شبکه فرهنگی الحسنین (علیهما السلام)

حدیث - ۷۸

امام علیعليه‌السلام فرمودند:

إنَّ أفضَلَ الخَیرِ صَدَقَةُ السِّرِّ وَ بِرُّ الوالِدَینِ وَ صِلَةُ الرَّحِمِ ؛

برترین خوبی ، صدقه پنهانی و نیکی به پدر و مادر و صله رحم است

غرر الحکم و درر الکلم، حدیث - ۳۵۵۰

حدیث - ۷۹

امام علیعليه‌السلام فرمودند:

أَفضَلُ المَعرُوفِ إغاثَةُ المَلهُوفِ ؛

برترین کار نیک ، فریادرسیِ ستم‌دیده است

غرر الحکم و درر الکلم، حدیث - ۲۹۵۹

حدیث - ۸۰

امام علیعليه‌السلام فرمودند:

اِضرِبُوا بَعضَ الرَّأیِ بِبَعضٍ یَتَوَلَّد مِنهُ الصَّوابُ ؛

آرای خود را با یکدیگر در میان گذارید تا اندیشه درست، پدید آید

غرر الحکم و درر الکلم، حدیث - ۲۵۶۷

حدیث - ۸۱

امام علیعليه‌السلام فرمودند:

أطِع مَن فَوقَکَ یُطِعکَ مَن دُونَکَ ؛

از بالا دستِ خود فرمان بر ، تا زیر دستت از تو فرمان بَرد

غرر الحکم و درر الکلم، حدیث - ۲۴۷۵

حدیث - ۸۲

امام علیعليه‌السلام فرمودند:

اِجعَل لِکُلِّ إنسانٍ مِن خَدَمِکَ عَمَلاً تَأخُذهُ بِهِ فَإنَّ ذلِکَ أحری أن لا یَتَواکَلُوا فِی خِدمَتِکَ ؛

هر یک از زیر دستانت را به کاری بگمار ، چندان که آنان را بر آن کار، باز خواست کنی [پاسخگوی مسئولیت خود باشند] که این کار، شایسته‌تر است و هر یک از آنان خدمتگزاری به تو را به عهده دیگری نیندازد

غرر الحکم و درر الکلم، حدیث - ۲۴۳۲

حدیث - ۸۳

امام علیعليه‌السلام فرمودند:

أشعِر قَلبَکَ الرَّحمَةَ لِجَمیعِ النّاسِ وَ الإحسانِ إلَیهِم وَ لا تُنِلهُم حَیفا وَ لا تَکُن عَلَیهِم سَیفا ؛

مهربانی با همه مردم و نیکی به ایشان را شعار دل خویش‌ساز و به آنها ستمی مرسان و شمشیری بر آنان مباش

غرر الحکم و درر الکلم، حدیث - ۲۳۹۲

حدیث - ۸۴

امام علیعليه‌السلام فرمودند:

اَلاِستِشارَةُ عَینُ الهِدایَةِ ؛

مشورت کردن ، سرچشمه هدایت است

غرر الحکم و درر الکلم، حدیث - ۱۰۲۱

حدیث - ۸۵

امام علیعليه‌السلام فرمودند:

اَلمَواعِظُ حَیاةُ القُلُوبِ ؛

موعظه، مایه حیات دل‌هاست

غرر الحکم و درر الکلم، حدیث - ۳۲۱

حدیث - ۸۶

امام علیعليه‌السلام :

إنّ أحسَنَ الزِّیِّ ما خَلَطَکَ بالناسِ وجَمَّلَکَ بینَهُم وکَفَّ ألسِنَتَهُم عنکَ ؛

نیکوترین هیأت وسلوک آن است که تو را با مردم آمیزش دهد و در میان آنها زیبایت گرداند و زبان بدگویی آنان را از تو باز دارد

غرر الحکم : ۳۴۷۰.

حدیث - ۸۷

قال رسول اللهصلى‌الله‌عليه‌وآله‌وسلم :

اذا سئلت عمن لایشهد الجماعة فقل : لا اعرفه ؛

هنگامی که از شما راجع به کسی که در نماز جماعت شرکت نمی کند بپرسند، بگویید او را نمی شناسم

بحارالانوار، ج ۸۸، ص ۵

حدیث - ۸۸

پیامبراکرمصلى‌الله‌عليه‌وآله‌وسلم می فرمایند:

المشاوره حصن من النّدامه و أمن من الملامه؛

مشورت حصار ندامت است و ایمنی از ملامت.

نهج الفصاحه

حدیث - ۸۹

پیامبراکرمصلى‌الله‌عليه‌وآله‌وسلم می فرمایند:

من أفضل الشّفاعه أن تشفع بین اثنین فی النّکاح؛

از جمله بهترین وساطت، وساطت میان دو کس در کار زناشوئی است.

