شبکه فرهنگی الحسنین (علیهما السلام)

حدیث - ۳۲۸

امام جعفر صادقعليه‌السلام :

شرف المؤمن قیام اللیل و عزه استغناؤه عن الناس؛

شرافت مؤمن به شب زنده داری و عزتش به بی نیازی از مردم است

اصول کافی ، ج ۳ ، ص ۲۱۸

حدیث - ۳۲۹

امام جعفر صادقعليه‌السلام :

لو یعلم المؤمن ما له من الأجر فی المصائب لتمنی أنه قرض بالمقاریض؛

اگر مؤمن پاداشی را که برای مصیبتها دارد بداند ، آرزو می کند که او را با قیچی تکه تکه کنند

اصول کافی ، ج ۳ ، ص ۳۵۴

حدیث - ۳۳۰

من أحب الاعمال الی الله عز و جل إدخال السرور علی المؤمن : اشباع جوعته أو تنفیس کربته أو قضاء دینه؛

از جمله دوست داشتنی ترین اعمال نزد خدای متعال شادی رسانیدن به مؤمن است و سیر کردن او از گرسنگی ، یا رفع گرفتاری او یا پرداخت بدهیش

اصول کافی ، ج ۳ ، ص ۲۷۶

حدیث - ۳۳۱

امام جعفر صادقعليه‌السلام :

من ابتلی من المؤمنین ببلاء فصبر علیه ، کان له مثل أجر الف شهید؛

هر مؤمنی به بلائی گرفتار شود و صبر کند ، اجر هزار شهید برای اوست

اصول کافی ، ج ۳ ، ص ۱۴۶

حدیث - ۳۳۲

امام جعفر صادقعليه‌السلام :

ثلاث من علامات المؤمن : علمه بالله و من یحب و من یبغض؛

سه چیز از علامات مؤمن است : شناختن خدا و شناختن دوستان و دشمنان خدا

اصول کافی ، ج ۳ ، ص ۱۹۲

حدیث - ۳۳۳

پیامبر اکرمصلى‌الله‌عليه‌وآله‌وسلم فرمودند:

خیر المؤمنین من کان مألفة للمؤمنین و لا خیر فیمن لایألف و لایؤلف.

بهترین مؤمنان، کسی است که محور الفت مؤمنان باشد، کسی که انس نگیرد و با دیگران مأنوس نشود خیری ندارد.

بحار الانوار، جلد ۷۱، ص ۳۹۳

حدیث - ۳۳۴

پیامبر اکرمصلى‌الله‌عليه‌وآله‌وسلم فرمودند:

ألمؤمن للمؤمن کالبنیان المرصوص یشد بعضه بعضا.

مؤمن نسبت به مؤمن مانند بنای استواری است که اجزای آن، یکدیگر را استحکام می بخشند

نهج الفصاحه، حدیث ۳۱۰۳

حدیث - ۳۳۵

امام باقرعليه‌السلام فرمودند:

ألمؤمنون فی تبارهم و تراحمهم و تعاطفهم کمثل الجسد،إذا اشتکی تداعی له سائره بالسهر و الحمی؛

مؤمنان در نیکی و شفقت و مهربانی به یکدیگر مانند یک پیکرند که اگر به عضوی از آن آسیبی برسد تمام اعضاء در تب و بیخوابی گرفتار آیند.

بحار الانوار، جلد ۷۱، ص۲۳۴

حدیث - ۳۳۶

امام صادقعليه‌السلام فرمودند:

إنما المؤمنون إخوة بنو أب و أم و إذا ضرب علی رجل منهم عرق سهر له الاخرون.

مؤمنان، با یکدیگر برادرند، و همگی فرزندان یک پدر و مادر و چون رگ یکی از آنان زده شود؛ مصیبتی بر او وارد شود؛ دیگران در غم او خوابشان نبرد.

الکافی، جلد ۲، ص۱۶۵

حدیث - ۳۳۷

نبی اکرم (صلى‌الله‌عليه‌وآله‌وسلم و سلم) فرمودند:

ألمؤمنون إخوة تتکافؤ دماؤهم و هم ید علی من سواهم؛

مؤمنان با هم برادرند و خونشان برابر است و در برابر دشمن متحد و یک پارچه اند.

کافی، جلد ۱، ص ۴۰۴

حدیث - ۳۳۸

امام رضاعليه‌السلام فرمودند:

إن الإمامة زمام الدین و نظام المسلمین و صلاح الدنیا و عز المؤمنین، ان الإمامة أس الإسلام النامی و فرعه السامی

امامت، زمام دین و مایه نظام و تشکیلات مسلمانان و صلاح دنیا و عزت مؤمنان است. رهبری، پایه بالنده اسلام و شاخه بلند آن است.

کافی، جلد ۱، ص ۲۰۰

حدیث - ۳۳۹

قال الباقرعليه‌السلام :

.. یا معشر المؤمنین تألفوا و تعاطفوا.

