شبکه فرهنگی الحسنین (علیهما السلام)

19 - اطاعات از رسول خداصلى‌الله‌عليه‌وآله

50 - رسول خداصلى‌الله‌عليه‌وآله فرمود:

«کلّ أمّتی یدخلون الجنّه إلّا من أبی.» یعنی: «همه امّت من داخل بهشت می شوند، جز آنان که از رفتن به بهشت امتناع کنند.»

اصحاب عرض کردند: «مگر کسی از رفتن به بهشت امتناع می کند؟» رسول خداصلى‌الله‌عليه‌وآله فرمود: «هر کس از من اطاعت نموده باشد، داخل بهشت می شود، و هر کس نافرمانی مرا نموده باشد، از رفتن به بهشت امتناع می نماید.»(1)

20 - نماز و دوری از گناهان کبیره

51 - رسول خداصلى‌الله‌عليه‌وآله نقل نموده که فرمود:

«کسی که نمازهای پنجگانه را اقامه نماید، و از گناهان کبیره هفتگانه پرهیز کند، روز قیامت گفته می شود: "او از هر دری از درهای بهشت می تواند وارد بهشت شود".»

پس شخصی به راوی این حدیث گفت: «آیا شما گناهان کبیره را از رسول خداصلى‌الله‌عليه‌وآله شنیدید؟» او گفت: «آری، گناهان کبیره را رسول خداصلى‌الله‌عليه‌وآله این گونه بیان نمود:

1 - شرک به خدا،

2 - عقوق والدین،

3 - قذف محصنات [ یعنی نسبت زنا دادن به زن های پاکدامن]،

4 - آدم کشی،

5 - فرار از جنگ،

6 - خوردن مال یتیم،

7 - رباخواری.»(2)

21 - خشنود کردن مؤمن

______________________

1- 431) الشّفا بتعریف حقوق المصطفی: 2 / 7.

2- 432) مبسوط: 8 / 15.

52 - رسول خداصلى‌الله‌عليه‌وآله فرمود:

«کسی که برادر دینی خود را خشنود کند، اهل بیت پیامبرصلى‌الله‌عليه‌وآله را خشنود نموده، و کسی که اهل بیت پیامبرعليهم‌السلام را خشنود کند، رسول خداصلى‌الله‌عليه‌وآله را خشنود نموده، و کسی که رسول خداصلى‌الله‌عليه‌وآله را خشنود نماید، خدا را خشنود نموده، و کسی که خدا را خشنود نماید، بر خدای متعال حقّ است که او را داخل بهشت نماید.»(1)

22 - نیت پاک

53 - مرحوم صدوق در کتاب هدایه می فرماید: روایت شده که مردم به سبب نیّت هایشان مخلّد در بهشت، و یا مخلّد در دوزخ می شوند؛ چنان که خداوند می فرماید:( قُلْ کُلٌّ یَعْمَلُ عَلی شاکِلَتِهِ فَرَبُّکُمْ أَعْلَمُ بِمَنْ هُوَ أَهْدی سَبیلاً ) . و امام صادقعليه‌السلام می فرماید: «مقصود از "شاکله" نیّت است.»(2)

23 - چهار خصلت اهل بهشت

54 - رسول خداصلى‌الله‌عليه‌وآله فرمود: «کسی که دارای چهار خصلت باشد، خداوند او را اهل بهشت می نویسد:

1 - کسی که عصمت خود را شهادت به یگانگی خداوند و رسالت من بداند،

2 - کسی که چون خدا به او نعمتی بدهد، بگوید: "الحمد للّه"،

3 - کسی که چون گرفتار گناه شود، بگوید: "استغفر اللّه"،

_____________________

1- 433) رسائل الشّهید الثّانی / 332.

2- 434) الهدایه للصّدوق / 63 ؛ بحارالأنوار: 70 / 212 ح 40 و ج 84 / 381.

4 - کسی که چون مصیبتی بر او وارد شود، بگوید: إنّا للّه و إنّا إلیه

راجعون".(1)

24 - ایمان واقعی

55 - رسول خداصلى‌الله‌عليه‌وآله به حارثه بن مالک فرمود: «چگونه است حال تو؟» عرض کرد: «یا رسول اللّه! مؤمنٌ حقّاً.» رسول خداصلى‌الله‌عليه‌وآله فرمود:

«هر چیزی را حقیقتی است، حقیقت ایمان تو چیست؟»

حارثه گفت: «یا رسول اللّه، نفس خود را از دنیا منع کردم، روزها روزه ام، و شب ها به عبادت بیدارم، و می بینم که عرش خدا برای حساب آماده شده است، و اهل بهشت را می بینم که به زیارت یکدیگر می روند، و اهل دوزخ را می بینم که مانند سگ نعره می زنند.» رسول خداصلى‌الله‌عليه‌وآله فرمود:

«او بنده ای است که خداوند قلب او را نورانی نموده است.»(2)

بهشت با دوستی اهل بیتعليهم‌السلام

رسول خداصلى‌الله‌عليه‌وآله به امیرالمؤمنینعليه‌السلام فرمود:

«دوستی و محبّت تو، در قلب هیچ مؤمنی ثابت و استوار نمی شود، جز آن که خداوند قدم او را بر صراط ثابت خواهد نمود، تا به سبب محبّت ما داخل بهشت شود.»(3)

ابوسعید خدری می گوید: رسول خداصلى‌الله‌عليه‌وآله فرمود:

«خداوند به هر کس محبّت و دوستی اهل بیت مرا عطا کند، خیر دنیا و آخرت را به او عطا نموده است، و شکّی نیست که او اهل بهشت خواهد بود...»(4)

____________________

1- 435) امالی مفید / 76؛ مسائل علیّ بن جعفر / 340.

2- 436) کافی: 2 / 54

3- 437) امالی صدوق / 348؛ بحارالأنوار: 27 / 77.

4- 438) خصال: 2 / 99؛ بحارالأنوار: 27 / 78.

انس بن مالک می گوید: مردی درباره قیامت از رسول خداصلى‌الله‌عليه‌وآله سؤال کرد، رسول خداصلى‌الله‌عليه‌وآله به او فرمود: «برای قیامت چه آماده کرده ای؟»

او گفت: «دوستی خدا و رسول خدا را.» رسول خداصلى‌الله‌عليه‌وآله فرمود:

«هر که را دوست می داری، با او محشور خواهی شد.»(1)

امام صادقعليه‌السلام فرمود:

«کسی که واجبات خدا را انجام بدهد، و از محرّمات خدا پرهیز نماید، و ولایت اهل بیت رسول خداصلى‌الله‌عليه‌وآله را پذیرفته باشد، و از دشمنان خدا بیزار باشد، از هر دری از درهای هشتگانه بهشت می تواند وارد بهشت شود.»(2)

حضرت امام حسینعليه‌السلام به نقل از رسول خدا فرمود:

«از محبّت و ولایت ما فاصله نگیرید، چرا که هر کس با ولایت و محبّت ما خدا را ملاقات کند، با شفاعت ما داخل بهشت می شود.»

سپس فرمود:

«سوگند به آن خدایی که جان من به دست قدرت اوست، هیچ کس از عبادت و عمل خود بهره مند نمی شود، مگر با معرفت به حقّ ما.»(3)

امام حسنعليه‌السلام می فرماید:

«هر کس با قلب خود ما را دوست بدارد، و با دست و زبان خود ما را یاری کند، او در بهشت در آن غرفه ای که ما هستیم با ما خواهد بود، و هر کس ما را با قلب و زبان دوست بدارد، جایگاه او در بهشت یک درجه پایین تر خواهد بود، و هر کس تنها با قلب خود ما را دوست بدارد، و با

______________________

1- 439) امالی ابن الشّیخ / 197؛ بحارالأنوار: 27 / 85

2- 440) امالی صدوق / 283؛ بحارالأنوار: 27 / 88

3- 441) محاسن / 61 ؛ مجالس مفید / 7؛ بحارالأنوار: 27 / 90.

دست و زبان از ما حمایت نکند، او نیز اهل بهشت خواهد بود.»(1)

رسول خداصلى‌الله‌عليه‌وآله فرمود: «هر کس دوست می دارد زندگی و مرگ او همانند زندگی و مرگ ما باشد، و در آن بهشتی که خدا به ما وعده داده است داخل شود، باید ولایت و محبّت علی و فرزندان او را دارا باشد، همانا علی و ذریّه او هرگز شما را از حقّ و هدایت خارج نمی کنند، و داخل باطل نخواهند نمود.»(2)

امیرالمؤمنینعليه‌السلام می فرماید: حبیبم رسول خداصلى‌الله‌عليه‌وآله فرمود: «هر کس دوست می دارد که چون از دنیا می رود، خداوند به او نظر لطف بنماید، و رحمت خود را از او دریغ نکند، باید ولایت تو را پذیرفته باشد، و هر کس دوست می دارد که چون از دنیا می رود، خدا از او خشنود باشد، باید فرزند تو حسنعليه‌السلام را نیز دوست داشته باشد، و هر کس دوست می دارد که چون خدا را ملاقات می کند، خوف و هراسی برای او نباشد، باید فرزند تو حسینعليه‌السلام را نیز دوست بدارد، و هر کس دوست می دارد که چون خدا را ملاقات می کند، خداوند گناهان او را بخشیده باشد، باید علیّ بن الحسینعليه‌السلام را نیز دوست داشته باشد، چرا که او از کسانی است که خداوند درباره آنان می فرماید:( سیماهُمْ فی وُجُوهِهِمْ مِنْ أَثَرِ السُّجُودِ ) ، و هر کس دوست می دارد که چون خدا را ملاقات می کند، قریر العین باشد، باید محمّد بن علیّ باقرعليه‌السلام را دوست داشته باشد، و هر کس دوست داشته باشد خدا را ملاقات کند و نامه او به دست راستش داده شود، باید امام صادقعليه‌السلام را دوست داشته باشد، و هر کس دوست دارد خدا را ملاقات کند و خندان باشد، باید علیّ بن موسی الرّضاعليه‌السلام را دوست داشته باشد، و هر کس دوست دارد

