شبکه فرهنگی الحسنین (علیهما السلام)

زبیر گفت: «آیا شما گمان می کنید که او به دروغ این حدیث را نقل نموده است؟»

امیرالمؤمنینعليه‌السلام فرمود: «من پاسخی به تو نمی دهم تا نام آن ده نفر را ببری.»

زبیر گفت: «آنان عبارتند از: ابوبکر، عمر، عثمان، طلحه، زبیر، عبدالرّحمان بن عوف، سعد بن ابی وقّاص، ابوعبیده جرّاح و سعید بن عمرو بن نفیل.»

امیرالمؤمنینعليه‌السلام فرمود: «نه نفر را شماره کردی، دهمین آنان کیست؟»

زبیر گفت: «دهمین آنان شما هستید.»

امیرالمؤمنینعليه‌السلام فرمود:

«تو اقرار کردی که من اهل بهشت هستم، امّا من نسبت به آنچه تو برای خود و یاران خود ادّعا نمودی، منکر و کافر هستم.»

زبیر گفت: «آیا شما فکر می کنید که سعید بن عمرو، بر پیامبر خداصلى‌الله‌عليه‌وآله دروغ بسته است؟»

امیرالمؤمنینعليه‌السلام فرمود:

«گمان نیست بلکه به خدا سوگند من یقین دارم که او بر رسول خداصلى‌الله‌عليه‌وآله دورغ بسته است.»

سپس فرمود: «به خدا سوگند، برخی از این نه نفر که تو شماره کردی را من از رسول خداصلى‌الله‌عليه‌وآله شنیدم در تابوتی که پایین جهنّم است در چاه ویل قرار دارند و بر آن چاه صخره سنگی است که هر گاه خداوند بخواهد جهنّم را شعله ور کند، آن صخره را از آن چاه کنار می زند [ و یکباره جهنّم آتش می گیرد] و من این سخن را از رسول خداصلى‌الله‌عليه‌وآله شنیدم و اگر جز این باشد، خدا تو را بر من پیروز نماید و خون من به دست تو ریخته شود، و اگر راست گفته باشم، خدا مرا بر تو و یاران تو پیروز نماید، و خون شما به دست من ریخته شود، و خداوند شما را به سرعت به دوزخ بفرستد.»

پس زبیر با گریه از نزد امیرالمؤمنینعليه‌السلام بازگشت...(1)

مرحوم شیخ مفید نیز در کتاب کافیه از امام صادقعليه‌السلام نقل نموده که فرمود:

«امیرالمؤمنینعليه‌السلام در جنگ جمل به طلحه و زبیر فرمود: "امنای آل محمّدصلى‌الله‌عليه‌وآله و اصحاب عایشه، دختر ابوبکر که اکنون بین شما هستند می دانند، و شما می توانید از آنان سؤال کنید که رسول خداصلى‌الله‌عليه‌وآله فرمود: اصحاب جمل مورد لعنت خدا هستند؛ - و اگر کسی دروغ بگوید و به رسول خداصلى‌الله‌عليه‌وآله تهمت بزند زیانکار است -".»

پس طلحه گفت: «سبحان اللّه، شما گمان می کنی که ما ملعون هستیم؟ در حالی که رسول خداصلى‌الله‌عليه‌وآله فرمود: "ده نفر از اصحاب من اهل بهشت هستند؟» امیرالمؤمنینعليه‌السلام فرمود: «این حدیث سعید بن زید بن نفیل است که در زمان حکومت عثمان نقل می کرد.» سپس فرمود: «من چیزی نمی گویم تا نام آن ده نفر را ببرید...» [ بقیّه حدیث همانند نقل احتجاج ذکر شده است].(2)

کسانی که بهشت برای آنان واجب می شود

1 - کسی که روز عاشورا امام حسینعليه‌السلام را زیارت کند.

امام صادقعليه‌السلام فرمود: «کسی که امام حسینعليه‌السلام را روز عاشورا زیارت کند، بهشت برای او واجب می شود.»(3)

2 - کسی که روز اوّل ماه رجب و یا ماه شعبان را روزه بگیرد.

امام صادقعليه‌السلام فرمود:

_______________________

1- 502) احتجاج: 1 / 237.

2- 503) کافیه شیخ مفید / 25.