نهج الفصاحه

حدیث - ۹۰

امام سجادعليه‌السلام فرمودند:

حَقُّ المُستَشیرِ إِن عَلِمتَ أَنَّ لَهُ رَیا أَشَرتَ عَلَیهِ وَإِن لَم تَعلَم أَرشَدتَهُ إِلی مَن یَعلَمُ؛

حقّ مشورت کننده این است، که اگر برای راهنمایی او نظر داری، راهنمائیش کنی و اگر اطلاعی نداشته باشی او را به کسی که در آن زمینه آگاهی دارد راهنمایی کنی.

خصال، ص ۵۷۰

حدیث - ۹۱

امام جوادعليه‌السلام فرمودند:

ثَلاثٌ مَن کُنَّ فِیهِ لَم یَندَم: تَرکُ العَجَلة ، وَ المَشوِرَة ، وَ التَّوَکُلُ عَلَی اللهِ عِندَ العَزمِ؛

سه چیز است که هر کس آن را مراعات کند ، پشمیان نگردد : ۱ - اجتناب از عجله ، ۲ - مشورت کردن ، ۳ - و توکل بر خدا در هنگام تصمیم گیری

مسند الامام الجواد، ص ۲۴۷

حدیث - ۹۲

امام صادقعليه‌السلام فرمودند:

اِنَّ الشَّیْطانَ لَیَطْمَعُ فی عالِمٍ بِغَیْرِ اَدَبٍ اَکْثَرُ مِنْ طَمَعِهِ فی عالِمٍ بِاَدَبٍ ، فَتَاَدَّبوا وَ اِلاّ فَاَنْتُمْ اَعرابٌ ؛

شیطان ، در عالِمِ بی‌بهره از ادب بیشتر طمع می‌کند تا عالِمِ برخوردار از ادب پس ادب داشته باشید وگرنه شما، بیابانی فاقد تمدّن هستید.

کنز العمّال ، ح ۴۵۴۰۹

حدیث - ۹۳

امام علیعليه‌السلام فرمودند:

فَکونوا اَقَلَّ ما یَکونونَ فِی الْباطِنِ اَمْوالاً ، اَحْسَنَ ما یَکونونَ فِی الظّاهِرِ اَحْوالاً فَاِنَّ اللّه‌َ تَعالی اَدَّبَ عِبادَهُ الْمُؤمِنینَ الْعارِفینَ اَدَبا حَسَنا ، فَقالَ جَلَّ مِن قائِلٍ : یَحْسَبُهُمُ الْجاهِلُ اَغْنیاءَ مِنَ التَّعَفُّفِ تَعْرِفُهُم بِسیماهُمْ لاَ یَسْئَلونَ النَّاسَ اِلْحافا؛

در حالی که در واقع از کمترین مال برخوردار هستید، در ظاهر بهترین حال را از خود نشان دهید ؛ زیرا خداوند متعال ، بندگان با ایمان با معرفتش را این گونه نیکو ادب نموده که [در وصف فقیران پارسا] فرموده است : شخص بی‌خبر آنان را از شدّت خویشتنداری توانگر می‌پندارد ایشان را از نشانه‌هایشان می‌شناسی ، با اصرار چیزی از مردم نمی‌خواهند

تحف العقول، ص ۴۸۹

حدیث - ۹۴

امام صادقعليه‌السلام فرمودند:

اَلمُؤمِنُ... یَنصُرُ المَظلومَ وَیَرحَمُ المِسکینَ. نَفسُهُ مِنهُ فی عَناءٍ وَالنّاسُ مِنهُ فی راحَةٍ؛

مؤمن... مظلوم را یاری می‌کند و به مسکین و درمانده رحم می‌نماید، جانش از او در رنج است و مردم از او در آسایش.

خصال، ص‌۶۹

حدیث - ۹۵

امام حسن عسکریعليه‌السلام فرمودند:

فی تفسیر قوله تعالی «وَ قُولُوا لِلنّاسِ حُسنا» قالَ: قُولُوا لِلنّاسِ کُلِّهُم حُسنا مُؤمِنِهُم وَ مُخالِفِهُم، أمّا المؤمِنونَ فَیَبسُطُ لَهُم وَجهَهُ وَ أمّا المُخالِفونَ فَیُکَلِّمُهُم بِالمُداراةِ لاِجتِذابِهِم اِلیَ الیمانِ. فَاِنِ استَتَرَ مِن ذلِکَ بِکفِّ شُرورِهم عَن نَفسِهِ وَ عَن اِخوانِهِ المُؤمِنینَ؛

در تفسیر آیه «با مردم به زبان خوش سخن بگویید» فرمود: یعنی با همه مردم، چه مؤمن و چه مخالف، به زبان خوش سخن بگویید. مؤمن، به هم مذهبان، روی خوش نشان می دهد و با مخالفان، با مدارا سخن می گوید تا به ایمان، جذب شوند و حتّی اگر نشدند، با این رفتار، از بدی های آنان در حقّ خود و برادران مؤمنش، پیشگیری کرده است.

