شبکه فرهنگی الحسنین (علیهما السلام)

شفاعت پیامبر اسلامصلى‌الله‌عليه‌وآله از روزه داران

(2)132- امیرالمؤمنینعليه‌السلام می فرماید: رسول خداصلى‌الله‌عليه‌وآله فرمود: «ماه

1- (1)131- حدّثنا أبی رضی اللّه عنه قال: حدّثنا سعدبن عبداللّه عن القسم بن محمّد الاصفهانی عن سلیمان بن داود المنقری عن حفص بن غیاث النخعی قال: سمعت أباعبداللّهعليه‌السلام یقول: إنّ شهر رمضان لم یفرض اللّه صیامه علی أحد من الأمم قبلنا فقلت له فقول اللّه عزوجل: «یا أیّها الذین آمنوا کتب علیکم الصیام کما کتب علی الذین من قبلکم لعلکم تتقون» قال: إنّما فرض اللّه صیام شهر رمضان علی الأنبیاء دون الأمم ففضّل به هذه الأمّه و جعل صیامه فرضا علی رسول اللّهصلى‌الله‌عليه‌وآله و علی أمتّه.

2- (2)132- حدّثنا الحسن بن محمّد بن سعید الهاشمی قال: حدّثنا فرات بن إبراهیم الکوفی قال: حدّثنا محمّدبن احمد بن علی الهمدانی قال: حدّثنا الحسن علی بن المعروف بأبی علی الشامی قال: حدّثنا عبداللّه بن سعید الزبرقانی قال: حدّثنا عبد الواحد بن غیاث قال: حدّثنا عاصم بن سلیمان قال: حدّثنا جویبر عن الضحاک عن امیرالمؤمنین علی بن أبی طالبعليه‌السلام قال: قال رسول اللّهصلى‌الله‌عليه‌وآله : شعبان شهری و شهر رمضان شهر اللّه فمن صام شهری کنت له شفیعا یوم القیامه و من صام شهر اللّه عزّوجلّ آنس اللّه وحشته فی قبره و وصل وحدته وخرج من قبره مبیضّا وجهه و أخذ الکتاب بیمینه و الخلد بیساره حتّی یقف بین یدی ربه عزّوجلّ فیقول: عبدی فیقولم لبیّک سیّدی فیقول عزوجل: صمت لی قال فیقول: نعم یا سیّدی فیقول تبارک و تعالی:

شعبان ماه من است و ماه رمضان ماه خداست. پس کسی که ماه من را روزه بگیرد من در قیامت از او شفاعت خواهم نمود و کسی که ماه خدا را روزه بگیرد خداوند در قبر انیس او خواهد بود و وحشت و غربت او را برطرف خواهد نمود و چون در قیامت از قبر خارج می شود صورت او سفید ونامه عمل اوبه دست راست او و نامه مخلد و جاوید بودن او در بهشت به دست چپ او خواهد بود و چون در محضر پروردگار خود قرار می گیرد خداوند به او می فرماید: بنده من! پس او می گوید: لبیّک، سیّدی! پس خداوند به او می فرماید: تو برای من روزه گرفتی؟ او می گوید: آری، ای مولای من! پس خداوند به ملائکه خود می فرماید: دست بنده من را بگیرید و او را به (مقام قرب) من نزدیک کنید.

(1)و چون او را به مقام قرب الهی نزدیک می کنند، من به او می گویم: آیا

1- (1)خذوا بید عبدی حتّی تأتوا به منی فأوتی به فأقول: له صمت شهری فیقول نعم فاقول: انا اشفع لک الیوم قال: فیقول اللّه تبارک و تعالی: أما حقوقی فقد ترکتها لعبدی و أما حقوق خلقی فمن عفا عنه فعلی عوضه حتّی یرضی قال النبیّصلى‌الله‌عليه‌وآله فآخذه بیده حتّی انتهی به إلی الصراط فأجدّه دحضا مزلقا لایثبت علیه اقدام الخاطئین فآخذ بیده فیقول لی صاحب الصراط من هذا یا

ماه من (یعنی ماه شعبان) را نیز روزه گرفتی؟ پس او می گوید: آری. پس من به او می گویم: امروز من از تو شفاعت خواهم نمود؛ و خدای متعال نیز به او می گوید: من حقوق خود را از بنده خویش بر داشتم و امّا نسبت به حقوق خلق من، پس هرکس او را حلال کند من به او پاداشی خواهم داد تا راضی شود.»