3- 504) مصباح شیخ طوسی / 772؛ کامل الزّیارات / 224؛ بحارالأنوار: 101 / 104.

«کسی که روز اوّل ماه شعبان را روزه بگیرد، البتّه بهشت برای او واجب

می شود.»(1)

امام رضاعليه‌السلام فرمود:

«کسی که روز اوّل ماه رجب را برای ثواب و پاداش الهی روزه بگیرد، بهشت برای او واجب می شود.»(2)

3 - کسی که یکی از چهار عمل را انجام دهد.

امام صادقعليه‌السلام فرمود:

«کسی که برای خدا یکی از چهار چیز را انجام بدهد، بهشت برای او واجب می شود:

1 - تشنه ای را سیراب نماید،

2 - گرسنه ای را سیر کند،

3 - برهنه ای را بپوشاند،

4 - بنده مؤمنی را آزاد نماید.»(3)

4 - کسی که یتیمی را سرپرستی و تأمین نماید تا بی نیاز شود.

رسول خداصلى‌الله‌عليه‌وآله به امیرالمؤمنینعليه‌السلام فرمود: «کسی که یتیمی را سرپرستی و تأمین نماید تا بی نیاز شود، بهشت برای او واجب می شود.»(4)

5 - کسی که یک سال در شهری برای خدا اذان بگوید:

امام صادقعليه‌السلام می فرماید: رسول خداصلى‌الله‌عليه‌وآله فرمود: «کسی که در شهری از شهرهای مسلمانان یک سال اذان بگوید، بهشت برای او واجب می شود.»(5)

6 - کسی که گریه یتیمی را ساکن کند.

امام صادقعليه‌السلام فرمود:

«هنگامی که یتیم گریه می کند، عرش خدا به لرزه درمی آید، و خداوند

_____________________

1- 505) همان / 825

2- 506) عیون: 2 / 261.

3- 507) المهذّب ابن برّاج: 2 / 355.

4- 508) همان / 621

5- 509) معتبر علّامه حلّی: 2 / 122.

می فرماید: "چه کسی این بنده مرا - که در کودکی من پدر و مادر را از او گرفته ام - گریان نموده است؟ به عزّت و جلال و ارتفاع مکانم سوگند، هر کس او را آرام کند، بهشت برای او واجب می شود".»(1)

7 - کسی که به نعمت های خدا احترام کند. مرحوم صدوق از امام باقرعليه‌السلام روایت نموده که آن حضرت داخل بیت الخلا شد و چون پاره نانی را دید، آن را برداشت و شست و به دست غلام خود داد و فرمود: «نزد تو باشد تا من بازگردم و آن را بخورم.» و چون آن حضرت بازگشت و به غلام فرمود: «آن نان چه شد؟» غلام عرض کرد: «ای فرزند رسول خدا، من آن را خوردم.» امام باقرعليه‌السلام فرمود: «آن لقمه در شکم هر کس قرار می گرفت، بهشت برای او واجب می شد، پس من تو را آزاد نمودم، چرا که دوست نمی دارم کسی که اهل بهشت است، به من خدمت کند.»(2) 8 - زائر رسول خداصلى‌الله‌عليه‌وآله . رسول خداصلى‌الله‌عليه‌وآله فرمود: «کسی که برای حجّ به مکّه برود و در مدینه مرا زیارت نکند، من در روز قیامت به او جفا خواهم نمود، و کسی که در مدینه به زیارت من بیاید، شفاعت من برای او واجب می شود، و کسی که شفاعت من برای او واجب شود، بهشت برای او واجب خواهد شد.»(3) 9 - کسی که در بین خوردن آب، سه مرتبه «الحمد للّه» بگوید. شهید اوّل در کتاب دروس گوید: روایت شده: کسی که در بین آب خوردن - با آن که اشتهای به نوشیدن آب دارد - سه مرتبه «الحمد للّه» بگوید، بهشت برای او واجب می شود.»(4)

10 - کسی که زندگی سه دختر و یا سه خواهر خود را تأمین نماید.

______________________

1- 510) منتهی المطلب علّامه حلّی: 1 / 466؛ فقیه: 1 / 119؛ وسائل: 2 / 927.

2- 511) همان / 251.

3- 512) دروس شهید اوّل: 2 / 5

4- 513) دروس شهید اوّل: 3 / 46.