_________________________

1- 442) مجالس مفید / 20؛ بحارالأنوار: 27 / 101.

2- 443) بشاره المصطفی / 108؛ بحارالأنوار: 27 / 106.

خدا را ملاقات کند، و درجات او بالا رفته باشد، و گناهان او مبدّل به حسنات شده باشد، باید محمّد بن علیّ جوادعليه‌السلام را دوست داشته باشد، و هر کس دوست دارد خدا را ملاقات کند، و خداوند حساب او را آسان نماید، و او را داخل بهشتی کند که پهنای آن به اندازه آسمان ها و زمین است، و برای متّقین آماده شده است، باید علیّ بن محمّد هادیعليه‌السلام را دوست داشته باشد، و هر کس دوست دارد خدا را ملاقات کند، و از فائزین و رستگاران باشد، باید حسن بن علیّ عسکریعليه‌السلام را دوست داشته باشد، و هر کس دوست دارد با ایمان کامل و اسلام نیکو، خدای خود را ملاقات کند، باید حضرت حجّه بن الحسن امام منتظرعليه‌السلام را دوست داشته باشد، چرا که این بزرگواران امامان هدایت و نشانه های تقوا هستند، و هر کس آنان را دوست بدارد، و امامت و ولایت شان را بپذیرد، من از ناحیه خداوند برای او ضامن بهشت خواهم بود.»(1)

رسول خداصلى‌الله‌عليه‌وآله فرمود:

«... آگاه باشید، کسی که با دوستی آل محمدعليهم‌السلام بمیرد، همانند عروسی که به زفاف برده می شود، او را به بهشت خواهند برد...»(2)

رسول خداصلى‌الله‌عليه‌وآله فرمود:

«یا علی، جبرئیل درباره تو خبری به من داد که چشم من روشن شد، و قلبم شاد گردید. او گفت: "ای محمّد! خدای تبارک و تعالی فرمود: سلام من را به محمدصلى‌الله‌عليه‌وآله برسان و به او بگو: علی امام هدایت، و چراغ فروزان، و حجّت اهل دنیا، و صدّیق اکبر، و فاروق اعظم است، و من به عزّت خود سوگند یاد کرده ام که احدی از دوستان و کسانی که تسلیم او و اوصیای بعد از او هستند را به آتش نبرم، و سوگند یاد نموده ام که منکرین ولایت و اطاعت او، و اوصیا و فرزندان بعد از او را به بهشت نبرم، و سخن حقّ من این است که جهنّم و دوزخ را از دشمنان او پر خواهم

______________________

1- 444) بحارالأنوار: 27 / 107، از کتاب صفوه الأخبار.

2- 445) بحارالأنوار: 27 / 111.

نمود، و بهشت را نیز از دوستان و شیعیان او پر خواهم نمود.»(1)

امیرالمؤمنینعليه‌السلام فرمود: از رسول خداصلى‌الله‌عليه‌وآله شنیدم که فرمود:

«از خدای خود شنیدم که فرمود: علیّ بن ابی طالب حجّت من بر مردم، و نور بلاد من، و امین من بر علم من می باشد، و کسی که مقام او را پذیرفته باشد، من او را به دوزخ نخواهم برد، گر چه از من نافرمانی نموده باشد، و کسی که منکر مقام او باشد، من او را به بهشت نخواهم برد، گر چه از من اطاعت نموده باشد.»(2)

عبداللّه عمر گوید: از رسول خداصلى‌الله‌عليه‌وآله شنیدم که فرمود:

«کسی که علیعليه‌السلام را دوست بدارد، خداوند نماز و روزه و تهجّد شب، و دعای او را قبول می کند، و به هر رگی که در بدن اوست، در بهشت شهری به او عطا می نماید.» سپس فرمود: «آگاه باشید، هر کس آل محمّدعليهم‌السلام را دوست بدارد، از حساب و میزان و صراط ایمن خواهد بود، آگاه باشید هر کس با دوستی آل محمّد بمیرد، من کفیل و ضامن خواهم بود، که با پیامبران به بهشت برود.» سپس فرمود: «آگاه باشید، کسی که دشمن آل محمّدعليهم‌السلام باشد، روز قیامت بین دو چشم او نوشته می شود: او از رحمت خدا ناامید است.»(3)

رسول خداصلى‌الله‌عليه‌وآله می فرماید: «در شب معراج، چون من داخل بهشت شدم، درختی را دیدم که دارای زیور و حلّه هایی بود، و در پایین آن درخت، اسب های زیبای ابلق بودند و در وسط آن، حورالعین بود، و در بالای آن رضوان قرار داشت. پس به جبرئیل گفتم: "این درخت از کیست؟" جبرئیل گفت: "این

________________________

1- 446) ایضاح دفائن النّواصب / 20؛ بحارالأنوار: 27 / 113.

