حدیث - ۲۲

امام علیعليه‌السلام فرمودند:

قَد جَهِلَ مَنِ استَنصَحَ أعداءَهُ ؛

نادانی کرد آن که از دشمنانش راه صلاح را باز جُست

غرر الحکم و درر الکلم، حدیث - ۶۶۶۳

حدیث - ۲۳

امام علیعليه‌السلام فرمودند:

عَینُ المُحِبِّ عَمِیَّةٌ عَن مَعایِبِ المَحبُوبِ ، وَ أُذُنُهُ صَمّاءُ عَن قُبحِ مَساویهِ ؛

چشم عاشق از دیدن عیب‌های معشوق ، کور است و گوش او از [شنیدن ]زشتیِ بدی‌هایش کر

غرر الحکم و درر الکلم، حدیث - ۶۳۱۴

حدیث - ۲۴

امام علیعليه‌السلام فرمودند:

عَجِبتُ لِمَن یَرجُو فَضلَ مَن فَوقَهُ کَیفَ یَحرِمُ مَن دُونَهُ ؛

در شگفتم از کسی که به احسان فرا دستش امید دارد ، چگونه فرودستش را محروم می‌کند

غرر الحکم و درر الکلم، حدیث - ۶۲۸۵

حدیث - ۲۵

امام علیعليه‌السلام فرمودند:

ظُلمُ الیَتامی وَ الاَیامی یُنزِلُ النِّقَمَ وَ یَسلُبُ النِّعَمَ أهلَها ؛

ستم بر یتیمان و بیوه زنان ، کیفر الهی را فرود می‌آورد و نعمت را از اهل نعمت می‌ستاند

غرر الحکم و درر الکلم، حدیث - ۶۰۷۹

حدیث - ۲۶

امام علیعليه‌السلام فرمودند:

ظَلَمَ المَعروفَ مَن وَضَعَهُ فِی غَیرِ أهلِهِ ؛

به نیکی ستم کرده است کسی که آن را به نااهلش روا بدارد

غرر الحکم و درر الکلم، حدیث - ۶۰۶۳

حدیث - ۲۷

امام علیعليه‌السلام فرمودند:

رَضِیَ بِالذُّلِ مَن کَشَفَ ضُرَّهُ لِغَیرِهِ ؛

به خواری تن داده است آن که پریشانی خویش را برای دیگری آشکار کند

غرر الحکم و درر الکلم، حدیث - ۵۴۱۴

حدیث - ۲۸

امام علیعليه‌السلام فرمودند:

رُبَّ واعِظِ غَیرُ مُرتَدِعٍ ؛

بسا واعظی که خود [از گناه] باز نمی‌ایستد

غرر الحکم و درر الکلم، حدیث - ۵۳۶۱

حدیث - ۲۹

امام علیعليه‌السلام فرمودند:

رَأسُ الجَهلِ مُعاداةُ النّاسِ ؛

سرآغاز نادانی ، دشمنی با مردم است

غرر الحکم و درر الکلم، حدیث - ۵۲۴۷

حدیث - ۳۰

تَضییعُ المَعرُوفِ وَضعُهُ فِی غَیرِ عَرُوفٍ ؛

تباه کردن احسان ، احسان کردن به کسی است که آن را نمی‌شناسد به نااهل

غرر الحکم و درر الکلم، حدیث - ۴۴۷۰

حدیث - ۳۱

امام علیعليه‌السلام فرمودند:

أَقبَحُ الغَدرِ إذاعَةُ السِّرِّ ؛

زشت‌ترین بی‌وفایی ، فاش کردن راز است

غرر الحکم و درر الکلم، حدیث - ۳۰۰۵

حدیث - ۳۲

امام علیعليه‌السلام فرمودند:

إیّاکَ وَ النَّمیمَةَ فَإنَّها تَزرَعُ الضَّغینَةَ وَ تُبَعِّدُ عَنِ اللّه‌ِ وَالنّاسِ ؛

بپرهیز از سخن‌چینی که بذر کینه می‌افشانَد و از خدا و مردم دور می‌کند

غرر الحکم و درر الکلم، حدیث - ۲۶۶۳

حدیث - ۳۳

امام علیعليه‌السلام فرمودند:

اِلزَمُوا الجَماعَةَ وَ اجتَنِبُوا الفُرقَةَ ؛

همراه جماعت باشید و از تفرقه بپرهیزید.

