حدیث - ۲۰

قالَ رَسُولُ اللهِصلى‌الله‌عليه‌وآله‌وسلم :

مَنْ أعانَ مُؤْمِناً مُسافِراً، نَفَّسَ اللهُ عَنْهُ ثَلاثاً وَ سَبْعینَ کُرْبَةً.

رسول اکرمصلى‌الله‌عليه‌وآله‌وسلم فرمودند:

هر کس مسافر مؤمنی را کمک کند، خداوند از او هفتاد و سه گرفتاری رادفع می کند.

«من لایحضره الفقیه، ج ۲، ص ۲۹۳».

حدیث - ۲۱

قالَ رَسُولُ اللهِصلى‌الله‌عليه‌وآله‌وسلم :

... إذا قَضی اَحَدُکُمْ سَفَرَهُ فَلْیَسْرَع الإیابَ إلی أهْلِهِ.

رسول اکرمصلى‌الله‌عليه‌وآله‌وسلم فرمودند:

... زمانی که یکی از شما سفرش را تمام کرد زود به نزد اهلش برگردد.

«من لا یحضره الفقیه، ج ۲، ص ۳۰۰».

حدیث - ۲۲

قالَ رَسُولُ اللهِصلى‌الله‌عليه‌وآله‌وسلم :

إذا خَرَجَ اَحَدُکُمْ إلی سَفَرٍ ثُمَّ قَدِمَ عَلی أهْلِهِ فَلْیُهْدِهِمْ.

رسول اکرمصلى‌الله‌عليه‌وآله‌وسلم فرمودند:

هرگاه کسی از شما به سفر برود و سپس به خانه اش باز گردد، برای اهل خانه هدیه ای بیاورد.

«بحارالانوار، ج ۷۶، ص ۲۸۳».

حدیث - ۲۳

قالَ رَسُولُ اللهِصلى‌الله‌عليه‌وآله‌وسلم :

إذا خَرَجَ اَحَدُکُمْ إلی سَفَرٍ فَلْیُوَدِّعْ إخْوانَهُ فَإنَّ الله جاعِلٌ لَهُ فی دُعائِهِمْ اَلْبَرَکَةَ.

رسول اکرمصلى‌الله‌عليه‌وآله‌وسلم فرمودند:

هر گاه کسی به سفری می رود، با برادرانش وداع کند که خداوند در دعای آنها برای او برکت قرار می دهد.

«کنز العمال، ح ۱۷۴۷۳».

حدیث - ۲۴

قال رسول اللهصلى‌الله‌عليه‌وآله‌وسلم :

إذا کانَ ثَلاثَةُ نَفَرٍ فی سَفَرٍ فَلْیَوُمَّهُمْ أقْرَؤَهُمْ و إنْ کانَ أصْغَرَهُمْ سِنّاً فَإذا أمَّهُمْ فَهُوَ أمیرُهُمْ.

پیامبر اسلامصلى‌الله‌عليه‌وآله‌وسلم فرمودند:

هر گاه در سفر سه نفر شد، باید آنکه آگاه تر است، سرپرست باشد، اگر چه از نظر سن کوچکتر از دیگران باشد و آنکه سرپرستی دیگران را پذیرفت او رهبر و امیر آنهاست.

«کنز العمال، ح ۱۷۵۴۸».

حدیث - ۲۵

قال الامام علیعليه‌السلام :

لایَخْرُجْ فی سَفَرٍ یُخافَ فیهِ عَلی دینِهِ وَ صَلاتِهِ.

علیعليه‌السلام فرمودند:

به سفری که در آن بیم خطر بر دین و نماز هست، نروید.

«بحارالانوار، ج ۱۰، ص ۱۰۸».

حدیث - ۲۶

قال الامام علیعليه‌السلام :

أمّا مُروةُ السَّفَرِ، فَبَذْلُ الزّادِ وَ قِلَّةُ الخِلافِ عَلی مَنْ صَحِبَکَ وَ کِثْرَةُ ذِکْرِ اللهِ ـ عَزَّوَجَلَّ فی کُلِّ مَصْعَدٍ وَ مَهْبَطٍ وَ قیامٍ وَ قُعُودٍ.

حضرت علیعليه‌السلام فرمودند:

امّا مردانگی در سفر، عبارت است از: بخشش مال، کمی اختلاف سازگاری با همسفران، و زیادی ذکر خدای عزّوجلّ در هر پستی و بلندی و نشست و برخاستی در هر یک از منازل سفر.