امام محمد باقرعليه‌السلام فرمودند:

هان ای گروه مؤمنان، مأنوس و متحد باشید و به هم مهربانی کنید.

الکافی، جلد ۲، ص۳۴۵

حدیث - ۳۴۰

امام صادقعليه‌السلام می فرمایند :

اِنَّ لِلْمُؤْمِنِ عَلی الْمُؤْمِنِ سَبْعَةَ حُقوقٍ، فَاَوْجَبُها اَنْ یَقولَ الرَّجُلُ حَقّا وَ اِنْ کانَ عَلی نَفْسِهِ اَوْ عَلی والِدَیْهِ، فَلا یَمیلَ لَهُمْ عَنِ الْحَقِّ؛

مؤمن را بر مؤمن، هفت حق است. واجب‌ترین آنها این است که آدمی تنها حق را بگوید، هر چند بر ضد خود یا پدر و مادرش باشد و به خاطر آنها از حق منحرف نشود.

بحار الأنوار ، ج ۷۴ ، ص ۲۲۳، ح ۸

حدیث - ۳۴۱

امام صادقعليه‌السلام می فرمایند :

اِذَا اتَّهَمَ الْمُؤُمِنُ اَخاهُ اِنْماثَ الایمانُ مِنْ قَلْبِهِ کَما یَنْماثُ الْمِلْحُ فِی الْماءِ؛

هرگاه مؤمن به برادر [دینی] خود تهمت بزند، ایمان در قلب او از میان می‌رود، همچنان که نمک در آب، ذوب می‌شود.

کافی، ج ۲، ص ۳۶۱، ح ۱

حدیث - ۳۴۲

پیامبراکرمصلى‌الله‌عليه‌وآله می فرمایند :

به خدایی که جانم در اختیار اوست، وارد بهشت نمی‌شوید مگر مؤمن شوید و مؤمن نمی‌شوید، مگر این‌که یکدیگر را دوست بدارید. آیا می‌خواهید شما را به چیزی راهنمایی کنم که با انجام آن، یکدیگر را دوست بدارید؟ سلام کردن بین یکدیگر را رواج دهید.

مشکاة الانوار، ص ۱۵۷.

حدیث - ۳۴۳

امام صادقعليه‌السلام می فرمایند:

اِنَّ اللَّهَ عَزَّوَجَلَّ جَعَلَ اَرزاقَ الْمُؤمِنینَ مِنْ حَیْثُ لا یَحْتَسِبونَ وَ ذلِکَ اَنَّ الْعَبْدَ اِذا لَمْ یَعْرِفْ وَجْهَ رِزْقِهِ کَثُرَ دُعاؤَهُ؛

خدای عزیز و ارجمند، روزی مؤمنان را از جایی می‌رساند که فکرش را هم نمی‌کنند. علّتش این است که وقتی مؤمن نداند روزیش از کجا خواهد رسید، زیاد دعا می‌کند.

توحید صدوق، ص ۴۰۲

حدیث - ۳۴۴

پیامبرصلى‌الله‌عليه‌وآله :

لَنْ یَشْبَعَ الْمُؤْمِنُ مِنْ خَیْرٍ یَسْمَعُهُ حَتّی یَکونَ مُنْتَهاهُ الْجَنَّةَ ؛

هرگز مؤمن از شنیدن خیر و خوبی سیر نمی‌شود، تا آن‌که سرانجامش بهشت گردد.

نهج الفصاحه، ح ۲۲۹۲.

حدیث - ۳۴۵

در امت من زلزله ای رخ می دهد که در آن ده هزار ، بیست هزار ، سی هزار نفر نابود می شوند. (خداوند) آن را برای پرهیز کاران پند ، برای مومنان رحمت ، و برای کافران عذاب قرار می دهد.

( کنز العمال : ج ۴۱ ص ۵۶۷ ح ۳۹۶۱۵ )

حدیث - ۳۴۶

امام باقرعليه‌السلام می فرمایند :

اَلنّاسُ رَجُلانِ: مُؤْمِنٌ وَ جاهِلٌ، فَلا تُؤْذِی الْمُؤْمِنَ وَ لا تَجْهَلُ الْجاهِلَ فَتَکونَ مِثْلَهُ؛

مردم دو گروه‌اند: مؤمن و جاهل، مؤمن را آزار ندهید و با جاهل، رفتار جاهلانه نکنید؛ زیرا همانند او خواهید بود.

خصال، ص ۴۹.

حدیث - ۳۴۷

امام حسن عسکریعليه‌السلام می فرمایند :

یکی از نشانه های مومن، بلند گفتن بسم اللّه الرحمن الرحیم است.

تهذیب الأحکام، ج ۶ ، ص ۵۲ ، ح ۳۷.

