شبکه فرهنگی الحسنین (علیهما السلام)

.بانک احادیث اهل بیت عليهم السلام (اخلاقی) جلد ۸

.بانک احادیث اهل بیت عليهم السلام (اخلاقی)0%

.بانک احادیث اهل بیت عليهم السلام (اخلاقی) نویسنده:
گروه: کتابخانه حدیث و علوم حدیث

.بانک احادیث اهل بیت عليهم السلام (اخلاقی)

این کتاب در موسسه الحسنین علیهما السلام تصحیح و مقابله شده است.

نویسنده: واحد تحقیقات قائمیه اصفهان
گروه:

كتابخانه ›

کتابخانه حدیث و علوم حدیث


مشاهدات: 93286
دانلود: 5546

توضیحات:

جلد 1 جلد 2 جلد 3 جلد 4 جلد 5 جلد 6 جلد 7 جلد 8 جلد 9 جلد 10 جلد 11 جلد 12 جلد 13 جلد 14 جلد 15
جستجو درون كتاب
  • شروع
  • قبلی
  • 1556 /
  • بعدی
  • پایان
  •  
  • دانلود HTML
  • دانلود Word
  • دانلود PDF
  • مشاهدات: 93286 / دانلود: 5546
اندازه اندازه اندازه
.بانک احادیث اهل بیت عليهم السلام (اخلاقی)

.بانک احادیث اهل بیت عليهم السلام (اخلاقی) جلد 8

نویسنده:

كتابخانه ›

کتابخانه حدیث و علوم حدیث


فارسی

این کتاب در موسسه الحسنین علیهما السلام تصحیح و مقابله شده است.


حديث - ۵۸۸


الامام عليعليه‌السلام



مِن کِتابهِ لِلأشتَرِ لَمّا وَلاّهُ مِصرَ: وَلْيَکُنْ أبعَدَ رَعِيَّتِکَ مِنکَ ، وأشنَأهُم عِندَکَ ، أطلَبُهُم لِمَعايِبِ النّاسِ ؛ فإنَّ في النّاسِ عُيوبا ،الوالي أحَقُّ مَن سَتَرَها ، فلا تَکشِفَنَّ عَمّاغابَ عَنکَ مِنها


امام عليعليه‌السلام
در فرمان استانداري مصر به مالک اشتر فرمودند: بايد دورترين افراد ملت از تو و دشمن‌ترين آنها نزد تو ، عيبجوترين آنها از مردم باشد ؛ زيرا مردم (خواه ناخواه) عيبهايي دارند و زمامدار سزاوارترين کس به پوشاندن آنهاست بنابراين ، درباره آن دسته از عيبهاي مردم که بر تو پوشيده‌است ، پي‌جويي و کنجکاوي مکن


نهج البلاغة : الکتاب ۵۳ منتخب ميزان الحکمة : ۴۲۰





حديث - ۵۸۹


پيامبر خداصلى‌الله‌عليه‌وآله‌وسلم
:



لا تَتَّبِعوا عَوراتِ‌المُؤمِنينَ ؛ فإنَّهُ مَن تَتَبَّعَ عَوراتِ المُؤمِنينَ تَتَبَّعَ اللّه‌ُعَورَتَهُ ، ومَن تَتَبَّعَ اللّه‌ُ عَورَتَهُ فَضَحَهُ ولَو في جَوفِ بَيتِهِ


عيبهاي مؤمنان را جستجو نکنيد؛ زيرا هرکه دنبال عيبهاي مؤمنان بگردد ، خداوند عيبهاي او را دنبال کند و هر که خداوند تعالي عيوبش را جستجو کند ، او را رسوا سازد گرچه درون خانه‌اش باشد


ثواب الأعمال : ۲ / ۲۸۸ / ۱

	

	
	



	

		



حديث - ۵۹۰


امام عليعليه‌السلام
:


مَن عابَ عِيبَ ، ومَن‌شَتَمَ اُجيبَ


هر که عيبجويي کند ، عيبجويي شود و هر که دشنام دهد ، پاسخ شنود


کنز الفوائد للکراجکيّ : ۱ / ۲۷۹ منتخب ميزان الحکمة : ۴۲۰





حديث - ۵۹۱


امام صادقعليه‌السلام
:


أنفَعُ الأشياءِ لِلمَرءِ سَبقُهُ النّاسَ إلي عَيبِ نَفسِهِ


سودمندترين چيزها براي آدمي، اين است که در رسيدگي به عيبهاي خود بر مردم پيشي گيرد (يا پيش از پرداختن به عيوب مردم به عيبهاي خود بپردازد)


الکافي : ۸ / ۲۴۳ / ۳۳۷





حديث - ۵۹۲


امام عليعليه‌السلام
:


مَن نَظَرَ في عُيوبِ النّاسِ فأنکَرَها ثُمَّ رَضِيَها لِنَفسِهِ ، فذلکَ الأحمَقُ بِعَينِهِ


هر کس عيبهاي مردم را ببيند و آنها را زشت شمارد و همان عيبها را در خودش بپسندد ، احمق واقعي است!.