2- 447) مناقب ابن شاذان از ایضاح دفائن النّواصب / 32؛ بحارالأنوار: 27 / 116.

3- 448) بحارالأنوار: 27 / 120؛ ایضاح دفائن النّواصب / 56

درخت متعلّق به پسر عمّ تو امیرالمؤمنینعليه‌السلام است".»

سپس فرمود: «هنگامی که خداوند دستور می دهد مردم را به بهشت ببرند، شیعیان علیّ بن ابی طالبعليه‌السلام را نزد این درخت می آورند و آنان از زیور و حلّه های آن می پوشند، و بر اسب های ابلق و زیبای بهشتی سوار می شوند، و منادی از طرف خداوند ندا می کند: این ها شیعیان علیّ بن ابی طالبعليه‌السلام هستند، که بر آزار دشمنانشان صبر کردند، و اکنون به این مقام رسیده اند.»(1)

مفضّل می گوید: به امام صادقعليه‌السلام عرض کردم: «اگر علیّعليه‌السلام دوست خود را در قیامت داخل بهشت می کند، و دشمن خود را داخل دوزخ می نماید، مالک دوزخ، و رضوان بهشت، چه می کنند؟!»

امام صادقعليه‌السلام فرمود: «ای مفضّل، مگر نمی دانی که روز قیامت اختیار همه خلایق به دست حضرت محمّدصلى‌الله‌عليه‌وآله است؟»

گفتم: «آری.» فرمود: «پس علیّعليه‌السلام به امر محمّد قسمت کننده بهشت و دوزخ می باشد، و مالک دوزخ و رضوان بهشت، تحت فرمان او خواهند بود.» سپس فرمود: «ای مفضّل، این سخن را نگه دار که از مکنون علم، و اسرار آن می باشد.»(2)

ابن عبّاس می گوید: رسول خداصلى‌الله‌عليه‌وآله به علیّعليه‌السلام فرمود:

«یا علیّ! تو صاحب اختیار بهشت و دوزخ می باشی، و مالک و رضوان فردای قیامت نزد من می آیند، و می گویند: "خدای رحمان از کرم و

_______________________

1- 449) بحارالأنوار: 27 / 120؛ ایضاح دفائن النّواصب / 56

2- 450) بحارالأنوار: 27 / 313؛ مشارق الأنوار / 245.

احسان خود به ما امر نموده که کلیدهای بهشت و دوزخ را تحویل تو بدهیم، و تو آنها را به دست علیّ بن ابی طالب بده"، پس من کلیدهای بهشت و دوزخ را به تو می دهم، و تو مالک بهشت و دوزخ خواهی بود، و آنچه بخواهی انجام می دهی.»(1)

ذکر فضائل امیرالمؤمنینعليه‌السلام و بهشت

سلیم بن قیس گوید: امیرالمؤمنینعليه‌السلام خدمت رسول خداصلى‌الله‌عليه‌وآله بود و من می شنیدم که مردی نزد امیرالمؤمنینعليه‌السلام آمد و گفت: «بهترین فضیلت و منقبت شما از قرآن و از ناحیه رسول خداصلى‌الله‌عليه‌وآله چیست؟» امیرالمؤمنینعليه‌السلام فرمود:

«از قرآن آیه:( أَفَمَنْ کانَ عَلی بَیِّنَهٍ مِنْ رَبِّهِ وَ یَتْلُوهُ شاهِدٌ مِنْهُ ) (2) .»

سپس فرمود:

«شاهد [ حقّانیّت] رسول خداصلى‌الله‌عليه‌وآله من هستم. و مقصود از "من عنده علم الکتاب" در آیه:( وَ یَقُولُ الَّذینَ کَفَرُوا لَسْتَ مُرْسَلاً قُلْ کَفی بِاللَّهِ شَهیداً بَیْنی وَ بَیْنَکُمْ وَ مَنْ عِنْدَهُ عِلْمُ الْکِتابِ ) (3) ، من هستم.»