رسول خداصلى‌الله‌عليه‌وآله فرمود:

«کسی که زندگی سه دختر و یا سه خواهر خود را تأمین نماید، بهشت برای او واجب می شود.»

گفته شد: «یا رسول اللّه! اگر دو دختر و یا دو خواهر باشد چگونه است؟» فرمود: «بهشت برای او واجب می شود.»

گفته شد: «یا رسول اللّه! اگر یک دختر و یا یک خواهر باشد چگونه است؟» فرمود: «بهشت برای او واجب می شود.»(1)

11 - کسی که در قلب او ترس و امید [ خوف و رجا به طور مساوی] جمع شده باشد، بهشت برای او واجب می شود. امام صادقعليه‌السلام فرمود: «ترس و امید در قلب کسی جمع نمی شود، جز آن که بهشت برای او واجب می شود.»(2)

12 - کسی که سه روز از ماه رجب را روزه بگیرد.

حضرت کاظمعليه‌السلام فرمود: «کسی که سه روز از ماه رجب را روزه بگیرد، بهشت برای او واجب می شود.»(3)

13 - کسی که مؤمنی را غذا بدهد و سیر کند.

امام صادقعليه‌السلام فرمود:

«کسی که مؤمنی را غذا بدهد و سیر کند، بهشت برای او واجب می شود.»(4)

14 - کسی که بر مرگ سه نفر یا دو نفر و یا یک نفر از خویشان و یا فرزندان خود

______________________

1- 514) مهذّب البارع حلّی: 3 / 171؛ کافی: 6 / 6 ح 10.

2- 515) رسائل شهید ثانی / 107.

3- 516) مشارق الشّموس: 2 / 454.

4- 517) حدائق علّامه بحرانی: 22 / 521

صبر کند. رسول خداصلى‌الله‌عليه‌وآله فرمود:

«کسی که مصیبت درگذشت سه نفر از فرزندان خود را ببیند و صبر کند، بهشت برای او واجب می شود.» و فرمود: «کسی که سه نفر یا دو نفر و یا یک نفر از فرزندان و خویشان خود را به خاک بسپارد، و برای خدا صبر کند، بهشت برای او واجب می شود.» و فرمود: «خداوند اطفال مؤمنین را امر می کند تا داخل بهشت شوند، و آنان می گویند: "ما جز با پدران خود داخل بهشت نمی شویم"، پس خداوند جبرئیل را مأمور می کند تا پدران آنان را از بین اهل محشر خارج نماید و با فرزندان خود به بهشت بروند.» و فرمود: «فرزند سقط شده بر در بهشت با حال خشم می ایستد و می گوید: "بهشت نمی روم تا پدر و مادر من قبل از من به بهشت بروند و خداوند پدر و مادر او را می آمرزد و او با آنان به بهشت می رود.»(1)

15 - کسی که گروهی از مسلمانان را از سیل و آتش نجات بدهد.

رسول خداصلى‌الله‌عليه‌وآله فرمود: «کسی که خطر سیل و آتش سوزی را از گروهی از مسلمانان برطرف کند، بهشت برای او واجب می شود.»(2)

16 - گریاندن مردم برای مصائب سیّدالشّهداعليه‌السلام .

امام صادقعليه‌السلام فرمود: «کسی که مردم را بر مصائب امام حسینعليه‌السلام بگریاند، بهشت برای او واجب می شود.»(3)

17 - کسی که با اخلاص، به یگانگی خدا، گواهی بدهد.

امام صادقعليه‌السلام به ابان بن تغلب فرمود:

_________________________

1- 518) کشف الغطا لکاشف الغطا: 1 / 158.

2- 519) جواهر الکلام: 41 / 65

3- 520) رسائل فقهیه شیخ انصاری / 404؛ بحارالأنوار: 44 / 278 و 296.

«کسی که با اخلاص بگوید: "لا إله إلّا اللّه"، بهشت برای او واجب می شود.»

ابان می گوید: به آن حضرت گفتم: «من این حدیث را برای همه اصناف مردم نقل کنم؟» فرمود: «آری.» سپس فرمود: «ای ابان، چون روز قیامت می شود و خداوند اوّلین و آخرین را جمع می کند، همه مردم "لا إله إلّا اللّه" را فراموش می کنند، جز کسانی که ولایت ما را پذیرفته باشند.»(1)

18 - کسی که از عرض و آبروی برادر مسلمان خود دفاع کند.