نهج البلاغة : الحکمة ۳۴۹ منتخب ميزان الحکمة : ۴۱۸

	

	
	



	

		



حديث - ۵۹۳


امام عليعليه‌السلام
:


أعقَلُ النّاسِ مَن کانَ بِعَيبهِ بَصيرا ، وعَن عَيبِ غَيرِهِ ضَريرا


خردمندترين مردم ، کسي است که بيناي عيب خود باشد و کور عيب ديگران


غرر الحکم : ۳۲۳۳ منتخب ميزان الحکمة : ۴۱۸





حديث - ۵۹۴


امام عليعليه‌السلام
:


الحَجَرُ الغَصِيبُ في الدارِ رَهنٌ علي خَرابِها


وجود سنگ غصبي در خانه ، ضامن ويراني آن خانه است


نهج البلاغة : الحکمة ۲۴۰





حديث - ۵۹۵


پيامبر خداصلى‌الله‌عليه‌وآله‌وسلم
:



مَن غَصَبَ رَجُلاً أرضا ظُلما لَقِيَ اللّه تعالي وهُو علَيهِ غَضبانُ


هر کس زمين کسي را به ناحقّ غصب کند ، خداوند متعال را ديدار کند در حالي که بر او خشمگين است


کنز العمّال : ۳۰۳۶۶ منتخب ميزان الحکمة : ۴۲۶

	

	
	



	

		



حديث - ۵۹۶


پيامبر خداصلى‌الله‌عليه‌وآله‌وسلم
:



إذا رَأَيتُمُ الرَّجُلَ ألَمَّ اللّه‌ُ بِهِ الفَقرَ وَالمَرَضَ ؛ فَإِنَّ اللّه تَعالي يُريدُ أن يُصافِيَهُ


چون کسي را ديديد که خداوند ، او را به ناداري و بيماري در ميان گرفته ، [بدانيد که] خداوند متعال ، اراده کرده است که او را پاک کند


الفردوس ، جلد ۱ ، صفحه ۲۶۱ ، حديث -۱۰۱۵ عن ، کنز العمّال ، جلد ۶ ، صفحه ۴۷۲ ، حديث - ۱۶۶۰۲





حديث - ۵۹۷


امام صادقعليه‌السلام
:


أطعِمُوا ثلاثةً ثُمّ أنتُم بالخِيارِعلَيهِ ، إن شِئتُم أن تَزدادُوا فَازدادُوا وإلاّ فقد أدَّيتُم حَقَّ يَومِکُم


تا سه سائل را غذا بدهيد ؛ پس از آن مختاريد، اگر خواستيد ، بيشتر بدهيد و گرنه وظيفه آن روز خود را انجام داده‌ايد


عدّة الداعي : ۹۱ منتخب ميزان الحکمة : ۲۶۴





حديث - ۵۹۸


امام صادقعليه‌السلام
:


إنّ الرَّجُلَ لَيَسألُني الحاجَةَ فَاُبادِرُ بقَضائها مَخافَةَ أن يَستَغنِيَ عَنها فلا يَجِدَ لَها مَوقِعا إذا جاءَتْهُ


هرگاه مردي دست نياز سوي من دراز کند در رفع نياز او مي‌شتابم ؛ زيرا مي‌ترسم کار از کار بگذرد و اقدام من در کمک به او ديگر به کارش نيايد


عيون أخبار الرضاعليه‌السلام
: ۲ / ۱۷۹ / ۲ منتخب ميزان الحکمة : ۲۶۴





حديث - ۵۹۹


امام صادقعليه‌السلام
:


إنّ الرَّجُلَ لَيَسألُني الحاجَةَ فَاُبادِرُ بقَضائها مَخافَةَ أن يَستَغنِيَ عَنها فلا يَجِدَ لَها مَوقِعا إذا جاءَتْهُ


هرگاه مردي دست نياز سوي من دراز کند در رفع نياز او مي‌شتابم ؛ زيرا مي‌ترسم کار از کار بگذرد و اقدام من در کمک به او ديگر به کارش نيايد


عيون أخبار الرضاعليه‌السلام
: ۲ / ۱۷۹ / ۲ منتخب ميزان الحکمة : ۲۶۴





حديث - ۶۰۰


لا تَستَحِ مِن إعطاءِ القَليلِ ؛ فإنَّ الحِرمانَ أقَلُّ مِنهُ


از عطاي اندک شرم مکن ؛ زيرا محروم کردن اندکتر (و بدتر) از آن است


نهج البلاغة : الحکمة ۶۷ منتخب ميزان الحکمة : ۲۶۴





حديث - ۶۰۱


امام عليعليه‌السلام
:


لا تَرُدَّ سائلاً ولَو مِن‌شَطرِ حَبهِ عِنَبٍ أو شِقِّ تَمرَةٍ


سائل را دست خالي بر مگردان ، بلکه حتّي اگر شده نيمدانه‌اي از انگور يا خرما به او بده