(1)رسول خداصلى‌الله‌عليه‌وآله سپس فرمود: «پس من دست او را می گیرم و نزد صراط می برم، ولی صراط برای او قابل عبور نخواهد بود و صاحب صراط به من می گوید: یا رسول اللّه! این کیست که با خود آورده ای؟ من می گویم: این فلان شخص از امت من است که ماه شعبان را برای رسیدن به شفاعت من روزه گرفته است و ماه رمضان را برای رسیدن به وعده خداوند روزه گرفته است. پس او با عفو خداوند از صراط عبور می نماید تابه در بهشت می رسد و من برای او دربهشت را می کوبم، پس رضوان به من می گوید: ما مأمور هستیم که امروز در بهشت را بر روی تو و امت تو بگشاییم.»

سپس امیرالمؤمنینعليه‌السلام فرمود: «ماه رسول خداصلى‌الله‌عليه‌وآله را روزه بگیرید تا

1- (1)رسول اللّه فاقول هذا فلان من أمّتی کان قد صام بالدنیا شهری ابتغاء شفاعتی و صام شهر ربه ابتغاء وعده فیجوز الصراط بعفواللّه عزّوجلّ حتّی ینتهی الی باب الجنتین فاستفتح له فیقول رضوان: لک امرنا أن نفتح الیوم و لامتک قال: ثمّ قال أمیرالمؤمنینعليه‌السلام : صوموا شهر رسول اللّهصلى‌الله‌عليه‌وآله یکن لکم شفیعا وصوموا شهر اللّه تشربوا من الرحیق المختوم.

او در قیامت شفیع شما باشد و ماه خدا را روزه بگیرید تا از نوشابه های مهر زده بهشتی بنوشید.»

بهشت را برای روزه داران زینت می کنند

(1)133- عبداللّه بن عباس می گوید: از رسول خداصلى‌الله‌عليه‌وآله شنیدم که می فرمود: «همانا برای رسیدن ماه مبارک رمضان بهشت را از این ماه تا ماه رمضان بعد آراسته و زینت می کنند و چون شب أوّل ماه رمضان می رسد از زیر عرش بادی می وزد به نام متنزّه (منزّه) و برگ های درختان بهشتی و درهای بهشت را بر هم می زند و صدای طنین انداز شیرینی از آن شنیده می شود که تاکنون صدایی زیباتر از آن شنیده نشده است. پس حوریان بهشتی زینت می کنند و بر شرفه های بهشتی می ایستند و می گویند: آیا خواستگاری هست که به نزد خدا از ما خواستگاری کند وما با او ازدواج نماییم؟

(2)سپس آنان به رضوان (خازن بهشت) می گویند: ای رضوان! این چه

1- (1)133- حدّثنا أبوالحسن علی بن عبداللّه بن الأحمدانی الأسواری الفقیه قال: حدّثنا مکی بن احمد بن سعدویه البروغی قال: حدّثنا احمدبن عبداللّه الفقیه قال: حدّثنا ابوعمرو یعقوب بن یوسف القزوینی ببغداد قال أبوالقاسم بن الحکم العری قال: حدّثنا هاشم بن الولید عن حماد بن سلیمان السدوسی قال: حدّثنا شیخ یکنّی أبا الحسن عن الضحاک بن مزاحم عن عبداللّه بن عباس إنّه سمع رسول اللّهصلى‌الله‌عليه‌وآله یقول:

2- (2)إنّ الجنّه لتحبرو تزیّن من الحول إلی الحول لدخول شهر رمضان فإذا کانت أوّل لیله من شهر رمضان هبت ریح من تحت العرش یقال لها: المنتزّه یصفق ورق الأشجار من الجنّه و حلق المصاریع فیسمع من ذلک طنین لم یسمع صوت بأحسن منه فتتزیّن الحورالعین تقف بین شرف الجنّه فینادین هل من خاطب إلی اللّه عزّوجلّ فنتزوجه ثمّ قالت الملائکه یا رضوان ما هذه اللیله فیلبّیهنّ بالتلبیه ثمّ یقول: یا خیرات حسان هذه أوّل لیله من شهر رمضان فتحت الجنان للصائمین من أمّه محمّد و یقول اللّه عزّوجلّ یا رضوان افتح ابواب الجنان یا مالک أغلق ابواب الجحیم عن الصائمین القائمین من أمّه محمّد یا جبرئیل اهبط الی الارض فصفد مرده الشیاطین و غلهم بالأغلال ثمّ اقذفهم فی لجج البحار حتّی لایفسدوا فی أمّه حبیبی صیامهم قال:

شبی است؟ او پاسخ آنان را با لبیّک می دهد و می گوید: ای زنان نیکوی بهشتی! این شب، شب اول ماه رمضان است که درهای بهشت برای روزه داران از امت محمّدصلى‌الله‌عليه‌وآله گشوده شده است. سپس خداوند عزّوجلّ به رضوان می فرماید: ای رضوان! درهای بهشت را باز کن، و به مالک دوزخ نیز می فرماید: ای مالک! درهای دوزخ را بر روی روزه داران و شب خیزان از امت محمّدصلى‌الله‌عليه‌وآله ببند، و به جبرئیل می فرماید: ای جبرئیل! به زمین هبوط کن و شیاطین را زنجیر کن و آنان را در درّه های دریاها بینداز تا در بین امت حبیب من رخنه نکنند و روزه های آنان را فاسد ننمایند.»