حدیث - ۳۴۸

پیامبراکرمصلى‌الله‌عليه‌وآله می فرمایند:

إذا مَرَّ الْمُؤمِنُ عَلَی الصِّراطِ فَیَقولُ بِسمِ اللّهِ الرَّحمنِ الرَّحیمِ طَفِئَتْ لَهبُ النِّیرانِ وَ نَقولُ: جُز یا مُؤمِنُ فَإنَّ نورَکَ قَد أطفَأ لَهِبی؛

هنگامی که مؤمن بر صراط می‌گذرد، و می‌گوید: بسم اللّه الرحمن الرحیم. ناگاه زبانه‌های آتش خاموش می‌شود و می‌گوید: ای مؤمن عبور کن زیرا نور تو آتش مرا خاموش کرد.

جامع الأخبار، ص ۱۲۰

حدیث - ۳۴۹

پیامبراکرمصلى‌الله‌عليه‌وآله می فرمایند:

هر کس کاری او را اندوهگین و به خود مشغول کند و او با اخلاص برای خدا بسم اللّه الرحمن الرحیم بگوید و با قلبش به سوی او رو کند، یکی از این دو برای او خواهد بود: یا در دنیا به حاجتش می‌رسد و یا حاجتش نزد پروردگار بوده و برای او ذخیره می‌شود و آن برای مؤمنان ماندگارتر است.

التوحید، ص ۲۳۲

حدیث - ۳۵۰

امام صادقعليه‌السلام می فرمایند:

اِنَّ الْمُؤْمِنَ وَلیُّ اللّه‌ِ یُعینُهُ وَ یَصْنَعُ لَهُ وَ لا یَقولُ عَلَیْهِ اِلاَّ الْحَقَّ وَ لا یَخافُ غَیْرَهُ؛

مؤمن دوست خداست، یاریش می‌رساند و برای او کار می‌کند و درباره او جز حق نمی‌گوید و از غیر او نمی‌ترسد.

کافی، ج ۲، ص ۱۷۱، ح ۵.

حدیث - ۳۵۱

امام صادقعليه‌السلام می فرمایند:

اَبَی اللّه‌ُ اَنْ یُعَرِّفَ باطِلاً حَقّا اَبَی اللّه‌َ اَنْ یَجْعَلَ الْحَقَّ فی قَلْبِ الْمُؤْمِنِ باطِلاً لا شَکَّ فیهِ وَ اَبَی اللّه‌ُ اَنْ یَجْعَلَ الْباطِلَ فی قَلْبِ الْـکافِر الْمُخالِفِ حَقّـا لا شَکَّ فیهِ وَ لَوْ لَمْ یَجْعَلْ هذا هکَذا ما عُرِفَ حَقٌّ مِنْ باطِلٍ؛

خداوند اِبا دارد از این که باطلی را حق معرفی نماید، خداوند اِبا دارد از این که حق را در دل مؤمن، باطلی تردیدناپذیر جلوه دهد، خداوند اِبا دارد از این که باطل را در دل کافر حق ستیز به صورت حقی تردیدناپذیر جلوه دهد، اگر چنین نمی‌کرد، حق از باطل شناخته نمی‌شد.

(محاسن، ج ۱، ص ۲۷۷. )

حدیث - ۳۵۲

امام کاظمعليه‌السلام :

اَلْمُؤْمِنُ قَلیلُ الْکَلامِ کَثیرُ الْعَمَلِ، وَ الْمُنافِقُ کَثیرُ الْکَلامِ قَلیلُ الْعَمَلِ؛

مؤمن کم حرف و پر کار است و منافق پر حرف و کم کار.

تحف العقول، ص۳۹۷.

حدیث - ۳۵۳

امام رضاعليه‌السلام :

إِنَّ اللّه‌َ یُؤَخِّرُ إِجابَةَ الْمُؤْمِنِ شَوْقا إلی دُعائِهِ وَیَقُولُ: صَوتٌ اُحِبُّ أَنْ أَسْمَعَهُ، وَیُعَجِّلُ إجابَةَ دُعاءِ الْمُنافِقِ وَیَقُولُ: صَوْتٌ أَکْرَهُ سَماعَهُ؛

خداوند اجابت دعای مؤمن را به شوق (شنیدن) دعایش به تأخیر می‌اندازد و می‌گوید: صدایی است که دوست دارم آن را بشنوم و در اجابت دعای منافق عجله می‌کند و می‌گوید: صدایی است که از شنیدنش بدم می‌آید.

فقه الرضاعليه‌السلام ، ص ۳۴۵.

حدیث - ۳۵۴

امام هادیعليه‌السلام :

[اَلْمُؤْمِنُ] یُحْسِنُ وَیَبْکی کَما أَنَّ الْمُنافِقُ یُسیی‌ءُ وَ یَضْحَکُ؛

مؤمن خوبی می‌کند و می‌گرید، ولی منافق بدی می‌کند و می‌خندد.

مکارم الأخلاق، ص۳۸۹.