تحف العقول : ۱۷۲





حديث - ۶۰۲


پيامبر خداصلى‌الله‌عليه‌وآله‌وسلم
:



اُنظُرُوا إلي السائلِ فإن رَقَّتْ لَهُ قُلوبُکُم فَأعطُوهُ ، فإنّهُ صادِقٌ


به سائل بنگريد ، اگر دلتان به حال او رقّت آورد عطايش دهيد ، که او راست مي‌گويد


نوادر الراوندي : ۳ منتخب ميزان الحکمة : ۲۶۴





حديث - ۶۰۳


امام باقرعليه‌السلام
:


مَن سَألَ بظَهرِ غِنيً لَقِيَ اللّه‌َ مَخْموشا وَجهُهُ يَومَ القِيامَةِ


هر که با وجود بي‌نيازي ، سؤال (و گدايي) کند در روز قيامت با چهره‌اي خراشيده خدا را ديدار نمايد


بحار الأنوار : ۹۶ / ۱۵۵ / ۲۶ منتخب ميزان الحکمة : ۲۶۴





حديث - ۶۰۴


امام صادقعليه‌السلام
:


شِيعَتُنا مَن لا يَسألُ الناسَ ولَو ماتَ جُوعا


شيعه ما دست نياز به سوي مردم دراز نمي‌کند، گرچه از گرسنگي بميرد


وسائل الشيعه : ۶ /۳۰۹/ ۱۵





حديث - ۶۰۵


امام حسنعليه‌السلام
:


إنّ المسألَةَ لا تَحِلُّ إلاّ في إحدي ثلاثٍ : دَمٍ مُفجِعٍ ، أو دَينٍ مُقرِحٍ ، أو فَقرٍ مُدقِعٍ


درخواست کردن روا نيست مگر در يکي از اين سه جا : خون بهاي سنگين ، يا بدهکاري‌توان فرسا ويا فقر کُشنده.


بحار الأنوار : ۹۶ / ۱۵۲ / ۱۶ منتخب ميزان الحکمة : ۲۶۲





حديث - ۶۰۶


پيامبر خداصلى‌الله‌عليه‌وآله‌وسلم
:



يا أبا ذَرٍّ ، إيّاکَ والسؤالَ فإنّهُ ذُلٌّ حاضرٌ ، وفَقرٌ تَتَعَجَّلُهُ ، وفيهِ حِسابٌ طَويلٌ يَومَ القِيامَةِ


اي‌ابوذر !زنهار از درخواست و گدايي ، که در دنيا مايه خواري و فقر است و در روز قيامت حسابش طولاني است


الفقيه : ۴ / ۳۷۵ / ۵۷۶۲ منتخب ميزان الحکمة : ۲۶۲

	

	
	



	

		



حديث - ۶۰۷


پيامبر خداصلى‌الله‌عليه‌وآله‌وسلم
:



ما مِن عبدٍ فَتَحَ علي نَفسِهِ بابا مِن المَسألَةِ إلاّ فَتَحَ اللّه علَيهِ سَبعينَ بابا مِنَ الفَقرِ


هيچ بنده‌اي دري از نياز خواهي را به روي خود نگشود ، مگر آن که خداوند هفتاد دَرِ فقر را به روي او گشود


جامع الأخبار : ۳۷۹ / ۱۰۶۱ منتخب ميزان الحکمة : ۲۶۲





حديث - ۶۰۸


امام سجّادعليه‌السلام
:


طَلَبُ الحَوائجِ إلي الناسِ مَذَلَّةٌ للحياةِ ، ومَذهَبَةٌ للحَياءِ ، واستِخفافٌ بِالوَقارِ ، وهُو الفَقرُ الحاضِرُ ، وقِلَّةُ طَلَبِ الحوائجِ مِنَ الناسِ هُو الغِني الحاضِرُ


نياز خواهي از مردم مايه خواري در زندگي و رفتن شرم و حياست و از وقار و شکوه آدمي مي‌کاهد و آن فقري حاضر است و دست نياز به سوي مردم کمتر دراز کردن بي‌نيازيِ نقد است


تحف العقول : ۲۷۹

	

	
	



	

		



حديث - ۶۰۹


امام صادقعليه‌السلام
:


الطِّيَرَةُ علي ما تَجعَلُها إن هَوَّنتَها تَهَوَّنَت، وإن شَدَّدتَها تَشَدَّدَت ، وإن لَم تَجعَلْها شَيئا لَم تَکُن شَيئا


تأثير فال بد به خودت بستگي دارد : اگر آن را آسان بگيري، آسان مي‌شود و اگر سخت بگيري ، سخت مي‌شود ، و اگر آن را به چيزي نگيري ، چيزي نخواهد بود