غرر الحکم و درر الکلم، حدیث - ۲۴۸۸

حدیث - ۳۴

امام علیعليه‌السلام :

فیما کَتَبَهُ للأشتَرِ حینَ وَلاّهُ مِصرَ: واعْلَمْ مَع ذلکَ أنّ فی کثیرٍ مِنهُم التُجّار وذَوِی الصَناعاتِ ضِیقا فاحِشا ، وشُحّا قَبیحا ، واحْتِکارا للمَنافِعِ ، وتَحَکُّما فی البِیاعاتِ ، وذلکَ بابُ مَضَرَّةٍ للعامَّةِ ، وعَیْبٌ علی الوُلاةِ ، فامْنَعْ مِن الاحْتِکارِ ؛ فإنَّ رسولَ اللّهصلى‌الله‌عليه‌وآله‌وسلم مَنعَ مِنهُ؛

در فرمان زمامداری مصر به مالک اشتر : با این همه ، بدان که بسیاری از آنان - تجّار و صاحبان صنعت در داد و ستد بیش از اندازه سختگیرند و بخل ورزی ناپسندی دارند و به منظور سود بیشتر کالا را احتکار می‌کنند و به دلخواه نرخ گران می‌بندند و این کار برای توده مردم زیانبار و برای حکمرانان عیب و ننگ است بنابراین ، از احتکار جلوگیری کن ؛ زیرا که رسول خداصلى‌الله‌عليه‌وآله‌وسلم از آن منع فرموده است

نهج البلاغه: الکتاب ۵۳ و منتخب میزان الحکمة : ۱۶۰

حدیث - ۳۵

امام علیعليه‌السلام :

الحِرصُ لا یَزیدُ فی الرِّزقِ ، ولکنْ یُذِلُّ القَدْرَ؛

آزمندی، روزی را زیاد نمی‌کند بلکه قدر و منزلت را خوار می‌سازد.

غرر الحکم : ۱۸۷۷

حدیث - ۳۶

امام محمد باقرعليه‌السلام فرمودند:

هر که علم و دانش را جوید برای آنکه به علما فخر فروشی کند ، یا با سفهابستیزد ، و یا مردم را متوجه خود نماید ، باید آتش را جای نشستن خود گیرد

بحارالانوار ، دار احیاء الترا العربی ، ۲ ، ص ۳۸

حدیث - ۳۷

امام حسن عسکریعليه‌السلام فرمودند:

همنشین نادان، گرفتار است.

بحارالانوار/۷۸/۳۷۴

حدیث - ۳۸

پیامبراکرمصلى‌الله‌عليه‌وآله‌وسلم می فرمایند:

إیّاکم و العضه النّمیمه القاله بین النّاس؛

از سخن چینی مردم پرهیز کنید.

نهج الفصاحه

حدیث - ۳۹

پیامبراکرمصلى‌الله‌عليه‌وآله‌وسلم می فرمایند:

إیّاکم و الزّنا فإنّ فیه أربع خصال تذهب البهاء عن الوجه و تقطع الرّزق و تسخط الرّحمن و الخلود فی النّار؛

از زنا بپرهیزید که در آن چهار خصلت است رونق از چهره ببرد و روزی را ببرد و خدا را خشمگین کند و مایه عذاب جاودان شود.

نهج الفصاحه

حدیث - ۴۰

پیامبراکرمصلى‌الله‌عليه‌وآله‌وسلم می فرمایند:

إیّاکم و التّسویف و طول الأمل فإنّه کان سببا لهلاک الامم؛

از اهمال و طول امل بپرهیزید که موجب هلاکت اقوام است.

نهج الفصاحه

حدیث - ۴۱

پیامبراکرمصلى‌الله‌عليه‌وآله‌وسلم می فرمایند:

ألا لا یخلونّ رجل بامرأه إلّا کان ثالثهما الشّیطان؛

بدانید که هیچ مردی با زن نامحرم خلوت نمی کند جز آن که سومی آنها شیطان است.

نهج الفصاحه

حدیث - ۴۲

پیامبراکرمصلى‌الله‌عليه‌وآله‌وسلم می فرمایند:

إذا کانوا ثلاثه فلا یتناجی اثنان دون الثّالث؛

وقتی سه تن باهمند دوتاشان آهسته با هم سخن نگویند.

نهج الفصاحه

حدیث - ۴۳

پیامبراکرمصلى‌الله‌عليه‌وآله‌وسلم می فرمایند:

إذا ظهر الزّنا و الرّبا فی قریه فقد أحلّوا بانفسهم عذاب اللَّه؛

وقتی زنا کاری و ربا خواری در دهکده ای آشکار شود، مردم آن عذاب خدا را بخود خریده اند.

