرب به انجام برخی از امور خارق العاده وتصرفات غیر عادی در تکوین ونظام طبیعت شدند ، لذا بر این شدیم که مقداری از مقامات مردان خدا را در اینجا ب ه رشته تحریر درآوریم واز خداوند متعال خواستار توفیق روز افزون هستیم ، واین کتاب را به ساحت مقدس حضرت صاحب العصر والزمان ( عج ) تقدیم وثواب آن بروح شهدا وعلماء ومؤ منین وبرادر شهیدم آشیخ احمد میرخلف زاده واصل گردد

علی میرخلف زاده

( 1 ) ( غذای با برکت )

حضرت آیت الله العظمی ( شیخ محمد علی اراکی ) از مرحوم عالم عامل ( آقا نورالدین عراقی ) نقل فرمود : آقای ( حاج غلامعلی کریمی ) که از تجار وشخص معتدمی بود ، برای من نقل کرد وگفت :

یکی از اوقاتی که آقا نورالدین به تکیه در بیرون شهر رفته بودند ، تجار گفتند ، برویم پیشش من هم جزء آنان بودم ، رفتیم دور تا دور اطاق تجّار نشسته بودند ، نزدیک ظهر شد ومنجر گشت که آقا نور الدین نهار بیاورد نهاری که تهیه کرده بودند ، یک قابلمه دونفری بود که اندازه خودش وآقا سید باقر وشاید هم یک نفر دیگر

جمعیت دورتادور اطاق نشسته بودند به خدمتکارش گفت : نهار بیاور او خنده ای کرد وفهماند که قابلمه ما کفایت اینان را نمی کند ( خودش بلند شد ورفت سر قابلمه ، وگفت : تو بشقاب بیاور ، وهی بشقاب آوردند ، هی پر کرد ، دورتادور به همه داد از این غذای کم به همه داد چه برکتی پیدا کرده بود ! )( 1 )

( 2 ) ( فوت مؤ من )

حضرت آیة الله العظمی ( اراکی ) از مرحوم عالم ربانی ( آقا نور الدین عراقی ) نقل فرمود :

( آقا سید محمد ملکی نژاد ) که عمه زاده مرحوم ( آقای فرید عراقی ) بود ، با من آشنایی دارد خودش برای من نقل کرد وگفت که :

برای مرحوم آقا نور الدین خبر آوردند که ( حاج آقا صابر ) به زیارت کربلا رفته ودر همان جا فوت شده است

حاج آقا صابر از معمرین وخودش هم پیش نماز واهل منبر بود وخیلی آدم معتبری بود مرحوم آقای ( حاج شیخ عبدالکریم ) هم خیلی به ایشان محبت داشت

وقتی خبر فوت حاج آقا صابر را به آقا نورالدین رساندند ، ( ایشان سرش را روی کرسی گذاشت ، قدری طول کشید وبعد سرش را بلند کرد وگفت : نه دروغ است )

گفتند از کجا می گویید ؟ فرمود : چون وقتی مؤ منی از دنیا می رود ، هاتفی در میان آسمان و زمین ندا می کند که فلان مؤ من فوت شد ومن هرچه گوش دادم نشنیدم ، پس دروغ است بعد هم همین طور شد ، ماجرای فوت دروغ بود )( 2 )

( 3 ) ( مردی که بر قبر شیخ می گریست )

یکی از فرزندان مرحوم ( شیخ مرتضی انصاری ) به واسطه نقل می کند که :

مردی روی قبر شیخ افتاده بود وبا شدت گریه می کرد وقتی علت گریه اش را پرسیدند ، گفت جماعتی مرا وادار کردند به اینکه شیخ را به قتل برسانم من شمشیرم را برداشته نیمه شب به منزل شیخ رفتم

وقتی وارد اتاق شیخ شدم دیدم روی سجاده در حال نماز است ، چون نشست من دستم را با شمشیر بلند کردم که بزنم در همان حال دستم بی حرکت ماند وخودم هم قادر به حرکت نبودم به همان حال ماندم تا او از نماز فارغ شد بدون آنکه بطرف من برگردد گفت : خداوند چه کرده ام که فلان کس را فرستاده اند که مرا بکشد ( اسم مرا برد ) خدایا من آنها را بخشیدم تو هم آنها را ببخش

آن وقت من التماس کردم ، عرض کردم : آقا مرا ببخشید ، فرمود : آهسته حرف بزن کسی نفهمد برو خانه ات صبح نزد من بیا من رفتم تا صبح شد همه اش در فکر بودم که بروم یا نروم واگر نروم چه خواهد شد بالاخره بخودم جراءت داده رفتم دیدم مردم در مسجد دور او را گرفته اند ، رفتم جلو وسلام کردم ، مخفیانه کیسه پولی به من داد و فرمود :

برو با این پول کاسبی کن

من آن پول را آورده سرمایه خود قرار دادم وکاسبی کردم که از برکت آن پول امروز یکی از تجار بازار شدم وهر چه دارم از برکت صاحب این قبر دارم( 3 )