الکافي : ۸ / ۱۹۷ / ۲۳۵ منتخب ميزان الحکمة : ۳۴۸





حديث - ۶۱۰


پيامبر خداصلى‌الله‌عليه‌وآله‌وسلم
:



مَن مَدَحَ سُلطانا جائرا وتَخَفَّفَ وتَضَعضَعَ لَهُ طَمَعا فيهِ کانَ قَرينَهُ إلَي النّارِ


هر کس حکمران ستمگري را مـدح گـويد و از سرِ چشمداشت به او ، خود را در برابرش خفيف و خوار گرداند ، همسفر او به سوي آتش باشد


أمالي الصدوق : ۳۴۷ / ۱





حديث - ۶۱۱


پيامبر خداصلى‌الله‌عليه‌وآله‌وسلم
:



إذا مُدِحَ الفاجِرُ اهتَزَّ العَرشُ وغَضِبَ الرَّبُّ


هرگاه بدکار ستوده شود ، عرش بلرزد و پروردگار به خشم آيد


تحف العقول : ۴۶ منتخب ميزان الحکمة : ۵۰۸





حديث - ۶۱۲


امام حسن عسکريعليه‌السلام
:


مَن مَدَحَ غَيرَالمُستَحِقِّ فَقَد قامَ مَقامَ المُتَّهَمِ


هر کـس فـردي را که استحقاق سـتايش ندارد بستايد ، خود را در مقام اتهام و بدگماني قرار داده‌است


أعلام الدِّين : ۳۱۳ منتخب ميزان الحکمة : ۵۰۸





حديث - ۶۱۳


الامام عليعليه‌السلام



من کتابهِ للأشتَرِ:اِلصَقْ بأهلِ الوَرَعِ والصِّدقِ ، ثُمّ رُضهُمْ علي ألاّ يُطروکَ ، ولا يُبَجِّوکَ بباطِلٍ لَم تَفعَلْهُ ؛ فإنَّ کَثرَةَ الإطراءِ تُحدِثُ الزَّهوَ ، وتُدني مِن العِزَّةِ (الغِرَّةِ )


امام عليعليه‌السلام
در بخشي‌از نامه خود به مالک اشترفرمودند: به اهل پارسايي و راستي بپيوند و آنها را چنان تربيت کن که در ستايش تو اغراق نکنند و با ستودن کار بيهوده‌اي که نکرده‌اي دلشادت نسازند ؛ زيرا که ستايش زياد ، خودپسندي آرَد و به سرکشي و تکبّر کشانَد


نهج البلاغة : الکتاب : ۵۳ منتخب ميزان الحکمة : ۵۰۸

	

	
	



	

		



حديث - ۶۱۴


امام عليعليه‌السلام
:


اِحذَرْ مَن يُطرِيکَ بما لَيسَ فيکَ فيُوشَکَ أن تَنهَتِکَ بما لَيسَ فيکَ


از کـسي که تـو را بـي‌جهت مدح و ستايش مي‌کند ، پرهيز کن ؛ زيرا زود باشد که بي‌جهت نيز (توسط او) بي‌حرمت و بي‌آبرو شوي


تنبيه الخواطر : ۲ / ۱۷ منتخب ميزان الحکمة : ۵۰۸





حديث - ۶۱۵


امام عليعليه‌السلام
:


إذا مَدَحتَ فاختَصِرْ ،إذا ذَمَمتَ فاقتَصِرْ


هرگاه ‌ستودي، مختصر کن هرگاه نکوهيدي کوتاه کن .



غرر الحکم : ۳۹۸۳ـ۳۹۸۴ منتخب ميزان الحکمة : ۵۰۶





حديث - ۶۱۶


امام عليعليه‌السلام
:


أيُّها النّاسُ ، اعـلَـموا أنّهُ ليسَ بعاقِلٍ مَنِ انزَعَجَ مِن قَولِ الزُّورِ فيهِ ، ولابحَکيمٍ مَن رَضِيَ بثَناءِ الجاهِلِ علَيهِ


اي مردم ، بدانيد که هر کس از سخن دروغ و ناحقّ درباره خود رنجيده شود ، خردمند نيست و هر کس از مدح و ثناي نادان درباره خود خوشحال شود ، فرزانه نيست


تحف العقول : ۲۰۸ منتخب ميزان الحکمة : ۵۰۶





حديث - ۶۱۷


پيامبر خداصلى‌الله‌عليه‌وآله‌وسلم
:



إيّاکُم والمَدحَ ؛ فإنّهُ‌الذَّبحُ


از مدح و ستايش بپرهيزيد ، که آن سر بريدن است


کنزالعمّال : ۸۳۳۱ منتخب ميزان الحکمة : ۵۰۶





حديث - ۶۱۸


پيامبر خداصلى‌الله‌عليه‌وآله‌وسلم
:



