شبکه فرهنگی الحسنین (علیهما السلام)

قاتل علی علیه السلام، تیره بخت‌ترین امّت

عن جابر بن عبدالله، قال: رَسُول اللهصلى‌الله‌عليه‌وآله لعلیعلیه‌السلام :

مَن أشْقَی الثَّمودِ؟ قالَ: مَن عَقَر النّاقَةَ. قالَ: فَمَنْ أشْقی هذِهِ الامَّةِ؟ قالَ: اللهُ أعْلَمُ. قالَ: قاتِلُکَ.

از جابر بن عبدالله نقل است که رسول خداصلى‌الله‌عليه‌وآله به علیعلیه‌السلام فرمود:

می‌دانی تیره بخت‌ترین کسی که در قوم ثمود بود کیست؟ گفت: آنکه پای ناقه صالحعلیه‌السلام را قطع کرد. حضرت پرسید تیره بخت‌ترین امت من کیست؟ گفت: الله اعلم (خدا داناتر است) فرمود: کسی‌که تو را به قتل می‌رساند.[77]

[توضیح: قوم ثمود افرادی سرکش و مغرور بودند؛ پیامبر آنها حضرت صالحعلیه‌السلام هر چه آنها را نصیحت کرد، اثر نبخشید. از آن حضرت معجزه خواستند او به اذن خدا در دل کوه ناقه‌ای (شتر ماده‌ای) بیرون آورد؛ آنها به جای اینکه معجزه الهی را بپذیرند، آن ناقه را پی کردند و کشتند، آنها برای پی کردن و کشتن ناقه، فردی شقاوتمند و بی‌رحم به نام «قدار بن سالف» را بدین کار گماشتند و او با یک ضربت شمشیر، شتر را پی کرد، و به عنوان «شقی‌ترین فرد گذشتگان» لقب گرفت و سه روز پس از این ماجرا، بر اثر عذاب الهی، به هلاکت رسیدند.»

شرح در تفسیر نمونه، ج 27، ص 61 و 62، الگوی آسمانی، ص 35؛ معارف و معاریف، ج 3، ص 1383.]

زینت علی علیه‌السلام

عن عمّار بن یاسر: قال رسول اللهصلى‌الله‌عليه‌وآله :

یا عَلِیُّ، إنَّ اللهَ تَعالی قَدْ زَیَّنَکَ بِزِینَةٍ لَمْ تُزَیَّنُ العِبادُ بِزینَةٍ أحَبُّ إلَی اللهِ تَعالی مِنْها، هِیَ زینَةُ الأبْرارِ عِنْدَ اللهِ عَزَّوَجَلَّ: الزُّهْدُ فِی الدُّنْیا، فَجَعَلَکَ لا تَزْرَا مِنَ الدُّنْیا شَیْئاً وَ لاتَزْرَا الدُّنْیا مِنْکَ شَیْئاً وَ وَهَبَ لَکَ حُبَّ المَساکِینَ، فَجَعَلَکَ تَرْضی بِهِمْ أتباعاً، وَ یَرْضُونَ بِکَ إماماً.

از عمّار بن یاسر روایت شده که رسول خداصلى‌الله‌عليه‌وآله فرمود:

ای علی! خدای متعال تو را به زینتی آراسته است که هیچ بنده‌ای به زیوری چنین مزین نگشته و خدا آن را بیش از هر زینت دیگری دوست دارد و آن زهد در دنیاست که زینت نیکوکاران در نزد خدای با عزت و جلال است.

پس تو را طوری قرار داده که نه ازدنیا دست تو را می‌گیرد و نه دنیا چیزی از تو به دست می‌آورد. خدا در وجود تو علاقه به مساکین را عطا کرد، پس تو را طوری قرار داده که راضی شدی که رهبر آنها باشی

و آنان نیز به پیشوایی چون تو خشنودند.[78]

صاحب حوض کوثر

عن أبی هریرة و جابر بن عبدالله، قالا: قال رسول اللهصلى‌الله‌عليه‌وآله‌وسلم

عَلیُّ بْنُ أبی طالِبٍ صاحبُ حَوْضِی یَوْمَ الْقِیامَةِ.

از ابو هریره و جابر بن عبدالله نقل شده است که گفتند: رسول خداصلى‌الله‌عليه‌وآله فرمود:

در روز قیامت صاحب حوض من علی بن ابی‌طالب خواهد بود.[79]

نخستین مسلمان

عن أنس، عن رسول اللهصلى‌الله‌عليه‌وآله :

صَلَّتِ المَلائِکَةُ عَلَیَّ وَ عَلی عَلِیِّ بْنِ أبی طالِبٍ سَبْعَ سِنینَ، وَ ذلِکَ أنَّهُ لَمْ تُرْتَفَعْ شَهادَةُ أنْ لا إلهَ إلّا اللهُ إلَی السَّماءِ إلّا مِنّی وَ مِنْ عَلِیٍّ.