رسول خداصلى‌الله‌عليه‌وآله فرمود: «کسی که از آبروی برادر مسلمان خود دفاع کند، بدون شکّ بهشت برای او واجب می شود.»(2)

19 - کسی که هنگام مصیبت بگوید: «إنّا للّه و إنّا إلیه راجعون».

امام صادقعليه‌السلام فرمود: «کسی که هنگام مصیبت ملهم شود و به یاد آورد که همه چیز از خداست و همه چیز به او بازمی گردد و بگوید: "إنّا للّه و إنّا إلیه راجعون"، بهشت برای او واجب می شود.»(3)

20 - زیارت حضرت رضاعليه‌السلام [ با معرفت به امامت او].

حضرت رضاعليه‌السلام فرمود: «هر کس [ با معرفت به حقّ من] قبر مرا زیارت کند، بهشت برای او واجب می شود.»(4)

21 - میّتی که سه صف از مسلمانان بر او نماز بخوانند.

رسول خداصلى‌الله‌عليه‌وآله فرمود:

___________________________

1- 521) محاسن: 1 / 33، و ج 2 / 15.

2- 522) ثواب الأعمال / 145.

3- 523) همان / 198؛ وسائل: 3 / 249.

4- 524) وسائل: 19 / 375.

«هیچ مسلمانی نیست که سه صف از مسلمانان بر او نماز بخوانند، جز آن که بهشت برای او واجب می شود.»(1)

22 - کسی که هنگام مرگ «لا إله إلّا اللّه» به او تلقین شود.

رسول خداصلى‌الله‌عليه‌وآله فرمود: «لا إله إلّا اللّه را به اموات خود هنگام مرگ تلقین کنید، چرا که هر کس [ از مؤمنین] هنگام مرگ "لا إله إلّا اللّه" بگوید، بهشت برای او واجب می شود.»

گفته شد: «اگر در حال صحّت بگوید چگونه است؟» فرمود:

«در حال صحّت واجب تر و واجب تر است.»(2)

23 - کسی که آخرین سخن او «لا إله إلّا اللّه» باشد.

رسول خداصلى‌الله‌عليه‌وآله فرمود: «کسی که آخرین سخن او از دنیا "لا إله إلّا اللّه" باشد، بهشت برای او واجب می شود.» و فرمود: «همه اعمال در قیامت، در ترازوی اعمال سنجیده می شود، جز "لا إله إلّا اللّه".»(3)

24 - کسی که در خواب رسول خداصلى‌الله‌عليه‌وآله را ببیند.

رسول خداصلى‌الله‌عليه‌وآله فرمود: «کسی که در خواب مرا ببیند، بهشت برای او واجب می شود.»(4)

25 - کسی که قبر حضرت عبدالعظیم حسنیعليه‌السلام را زیارت کند.

حضرت رضاعليه‌السلام فرمود:

____________________________

1- 525) مستدرک الوسائل: 2 / 292.

2- 526) مستدرک الوسائل: 2 / 125، از قطب راوندی در کتاب لبّ اللّباب.

3- 527) مستدرک: 5 / 365.

4- 528) همان: 6 / 358.

«کسی که قبر عبدالعظیم حسنیعليه‌السلام را زیارت کند، بهشت برای او واجب

می شود.»(1)

26 - کسی که قبر حضرت فاطمه معصومهعليها‌السلام را در قم زیارت کند.

امام صادقعليه‌السلام فرمود: «کسی که قبر فاطمه معصومهعليها‌السلام را در قم [ که حرم ما اهل البیت است] زیارت کند، بهشت برای او واجب می شود.»

راوی این حدیث گوید: «این سخن را امام صادقعليه‌السلام قبل از ولادت امام کاظمعليه‌السلام فرمود.»(2)

27 - کسی که طلبکارها و صاحبان حقّ را از خود راضی کند [ و حقّ آنان را بپردازد].