«بحارالانوار، ج ۷۶، ص ۲۶۶».

حدیث - ۲۷

قال الامام الصادقعليه‌السلام : اَلمُرُوَّةُ فی السَّفَرِ کثرَةُ الزَّادِ وَطِیبُهُ وبَذلُهُ لِمَن کانَ مَعَک، وَکتمَانُک عَلَی القَومِ أَمرَهُم بَعدَ مُفَارِقَتَک إِیَّاهُم، وَکثرَةُ المَزَاحِ فی غَیرِ مَا یُسخِطُ اللهَ عَزَوَجَلَ.

امام صادقعليه‌السلام فرمودند: جوانمردی در مسافرت برگرفتن توشه زیاد است و باکمال رغبت بخشیدن آن به همراهانت است و اینکه هر وقت از آنها جدا شدی امر آنها را پنهان داری و بسیار شوخی کنی در آنچه که خدا را به خشم نمی آورد.

«مکارم الأخلاق، ج ۱، ص ۵۴۱»

مهمانی و ضیافت

حدیث - ۱

قال الإمام علیعليه‌السلام : من آتاه الله مالاً فلیَصل به القَرابة و لیُحسن منه الضیافة.

امام علیعليه‌السلام فرمودند: هر که خداوند به او ثروتی دهد، باید با آن به خویشانش رسیدگی کرده و مهمانداری نماید.

«نهج البلاغه، خطبه ۱۴۱»

حدیث - ۲

قال الإمام علیعليه‌السلام لعلاء بن زیاد، لما رأی سعة داره: ما کنت تصنع بسعة هذه الدار فی الدنیا و أنت إلیها فی الآخرة کنت أحوج؟ و بلی إن شئت .

امام علیعليه‌السلام وقتی خانه وسیع علاء بن زیاد را دید به او فرمودند: این خانه وسیع در دنیا به چه کار تو می آید، وقتی در آخرت به آن محتاج تری؟ آری، اگر بخواهی می توانی به وسیله چنین خانه ای به آخرت دست یابی به شرط آن که در این خانه از میهمان پذیرایی کنی، به خویشاوندانت رسیدگی کنی و حقوق آن را بگذاری، در این صورت به وسیله این خانه به آخرت دست یافته ای.

«نهج البلاغه، خطبه ۲۰۹»

حدیث - ۳

قال الإمام علیعليه‌السلام لما رئی حزینا فسئل عن علته: لسبع أتت لم یضف إلینا ضیف.

روزی امام علیعليه‌السلام را غمگین یافتند، از سبب ناراحتی ایشان پرسیدند، حضرت فرمودند: هفت روز است که مهمانی بر ما وارد نشده است.

«بحار الانوار، ج ۴۱، ص ۲۸»

حدیث - ۴

قال الإمام علیعليه‌السلام مما کتب إلی ابن حنیف عامله علی البصرة: یابن حنیف! فقد بلغنی أن رجلا من فتیة أهل البصرة دعاک إلی مأدبة، .

امام علیعليه‌السلام در نامه ای به ابن حنیف، کارگزار خود در بصره، چنین نوشت: ای پسر حنیف! به من خبر رسیده که مردی از جوانان بصره تو را به میهمانی دعوت کرده و تو با شتاب به آن مجلس رفته ای و خوراک های رنگارنگ و کاسه های بزرگ نوشیدنی در برابرت نهاده اند. گمان نمی کردم تو به میهمانی جماعتی روی که نیازمندان آن ها رانده شده اند و توانگرانشان دعوت شده.

«نهج البلاغه، نامه ۴۵»

حدیث - ۵

قال الإمام الصادقعليه‌السلام : من الحقوق الواجبات للمؤمن علی المؤمن أن یجیب دعوته.

امام صادقعليه‌السلام فرمودند: یکی از حقوق واجب مؤمن بر مؤمن، این است که دعوت او را بپذیرد.

«المحاسن، ج ۲، ص ۱۸۰»

حدیث - ۶

قال الإمام علیعليه‌السلام : لذة الکرام فی الإطعام، و لذة اللئام فی الطعام.

امام علیعليه‌السلام فرمودند: لذت کریمان، در خوراندن است و لذت لئیمان انسان های پست، در خوردن.

«غرر الحکم، ح ۷۶۳۸»

حدیث - ۷

قال الإمام الصادقعليه‌السلام : هلک لامرئ احتقر لأخیه ما حضره، هلک لامرئ احتقر من أخیه ما قدم إلیه.