(1)سپس رسول خداصلى‌الله‌عليه‌وآله فرمود: «پس از آن خداوند ملائکه خود را در

1- (1)و ینزل اللّه عزّوجلّ ملائکته فی کلّ لیله فی شهر رمضان ثلاث مرات یقول اللّه عزّوجلّ هل من سائل فاعطیه سؤله هل من تائب فاتوب علیه هل من مستغفر فاغفرله من یقرض الملی غیر المعدم والوفی غیرالظلوم فان اللّه تبارک و تعالی فی کلّ یوم من شهر رمضان عند الافطار عتیق من النار فإذا کانت لیله الجمعه و یوم الجمعه أعتق فی کلّ ساعه منهما ألف ألف عتیق من النار کلهم قد استوجبوا العذاب فإذا کان فی آخر یوم من شهر رمضان أعتق فی ذلک الیوم بعدد ما اعتق من أوّل الشهر الی آخره فإذا کان لیله القدر أمراللّه عزّوجلّ جبرئیل فهبط فی کوکبه من الملائکه إلی الارض ومعه لواء أخضر فیرکز اللواء علی ظهر الکعبه وله ستّمأه جناح منها جناحان لاینشرهما الا فی لیله القدر فینشرهما فی تلک اللیله فیتجاوز المشرق و المغرب و یبث جبرئیلعليه‌السلام الملائکه فی هذه الامه فیسلمون علی کلّ قائم و قاعد و مصلّ و ذاکر و یصافحونهم و یؤمّنون علی دعائهم حتّی یطلع الفجر فإذا طلع الفجر نادی جبرئیل یا معشر الملائکه الرحیل الرحیل فیقولون یا جبرئیل ما صنع اللّه فی حوائج المؤمنین من امه محمّد؟ فیقول:

هر شب از ماه رمضان سه مرتبه فرو می فرستد و آنان از ناحیه خداوند می گویند: آیا سؤال کننده ای هست که من خواسته او را عطا کنم؟ و آیا توبه کننده ای هست که من توبه او را بپذیرم؟ و آیا استغفار کننده ای هست که من او را بیامرزم؟ و آیا کسی هست که به خدای بی نیاز عادل خود قرض بدهد؟

(1)همانا خدای تبارک و تعالی در هر روزی از ماه مبارک هنگام افطار

1- (1)إنّ اللّه عزّوجلّ قد نظر إلیهم فی هذه اللیله و غفر لهم الا أربعه فقیل: یارسول اللّه من هؤلاء الاربعه قال: رجل مات مدمن خمر و عاق و الدیه و قاطع رحم و مشاخن قیل یا رسول اللّه و ما المشاخن؟ قال: هو المصارم فإذا کانت لیله الفطر سمّیت تلک اللیله لیله الجائزه فإذا کانت غداه الفطره بعث اللّه عزّوجلّ الملائکه فی کلّ البلاد فیهبطون إلی الأرض فیطوفون (علی) إلی أفواه السکک فینادون بصوت یسمعه جمیع من خلق اللّه إلا الجن و الانس فیقولون یا أمّه محمّد اخرجوا إلی ربّکم رب کریم یعطی الجزیل و یغفر العظیم فإذا برزوا إلی مصلاّهم یقول اللّه عزوجل:

عده ای را از آتش دوزخ آزاد می نماید، و چون شب جمعه و روز جمعه می رسد در هر ساعتی هزارهزار نفر را از آتش دوزخ آزاد می نماید که همه آنها مستحق عذاب بوده اند، و هنگامی که روز آخر ماه رمضان می شود به اندازه آنچه از اول تا آخر ماه رمضان آزاد نموده آزاد خواهد نمود. سپس فرمود: در شب قدر خداوند جبرئیل را در بین عده ای از ملائکه به زمین می فرستد و او پرچم سبزی را همراه خود می آورد و بر بام کعبه نصب می نماید؛ آن پرچم ششصد بال داردکه دو بال آن را تنها در شب قدر باز می نماید و بیش از مشرق تا مغرب را احاطه می کند؛ و در آن شب جبرئیلعليه‌السلام ملائکه را در بین این امت منتشر می نماید و آنان بر هر روزه دار و نمازگزار و ذاکر خدا سلام می کنند و با آنان مصافحه می نمایند و دعاهای آنان را آمین می گویند تا صبح طلوع کند و چون طلوع فجر می شود جبرئیل ندا می کند: ای ملائکه! باز گردید! باز گردید! پس ملائکه می گویند: ای جبرئیل! خداوند با حوایج مؤمنین از امت محمّدصلى‌الله‌عليه‌وآله چه کرد؟ جبرئیل در پاسخ می گوید: خداوند در این شب به آنان نظر رحمت نمود، و همه آنان را بخشید، جز چهار نفر را.» گفته شد: یا رسول اللّه! آن چهار نفر کیانند؟ رسول خداصلى‌الله‌عليه‌وآله فرمود: «شخصی که اهل شراب باشد (و توبه نکند)، و کسی که عاق والدین باشد، و کسی که قاطع رحم باشد، و کسی که مشاخن باشد.» گفته شد: یا رسول اللّه! مشاخن کیست؟ فرمود: «مشاخن کسی است که به مردم توهین می کند.»

سپس فرمود:

شب عید فطر شب جایزه

(1)و چون شب عید فطر می رسد آن شب، شب جایزه است و چون صبح عید فطر می رسد خداوند متعال ملائکه خود را به همه بلاد و شهرها می فرستد و آنان به زمین هبوط می کنند و با صدایی که همه خلایق جز جنّ و انس می شنوند صدا می زنند: ای امت محمّد! برخیزید برای گرفتن جایزه بزرگ خود از پروردگار کریم! همانا او امرزو (روز عید فطر) به بندگان روزه دار خود پاداش فراوان و آمرزش بزرگی عطا می کند.

و هنگامی که مردم (برای نماز عید فطر) به مصلای خود می روند، خداوند به ملائکه خود می فرماید: ای ملائکه! پاداش اجیر هنگامی که عمل خود را به پایان می رساند چیست؟ ملائکه می گویند: پروردگارا، باید پاداش کار او به طور کامل داده شود. پس خداوند عزّوجلّ به ملائکه

1- (1) یاملائکتی ما جزاء الأجیر إذا عمل عمله؟ فیقول الملائکه إلهنا و سیدنا جزاؤه أن توفیّه أجره قال: فیقول عزوجل: فانی أشهدکم ملائکتی أنّی قد جعلت ثوابهم عن صیامهم شهر رمضان و قیامهم رضائی و مغفرتی و یقول جل جلاله: یا عبادی سلونی فوعزّتی و جلالی لا تسألونی الیوم شیئا فی جمعکم لآخرتکم إلاّ أعطیتکم ولدنیاکم إلاّ نظرت لکم و عزّتی لأسترنّ علیکم عثراتکم ما رأیتمونی و عزّتی لا اخزینّکم و لا أفضحنّکم بین یدی أصحاب الخلود إنصرفوا مغفورا لکم قدأرضیتمونی فرضیت عنکم فتعرج الملائکه و تستبشر بما یعطی اللّه عزّوجلّ هذه الأمه اذا أفطروا من شهر رمضان.

خود می فرماید: شما گواه باشید که من پاداش روزه ماه مبارک رمضان و عبادت آنان را در شب های این ماه رضایت و خشنودی خود و آمرزش آنان قرار دادم.

(1)سپس خدای متعال می فرماید: ای بندگان (روزه دار) من! به عزت و جلالم سوگند، امروز شما هیچ درخواستی برای آخرت خود نخواهید نمود جز آن که من به شما عطا خواهم نمود و برای دنیای خود نیز هر چه درخواست کنید برای شما ذخیره خواهم کرد، سوگند به عزّتم که لغزش های شما را می پوشانم و شما را بین اصحاب خلود (یعنی اهل بهشت) مفتضح و رسوا نخواهم نمود. پس شما از مصلای خود آمرزیده باز گردید، همانا شما مرا خشنود کردید و من نیز از شما خشنود شدم. پس ملائکه با خشنود شدن از پاداش خداوند به این امت، در پایان ماه مبارک رمضان به آسمان بالا می روند.»