نهج الفصاحه

حدیث - ۴۴

قالَ الاْمامُ الْحُسَیْنعليه‌السلام :

مُجالَسَةُ أهْلِ الدِّناءَةِ شَرٌّ، وَ مُجالَسَةُ أهْلِ الْفِسْقِ ریبَةٌ ؛

امام حسینعليه‌السلام فرمودند:

همنشینی با اشخاص پست و رذل سبب شرّ و بد بختی خواهد گشت و همنشینی و مجالست با معصیت کاران موجب شکّ و بدبینی خواهد شد.

بحارالأنوار، ج ۷۸، ص ۱۲۲، ح ۵

حدیث - ۴۵

ألخلاف یهدم الرأی؛

اختلاف، بنیاد اندیشه درست را درهم می ریزد.

نهج البلاغه حکمت ۲۱۵

حدیث - ۴۶

امام علیعليه‌السلام فرمودند:

.. فإن ید الله علی الجماعة و ایاکم و الفرقة فإن الشاذ من الناس للشیطان، کما أن الشاذ من الغنم للذئب؛

دست خدا بر سر جماعت است،از تفرقه بپرهیزید، زیرا شخص تکرو، شکار شیطان است همان گونه که گوسفند تک رو، طعمه گرگ است.

شرح نهج البلاغه، جلد ۸، ص ۱۱۲

حدیث - ۴۷

پیامبر اکرمصلى‌الله‌عليه‌وآله‌وسلم فرمودند:

من فارق الجماعة مات میتة جاهلیة؛

هر کس از گروه مسلمانان جدا شود بر مرگ جاهلیت بمیرد.

نهج الفصاحة، ۲۸۵۵

حدیث - ۴۸

پیامبر اکرمصلى‌الله‌عليه‌وآله‌وسلم فرمودند:

لا تختلفوا، فإن من کان قبلکم اختلفوا فهلکوا.

اختلاف نکنید، آنان که قبل از شما بودند اختلاف کردند و هلاک شدند.

کنز العمال، حدیث - ۸۹۴

حدیث - ۴۹

امام علیعليه‌السلام می فرمایند :

کسانی که به کشمکش و دشمنی با یکدیگر بپردازند، دچار سستی می‌شوند و سرانجام بدِ کارشان را می‌چشند و در نزدشان خوبی، بدی و بدی، خوبی جلوه می‌کند، در نتیجه راهشان را درست نمی بینند، کارشان دشوار و گریز گاهشان تنگ می‌شود، چنین کسان در معرض خروج از دین و پیروی از راه غیر مؤمنان هستند.

خصال، ص ۲۳۳

حدیث - ۵۰

امام علیعليه‌السلام می فرمایند:

اگر تن دادن به شغل، مایه زحمت و رنج است، بیکاری نیز سبب نادرستی و فساد خواهد بود.

الحدیث - ،ص۲۸.

حدیث - ۵۱

پیامبراکرم صلی‌الله‌علیه‌و‌آله وسلم می فرمایند:

لاتَخْتَلِفوا، فَإِنَّ مَنْ کانَ قَبْلَکُمُ اخْتَلَفوا فَهَلَکوا؛

باهم اختلاف نکنید، که پیشینیان شما دچار اختلاف شدند و نابود گشتند.

کنزالعمال، ح ۸۹۴

حدیث - ۵۲

امام علیعليه‌السلام می فرمایند:

کسی که ریشه اش ناپاک باشد حضور او و مصاحبتش بد باشد.

غررالحمکم ، باب اصل

حدیث - ۵۳

امام علیعليه‌السلام می فرمایند :

خصومت کردن با مردم ، مبداء هلاکت است

شرح غررالحکم ، ج ۱، ص ۲۰۲

حدیث - ۵۴

رسول اکرمصلى‌الله‌عليه‌وآله‌وسلم می فرمایند:

وقتی زناکاری و رباخواری در جایی آشکار شود مردم آن عذاب خدا را به خود خریده اند.

نهج الفصاحه ، حدیث - ۲۱۸

حدیث - ۵۵

امام رضاعليه‌السلام می فرمایند:

با مشروب خوار همنشینی و سلام و علیک نکن.

بحار الانوار ، ج ۶۶ ، ص ۴۹۱

حدیث - ۵۶

پیامبر اکرمصلى‌الله‌عليه‌وآله‌وسلم می فرمایند:

أولَی النّاسِ بِالتُّهمَةِ مَن جالَسَ أهلَ التُّهمَةِ؛

سزاوارترین مردم به تهمت کسی است که با اهل تهمت همنشینی کند.