إيّاکَ واللَّجاجَةَ ؛ فإنّ‌أوَّلَها جَهلٌ وآخِرَها نَدامَةٌ


بپرهيز از لجاجت ؛ زيرا که آغاز آن ناداني و فرجامش پشيماني است


تحف العقول : ۱۴ منتخب ميزان الحکمة : ۵۰۰





حديث - ۶۱۹


الامام عليعليه‌السلام



مِن کِتابٍ لَهُ إلي عبدِاللّه بنِ العبّاسِ: أمّا بَعدُ ، فاطلُبْ ما يَعنيکَ واترُکْ ما لا يَعنيکَ ؛ فإنّ في تَرکِ ما لا يَعنيکَ دَرکَ ما يَعنيکَ


امام عليعليه‌السلام
در نـامه خـود بـه عـبدا للّه بـن عباس فرمودند: امّـا بعد ، چيزي را بجوي که سودمند است و آنچه را که بيهوده است فرو گذار ؛ زيرا فرو گذاشتن چيزهاي بيهوده ، باعت رسيدن به کارهاي سودمند است


تحف العقول : ۲۱۸ منتخب ميزان الحکمة : ۵۰۲





حديث - ۶۲۰


پيامبر خداصلى‌الله‌عليه‌وآله‌وسلم
:



أعظَمُ النّاسِ قَدرا مَن تَرکَ‌ما لا يَعنيهِ


پـرارج‌ترين مـردم ، کـسي است که آنچه را بيهوده است فرو گذارد


أمالي الصدوق : ۲۸ / ۴ منتخب ميزان الحکمة : ۵۰۲





حديث - ۶۲۱


پيامبر خداصلى‌الله‌عليه‌وآله‌وسلم
:



يا أيُّها الناسُ ، أيُقتَلُ قَتيلٌ وأنابَينَ أظهُرِکُم لا يُعلَمُ مَن قَتَلَهُ ؟! لو أنّ أهلَ السماءِ والأرضِ اجتَمَعُوا علي قَتلِ رجُلٍ مُسلمٍ لَعَذَّبَهُم اللّه‌ُ بلا عَددٍ ولا حِسابٍ


اي مردم ! من در ميان شما باشم و جنازه مقتولي پيدا شود و قاتلش معلوم نباشد؟ اگر اهل آسمانها و زمين در کشتن مرد مسلماني هم داستان شوند ، هر آينه خداوند همه آنان را ، بي‌شمار و بي‌حساب ، عذاب دهد .



کنزالعمّال : ۳۹۹۵۲ منتخب ميزان الحکمة : ۴۵۸





حديث - ۶۲۲


پيامبر خداصلى‌الله‌عليه‌وآله‌وسلم
:



لَزَوالُ الدنيا جَميعا أهوَنُ علَي‌اللّه مِن دَمٍ سُفِکَ بغيرِ حَقٍّ


اگر همه دنيا نابود شود ، نزد خدا اهميتش کمتر از خوني است که بنا حقّ ريخته شود


الترغيب والترهيب : ۳ / ۲۹۳ / ۶ منتخب ميزان الحکمة : ۴۵۸





حديث - ۶۲۳


پيامبر خداصلى‌الله‌عليه‌وآله‌وسلم
:



لا تَحِلُّ الهِجرَةُ فَوقَ ثلاثةِ أيّامٍ ، فإنِ التَقَيا فسَلَّمَ أحَدُهُما فَرَدَّ الآخَرُ اشتَرَکا في الأجرِ ، وإن لَم يَرُدَّ بَرِئَ هذا مِن الإثمِ ، وباءَ بهِ الآخَرُ


قهر کردن بيش از سه روز روا نيست پس اگر با هم رو به رو شدند و يکي از آن دو سلام کرد و ديگري جواب سلامش را داد ، هر دو در ثواب شريک هستند ، ولي اگر جوابش را نداد ، آن که سلام کرده از گناه مبرّاست و ديگري گنهکار است


الترغيب والترهيب : ۳/ ۴۵۷/۷ منتخب ميزان الحکمة : ۵۸۰





حديث - ۶۲۴


پيامبر خداصلى‌الله‌عليه‌وآله‌وسلم
:



يا أبا ذرٍّ ، إيّاکَ وهِجرانَ أخِيکَ ؛ فإنَّ العَمَلَ لا يُتَقَبَّلُ مِن الهِجرانِ


اي ابوذر ، از قهر کردن با برادرت بپرهيز ؛ زيرا با وجود قهر بودن عمل پذيرفته نمي‌شود


بحار الأنوار : ۷۷ / ۸۹ / ۳ منتخب ميزان الحکمة : ۵۸۰

	

	
	



	

		



حديث - ۶۲۵


الامام الصادقعليه‌السلام



لِبَعضِ وُلدِهِ: إيّاکَ والکَسَلَ والضَّجَرَ ؛ فإنّهما يَمنَعانِکَ مِن حَظِّکَ مِن الدنيا والآخِرَةِ


امام صادقعليه‌السلام
به يکي از فرزندان خود فرمودند: از تنبلي و بي‌حوصلگي ، بپرهيز ؛ زيرا که اين دو خصلت ، تو را از بهره دنيا و آخرتت باز مي‌دارند


