خود را با جنس مخالف مقایسه نکنید!

وجود تفاوت های روحی و جنسی و جسمانی بین دختران و پسران امری عادی و طبیعی است. اما این موضوع نباید دستاویزی برای ایجاد تفاوت های غیر منطقی اجتماعی باشد، چرا که همه انسان ها، چه مذکر و چه مؤنث از یک آفرینش هستند و به عنوان انسان خلق شده اند. باید شخصیت انسانی خود را پرورش دهند و در پرورش و رشد انسانی تفاوتی در جنسیت ندارد. مهم انسان بودن است، نه پسر یا دختر بودن.

برنامه ریزی

وقتی زندگی آگاهانه و با بصیرت نباشد، هدف نیز گم می شود. افراد بی هدف و بی برنامه، به جایی نمی رسند. کسانی موفق می شوند که برنامه های دراز مدت و کوتاه مدت داشته باشند و بدانند برای آینده چه کارهایی باید بکنند و به کجا برسند و فاصله حال را تا آینده چگونه باید طی کنند. اگر جزیئات را هم نمی دانند، دست کم، ترسیمی کلی از وضع آینده خودشان داشته باشند، آن هم بر پایه تصمیم های حساب شده. حال، شما برای آینده چه برنامه ای دارید؟۱

_____________________________

۱ همدلی، ج ۳، ص ۱۰۶.

نظم

نظم یکی از عوامل مهم موفقیت در زندگی است و در منابع اسلامی جایگاه خاصی دارد. حضرت علیعليه‌السلام در آخرین سفارش های خود، همگان را به نظم دعوت کرده است. نظم در زندگیعليه‌السلام دامنه وسیعی دارد؛ در تحصیل علم، عبادت و بندگی، نظافت، پوشش، خواب، خوراک، معاشرت با دوستان و...

یک دختر جوان، برای رسیدن به موفقیت و خوش بختی، باید در تمام شئون زندگی، نظم و برنامه ریزی پیش روی خود قرار دهد.

اجازه ورود

از آن جا که درون خانه، محل امن و آسایش است و انسان، آزادی بیشتری در رفتار و پوشش دارد، این حالت ها به طور طبیعی ویژه همان محدوده است. بنابراین، کسانی که می خواهند در چنین مکانی وارد شوند، باید اجازه بگیرند. قرآن در این باره می فرماید:

ای کسانی که ایمان آورده اید، به خانه دیگران وارد نشوید مگر آن که آنان را قبلاً آگاه سازید.۱

______________________________

۱ نور (۲۴) / آیه ۲۷.

قرآن و زنان

قرآن علاوه بر این که با خطاب های عمومی، همه مومنان را مخاطب قرار داده و پیامش عمومی است، در چند سوره از زنان و دختران بیشتر سخن به میان آورده است؛ همچون سوره های آل عمران، احزاب، نور، نساء، طلاق، ممتحنه، کوثر، مریم و تحریم.

محارم از نظر قرآن

۱. لبعو لتهنّ شوهران

۲. او آبائهنّ پدران

۳. او آباء بعو لتهنّ پدرشوهران

۴. او ابنائهنّ پسران

۵. او ابناء بعولتهنّ پسران شوهران

۶. او اخوائهنّ برادران

۷. او بنی اخوائهنّ پسر برادران

۸. او بنی اخواتهنّ پسر خواهران

۹. او نسائهنّ زنان

۱۰. او ماملکت ایمانهنّمملوکان

۱۱. او التابعین غیر اولی الاربه طفیلیانی که کاری با زن ندارند.

۱۲. او الطّفل الذین لم یظهروا علی عورات النساء ۱ کودکانی که ممیز نیستند.

_____________________________

۱ نور (۲۴) / آیه ۳۱.

به نام او

غنچه، تا غنچهاست در حجاب است و هیچ کس هوس چیدن آن را نمی کند، اما همین که حجاب سبزینه خود را کنار نهاد و باز شد، خواهند چید. وقتی که چیدند، چند روزی ممکن است در جای مناسب قرارش دهند، اما دیری نمی پاید که پژمرده و پرپر می شود و آن را در سطل زباله می اندازند.

زنان، تا در حجابند، همچون غنچه اند، هیچ کس دست طمع و تصرف به سمت آنها دراز نمی کند، اما همین که این حجاب را کنار گذارند، مورد طمع دیگران واقع خواهند شد. پس، ممکن است چند روزی هم... اما دیری نمی پاید که.