الأمالی ، صدوق ، ص ۷۳

حدیث - ۵۷

امام علیعليه‌السلام فرمودند:

کثرَةُ المِزاحِ تُذهِبُ البَهاءَ وَ توجِبُ الشَّحناءَ؛

شوخی زیاد، ارج و احترام را می برد و موجب دشمنی می شود.

غرر الحکم، ح ۷۱۲۶

حدیث - ۵۸

امام باقرعليه‌السلام فرمودند:

الکِبرُ مَطَایَا النَّارِ؛

کبر و بزرگی نمودنبه منزله ی مرکبی است که سوار خود را به سوی آتش می برد.

جهاد با نفس، ح ۵۷۸

حدیث - ۵۹

امام علیعليه‌السلام فرمودند:

شَرُّ النّاسِ مَن لا یعفو عَنِ الزَّلَّةِ وَ لا یستُرُ العَورَةَ؛

بدترین مردم کسی است که خطا را نمی بخشد و عیب دیگران را نمی پوشاند.

غررالحکم، ج۴، ص۱۷۵، ح ۵۷۳۴

حدیث - ۶۰

امام علیعليه‌السلام فرمودند:

و َإیاک اَن تَعِدَهُم فَتُتبِعَ مَوعِدَک بِخُلفِک فَاِنَّ الخُلفَ یوجبُ المَقتَ عِندَ اللّه‌ِ وَ النّاس؛

بپرهیز از خلف وعده که آن موجب نفرت خدا و مردم از تو می شود.

نهج البلاغه، نامه ۵۳

حدیث - ۶۱

امام حسینعليه‌السلام فرمودند:

مُجالَسَةِ أهلِ الدِنَاءَة شَر، وَ مُجَالَسَةِ أَهلِ الفُسُوقِ ریبَة؛

همنشینی با سفلگان و افراد پست ناپسند است و همدمی گناهکاران موجب بدبینی مردم و از دست دادن اعتماد و اعتبار است.

بحارالانوار، ج۷۸، ص ۱۲۲

حدیث - ۶۲

امام علیعليه‌السلام فرمودند:

لاتَصحَب المائِق فَاِنَّهُ یُزَیِّنُ لَکَ فِعلَه وَ یَوَدُّ اَن تَکُونَ مِثلَه؛

همنشین بی خرد مباش که او کار نابخردانه خود را برای تو آراید و دوست دارد تو را چون خود نماید.

قصارالحکم،۲۹۳

حدیث - ۶۳

پیامبر صلی‌الله‌علیه‌و‌آله :

فِی الزِّنا سِتُّ خِصالٍ: ثَلاثٌ مِنْها فِی الدُّنْیا وَ ثلاثٌ فِی الاْآخِرَةِ، فَاَمّا الَّتی فِی الدُّنْیا فَیَذْهَبُ بِالْبَهاءِ وَ یُعَجِّلُ الْفَناءَ وَ یَقْطَعُ الرِّزْقَ وَ اَمّا الَّتی فِی الاْآخِرَةِ فَسوءُ الْحِسابِ وَ سَخَطُ الرَّحمنِ وَ الْخُلودُ فِی النّارِ ؛

زِنا، شش پیامد دارد: سه در دنیا و سه در آخرت. سه پیامد دنیایی‌اش این است که: آبرو را می‌بَرد، مرگ را شتاب می‌بخشد و روزی را می‌بُرد و سه پیامد آخرتی‌اش: سختی حسابرسی، خشم خدای رحمان و ماندگاری در آتش است.

خصال ، ص ۳۲۱، ح ۳

حدیث - ۶۴

حضرت علیعليه‌السلام می فرمایند:

شر الآراء ما خالف الشریعة؛

بدترین رأی آن است که مخالف شریعت باشد.

نهج البلاغه، حکمت ۱۷۹.

حدیث - ۶۵

حضرت علیعليه‌السلام می فرمایند:

ضلة الرای تفسد المقاصده؛

نادرستی رأی، اهداف را تباه می کند.

غررالحکم، ح۵۹۰۲.

حدیث - ۶۶

قال الامام علیعليه‌السلام : مَن دَخَلَ مَدَاخِلَ السُوءِ اِتَّهَمَ.

امام علیعليه‌السلام فرمودند: هر که به جاهای بد رفت و آمد کند، مورد بدگمانی و تهمت واقع شود.

«بحار الانوار، ج ۷۵، ص ۹۱»

دوست و دوست یابی

حدیث - ۱

قال الإمام علیعليه‌السلام :

من عذب لسانه کثر إخوانه.