رسول خداصلى‌الله‌عليه‌وآله فرمود: «کسی که صاحبان حقّ و خصمای خود را راضی کند، بهشت برای او بدون حساب واجب می شود، و در بهشت رفیق اسماعیل، فرزند ابراهیمعليهما‌السلام خواهد بود.»(3)

28 - کسی که در حال رکوع نماز انگشتر به فقیر بدهد.

انس بن مالک گوید: سائلی وارد مسجد النّبیصلى‌الله‌عليه‌وآله شد و گفت: «چه کسی به خدای بی نیاز و باوفا قرض می دهد؟» علیعليه‌السلام در آن ساعت در حال رکوع نماز بود و با دست خود اشاره به سائل نمود و انگشتر خود را به او داد، پس رسول خداصلى‌الله‌عليه‌وآله به عمر فرمود: «واجب شد.» عمر گفت: «پدر و مادرم فدای شما، یا رسول اللّه، چه چیز واجب شد؟» فرمود: «بهشت برای او واجب شد...» سپس گوید: احدی از مسجد خارج نشد تا این که جبرئیل از طرف خداوند این آیه را نازل نمود:( إِنَّما وَلِیُّکُمُ اللَّهُ وَرَسُولُهُ وَالَّذینَ آمَنُوا الَّذینَ یُقیمُونَ الصَّلاهَ وَیُؤْتُونَ الزَّکاهَ وَهُمْ راکِعُونَ ) .(4)

علّامه امینی در کتاب شریف الغدیر، شصت و شش سند از راویان اهل تسنن را برای

______________________

1- 529) همان: 10 / 368.

2- 530) همان: 10 / 368.

3- 531) مستدرک: 12 / 104.

4- 532) احتجاج: 1 / 163.

این حدیث آورده است، حسّان بن ثابت، شاعر رسول خداصلى‌الله‌عليه‌وآله نیز اشعار ذیل را پس از نزول آیه فوق سروده است:

مؤلّف گوید: ما تفسیر آیه فوق را در کتاب آیات الفضائل مشروحاً بیان نمودیم، و در آن کتاب روایتی نقل شده که عمر بن خطّاب پس از این قصّه بیست مرتبه انگشتر خود را در حال رکوع به فقیر داد، تا آیه ای درباره او نازل شود، و چیزی نازل نشد. [ واللّه یعلم و أنتم لا تعلمون] 29 - کسی که طالب و دوستدار علم دین باشد. ابوذرّ می گوید: رسول خداصلى‌الله‌عليه‌وآله فرمود: «... من أحبّ العلم وجبت له الجنّه، و یصبح و یمسی فی رضا اللّه، و لا یخرج من الدّنیا حتّی یشرب من الکوثر و یأکل من ثمره الجنّه...»(1)

30 - کسی که زبان و شکم و عفّت خود را از گناه حفظ کند.

قال النّبیصلى‌الله‌عليه‌وآله : «من وقی شرّ لقلقه و قبقبه و ذبذبه فقد وجبت له الجنّه.»(2)

رسول خداصلى‌الله‌عليه‌وآله فرمود:

«کسی که خود را از شرّ زبان و شکم و عورت خویش حفظ کند، بهشت برای او واجب می شود.»

31 - کسی که خداوند چشم را از او بگیرد، و نابینا شود.

__________________

1- 533) بحارالأنوار: 1 / 178.

2- 534) همان: 63 / 315.

رسول خداصلى‌الله‌عليه‌وآله فرمود:

«من أذهب اللّه کریمته فصبر واحتسب أوجب اللّه له الجنّه البتّه.»(1) یعنی: «کسی که خداوند نیروی بینایی را از او بگیرد [ و برای خدا صبر کند]، بهشت برای او واجب می شود.» 32 - کسی که برای خدا شریک قرار ندهد. رسول خداصلى‌الله‌عليه‌وآله فرمود: «کسی که مشرک به خدا شود، آتش برای او واجب می شود، و کسی که شریک برای خدا قرار ندهد، بهشت برای او واجب می شود.» امام صادقعليه‌السلام در ذیل این حدیث فرمود: «این مربوط به کسی است که اهل معصیت نباشد.»(2)

33 - خواندن سوره «قل هو اللّه أحد».رسول خداصلى‌الله‌عليه‌وآله به شخصی که مشغول خواندن سوره «قل یا أیّها الکافرون» بود فرمود: «او از شرک بیزار شده.» و چون دیگری را دید که مشغول خواندن سوره «قل هو اللّه أحد» بود، فرمود: «با خواندن این سوره، بهشت برای او واجب شد.» و در روایتی آمده که فرمود: «او آمرزیده شد.»(3)