حجاب؛ عامل آسایش

شما چرا به دور خانه هایتان دیوار می کشید و بر روی دیوارها سیم خاردار نصب می کنید؟ اگر در خانه ها چوبی باشد، چرا آهنی می کنید و اگر دیوارها کوتاه باشد، چرا بلند می کنید؟ آیا این همه برای راحتی شماست، یا برای ناراحتی؟ حجاب همچون دیوار خانه و همچون سیم خاردار است. حال، اگر دیوار خانه ها بلند باشد و کوتاه کنید، یا سیم خاردار داشته باشد و بردارید، یا در بسته است باز کنید، این موجب راحتی، آرامش و اسایش شما خواهد بود یا موجب ناآرامی؟

حال اگر درها، دیوارها و... برای راحتی خانه ها باشد، حجاب هم برای راحتی و آسودگی بانوان است. اگر اسلام برای زن، حجاب اؤرده، برای راحتی اوست نه مشتقتش. مشقت در بی حجابی و بدحجابی است.۱

____________________________

۱ نقل از کتاب تمثیلات.

عطر حجاب

گل تا باز نشده، معطر است. وقتی باز شود عطر خود را از دست می دهد. زن تا باحجاب است، زیباست. وقتی این حجاب کنار رود، آن زیبایی و طراوت از دست می رود.

چادر

بهترین و کامل ترین نوع حجاب و پوشش اسلامی، چادر است که سراسر حجم بدن زن را می پوشاند و جلب توجه نامحرمان را به کمترین حدّ می رساند به شرطی که نکات زیر در آن رعایت شود:

۱.کاملاً بدن را بپوشاند و نازک نباشد.

۲.رنگی نباشد، زیرا چادر رنگی بودن به خاطر جاذبه خاصی که دارد، به ویژه برای دختران جوان، چشم های نامحرمان را به خود جذب می کند.

۳.باید به گونه ای از چادر استفاده نمود که در برابر نامحرمان کنار نرود.

۴.چادر ساده باشد و با نقش و نگار نباشد.

۵.لازم است همراه استفاده از چادر، پوشش زیر چادر نیز مناسب باشد به طوری که در برابر باد و هر حادثه دیگر به یک باره اعضای بدن مورد دید نامحرمان قرار نگیرد.

۶.استفاده از چادر باید همراه با حیا و عفاف باشد.

شلوار

یکی از لباس های مورد استفاده بانوان شلوار است که بهترین پوشاننده برای پاهاست. از حضرت علیعليه‌السلام نقل است۱ که فرمود: « من و رسول خداصلى‌الله‌عليه‌وآله‌وسلم در بقیع نشسته بودیم که زنی سوار بر الاغ گذشت. ناگهان پای الاغ لرزید و زن بر زمین افتاد. پیامبرصلى‌الله‌عليه‌وآله‌وسلم صورت خود را برگردانید تا نگاهش به پاهای او نیفتد. اصحاب عرض کردند: یا رسول الله این زن شلوار پوشیده است (و قهراً پاهای او پوشیده است و برگرداندن صورت لازم نیست)، رسول خداصلى‌الله‌عليه‌وآله‌وسلم فرمود: «خدایا! زنانی که شلوار می پوشند مورد مغفرت قرار ده». و سه بار این جمله را تکرار نمودند و سپس فرمودند: «ای مردم! شلوار بپوشید که پوشاننده ترین لباس های شماست.»

همچنین همان حضرت می فرماید: «پوشیدن شلوار، ثواب هر رکعت نماز را به چهار برابر افزایش می دهد.»۲ و همه فقها به استحباب پوشیدن شلوار در نماز فتوا داده اند.۳

____________________________

۱ تنبیه الخواطر، ص ۳۲۳.

۲ وسائل الشیعه، ج ۳، ص ۳۳۹.

۳ عروه الوثقی، (فیما یستحب من اللباس).

سوگند و قسم بی جا

سوگند یاد کردن برای تأکید و جلب اعتماد و اطمینان، در بین همه ملت ها در طول زمان های مختلف مورد استفاده است. از نظر اسلام نیز در مواقع ضرورت، سوگند خوردن، نه تنها مانعی ندارد، بلکه گاهی لازم است؛ اما آنچه در این هشدار مطرح است زیاده روی در سوگند و سوگند دروغ است که برخی زنان و دختران بسیار سوگند می خورند و این سوگند ها نه تنها مطلوب نیست، بلکه گاهی گناه نیز محسوب می شود و کفاره دارد. سوگند چنین افرادی از نظر مردم اعتباری نخواهد داشت.