امام علیعليه‌السلام فرمودند:

کسی که زبانش شیرین باشد، برادرانش زیاد شوند.

«غررالحکم، ح ۷۷۶۱»

حدیث - ۲

قال الامام العسکریعليه‌السلام : مَنْ کانَ الوَرعُ سجیّتهُ و الکرَْم ُطبیعَتَهُ و الحِلمُ خلَّتَهُ کَثُرَ صدیقُهُ و الثّناءُ علیهِ.

امام حسن عسکریعليه‌السلام فرمودند: هرکس ورع و پرهیزگاری روش زندگی او، بزرگواری و سخاوت عادت او و صبر و بردباری برنامه اش باشد، دوستانش زیاد خواهند بود و دیگران او را مورد مدح و ستایش قرار می دهند.

«بحار الانوار، ج ۷۵، ص ۳۷۹»

حدیث - ۳

قال الامام الصادقعليه‌السلام : لا تَثِقَنَّ بِأَخِیکَ کُلَّ الثِّقَةِ، فَإِنَّ صُرعَةَ الاِستِرسَالِ لا تُستَقَالُ.

امام صادقعليه‌السلام فرمودند: به برادرت اعتماد کامل و تمام مکن؛ زیرا زمین خوردن ناشی از اطمینان کردن قابل عفو نیست.

«تحف العقول، ص ۳۵۷»

حدیث - ۴

قال الامام علیعليه‌السلام : فی وصیته لابنه الحسنعليه‌السلام : لا یَعدَمُکَ مِن شَفِیقٍ سُوءُ الظَّنِّ.

امام علیعليه‌السلام فرمود در سفارش به فرزند بزرگوار خود امام حسنعليه‌السلام می‌فرمایند: بدگمانی، تو را از دوست دلسوز محروم نکند.

«بحار الانوار، ج ۷۴، ص ۲۱۱»

حدیث - ۵

قال الامام علیعليه‌السلام : مَن غَلَبَ عَلَیهِ سُوءُ الظَّنِّ لم یَترُک بَینَهُ و بَینَ خَلِیلٍ صُلحاً.

امام علیعليه‌السلام فرمودند: هرکه بدگمانی بر او چیره شود، بین او و دوستانش دوستی ای باقی نمی ماند.

«غرر الحکم، ح ۸۹۵۰»

حدیث - ۶

قال الامام علیعليه‌السلام : یا بُنَیَّ إیّاک و مُصادقَةَ البَخیل فإنَّهُ یَقعُد عنک أحوجَ ما تکون الیه.

امام علیعليه‌السلام خطاب به فرزندشان امام حسنعليه‌السلام فرمودند: پسرم! از دوستی با بخیل بپرهیز، زیرا او از تو باز می‌دارد آن چه را که بسیار به آن نیازمندی.

«نهج البلاغه، حکمت ۳۷»

حدیث - ۷

قال الامام علیعليه‌السلام : لیس لِبخیلٍ حبیبٌ.

امام علیعليه‌السلام فرمودند: شخص بخیل، دوست و رفیقی ندارد.

«غررالحکم، ص ۳۱۵»

حدیث - ۸

عَن الامامِ موسی بنِ جعفرٍ -عليه‌السلام - قال: ثَلاثةٌ یُستظلونَ بظلِ عَرشِ اللهِ یومَ القیامةِ یومٌ لا ظِلَّ الا ظلةُ رَجلٌ زوّجَ اَخاهُ المسلمَ او اَخدمهُ او کتَمَ له سرّاً.

امام موسی بن جعفرعليه‌السلام فرمودند: خداوند در روز قیامت سه دسته را در زیر سایه عرش خویش پناه می دهد در حالتی که سایه ای جز سایه عرش پروردگار وجود ندارد و آنها عبارتند از: کسی که برادر مسلمان خود را زن دهد و کسی یا به برادر دینی خود خدمت کند و یا آنکه از فاش شدن اسرار برادر مسلمانش جلوگیری کند.

«نور الثقلین، ج ۳، ص ۵۹۹»

حدیث - ۹

امام صادقعليه‌السلام :

إذا اتَّهَمَ المؤمنُ أخاهُ انْماثَ الإیمانُ مِن قلبِهِ کما یَنْماثُ المِلحُ فی الماءِ

هرگاه مؤمن به برادر خود تهمت زند ایمان در قلب او آب شود همچنان که نمک در آب حلّ می‌شود

الکافی : ۲ / ۳۶۱ / ۱

حدیث - ۱۰

امام صادقعليه‌السلام :

مَنِ اتَّهمَ أخاهُ فی دِینِهِ فلا حُرمَةَ بَینَهُما

هر کس به برادر دینی خود تهمت زند حرمتی میان آن دو به جا نمی‌ماند.