امام صادقعليه‌السلام فرمودند: هلاک باد مردی که آن چه را پیش برادرش می گذارد، ناچیز شمارد و هلاک باد مردی که آن چه را برادرش جلو او می گذارد، ناچیز شمارد.

«المحاسن، ج ۲، ص ۱۸۶»

حدیث - ۸

قال الإمام الرضاعليه‌السلام : دعا رجل أمیر المؤمنینعليه‌السلام فقال له: قد أجبتک علی أن تضمن لی ثلاث خصال، قال: وما هی یا أمیر المؤمنین؟ .

امام رضاعليه‌السلام فرمودند: مردی امیرالمؤمنینعليه‌السلام را به میهمانی دعوت کرد. حضرت علیعليه‌السلام فرمودند: می پذیرم به شرط این که سه قول به من بدهی. آن شخص پرسید آن هاچیستند؟ حضرت فرمودند: از بیرون چیزی برای من تهیه نکنی، حاضری خانه ات را از من دریغ نکنی و به زن و فرزندانت اجحاف ننمایی. مرد گفت هر چه شما بفرمایید. پس علی بن ابی طالبعليه‌السلام دعوت او را پذیرفت.

«عیون أخبار الرضا -عليه‌السلام -، ج ۲، ص ۴۲، ح ۱۳۸»

حدیث - ۹

إن الحارث الأعور أتی أمیر المؤمنین -عليه‌السلام - فقال: یا أمیر المؤمنین جعلنی الله فداک! احب أن تکرمنی بأن تأکل عندی .

حارث اعور خدمت امیرالمؤمنینعليه‌السلام آمد و عرض کرد: ای امیر المؤمنین خداوند مرا فدای تو کند! دوست دارم به من افتخار دهی و نزد من غذا بخوری. حضرت فرمودند: به شرط این که خودت را به زحمت نیندازی و آن گاه وارد خانه او شد.

«المحاسن، ج ۲، ص ۱۸۷»

حدیث - ۱۰

قال الإمام علیعليه‌السلام : قوت الأجساد الطعام و قوت الأرواح الإطعام.

امام علیعليه‌السلام فرمودند: خوراک بدنها، غذاست و خوراک جانها، اطعام کردن.

«مشکاة الأنوار، ح ۳۲۵»

حدیث - ۱۱

قال الإمام الصادقعليه‌السلام : إذا أتاک أخوک فأته بما عندک وإذا دعوته فتکلف له.

امام صادقعليه‌السلام فرمودند: هرگاه برادر دینی ات ناخوانده بر تو وارد شد، همان غذایی که در خانه داری برایش بیاور و هرگاه او را دعوت کردی در پذیرایی از او زحمت بکش.

«المحاسن، ج ۲، ص ۱۷۹»

حدیث - ۱۲

قال الإمام الصادقعليه‌السلام : إذا دخل علیک أخوک فأعرض علیه الطعام، فإن لم یأکل فأعرض علیه الماء، فإن لم یشرب فأعرض علیه الوضوء.

امام صادقعليه‌السلام فرمودند: هرگاه برادرت به خانه تو وارد شد به او غذا تعارف کن، اگر نخورد به او آب تعارف کن، اگر آب ننوشید به او وضو گرفتن پیشنهاد کن.

«المحاسن، ج ۲، ص ۱۹۰»

حدیث - ۱۳

قال ابن أبی یعفور: رأیت عند أبی عبد الله -عليه‌السلام - ضیفا، فقام یوما فی بعض الحوائج، فنهاه عن ذلک، و قام بنفسه إلی تلک الحاجة، و قال: نهی رسول اللهصلى‌الله‌عليه‌وآله‌وسلم عن أن یستخدم الضیف.

ابن ابی یعفور می گوید: در خانه امام صادقعليه‌السلام میهمانی دیدم. روزی آن شخص مشغول انجام بعضی از کارها شد. در این هنگام حضرت او را از انجام آن ها نهی کرد و خود به انجام آن ها مشغول شد و فرمودند: رسول خداصلى‌الله‌عليه‌وآله‌وسلم از به کار گرفتن میهمان، نهی فرموده است.

«الکافی، ج ۶، ص ۲۸۳»

حدیث - ۱۴

قال الإمام الباقرعليه‌السلام : إذا دخل أحدکم علی أخیه فی رحله فلیقعد حیث یأمر صاحب الرحل، فإن صاحب الرحل أعرف بعورة بیته من الداخل علیه.