الکافي : ۵ / ۸۵ / ۲ منتخب ميزان الحکمة : ۴۹۲





حديث - ۶۲۶


امام عليعليه‌السلام
:


المؤمنُ يرغَبُ فيما يَبقي ، ويَزهَدُ فيما يَفني بَعيدٌ کَسَلُهُ ، دائمٌ نَشاطُهُ


مؤمن به آنچه ماندني است راغب است و از آنچه رفتني است رويگردان از تنبلي به دور است و پيوسته سرزنده و کوشاست


بحار الأنوار : ۷۸ / ۲۶ / ۹۲ منتخب ميزان الحکمة : ۴۹۲

	

	
	



	

		



حديث - ۶۲۷


امام رضاعليه‌السلام
:


مَن تَجاوَزَ بأميرِ المؤمنينَعليه‌السلام
العُبوديَّةَ فهُو مِن المَغضوبِ علَيهِم ومِنَ‌الضالِّينَ .



کسي که امير المؤمنين را از مرز عبوديت خدا فراتر برد ، از شمار کساني است که مورد خشم خدايند و از گمراهان است


بحار الأنوار : ۲۵ / ۲۷۴/ ۲۰ منتخب ميزان الحکمة : ۴۳۲





حديث - ۶۲۸


امام صادقعليه‌السلام
:


به هوش باشيد که غُلات ، جوانان شما را فاسد نکنند زيرا غُلات بدترين خَلق خدا هستند عظمت خدا را پايين مي‌آورند و براي بندگان خدا ادعاي ربوبيّت مي‌کنند به خدا قسم که غُلات از يهود و نصارا و مجوس و مشرکان بدترند حضرت سپس فرمود : غالي و افراط کننده به سوي ما برمي‌گردد ، ولي ما او را نمي‌پذيريم و تفريط کننده به ما مي‌پيوندد و ما او را مي‌پذيريم عرض شد : علّت چيست ، يابن رسول اللّه ؟ فرمود : چون فرد غلو کننده به ترک نماز و زکات و روزه و حجّ عادت کرده و هرگز قادر نيست از عادت خود دست بردارد و به طاعت خداوند عز و جل روي آورد ، امّا تفريط کننده وقتي حقيقت را بشناسد ، به عبادات عمل مي‌کند و از خدا فرمان مي‌برد


أمالي الطوسيّ : ۶۵۰ / ۱۳۴۹ منتخب ميزان الحکمة : ۴۳۲

	

	
	



	

		



حديث - ۶۲۹


امام عليعليه‌السلام
:


إيّاکُم والغُلُوَّ فِينا ، قُولُوا إنّا عَبِيدٌ مَربُوبُونَ ، وقُولوا في فَضلِنا ما شِئتُم


از غلو کردن درباره ما بپرهيزيد و ما را بندگان پرورش يافته (خدا) بدانيد آن گاه هر چه خواستيد در فضيلت ما بگوييد


الخصال : ۶۱۴ / ۱۰ منتخب ميزان الحکمة : ۴۳۲





حديث - ۶۳۰


لا تَرفَعُونِي فَوقَ حَقِّي؛ فإنّ اللّه تعالي اتَّخَذَني عَبدا قبلَ أن يَتَّخِذَني نَبِيّا


مرا از حقّ خودم (و حدّي که دارم) بالاتر نبريد؛ خداوند متعال مرا ، پيش از آن که پيامبر کند ، بنده (خود) قرار داد


نوادر الراونديّ : ۱۶ منتخب ميزان الحکمة : ۴۳۲





حديث - ۶۳۱


امام عليعليه‌السلام
:


مَن أرادَ أن يَعِيشَ حُرّا أيّامَ حياتِهِ فلا يُسکِنِ الطَّمَعَ قَلبَهُ


هر که مي‌خواهد ايام عمر خود را آزاده زندگي کند ، طمع را در دل خويش جاي ندهد


تنبيه الخواطر : ۱ / ۴۹ منتخب ميزان الحکمة : ۳۴۴

	

	
	



	

		



حديث - ۶۳۲


پيامبر خداصلى‌الله‌عليه‌وآله‌وسلم
:



إيّاکَ والطَّمَعَ ؛ فإنّهُ فَقرٌ حاضِرٌ


زنهار از طمع ، که اين خود فقري است نقد


کنز العمّال : ۸۸۵۲





حديث - ۶۳۳


الإمامُ الکاظمُعليه‌السلام



لهشامٍ وهُو يَعِظُهُ: إيّاکَ والطَّمَعَ ، وعلَيکَ باليَأسِ مِمّا في أيدِي الناسِ ، وأمِتِ الطَّمَعَ مِن الَمخلوقِينَ ؛ فإنَّ الطَّمَعَ مِفتاحٌ لِلذُّلِّ ، واختِلاسُ العَقلِ ، واختِلاقُ المُرُوّاتِ ، وتَدنِيسُ العِرضِ ، والذَّهابُ بِالعِلم


امام کاظمعليه‌السلام
در اندرز به هشام فرمودند: از طمع بپرهيز و به آنچه مردم دارند ، چشمداشتي نداشته باش ، چشمداشت به مخلوق را در خود بميران ؛ زيرا طمع کليد هر خواري است و عقل را مي‌دزدد و انسانيّت
ها را مي‌دَرَد و آبرو را مي‌آلايد و دانش را از بين مي‌برد .