انس نقل کرده که رسول خداصلى‌الله‌عليه‌وآله فرمود:

فرشتگان الهی مدت هفت سال بر من و علی‌بن ابیطالب درود می‌فرستادند. و این در زمانی بود که هنوز شعار توحید و کلمه لا اله الا الله جز از من و علی به آسمان بر نمی‌خاست.[80]

علی علیه‌السلام برادر پیامبر صلی الله علیه و آله

عن عبدالله بن عمر. قال رسول اللهصلى‌الله‌عليه‌وآله :

عَلِیٌ أخی فِی الدُّنْیا وَ الآخِرَةِ.

از عبدالله بن عمر روایت است که گفت: رسول خداصلى‌الله‌عليه‌وآله‌وسلم فرمود:

علی برادر من است در این جهان و سرای دیگر.[81]

برادر و وزیر پیامبر صلی الله علیه و آله

قال رسول اللهصلى‌الله‌عليه‌وآله‌وسلم :

أخی وَ وَزیری، وَ خَیْرُ مَنْ أتَرَکُ بَعْدی، یَقْضی دینی، وَ یُنْجِزُ وَعْدی عَلِیُّ بْنُ أبی طالِب.

رسول خداصلى‌الله‌عليه‌وآله فرمود:

برادر و وزیر، و بهترین شخصی که بعد از خود می‌گذارم و دین مرا تأدیه کرده و وعده‌هایم را عملی می‌سازد، علی بن ابی‌طالب است.[82]

راه علی علیه‌السلام حق است

عن عمّار بن یاسر، سمعنا رسول اللهصلى‌الله‌عليه‌وآله یقول:

عَلِیُّ مَعَ الْحَقُّ وَ الْحَقُّ مَعَ عَلِیٍّ، لا یَفْتَرِقانِ حَتّی یَرِدا عَلَیَّ الْحَوْضَ یَوْمَ القِیامَةِ.

عمّار بن یاسر گفت: شنیدم رسول خداصلى‌الله‌عليه‌وآله فرمود:

علی با حق است و حق با علی است؛ این دو از یکدیگر جدا نمی‌شوند تا در رستاخیز در کنار حوض کوثر بر من درآیند.[83]

کینه‌های پنهان

عن علیعلیه‌السلام :

بَیْنَما رَسُولُ اللهِصلى‌الله‌عليه‌وآله‌وسلم آخِذٌ بِیَدی، وَ نَحْنُ نَمْشی فی بَعْضِ سکَکِ المَدینَةِ، إذْ أتَیْنا عَلی حَدیقَةٍ، فَقُلْتُ: یا رَسولَ اللهِ، ما أحْسَنَها مِنْ حَدیقَةٍ! قالَ: لَکَ فی الجَنَّةِ أحْسَنُ مِنْها. ثُمَّ مَرَرْنا بِاخْری فَقُلْتُ: یا رَسُولَ اللهِ، ما أحْسَنَها مِنْ حَدیقَةٍ! قالَ: لَکَ فِی الْجَنَّةِ أحْسَنُ مِنْها. حَتَّی مَرَرْنا بِسَبْعِ حَدائِقَ، کلُّ ذلِکَ أقُولُ: ما أحَسْنَهَا! وَ یَقُوُل: لَکَ فِی الجَنَّةِ أحْسَنُ مِنْها.

فَلَمّا خَلا لَهُ الطَّریقُ اعْتَنَقَنی، ثُمَّ أجْهَشَ باکِیاً. [قالَ: قُلْتُ: یا رَسُولَ اللهِ، مَا یُبْکیکَ؟ قالَ: ضَغائِنُ فی صُدُورِ أقْوامٍ لا یُبْدُونَها لَکَ إلّا مِنْ بَعْدی

قالَ: قُلْتُ: یا رَسُولَ اللهِ، فی سَلامَةٍ مِنْ دینی؟

قالَ: فی سَلامَةٍ مِنْ دینِکَ.

علیعلیه‌السلام می‌گوید:

روزی به اتفاق رسول خدا در حالی که دست مرا در

دست خود داشت در بعضی از کوچه‌های مدینه می‌رفتیم. از کنار باغی گذشتیم. عرضه داشتم یا رسول الله! این باغ چه زیبا است! فرمود: باغی که در بهشت برای تو مهیّا شده از این زیباتر است. سپس قدم زنان به باغ دیگری رسیدیم، گفتم: ای پیامبر خدا،صلى‌الله‌عليه‌وآله این باغ نیز زیبا است!

فرمود: باغ تو در بهشت زیباتر از آن است.

تا اینکه از هفت باغ گذشتیم در همه آنها من همان سخن پیشین را و آن حضرت همان پاسخ را تکرار کردیم. هنگامی که به پایان راه رسیدیم پیامبرصلى‌الله‌عليه‌وآله مرا در آغوش گرفت و سخت بگریست.