امام باقرعليه‌السلام فرمودند: هرگاه یکی از شما به خانه برادرش وارد شد، هر جا صاحب خانه گفت همان جا بنشیند، زیرا صاحب خانه به وضع اتاق خود از میهمان آشنا تر است.

«بحار الانوار، ج ۷۵، ص ۴۵۱»

حدیث - ۱۵

قال رسول اللهصلى‌الله‌عليه‌وآله‌وسلم : لا یتکلفن أحد لضیفه ما لا یقدر.

رسول خداصلى‌الله‌عليه‌وآله‌وسلم فرمودند: هیچ کس نباید بیش از توانش، خود را برای میهمان به زحمت اندازد.

«کنز العمال، ح ۲۵۸۷۶»

حدیث - ۱۶

قال رسول اللهصلى‌الله‌عليه‌وآله‌وسلم فی وصیته لعلی: یا علی! لا ولیمة إلا فی خمس: فی عرس، أو خرس، أو عذار، أو وکار، أو رکاز: فالعرس التزویج، و الخرس النفاس بالولد، و العذار الختان، و الوکار فی بناء الدار و شرائها، و الرکاز الرجل یقدم من مکة.

رسول خداصلى‌الله‌عليه‌وآله‌وسلم در سفارشی به علیعليه‌السلام فرمودند: ای علی! ولیمه جز در پنج مورد نباشد: برای ازدواج، برای تولد فرزند، برای ختنه کردن، برای ساختن یا خرید خانه و برای بازگشت از مکه.

«من لا یحضره الفقیه، ج ۴، ص ۳۵۶، ح ۵۷۶۲»

حدیث - ۱۷

قال رسول اللهصلى‌الله‌عليه‌وآله‌وسلم : الولیمة أول یوم حق، والثانی معروف، وما زاد ریاء وسمعة.

رسول خداصلى‌الله‌عليه‌وآله‌وسلم فرمودند: ولیمه دادن روز اول حق است و روز دوم احسان، از دو روز که گذشت خودنمایی و شهرت طلبی است.

«الکافی، ج ۶، ص ۲۸۳»

حدیث - ۱۸

قال رسول اللهصلى‌الله‌عليه‌وآله‌وسلم : الضیافة أول یوم و الثانی و الثالث، و ما بعد ذلک فإنها صدقة تصدق بها علیه.

رسول خداصلى‌الله‌عليه‌وآله‌وسلم فرمودند: میهمانی یک روز و دو روز و سه روز است. بعد از آن، آن چه به او داده می شود، صدقه است.

«الکافی، ج ۶، ص ۲۸۳»

حدیث - ۱۹

قال رسول اللهصلى‌الله‌عليه‌وآله‌وسلم : الضیف یلطف لیلتین، فإذا کانت اللیلة الثالثة فهو من أهل البیت یأکل ما أدرک.

رسول خداصلى‌الله‌عليه‌وآله‌وسلم فرمودند: میهمان تا دو شب پذیرایی شود و از شب سوم جزو اهل خانه به شمار می آید و هر چه رسید بخورد.

«الکافی، ج ۶، ص ۲۸۳»

حدیث - ۲۰

قال رسول اللهصلى‌الله‌عليه‌وآله‌وسلم : إذا دعی أحدکم إلی طعام فلا یستتبعن ولده، فإنه إن فعل ذلک کان حراما و دخل عاصیا.

رسول خداصلى‌الله‌عليه‌وآله‌وسلم فرمودند: هرگاه یکی از شما بدون فرزند به میهمانی دعوت شد، فرزندش را هم به دنبال خود راه نیندازد که اگر چنین کند، کار حرامی کرده و با نافرمانی وارد خانه میزبان شده است.

«المحاسن، ج ۲، ص ۱۸۱»

حدیث - ۲۱

قال رسول اللهصلى‌الله‌عليه‌وآله‌وسلم : من أکل طعامه مع ضیفه فلیس له حجاب دون الرب.

رسول خداصلى‌الله‌عليه‌وآله‌وسلم فرمودند: هر کس غذای خود را با میهمانش بخورد، میان او و پروردگار هیچ حجابی نباشد.

«تنبیه الخواطر، ج ۲، ص ۱۱۶»

حدیث - ۲۲

قال رسول اللهصلى‌الله‌عليه‌وآله‌وسلم : من أحب أن یحبه الله و رسوله فلیأکل مع ضیفه.