مستدرک الوسائل، ج ۱۲، ص ۲۶۱

حدیث - ۹۶

امام صادقعليه‌السلام فرمودند:

فی قَولِهِ تَعالیوَقولوا لِلنَّاسِ حُسنا ـ : أی لِلنّاسِ کُلِّهِم مُؤمِنِهِم وَمُخالِفِهِم ، أَمَّا المُؤمِنونَ فَیَبسُطُ لَهُم وَجهَهُ ، وَأَمَّا المُخالِفونَ فَیُکَلِّمُهُم بِالمُداراةِ لاِجتِذابِهِم إِلَی الیمانِ ، فَإِنَّهُ بِأَیسَرَ مِن ذلِکَ یَکُفُّ شُرورَهُم عَن نَفسِهِ ، وعَن إخوانِهِ المُؤمِنینَ؛

درباره آیه و با مردم سخن نیکو گویید فرمود: مقصود همه مردمان اعم از مؤمن و کافر است. اما با مؤمنان باید گشاده رو بود و اما با کافران باید به نرمی و مدارا سخن گفت، تا به سوی ایمان کشیده شوند و کمترین ثمرش این است که خود و برادران مؤمنش را از گزند آنان مصون می دارد.

بحارالأنوار، ج۷۵، ص۴۰۱، ح۴۲

حدیث - ۹۷

امام حسینعليه‌السلام فرمودند:

مَن أَحجَمَ عَنِ الرَّیِ وَعَیِیَت بِهِ الحِیَلُ کانَ الرِّفقَ مِفتاحُهُ؛

هر کس فکرش به جایی نرسد و راه تدبیر بر او بسته شود، کلیدش مداراست.

بحارالأنوار، ج۷۸، ص۱۲۸، ح۱۱

حدیث - ۹۸

امام صادقعليه‌السلام فرمودند:

لا تُشـاوِر اَحمَق وَ لا تَستَعِنَّ بَکَذّابٍ وَ لا تَثق بِمَوَدَهِ مُلُوک؛

با احمق مشورت نکن و از دروغگو یاری مجو و به دوستی زمامداران اعتماد مکن.

تحف العقول،ص۳۱۶

حدیث - ۹۹

امام حسنعليه‌السلام فرمودند:

ما تَشاوَرَ قَومٌ إِلاّ هُدوا إِلی رُشدِهِم؛

هیچ ملّتی با هم مشورت نکردند مگر آن که راه درست خود را پیدا کردند.

تحف العقول، ص ۲۳۳

حدیث - ۱۰۰

امام علیعليه‌السلام فرمودند:

مَنْ نَصَبَ نَفْسَهُ لِلنّاسِ اِماما فَلیَبْدَأ بِتَعْلیمِ نَفْسِهِ قَبْلَ تَعْلیمِ غَیْرِهِ وَلْیَکُنْ تَاْدیبُهُ بِسیرَتِهِ قَبْلَ تَأْدیبِهِ بِلِسانِهِ وَ مُعَلِّمُ نَفْسِهِ وَ مُؤَدِّبُها اَحَقُّ بِالاِْجْلالِ مِنْ مُعَلِّمِ النّاسِ ومُؤَدِّبِهِمْ؛

کسی که خود را پیشوای مردم قرار داده، باید پیش از آموزش دیگران، خود را آموزش دهد و پیش از آن‌که دیگران را با زبان، ادب بیاموزد، باکردارش ادب آموزد و البته آموزش دهنده و ادب‌آموز خود بیش از آموزگار و ادب‌آموز مردم، شایسته تجلیل است.

غرر الحکم، ح ۷۰۱۶

حدیث - ۱۰۱

امام علیعليه‌السلام فرمودند:

تَحَرِّی الصِّدْقِ وَ تَجَنُّبُ الْکَذِبِ اَجْمَلُ شیمَةٍ وَ اَفْضَلُ اَدَبٍ؛

راستگو بودن و پرهیز نمودن از دروغ، زیباترین اخلاق و بهترین ادب است.