34 - کسی که تسلیم امام زمان عجّل اللّه فرجه الشّریف باشد. امام باقرعليه‌السلام به ابوحمزه ثمالی فرمود: «ای ابوحمزه، هر کس حضرت مهدیعليه‌السلام را درک کند، و همانند این که تسلیم محمّد و علیعليهما‌السلام بوده است، تسلیم او باشد، بهشت برای او واجب می شود، و هر کس تسلیم او نباشد، خداوند بهشت را برای او حرام می نماید، و جایگاه او آتش خواهد بود، و چه بد جایگاهی خواهد

______________________

1- 535) همان: 69 / 19؛ منتخب مسند / 209.

2- 536) بحارالأنوار: 69 / 98؛ تفسیر عیّاشی: 1 / 335.

3- 537) بحارالأنوار: 89 / 342.

داشت.»(1)

35 - کسی که خدا را با نود و نه اسم بخواند.

امیرالمؤمنینعليه‌السلام فرمود: «خداوند، نود و نه اسم دارد، و هیچ بنده ای او را با این نام ها نمی خواند، جز آن که بهشت برای او واجب می شود.»(2)

36 - کسی که دو رکعت نماز با توجّه به خدا و اقبال قلب بخواند.

رسول خداصلى‌الله‌عليه‌وآله فرمود: «کسی که وضوی نیکو بگیرد، و دو رکعت نماز، با توجّه قلب، و یاد خداوند بخواند، بهشت برای او واجب می شود.»(3)

37 - بهشت برای عمّار یاسر واجب است.

اصحاب رسول خداصلى‌الله‌عليه‌وآله در این حدیث شکّ نداشته اند، که آن حضرت فرموده است: «بهشت برای عمّار یاسر واجب است، و عمّار با حقّ است، و حقّ با عمّار است، و قاتل عمّار اهل دوزخ است.»(4)

38 - کسی که از بیت المقدّس برای حجّ یا عمره محرم شود.

امّ سلمه گوید: رسول خداصلى‌الله‌عليه‌وآله فرمود: «کسی که از بیت المقدّس محرم شود، [ و برای حجّ یا عمره به مکّه بیاید]، خداوند گناهان او را می آمرزد.»

و در روایت دیگری فرمود: «کسی که برای حجّ و یا عمره از بیت المقدّس محرم شود، و به مسجد الحرام بیاید، بهشت برای او واجب می شود.»(5)

______________________

1- 538) الشّیعه فی احادیث الفریقین / 325؛ بحارالأنوار: 51 / 139؛ الغیبه / 41.

2- 539) العقائد الإسلامیّه: 4 / 70؛ الأعلام من الصّحابه: 4 / 110.

3- 540) مرکز المصطفی / 2.

4- 541) مرکز المصطفی (عمّار یاسر) / 1357.

5- 542) مرکز المصطفی / 19.

لذّت های مادّی بهشت

شیخ مفید رضوان اللّه تعالی علیه، در شرح اعتقادات مرحوم صدوق می فرماید:

«بهشت ضیافت خانه و محلّ نعمت های خداوند است، و هر کس داخل آن شود، رنج و مشقّتی برای او نخواهد بود، و خداوند بهشت را خانه اهل معرفت و عبادت قرار داده، و نعمت های آن دائم و زوال ناپذیر است، و کسانی که داخل بهشت می شوند، متفاوت هستند، برخی در دنیا اهل خلوص در عبادت بوده اند [ و از گناه و معصیت خدا پرهیز می کرده اند] و با امن و امان داخل بهشت می شوند، و برخی که همراه اعمال نیک خود، گناه و معصیت کرده اند تا مرگ آنان فرارسیده است، یا در دنیا گرفتار مشکلات می شوند و پس از مرگ کیفری ندارند و با عفو خداوند داخل بهشت می شوند، و یا در دنیا و پس از مرگ گرفتار خواهند بود و سپس با عفو خداوند داخل بهشت می شوند، و برخی عملی در دنیا نداشته اند و خداوند با فضل خود آنان را به بهشت می برد، مانند فرزندان خردسالی که از دنیا می روند و خداوند آنان را مخلّد در بهشت می نماید، و در بهشت خدمتگذار اهل بهشت خواهند بود، و این پاداشی است برای اهل عبادت در بهشت، البتّه خدّام بهشتی از خدمتگذاری خود رنجی نمی برند، چرا که خداوند تمایل آنان را در بهشت به خدمتگذاری قرار داده است، همان گونه که لذّت اهل بهشت را در خوردنی ها و نوشیدنی ها و مناظر زیبا و بهره برداری از همسران بهشتی قرار داده است.»