سپس آیات دیگری که درباره آن حضرت نازل شده بود مانند آیه:( إِنَّما وَلِیُّکُمُ اللَّهُ وَ رَسُولُهُ وَ الَّذینَ آمَنُوا الَّذینَ یُقیمُونَ الصَّلاهَ وَ یُؤْتُونَ الزَّکاهَ وَ هُمْ راکِعُونَ ) ، و آیه:( أَطیعُوا اللَّهَ وَ أَطیعُوا الرَّسُولَ وَ أُولِی الْأَمْرِ مِنْکُمْ ) و آیات فراوان دیگر را بیان نمود.(4) سپس سائل گفت: «یا امیرالمؤمنین، بهترین فضیلت

________________________

1- 451) همان.

2- 452) هود / 17.

3- 453) رعد / 43.

4- 454) مؤلّف گوید: ما آیات مربوط به فضائل امیرالمؤمنینعليه‌السلام را در کتاب «آیات الفضائل» بیان نمودیم، مراجعه شود.

و منقبت شما به فرموده رسول خداصلى‌الله‌عليه‌وآله چیست؟» امیرالمؤمنینعليه‌السلام فرمود:

«منصوب نمودن او مرا به امامت در غدیر خمّ، و تثبیت ولایت من بر مردم به امر الهی، و گفتن: "أنت منّی بمنزله هارون من موسی"، [ و گفتن: "من کنت مولاه فهذا علیّ مولاه]، و این که نزد اصحاب خود به من فرمود: "أبشر یا أخی"، قلت: "بشّرک اللّه بخیر یا رسول اللّه، و جعلنی فداک"، قال: "إنّی لم أسأل شیئاً إلّا أعطانیه، و لم أسأل لنفسی شیئاً إلّا سألت لک مثله، و إنّی دعوت اللّه أن یواخی بینی و بینک ففعل، و سألته أن یجعلک ولیّ کلّ مؤمن من بعدی ففعل".

یعنی: "من تو را بشارت می دهم"، گفتم: "یا رسول اللّه، خدا شما را بشارت به خیر بدهد، و مرا فدای شما نماید"، رسول خداصلى‌الله‌عليه‌وآله فرمود: "من هر چه از خدا خواستم به من عطا نمود، و هر چه برای خود خواستم برای تو نیز خواستم، از او خواستم که تو را بعد از من بر هر مؤمنی ولایت بدهد، و او از من اجابت نمود، و از او خواستم که بین من و تو برادری قرار بدهد، و او از من اجابت نمود".»

امیرالمؤمنینعليه‌السلام می فرماید:

«سخن رسول خداصلى‌الله‌عليه‌وآله که به این جا رسید، آن دو مرد [ یعنی ابابکر و عمر] یکی به دیگری گفت: "مقصود او از درخواست از خدا چه بوده؟ به خدا سوگند یک صاع از خرمای فرسوده که در مشک فرسوده ای باشد، بهتر از خواسته های اوست." سپس گفت: "اگر از خدای خود می خواست، تا ملکی بفرستد، و در مقابل دشمن از او حمایت کند، و یا گنجی بر او نازل می نمود، تا به اصحاب نیازمند خود بدهد، بهتر از خواسته هایی بود که می گوید: از خدای خود هر چه خواستم به من عطا نمود، و هر چه خواستم برای تو نیز خواستم و یا از او خواسته تا علی را برادر او قرار بدهد، و یا به خدای خود گفته: علی را بعد از من ولیّ هر مؤمنی قرار بده!!"»(1)

رسول خداصلى‌الله‌عليه‌وآله فرمود:

«خداوند برای برادرم علیّ بن ابی طالبعليه‌السلام فضائلی قرار داده که عدد آنها را جز او کسی نمی تواند احصا کند، و کسی که فضیلتی از فضائل او را ذکر کند و معتقد به آن باشد، خداوند گناهان گذشته و آینده او را می بخشد، گر چه در قیامت با گناهان جنّ و انس وارد شود، و کسی که فضیلتی از فضائل او را بنویسد، تا آن نوشته موجود باشد، همواره ملائکه برای او استغفار می کنند، و کسی که به فضیلتی از فضائل او گوش فرا دهد، خداوند گناهانی که او با گوش خود انجام داده است را می بخشد، و کسی که به نوشته ای از فضائل او نگاه کند، خداوند گناهانی که او با چشم خود انجام داده است را می بخشد.»