بحار الأنوار : ۷۸ / ۳۱۵ / ۱ منتخب ميزان الحکمة : ۳۴۴





حديث - ۶۳۴


پيامبر خداصلى‌الله‌عليه‌وآله‌وسلم
:



أشقَي الأشقياءِ مَنِ اجتَمَعَ علَيهِ فَقرُ الدُّنيا وعَذابُ الآخِرَةِ


بدبخت‌ترين بدبختها، کسي است که فقر دنيا و عذاب آخرت در او جمع شود


کنز العمّال : ۱۶۶۸۳





حديث - ۶۳۵


امام عليعليه‌السلام
:


سَبَبُ الشَّقاءِ حُبُّ الدُّنيا


علّت بدبختي ، دنيا پرستي است


غرر الحکم : ۵۵۱۶ منتخب ميزان الحکمة : ۳۰۰





حديث - ۶۳۶


امام صادقعليه‌السلام
:


إنّ اللّه تبارکَ وتعالي يَنقُلُ العَبدَ مِنَ الشَّقاءِ إلي السَّعادَةِ ، ولا يَنقُلُهُ مِن السَّعادةِ إلي الشَّقاءِ


خداوند تبارک و تعالي بنده را از بدبختي به خوشبختي منتقل مي‌کند ، ولي از خوشبختي به بدبختي منتقل نمي‌کند


التوحيد : ۳۵۸ / ۶ منتخب ميزان الحکمة : ۳۰۰

	

	
	



	

		



حديث - ۶۳۷


امام عليعليه‌السلام
:


الشَّقِيُّ مَنِ انخَدَعَ‌لِهَواهُ وغُرُورِهِ


بدبخت کسي است که فريفته هوا و هوس خود گردد


نهج البلاغة : الخطبة ۸۶





حديث - ۶۳۸


امام عليعليه‌السلام
:


إنَّ الشَّقِيَّ مَن حُرِمَ نَفعَ مااُوتِيَ مِنَ العَقلِ والتَّجرِبةِ


بدبخت کسي است که از عقل و تجربه خود بهره نگيرد


نهج البلاغة : الکتاب ۷۸





حديث - ۶۳۹


امام عليعليه‌السلام
:


الشَّقِيُّ مَنِ انخَدَعَ‌لِهَواهُ وغُرُورِهِ


بدبخت کسي است که فريفته هوا و هوس خود گردد


نهج البلاغة : الخطبة ۸۶

	

	
	



	

		



حديث - ۶۴۰


امام عليعليه‌السلام
:


إن کُنتُم لا مَحالَةَ مُتَعَصِّبينَ فتَعَصَّبوا لِنُصرَةِ الحَقِّ وإغاثَةِ المَلهوفِ


اگـر نـاگزير از داشتن تعصّب هستيد ؛ پس ، در راه ياري رساندن به حقّ و کمک به ستمديده تعصّب نشان دهيد


غرر الحکم : ۳۷۳۸ منتخب ميزان الحکمة : ۳۸۴





حديث - ۶۴۱


امير المؤمنين عليٌّعليه‌السلام



في ذَمِّ إبليسَ: فافتَخَرَ عَلي آدَمَ بِخَلقِهِ ، وتَعَصَّبَ علَيهِ لأِصلِهِ ، فعَدُوُّ اللّه إمامُ المُتَعَصِّبينَ ، وسَلَفُ المُستَکبِرينَ ، الّذي وَضَعَ أساسَ العَصَبِيَّةِ ، ونازَعَ اللّه رِداءَ الجَـبريَّـةِ ، وادَّرَعَ لِباسَ التَّعَزُّزِ ، وخَلَعَ قِناعَ التَّذَلُّلِ


امام عليعليه‌السلام



در نکوهش ابليس: به سبب آفرينش خود (از آتش) بر آدم فخر فروخت و به خاطر اصل و گوهرش ، عليه او عصبيّت ورزيد پس ، اين دشمن خدا پيشواي متعصّبان و سر سلسله مستکبران و خود بزرگ بينان است و همو عصبيّت را پايه گذاري کرد و بر سرِ رداي جبروتي و کبريا ، با خدا به کشمکش برخاست و جامه عزّت به تن کرد و نقاب فروتني را به دور افکند


نهج البلاغة : الخطبة ۱۹۲ منتخب ميزان الحکمة : ۳۸۲

	

	
	



	

		