کافی، ج ۸ ، ص ۱۵۰، ح ۱۳۲

حدیث - ۱۰۲

امام علیعليه‌السلام فرمودند:

عَلَیکَ بِمُداراةِ النّاسِ وَ اِکْرامِ الْعُلَماءِ وَ الصَّفْحِ عَنْ زَلاّتِ الاِْخْوانِ فَقَدْ اَدَّبَکَ سَیِّدُ الاَْوَّلینَ وَ الآْخِرینَ بِقَولِهِ صلی‌الله‌علیه‌و‌آله : اُعْفُ عَمَّنْ ظَـلَمَکَ وَ صِلْ مَنْ قَطَعَکَ وَ اَعْطِ مَنْ حَرَمَکَ ؛

تو را سفارش می‌کنم به مدارای با مردم و احترام به علما و گذشت از لغزش برادران دینی؛ چرا که سرور اولین و آخرین، تو را چنین ادب آموخته و فرموده است : «گذشت کن از کسی که به تو ظلم کرده ، رابطه برقرار کن با کسی که با تو قطع رابطه کرده و عطا کن به کسی که از تو دریغ نموده است».

اعلام الدین، ص ۹۶

حدیث - ۱۰۳

امام علیعليه‌السلام فرمودند:

لا یَرْاَسُ مَنْ خَلا عَنِ الاَْدَبِ وَ صَبا اِلَی اللَّعِبِ؛

کسی که از ادب بی‌بهره باشد و شیفته بازی شود، به ریاست نمی‌رسد.

غرر الحکم، ح ۴۷۸۶

حدیث - ۱۰۴

امام علیعليه‌السلام فرمودند:

کَفاکَ مُؤَدِّبا لِنَفْسِکَ تَجَنُّبُ ما کَرِهْتَهُ مِنْ غَیْرِکَ؛

برای ادب آموزی‌ات همین بس که از آنچه از دیگران نمی‌پسندی ، دوری کنی.

بحار الأنوار، ج ۴۳، ص ۳۴۳، ح ۱۵

حدیث - ۱۰۵

امام علیعليه‌السلام فرمودند:

عَلَیْکُمْ بِالاَْدَبِ، فَاِنْ کُنْتُمْ مُلوکا بَرَزْتُمْ وَ اِنْ کُنْتُمْ وَسَطا فُقْتُمْ ، وَ اِنْ اَعْوَزَتْکُمُ الْمَعیشَةُ عِشْتُمْ بِاَدَبِکُم؛

ادب بیاموزید، زیرا که [در این صورت] اگر پادشاه باشید، برجسته می‌شوید، اگر میانه باشید، سرآمد می‌شوید و اگر تنگ‌دست باشید، با ادبتان گذران زندگی می‌کنید.

غرر الحکم، ح ۷۰۷۷

حدیث - ۱۰۶

امام علیعليه‌السلام فرمودند:

اِنَّ النّاسَ اِلی صالِحِ الاَْدَبِ اَحْوَجُ مِنْهُمْ اِلَی الْفِضَّةِ وَ الذَّهَبِ؛

مردم، به ادب فرهنگ و تربیتِ درست ، نیازمندترند، تا به طلا و نقره.

مشکاة الانوار، ص ۴۳۳

حدیث - ۱۰۷

امام علیعليه‌السلام فرمودند:

امام علیعليه‌السلام فرمودند:

اَلنصافُ یَرفَعُ الخِلافُ وَیوجِبُ الیتِلافَ؛

انصاف، اختلافات را از بین می‌برد و موجب الفت و همبستگی می‌شود.

غررالحکم، ج۲، ص۳۰، ح۱۷۰۲

حدیث - ۱۰۸

امام علیعليه‌السلام فرمودند:

اِرحَم مَن دونَکَ یَرحَمکَ مَن فَوقَکَ وَقِس سَهوَهُ بِسَهوِکَ وَمَعصیَتَهُ لَکَ بِمَعصیَتَکَ لِرَبَّکَ وَفَقرَهُ إِلی رَحمَتِکَ بِفَقرِکَ إِلی رَحمَةِ رَبِّکَ؛

به زیر دست خود رحم کن تا بالا دستت به تو رحم کند و خطای او را با خطای خودت و نافرمانی‌اش از تو را با نافرمانی خود از پروردگارت و احتیاج او به ترحم تو را به احتیاجت به رحمت و بخشایش خدایت بسنج.

نهج البلاغه، نامه ۵۳

حدیث - ۱۰۹

امام علیعليه‌السلام فرمودند:

إنَّ سَمَت هِمَّتُکَ لإِِصلاحِ النّاسِ فَابدَ بِنَفسِکَ ، فَإِنَّ تَعاطیَکَ صَلاحَ غَیرِکَ وَأَنتَ فاسِدٌ أَکبَرُ العَیبِ؛

اگرهمّت والای اصلاح مردم را در سرداری، از خودت آغاز کن، زیرا پرداختن تو به اصلاح دیگران، در حالی که خود فاسد باشی بزرگترین عیب است.