( 4 ) ( آن عمل را ترک کن )

( حاج شیخ عبدالنبی نوری ) که از بزرگان علماء ومراجع تقلید بودند نقل کردند :

در ایام جوانی در تهران به تحصیل علم مشغول بودم ودر هر فنی از جمله کیمیا رغبتی داشتم اما این سرّ پنهانی بود وکسی از آن اطلاع نداشت تا اینکه زمانی با جمعی از اهالی نور به زیارت ثامن الائمة حضرت رضاعليه‌السلام مشرف شدیم

در سبزوار موفق شده تیّمُناً به زیارت حکیم عظیم الشاءن ( حاج ملا هادی سبزواری ) مشرف شدیم پس از زیارت ودست بوسی خواستیم از خدمت آن عالم بزرگ مرخص شویم ، مرا نگه داشت تا رفیقان بیرون رفتند آنگاه مرا نصیحت فرمود که آن عمل خفی را که کسی از آن اطلاع ندارد ترک کنم حاج شیخ عبدالنبی این را از مقامات آن بزرگوار می شمرد( 4 )

( 5 ) ( توجّه باطنی )

از جمله مقامات ( آخوند ملا عبدالله یزدی ) ( صاحب حاشیه ) اینستکه یک وقتی وارد اصفهان شد ، چون قدری از شب گذشته آخوند به توجّه باطن نظری به شهر اصفهان نمود پس به ملازمانش فرمود : حرکت کنید که از این شهر با عجله بیرون رویم ، زیرا که چندین هزار بساط شراب می بینم که در این شهر چیده شده

پس حرکت کردند ، هنوز بیرون شهر نرسیده بودند که وقت سحر رسید ، آخوند دوباره توجه به شهر اصفهان کرد پس به ملازمان فرمود : برگردید زیرا چندین هزار سجّاده را می بینم که پهن شده ونماز شب می خوانند واین جبران آن معاصی را می نماید( 5 )

( 6 ) ( آتش متعرّض خرمن نشد )

حضرت آیة الله ( شیخ محمد علی اراکی ) نقل فرمود :

پدرم نقل کرد که آخوند کبیر ( ملا محمد ، پدر مرحوم آقا ضیاء عراقی ) ارتزاقش از یک قطعه زمینی در همان اطراف سلطان آباد ( اراک ) بود زراعت می کرد ونان سال خودش وعیالش از همان قطعه زمین بود

یک وقت که حاصل زمین را در خرمنگاه جمع کرده بودند در اطرافش هم خرمنهائی بوده است ، کسی عمداً یاسهواً آتش روشن می کند باد هم بوده وآتش افتاده بوده توی خرمنها به محض افتادن آتش ، خرمن ها آتش می گیرد ، آتش همه خرمن ها را می گیرد

کسی به آخوند می گوید : چرا نشسته ای ؟ نزدیک است آتش خرمن شما را بگیرد آخوند تا این را می شنود عبا وعمامه را بر می دارد وقرآن را به دست می گیرد و به بیابان می رود و رو به آتش می گوید : ای آتش ! این نان خانواده واهل وعیال من است ترا به این قرآن قسم به این خرمن متعرّض نشو !

پدرم می گفت : تمام آن قبّه ها ( کپّه های خرمن ها ) که در اطراف بود خاکستر شد واین یکی ماند هر کس که می آمد ، انگشت به دهان می گرفت و متحیّر می شد که این چه جور سالم مانده ! ولی من از قضیه خبر داشتم

پدر مرحوم آقا ضیاء ( عراقی ) اینطور شخصی بوده است رحمة الله علیهم. ( 6 )

( 7 ) ( سلام او بمن رسید )

مقامات بسیار ومکاشفات بی شمار از مرحوم ( حاج ملا هادی سبزواری ) نقل کرده اند ما در اینجا به ذکر یکی از آنها قناعت می کنیم :

در سال 1284 قمری ( ناصرالدین شاه ) به قصد خراسان نخست به سوی ( حضرت عبدالعظیم ) حرکت می کند

در عرض راه مردی را به حالت انتظار مشاهده می کند شاه قاجار از آنجا که بر جان خود بیمناک بوده به یک نفر از ملتزمین رکاب خود دستور می دهد که برود وببیند آن شخص پیاده کیست وچه کار دارد ؟

پیشخدمت شاه خود را به او رسانیده ودر نزدیکش می ایستد می بیند مردی ژولیده موی و ژنده پوش است ، از او سبب توقّفش را کنار جاده سؤ ال می کند آن مرد می گوید : گویا شاه قصد خراسان را دارد پس به سبزوار هم خواهد رفت به ایشان عرض کنید در سبزوار وقتی با حاج ملا هادی ملاقات کردید سلام مرا به او برسانید