حدیث - ۳۵۵

امام عسکریعليه‌السلام :

إِنَّ الْمُؤْمِنَ نَعْرِفُهُ بِسیماهُ، وَ نَعْرِفُ الْمُنافِقَ بِمیسَمِهِ؛

مؤمن را از سیمایش می‌شناسیم و منافق را از نشانه‌هایش.

الخرائج والجرائح، ج۲، ص ۷۳۷، ح۵۰

حدیث - ۳۵۶

امام صادقعليه‌السلام :

اَ لْمُؤْمِنُ لایُخْلَقُ عَلَی الْکِذْبِ وَلا عَلَی الْخیانَةِ وَ خِصْلَتانِ لا یَجْتَمِعانِ فِی الْمُنافِقِ، سَمْتٌ حَسَنٌ وَ فِقْهٌ فِی السُّنَّةِ؛

مؤمن در سرشتش دروغ و خیانت نیست و دو صفت است که در منافق جمع نگردد: سیرت نیکو و دین شناسی.

تحف العقول، ص۳۶۷.

حدیث - ۳۵۷

امام صادقعليه‌السلام :

إنَّ الْحِکْمَةَ لَتَکُونُ فی قَلْبِ الْمُنافِقِ فَتُجَلْجِلُ فی صَدْرِهِ حَتّی یُخْرِجَها فَیُوعِیَهَا الْمُؤْمِنُ وَتَکُونُ کَلِمةُ الْمُنافِقِ فی صَدْرِ الْمُؤْمِنِ فَتُجَلْجِلُ فی صَدْرِهِ حَتّی یُخْرِجَها فَیَعِیَهَا الْمُنافِقُ؛

به راستی حکمتی که در قلب منافق جا می‌گیرد، در سینه‌اش بی‌قراری می‌کند تا از آن بیرون آید و مؤمن آن را بر گیرد و سخن منافقانه (لغو و بیهوده) در سینه مؤمن بی‌قراری می‌کند تا از آن بیرون برود و منافق آن را برگیرد.

بحارالأنوار، ج۲، ص ۹۴، ح۲۸

حدیث - ۳۵۸

امام صادقعليه‌السلام :

إنَّ الْمُؤْمِنَ یَغْبِطُ وَ لا یَحْسُدُ وَ الْمُنافِقُ یَحْسُدُ وَ لایَغْبِطُ؛

مؤمن غبطه می‌خورد و حسد نمی‌ورزد، و منافق حسد می‌ورزد و غبطه نمی‌خورد.

الکافی، ج۲، ص ۳۰۷، ح۷.

حدیث - ۳۵۹

امام صادقعليه‌السلام :

إِنَّ الْمُنافِقَ لا یَرغَبُ فِیما قَد سَعِدَ بِهِ الْمُؤْمِنونَ وَ السَّعیدُ یَتَّعِظُ بِمَوعِظَةِ التَّقْوی وَ إنْ کانَ یُرادُ بِالْمَوعِظَةِ غَیْرُهُ؛

منافق به آنچه مؤمنان بواسطه آن خوشبخت می‌شوند، میلی ندارد، ولی خوشبخت سفارش به تقوا را می‌پذیرد هر چَند مخاطب موعظه، کس دیگری باشد.

الکافی، ج۸ ، ص۱۵۰، ح۱۳۲.

حدیث - ۳۶۰

امام حسینعليه‌السلام :

إِنَّ الْمُؤْمِنَ لایُسیی‌ءُ و لا یَعتَذِرُ، وَ الْمُنافِقُ کُلَّ یَومٍ یُسیی‌ءُ وَیَعْتَذِرُ؛

مؤمن نه بدی می‌کند و نه معذرت می‌خواهد و منافق هر روز بدی می‌کند و معذرت می‌خواهد.

تحف العقول، ص ۲۴۸

حدیث - ۳۶۱

امام علیعليه‌السلام :

اَلْمُؤْمِنُ یُرضِیهِ عَلَی اللّه‌ِ الْیَسیرُ و لا یُسْخِطُهُ الْکَثیرُ... وَ الْمُنافِقُ یُسْخِطُهُ عَلَی اللّه‌ِ الْیَسیرُ و لا یُرضِیهِ الْکَثیرُ؛

مؤمن از اندک خدا خشنود می‌شود و بسیارش او را ناراحت نمی‌کند و منافق از اندک خدا ناخشنود می‌شود و بسیارش هم او را خشنود نمی‌سازد.

تحف العقول، ص۲۱۲.

حدیث - ۳۶۲

امام علیعليه‌السلام :

اَ لْمُؤْمِنُ فَهُوَ قَرِیبُ الرِّضی بَعیدُ السَّخَطِ... وَالْمُنافِقُ فَهُوَ قَریبُ السَّخَطِ بَعیدُ الرِّضی؛

مؤمن زود خشنود و دیر ناراحت می‌شود و منافق زود ناراحت و دیر خشنود می‌گردد.

تحف العقول، ص۲۱۲.