عرضه داشتم: ای پیامبر خداصلى‌الله‌عليه‌وآله ، چرا می‌گریی؟

فرمود: از کینه‌هایی که در سینه گروهی علیه تو نهفته شده و آشکار نمی‌کنند مگر پس از آنکه مرا از دست بدهند.

پرسیدم: آیا من بر سلامت دینم خواهم بود؟

فرمود: بله در سلامت دینت می‌مانی.[84]

پدرم فدای شهید تنها!

عن عائشة: رَأیْتُ النَّبِیصلى‌الله‌عليه‌وآله‌وسلم الْتَزَمَ عَلِیّاً وَ قَبَّلَهُ وَ یقُول:

بِأبیِ الوَحیدُ الشهیدُ، بأبی الوحیدُ الشهیدُ.

از عایشه نقل شده است که گفت: رسول خداصلى‌الله‌عليه‌وآله را دیدم که علی را به خود چسبانده و می‌بوسید و می‌فرمود:

پدرم فدای آن شهید تنها باد، پدرم فدای شهید تنها.[85]

هم‌درجه پیامبر صلی الله علیه و آله

عن علیعلیه‌السلام : ان رسول اللهصلى‌الله‌عليه‌وآله أخذ بید حسن و حسین فقال:

مَنْ أحَبَّنیَ وَ أحَبَّ هذَیْنِ وَ أباهُما وَ أمَّهُما کانَ مَعِیَ فی دَرَجَتی یَوْمَ القِیامَةِ.

از علیعلیه‌السلام روایت است که رسول اکرمصلى‌الله‌عليه‌وآله دست حسن و حسین را گرفت و فرمود:

هر کس مرا و این دو نفر و پدر و مادرشان را دوست داشته باشد، در روز قیامت با من در یک رتبه خواهد بود.[86]

[توضیح: این بدان جهت است که هر کس مردمی را دوست داشته باشد با آنها محشور می‌شود.]

پرسش در قیامت

عن أبی برزة: قال رسول اللهصلى‌الله‌عليه‌وآله :

لاتَزُولُ قَدَما عَبْدٍ حَتی یُسْألَ عَنْ أرْبَعَةٍ:

عَنْ جَسَدِهِ فیما أبْلاهُ، وَ عُمْرِهِ فیما أفْناهُ، وَ مالِهِ مِنْ أیْنَ إکْتَسَبَهُ وَ فیما أنْفَقَهُ، وَ عَنْ حُبِّ أهْلِ البَیْتِ.

فَقیلَ: یا رَسُولَ اللهِ، فَما عَلامَةُ حُبِّکُمْ؟

فَضَرَبَصلى‌الله‌عليه‌وآله‌وسلم بِیَدِهِ عَلی مِنْکَبِ عَلیٍ عَلَیْهِ‌السَّلامُ.

ابن برزه روایت کرده که رسول خداصلى‌الله‌عليه‌وآله فرمود:

هیچ بنده‌ای [روز قیامت گام از گام بر نمی‌دارد تا از چهار چیز بازخواست شود: از جسدش که در چه راهی آن را فرسوده، از عمرش که آن را در چه راهی صرف نموده، از مالش که از کجا آورده و در چه راهی خرج کرده، و از دوستی با ما اهل بیت [که در دل پرورده یا نه؟]

سؤال شد: ای رسول خدا! نشانه دوستی با شما [پس از شما] چیست؟

پیامبر خداصلى‌الله‌عليه‌وآله دست خود را بر شانه علیعلیه‌السلام [که کنارش ایستاده بود] زد.[87] دوست علیعلیه‌السلام مؤمن و دشمنش منافق است

عن أبی‌ذر: سمعت رسول اللهصلى‌الله‌عليه‌وآله یقول لعلیعلیه‌السلام :

إنَّ اللهَ أخَذَ مِیثاقَ المُؤْمِنینَ عَلی حُبِّکَ، وَ أخَذَ مِیثاقَ المُنافِقینَ عَلی بُغْضِکَ. وَ لَوْ ضَرَبْتَ خَیْشُومَ المُؤْمِنِ ما أبْغَضَکَ، وَ لَوْ نَثَرْتَ الدَنانِیرَ عَلی المُنافِقِ ما أحَبَّکَ. یا عَلِیُّ، لایُحِبُّکَ إلّا مُؤْمنٌ، وَ لایُبْغِضُکَ إلّا مُنافِقٌ.

از ابوذر روایت است که گفت: شنیدم رسول خداصلى‌الله‌عليه‌وآله به علیعلیه‌السلام فرمود:

خداوند به دوستی تو از مؤمنان پیمان گرفته و نیز بر دشمنی تو از منافقان پیمان گرفته و اگر تو (با شمشیرت) بر بینی مؤمنی ضربه وارد کنی تو را دشمن نخواهد داشت و دل آزرده نخواهد شد. و چنانچه دینارها را به پای منافق بریزی تو را دوست نخواهد داشت.