فرستاده شاه با تعجّب به او نگاهی کرده وسپس به سوی کالسکه می شتابد شاه موضوع را از او سؤ ال می کند ، پیشخدمت عرض می کند مردی مجنون بود که قصد رفتن به شهر را داشت

ناصر الدین شاه بعد از فراغت از زیارت حضرت عبدالعظیم به سوی خراسان حرکت می کند در سبزوار ، در کوشک با حاجی ملاقات می کند وسپس روز بعد به منزل او می رود

مرد عارف تا اواسط بیرونی از شاه استقبال به عمل می آورد و سپس او را به اتاق مخصوص خود که با بوریا مفروش بوده راهنمائی می کند در ضمن مذاکرات مختلف ، شاه از حاجی می خواهد که دعای خیری در حقّش بنماید وی پاسخ می دهد من در تمام اوقات مؤ منین را دعا می کنم شاه می گوید : دلم می خواهد در حق من دعائی مخصوص بفرمائید مرد عارف دست بسوی پروردگار خویش دراز کرده ومی گوید : ( خدایا پادشاه اسلام را رعیّت پرور کن ) در بین این مذاکرات آن پیشخدمت وارد اطاق می شود

صاحب اسرار با نظر راءفت توجهی به او نموده و می فرماید : ( فرزند ، اگر چه سلام آن مرد را که در بین راه تهرن وحضرت عبدالعظیم ایستاده بود به من نرسانیدی اما بدان که سلام او به من رسید )

شاه با کمال تعجّب جریان را از پیشخدمت سؤ ال می کند وقتی پس از ملاقات پیشخدمت صدق قضیّه را عرض می کند ناصر الدین شاه سخت متعجب می شود وبیش از پیش به این مرد بزرگ علاقه مند می گردد( 7 )

( 8 ) ( مقام سید محمد باقر قزوینی )

در احوال سید جلیل الشاءن صاحب مقامات عدیده ( محمد باقر بن احمد حسینی قزوینی ) در ( نجم الثاقب ) در حکایت نور ودوّم نقل فرموده که :

( امام عصر ) ارواحنا له الفداه او را خبر داد به اینکه ترا علم توحید روزی خواهد بود بعد از این بشارت شبی در خواب دید دو ملک بر او نازل شدند ودر دست یکی از آن دو چند لوح است که در آن چیزی نوشته و در دست دیگری ترازوئی است پس در هر کفه ترازو لوحی را می گذاشتند وبا هم موازنه می کردند آنگاه آن دو لوح متقابل رابه من نشان می دادند ومن آنها را می خواندم تا در آخر الواح دیدم ، ایشان عقیده هر یک از اصحاب پیغمبر واصحاب ائمهعليه‌السلام را با عقیده یکی از علماء امامیّه از سلمان وابوذر تا آخر نوّاب اربعه واز کلینی و صدوقین وشیخ مفید وسید مرتضی وشیخ طوسی تا دایی او علامه بحر العلوم وبعد از ایشان از علماء رضوان الله علیهم مقابله می کنند :

سید فرموده بود پس در این خواب بر عقائد جمیع امامیّه از صحابه واصحاب ائمهعليه‌السلام وبقیه علماء امامیّة ، مطلع شدم وبر اسراری از علوم که اگر عمر من عمر نوح بود ودر پی این گونه معرفت می رفتم به عشر از اعشار آن مطلع نمی شدم احاطه نمودم( 8 )

( 9 ) ( مرض طاعون )

جناب ( سید مهدی قزوینی ) نقل کرد : برای من که دو سال قبل از آمدن طاعون در عراق ومشاهد مشرفه در سنه 1246 ه ق ما را به آمدن مرض طاعون خبر داد وبرای هر یک از ما که از نزدیکان وی بودیم دعا نوشت ومی فرمود : آخرین کسی که به مرض طاعون خواهد مُرد ، من خواهم بود وبعد از من مرض طاعون رفع خواهد شد

چون ( حضرت امیر المؤ منین )عليه‌السلام به او خبر داده بود و در خواب به او این کلام را فرموده ( بِکَ یَخْتَمَ یا ولدی )

ودر آن طاعون خدمتی به اسلام واسلامیان کرد که عقول متحیّر می ماند ایشان متکفّل تجهیز وتکفین جمیع اموات شهر وخارج شهر بود که بیش از چهل هزار نفر بودند و بر همه نماز می خواند وبرای بیست ، سی نفر یک نماز می خواند یک روز بر هزار نفر یک نماز خواند وبعد هم همان طور شد که ایشان فرموده بود بعد از ایشان مرض طاعون برداشته شد

( 10 ) ( ای باد ساکن شو )

( سید مهدی قزوینی ) چنان بود که احتیاط می کرد که کسی دستش را ببوسد ومردم منتظر بودند که به حرم بیاید ، چون به حرم مشرّف می شد اگر دستش رامی بوسیدند ملتفت نمی شد ونیز شیخ مرحوم در مستدرک نقل فرموده از جناب آقا سید مهدی که یک وقتی با جماعتی از صلحاء وعلماء در سفینه ای بودند که ناگاه باد سختی وزیدن گرفت که کشتی به تلاطم درآمد ومردم ترسان وهراسان شدند