الکافی : ۲ / ۳۶۱ / ۲

حدیث - ۱۱

امام علیعليه‌السلام :

غایَةُ الخِیانَةِ خِیانَةُ الخِلِّ الوَدودِ ، ونَقْضُ الْعُهُودِ

اوج خیانت ، خیانت کردن به دوست صمیمی و شکستن عهد و پیمانهاست

غرر الحکم : ۶۳۷۴ منتخب میزان الحکمة : ۱۹۰

حدیث - ۱۲

امام هادیعليه‌السلام :

المِراءُ یُفسِدُ الصَّداقَةَ القَدیمَةَ ، ویَحلُلُ العُقدَةَ الوَثیقَةَ ، وأقلُّ ما فیهِ أن تَکونَ فیهِ المُغالَبةُ ، والمُغالَبةُ اُسُّ أسبابِ القَطیعَةِ

مـجادله کـردن ، دوسـتـی دیرین را از بـین می‌برد و پیوند استوار را از هم می‌گسلد و کمترین چیزی کـه در آن هست ، چیره‌جویی است و چیره‌جویی ، خود عامل اصلی قطع رابطه می‌باشد

أعلام الدین : ۳۱۱ منتخب میزان الحکمة : ۵۱۲

حدیث - ۱۳

امام صادقعليه‌السلام :

أبعَدُ ما یَکونُ العَبدُ مِنَ اللّه أن یَکونَ الرَّجُلُ یُواخی الرَّجُلَ وهُوَ یَحفَظُ علَیهِ زَلاّتِهِ لِیُعَیِّرَهُ بِها یَوما ما

دورترین بنده از خدا ، آن کسی است که با شخصی طرح دوستی افکند و لغزشهای او را نگه دارد ، تا روزی به واسطه آنها او را سرزنش کند

الکافی : ۲ / ۳۵۵ / ۷ منتخب میزان الحکمة : ۴۲۰

حدیث - ۱۴

پیامبر خداصلى‌الله‌عليه‌وآله‌وسلم :

لا یَحِلُّ للمُؤمنِ أن یَهجُرَ أخاهُ فَوقَ ثلاثةِ أیّام

روا نـیست که مـؤمـن ، بـیش از سه روز با برادرش قهر باشد

کنزالعمّال : ۲۴۷۹۳ منتخب میزان الحکمة :

حدیث - ۱۵

دنَی الکُفرِ أن یَسمَعَ الرجلُ عن أخیهِ الکَلِمَةَ فَیَحفَظَها علَیهِ یُریدُ أن یَفضَحَهُ بها ، اُولئکَ لا خَلاقَ لَهُم

کمترین درجه کفر ، این است که آدمی از برادر خود سخنی بشنود و آن را نگه دارد تا روزی به وسیله آن رسوایش گرداند ؛ اینان از خیر و خوبی بی‌نصیبند

بحار الأنوار : ۷۸/۲۷۶/۱۱۲

حدیث - ۱۶

امام علیعليه‌السلام :

مِن عَلامةِ الشَّقاءِ غِشُّ الصَّدیقِ

از نشانه بدبختی ، دغلکاری با دوست است

غرر الحکم : ۹۲۹۷ منتخب میزان الحکمة : ۳۰۰

حدیث - ۱۷

امام علیعليه‌السلام :

لَیسَ لِمُتَکبِّرٍ صَدیقٌ

شخص متکبّر ، از دوست بی‌بهره‌است

غرر الحکم : ۷۴۶۴ منتخب میزان الحکمة : ۴۸۲

حدیث - ۱۸

امام کاظمعليه‌السلام :

ثلاثةٌ یَستَظِلُّونَ بِظِلِّ عَرشِ اللّه یَومَ لا ظِلَّ إلاّ ظِلُّهُ : رَجُلٌ زَوَّجَ أخاهُ المسلمَ ، أو أخدَمَهُ ، أو کَتَمَ لَهُ سِرّا ؛

سه نفرند که در روزی که سایه‌ای جز سایه عرش خدا نیست در سایه عرش اویند : مردی که برادر مسلمان خود را زن دهد ، یا به او خدمت کند ، یا رازش را بپوشاند

الخصال : ۱۴۱ / ۱۶۲ منتخب میزان الحکمة : ۲۵۲

حدیث - ۱۹

امام صادقعليه‌السلام :