ای علی! تو را دوست نمی‌دارد مگر مؤمن (به خدا و رسول) و با تو دشمنی نمی‌کند مگر دورو و منافق.[88]

به دوستی علی عليه‌السلام فرزندانتان را بشناسید

قال رسول اللهصلى‌الله‌عليه‌وآله - فی صفة علیعلیه‌السلام -:

یا أیُّهَا النّاسُ، إمْتَحِنُوا أوْلادَکُمْ بِحُبِّهِ، فَإِنَّ عَلِیّاً لا یَدْعُو إلی ضَلالَةٍ وَ لایَبْعُدُ عَنْ هدیً، فَمَنْ أحَبَّهُ فَهُوَ مِنْکُمْ، وَ مَنْ أبْغَضَهُ فَهُو لَیْسَ مِنْکُمْ.

رسول خداصلى‌الله‌عليه‌وآله در صفت علیعلیه‌السلام فرمود:

ای مردم! فرزندانتان را به دوستی علیعلیه‌السلام آزمایش کنید، زیرا علی به گمراهی نمی‌خواند، و کسی را از هدایت دور نمی‌نماید، هر فرزندی او را دوست داشت از شماست (حلال زاده است) و هر فرزندی او را دشمن داشت، از آن شما نیست (نامشروع است).[89]

راهنمایی پیامبر صلی الله‌علیه‌وآله

قال الإمام الحسنعلیه‌السلام :

أرْسَلَ رَسُولُ اللهِصلى‌الله‌عليه‌وآله‌وسلم إلَی الأنْصارِ فَأتَوْهُ، فَقالَ لَهُمْ: یا مَعْشَرَ الأنْصارِ، ألا أدُلُّکُمْ عَلی ما إنْ تَمَسَّکْتُمْ بِهِ لَنْ تَضِلُّوا بَعْدَهُ؟

قالُوا: بَلی یا رَسُولَ اللهِ. قالَ: هذا عَلِیٌّ، فَأحِبُّوهُ بِحُبّی وَ کَرِّمُوهُ لِکَرامَتی، فَإنَّ جِبْرَئیلَ عَلَیْهِ‌السَّلامُ أمَرَنِی بِالَّذی قُلْتُ لَکُمْ عَنِ اللهِ عَزَّوَجَلَّ.

امام حسنعلیه‌السلام فرمود:

رسول خداصلى‌الله‌عليه‌وآله‌وسلم پیکی به سوی انصار فرستاد و آنان را فرا خواند، انصار اجابت کردند. حضرت به آنان فرمود:

ای گروه انصار! آیا می‌خواهید شما را به چیزی راهنمایی کنم که اگر به آنان چنگ زنید، هرگز گمراه نشوید؟

گفتند: یا رسول الله بفرمایید.

فرمود: این شخص علی (بن ابی‌طالب) است، او را به سبب محبت و دوستی با من، دوست بدارید و او

را به گرامیداشت من، گرامی بدارید؛ زیرا این گفته را خدای عزّوجل به من فرمان داد تا به شما بگویم.[90]

بیت رفیع علی و فاطمه علیهما السلام

عن أنس بن مالک و بردة:

قَرَأ رَسُولُ اللهِصلى‌الله‌عليه‌وآله‌وسلم هذِهِ الآیَةَ: (فِی بُیُوتٍ أذِنَ اللهُ أنْ تُرْفَعَ)، فَقامَ إلَیْهِ رَجُلٌ فَقالَ: أیُّ بُیُوتٍ هذِهِ یا رَسُولَ اللهِ؟

قالَ: بُیُوتُ الأنْبِیاءِ.

فَقامَ إلَیْهِ ابُوبَکْرٍ، فَقالَ: یا رسولَ اللهِ، هَذا الْبَیْتُ مِنْها؟- لَبَیْتُ علیٍّ وَ فاطِمةَ- قالَ: نَعَمْ مِنْ (أفاضِلِها).

از انس بن مالک و بریده نقل شده است که گفتند:

پیامبر اکرمصلى‌الله‌عليه‌وآله این آیه شریفه (فی بیوت اذن الله ان ترفع [توبه/ 36]) را در جمع یاران تلاوت فرمود، یکی از آن میان برخاست و گفت: کدامین خانه‌ها مورد نظر است یا رسول الله؟ حضرت پاسخ داد: خانه‌های انبیاء الهی.