ترک نماز و گرفتاری در دوزخ

در قیامت، بارها میان اهل بهشت و دوزخ گفت و گو می شود. قرآن بخشی از آن گفت و گو را بیان فرموده است. یکی از آن صحنه ها در سوره مدثّر آمده است. اهل بهشت از مجرمان می پرسند: «چه عاملی شما را به دوزخ روانه کرد؟» آنان می گویند: «ما از نمازگزاران نبودیم.»۱

_________________________________

۱ لم نک من المصّلین، مدثر (۷۴) / آیه ۴۳.

سفارش ها

اشاره

در این بخش به سفارش های گوناگونی که متناسب با فرهنگ دختران است، می پردازیم که هر یک می تواند تأثیر خاصی در بین دختران داشته باشد. این سفارش ها، در چهار زمینه قرآن، کلمات معصومینعليه‌السلام ، علما و شخصیت ها و شهداست.

الف) سفارش های قرآن به زنان و دختران

۱ - .حجاب

( يَا أَيُّهَا النَّبِيُّ قُل لِّأَزْوَاجِكَ وَبَنَاتِكَ وَنِسَاءِ الْمُؤْمِنِينَ يُدْنِينَ عَلَيْهِنَّ مِن جَلَابِيبِهِنَّ ذَٰلِكَ أَدْنَىٰ أَن يُعْرَفْنَ فَلَا يُؤْذَيْنَ وَكَانَ اللَّـهُ غَفُورًا رَّحِيمًا ) ۱

ای پیامبر! به همسران و دخترانت و زنان مؤمنان بگو روسری های بلند خود را بر خویش فرو افکنند. این کار برای این که (به عفاف) شناخته شوند و مورد آزار قرار نگیرند، بهتر است.

۲ - .دوری از خودنمایی

( وَقَرْنَ فِي بُيُوتِكُنَّ وَلَا تَبَرَّجْنَ تَبَرُّجَ الْجَاهِلِيَّةِ الْأُولَى ) ۲

در خانه های خود بمانید و همچون زنان جاهلیت نخستین، در میان جمعیت ظاهر نشوید و اندام و وسایل زینت خود را در معرض تماشای دیگران قرار ندهید.

۳ - .عفت کلام

( يَا نِسَاءَ النَّبِيِّ لَسْتُنَّ كَأَحَدٍ مِّنَ النِّسَاءِ إِنِ اتَّقَيْتُنَّ فَلَا تَخْضَعْنَ بِالْقَوْلِ فَيَطْمَعَ الَّذِي فِي قَلْبِهِ مَرَضٌ وَقُلْنَ قَوْلًا مَّعْرُوفًا ) ۳

در گفتگوها با ناز و کرشمه و به گونه ای هوس انگیز سخن مگویید که مبادا بیماردلان به شما طمع کنند.

۴ - .پاکدامنی

( وَلْيَسْتَعْفِفِ الَّذِينَ لَا يَجِدُونَ نِكَاحًا ) ۴

آنها که زمینه ازدواج را فراهم نمی بینند، باید عفت پیشه کنند.

۵ - .دوری از نگاه های هوس آلود

( وَقُل لِّلْمُؤْمِنَاتِ يَغْضُضْنَ مِنْ أَبْصَارِهِنَّ ) ۵

به زنان با ایمان بگو چشم های خود را از نگاه های هوس آلود فرو گیرند.

_________________________________

۱ احزاب (۳۳) / آیه ۵۹؛ نور (۲۴) / آیه ۳۱.

۲ احزاب (۳۳) / آیه ۳۳.

۳ احزاب (۳۳) آیه ۳۲.

۴ نور (۲۴) /آیه ۳۳.

۵ نور (۲۴) / آیه ۳۱.

سفارش های معصومین عليه‌السلام

از امام صادقعليه‌السلام نقل است که حضرت فاطمهعليه‌السلام برای طرح برخی مسائل حضور رسول خداصلى‌الله‌عليه‌وآله‌وسلم رسید و آن حضرت لوحی در اختیار فاطمهعليه‌السلام گذاشت و فرمود: نوشته های این لوح را مورد توجه قرار بده؛ زیرا در آن نوشته شده است:

من کان یومن بالله و الیوم الاخر فلا یؤدی جاره، و من کان یومن بالله و الیوم الاخر فلیکرم ضیفه، و من کان یومن بالله و الیوم الاخر فلیقل خیراً او لیسکت.۱

هر کس به خدا و روز قیامت ایمان دارد، هرگز همسایه خود را نمی آزارد. و هر کس به خدا و روز قیامت عقیده دارد، میهمان خویش را اکرام می کند و هر کس به خدا و روز قیامت ایمان دارد، سخن خیر و حق به زبان می آورد وگرنه حتماً سکوت می کند و لب از ناروا فرو می بندد.