حدیث سلمان در باره روز ماه مبارک رمضان

(2)134- سلمان فارسی می گوید: رسول خداصلى‌الله‌عليه‌وآله در آخرین روز از ماه

1- (1)قال ابوعمرو القزوینی: سألنی عن هذا الحدیث الحسن بن عرفه العبدی سنه ستّ و أربعین فحدّثنه به و کان الحسن یحدّث عن رجل عن قاسم بن الحکم العرنی

2- (2)134- حدّثنا ابوالحسن علی بن عبداللّه بن أحمد الأسوری قال: حدّثنا مکّی بن أحمد بن سعدویه البردعی قال: أخبرنا ابواسحاق إبراهیم بن سححون قال: حدّثنا عمروبن زبال ابوحفص قال: خاتم بن عبیده قال: حدّثنا علی بن حجر قال: حدّثنا یوسف بن زیاد عن همام بن یحیی عن علی بن زید بن جذعان عن سعید بن المسیب عن سلمان الفارسی قال: خطبنا رسول اللّهصلى‌الله‌عليه‌وآله فی آخر یوم من شعبان فقال: ایّها الناس فانه قد أظلکم شهر عظیم شهر مبارک شهر فیه لیله خیر من ألف شهر جعل اللّه صیامه فریضه، من تقرّب فیه بخصله من خصال الخیر کان کمن أدّی فریضه فیما سواه و من أدی فیه فریضه کمن أدی سبعین فریضه فیما سواه (و هو) فهو شهر الصبر و الصبر ثوابه الجنّه و شهر المواساه و شهر یزاد فیه الرزق للمؤمنین من فطّر فیه صائما کان مغفره لذنوبه و عتق رقبه من النار من غیر أن ینتقص من اجره شیئا،

شعبان برای ما خطبه ای خواند و فرمود: «ای مردم! ماه مبارک رمضان بر شما سایه افکنده و آن ماه بزرگی است و در آن شبی وجود دارد که بهتر از هزار ماه است. خداوند روزه این ماه را واجب نموده و هرکس در این ماه به خصلتی از خصلت های نیک دست یابد مانند کسی خواهد بود که واجبی را در غیر این ماه انجام داده باشد؛ و هرکس واجبی از واجبات خداوند رادر این ماه انجام دهد مانند کسی خواهد بود که هفتاد واجب الهی را در غیر این ماه انجام داده باشد.»

سپس فرمود: «این ماه ماه صبر است و پاداش صبر بهشت است، و این ماه، ماه مواسات و کمک و انجام حوایج مؤمنین است. در این ماه روزی مؤمنین فراوان می گردد و هرکس در این ماه به یک روزه دار مؤمن افطاری بدهد گناهان او آمرزیده می شود و از آتش دوزخ آزاد می گردد.»

(1)گفته شد: یا رسول اللّه! همه ما قدرت و توان افطاری دادن نداریم.

1- (1)قیل: یا رسول اللّه لیس کلنا بحد ما یفطر به الصائم فقالصلى‌الله‌عليه‌وآله یعطی اللّه هذا الثواب من فطّر صائما علی قطره من لبن أو شربه من ماء و من أشبع صائما سقاه اللّه من حوضه شربه لایظمأ بعده حتّی یدخل الجنّه و هو شهر أوله رحمه و أوسطه مغفره و آخره عتق من النار ومن خفّف فیه عن مملوکه غفراللّه له واعتقه من النار فاستکثروا فیه من أربع خصال خصلتین ترضون بهما ربّکم و خصلتین لاغنی بکم عنهما فأمّا الخصلتان اللتان ترضون بهما ربّکم فشهاده أن لا إله إلاّ اللّه و تستغفرونه و أمّا اللتان لا غنی بکم عنهما فتسألون اللّه الجنّه و تتعوذون به من النار.

رسول خداصلى‌الله‌عليه‌وآله فرمود: (خداوند کریم است) او این پاداش را به کسی که با مختصری از شیر و یا شربتی از آب افطاری بدهد نیز خواهد داد و هرکس روزه داری را غذای کامل بدهد و او را سیر کند خداوند از حوض خود در قیامت چنان او را سیر خواهد نمود که پس از آن تشنه نشود تا وارد بهشت گردد.»

سپس فرمود: «این ماهی است که اول آن رحمت و وسط آن آمرزش و آخر آن آزاد شدن از آتش دوزخ است و هرکس دراین ماه بر مملوک (و اجیر) خود تخفیف بدهد و کار را بر او سبک کند (تا بتواند روزه بگیرد( خداوند او را می آمرزد و از آتش دوزخ آزاد می نماید.»

آن گاه فرمود: «در این ماه برای به دست آوردن چهار خصلت بکوشید؛ با دو خصلت آن خدای خویش را خشنود کنید و با دو خصلت دیگر که چاره ای جز انجام آنها را ندارید، نجات خویش را دریابید. اما آن دو خصلتی که مایه خشنودی خدای شما می شود یکی شهادت و گواهی به یگانگی خداوند و گفتن لا إله إلاّ اللّه است و دیگری استغفار و درخواست آمرزش است؛ و اما آن دو خصلتی که چاره ای از آنها ندارید یکی این است که فراوان از خداوند درخواست بهشت بکنید و دیگری این است که فراوان از او درخواست آزاد شدن از آتش دوزخ را بنمایید.»