ابوبکر برخاست و اشاره به خانه علی و فاطمه کرد و گفت: ای رسول خدا! آیا این خانه هم شامل این بیوت می‌باشد؟

حضرت جواب فرمود: بلی این خانه جزء

شرافتمندترین و با فضیلت‌ترین آن خانه‌ها می‌باشد.[91]

توصیه درباره علی علیه‌السلام

قال رسول اللهصلى‌الله‌عليه‌وآله :

مَن سَرَّهُ أنْ یَحْیا حَیاتی وَ یَمُوتَ مَماتی وَ یَسْکُنَ جَنَّةَ عَدْنٍ غَرَسَها رَبّی فَلْیُوالِ عَلِیّاً مِنْ بَعْدی وَلْیُوالِ وَلِیَّهُ، وَلْیَقْتَدِ بِالْأئِمَّةِ مِنْ بَعْدی، فَإنَّهُمْ عِتْرَتی، خُلِقُوا مِنْ طینتی، رزِقُوا فَهْماً وَ عِلْماً، وَ وَیْلٌ لِلْمُکَذِّبینَ بِفَضْلِهِمْ مِنْ أمَّتی، القاطِعینَ فیهِمْ صِلَتی، لا أنا لَهُمُ اللهُ شَفاعَتی.

رسول خداصلى‌الله‌عليه‌وآله‌وسلم فرمود:

هر که بدین دلشاد است که چون من زیست کند، و چون من بمیرد، و در بهشت عدن که پروردگار درختان آن را غرس کرده است جای گیرد، بایستی بعد از من از علی هواداری کند و هوادار هواداران او باشد، و از امامان پس از من پیروی کند؛ زیرا آنان عترت من هستند، از سرشت من آفریده شده‌اند و فهم و علم روزی آنان ساخته‌اند. پس بدا بر تکذیب کنندگان از امت من که پیوند مرا درباره آنان بگسلد، خداوند شفاعت مرا شامل حالشان نگرداند.[92]

خداوند، دل علی علیه‌السلام را به ایمان آزموده است

عن أمیر المؤمنینعلیه‌السلام :

جاءَ سُهَیْلُ بنُ عَمْرو إلی رَسُولِ اللهِصلى‌الله‌عليه‌وآله فَقالَ: یا مُحَمَّدُ، إنَّهُ قَدْ خَرَجَ إلَیْکَ اناسٌ مِنْ أرِقّائِنا لَیْسَ بِهِمْ لِلدّینِ تَعَبُّداً فَارْدُدْهُمْ عَلَیْنا. فَقالَ ابُوبَکْرٍ وَ عُمَرْ: صَدَقَ یا رَسُولَ الله. فَقَالَ النَّبیُّصلى‌الله‌عليه‌وآله : لَنْ تَنْتَهُوا یا مَعْشَرَ قُرَیْشٍ حَتّی یَبْعَثَ اللهُ عَلَیْکُمْ رَجُلًا مِنّی امْتَحَنَ اللهُ قَلْبَهُ لِلْإیمانِ یَضْرِبُ رِقابَکُمْ عَلَی الدّینِ وَ أنْتُمْ مُتَجَفِّلُونَ عَنْهُ اجْفالَ النِّعَمِ. فَقالَ ابُوبَکرٍ: أنَا هُوَ یا رَسُولَ اللهِ؟

قالَ: لا.

قالَ عُمَرُ: أنَا هُوَ یا رَسُولَ اللهِ؟

قالَ: لا، وَ لِکَنَّهُ خاصِفُ النَّعْلِ.

قالَ: وَ کانَ فی کَفِّ عَلِیٍّ نَعْلٌ یَخْصَفُها لِرَسُولِ اللهِصلى‌الله‌عليه‌وآله

از علیعلیه‌السلام نقل شده که فرمود:

سهیل بن عمرو [همراه عده‌ای از قریشیان مکه نزد رسول خداصلى‌الله‌عليه‌وآله آمد و عرض کرد:

یا محمد! گروهی از فرزندان، برادران و بردگان ما نزد تو آمده‌اند. آنان نه به دلیل علاقه به دین و نه برای فهم واندیشه آمده‌اند (به عبارت دیگر) نسبت به دین، هیچ التزام و تعبدی ندارند آنان را به سوی ما بازگردان.

ابوبکر و عمر بر سخنان او صحه گذاشتند اما نبی اکرمصلى‌الله‌عليه‌وآله‌وسلم فرمود: ای گروه قریش! شما هرگز به اصلاح نمی‌رسید تا آن که کسی را به سویتان گسیل دارم که خداوند، دلش را به ایمان آزموده است تا شما را بر اساس آموزه‌های دینی گردن زند و شما همچون شترمرغ سرکش از او فرار می‌کنید و طغیان می‌ورزید.

ابوبکر گفت: آیا آن مرد که می‌گویید منم ای پیامبر خدا؟

فرمود: خیر.

عمر گفت: آن کس منم ای پیامبر خدا؟

فرمود: آن مرد همان اصلاح کننده کفش است.

سهیل بن عمر گوید: در دست علی کفش رسول خداصلى‌الله‌عليه‌وآله بود که آن را وصله می‌کرد.[93]

علم علی علیه‌السلام

قال أبو سعید الخدری: سألت رسول اللهصلى‌الله‌عليه‌وآله عن قولِ اللهِ تَعالی: «وَ مَنْ عِنْدَهُ عِلْمُ الْکِتابِ»؟ قال:

ذاکَ أخی عَلِیُّ بْنُ أبی طالِبٍ.