روزی پیامبرصلى‌الله‌عليه‌وآله‌وسلم از اصحاب خود پرسید: «زن در چه حالتی به خدا نزدیک تر است؟» آنها جوابی نداشتند. حضرت فاطمهعليه‌السلام سخن پیامبر را شنید و در پاسخ فرمود: «ادنی ما تکون من ربّها ان تلتزم قعر بیتها»؛ یعنی نزدیک ترین حال زن به خدا هنگامی است که در درون خانه خود باشد.۲

روزی پیامبرصلى‌الله‌عليه‌وآله‌وسلم به حضرت فاطمه و صفیه فرمود:

یا فاطمه بنت رسول الله یا صفیه عمه رسول الله اعملا لما عندالله لا اغنی عنکما من الله شیئاً؛۳

ای فاطمه دختر پیامبر و ای صفیه عمه پیامبر! باید برای رسیدن به نعمت ها و پاداش الهی، به عمل صالح روی آورید که خویشی با من بدون عمل در پیشگاه خدا نمی تواند برای شما مفید باشد.

از حضرت فاطمهعليه‌السلام نقل است: پدرم رسول خدا به من فرمود:

ایاک و البخل فانه عامه لا تکون فی کریم؛۴

از بخل بپرهیز، زیرا بخل آفتی است که در شخص کریم نیست.

روزی اسماء دختر ابوبکر ـ که خواهر عایشه بود ـ به خانه پیامبرصلى‌الله‌عليه‌وآله‌وسلم آمد در حالی که جامه ای نازک و بدن نما پوشیده بود. رسول اکرم روی خویش را از او برگرداند و فرمود:

ای اسماء! همین که دختر به حد بلوغ رسید، سزاوار نیست چیزی از بدن او دیده شود مگر این و این ـ و اشاره فرمود به چهره و قسمت مچ به پایین دست خودش.۵

امام حسینعليه‌السلام به حضرت زینب خواهر با وفایش فرمود:

یا اختاه اتقی الله و اعلمی ان اهل الارض یموتون و اهل السماء و لا یبقون، و ان کل شیء هالک الا وجه الله الذی خلق بقدرته، و یبعث الخلق و یعیدهم و هو فرد وحده؛۶

خواهر جان! پرهیزگاری پیشه کن، و بدان که اهل زمین می میرند و اهل آسمان نخواهند ماند، و همه چیز هلاک می شود جز خداوندی که آفریدگان را به قدرت خود آفرید و اوست یگانه بی همتا.

از آن جا که حضرت زینب، علاوه بر فضایلی چون علم و فصاحت و بلاغت و پارسایی و شجاعت مانند پدرش علیعليه‌السلام و حضرت فاطمه اهل تهجد و شب زنده داری بود، امام حسینعليه‌السلام به او فرمود: «یا اختاه لا تنسینی فی صلاه اللیل؛۷ خواهرم مرا در نماز شب فراموش مکن.

______________________________

۱ بحارالنوار، ج ۴۳، ص ۶۲.

۲ همان، ص ۹۲.

۳ آخرین گفتارها، ج ۱، ص ۱۳۵؛ طبقات ابن سعد، ج ۲، ص ۲۵۵.

۴ دلائل الامامه، طبری امامی، ص ۷۲؛ یاس عصمت، عبدالکریم موگهی، ص ۴.

۵ مسئله حجاب، ص ۱۵.

۶ رسولی محلاتی، نگاهی کوتاه به زندگی زینب کبریعليه‌السلام ، ص ۳۴.

۷ همان، ص ۱۷.

سفارش حضرت علیعليه‌السلام به محمد بن حنفیه

حضرت علیعليه‌السلام به فرزندش محمد بن حنفیه فرمود:

المرئه ریحانه و لیست بقهر مائه فدارها علی کل حال واحسن الصحبه لها لیصفوا عیشک؛۱

زن ریحانه (گل) است، نه قهرمان. پس با او در هر حال مدارا کن و رفتار نیکو داشته باش تا زندگی ات با صفا و گوارا باشد.

______________________________

۱ وسائل الشیعه ج ۱۴، ص ۱۲۰.