سپس رسول خداصلى‌الله‌عليه‌وآله فرمود:

«نگاه به صورت علیّ بن ابی طالبعليه‌السلام عبادت است، و یاد او [ در مجالس و بین مردم] عبادت است، و ایمان هیچ بنده ای پذیرفته نمی شود، مگر با ولایت و دوستی او و بیزاری از دشمنان او.»(2)

خطیب خوارزمی با سند خود از ابن عبّاس نقل نموده که رسول خداصلى‌الله‌عليه‌وآله فرمود:

«اگر باغستان ها[ی درخت] قلم شود، و دریاها مرکّب شود، و جنّیان حسابگر شوند، و انسان ها نویسنده شوند، نمی توانند فضائل علیّ بن ابی طالب را شماره کنند.»(3)

رسول خداصلى‌الله‌عليه‌وآله فرمود:

«نگاه به صورت علیّ بن ابی طالب، از روی محبّت و اعتقاد به مقام و منزلت او، عبادتی است که اگر تقسیم همه اهل آسمان ها و اهل زمین بکنند، سهم کمترین آنان آمرزش گناهان، و وجوب بهشت برای او خواهد بود.»(4)

_____________________

1- 455) کتاب سلیم / 422، و رواه فی الإحتجاج و تفسیر صافی: 2 / 437.

2- 456) بحارالأنوار: 38 / 196؛ امالی صدوق / 84 ؛ کشف الغمّه / 32 و 33.

3- 457) بحارالأنوار: 38 / 197؛ کشف الحقّ: 1 / 108.

4- 458) بحارالأنوار: 38 / 198؛ امالی صدوق / 217 و 218.

کلیدهای بهشت و دوزخ

در تعدادی از کتب معتبره مانند کافی و علل و امالی شیخ صدوق و امالی شیخ طوسی و غارات و بصائر الدّرجات و غیره نقل شده که روز قیامت خداوند کلیدهای بهشت و دوزخ را در اختیار پیامبر خود حضرت محمّد بن عبداللّهصلى‌الله‌عليه‌وآله قرار می دهد، آن حضرت نیز در اختیار وصیّ و جانشین خود امیرالمؤمنین علیّ بن ابی طالبعليه‌السلام قرار می دهد، از این رو، امیرالمؤمنینعليه‌السلام تقسیم کننده بهشت و دوزخ می شود، دوستان خود را به بهشت می فرستد، و دشمنان خود را به دوزخ روانه می کند، و این برای او یک عزّت و عظمت و افتخار بزرگی خواهد بود.

در بین اهل سنّت نیز شیخ سلیمان قندوزی در کتاب ینابیع المودّه، بابی به نام «مفاتیح الجنّه و النّار بید علیّعليه‌السلام » ثبت نموده و مضمون برخی از روایات کتب شیعه را نقل کرده است. اکنون به روایتی که مرحوم صدوق در کتاب علل الشّرایع با سند متّصل نقل نموده توجّه می کنیم:

مرحوم صدوق در کتاب علل با سند خود از ابوسعید خدری نقل نموده که گوید: رسول خداصلى‌الله‌عليه‌وآله همواره می فرمود: «هنگامی که شما برای من از خداوند درخواستی می کنید، از او بخواهید مقام وسیله را به من عطا فرماید.»

پس ما از آن حضرت سؤال کردیم: «مقام وسیله چیست؟»

فرمود:

«مقام وسیله درجه بهشتی من است، و آن منبری است دارای هزار درجه و بین هر درجه تا درجه دیگر فاصله یک ماه راه است، که اسب تندرو طی کند...»

تا این که فرمود: «در قیامت منبر من بین منبرهای پیامبران نصب می شود، و مانند ماه بین ستارگان می درخشد. در آن روز هر پیامبر و هر صدّیق و هر شهیدی می گوید: "خوشا به حال کسی که صاحب این منبر است"، پس منادی

بین پیامبران و صدّیقین و شهدا و مؤمنین صدا می زند: "این منبر و این درجه مربوط به محمّدصلى‌الله‌عليه‌وآله است."»

ابوسعید خدری می گوید: سپس رسول خداصلى‌الله‌عليه‌وآله فرمود:

«من با نوری و تاجی از ملک و کرامت الهی با ملائکه وارد قیامت می شوم، در حالی که علیّ بن ابی طالب مقابل من است، و لوای حمد به دست اوست و بر آن نوشته شده است: "لا إله إلّا اللّه المفلحون هم الفائزون باللّه"، و چون من و علی بر پیامبران می گذریم، آنان می گویند: "این ها دو ملک مقرّب خدایند"، و چون بر ملائکه می گذریم، می گویند: "اینان دو ملکی هستند که ما تاکنون آنان را ندیده و نشناخته ایم"، و چون بر مؤمنین می گذریم، آنان می گویند: "این ها دو پیامبر مرسل هستند"، و چون من بالای آن منبر قرار می گیرم، و علیّ بن ابی طالب یک درجه پایین تر از من قرار می گیرد، همه پیامبران و اوصیا و مؤمنین به ما نگاه می کنند، و می گویند: "خوشا به حال این دو بنده خدا، چقدر مقامشان در پیشگاه خداوند بلند است".

پس ندایی از ناحیه خداوند می آید که همه پیامبران و اهل محشر می شنوند و خطاب می شود: "این حبیب من محمّد است و این ولیّ من علیّ بن ابی طالب است، خوشا به حال کسانی که در دنیا او را دوست می داشته اند، و وای بر کسانی که او را دشمن می داشته و تکذیب می نموده اند."»