حدیث - ۳۶۳

امام علیعليه‌السلام :

لَو ضَرَبْتُ خَیْشُومَ الْمُؤْمِنِ بِسَیْفی هذا عَلی أنْ یُبْغِضَنی ما أبْغَضَنی ولَو صَبَبْتُ الدُّنیا بِجَمّاتِها عَلَی الْمُنافِقِ عَلی أنْ یُحِبَّنی ما أَحَبَّنی؛

اگر با این شمشیرم بر بینی مؤمن بزنم که مرا دشمن بدارد با من دشمنی نمی‌کند و اگر همه دنیا را به منافق بدهم تا مرا دوست بدارد هیچگاه دوستم نخواهد داشت.

نهج البلاغه، حکمت ۴۵.

حدیث - ۳۶۴

امام علیعليه‌السلام می فرمایند :

هرگاه مؤمن بیمار شود سپس خداوند شفایش دهد، آن بیماری کفّاره گناهان گذشته و پندی برای آینده اوست و منافق هرگاه مریض شود سپس سلامت یابد، مانند شتری است که صاحبش او را بسته است و سپس رهایش کرده‌اند او نمی‌داند برای چه او را بسته‌اند و برای چه رهایش کرده‌اند.

کنزالعمّال، ح ۶۶۸۶

حدیث - ۳۶۵

امام علیعليه‌السلام :

عِلمُ الْمُنافِقِ فی لِسانِهِ وَعِلْمُ الْمُؤْمِنِ فی عَمَلِهِ؛

دانش منافق در زبان او و دانش مؤمن در کردار اوست.

غررالحکم، ح۶۲۸۸.

حدیث - ۳۶۶

امام علیعليه‌السلام :

إِنَّ الْمُؤْمِنَ... إذا أَصابَتْهُ شِدَّةٌ صَبَرَ... وَالْمُنافِقُ إِذا أصابَتْهُ شِدَّةٌ ضَغا؛

مؤمن در گرفتاری صبور است، و منافق در گرفتاری بی‌تاب.

تحف العقول، ص۲۱۲.

حدیث - ۳۶۷

امام علیعليه‌السلام :

إِنَّ الْمُؤْمِنَ... إذا سَکَتَ فَکَّرَ... وَالْمُنافِقُ إِذا سَکَتَ سَها؛

سکوت مؤمن تفکر و سکوت منافق غفلت است.

تحف العقول، ص۲۱۲.

حدیث - ۳۶۸

امام علیعليه‌السلام :

إِنَّ الْمُؤْمِنَ إِذا نَظَرَ اعْتَبَرَ... وَالْمُنافِقُ إِذا نَظَرَ لَها؛

نگاه مؤمن عبرت‌آمیز و نگاه منافق سرگرمی است.

تحف العقول، ص۲۱۲.

حدیث - ۳۶۹

امام علیعليه‌السلام :

وَرَعُ الْمُؤْمِنِ یَظهَرُ فی عَمَلِهِ، وَرَعُ الْمُنافِقِ لایَظهَرُ إلاّ عَلی لِسانِهِ؛

پرهیزکاری مؤمن در رفتارش آشکار می‌شود و پرهیزکاری منافق جز در زبانش ظاهر نمی‌شود.

غررالحکم، ۱۰۱۲۹ و ۱۰۱۳۰.

حدیث - ۳۷۰

امام علیعليه‌السلام :

اَلْمُؤْمِنُ حَییٌّ غَنیُّ مُوقِرٌ تَقیٌّ، وَالْمُنافِقُ وَقِحٌ غَبیٌّ مُتَمَلِّقٌ شَقیٌّ؛

مؤمن، با حیا، بی‌نیاز، باوقار و پرهیزگار است و منافق، بی‌شرم، کودن، چاپلوس و بدبخت

غررالحکم، ح ۱۸۵۲ و ۱۸۵۳.

حدیث - ۳۷۱

امام علیعليه‌السلام :

اَلْمُؤْمِنُ مُنیبٌ مُستَغْفِرٌ تَوَّابٌ، اَلْمُنافِقُ مَکُورٌ مُضِرٌّ مُرتابٌ؛

مؤمن بازگشت کننده به خدا، آمرزش خواه و توبه کننده است و منافق نیرنگ باز، زیانبار و شکّاک.

غررالحکم، ح ۱۲۸۸ و ۱۲۸۹.

حدیث - ۳۷۲

امام علیعليه‌السلام :

إنَّ کَثْرَةَ الْمالِ عَدُوٌّ لِلْمُؤْمِنینَ و یَعْسُوبُ الْمُنافِقینَ؛

ثروت فراوان، دشمن مؤمنان و پیشوای منافقان است.

التمحیص، ص۴۸.

حدیث - ۳۷۳

امام علیعليه‌السلام :

عَلی لِسانِ الْمُؤْمِنِ نُورٌ یَسْطَعُ وَعلی لِسانِ الْمُنافِقِ شَیْطانٌ یَنْطِقُ؛

بر زبان مؤمن نوری (الهی) است و درخشان و برزبان منافق شیطانی است که سخن می‌گوید.