۳۰ سفارش برگزیده از سفارش های معصومینعليه‌السلام

۱ - یاد خدا

امام صادقعليه‌السلام فرمود:

افضل الوصایا و الزمها ان لا تنسی ربّک و ان تذکره دائماً و لا تعصیه؛۱

والاترین و واجبترین موعظه ها این است که خدا را فراموش نکنی و همواره به یاد او باشی و هرگز او را معصیت نکنی.

.پرهیزگاری و دوری از گناه

امام صادقعليه‌السلام فرمود:

لیس من شیعننا من لا یتحدّث المخدّرات بورعه فی خدورهنّ؛۲

از شیعیان ما نیست کسی که زنان پاکدامن و پرده نشین به ورع و شهادت ندهند.

۲ - .لباس انگشت نما

پیامبرصلى‌الله‌عليه‌وآله‌وسلم نهی فرمود:

از این که زنان هنگام بیرون رفتن لباسی بپوشند که توجه دیگران را به خود جذب کنند. و یا به زیوری که صدایش شنیده می شود خود را بیاراید.۳

۳ - .آگاهی دینی

حضرت علیعليه‌السلام فرمود:

یا معشر الفتیان حصنوا دینکم بالعلم؛۴

ای جوانان! دین خود را به وسیله آگاهی دینی حفظ کند.

۴ - .زینت و زیبایی

حضرت علیعليه‌السلام فرمود:

الزّینه بحسن الصواب لا بحسن الثّیاب؛

زیبایی، کارهای خوب و صحیح انجام دادن است، نه لباس زیبا.

۵ - .حفظ آبروی مردم

پیامبرصلى‌الله‌عليه‌وآله‌وسلم فرمود:

من کف نفسه عن اعراض الناس اقاله الله عثرته یوم القیامه؛ ۵

کسی که از تعرض به ناموس و ابروی مردم خویشتن داری کند، خداوند روز قیامت گناهان او را می بخشد.

۶ - .زیاده گویی

حضرت علیعليه‌السلام فرمود:

ایاک و کثره الکلام فانه یکثر الزّلل و یورث الملل؛۶

از زیاده گویی بپرهیزید که موجب لغزش بسیار و رنجش می شود.

۷ - .زیبایی ظاهر و باطن

حضرت علیعليه‌السلام فرمود:

الجمال الظاهر حسن الصوره و الجمال الباطل حسن السّریره؛ ۷

زیبایی ظاهر، به خوبی صورت است، و زیبایی باطن، به خوبی روش و مرام.

۸ - .حیا

حضرت علیعليه‌السلام فرمود:

من کساه الحیاء ثوبه لم یر الناس عیبه؛ ۸

کسی که لباس حیا او را بپوشاند، مردم عیب او را نمی بینند.

۹ - .شانه زدن

امام صادقعليه‌السلام فرمود:

المشط ینفی الفقر و یذهب الداء؛۹

سر را شانه زدن فقر و بیماری را از بین می برد.

۱۰ - .آرایش برای مردم

حضرت علیعليه‌السلام فرمود:

ایاک ان تتزّین للناس و تبازر الله بالمعاصی.۱۰

بپرهیز از این که برای دیگران خود را بیارایی و به وسیله انجام گناه با خدا به ستیز برخیزی.

۱۱ - .همنشینی با صالحان

امام سجادعليه‌السلام فرمود:

مجالسه الصالحین داعیه الی الصلاح.۱۱

همنشینی با صالحان، باعث اصلاح و خودسازی است.

۱۳ - بیهوده گرایی

حضرت علیعليه‌السلام فرمود:

کفی بالمرء غفله ان یصرف همه فیما لا یعنیه؛۱۲

برای بی خبری انسان همین بس که همت خود را صرف چیزی کند به کارش نیاید.

۱۴ - .کم گویی

حضرت علیعليه‌السلام فرمود:

قله الکلام تستر العیوب و تقلّل الذّنوب.۱۳

کم گویی عیب ها را می پوشاند و گناهان را می کاهد.

۱۵ - .عامل خوشبختی و بدبختی

حضرت علیعليه‌السلام فرمود:

بالطاعه یکون الفوز و بالمعصیه یکون الشّقاء؛۱۴

سعادت و خوش بختی به طاعت است و شقاوت و بدبختی به گناه و سرکشی.

۱۶ - .مراقبت و حفظ خود

امام جوادعليه‌السلام در پاسخ به کسی که نصحیت جامع و کوتاهی از او خواست فرمود:

صن نفسک، عن عار العاجله و نار الاجله.۱۵

نفس خود را از رسوایی در دنیا و آتش آخرت حفظ نما.