مردی زیاد وحشت می کرد ومتوسل به ائمه می شد وگریه می کرد ولی جناب سیّد مانند کوهی نشسته بود چون اضطراب آن مرد را دید فرمود : از چه می ترسی ؟ همانا باد ورعد وبرق تمامی مطیع امر الهی می باشد پس گوشه عبای خود را جمع کرد واشاره به سوی باد کرد مثل آنکه مگس را دور کند فرمود : ای باد ساکن باش ! پس باد ساکن شد وکشتی قرار گرفت( 9 )

( 11 ) ( توسل به قرآن )

ثقه عدل جناب ( حاج محمد حسن ایمانی ) سلمه الله تعالی فرمودند :

زمانی امر تجارت پدرم مختل شد وگرفتار بدهکاری های زیاد ونبودن قدرت اداء آنها شد در آن هنگام مرحوم ( حاج شیخ جواد بیدآبادی ) از اصفهان به قصد شیراز حرکت نمود وچون آن بزرگوار مورد علاقه شدید پدرم بود در شیراز به منزل ما وارد میشدند به والد خبر رسید که آقا به قصد شیراز حرکت کرده اند وبه آباده رسیده اند

مرحوم پدرم گفتند : در این هنگام شدّت گرفتاری ما ، آمدن ایشان مناسب نبود چون ایشان به زرقان می رسند پنج تومان به کرایه مرکب اضافه می نمایند ومرکب تندرویی کرایه می کنند که بلکه قبل از ظهر روز جمعه به شیراز برسند وغسل جمعه را قبل از ظهر بجا بیاورند که قضا نگردد ( چون آن بزرگوار سخت مواظب مستحبات بودند خصوصاً غسل جمعه که از سنن اکیده است )

خلاصه پیش از ظهر جمعه وارد منزل شدند در حین ملاقات پدرم فرمودند : بی موقع وبی مناسب نیامده ام شما از امشب باتمام اهل خانه شروع کنید به خواندن سوره مبارکه انعام به این تفصیل که بین الطلوعین مشغول قرائت سوره شوید وآیه( وربک الْغَنّیَّ ذُوالرحمة ) را تا آخر دویست و دو مرتبه تکرار کنید ( به عدد اسماء مبارکه ربِّ ومحمّدصلى‌الله‌عليه‌وآله‌وسلم وعلیعليه‌السلام )

پس حمّام رفتند وغسل جمعه کردند وبه منزل مراجعت فرمودند وما از همان شب شروع کردیم به قرائت ، پس از دو هفته فرج شد و از هر جهت رفع گرفتاری ها گردید وتا آخر عمر مرحوم پدرم در کمال رفاه بودند( 10 )

( 12 ) ( میرزای شیرازی وزائر خراسانی )

جناب ( آقای سید عبدالله توسّلی ) نقل کرد که :

زائری از اهل خراسان دو الاغ خرید وبا عیال واطفالش به قصد تشرف به کربلای معلّی حرکت کرد به یعقوبیّه که رسید ، یک الاغ با خورجینش را دزد برد ، مخارج سفرش در میان آن خورجین بود ، این بیچاره اطفال را سوار الاغ کرد وخودش با عیالش پیاده مشرّف شدند به سامراء

بعد از زیارت عسکریینعليه‌السلام به خدمت مرحوم ( آیت الله حاج میرزا حسن شیرازی ) رحمه الله علیه مشرّف شد درب منزل ، ( آخوند ملا عبدالکریم ) ملازم مرحوم میرزا به او گفت : تو فلان کس خراسانی هستی که الاغت را دزد برده ؟

گفت : بلی او را آورد خدمت میرزا در حالی که جمعیّت زیادی در خدمت میرزا بودند میرزا تا آن مرد را دید او را نزدیک طلبید وبیست وپنج قرآن به او داد و فرمود : پسرت به مکّه مشرّف شده وشنیده که تو با عیال واطفال به کربلا مشرّف شده ای ، جهت مخارج تو صد تومان بدست یک حاجی خراسانی داده به کربلای معلّی مشرف می شوی و در ایوان ( حضرت سیدالشهداء ) آن شخص خراسانی را ملاقات خواهی کرد وصد تومان را به تو خواهد داد و این بیست و پنج قران به جهت مخارجت از اینجا تا کربلااست آن شخص خراسانی متعجبانه از خدمت مرحوم میرزا بیرون شد و به کربلا رفت ، میان ایوان شخصی از اهل خراسان را دید ، بعد از گفتگو به او گفت : الا ن میان حرم مطهّر یکی از حاجی های خراسانی که از مکه مراجعت نموده سراغ تو را می گیرد هنوز حرفش تمام نشده بود که آن حاجی از حرم بیرون آمد ودر ایوان این شخص را دید و شناخت وصد تومان را که پسرش فرستاده بود به او داد آن مرد خراسانی نزدیک بود که از کثرت تحیّر دیوانه شود( 11 )