سپس رسول خدا به علیعليه‌السلام فرمود:

«یا علی، در آن روز، هر کس تو را دوست می داشته، با شنیدن این سخن، شادمان می شود، و صورت او نورانی می گردد، و قلب او مسرور خواهد شد، و هر کس دشمن تو بوده، و یا به جنگ با تو برخاسته، و یا حقّ تو را انکار نموده است، صورتش سیاه می شود، و قدم های او می لرزد.»

سپس فرمود:

«آن گاه دو ملک نزد من می آیند، یکی رضوان، خازن بهشت، و دیگری مالک، خازن دوزخ، پس رضوان نزدیک من می آید و می گوید: "السّلام علیک یا رسول اللّه"، و من پاسخ او را می دهم و می گویم: "ای ملک، چقدر تو پاکیزه و معطّر و زیبا و باکرامت هستی، تو کیستی؟" او می گوید: "من رضوان، خازن بهشت هستم، پروردگارم مرا امر نموده: کلیدهای بهشت را به دست شما بدهم، پس شما آنها را از من بگیر"، پس من می گویم: "من از خدای خود قبول کردم و او را بر این نعمت ستایش می نمایم و کلیدهای بهشت را به دست برادرم علیّ بن ابی طالب می دهم، سپس مالک دوزخ نزد من می آید و می گوید: "السّلام علیک یا أحمد"، و من در پاسخ او می گویم: "السّلام علیک أیّها الملک، چقدر تو قبیح المنظر و زشت هستی؟" او می گوید: "من مالک و خازن دوزخ هستم، خداوند مرا امر نموده تا کلیدهای دوزخ را به شما بدهم"، من می گویم: "از خدای خود پذیرفتم و فضل او را ستایش می کنم" و می گویم: "کلیدهای دوزخ را به برادرم علیّ بن ابی طالبعليه‌السلام تسلیم کن"، پس او کلیدهای دوزخ را به علیّ بن ابی طالب می دهد و بازمی گردد، و علیعليه‌السلام مالک بهشت و دوزخ می شود، و در کنار دوزخ می ایستد و مهار دوزخ را در دست می گیرد، در حالی که زفیر دوزخ و حرارت آن بلند می شود و دوزخ به علیّ بن ابی طالب می گوید: "از من دور شو که نور تو شعله های مرا خاموش نموده است"، پس علیعليه‌السلام به دوزخ می فرماید: "آرام بگیر". سپس به او دستور می دهد و می گوید: "این دشمن من است او را بگیر، و این ولیّ من است او را رها کن"، و جهنّم در آن روز بهتر از یکی از غلامان شما از علیّعليه‌السلام اطاعت می کند و امیرالمؤمنینعليه‌السلام او را به طرف راست و چپ می کشد، و جهنّم از همه خلایق نسبت به آن حضرت فرمان بردارتر است.»(1)

مرحوم صدوق در کتاب خصال با سند خود از زید بن ارقم نقل نموده که گوید: رسول خداصلى‌الله‌عليه‌وآله به

____________________

1- 459) علل: 1 / 164.

علیّعليه‌السلام فرمود: «یا علیّ! خداوند به تو نه خصلت داده است، سه خصلت در دنیا و سه خصلت در آخرت و دو خصلت دیگر مربوط به ایمان تو و یک خصلت دیگر مربوط به آزاری است که بر تو وارد می شود، من از آن برای تو هراس دارم. امّا آن سه خصلتی که مربوط به دنیای تو است: همانا تو وصیّ و خلیفه و قاضی دین من هستی. و آن سه خصلتی که مربوط به آخرت تو است: من پرچم خود (لواء الحمد) را به دست تو می دهم، و آدم و فرزندان او روز قیامت زیر لوای من می باشند، و تو درباره کلیدهای بهشت به من کمک خواهی نمود [ و کلیدهای بهشت به دست تو خواهد آمد]، و من حقّ شفاعت خود را به تو می دهم، تا تو در حقّ هر کس که بخواهی شفاعت کنی. و امّا دو خصلتی که مربوط به ایمان تو است، این است که تو بعد از من هرگز کافر و گمراه نخواهی شد. و امّا آن خصلتی که از آن بر تو می ترسم، این است که قریش بعد از من به تو خیانت خواهند نمود، [ و با تو پیمان شکنی خواهند کرد.]»(1) اصبغ بن نباته گوید: هنگامی که بر سر مبارک امیرالمؤمنینعليه‌السلام ضربت خورده بود، من وارد بر آن حضرت شدم. آن حضرت به من فرمود: «ای اصبغ، روزی رسول خداصلى‌الله‌عليه‌وآله در بعضی از کوچه های مدینه مرا غصّه مند دید و چون اندوه در صورت من آشکار بود، به من فرمود: "یا اباالحسن، من تو را مغموم و اندوهگین می بینم، آیا حدیثی برای تو بگویم که پس از آن هرگز اندوهی پیدا نکنی؟" گفتم: "آری"، رسول خداصلى‌الله‌عليه‌وآله فرمود: "چون روز قیامت می شود، خداوند منبری برای من نصب می کند که از منبرهای پیامبران و شهدا بلندتر است، سپس مرا امر می نماید که در بالای آن بروم و تو را نیز امر می کند که یک درجه پایین

____________________

1- 460) خصال / 415.