غررالحکم، ج۳، ص۲۳، ح۳۷۴۹

حدیث - ۱۱۰

امام علیعليه‌السلام فرمودند:

اِقصِر هِمَّتَکَ عَلی ما یَلزَمُکَ وَلا تَخُض فیما لا یَعنیکَ؛

همّت خود را صرف چیزهایی کن که به آن نیاز داری و آنچه را به کار تو نمی آید پی گیری مکن.

غررالحکم، ج۲، ص۱۸۲، ح۲۳۰۳

حدیث - ۱۱۱

امام علیعليه‌السلام فرمودند:

اَلکَفُّ عَمّا فی أَیدِی النّاسِ عِفَّةٌ وَکِبَرُ هِمَّةٍ؛

طمع نداشتن به آنچه در نزد مردم است، نشان عزت نفس و بلند همتی است.

غررالحکم، ج۱، ص۳۶۵، ح۱۳۸۷

حدیث - ۱۱۲

امام علیعليه‌السلام فرمودند:

أَشرَفُ الهِمَمِ رِعایَةُ الذِّمامِ؛

شریف ترین همّت ها نگهداری حق وحرمت هاورعایت عهدوپیمان هاست.

غررالحکم، ج۲، ص۴۶۳، ح۳۳۰۵

حدیث - ۱۱۳

امام علیعليه‌السلام فرمودند:

اَلفِعلُ الجَمیلُ یُنبِئُ عَن عُلُوِّ الهِمَّةِ؛

کردار زیبا از بلندی همّت خبر می دهد.

غررالحکم، ج۱، ص۳۶۵، ح۱۳۸۸

حدیث - ۱۱۴

امام علیعليه‌السلام فرمودند:

اَلشَّرَفُ بِالهِمَمِ العالیَةِ لا بِالرِّمَمِ البالیَةِ؛

شرافت به همّت های بلند است نه به استخوان های پوسیده.

غررالحکم، ج۲، ص۱۰۶، ح۱۹۹۱

حدیث - ۱۱۵

امام علیعليه‌السلام فرمودند:

عَلَیکَ بِمُداراةِ النّاسِ وَ اِکْرامِ الْعُلَماءِ وَ الصَّفْحِ عَنْ زَلاّتِ الاِْخْوانِ فَقَدْ اَدَّبَکَ سَیِّدُ الاَْوَّلینَ وَ الآْخِرینَ بِقَولِهِ صلی‌الله‌علیه‌و‌آله : اُعْفُ عَمَّنْ ظَـلَمَکَ وَ صِلْ مَنْ قَطَعَکَ وَ اَعْطِ مَنْ حَرَمَکَ ؛

تو را سفارش می‌کنم به مدارای با مردم و احترام به علما و گذشت از لغزش برادران دینی؛ چرا که سرور اولین و آخرین، تو را چنین ادب آموخته و فرموده است : «گذشت کن از کسی که به تو ظلم کرده ، رابطه برقرار کن با کسی که با تو قطع رابطه کرده و عطا کن به کسی که از تو دریغ نموده است».

اعلام الدین، ص ۹۶

حدیث - ۱۱۶

امام علیعليه‌السلام فرمودند:

دارِ النّاسَ تَمَن غَوائِلَهُم وَتَسلَم مِن مَکایِدِهِم؛

با مردم مدارا کن، تا از گزندهایشان در امان باشی و از نیرنگهایشان سالم بمانی.

غررالحکم، ج۴، ص۱۵، ح۱۲۸

حدیث - ۱۱۷

امام علیعليه‌السلام فرمودند:

لَیسَ الحَکیمُ مَن لَم یُدارِ مَن لایَجِدُ بُدّا مِن مُداراتِهِ؛

حکیم نیست آن کس که مدارا نکند با کسی که چاره ای جز مدارا کردن با او نیست.

بحارالأنوار، ج۷۸، ص۵۷، ح۱۲۱

حدیث - ۱۱۸

امام علیعليه‌السلام فرمودند:

مَن شاوَرَ ذَوِی العُقولِ استَضاءَ بِاَنوارِ العُقولِ؛

هر کس با عقلا مشورت کند، از نور عقل‌ها بهره می‌برد.

غررالحکم، ح ۸۶۳۴

حدیث - ۱۱۹

امام علیعليه‌السلام فرمودند:

اِذَا احتَجتَ اِلَی المَشوَرَةِ فی اَمرٍ قَد طَرَاَ عَلَیکَ فَاستَبدِهِ بِبِدایَةِ الشُّبّانِ، فَاِنَّهُم اَحَدُّ اَذهانا وَ اَسرَعُ حَدسا، ثُمَّ رُدَّهُ بَعدَ ذالِکَ اِلی رَیِ الکُهولِ وَ الشُیوخِ لِیَستَعقِبوهُ وَ یُحسِنُوا، اَلختیارَ لَهُ، فَاِنَّ تَجرِبَتَهُم اَکثَرُ؛

هرگاه به مشورت نیازمند شدی، نخست به جوانان مراجعه نما، زیرا آنان ذهنی تیزتر و حدسی سریع تر دارند. سپس نتیجه آن را به نظر میان سالان و پیران برسان تا پیگیری نموده، عاقبت آن را بسنجند و راه بهتر را انتخاب کنند، چرا که تجربه آنان بیشتر است.