سپس گوید: «در بهشت کسی نیست که از خوردنی ها و نوشیدنی ها و لذّات دیگر بهشت استفاده نکند، و کسی که می گوید: "در بهشت کسانی هستند که از لذّت های مادّی استفاده نمی کنند، و تنها لذّت آنان تسبیح و تقدیس پروردگار است"، سخن او از معارف اسلامی دور است، و این سخن از مسیحیّت گرفته شده است که می گویند: "مؤمنان خالص در بهشت همانند ملائکه چیزی نمی خورند و نمی آشامند و از لذّت های جنسی استفاده نمی کنند"، در حالی که خداوند در قرآن این معنا را ابطال نموده و از خوردن و آشامیدن و لذّت های دیگر بهشتی خبر داده است، و می فرماید:

( أُکُلُها دائِمٌ وَ ظِلُّها تِلْکَ عُقْبَی الَّذینَ اتَّقَوْا... ) (1) ،

و یا می فرماید:( فیها أَنْهارٌ مِنْ ماءٍ غَیْرِ آسِنٍ ) (2) ،

و یا می فرماید:( حُورٌ مَقْصُوراتٌ فِی الْخِیامِ ) (3) ،

و یا می فرماید:( وَ حُورٌ عینٌ ) (4) ،

و یا می فرماید:( وَ عِنْدَهُمْ قاصِراتُ الطَّرْفِ أَتْرابٌ ) (5) ،

و یا می فرماید:0( وَ زَوَّجْناهُمْ بِحُورٍ عینٍ ) (6)،

و یا می فرماید:( إِنَّ أَصْحابَ الْجَنَّهِ الْیَوْمَ فی شُغُلٍ فاکِهُونَ * هُمْ وَ أَزْواجُهُمْ فی ظِلالٍ عَلَی الْأَرائِکِ مُتَّکِئُونَ ) (7)،

و یا می فرماید: (وَأُتُوا بِهِ مُتَشابِهاً وَ لَهُمْ فیها أَزْواجٌ مُطَهَّرَهٌ ) (8) .»

سپس گوید: «با بودن این آیات چگونه می توان گفت: عدّه ای در بهشت از لذّت های مادّی استفاده نمی کنند؟ در حالی که آیات فوق بر خلاف این معنا تصریح دارد، و اجماع علمای شیعه بلکه علمای اسلام نیز بر خلاف آن است، جز این که کسی از مسیحیّت پیروی کند، و یا بر یک حدیث ساخته ای تکیه نماید.»

مرحوم مجلسی نیز پس از نقل این سخنان از مرحوم شیخ مفید می گوید: «این سخنان در غایت متانت و درستی است.» سپس گوید: «این که برخی از اهل بهشت از لذّت های معنوی استفاده می کنند، دلیل این نیست که از لذّات مادّی استفاده نکنند...»(9)

مقام سابقین در بهشت

در تفسیر آیه( وَالسَّابِقُونَ السَّابِقُونَ * أُولئِکَ الْمُقَرَّبُونَ * فی جَنَّاتِ النَّعیمِ )

امام سجّادعليه‌السلام فرمود:

___________________

1- 543) رعد / 35.

2- 544) محمّد / 15.

3- 545) رحمان / 72.

4- 546) واقعه / 22.

5- 547) ص / 52

6- 548) دخان / 54

7- 549) یس / 55 - 56

8- 550) بقره / 25.

9- 551) بحارالأنوار: 8 / 201.