از ابوسعید خدری روایت شده که گفت: من درباره آیه شریفه(و من عنده علم الکتاب) (و کسی که علم کتاب نزد اوست) از پیامبر اکرمصلى‌الله‌عليه‌وآله سؤال کردم، حضرت فرمود:

آن شخص برادرم علی بن ابی‌طالب است.[94]

حکمت امام علی علیه‌السلام

عن حمید بن عبدالله بن یزید المدنی: ذکر عند النبیصلى‌الله‌عليه‌وآله قضاء قضی به علی بن أبی‌طالب، فأعجب النبیصلى‌الله‌عليه‌وآله ، فقال:

الْحَمْدُ لله الَّذی جَعَلَ فینا الحِکْمَةَ أهْلَ الْبَیْتِ.

از حمید بن عبدالله بن یزید مدنی روایت شده: علی قضاوتی کرده بود و در نزد رسول خداصلى‌الله‌عليه‌وآله سخن از آن قضاوت رفت، رسول اکرمصلى‌الله‌عليه‌وآله بسیار خوشحال شد و فرمود:

حمد و سپاس ویژه خداوندی است که حکمت را در ما خاندان قرار داد.[95]

رسول خداصلى‌الله‌عليه‌وآله‌وسلم در مبارزه است با دشمن علیعلیه‌السلام

عن أبی هریرة: نظر النبیصلى‌الله‌عليه‌وآله إلی علی و حسن و حسین و فاطمة علیهم السلام، فقال:

أنَا حَرْبٌ لِمَنْ حارَبَکُم، وَسِلْمٌ لِمَنْ سالَمَکُمْ.

از ابوهریره روایت است که گفت: رسول خداصلى‌الله‌عليه‌وآله به علی و حسن و حسین و فاطمهعليهم‌السلام - که بر آنان درود خدا باد- نگریست و فرمود:

من در جنگم با کسی که با شما در جنگ باشد و آشتی هستم با هر که با شما در صلح و سلامت باشد.[96]

اولین از اولوا الامر

قال أمیر المؤمنینعلیه‌السلام : قال رسول اللهصلى‌الله‌عليه‌وآله :

شُرَکائِیَ الَّذینَ قَرَنَهُمُ‌اللهُ بِنَفْسِهِ وَ بی وَأنْزَلَ فیهِمْ: «یا أیُّهَا الَّذینَ آمَنُوا أطیعُوا اللهَ وَأطِیعُوا الرَّسُولَ» الآیةَ، فَإنْ خِفْتُمْ تَنازُعاً فی أمْرٍ فَأرْجِعُوهُ إلیَ اللهِ وَ الرَّسُولِ وَ اوُلِی الأمْرِ، قُلْتُ: یا نَبِیِّ اللهِ، مَنْ هُمْ؟

قالَ: أنْتَ اوَّ لُهُمْ.

امیر مؤمنانعلیه‌السلام فرمود: نبی مکرمصلى‌الله‌عليه‌وآله فرمود:

شرکای من آنان‌اند که پروردگار به خود و من، نزدیکشان ساخته و در خصوص ایشان این آیت را فرو فرستاده (ای ایمان آورندگان! از خدا اطاعت کنید و از رسول خدا نیز فرمانبرداری نمایید) تا آخر آیه. پس اگر از درگیری و کشمکش بیمناک شدید آن را به خدا و رسول و اولوالامر ارجاع دهید.

گفتم: ای رسول خداصلى‌الله‌عليه‌وآله اولوا الامر کیان‌اند؟

فرمود: تو اولین‌شان هستی.[97]

وصی رسول خدا صلی الله علیه و آله

عن ابن عباس: قال رسول اللهصلى‌الله‌عليه‌وآله لعبد الرحمن بن عوف:

یا عَبْدَالرَّحْمنِ، أنْتُمْ أصْحابی وَ عَلِیُّ بْنُ أبی طالبٍ مِنّی وَ أنَا مِنْ عَلِیٍّ، فَهُوَ بابُ عِلْمیَ وَ وَصیّی، وَ هُوَ وَ فاطِمَةُ وَ الْحَسَنُ وَ الْحُسَیْنُ هُمْ خَیْرُ الأرْضِ عُنْصُراً وَ شَرَفاً وَ کَرَماً.