شرح نهج البلاغه ابن ابی الحدید ، ج ۲۰، ص ۳۳۷، ح ۸۶۶

حدیث - ۱۲۰

پیامبراکرمصلى‌الله‌عليه‌وآله‌وسلم می فرمایند:

من أراد أمرا فشاور فیه امرءا مسلما وفّقه اللَّه لأرشد أموره؛

هر که اراده کاری کند و با مرد مسلمانی در باره آن مشورت کند خدایش به معقولترین کارها توفیق دهد.

نهج الفصاحه

حدیث - ۱۲۱

پیامبراکرمصلى‌الله‌عليه‌وآله‌وسلم می فرمایند:

لا مظاهره أوثق من المشاوره و لا إیمان کالحیاء؛

تعاونی بهتر از مشورت نیست و ایمانی چون حیا نیست.

نهج الفصاحه

حدیث - ۱۲۲

پیامبراکرمصلى‌الله‌عليه‌وآله‌وسلم می فرمایند:

رأس العقل بعد الإیمان باللَّه التّودّد إلی النّاس و ما یستغنی رجل عن مشوره و إنّ أهل المعروف فی الدّنیا هم أهل المعروف فی الآخره و إنّ أهل المنکر فی الدّنیاهم أهل المنکر فی الآخره؛

اساس عقل پس از ایمان به خدا دوستی با مردم است هیچ کس از مشورت بی نیاز نیست: نیکوکاران این جهان نیکوکاران آن جهانند و بدکاران این جهان بدکاران آن جهانند.

نهج الفصاحه

حدیث - ۱۲۳

پیامبراکرمصلى‌الله‌عليه‌وآله‌وسلم می فرمایند:

دعوا النّاس یصیب بعضهم من بعض فإن استنصح أحدکم أخاه فلینصحه؛

بگذارید مردم از یک دیگر فائده برند و وقتی یکی از شما از برادر خویش مشورت خواست رأی خوت را به او بگوید.

نهج الفصاحه

حدیث - ۱۲۴

پیامبراکرمصلى‌الله‌عليه‌وآله‌وسلم می فرمایند:

حقّ المسلم علی المسلم ستّ: إذا لقیته فسلّم علیه و إذا دعاک فأجبه و إذا استنصحک فانصح له و إذا عطس فحمد اللَّه فشمّته و إذا مرض فعده و إذا مات فاتبعه؛

حق مسلمان بر مسلمان شش چیز است: وقتی او را دیدی، بر او سلام کن و وقتی تو را دعوت کرد، بپذیر و وقتی با تو مشورت کرد، رأی خود را به او بگو و همین که عطسه زد، عافیت باد بگو و همین که مریض شد، او را عیادت کن و همین که مرد، همراه جنازه اش برو.

نهج الفصاحه

حدیث - ۱۲۵

پیامبراکرمصلى‌الله‌عليه‌وآله‌وسلم می فرمایند:

جالسوا الکبراء و سائلوا العلماء و خالطوا الحکماء؛

با بزرگان مجالست کنید و از دانشمندان بپرسید و با حکیمان آمیزش کنید.

نهج الفصاحه

حدیث - ۱۲۶

پیامبراکرمصلى‌الله‌عليه‌وآله‌وسلم می فرمایند:

جالس الأبرار فإنّک إذا فعلت خیرا حمدوک و إن أخطأت لم یعنّفوک؛

با نیکان مجالست کن که اگر خوبی کردی تو را ستایش کنند و اگر خطا کردی با تو بسختی رفتار نکنند.

نهج الفصاحه

حدیث - ۱۲۷

پیامبراکرمصلى‌الله‌عليه‌وآله‌وسلم می فرمایند:

ثلاث من حقائق الإیمان: الإنفاق من الإقتار و إنصافک النّاس من نفسک و بذل العلم للمتعلّم؛

سه چیز از حقایق ایمان است: بخشش با تنگدستی و رعایت انصاف در باره مردم بر ضرر خویش و بذل علم برای دانش آموز.

نهج الفصاحه

حدیث - ۱۲۸

پیامبراکرمصلى‌الله‌عليه‌وآله‌وسلم می فرمایند:

تهادوا فإنّ الهدیّه تضعّف الحبّ و تذهب بغوائل الصّدر؛

به یکدیگر هدیه بدهید زیرا هدیه محبت را فزون می کند و دل گیری ها را از میان می برد.