( 13 ) ( تو زنده خواهی ماند )

( فاضل عراقی ) در ( دار السلام ) از ( محقق رشتی ) واو از فرزند عارف جلیل القدر وعالم متبحّر ( حاج سید علی شوشتری ) نقل می کند که :

در سال 1260 مرض وبا در نجف اشرف بروز کرد اواسط شب پدرم حاج سید علی شوشتری به این مرض مبتلا شد چون حال او را پریشان دیدم از ترس آنکه مبادا فوت کند وشیخ مرتضی از ما مؤ اخذه کند که چرا برای عیادت به او اطلاع نداده ایم چراغی روشن نمودم که به منزل شیخ برویم واو را مطلع سازیم ، پدرم متوجّه شده گفت کجا می روید ؟

عرض کردیم به منزل شیخ

گفت : شما نروید شیخ خودش الا ن تشریف می آورد

لحظه ای نگذشت که شیخ به اتفاق خادمش ملا رحمت الله تشریف آمد سید را مضطرب وپریشان دید به او گفت : مضطرب نباش خوب می شوی انشاء الله

سید عرض کرد : از کجا می فرمائید ؟

فرمود : من از خدا خواسته ام که تو بعد از من باشی وبر جنازه من نماز بخوانی

گفت : چرا این را خواستی ؟

فرمود : حال که شد و به اجابت نیز رسید پس قدری نشست وسؤ ال وجواب ومطایبه وشوخی با هم کردند بعد شیخ تشریف برد

فردا در درس فرمود : می گویند سید علی مریض است هر کس از طلاب می خواهد به عیادت او برود با من بیاید ، پس با جمعی از طلاّب تشریف آورد مثل کسی که هیچ خبری ندارد احوال سیّد را می پرسید

من خواستم عرض کنم که شما دیشب اینجا بودید ناگاه سید انگشت به دندان گذاشت واشاره کرد ، من هم سکوت کردم

سید حالش خوب شد تا شیخ از دنیا رفت واو طبق وصیّت شیخ بر جنازه اش نماز خواند( 12 )

( 14 ) ( حاجی کلباسی و باران )

مرحوم ( حاج ملا اسماعیل سبزواری ) در کتاب ( جامع النّورین ) می نویسد :

یادم می آید در زمان مرحوم ( حاجی کلباسی ) یک سال باران نیامد ( منوچهر خان معتمد الدوله ) آمد خدمت حاجی عرض کرد : مردم استدعا می کنند که سرکار به دعای باران تشریف ببرید حاجی متعذّر شدند که من پیرم و قوت رفتن ندارم

( معتمد الدّوله ) عرض کرد : تخت روان برای شما می فرستم که در آن بنشینید و تشریف بیاورید آن مرحوم فرمودند : آخر با تخت غصبی به دعای باران رفتن وطلب باران نمودن چه مناسبت دارد وآیا خداوند آن دعا را مستجاب می کند ؟

آقا محمد مهدی پسر مرحوم حاجی عرض کرد : خودمان تخت برای شما می سازیم وچوب هم در خانه داریم آقا فرمود : عیبی ندارد پس فرستادند نجار آمد تخت را ساخت آنگاه در میان شهر جار کشیدند که از روز شنبه مردم روزه بگیرند که روز دوشنبه با حال روزه به همراه حاجی به دعای باران حاضر شوند پس مردم روزه گرفتند و در روز موعود اجتماع کرده آمدند حاجی بر روی تخت نشست اطراف تخت را گرفتند و به طرف تخت فولاد بردند از آن طرف ارامنه اصفهان هم آمدند صف کشیدند و کتابهای انجیل را باز کردند از طرف دیگر یهودی های اصفهان هم تورات را برداشته آمدند ، مرحوم حاجی برگشت نگاهی کرد دید ارامنه یک طرف صف کشیده اند ، یهودی ها از یک سمت ، سرش را برهنه نموده به سوی آسمان بلند کرد و عرض کرد : خدایا ابراهیم محاسنش را در اسلام سفید کرده امروز مرا پیش یهودی ها ونصاری خجالت مده که یک دفعه ابر آمد ودر همان ساعت باران شروع شد( 13 )

( 15 ) ( سید مرتضی کشمیری )