شرح نهج البلاغه،ابن‌أبی‌الحدید،ج۲۰،ص۲۸۰،ح۲۱۸.

حدیث - ۳۷۴

امام علیعليه‌السلام :

شُکْرُ الْمُؤْمِنِ یَظْهَرُ فی عَمَلِهِ، شُکْرُ الْمُنافِقِ لا یَتَجاوَزُ لِسانَهُ؛

سپاسگزاری مؤمن در کردارش آشکار می‌شود، [امّا] سپاسگزاری منافق از زبانش فراتر نمی‌رود.

غررالحکم، ح ۵۶۶۱ و ۵۶۶۲

حدیث - ۳۷۵

امام علیعليه‌السلام :

إنَّ الْمُؤْمِنَ مَن یُری یَقینُهُ فی عَمَلِهِ، وَ الْمُنافِقُ مَن یُری شَکُّهُ فی عَمَلِهِ؛

در عمل مؤمن یقین دیده می‌شود و در عمل منافق شک.

غررالحکم، ح۳۵۵۱.

حدیث - ۳۷۶

امام علیعليه‌السلام :

إِنَّ الْمُؤْمِنَ إذَا اسْتَغْنی شَکَرَ... وَ الْمُنافِقُ إِذَا اسْتَغْنی طَغی؛

مؤمن هنگام بی‌نیازی شکر می‌گزارد و منافق هرگاه بی‌نیاز شود طغیان می‌کند.

تحف العقول، ص۲۱۲.

حدیث - ۳۷۷

پیامبر اکرمصلى‌الله‌عليه‌وآله‌وسلم می فرمایند :

إنَّ لِسانَ الْمُؤْمِنَ وَراءَ قَلْبِهِ فَإِذا أَرادَ أَن یَتَکَلَّمَ بِشَیْءٍ یُدَبِّرُهُ قَلبُهُ ثُمَّ أمْضاهُ بِلِسانِهِ وَ إنَّ لِسانَ الْمُنافِقِ أمامَ قَلبِهِ فَإِذا هَمَّ بِشَیءٍ أمْضاهُ بِلِسانِهِ وَلَمْ یَتَدَبَّرهُ بِقَلبِهِ؛

زبان مؤمن در پس دل اوست، هرگاه بخواهد سخن بگوید درباره آن می‌اندیشد و سپس آن را می‌گوید اما زبان منافق جلوی دل اوست هرگاه قصد سخن کند آن را به زبان می‌آورد و درباره آن نمی‌اندیشد.

تنبیه الخواطر، ج۱، ص ۱۰۶

حدیث - ۳۷۸

پیامبر اکرمصلى‌الله‌عليه‌وآله‌وسلم می فرمایند :

مَثَلُ الْمُؤْمِنِ کَمَثَلِ خامَةِ الزَّرعِ تُکْفِئُهَا الرِّیاحُ کَذا و کَذا وکَذلِکَ الْمُؤْمِنُ تُکْفِئُهُ الأَْوْجاعُ وَالأَْمْراضُ و مَثَلُ الْمُنافِقِ کَمَثَلِ الإْرْزَبَّةِ الْمُستَقیمَةِ الَّتی لایُصِیبُها شَیءٌ حَتّی یَأْتیهِ الْمَوتُ فَیَقصِفَهُ قَصْفا؛

مَثَل مؤمن مانند ساقه کاشته است که بادها آن را به این سو و آن سو خم می‌کند هم چنین مؤمن را دردها و بیماریها خم می‌کند و مثل منافق مانند عصای آهنی است که چیزی به او نمی‌رسد تا اینکه مرگ او فرا رسد و او را سخت می‌شکند.

الکافی، ج۲، ص ۲۵۸، ح۲۵.

حدیث - ۳۷۹

پیامبر اکرمصلى‌الله‌عليه‌وآله‌وسلم می فرمایند :

إِنَّ الْمُؤْمِنَ هِمَّتُهُ فِی الصَّلاةِ وَالصِّیامِ وَالْعِبادَةِ وَالْمُنافِقُ هِمَّتُهُ فِی الطَّعامِ وَالشَّرابِ کَالْبَهیمَةِ؛

همّت مؤمن در نماز و روزه و عبادت است و همّت منافق در خوردن و نوشیدن؛ مانند حیوانات.

تنبیه الخواطر،ج۱، ص ۹۴.

حدیث - ۳۸۰

پیامبر اکرمصلى‌الله‌عليه‌وآله‌وسلم می فرمایند :

یُبْعَثُ کُلُّ عَبدٍ علی ما ماتَ عَلَیهِ، اَ لْمُؤمِنُ عَلی إیمانِهِ وَالْمُنافِقُ عَلی نِفاقِهِ؛

هر بنده‌ای بر همان چیزی که در درون داشته و با آن از دنیا رفته، برانگیخته می‌شود، مؤمن بر ایمانش و منافق بر نفاقش.