از ابن عباس، روایت شده که گفت: رسول خداصلى‌الله‌عليه‌وآله به عبدالرحمن بن عوف فرمود:

ای عبدالرحمن! شما ملازمان و همراهان من هستید و علی بن ابی‌طالب از من است و و من از او هستم. او باب علم من و وصی من است. او و فاطمه و حسن و حسین بهترین اهل زمین هستند در اصالت و شرافت و کرامت.[98]

پیشی گیرندگان

عن ابن عباس عن النبیصلى‌الله‌عليه‌وآله قال:

السبقُ ثَلاثَةٌ: السابِقُ إلی مُوسی، یُوشَعُ بْنِ نُون وَ السّابِقُ إلی عیسی، صاحِبُ یاسین، وَ السابِقُ إلی مُحَمَّدٍصلى‌الله‌عليه‌وآله‌وسلم عَلِیُّ بْنُ ابِی طالِبٍ.

ابن عباس از رسول اعظمصلى‌الله‌عليه‌وآله نقل کرده است که حضرت فرمود:

سبقت جویان خلق [در ایمان به پیامبران سه نفرند: کسی که به سوی موسی سبقت گرفت و او یوشع بن نون است. و پیشی‌گیرنده در امت عیسی صاحب یاسین است. و سبقت گیرنده در امت محمدصلى‌الله‌عليه‌وآله ، علی‌بن ابی‌طالب است.

[نکته 1: مراد از سابقون، کسانی هستند که در پذیرش دین حق از دیگران پیشی گرفتند.

نکته 2: مناوی گفته: راستی این چه فضیلت بزرگی برای علی علیه‌السلام است و چه بسیار صفات برجسته‌ای است که در او وجود داشت و دیگران از آن برخوردار نبودند.][99]

برترین انسان‌ها

قال رسول اللهصلى‌الله‌عليه‌وآله :

خَیرُ رِجالِکُمْ عَلِیُّ بْنُ أبی‌طالِبٍ، وَ خَیْرُ شَبابِکُمْ الحَسَنُ وَ الْحُسَیْنُ، وَ خَیْرُ نِسائِکُمْ فاطِمَةُ بِنْتُ مُحمدٍ صَلَّی اللهُ عَلَیْهِمْ.

رسول خداصلى‌الله‌عليه‌وآله فرمود: بهترین مردان شما علی‌بن ابی‌طالب، و بهترین جوانانتان حسن و حسین هستند، و بهترین بانوان شما دخت محمدعليهم‌السلام است.[100]

بهترین انسان

عن حذیفة: قال رسول اللهصلى‌الله‌عليه‌وآله :

عَلِیٌّ خَیْرُ الْبَشَرِ فَمَنْ أبی فَقَدْ کَفَرَ.

از حذیفه نقل است که گفت: رسول خداصلى‌الله‌عليه‌وآله فرمود:

علی، برترین انسان است؛ هر که نپذیرد، کافر است.[101]

نخستین مسلمان

عن سلمان الفارسی قال رسول اللهصلى‌الله‌عليه‌وآله :

أوَّ لُکُمْ وارِداً عَلَیَّ الْحَوْضَ أوَّ لُکُمْ اسْلاماً عَلِیُّ بْنُ أبی‌طالبٍ.

از سلمان فارسی نقل شده است که گفت: رسول خداصلى‌الله‌عليه‌وآله فرمود:

اولین فردی که در کنار حوض کوثر بر من وارد می‌شود نخستین کسی است که اسلام آورد و او علی بن ابی‌طالب است.[102]

هم‌نشینان پیامبر صلی الله‌علیه‌وآله در بهشت

عن ابن مردویه: قال رسول اللهصلى‌الله‌عليه‌وآله :

فی الجَنَّةِ دَرَجَةٌ تُدْعی «الوَسِیلَةَ» فَإذا سَألْتُمُ اللهَ فَاسْألُوا لِیَ الْوَسیلَةَ، قالوُا: یا رَسُولَ اللهِ، مَنْ یَسْکُنُ مَعَکَ فِیها؟ قَال: عَلِیٌّ وَفاطِمَةُ وَالْحَسَنُ وَالْحُسَیْنُ.

از ابن مردویه نقل است که گفت: نبی مکرمصلى‌الله‌عليه‌وآله فرمود:

در بهشت درجه‌ای «وسیله» نام است. پس وقتی که از خداوند چیزی برای من می‌خواهید، «وسیله» را درخواست کنید.

افراد حاضر پرسیدند: چه کسی در جوار شما در آن درجه سکونت خواهد گزید؟ فرمود: علی و فاطمه و حسن و حسین.[103]

اطاعت علی علیه‌السلام، اطاعت پیامبرصلی الله علیه و آله

قال رسول اللهصلى‌الله‌عليه‌وآله :

مَنْ أطاعَنی فَقَدْ أطاعَ اللهَ وَ مَنْ عَصانی فَقَدْ عَصَی اللهَ، وَمَنْ أطاعَ عَلِیّاً فَقَدْ أطاعَنی، وَ مَنْ عَصی عَلِیّاً فَقَدْ عَصانی.