«آنان کسانی هستند که بدون حساب وارد بهشت می شوند.»(1)

مرحوم کلینی از امام صادقعليه‌السلام نقل کرده که فرمود: «خداوند تبارک و تعالی مردم را سه گونه آفرید، و فرمود:( وَ کُنْتُمْ أَزْواجاً ثَلاثَهً )، و سابقون آنان رسول خداصلى‌الله‌عليه‌وآله و خواصّ از اهل بیت او هستند...» در امالی صدوق نقل شده که رسول خداصلى‌الله‌عليه‌وآله درباره «سابقون» از جبرئیل سؤال نمود، جبرئیل گفت: «سابقون علیعليه‌السلام و شیعیان او هستند که قبل از دیگران به بهشت سبقت می گیرند، و با کرامت خداوند از مقرّبان می باشند.» امام صادقعليه‌السلام فرمود: پدرم به گروهی از شیعیان ما فرمود «شما شیعه خدا و انصار او و سابقون اوّل و سابقون آخر و سابقون به ولایت ما در دنیا و سابقون به بهشت در آخرت هستید.» امام باقرعليه‌السلام فرمود:

«چهار نفر در عالم از سابقین هستند:

1 - هابیل فرزند آدمعليه‌السلام ،

2 - مؤمن آل فرعون در امّت موسیعليه‌السلام ،

3 - حبیب نجّار در امّت عیسیعليه‌السلام ،

4 - علیّ بن ابی طالبعليه‌السلام در امّت محمّدصلى‌الله‌عليه‌وآله .»(2)

امیرالمؤمنینعليه‌السلام پس از ماجرای سقیفه و غصب خلافت، در زمان خلافت عثمان، مهاجرین و انصار را در مسجد رسول خداصلى‌الله‌عليه‌وآله سوگند داد و فرمود: «من شما را به خدا سوگند می دهم، آیا به یاد دارید که چون آیه( وَالسَّابِقُونَ السَّابِقُونَ * أُولئِکَ الْمُقَرَّبُونَ ) و آیه( وَالسَّابِقُونَ الْأَوَّلُونَ مِنَ الْمُهاجِرینَ وَ الْأَنْصارِ ) نازل شد، مردم از معنای این

________________________

1- 552) تفسیر صافی: 5 / 120.

2- 553) همان.

آیات از رسول خداصلى‌الله‌عليه‌وآله سؤال نمودند، و آن حضرت فرمود: "خداوند این آیات را درباره پیامبران و اوصیای آنان نازل نمود، و من افضل پیامبران هستم، و وصیّ من علیّ بن ابی طالب افضل اوصیا می باشد"؟»

مهاجرین و انصار و گفتند: «خدا می داند که رسول خداصلى‌الله‌عليه‌وآله چنین فرمود.»(1)

قصرهای بهشتی

قصرهای بهشتی از زمرّد، یاقوت، طلا، نقره و امثال آنها ساخته می شود، ارزش و زیبایی آنها همانند ارزش و زیبایی صاحبان آنهاست، مواد ساختاری آنها از عمل مؤمن تهیّه می شود، مؤمن همواره در دنیا با اعمال نیک خود موادّ [ و مصالح ]ساختمانی قصرهای بهشتی خود را می فرستد، و ملائکه به هر اندازه ای که مؤمن موادّ [ و مصالح] ساختمانی بفرستد، مشغول ساخت و ساز هستند، و اگر او از عمل باز ایستد، آنان نیز از عمل باز می ایستند.

رسول خداصلى‌الله‌عليه‌وآله فرمود:

«هر کس بگوید: "سبحان اللّه و الحمد للّه و لا إله إلّا اللّه"، خداوند درختی در بهشت برای او غرس می کند.»

و فرمود:

«اگر مؤمنی مسجدی در دنیا بنا کند، خداوند برای او خانه ای در بهشت بنا خواهد نمود.»

و لکن مع الأسف در روایتی آمده که در اثر برخی از گناهان، قصرها و درختان بهشتی، آتش می گیرد، و نابود می شود. أعاذنا اللّه من ذلک.

در دنیا نیز برخی از مواضع مانند مساجد و غیره قصرهای بهشتی نام گرفته است. مرحوم شیخ طوسی در کتاب امالی از امیرالمؤمنینعليه‌السلام نقل نموده که فرمود:

«چهار مسجد در دنیا از قصرهای بهشتی محسوب می شوند:

_____________________

1- 554) تفسیر نورالثّقلین: 5 / 211.