(1)135- همان حدیث قبل به روایت دیگری از سلمان رضی اللّه عنه.

انعام خداوند به روزه داران

(2)136- جابربن عبداللّه انصاری می گوید: رسول خداصلى‌الله‌عليه‌وآله فرمود: «پنج چیز در ماه مبارک رمضان به امت من داده شده است که به هیچ امت دیگری از امت های پیامبران گذشته داده نشده است:

(3)1- در شب اول ماه مبارک رمضان خداوند به آنان نظر رحمت

1- (1)135- و حدّثنا بهذا الحدیث أبومحمّد عبداللّه بن حامد (خالد) قال: حدّثنا حامد (بن محمّد) الرقاء الهروی قال: حدّثنا الحسین بن ابن ادریس قال: حدّثنا علی بن حجر قال: حدّثنا یوسف بن زیاد عن همام بن یحیی عن علی بن زید عن سعید بن المسیّب عن سلمان قال: خطبنا رسول اللّهصلى‌الله‌عليه‌وآله فی آخر شعبان و ذکر الحدیث مثله سواء.

2- (2)136- و حدّثنا أبوالحسن محمّد بن عمرو علی بن عبداللّه البصری قال: حدّثنا ابوالفضل أحمدبن محمّد بن حمدون النسایی قال: حدّثنا محمّدبن عبداللّه الأزدی ببغداد و کان ثقه قال: حدّثنا الحسن بن عبدالوهاب بن عطا قال: حدّثنا الهیثمّ بن أبی الحداری عن زید العمی عن أبی نضره عن جابر بن عبداللّه عن النبیصلى‌الله‌عليه‌وآله قال: أعطیت أمّتی فی شهر رمضان خمسا لم یعطّن أمّه نبی قبلی.

3- (3)امّا واحده - فإذا کان أوّل لیله من شهر رمضان نظر اللّه إلیهم و من نظر اللّه إلیه لم یعذبه أبدا.

می افکند و کسانی که خداوند به آنان نظر رحمت نماید هرگز آنان را عذاب نخواهد نمود؛

(1)2- بوی دهان آنان در وقت افطار نزد خداوند از بوی مشک بهتر خواهد بود؛

(2)3- ملائکه رحمت در شب و روز ماه مبارک رمضان برای آنان استغفار می نمایند؛

(3)4- خداوند به بهشت دستور می دهد که خود را برای بندگان (روزه دار) آماده و زینت کند شاید سختی های آنان در دنیا به پایان برسد و به بهشت و دار کرامت خدا وارد شوند؛

(4)5- هنگامی که شب آخر ماه رمضان می رسد خداوند همه آنان را می آمرزد.» پس مردی عرض کرد: یا رسول اللّه: مگر شب قدر خداوند آنان را نمی آمرزد؟ رسول خداصلى‌الله‌عليه‌وآله فرمود: «مگر تو نمی بینی که کارگران هنگامی که از کار خود فارغ می گردند مزد آنان داده می شود؟»

1- (1)و أمّا الثانیه - فإنّ خلوف أفواههم حین یمسون أطیب عنداللّه من ریح المسک.

2- (2)و أمّا الثالثه - فإنّ الملائکه یستغفرون لهم فی لیلهم و نهارهم.

3- (3)و أمّا الرابعه - فإنّ اللّه عزّوجلّ یأمر جنته أن استعدّی و تزیّنی لعبادی فیوشک أن یذهب عنهم نصب الدنیا و أذاها و بصیروا إلی جنتی وکرامتی.

4- (4)و أمّا الخامسه - فإذا کان آخر لیله غفر لهم جمیعا فقال رجل: لیله القدر یا رسول اللّه؟ قال: ألم تر إلی العمّال إذا فرغوا من أعمالهم وفوا.

(1)137- جابربن عبداللّه می گوید: رسول خداصلى‌الله‌عليه‌وآله فرمود: «به امت من در ماه مبارک رمضان پنج چیز داده شده که به امت هیچ پیامبری قبل از من داده نشده است...» ادامه این سخنان در حدیث قبل بیان شد.

(2)138- ابوسعید خدری می گوید: از رسول خداصلى‌الله‌عليه‌وآله شنیدم که می فرمود: «هرکس ماه رمضان را روزه بگیرد، در حالی که حدود آن را بشناسد و آنچه شایسته حرمت ماه رمضان است را (مانند ایمان و خلوص و حفظ زبان و حفظ حیا و عفّت و گوش و چشم و سایر اعضای بدن از گناه را) رعایت کند گناهان گذشته او آمرزیده می شود.»