رسول خداصلى‌الله‌عليه‌وآله‌وسلم فرمودند: هر کس دوست دارد که خدا و رسولش او را دوست داشته باشند، با میهمانان خود غذا بخورد.

«تنبیه الخواطر، ج ۲، ص ۱۱۶»

حدیث - ۲۳

قال رسول اللهصلى‌الله‌عليه‌وآله‌وسلم : کفی بالمرء إثما أن یستقل ما یقرب الی إخوانه، و کفی بالقوم إثما أن یستقلوا ما یقربه إلیهم أخوهم.

رسول خداصلى‌الله‌عليه‌وآله‌وسلم فرمودند: مرد میزبان را همین گناه بس که غذایی را که پیش برادران خود می گذارد، کم شمارد و میهمانان را همین گناه بس که آن چه را برادرشان در برابرشان می گذارد، کم شمارند.

«المحاسن، ج ۲، ص ۱۸۶»

حدیث - ۲۴

قال رسول اللهصلى‌الله‌عليه‌وآله‌وسلم : أبی الله لی زاد المشرکین و المنافقین و طعامهم.

رسول خداصلى‌الله‌عليه‌وآله‌وسلم فرمودند: خداوند ابا دارد که من از توشه و غذای مشرکان و منافقان، استفاده کنم.

«المحاسن، ج ۲، ص ۱۸۰»

حدیث - ۲۵

قال رسول اللهصلى‌الله‌عليه‌وآله‌وسلم : لو أن مؤمنا دعانی إلی طعام ذراع شاة لأجبته، و کان ذلک من الدین.

رسول خداصلى‌الله‌عليه‌وآله‌وسلم فرمودند: اگر مؤمنی مرا به خوردن حتی پاچه گوسفندی دعوت کند، می پذیرم، که این کار جزو دین است.

«المحاسن، ج ۲، ص ۱۸۰»

حدیث - ۲۶

قال رسول اللهصلى‌الله‌عليه‌وآله‌وسلم : من الجفاء أن یدعی الرجل إلی طعام فلا یجیب أو یجیب فلا یأکل.

رسول خداصلى‌الله‌عليه‌وآله‌وسلم فرمودند: از ادب به دور است که مردی به مهمانی دعوت شود و نپذیرد یا بپذیرد و از غذای آن نخورد.

«قرب الإسناد، ص ۱۶۰، ح ۵۸۳»

حدیث - ۲۷

قال رسول اللهصلى‌الله‌عليه‌وآله‌وسلم : اوصی الشاهد من امتی و الغائب أن یجیب دعوة المسلم و لو علی خمسة أمیال، فإن ذلک من الدین.

رسول خداصلى‌الله‌عليه‌وآله‌وسلم فرمودند: به حاضران و غایبان امت خود سفارش می کنم که دعوت مسلمان را، گر چه از فاصله پنج میل باشد بپذیرند، هر میل حدود سه فرسخ می باشد زیرا این کار جزو دین است.

«المحاسن، ج ۲، ص ۱۸۰»

حدیث - ۲۸

قال رسول اللهصلى‌الله‌عليه‌وآله‌وسلم لأبی ذر و هو یعظه: لا تصاحب إلا مؤمنا، و لا یأکل طعامک إلا تقی.

رسول خداصلى‌الله‌عليه‌وآله‌وسلم در اندرزی به ابوذر فرمودند: با کسی جز مؤمن، همنشینی مکن و کسی جز انسان پرهیزگار، غذای تو را نخورد.

«بحار الانوار، ج ۷۷، ص ۸۵»

حدیث - ۲۹

قال رسول اللهصلى‌الله‌عليه‌وآله‌وسلم لأبی ذر و هو یعظه: أطعم طعامک من تحبه فی الله، و کل طعام من یحبک فی الله عزوجل.

رسول خداصلى‌الله‌عليه‌وآله‌وسلم در اندرزی به ابوذر فرمودند: کسی را که به خاطر خدا دوستش داری از غذای خود بخوران و از غذای کسی که تو را به خاطر خدای عزوجل دوست دارد، بخور.

«بحار الانوار، ج ۷۷، ص ۸۵»

حدیث - ۳۰

قال رسول اللهصلى‌الله‌عليه‌وآله‌وسلم : یکره إجابة من یشهد ولیمته الأغنیاء دون الفقراء.