کنزالعمّال، ح ۳۸۹۵۴

حدیث - ۳۸۱

پیامبر اکرمصلى‌الله‌عليه‌وآله‌وسلم می فرمایند :

اَلْمُؤْمِنُ لَیِّنُ الْمِنکَبِ یُوَسِّعُ عَلی أَخیهِ وَ الْمُنافِقُ یَتَجافی یُضَیِّقُ عَلی أَخیهِ؛

مؤمن نرمخوست و برای برادرش جا (ی نشستن) باز می‌کند و منافق درشتخوست و جا را بر برادرش تنگ می‌کند.

کنزالعمّال، ح ۷۷۸.

حدیث - ۳۸۲

پیامبر اکرمصلى‌الله‌عليه‌وآله‌وسلم می فرمایند :

بُکاءُ الْمُؤمِنِ مِنْ قَلْبِهِ وَ بُکاءُ الْمُنافِقِ مِنْ هامَّتِهِ؛

گریه مؤمن از (درون) دل اوست و گریه منافق از (ظاهر و) سرش.

الجامع الصغیر، ح ۳۱۵۶

حدیث - ۳۸۳

پیامبر اکرمصلى‌الله‌عليه‌وآله‌وسلم می فرمایند :

اَلْمُؤْمِنُ یَبْدَأُ بِالسَّلامِ وَ الْمُنافِقُ یَقُولُ: حَتّی یُبدَأَ بی؛

مؤمن ابتدا به سلام می‌کند و منافق منتظر سلام دیگران است.

کنزالعمّال، ح ۷۷۸

حدیث - ۳۸۴

پیامبر اکرمصلى‌الله‌عليه‌وآله‌وسلم می فرمایند :

اَ لْمُؤمِنُ دَعِبٌ لَعِبٌ، وَالْمُنافِقُ قَطِبٌ غَضِبٌ؛

مؤمن شوخ و شنگ است، و منافق اخمو و عصبانی.

تحف العقول، ص ۴۹.

حدیث - ۳۸۵

پیامبر اکرمصلى‌الله‌عليه‌وآله‌وسلم می فرمایند :

مَنْ ساءَتْهُ سَیِّئَتُهُ وسَرَّتْهُ حَسَنَتُهُ فَهُوَ أمارَةُ الْمُسلِمِ الْمُؤمِنِ، وَأَمارَةُ الْمُنافِقِ الَّذی لاتَسوؤُهُ سَیِّئَتُهُ ولا تَسُرُّهُ حَسَنَتُهُ ؛

هر کس از بدی‌اش ناراحت و از خوبی‌اش خوشحال شود، این نشانه مسلمان مؤمن است و نشانه منافق این است که بدی‌اش ناراحتش نمی‌کند و خوبی‌اش او را خوشحال نمی‌سازد.

الدرالمنثور، ج۴، ص ۶۶

حدیث - ۳۸۶

امام صادقعليه‌السلام :

اَلمُؤمِنُ اِذا غَضِبَ لَم یُخرِجْهُ غَضَبُهُ مِنْ حَقٍّ وَاِذا رَضِیَ لَم یُدخِلْهُ رِضاهُ فی باطِلٍ وَالَّذی اِذا قَدَرَ لَم یَأخُذ اَکْثَرَ مِمّا لَهُ؛

مؤمن چون خشمگین شود، خشمش او را از حق بیرون نبرد و چون خشنود شود، خشنودیش او را به باطل نکشاند و چون قدرت یابد بیش از حقّ خود نگیرد.

بحارالأنوار، ج ۷۸، ص ۲۰۹، ح۸۵.

حدیث - ۳۸۷

امام علیعليه‌السلام :

وَ عَنْ ذلِکَ ما حَرَسَ اللّه‌ُ عِبادَهُ الْمُؤمِنینَ بِالصَّلَوات وَ الزَّکَواتِ وَ مُجاهَدَةِ الصِّیامِ فِی الاَْیّامِ الْمَفْروضاتِ تَسْکینا لاَِطْرافِهِمْ وَ تَخْشیعا لاَِبْصارِهِمْ وَتَذْلیلاً لِنُفُوسِهِمْ وَ تَخْفیضا (تَخْضیعا) لِقُلُوبِهِمْ؛(

خداوند، بندگان مؤمن خود را به وسیله نمازها و زکات‌ها و جدّیت در روزه‌داری روزهای واجب حفظ می‌کند، تا اعضا و جوارحشان آرام، دیدگانشان خاشع، جان‌هایشان فروتن و دل‌هایشان خاشع گردد.

نهج البلاغه، خطبه ۱۹۲.

حدیث - ۳۸۸

امام علیعليه‌السلام می فرمایند:

مؤمن بازگردنده (به سوی خدا) و آمرزش خواه و پر توبه است.