ونیز جناب سید مزبور نقل فرمود : از جناب ( علم الهدی ملایری ) که فرمود : در اوقات اقامت در نجف اشرف برای تحصیل علوم دینیه چندی برای معیشت در مضیقه بودم تا آنکه روزی برای تدارک نان برای عیال هیچی نداشتم از خانه بیرون رفتم و با حالت حیرت وارد بازار شدم و چند مرتبه از اوّل بازار تا آخر بازار رفتم و آمدم و به کسی هم اظهار حال خود نمی کردم پس با خود گفتم در بازار این طور آمد و رفت کردن زشت است ، لذا از بازار خارج شدم تا نزدیک خانه حاج سعید رسیدم ، ناگاه مرحوم ( حاج سید مرتضی کشمیری ) اعلی اللّه مقامه را دیدم به من که رسید ابتداء فرمود : ترا چه می شود ؟

جدّت امیر المؤ منین نان جو می خورد و گاهی دو روز هیچ نداشت پس مقداری از گرفتاری های آنحضرت را برای من فرمود و مرا تسلیت داد وامر به صبر کرد وفرمود : صبر کن البته فرج می شود و باید در نجف زحمت کشید ورنج برد

پس از آن چند فلس ( پول رائج آن زمان ) در جیبم ریخت وفرمود : آن را شماره نکن و هر چه می خواهی خرج کن ! ایشان رفتند و من آمدم بازار و از آن پول نان و خورش گرفته و به منزل بردم تا چند روز از آن پول نان و خورش می گرفتم

با خود گفتم حال که این پول تمام نمی شود و هر وقت دست به جیب می کنم پول موجود است خوب است بر عیال توسعه بدهم ، پس در آن روز گوشت خریدم ، عیالم گفت : معلوم می شود برایت فرج حاصل شده ؟

گفتم : بلی گفت : پس مقداری پارچه برای لباس ما تدارک کن پس به بازار رفتم و از بزّازی مقداری پارچه که خواسته بودند خریدم ودست در جیب کرده مقداری پول بیرون آورده و در جلوی بزاز ریختم وگفتم قیمت پارچه ها را بردار اگر زیاد آمد به من بده واگر کسر آمد من به تو می دهم

بزّاز پول ها را شمرد بدون کم و زیاد مطابق آمد و بیش از یک سال حال من این بود و از آن پول خرج می کردم وبه کسی هم اطلاع ندادم تا آنکه روزی برای شستن ، لباس خود را بیرون آوردم و از اینکه آن پول را از جیبم بیاورم غفلت کردم واز خانه بیرون رفتم موقع شستن لباس یکی از فرزندانم دست در جیب کرده آن پول را بیرون آورده به مصرف مخارج همان روز رساندند وتمام شد( 14 )

نیز سید مزبور از ( شیخ حسین حلاوی ) شاگرد مرحوم سید کشمیری نقل کرد که گفت : در نظر داشتم با دختر ( سید محسن عاملی ) ازدواج کنم از سید استاد خواستم استخاره کند جناب سید قدری تاءمل کرد پس فرمود خوش ندارم علویه با غیر علوی ازدواج کند چون چنین فرمود از استخاره منصرف شدم( 15 )

( 16 ) ( مرحوم بید آبادی )

مرحوم ( بید آبادی ) اعلی الله مقامه به قصد تشرف به مدینه منوّره از طریق بوشهر به شیراز تشریف آوردند و قریب دو ماه توقف کردند در آن ایام بین عموم طبقات مردم دو دستگی ایجاد شده بود ، یعنی : مشروطه خواهان و استبداد طلبان

مرحوم بیدآبادی به مسئله اصلاح ذات البین وجلوگیری از فساد وتفرقه اهمیّت زیادی می دادند و در این اختلاف هم زیاد کوشش فرمود حتی شخصاً به منزل مرحوم علامه ( حاج شیخ محمد باقر اصطهباناتی ) که از طرفداران مشروطه بود تشریف بردند وهر چه کوشیدند این غائله را برطرف نمایند سودی نداد

پس از آن ناگهان عازم حرکت از شیراز شدند وهر چه اصرار کردیم که توقف نمایند نپذیرفت وفرمود : به زودی در این شهر آتش فتنه روشن می شود و در آن عده ای کشته و خونها ریخته می گردد

آن وقت حرکت کردند وچند نفر از اخیار در خدمتشان حرکت کردند از آن جمله مرحوم ( حاج سید عباس ) و ( آقا میرزا محمد مهدی حسن پور ) که هر دو از اصحاب مسجد جامع بودند که برای من نقل کردند که تا دشت ارژن در خدمت آقای بیدآبادی بودیم آنجا به ما فرمودند : در شیراز آتش فتنه روشن شده و حاج شیخ محمد باقر اصطهباناتی با عده ای دیگر کشته گردیدند واهل بیت شما ناراحتند و باید شما برگردید لذا ما دو نفر با آن چند نفر دیگر به شیراز برگشتیم وصدق فرمایش آن بزگوار را دیدیم( 16 )

( 17 ) ( صدقه وحفظ مال )

ونیز ( آقای ایمانی ) نقل کرد که : ( حاج غلامحسین ملک التّجار ) گفت : در سفر مکّه که ( آقای بیدآبادی ) هم همسفر ما بودند راهزنان اموال زیادی از حجاج بردند ومرض وبا هم شروع شد وهمه ترسناک بودند