رسول خداصلى‌الله‌عليه‌وآله‌وسلم فرمودند: پذیرفتن دعوت کسی که ثروتمندان در دعوت او هستند و فقیران حضور ندارند ناپسند است.

«الدعوات، ص ۱۴۱، ح ۳۵۸»

حدیث - ۳۱

قال رسول اللهصلى‌الله‌عليه‌وآله‌وسلم : کل بیت لا یدخل فیه الضیف لا تدخله الملائکة.

رسول خداصلى‌الله‌عليه‌وآله‌وسلم فرمودند: هر خانه ای که مهمان به آن وارد نشود، فرشتگان واردش نمی شوند.

«جامع الأخبار، ص ۳۷۸، ح ۱۰۵۸»

حدیث - ۳۲

قال رسول اللهصلى‌الله‌عليه‌وآله‌وسلم : البیت الذی یمتار منه الخیر و البرکة أسرع إلیه من الشفرة فی سنام البعیر.

رسول خداصلى‌الله‌عليه‌وآله‌وسلم فرمودند: خیر و برکت به خانه ای که در آن اطعام می شود، سریعتر از سرعت فرو رفتن تیغ در کوهان شتر می رسد.

«المحاسن، ج ۲، ص ۱۴۷»

حدیث - ۳۳

قال رسول اللهصلى‌الله‌عليه‌وآله‌وسلم : الرزق أسرع إلی من یطعم الطعام من السکین فی السنام.

رسول خداصلى‌الله‌عليه‌وآله‌وسلم فرمودند: کسی که اطعام می کند، روزی به او سریعتر از سرعت فرو رفتن کارد در کوهان شتر، می رسد.

«المحاسن، ج ۲، ص ۱۴۷»

حدیث - ۳۴

قال رسول اللهصلى‌الله‌عليه‌وآله‌وسلم : الضیف ینزل برزقه، و یرتحل بذنوب أهل البیت.

رسول خداصلى‌الله‌عليه‌وآله‌وسلم فرمودند: مهمان، روزی خود را می آورد و گناهان اهل خانه را می برد.

«بحار الانوار، ج ۷۵، ص ۴۶۱»

حدیث - ۳۵

قال رسول اللهصلى‌الله‌عليه‌وآله‌وسلم : من کان یؤمن بالله والیوم الآخر فلیکرم ضیفه.

رسول خداصلى‌الله‌عليه‌وآله‌وسلم فرمودند: هر که به خدا و روز واپسین ایمان دارد، باید میهمانش را گرامی بدارد.

«جامع الأخبار، ص ۳۷۷، ح ۱۰۵۳»

حدیث - ۳۶

قال الإمام الصادقعليه‌السلام : المکارم عشرة، فإن استطعت أن تکون فیک فلتکن: إقراء الضیف.

امام صادقعليه‌السلام فرمودند: مکارم اخلاق ده تاست، اگر توانی آن ها را داشته باشی، چنان باش: یکی از آنها مهمان نوازی است.

«الخصال، ص ۴۳۱، ح ۱۱»

حوادث و بلایا

حدیث - ۱

قال امیرالمؤمنینعليه‌السلام : فاِنْ اتاکُم اللهُ بِعافِیّةٍ فاقْبَلوا، و اِنْ اُبْتِلْتُمْ فاصْبروا.

امیرمؤمنانعليه‌السلام فرمودند: اگر خداوند به شما عافیت و سلامتی داد قدرشناس باشید و اگر به بلاء و گرفتاری مبتلا کرد صبور باشید.

«نهج البلاغه، خطبه ۹۸»

حدیث - ۲

قال امیرالمؤمنینعليه‌السلام : اِدفَعوا امواجُ الْبَلاءَ بالدُّعا.

امیرمؤمنانعليه‌السلام فرمودند: موجهای بلا را با دعا از خود دور کنید.

«نهج البلاغه، خطبه ۱۴۶»

حدیث - ۳

قال امیرالمؤمنینعليه‌السلام : عِنْد تَناهِیَ الْبلاءُ یکونُ الفَرَج.

امیرمؤمنانعليه‌السلام فرمودند: پایان هر بلا، گشایش است.

«بحار الانوار، ج ۷۸، ص ۱۲»

حدیث - ۴

قال الامام علیعليه‌السلام : فی تقلّبِ الْاَحوال، عُلِمَ جواهِر الرّجال.