نهج الفصاحه

حدیث - ۱۲۹

پیامبراکرمصلى‌الله‌عليه‌وآله‌وسلم می فرمایند:

تهادوا إنّ الهدیّه تذهب و خز الصّدر و لا تحقرنّ جاره لجارتها و لو شقّ فرسن شاه؛

هدیه به یکدیگر بدهید زیرا هدیه دلگیری را از میان می برد و هدیه را اگر چه یک قطعه پارچه بز باشد حقیر نشمارید.

نهج الفصاحه

حدیث - ۱۳۰

پیامبراکرمصلى‌الله‌عليه‌وآله‌وسلم می فرمایند:

تهادوا تحابّوا فإنّ الهدیّه تضعّف الحبّ و تذهب بغوائل الصّدر؛

هدیه به یکدیگر بدهید تا رشته محبتتان استوار شود زیرا هدیه محبت را بیافزاید و کینه و کدورت را از میان ببرد.

نهج الفصاحه

حدیث - ۱۳۱

پیامبراکرمصلى‌الله‌عليه‌وآله‌وسلم می فرمایند:

تواضعوا و جالسوا المساکین تکونوا من کبراء اللَّه و تخرجوا من الکبر؛

فروتنی کنید و با فقیران بنشینید تا در پیش خدا بزرگ باشید و از تکبر برکنار مانید.

نهج الفصاحه

حدیث - ۱۳۲

پیامبراکرمصلى‌الله‌عليه‌وآله‌وسلم می فرمایند:

تنکح المرأه لأربع، لمالها، و لحسبها و لجمالها و لدینها فاظفر بذات الدّین تربّت یداک؛

زن را برای چهار چیز گیرند، مال و شرف و جمال و دین و تو زن دین دار بجوی.

نهج الفصاحه

حدیث - ۱۳۳

پیامبراکرمصلى‌الله‌عليه‌وآله‌وسلم می فرمایند:

تخیّروا لنطفکم فإنّ النّساء یلدن أشباه إخوانهنّ و أخواتهنّ؛

برای نطفه های خود جای مناسب انتخاب کنید زیرا زنان نظیر برادران و خواهران خود فرزند می آورند.

نهج الفصاحه

حدیث - ۱۳۴

پیامبراکرمصلى‌الله‌عليه‌وآله‌وسلم می فرمایند:

تخیّروا لنطفکم فأنکحوا الأکفاء و أنکحوا إلیهم؛

برای نطفه های خود محل مناسب انتخاب کنید و از اشخاص هم شأن خود زن بگیرید و به آنها زن بدهید.

نهج الفصاحه

حدیث - ۱۳۵

پیامبراکرمصلى‌الله‌عليه‌وآله‌وسلم می فرمایند:

الاقتصاد فی النّفقه نصف المعیشه و التّودّد إلی النّاس نصف العقل و حسن السّؤال نصف العلم؛

میانه روی در خرج یک نیمه معیشت است و دوستی با مردم یک نیمه عقل است و خوب پرسیدن یک نیمه دانش است.

نهج الفصاحه

حدیث - ۱۳۶

پیامبراکرمصلى‌الله‌عليه‌وآله‌وسلم می فرمایند:

ألا أخبرکم بأفضل من درجه الصّیام و الصّلوه و الصّدقه اصلاح ذات البین فإنّ فساد ذات البین هی الحالقه؛

میخواهید شما را از چیزی که بهتر از روزه و نماز و صدقه است خبر دهم؟ اصلاح میان کسان، زیرا فساد میان کسان مایه هلاک است.

نهج الفصاحه

حدیث - ۱۳۷

پیامبراکرمصلى‌الله‌عليه‌وآله‌وسلم می فرمایند:

أفضل الصّدقه إصلاح ذات البین؛

بهترین اقسام صدقه آن است که میان دو کس را اصلاح دهی.

نهج الفصاحه

حدیث - ۱۳۸

پیامبراکرمصلى‌الله‌عليه‌وآله‌وسلم می فرمایند:

أفضل صدقه الّلسان الشّفاعه تفک بها الأسیر و تحقن بها الدّم و تجرّ بها المعروف و الإحسان إلی أخیک و تدفع عنه الکریهه؛

بهترین صدقه زبان، شفاعتی است که به وسیله آن اسیر را آزاد سازی و از ریختن خون جلوگیری کنی و نیکی و احسان را به سوی برادر خویش بکشانی و بدی را از او دفع کنی.

نهج الفصاحه

حدیث - ۱۳۹

پیامبراکرمصلى‌الله‌عليه‌وآله‌وسلم می فرمایند:

أصلح بین النّاس و لو تعنی الکذب؛

میان مردم را به اصلاح آر ا گر چه با دروغ باشد.