یَـنبَغی لأولیاءِ المَیّتِ أن یُـؤْذِنوا إخـوانَ المَیّتِ بمَوتهِ ، فیَشهَدونَ جَنازَتَهُ ویُصَلُّونَ علَیهِ ، فیُکسِبُ لَهُمُ الأجرَ ویُکسِبُ لِمَیّتهِ الاستِغفارَ ؛

شایسته است که صاحبان عزا برادران دینی میّت را از مرگ او با خبر سازند ، تا در تشییع جنازه حاضر شوند و بر او نماز خوانند و بدین ترتیب ، هم برای آنان اجری حاصل شود و هم برای میّت استغفار به عمل آید

علل الشرائع : ۳۰۱ /۱ منتخب میزان الحکمة : ۵۲۲

حدیث - ۲۰

امام علیعليه‌السلام :

مِـن کَرَمِ المَـرءِ بُـکاؤهُ علی ما مَضی مِن زَمانِهِ ، وحَنینُهُ إلی أوطانِهِ ، وحِفظُهُ قَدیمَ إخوانِهِ ؛

از بزرگواری انسان، گریستن اوست بر عمر سپری شده‌اش و علاقه او به میهنش و نگهداشتن دوستان دیرینه‌اش

بحار الأنوار : ۷۴ / ۲۶۴ / ۳ منتخب میزان الحکمة : ۵۹۶

حدیث - ۲۱

امام صادقعليه‌السلام :

مَنِ استَشارَ أخاهُ فَلَم یَنصَحْهُ مَحْضَ الرَّأیِ سَلَبَهُ اللّه رَأیَهُ ؛

هرکه با برادر خود مشورت کند و او خالصانه راهنماییش نکند ، خداوند اندیشه او را از وی بگیرد

المحاسن : ۲ / ۴۳۸ / ۲۵۲۱ منتخب میزان الحکمة : ۳۰۸

حدیث - ۲۲

امام صادقعليه‌السلام :

الجَهلُ فی ثلاثٍ : فی تَبدُّلِ الإخْوانِ ، والمُنابَذَةِ بغَیرِ بَیانٍ ، والتَّجَسُّسِ عمّا لا یَعنی ؛

نادانی در سه چیز است : دوست عوض کردن ، مخالفت کردن بدون دلیل و برهان و پرس و جو از چیزهای بیهوده

تحف العقول : ۳۱۷ منتخب میزان الحکمة : ۱۲۰

حدیث - ۲۳

امام علیعليه‌السلام :

مَن عَذُبَ لِسانُهُ کَثُرَ إخوانُهُ؛

کسی که زبانش شیرین باشد، برادرانش زیاد شوند.

میزان الحکمة: ح ۱۸۰۶۲

حدیث - ۲۴

امام علیعليه‌السلام :

دارِ عَدُوَّکَ، وأخلِص لِوَدودِکَ؛

با دشمنت مدارا کن و دوستیت را برای دوستانت خالص گردان.

موسوعه امام علی: ج ۶ ص ۲۰۴ ح ۵۴۹۷

حدیث - ۲۵

امام علیعليه‌السلام :

مَن تَأَلَّفَ النّاسَ أحَبّوهُ؛

هر که با مردم الفت بگیرد، مردم او را دوست می‌دارند.

میزان الحکمة: ح ۲۳۷۵

حدیث - ۲۶

پیامبر خداصلى‌الله‌عليه‌وآله‌وسلم :

اِختَبِرُوا النّاسَ بِأخدانِهِم فَإنَّما یُخادِنُ الرَّجُلُ مَن یُعجِبُهُ نَحوُهُ؛

مردم را به دوستانشان بیازمایید؛ زیرا آدمی با کسی که از رفتارش خوشش بیاید، دوستی می‌کند.

تنبیه الخواطر، ج ۲، ص ۲۴۹

حدیث - ۲۷

امام علیعليه‌السلام :

اِتَّقُوا اللَّهَ، وکونوا إخوَةً بَرَرَةً، مُتَحابّینَ فِی اللَّهِ، مُتَواصِلینَ مُتَراحِمینَ؛

از خدا بترسید و برادرانی نیکوکار باشید، در راه خدا یکدیگر را دوست بدارید و با هم ارتباط برقرار سازید و به هم مهر و شفقت بورزید.

الکافی: ج ۲، ص ۱۷۵، ح ۱

حدیث - ۲۸

پیامبر خداصلى‌الله‌عليه‌وآله‌وسلم :

مَن رَدَّ عَن عِرضِ أخیهِ کانَ لَهُ حِجاباً مِنَ النّارِ؛

هر که از آبروی برادر خود دفاع کند این کار حجابی میان او و آتش است.