امام علیعليه‌السلام فرمودند: چهره واقعی انسانها در تحوّلات و گرفتاریها مشخّص می گردد.

«بحار الانوار، ج ۷۷، ص ۲۸۶»

حدیث - ۵

قال الامام الباقرعليه‌السلام : المؤمنُ یَبتَلی بکلّ بلیّة و یَمُوتُ بکلّ میتةٍ اِلّا انّه لا یَقتُل نَفسُهُ.

امام باقرعليه‌السلام فرمودند: مؤمن به هر گرفتاری و بلا مبتلا می گردد به به هر نوع مرگ می میرد، اما دست به خودکشی نمی زند.

«بحار الانوار، ج ۸۱، ص ۱۹۶»

حدیث - ۶

قال امیرالمؤمنینعليه‌السلام : مَا المُبْتلی الّذی قد اِشْتَدَّ بِه البلاء بِأَحْوَجَ إِلَی الدُّعَاءِ الَّذِی لَا یَأْمَنُ الْبَلَاءَ.

امیرمؤمنانعليه‌السلام فرمودند: کسی که سخت گرفتار بلا شده است، از کسی که از بلا در امان نیست هنوز بلا به او نرسیده، نیازش به دعا بیشتر نمی باشد.

«نهج البلاغه، حکمت ۳۰۲»

حدیث - ۷

قال رسول اللهصلى‌الله‌عليه‌وآله‌وسلم : یقُول اللهُ عزّوجل: یا دنیا تحرّرُ علی عبدالمؤمنِ باَنواع البَلاء...

رسول اکرمصلى‌الله‌عليه‌وآله‌وسلم فرمودند: خداوند می فرماید: ای دنیا، با انواع بلا و گرفتاری بر بنده مؤمن گردش کن، و از نظر معیشت بر او سخت گیر، تا اینکه بار اقامت به سوی ما بسته و قصد ماندن در دنیا را نکند.

«بحار الانوار، ج ۷۲، ص ۵۲»

حدیث - ۸

قال رسول اللهصلى‌الله‌عليه‌وآله‌وسلم : اِذا غَضَبَ الله عُلی اُمّةٍ وَلم یَنْزلْ بِها العذابَ...

رسول اکرمصلى‌الله‌عليه‌وآله‌وسلم فرمودند: هرگاه خدا بر امتی غضب کند و عذاب بر آنها نفرستد، آنها را به چند بلا مبتلا می کند: ارزانی را از آنها گرفته و عمرهایشان را کوتاه و بازارگانانشان را بی سود، درختهایشان را بی ثمر، نهرها را بی آب، بارانها را بی موقع و انسانی بداخلاق را بر آنها حاکم می کند.

«خصال صدوق، ج ۲، ص ۴۱۵»

حدیث - ۹

قال رسول اللهصلى‌الله‌عليه‌وآله‌وسلم : اِذا عَمِلَتْ امَّتی خمسَ عَشرةَ خِصْلَةٌ حَلَّ بها الْبَلاءَ...

رسول اکرمصلى‌الله‌عليه‌وآله‌وسلم فرمودند: هرگاه امّت من پانزده کار را مرتکب شوند گرفتار بلا میگردند: امانت را غنیمت بدانند و زکات دادن را زیان شمارند، به خاطر رضایت همسر از مادر نافرمانی کنند، با دوست خوش رفتار و با پدر بد رفتار باشند. پست ترین افراد بر آنها ریاست کنند در حالی که مردم از ترس احترامشان کنند، آوازهای نامشروع در مساجد بلند شود .

«خصال صدوق،ج ۲، ص ۵۹۴»

حدیث - ۱۰

قال رسول اللهصلى‌الله‌عليه‌وآله‌وسلم : ما زلتُ اَنا و مِنَ النّبیّین مِنْ قَبلی و المؤمنین، مَبْتَلینَ بِمَنْ یؤُذینا...

رسول اکرمصلى‌الله‌عليه‌وآله‌وسلم فرمودند: زمانی بر من و انبیاء پیشین و همچنین مؤمنان نگذشت، مگر اینکه ما را آزار رسانده اند و مؤمن اگر در قله کوه هم باشد آزار می بیند، برای اینکه مستحق پاداش خداوند شود.

«بحار الانوار، ج ۶۴، ص ۲۲۸»

حدیث - ۱۱

قال رسول اللهصلى‌الله‌عليه‌وآله‌وسلم : قال اللهُ تعالی: یا داوُود قل لعبادی، یا عبادیِ...