از من قرار بگیری. سپس دو ملک دیگر را امر می کند تا پایین تر از تو قرار بگیرند و چون ما بر آن منبر قرار می گیریم، اوّلین و آخرین حاضر می شوند و آن ملکی که یک درجه از تو پایین تر است به اهل محشر می گوید: ای مردم، اگر مرا نمی شناسید، من رضوان، خازن بهشت هستم و خداوند از منّت و کرم و فضل و جلال خود مرا امر نموده که کلیدهای بهشت را به حضرت محمّدصلى‌الله‌عليه‌وآله بدهم و آن حضرت به من امر کرده است که آنها را تحویل علیّ بن ابی طالبعليه‌السلام بدهم، پس همه شما آگاه باشید که من به وظیفه خود عمل کردم. سپس آن ملکی که پایین تر از اوست ندا می کند: ای مردم، هر کس مرا نمی شناسد، من مالک دوزخ هستم، و خداوند از منّت و فضل و کرم و جلال خود مرا امر نموده که کلیدهای دوزخ را به حضرت محمّدصلى‌الله‌عليه‌وآله تحویل بدهم، و آن حضرت مرا امر نموده که آنها را تحویل علیّ بن ابی طالبعليه‌السلام بدهم، پس همه شما شاهد باشید که من به وظیفه خود عمل نمودم."»

سپس امیرالمؤمنینعليه‌السلام به اصبغ فرمود:

«در آن هنگام من کلیدهای بهشت و دوزخ را می گیرم. و رسول خداصلى‌الله‌عليه‌وآله به من فرمود: "سپس یا علی، تو به من پناهنده می شوی و اهل بیت تو به تو پناهنده می شوند، و شیعیان تو به اهل بیت تو پناهنده می شوند." پس من از خوشحالی دو دست خود را بر هم زدم و به رسول خداصلى‌الله‌عليه‌وآله گفتم: "آیا به طرف بهشت می رویم؟" رسول خداصلى‌الله‌عليه‌وآله فرمود: "به خدای کعبه سوگند، آری."»(1)

حلقه و کوبه درب بهشت

محمّد فتّال نیشابوری در کتاب روضه الواعظین از رسول خداصلى‌الله‌عليه‌وآله نقل نموده که فرمود: «حلقه و کوبه درب بهشت از یاقوت سرخ است، و صفحه آن از طلا می باشد، و چون کوبه بر صفحه زده می شود، با صدای دلنشین و زیبایی

_____________________

1- 461) بحارالأنوار: 40 / 46؛ انوارالبهیّه / 78.

می گوید: "یا علی".»(1)

مرحوم صدوق در کتاب علل الشّرایع از رسول خداصلى‌الله‌عليه‌وآله نقل نموده که فرمود:

«حلقه درب بهشت از یاقوت سرخ است، و بر صفحه ای از طلا کوبیده می شود و چون حلقه بر صفحه کوبیده می شود، با صدای زیبا و دلنشینی می گوید: "یاعلی".»(2)

عبید بن زراره گوید: از امام صادقعليه‌السلام سؤال شد: «آیا مؤمن حقّ شفاعت پیدا می کند؟» فرمود: «آری.» پس یکی از اهل سنّت گفت: «آیا مؤمن نیازی به شفاعت رسول خداصلى‌الله‌عليه‌وآله دارد؟» امام صادقعليه‌السلام فرمود:

«مؤمنین خطاهایی دارند، و در قیامت احدی بی نیاز از شفاعت حضرت محمّدصلى‌الله‌عليه‌وآله نخواهد بود.»

سپس امام صادقعليه‌السلام فرمود:

«حضرت محمّدصلى‌الله‌عليه‌وآله حلقه درب بهشت را می گیرد و چون درب بهشت را باز می کند در پیشگاه خداوند سجده می نماید و خداوند به او می فرماید: "ای احمد! سر از خاک بردار و شفاعت کن، تا پذیرفته شود، و درخواست کن تا اجابت شود." پس رسول خداصلى‌الله‌عليه‌وآله سر از سجده برمی دارد و هرچه شفاعت می کند، پذیرفته می شود و هر چه می طلبد خداوند به او عطا می نماید.»(3)