مرحوم بیدآبادی فرمود : هر کس بخواهد از خطر محفوظ بماند باید مبلغ 140 یا 1400 هر کس به قدر توانائیش صدقه بدهد ، من سلامتی او را توسط ( حضرت حجت ) عجل الله فرجه از خدا مسئلت می کنم و سلامتی او را ضمانت می کنم ، آن مبلغ در آن زمان زیاد بود عده ای پرداختند وعده ای ندادند

پس آقای بیدآبادی آن اموال را در بین حجاج که اموالشان را دزد برده بود تقسیم کرد هر که آن مبلغ را داده بود محفوظ ماند وهر که نداده بود هلاک شد از آن جمله همشیره زاده و کاتبم بودند که آن صدقه را ندادند ومردند( 17 )

( 18 ) ( استخاره نجات بخش )

ونیز ( آقای ایمانی ) فرمود : در سفری که از اصفهان به شیراز می خواستیم مراجعت کنیم خدمت ( آقای حاجی بید آبادی ) مشرف شدیم فرمودند : ( جناب میرزای محلاتی ) به من نوشته اند ایشان را از دعا فراموش کرده ام سلام مرا به ایشان برسانید وعرض کنید من شما را از دعا فراموش نکرده ام چنانچه در آن شب که سه خطر بزرگ به شما متوجّه شد و من از ( حضرت ولی عصر عجل الله فرجه ) سلامتی شما را خواستم وخداوند شما را حفظ کرد

آقای ایمانی فرمودند : پس از رسیدن به شیراز پیغام آقای بید آبادی را به جناب میرزا رساندیم ، فرمود : درست است در همان شب تنها به منزل می آمدم زیر طاق که رسیدم یک نفر ایستاده بود تا مرا دید عطسه ای عارضش شد پس سلام کرد و گفت : استخاره ای بگیر

با تسبیح استخاره ای گرفتم بد بود

گفت : یکی دیگر بگیر آنهم بد بود ، گفت : یکی دیگر بگیر آنهم بد آمد ، پس دست مرا بوسید وعذرخواهی کرد وگفت : مرا وادار کرده بودند که شما را امشب با این اسلحه بکشم چون شما را دیدم بی اختیار عطسه عارض من شد پس به واسطه عطسه مردّد شدم ، گفتم استخاره می گیرم اگر خوب بیاید می کشم وتاسه مرتبه استخاره بد آمد دانستم که خدا راضی نیست وشما را نزد خدا منزلتی است( 18 )

( 19 ) ( شفای مریض )

جناب آقای ایمانی نقل فرمودند که :

جناب ( حسین آقا مژده ) ( عمه زاده آقای ایمانی ) سلمه الله با والده اش هر دو سخت مریض و مشرف به موت شدند ، مرحوم حاج بید آبادی تشریف آوردند وفرمودند :

یکی از این دو مریض باید برود و من شفای حسین آقا را از خداوند خواسته ام واو خوب خواهد شد

بعد از این فرمایش همان شب والده حسین آقا مرحومه شد وحسین آقا را خداوند شفا داد( 19 )

( 20 ) ( با حال جنابت )

شوهر همشیره مرحوم ( حاج شیخ جواد بیدآبادی ) از ( مشهدی احمد آشپز ) که دکانش در محله بیدآباد بود نقل کرد : که یک روز در حال جنابت بودم و نتوانستم غسل نمایم فوری غذا برداشتم به منزل حاج شیخ محمد جواد بیدآبادی بردم

ایشان پس از جواب سلام فرمود : چرا غسل نکرده به درب دکانت آمده ای دیگر این طور عمل نکن وغذائی که آورده ای ببر

گفت : من فکر کردم که ایشان حدس زده اند و حدسش مطابق با واقع شده ، یک روز مخصوصاً غسل نکرده و به حال جنابت آمدم درب دکّان وبرای شیخ غذا بردم ایشان مرا صدا کردند و در گوشم فرمودند : نگفتم غسل نکرده درب دکانت میا چرا این طور کردی برو غذا را هم ببر من نمی توانم این غذا را بخورم( 20 )

( 21 ) ( حمّام لازم تر بود )

. . آقای رضوی فرمود : در ایامی که مرحوم بیدآبادی به شیراز تشریف آورده بودند ، یک روز من محتلم شده بودم به قصد حمام از منزل خارج شدم ، دیدم ( حاج شیخ محمد باقر شیخ الاسلام ) عازم خدمت آقای بید آبادی هستند به من فرمود : شما هم بیائید به خدمت آقا برویم

من حیا کردم که بگویم عازم حمامم بالا خره همراه ایشان به زیارت آقا مشرف شدیم وقتی وارد بر ایشان شدیم ، اول آقا شیخ الاسلام با آقا مصافحه کرد بعد من که رفتم مصافحه کنم ، آهسته در گوشم فرمود : ( حمام لازمتر بود ) من از اطلاع ایشان بخود لرزیدم و با شرمساری برگشتم