۱۷ - پوشش کامل

پیامبرصلى‌الله‌عليه‌وآله‌وسلم فرمود:

یا ایها الناس اتخذوا السراویلات فانّها من استر ثیابکم؛۱۶

ای مردم! شلوار بپوشید که از پوشاننده ترین و بهترین لباس های شماست.

۱۸ - بدترین زنان

پیامبرصلى‌الله‌عليه‌وآله‌وسلم فرمود:

شرّ نسائکم الجفه، الفرتع، الباقون، الفحاش؛۱۷

بدترین زنان شما زنی است که کم حیا، ترش روی و زبان دراز و بد زبان باشد.

۱۹ - بدترین زنان

پیامبرصلى‌الله‌عليه‌وآله‌وسلم فرمود:

شرار نسائکم الدّنسه اللّجوجه العاصیه؛۱۸

بدترین زنان شما، زن ناپاک و لجباز و سرکش است.

۲۰ - بدترین زنان

پیامبرصلى‌الله‌عليه‌وآله‌وسلم فرمود:

انّ من شرّ نسائکم الحقود الّتی لا تتورّع من قبیح؛۱۹

از بدترین زنان شما، زن کینه توزی است که از انجام کارهای زشت باکی ندارد.

۲۱. - آرایش و زیبایی

امام صادقعليه‌السلام فرمود:

لا ینبغی للمرأه ان تعطّل نفسها ولو ان تعلق فی عنقها قلاده؛ ۲۰

سزاوار نیست برای زن که خود را بدون زینت گذارد، اگر چه با گردنبندی باشد که خود را با آن زینت نماید.

۲۲. - زیاده گویی

پیامبرصلى‌الله‌عليه‌وآله‌وسلم فرمود:

اترک فضول الکلام وحسبک من الکلام ما تبلغ به حاجتک؛ ۲۱

زیاده گویی مکنید و کافی است از گفتار آن مقداری که بتوانی به وسیله آن نیاز خود را برطرف سازی.

۲۳. - پرهیز از پوشیدن لباس نازک

حضرت علیعليه‌السلام فرمود:

علیکم بالصفیق فانّ من رقّ ثوبه رقّ دینه؛۲۲

لباس ضخیم بپوشید؛ زیرا هر کس لباسش نازک و بدن نما باشد، نشانه سستی و ضعف دین اوست.

۲۴. - خودنمایی

امام صادقعليه‌السلام فرمود:

کفی بالمرء خزیاً ان یلبس ثوباً یشهره؛۲۳

برای خواری و پستی آدمی، همین بس که لباسی بر تن کند که او را مشهور کند.

۲۵. - تشبه به دیگران

پیامبرصلى‌الله‌عليه‌وآله‌وسلم فرمود:

لیس منا من تشبه بغیرنا؛۲۴

از ما نیست کسی که خود را شبیه دیگران (کفار) کند (در پوشش و آرایش و آداب و رسوم).

۲۶. - مقام زن صالح

امام صادقعليه‌السلام فرمود:

المرأه الصالحه خیر من الف رجل غیر صالح؛۲۵

زن صالح از هزار مرد صالح بهتر است.

۲۷. - شرم و حیا

لقمان به پسرش فرمود:

یا بنی استحی من الله بقدر قربه منک وخف من الله بقدر قدرته علیک؛۲۶

ای فرزندم! از خداوند شرم و حیا کن به اندازه ای که به تو نزدیک است، و از او بترس به اندازه ای که قدرتش بر تو سایه افکنده است.

۲۸. - علم خداوند

امام جوادعليه‌السلام فرمود:

واعلم انک لن تخلوا من عین الله، فانظر کیف تکون؛۲۷

بدان که هرگز از نظر خدا دور نیستی، حال ببین که چگونه عمل می کنی.

۲۹. - زن و خطر شیطان

پیامبرصلى‌الله‌عليه‌وآله‌وسلم فرمود:

المرنه غروه فاذا خرجت استشرفها الشیطان؛۲۸

زن، آسیب پذیر است. وقتی که از خانه خارج می شود، شیطان او را احاطه می کند و او در وادی نفوذ شیطان قرار می گیرد.

۳۰. - آرایش مو

پیامبرصلى‌الله‌عليه‌وآله‌وسلم فرمود:

من اتخذ شعراً فلیحسن ولایته؛ ۲۹

کسی که می خواهد موی سرش را بلند کند، باید از آن خوب نگهداری کند.

_________________________________

۱ بحارالانوار، ج ۷۸، ص ۲۰۰.