(غررالحکم ، باب توبه)

حدیث - ۳۸۹

امام علیعليه‌السلام می فرمایند:

(آثار) یقین مؤمن (به خدا و قیامت) در عملش دیده می شود و (آثار) شک منافق در کردارش پدیدار می گردد.

(غررالحکم ، ج ۱، ص ۲۳۴ )

حدیث - ۳۹۰

رسول خداصلى‌الله‌عليه‌وآله‌وسلم می فرمایند :

از همه مومنان اسلام آن کس بهتر است که مسلمانان از دست وزبانش درامان باشند وازهمه مومنان ایمان آن کس بهتر است که اخلاق وی نیکتر است.

(نهج الفصاحه ، ح ۴۱۵)

حدیث - ۳۹۱

رسول خداصلى‌الله‌عليه‌وآله‌وسلم می فرمایند:

چه نیکو عطایست سخن حقی که بشنوی و به برادر مومن خویش برسانی.

(نهج الفصاحه ، حدیث ۳۱۲۷)

حدیث - ۳۹۲

رسول خداصلى‌الله‌عليه‌وآله‌وسلم می فرمایند:

مومن آینه مومن است ، مومن برادر مومن است از پشت سر مراقب اوست.

(نهج الفصاحه ، حدیث ۳۱۰۲)

حدیث - ۳۹۳

رسول خداصلى‌الله‌عليه‌وآله‌وسلم می فرمایند :

مومن باید هشت صفت داشته باشد : وقار در حوادث سخت و صبر به هنگام بلیّه و شکر به هنگام گشایش و قناعت به روزای که خدای والا داده است , به دشمنان ستم نکند و مزاحم دوستان نشود , تنش به رنج باشد و مردم از او در آسایش باشند.

(نهج الفصاحه ، حدیث ۳۲۲۰)

حدیث - ۳۹۴

رسول خداصلى‌الله‌عليه‌وآله‌وسلم می فرمایند :

هر که غمی از غم های دنیا را از مومنی بردارد , خدا غمی از غم های روز قیامت را از او بردارد و هر که بر تنگدستی آسان گیرد خدا در دنیا و آخرت بر او آسان گیرد , و هر که راز پوش مسلمانی شود , خدا در دنیا و آخرت راز پوش وی شود.

(نهج الفصاحه ، حدیث ۲۷۵۶)

حدیث - ۳۹۵

امام علیعليه‌السلام می فرمایند:

مؤمن کسی است که آزار مردم را تحمّل کند، ولی هیچ کس از او آزاری نبیند.

غررالحکم ، باب آزار

حدیث - ۳۹۶

امام علیعليه‌السلام می فرمایند:

هدف مؤمن اصلاح معاد و روز واپسین است.

غررالحکم ، باب آخرت

حدیث - ۳۹۷

امام علی(عليه‌السلام ) می فرمایند:

مؤمن نیست کسی که در باره اصلاح معاد خود اهتمام نورزد. (و تلاش ننماید)

غررالحکم ، باب آخرت

حدیث - ۳۹۸

امام علیعليه‌السلام می فرمایند:

مؤمن ، حسود نیست.

غرر الحکم ، باب حسد

حدیث - ۳۹۹

امام علیعليه‌السلام می فرمایند:

مؤمن نیست مگر بردبار و مهربان.

غررالحکم ، باب حلم

حدیث - ۴۰۰

امام علیعليه‌السلام می فرمایند:

برای مؤمن شایسته است که از خدا شرم کند هر گاه اندیشه ای مستمرّ در غیر فرمانبرداری خدا او را فرا گیرد.

غررالحکم ، باب حیا

حدیث - ۴۰۱

امام علیعليه‌السلام می فرمایند:

مؤمن کسی است که دوستی اش برای خدا، و خشمش برای خدا، و گرفتنش برای خدا، و واگذاردنش برای خدا باشد.

غررالحکم ، باب معرفت خدا

حدیث - ۴۰۲

امام علیعليه‌السلام می فرمایند:

مؤمن سه نشانه دارد : راستی، یقین، آرزوی کوتاه.

غررالحکم و دررالکلم ، باب مؤمن

حدیث - ۴۰۳

امام علیعليه‌السلام می فرمایند:

مؤمن غذای سیر نمی خورد در صورتی که برادرش گرسنه باشد.

غررالحکم و دررالکلم ، باب مؤمن

حدیث - ۴۰۴

امام علیعليه‌السلام می فرمایند:

مؤمنان نفس های خویش را متّهم سازند، و از گذشته لغزشهای خویش ترسانند، و دنیا را ناخوش دارند، و به آخرت مشتاق اند و به سوی فرمانبرداری پروردگار شتابان هستند.

غررالحکم و دررالکلم ، باب مؤمن

حدیث - ۴۰۵

امام علیعليه‌السلام می فرمایند:

مؤمن پیوسته از گناهان خویش بیمناک است، از بلا و گرفتاری می ترسد، و به رحمت پروردگار خویش امیدوار است.

غررالحکم و دررالکلم ، باب مؤمن