آقا شیخ الاسلام فرمود چرا می روی ؟

مرحوم بید آبادی علیه الرحمه فرمود : بگذارید برود کار لازم تری دارد. ( 21 )

( 22 ) ( برو غسل کن )

در قصص العلماء نوشته مرحوم ( سید عبدالکریم ) از قول پدرش ( آقا سید زین العابدین لاهیجی ) نقل کرده که فرموده :

در اواخر عمر استاد بزرگ ( آقا باقر بهبهانی ) من در نجف تحصیل می کردم ، آقای بهبهانی از کثرت پیری به درس حاضر نمی شد ولی یک درس شرح لمعه به عنوان تیمّن وتبرّک در منزلش می فرمود ما چند نفر به درس حاضر می شدیم

از قضا روزی مرا احتلام عارض شد ، ونمازم قضا شد وقت درس هم رسید فکر کردم که اول به درس حاضر شوم بعد برای غسل به حمام بروم ، پس وارد مجلس شدیم

آقا به اطاق درس تشریف آورد ومثل هر روز با خوشروئی و بشاشت به همه توجه والتفات فرمود وتوجهی به من کرد ، ناگهان قیافه اش تغییر پیدا کرد و گرفته شد ، بعد فرمود : امروز درس تعطیل است ، آقایان بروند به کارهای دیگرشان برسند

طلاب حرکت کردند من هم حرکت کردم خواستم از اطاق خارج شوم اشاره فرمود که شما بنشینید من نشستم وقتی همه رفتند واطاق خلوت شد فرمود : همانجا که نشسته ای زیر فرش مقداری پول هست آن را بردار برو حمّام غسل کن واز این بعد با حال جنابت در چنین مجلسی حاضر مشو( 22 )

( 23 ) ( صدای برخیز ! )

مرحوم سید ( محمد علی قاضی طباطبائی ) درباره عبادت وتهجد مرحوم شیخ ( محمد حسین آل کاشف الغطاء ) می نویسد :

( شیخ ما ، محقق متتبع تهرانی در مقدمه ای که با خط خود بر کتاب ( صحائف الابرار ) نوشته چنین آورده است : بخوبی تا کنون به یادم مانده که شیخ محمد حسین آل کاشف الغطا به شیخ ما ( علامه نوری ) قدس نفسه اظهار داشت : خواب بر من غلبه می کند و بعضی شبها برای نافله شب برنمی خیزم شیخ نوری با عتاب به او گفت : چرا ؟ چرا ؟ برخیز ! برخیز !

سالها از این قضیه گذشت وشیخ نوری وفات کرد ، پس از سالها روزی با شیخ محمد حسین نشسته خاطرات خوش گذشته را بازگو می کردیم ، شیخ محمد حسین گفت : هر شب پیش از سحر صدای شیخمان مرحوم نوری ( برخیز ! برخیز ! ) در گوشم می پیچد و مرا برای اداء نماز شب بیدار می کند( 23 ) )

( 24 ) ( شرط سید )

نقل شده ( ناقل آقای صدر اراکی ) از مرحوم ( حاج شیخ عبدالکریم حائری ) علیه الرحمه که فرمود :

زمانی که من در اراک بودم برای چند نفر درس می گفتم در میان شاگردها سیدی بود که می دانستم درس را خوب درک نموده و درست می فهمد من از او خوشم آمد و دوست داشتم که او را یک روز نهار دعوت کنم تا آن که روزی به او گفتم که شما یک روز برای صرف نهار به منزل ما تشریف بیاورید

گفت : قبول می کنم با این شرط که چیزی به غذای معمولی همه روزه خودتان اضافه نکنید من هم قبول کردم ، وقرار شد روز جمعه بیاید وتا چند روزی به روز جمعه مانده بود ، اتفاقاً من یادم رفته بود و فراموش کردم دعوت ایشان را ، و ایشان روز جمعه آمدند

ما آن روز برای نهار نان با پیاز داشتیم من دیدم این غذا مناسب مهمان نیست ناچار مقداری پول امانت در نزدم بود از آن دادم دو سیخ کباب از بیرون خریده وآوردند میان سفره نهادند ولی آن آقا از آن کبابها هیچ نخورد من تعارف کرده گفتم از این کبابها میل فرمائید

گفت : یا شیخ ! من با تو شرط کردم که بر غذای حاضری خود نیفزائید تو چرا به آن شرط عمل نکرده ای و از پول امانت مردم دادی کباب خریدی ؟

بالاخره نان با پیاز خورد واز آن کبابها نخورد و رفت بعد از آن من هر چه کردم آن آقا را دیگر ندیدم و نفهمیدم که کی بود و کجا رفت ؟ وچگونه دانست آن پول امانت است ؟ !( 24 )