۲ همان، ج ۷۰، ص ۳۰۳.

۳ نهی رسول اللهصلى‌الله‌عليه‌وآله‌وسلم ان تلبس المرأه اذا خرجت ثوباً مشهوراً او تتحلی بما له صوت یسمع (مستدرک الوسائل، ج ۱۴، ص ۲۸۰).

۴ وسائل الشیعه.

۵ همان، ج ۱۱، ص ۲۸۷؛ بحارالانوار، ج ۱، ص ۱۴۳.

۶ غررالحکم، حدیث ۲۶۸۰.

۷ همان، ح ۵۳۳۵.

۸ بحارالانوار، ج ۷۱، ص ۳۳۷.

۹ همان، ج ۷۶، ص ۱۹۳.

۱۰ همان، ج ۷۱، ص ۳۶۳.

۱۱ همان، ج ۱، ص ۱۴۱.

۱۲ هزارگوهر، ص ۶۴۴.

۱۳ همان، ص ۶۳۱.

۱۴ همان، ص ۳۴۰.

۱۵ احاق الحق، ج ۱۲، ص ۳۳۹.

۱۶ میزان الحکمه، ج ۲، ص ۲۵۹.

۱۷ بحارالنوار، ج ۱۰۳، ص ۲۴۰.

۱۸ وسائل الشیعه، ج ۱۴، ص ۹.

۱۹ مستدرک الوسائل، ج ۱۴، ص ۱۶۵.

۲۰ وسائل الشیعه، ج ۱، ص ۴۰۹.

۲۱ بحارالانوار، ج ۷۷، ص ۸۷.

۲۲ همان، ج ۷۹، ص ۲۹۸.

۲۳ همان، ج ۷۸، ص ۲۵۲.

۲۴ نهج الفصاحه، حدیث ۲۴۱۳.

۲۵ وسائل الشیعه، ج ۱۴، ص ۱۲۴.

۲۶ بحارالانوار، ج ۱۰۲، ص ۱۵۳.

۲۷ همان، ج ۷۸، ص ۲۵۸.

۲۸ سنن ترمذیعليه‌السلام ج ۳، ص ۲۷.

۲۹ میزان الحکمه، ج ۲، ص ۷۹.

توصیه های علما و شخصیت های سیاسی و اجتماعی

یک دختر خانم آلمانی در نامه ای ضمن درخواست عکس و امضای امام از محضر امام، تقاضا کرده بود که معظم له چند جمله پندآمیز روی کارتی که در پشت نامه فرستاده بود، برای او بنویسد و حضرت امام جمله های زیر را مرقوم فرمودند و نامه برای او فرستاده شد:

بسمه تعالی

سعی کنید برای جامعه فردی مفید باشید. سعی کنید تحت تأثیر قدرت های شیطانی واقع نشوید. سعی کنید انسان متعهد باشید. ان شاءالله سلامت باشید.

روح الله الموسوی الخمینی

گزیده ای از نامه عرفانی امام به خانم فاطمه طباطبائی

دخترم! پیامبران مبعوث شدند تا رشد معنوی به بشر دهند و آنان را از حجاب های جهل وغرور و خودخواهی برهانند.

دخترم! در قران کریم، این سرچمه فیض الهی، تدبر کن که تدبر در آن انسان را به مقامات والا هدایت می کند.

دخترم! آفات زیادی بر سر راه راست است و اعضای ظاهر و باطن ما آفت هایی دارد که هر یک حجابی است که اگر از آنها نگذریم، به اول قدم سلوک الله نرسیم. از افات زبان، این دشمن بزرگ انسانیت و معنویت، غافل مشو. اگر خطاهای بزرگ این عضو کوچک را در یک ساعت بشماری، خواهی دید در یک سال پنجاه، شصت سال، چه قدر به وسیله این زبان اسرار دیگران فاش و ابروی چه اشخاصی به بازی گرفته می شود.

دخترم! نگاهی کوتاه به آنچه درباره غیبت و آزار مؤمنین و عیب جویی و کشف سر و تهمت آنان وارد شده، دل هایی را که مهر شیطان بر آنها نخورده، می لرزاند و زندگی را به انسان تلخ می کند.۱

گزیده از وصیت نامه امام خمینی

و از دختران و پسران می خواهم که استقلال و آزادی و ارزش های انسانی را ولو با تحمل رنج و زحمت، فدای تجملات و شعرت ها و بی بند و باری ها و... که از طرف غرب و عمال بی وطن او به شما عرضه می شود نکنند، که آنان چنانچه تجربه نشان داده، جز تباهی شما و اغفال از سرنوشت کشورتان و چاپیدن ذخایر شما به بند استعمار و ننگ وابستگی کشیدنتان به چیز دیگر فکر نمی کنند و می خواهند با این وسایل شما را عقب نگه دارند.