میزان الحکمة: ح ۱۲۲۹۰

حدیث - ۲۹

امام علیعليه‌السلام :

المَوَدَّةُ قَرابَةٌ مُستَفادَةٌ؛

دوستی، خویشاوندیِ اکتسابی است.

میزان الحکمة: ح ۳۱۹۷

حدیث - ۳۰

امام عسکریعليه‌السلام :

صَدیقُ الجاهِلِ تَعِبٌ.

دوستِ نادان، سختی‌آور است.

دانش‌نامه عقاید اسلامی: ج ۲ ص ۱۳۰ ح ۱۱۷۶

حدیث - ۳۱

امام رضاعليه‌السلام :

مَن تَبَسَّمَ فی وَجهِ أخیهِ المُؤمِنِ کَتَبَ اللَّهُ لَهُ حَسَنَةً؛

هر که به روی برادر مؤمنش لبخند بزند، خداوند برایش ثوابی خواهد نوشت.

دوستی: ص ۲۱۶ ح ۵۳۵

حدیث - ۳۲

امام عسکریعليه‌السلام :

خَصلَتانِ لَیسَ فَوقَهُما شَی‌ءٌ: اَلْإیمانُ بِاللَّهِ ونَفعُ الإخوانِ؛

دو خصلت است که بالاتر از آنها چیزی نیست: ایمان به خدا و سود رساندن به برادران.

بحارالأنوار، ج ۷۸، ص ۳۷۴

حدیث - ۳۳

امام عسکریعليه‌السلام :

خَیرُ إخوانِکَ مَن نَسِیَ ذَنبَکَ، وذَکَرَ إحسانَکَ إلَیهِ.

بهترین برادر تو آن کسی است که گناه و خطای تو را به خود، فراموش کند.

میزان الحکمة: ح ۲۸۸

حدیث - ۳۴

امام علیعليه‌السلام :

فِی الضَّیقِ یَتَبَیَّنُ حُسنُ مُواساةِ الرَّفِیقِ؛

خوب یاری رساندن به دوست، در تنگنا آشکار می‌شود.

میزان الحکمه، ح ۷۳۷۰

حدیث - ۳۵

پیامبر اکرمصلى‌الله‌عليه‌وآله‌وسلم فرمودند:

وقتی مسلمانی از کنار برادر مسلمانش عبور می نماید و سلام نمی کند ملائکه از آن مسلمان تعجب می کنند.

محجه البیضاء جلد ۳ صفحه ۳۸۲

حدیث - ۳۶

پیامبر اکرمصلى‌الله‌عليه‌وآله‌وسلم فرمودند:

آدمی تحت تاثیر رفیق خویش است و از روش او پیروی می کند، البته هرکدام از شما باید در انتخاب دوست دقت کند و ببیند با چه کسی دارد طرح رفاقت و دوستی می ریزد.

الحدیث - ، ج ۲، ص ۴۸

حدیث - ۳۷

پیامبر اکرمصلى‌الله‌عليه‌وآله‌وسلم فرمودند :

کسی که برای رفع نیاز برادر مومن خود کوشش نماید مانند این است که نه هزار سال خداوند متعال را عبادت نموده در حالی که روزها را روزه گرفته و شب ها را هم شب زنده داری نموده.

بحارالانوار جلد ۷۴ صفحه ۳۱۵

حدیث - ۳۸

امام علیعليه‌السلام فرمودند:

عَلَیکَ بِمُداراةِ النّاسِ وَ اِکْرامِ الْعُلَماءِ وَ الصَّفْحِ عَنْ زَلاّتِ الاِْخْوانِ فَقَدْ اَدَّبَکَ سَیِّدُ الاَْوَّلینَ وَ الآْخِرینَ بِقَولِهِ صلی‌الله‌علیه‌و‌آله : اُعْفُ عَمَّنْ ظَـلَمَکَ وَ صِلْ مَنْ قَطَعَکَ وَ اَعْطِ مَنْ حَرَمَکَ ؛

تو را سفارش می‌کنم به مدارای با مردم و احترام به علما و گذشت از لغزش برادران دینی؛ چرا که سرور اولین و آخرین، تو را چنین ادب آموخته و فرموده است : «گذشت کن از کسی که به تو ظلم کرده ، رابطه برقرار کن با کسی که با تو قطع رابطه کرده و عطا کن به کسی که از تو دریغ نموده است».

اعلام الدین، ص ۹۶