1- (1)137- حدّثنا بهذا الحدیث أبومحمّد عبداللّه بن حامد قال: أخبرنی إبراهیم بن محمّد عن الهیثمّ بن الحراری عن زید العمی عن أبی نضره قال: سمعت جابربن عبداللّه یقول: قال رسول اللّهصلى‌الله‌عليه‌وآله أعطیت أمّتی فی شهر رمضان خمسا لم یعطهنّ أمّه نبیّ قبلی و ذکر الحدیث مثله سواء.

2- (2)138- حدّثنا أبو الحسن محمّدبن عمرو بن علی بن عبداللّه البصری قال: حدّثنا أبو عمرو محمّدبن خالد (جابر) البخاری قال: حدّثنا أبوسهل محمّدبن عبداللّه بن سهل المطوعی قال: حدّثنا سفیان بن عبدالحکیم قال: أخبرنی یحیی بن عبداللّه السلمی قال: حدّثنا عبداللّه بن المبارک قال: حدّثنا یحیی بن أیوب قال: حدّثنا عبداللّه بن قریط عن عطاء بن یسار عن أبی سعید الخدری قال: سمعت رسول اللّهصلى‌الله‌عليه‌وآله یقول: من صام شهر رمضان یعرف حدوده و یتحفّظ کما یتبغی له أن یتحفّظ فقد کفر ما کان قبله.

هم نشینی با حضرت ابراهیم خلیلعليه‌السلام در بهشت

(1)139- ابوهریره می گوید: رسول خداصلى‌الله‌عليه‌وآله (همواره قبل از ماه رمضان) خطبه ای می خواند و می فرمود: «ای مردم! هرکس ماه رمضان را همراه با سکوت و حفظ گوش و چشم و زبان - از دروغ و حرام و غیبت و آزار به مردم - روزه بگیرد مقام او در قیامت بالا می رود تا در کنار حضرت ابراهیم خلیل الرحمانعليه‌السلام قرار می گیرد.»

اشتیاق حورالعین بهشتی به روزه داران

(2)140- عایشه می گوید: از رسول خداصلى‌الله‌عليه‌وآله شنیدم که می فرمود:

1- (1)139- حدّثنا ابوالحسن محمّدبن عمرو بن علی البصری قال: حدّثنا أبو عمرومحمّدبن جابر البخاری قال: حدّثنا أبو سهل المطوعی قال: حدّثنی سفیان بن عبدالحکیم قال: حدّثنا یحیی بن عبداللّه السلمی قال: حدّثنا عبداللّه بن المبرد قال: حدّثنا إسماعیل بن جعفر عن محمّدبن عمرو عن أبی سلمه عن أبی هریره قال: کان رسول اللّهصلى‌الله‌عليه‌وآله یخطب فقال فی خطبته: أیّها الناس من صام شهر رمضان فی إنصات و سکون و کف سمعه و بصره و لسانه من الکذب و الحرام و الغیبه و الأذی قرب یوم القیامه حتّی تمسّ رکبتیه رکبه إبراهیم خلیل الرحمان علیه السلام.

2- (2)140- حدّثنا ابوالحسن محمّدبن عمرو بن علی البصری قال: حدّثنا أبو عمرو أحمدبن محمّد البستری ببستر قال: حدّثنا أبوجعفر احمدبن یحیی بن زهیر العسری قال: حدّثنا جریر بن عبدالرحمن عن أبی أسحاق عن مسروق عن عایشه أنها قالت سمعت رسول اللّهصلى‌الله‌عليه‌وآله یقول: ما من عبد أصبح صائما إلا فتحت له أبواب السماء إلی أن تواری بالحجاب فان صلّی رکعه أو رکعتین تطوّعا أضائت له السموات نورا من أزواجه الحورالعین و قلن الّلهمّ اقبضه الینا فقد إشتقنا إلی رؤیته و إن هلّل او سبّح تلقاه سبعون ألف ملک یکتبون إلی أن تواری بالحجاب.

«هیچ بنده ای روزه دار نمی شود جز آن که درهای آسمان (از رحمت الهی) به روی او گشوده می گردد تا وقتی که خورشید غروب کند و اگر یک رکعت و یادو رکعت نماز مستحبّی بخواند همسران او از حورالعین بهشتی با نور خود آسمان ها راروشن می کنند و می گویند: خدایا، او رابه سوی ما بفرست، همانا ما مشتاق دیدار او هستیم. و اگر در بین روز «لا اله إلاّ اللّه» و یا «سبحان اللّه» بگوید هفتاد هزار از ملائکه او رااحاطه می کنند وتا آخر روز تهلیل و تسبیح او را می نویسند.»