نهج الفصاحه

حدیث - ۱۴۰

پیامبراکرمصلى‌الله‌عليه‌وآله‌وسلم می فرمایند:

استووا و لا تختلفوا فتختلف قلوبکم؛

با یکدیگر برابر شوید و مختلف مشوید تا دلهایتان مختلف نشود.

نهج الفصاحه

حدیث - ۱۴۱

پیامبراکرمصلى‌الله‌عليه‌وآله‌وسلم می فرمایند:

استرشدوا العاقل ترشدوا و لا تعصوه فتندموا؛

از خردمند رهبری جوئید تا به راه راست برسید و وی را نافرمانی نکنید که پشیمانی برید.

نهج الفصاحه

حدیث - ۱۴۲

پیامبراکرمصلى‌الله‌عليه‌وآله‌وسلم می فرمایند:

إذا حدّث الرّجل بحدیث التفت فهی أمانه؛

وقتی مردی سخنی گفت و به اطراف خود نگریست آن سخن در پیش شما امانت است.

نهج الفصاحه

حدیث - ۱۴۳

پیامبراکرمصلى‌الله‌عليه‌وآله‌وسلم می فرمایند:

إذا جاءکم الأکفاء فأنکحوهنّ و لا تربّصوا بهنّ الحدثان؛

وقتی اشخاص هم شأن به خواستگاری پیش شما آمدند، دختران خود را شوهر بدهید و در کار آنها منتظر حوادث مباشید.

نهج الفصاحه

حدیث - ۱۴۴

پیامبراکرمصلى‌الله‌عليه‌وآله‌وسلم می فرمایند:

إذا جاءکم الزّائر فأکرموه؛

وقتی کسی به ملاقات شما آمد وی را گرامی دارید.

نهج الفصاحه

حدیث - ۱۴۵

پیامبراکرمصلى‌الله‌عليه‌وآله‌وسلم می فرمایند:

إذا استشار أحدکم أخاه فلیشر علیه؛

وقتی یکی از شما با برادر خود مشورت می کند، وی باید رأی خود را صریح بگوید.

نهج الفصاحه

حدیث - ۱۴۶

پیامبراکرمصلى‌الله‌عليه‌وآله‌وسلم می فرمایند:

إذا أحبّ أحدکم أخاه فلیعلمه فإنّه أبقی فی الالفه و أثبت فی المودّه؛

وقتی کسی آشنای خود را دوست دارد بدو خبر دهد که این کار موجب بقای الفت و دوام مودت است.

نهج الفصاحه

حدیث - ۱۴۷

پیامبراکرمصلى‌الله‌عليه‌وآله‌وسلم می فرمایند:

إذا اجتمع الدّاعیان فأجب أقربهما بابا فإنّ أقربهما بابا أقربهما جوارا و إن سبق أحدهما فأجب الذی سبق؛

وقتی دو کس تو را با هم دعوت کردند دعوت کسی را که خانه اش نزدیکتر است بپذیر زیرا آن که خانه اش نزدیکتر است در همسایگی مقدم است و اگر یکی زودتر دعوت کرده است دعوت او را بپذیر.

نهج الفصاحه

حدیث - ۱۴۸

پیامبراکرمصلى‌الله‌عليه‌وآله‌وسلم می فرمایند:

إذا أتاکم من ترضون خلقه و دینه فزّوّجوه إن لا تفعلوا تکن فتنه فی الأرض و فساد عریض؛

وقتی کسی که خلق و دین وی مایه رضایت است به خواستگاری می آید به وی زن بدهید و اگر چنین نکنید فتنه و فساد در زمین فراوان خواهد شد.

نهج الفصاحه

حدیث - ۱۴۹

پیامبر اکرمصلى‌الله‌عليه‌وآله‌وسلم می فرمایند:

بَلِّغُوا حَاجَهَ مَن لا یَستَطِیعُ إبلاغَ حاجَتِه. فَمَن أبلَغَ سُلطاناً حاجَهَ مَن لا یَستَطِیعُ إبلاغَها ثَبَّتَ اللَّهُ قَدَمَیهِ عَلَی الصِّراطِ یَومَ القِیامَهِ؛

حاجت کسی را که از ابلاغ آن ناتوانست به بزرگان برسانید زیرا هر کس حاجت درمانده ای را به بزرگی برساند روز رستاخیز خداوند پاهای وی را بر صراط استوار می سازد.

نهج الفصاحه

حدیث - ۱۵۰

امام صادقعليه‌السلام :

ثَلاثَةُ اَشْیاءَ یَحْتاجُ النّاسُ طُرّا اِلَیْها: اَلاَْمْنُ وَالْعَدْلُ وَالْخِصْبُ ؛

سه چیز است که همه مردم به آنها نیاز دارند: امنیّت، عدالت و آسایش.

تحف العقول، ص ۳۲۰.