رسول خداصلى‌الله‌عليه‌وآله فرمود:

هر کس از من پیروی نماید در حقیقت از خدا فرمانبری کرده است و هر کس نافرمانی من کند در واقع نافرمانی خدا کرده است و هر کس از علی اطاعت کند، در حقیقت از من پیروی کرده و هر کس از علی نافرمانی کند از من نافرمانی کرده است.[104]

خصال سه گانه

عن سعد، سمعت رسول اللهصلى‌الله‌عليه‌وآله یقول لعلیعلیه‌السلام ثلاث خصال لأن یکون لی واحدة منها أحب إلی من الدنیا و ما فیها، سمعته یقول:

أنْتَ مِنّی بِمَنْزِلَةِ هارُونَ مِنْ مُوسی إلّا أنَّهُ لا نَبِیَّ بَعْدِی وَ سَمِعْتُهُ یَقُولُ: لَاعْطِیَنَّ الرایَةَ غَداً رَجُلًا یُحِبُّ اللهَ وَالرَّسُولَ وَ یُحِبُّهُ اللهُ وَ رَسُولُهُ لَیْسَ بِفَرّارٍ. وَ سَمِعْتُهُ یَقُولُ: مَنْ کُنْتُ مَوْلاهُ فَعَلِیٌّ مَوْلاهُ.

از سعد نقل است که گفت:

سه جمله (خصلت) است که اگر یکی از آنها در من بود از دنیا و آنچه در آن است بیشترش ارج می‌نهادم.

شنیدم پیامبرصلى‌الله‌عليه‌وآله به علی می‌گوید:

منزلت تو به من همان منزلت هارون به موسی است با این تفاوت که دیگر بعد از من نبوت نیست.

و شنیدم در روز فتح خیبر درباره او فرمود:

فردا بیرق جنگ را به کسی خواهم سپرد که خدا و رسول را دوست دارد و خدا و رسول هم او را دوست دارند و هیچ‌گاه به دشمن پشت نمی‌کند و نمی‌گریزد.

و شنیدم فرمود:

هرکس که من مولای اویم علی مولای اوست.[105]

حدیث کساء

قال أمیر المؤمنینعلیه‌السلام :

جَمَعَنا رَسُولُ اللهِصلى‌الله‌عليه‌وآله فی بَیْتِ امِ‌سَلَمَة، أنَا وَفاطِمَةَ وَحَسَناً وَحُسَیْناً، ثُمَّ دَخَلَ رَسُولُ اللهِصلى‌الله‌عليه‌وآله فی کِساءٍ لَهُ، وَأدْخَلْنا مَعَهُ، ثُمَّ ضَمَّنا، ثُمَّ قالَ: اللّهُمَّ هؤُلاءِ أهلُ بَیْتی، فَأذْهِبْ عَنْهُمُ الرِّجْسَ وَطَهِّرْهُمْ تَطْهیراً.

فَقالَتْ امُّ سَلَمَة: یا رَسُولَ اللهِ، فَأنا؟- وَ دَنَتْ مِنْهُ- فَقالَ: أنْتِ مِمَّنْ أنْتِ منْهُ، وَأنْتِ عَلی خَیْرٍ. أعادَ رَسولُ اللهِ، ثَلاثاً یَصْنَعُ ذلِکَ.

امیر مؤمنانعلیه‌السلام فرمود:

رسول خداصلى‌الله‌عليه‌وآله من و فاطمه و حسن و حسین را در بیت ام سلمه گرد آورد و زیر ردای خود رفت؛ ما را هم به زیر عبا برد و در آغوش خود جای داده آن‌گاه فرمود: خدایا! اهل بیت من اینها هستند؛ رجس و ناپاکی را از ایشان زائل فرما و طهارت و پاکی را نصیب آنان قرار ده.

ام سلمه گفت: یا نبی الله! پس من چه؟- و او

نزدیک رسول اقدسصلى‌الله‌عليه‌وآله واقع شده بود.

پیامبر فرمود: تو از همانی که تو از آنی و تو در مسیر خیر هستی [اما از ما اهل بیت و این جماعت پنج تن نیستی رسول خدا این کار را سه بار تکرار نمود.[106]

علی و فاطمه علیهما السلام از من هستند

عن ابن عباس فی حدیث زواج فاطمه و علیعليهم‌السلام : ثم التزمهما [رسول اللهصلى‌الله‌عليه‌وآله فقال:

اللّهُمَّ إنَّهُما مِنّی وَ أنَا مِنْهُما، اللّهُمَّ کَما أذْهَبْتَ عنِّی الرِّجْسَ وَطَهَّرْتَنی فَطَهِّرْهُما.

از ابن عباس در ضمن روایت ماجرای ازدواج علی و فاطمهعليهم‌السلام آمده است:

رسول خداصلى‌الله‌عليه‌وآله زوجین را در بغل گرفت و فرمود:

بار الها! این دو تن از من هستند و من از ایشان هستم همچنان که رجس و پلیدی را از من زدودی این دو را نیز پاک گردان.[107]