باز شدن درهای آسمان در شب اول ماه رمضان

(1)141- ابوسعید خدری می گوید: روزی رسول خداصلى‌الله‌عليه‌وآله فرمود:

1- (1)141- أخبرنا ابوالحسن محمّدبن علی بن الشاه بمرو الرود قال: حدّثنا ابوبکر محمّدبن إبراهیم بن عبداللّه بن یعقوب الأنطاکی بانطاکیه قال: حدّثنا محمّدبن أحمد بن أبی جعفر الحلبی بالصیصیه قال: حدّثنا الصیعیه الکبیر بن المعانی قال: حدّثنا محمّدبن مروان قال: حدّثنا داود بن أبی هند (عند) عن أبی نضره عن عطاء بن أبی ریاح عن أبی سعید الخدری إنّ رسول اللّهصلى‌الله‌عليه‌وآله قال ذات یوم: إن ابواب السماء لتفتح فی أوّل لیله من شهر رمضان ثمّ لا تغلق إلی آخر لیله منه و لیس من عبد یصلّی فی لیله منها إلا کتب اللّه له بکلّ سجده الفا و خمسمأه حسنه و یبنی له بیت فی الجنّه من یاقوته حمراء لها سبعون ألف باب فإذا صام یومامن شهر رمضان غفرله کلّ ذنب تقدم إلی ذلک الیوم من شهر رمضان و کان کفّاره إلی مثلها من الحول و کان له بکلّ یوم یصومه من شهر رمضان قصر له ألف باب من ذهب واستغفرله سبعون ألف ملک یدعونه إلی ان تواری بالحجاب و کان له بکلّ سجده یسجدها من لیل أو نهار شجره یسیرفیها الراکب ألف عام.

«درهای آسمان در شب اول ماه رمضان گشوده می شود و تا شب آخر ماه گشوده است و هیچ بنده ای نیست که در شبی از شب های ماه رمضان نماز (مستحبی) بخواند جز آن که خداوند به واسطه هر سجده ای که می کند یک هزار و پانصد حسنه برای او می نویسد و برای او در بهشت خانه ای از یاقوت سرخ بنا می گردد که هفتاد هزار در دارد و بر هر دری قصری از طلا مزّین به یاقوت سرخ قرار دارد و هر قصری هفتاد هزار در دارد و هنگامی که مؤمن یک روز از ماه رمضان را روزه می گیرد گناهان گذشته او تاآن روز بخشوده می گردد و آنروز کفاره گناهان او تا سال آینده نیز خواهد بود و خداوند به جای هر روزی که از ماه رمضان روزه می گیرد قصری به او می دهد که هزار در از طلا دارد و هفتاد هزار از ملائکه برای او استغفار می کنند تا آن روز به پایان برسد و برای اوست به هر سجده ای که در شب و یا روز می کند درختی در بهشت که یک اسب سوار می تواند هزار سال در زیر آن حرکت کند.»

روزه از من است و من پاداش آن هستم

(1)142- ابن عباس می گوید: از رسول خداصلى‌الله‌عليه‌وآله شنیدم که می فرمود:

1- (1)142- حدّثنا أبومحمّد عبدوس بن علی بن العباس الجرجانی قال: حدّثنا أبوالقاسم عبیداللّه بن یعقوب بن یوسف الرازی قال: حدّثنا محمّد بن یونس الکریمی قال: حدّثنا ابوعامر قال: حدّثنا زمعه عن سلمه عن عکرمه عن ابن عباس قال: سمعت رسول اللّهصلى‌الله‌عليه‌وآله یقول: قال اللّه عزّوجلّ کلّ عمل ابن آدم هوله غیر الصیام هولی و أنا اجزی به والصیام جنّه العبد المؤمن من النار یوم القیامه کما یقی أحدکم سلاحه فی الدنیا و لخلوف فم الصائم أطیب عنداللّه عزّوجلّ من ریح المسک و إنّ للصائم فرحتین حین یفطر فیطعم و یشرب و حین یلقانی فأدخله الجنّه.

خدا می فرماید: «همه اعمال فرزند آدم از اوست جز روزه او که آن از من است و من پاداش آن را می دهم (من پاداش او هستم). و روزه در روز قیامت سپر بنده مؤمن است در مقابل آتش دوزخ همان گونه که شخص مجاهد به وسیله سپر از خود محافظت می نماید.» سپس فرمود: «و بوی دهان مؤمن روزه دار نزد خداوند از بوی مشک بهتر است و خداوند می فرماید: دو ساعت برای روزه دار ساعت مسرّت و شادی است: یکی هنگام افطار که می خورد و می آشامد و دیگری هنگام ملاقات من (در ساعت مرگ یا قیامت )که من او را داخل بهشت خواهم نمود.»