رسول اکرمصلى‌الله‌عليه‌وآله‌وسلم فرمودند: خداوند به جضرت داودعليه‌السلام خطاب کرد: ای داود! به بندگانم بگو، ای بندگان من اگر راضی به قضا و شاکر بر نعمتها و صابر در برابر بلاهایم نیستید، بدنبال پروردگاری غیر از من بروید.

«بحار الانوار، ج ۶۴، ص ۲۳۶»

حدیث - ۱۲

قال رسول اللهصلى‌الله‌عليه‌وآله‌وسلم : فاِذا اَحَبَّ اللهُ عبداً، اِبْتلاءَ بِعظیمِ البلاء.

رسول خداصلى‌الله‌عليه‌وآله‌وسلم فرمودند: هرگاه خداوند بنده ای را دوست داشته باشد او را به بلایی بزرگ گرفتار می کند.

«اصول کافی، ج ۳، ص ۳۷۷»

حدیث - ۱۳

قال الامام الصادقعليه‌السلام : ما بَلی اللهُ العِبادَ بِشیءٍ اَشَدَّ عَلیِهم مِن اِخراجِ الدّراهِمٌ.

امام صادقعليه‌السلام فرمودند: خداوند هیچ بلایی امتحانی را برای بندگانش، همانند گرفتاری و امتحان ثروتمند شدن قرار نداده است.

«بحار الانوار، ج ۷۳، ص ۱۳۹»

حدیث - ۱۴

قال الامام علی بن الحسینعليه‌السلام : اِنّی لاکرهُ اِنَّ یُعافی الرّجل فی الدُّنیا، ولا یُصِیْبَهُ شیءٌ من المصائب.

امام زین العابدینعليه‌السلام فرمودند: کراهت دارم از مردی که در دنیا به عافیت بسر برد و هیچ مصیبتی از مصائب دنیا به او نرسد.

«بحار الانوار، ج ۸۱، ص ۱۷۶»

حدیث - ۱۵

قال الامام الصادقعليه‌السلام : لَنْ تکونوا مُؤمِنینَ حَتّی تعدُّوا البلاءَ نِعمَةٌ والرّخاء مُصیبةٌ.

امام صادقعليه‌السلام فرمودند: تا بلا را نعمت و آسایش را مصیبت ندانید، مؤمن نیستید.

«تحف العقول، ص ۴۴۱»

حدیث - ۱۶

قال الامام الصادقعليه‌السلام : یَنْبَغی لِمؤمنِ اَنْ یکونَ فیه خصالٌ:...

امام صادقعليه‌السلام فرمودند: سزاوار است که مؤمن دارای خصلتهایی باشد: در بحرانها و حوادث ثابت قدم و در بلاها صابر و در گشایش شاکر و به رزق خود قانع باشد.

«تحف العقول، ص ۴۱۹»

حدیث - ۱۷

قال الامام الصادقعليه‌السلام : اِذا اَضِیفَ الْبَلاءُ اِلی الْبَلاءِ، کانَ مِنَ البلاءُ عافیةٌ.

امام صادقعليه‌السلام فرمودند: وقتی بلا بر بلا افزوده شد، گرفتاری مؤمن زیاد گردید، پس از آن دوران عافیت و نجات از بلا فرا می رسد.

«تحف العقول، ص ۴۱۴»

حدیث - ۱۸

قال الامام الصادقعليه‌السلام : اِنَّ اَیوبعليه‌السلام مَعَ جَمیعِ ما یُبتلی بِه لَمْ یَستُنْ لَهُ رائحة...

امام صادقعليه‌السلام فرمودند: ایوبعليه‌السلام با آن همه گرفتاری که داشت، بوی بدی از او پیدا نشد. و زشت رو نگردید. و کسی که به نزدش آمد و شد داشت از او وحشت نکرد، اما کناره گیری مردم از او به خاطر تنگدستی بود.

«خصال صدوق، ج ۲، ص ۲۶۲»

حدیث - ۱۹

قال الامام الصادقعليه‌السلام : اِبْتلی ایُوبَعليه‌السلام سَبْعَ سَنین بِلا ذَنْب.

امام صادقعليه‌السلام فرمودند: حضرت ایوبعليه‌السلام هفت سال به بلا مبتلا بود و حال آنکه گناهی نداشت.

«خصال صدوق، ج ۲، ص ۴۶»