پاسخ رهبری، ، به نامه دانش آموزان دبیرستان شاهد دخترانه طالقانی اصفهان

بسم الله الرحمن الرحیم

فرزندان عزیزم! احساسات پاک و بی شائبه شما، جوانان و نوجوانان میهن اسلامی، آینده ای روشن تر را نوید می دهد. نور معرفت و محبت الهی را که در دل های شما درخشیده است، مغتنم شمارید و با تلاش مخلصانه و توکل بر خداوند، آن را همیشگی سازید. اینده متعلق به جوانان است. با خودسازی علمی و اخلاقی آن را برای ملت خود تضیمن کنید. به نماز و امر به معروف اهمیت دهید و یاد خدا را در دل هاتان زنده نگه دارید.۲

هم چنین در مناسبتی دیگر فرمودند:

توصیه ام به جوانان این است که ازدواج را آسان بگیرند. مهریه ها زیاد نشود، جهیزیه ها سنگین نشود و مراسم میهمانی توأم با ریخت و پاش و اسراف آمیز نباشد. ۳

ایشان در جیای دیگر فرمودند:

اگر در یک جمله کوتاه از من بپرسند که، شما برای جوان چه می خواهید، خواهم گفت: تحصیل، تهذیب و ورزش. ۴

__________________________________

۱ صحیفه نور، ج ۲۲ ص ۳۴۲.

۲ فصلنامه جوانه، ص ۸، زمستان ۷۲، معاوت پرورشی اداره آموزش آموزش و پرورش استان اصفهان، ص ۶۷.

۳ همان مورخ ۲۷/۴/۷۷، شماره ۱۶۶۳ ص ۳۷.

۴ زن روز ۳۰/۳/۷۷، شماره ۱۶۵۹، ص ۳۸.

حضرت آیت الله خامنه ای، رهبر فرزانه انقلاب اسلامی، در پاسخ به درخواست کتبی یک دانش آموز مقطع ابتدایی، وی را به حرف شنوی از پدر و مادر، خوب خواندن نماز و کوشش در راه تحصیل علم توصیه فرمودند.

زینب پهلوان، دانش آموز دوم ابتدایی، در دفترچه ارسالی اش به مقام معظم رهبری، از محضر ایشان درخواست کرد تا یک پند به یادگاری در صفحه زندگی اش بنگارد. حضرت آیت الله خامنه ای در پاسخ این دانش آموز نونهال، در ذیل نوشتار این فرزند انقلاب نوشتند:

دخترم! به رحف پدر و مادر گوش کن، نماز را خوب بخوان، در درس خواندن کوشا باش.۱

__________________________

۱ روزنامه رسالت، ۱۲/۶/۷۷.

نامه شهید مطهری به دخترش

نور چشم عزیزم! دختر گرامی ام... خانم مطهری! سلامت و سعادت تو را از خداوند متعال همواره مسلئت داشته و دارم.

... فرزند عزیزم! می گویند:

ولی بعضی افراد آن چنان زیرک و باهوشند که گویی دوبار به دنیا آمده اند و این بار دوم است و بعضی افراد چنانند که با چند بار به دنیا آمدن هم تجربه نمی آموزند و من امیدوارم واز خداوند متعال مسلئت دارم که تو و سایر فرزندانم از گروه اول باشید.

... دختر عزیزم! خداوند متعال می فرماید:( وَإِذْ تَأَذَّنَ رَبُّكُمْ لَئِن شَكَرْتُمْ لَأَزِيدَنَّكُمْ وَلَئِن كَفَرْتُمْ إِنَّ عَذَابِي لَشَدِيدٌ ) ؛ یعنی اگر نعمتی که به شما دادم قدر دانستید و حق شناسی کردید، بر نعمات خود بر شما می افزایم و اگر دچار طغیان و سرکشی و کفران شدید ،نقمت جانشین نعمت می کنم. امید و آرزوی من این است که شما، همه فرزندانم، قدردان نعمت ها و تفضلات الهی باشید تا خداوند نعمت خود را بر شما بیفزاید.۱

مرتضی مطهری

۵/۷/۱۳۵۶

_____________________________

۱ شیخ شهید، (انتشارات صدرا).