حديث - ۶۴۲


امام کاظمعليه‌السلام
:


إنّ الزَّرعَ يَنبُتُ فيالسَّهلِ ولا يَنبُتُ في الصَّفا ، فکذلکَ الحِکمَةُ تَعمُرُ في قَلبِ المُتَواضِعِ ولا تَعمُرُ في قَلبِ المُتَکبِّرِ الجَبّارِ ؛ لِأنَّ اللّه‌َ جَعَلَ التَّواضُعَ آلهَ العَقلِ ، وجَعَلَ التَّکبُّرَ مِن آلهِ الجَهلِ ، ألَم تَعلَمْ أنّ مَن شَمَخَ إلَي السَّقفِ برأسِهِ شَجَّهُ ،ومَن خَفَضَ رأسَهُ استَظَلَّ تَحتَهُ وأکَنَّهُ ؟! وکذلکَ مَن لم يَتَواضَعْ للّه خَفَضَهُ اللّه ، ومَن تَواضَعَ للّه‌ِ رَفَعَهُ


هـمانا زراعت ، در زمـين مي‌رويـد و روي تخت سنگ نمي‌رويد. حکمت نيز چنين است : در دل شخص فروتن مي‌رويد و در دل متکبّر گردنفراز نمي‌رويد ؛ زيرا که خداوند فروتني را ابزار خرد و دانايي قرار داده و تکبّر را از ابزار ناداني مگر نمي‌داني که هر کس سرش را به سقف سايد ، سرش مي‌شکافد و هر که سر پايين‌گيرد در زيرسقف سايه و پناه مي‌گيرد بدين سان نيز هر که براي خدا فروتني نکند ، خداوند او را پست گرداند و هر که براي خدا فروتني کند ، خداوند او را بالا برد


تحف العقول : ۳۹۶ منتخب ميزان الحکمة : ۴۸۲

	

	
	



	

		



حديث - ۶۴۳


امام عليعليه‌السلام
:


لکنَّ اللّه يَختَبِرُ عِبادَهُ بأنـواعِ الـشَّدائدِ ، ويَتَعبَّدُهُم بأنواعِ الَمجاهِدِ ، ويَبتَليهِم بِضُروبِ المَکارِهِ ، إخراجا للتَّکَبُّرِ مِن قُلوبهِم ، وإسکانا للتَّذَلُّلِ في نُفوسِهِم ، ولِيَجعَلَ ذلکَ أبوابا فُتُحا إلي فَضلِهِ


امّـا خـداوند بندگان خـود را به انواع سختيها مي‌آزمايد و با سختکوشيهاي گوناگون آنان را به عبادت و بندگي مي‌گيرد و به انواع ناملايمات و ناخوشاينديها امتحانشان مي‌کند ، تا تکبّر را از دلهايشان بيرون بَرد و افتادگي و خاکساري را در جانهايشان بنشاند و نيز تا اين آزمايشها را درهاي گشوده‌اي به سوي فضل (و احسان) خويش قرار دهد


نهج البلاغة : الخطبة ۱۹۲ منتخب ميزان الحکمة : ۴۸۲





حديث - ۶۴۴


امام عليعليه‌السلام
:


طَلَبتُ الخُضوعَ فما وَجَدْتُ إلاّ بقبولِ الحقِّ ، اقبَلُوا الحَقَّ ، فإنَّ قبولَ الحقِّ يُبَعِّدُ مِن الکِبرِ


فروتني را جوييدم و آن را جز در پذيرش حقّ ، نيافتم (پس) حقّ‌پذير باشيد ؛ زيرا پذيرش حقّ (و حقيقت ، آدمي را) ، از تکبّر دور مي‌سازد


بحار الأنوار : ۶۹ / ۳۹۹ / ۹۱ منتخب ميزان الحکمة : ۴۸۰

	

	
	



	

		



حديث - ۶۴۵


امام صادقعليه‌السلام
:


مَن بَرِئَ مِن الکِبرِ نالَ الکَرامَةَ


هر که از تکبّر پاک شود ، به بزرگواري دست يابد


بحار الأنوار : ۷۸ / ۲۲۹ / ۵





حديث - ۶۴۶


امام عليعليه‌السلام
:


فاعتَبِرُوا بما کانَ مِن فِعلِ اللّه بإبليسَ ، إذ أحبَطَ عَمَلَهُ الطَّويلَ وجَهدَهُ الجَهيدَ عن کِبْرِ ساعَةٍ واحِدَةٍ ! فمَن ذا بَعدَ إبليسَ يَسلَمُ علَي اللّه بمثلِ مَعصيَتِهِ ؟!


از کاري که خدا با ابليس کرد پند گيريد آن گاه که ، به خاطر لحظه‌اي تکبّر ، کار طولاني و کوشش طاقت فرساي (عبادي) او را باطل کرد ! پس ، بعد از ابليس (با آن همه مقامي که داشت) کيست که با معصيتي چون معصيت او ، از خشم و کيفر خداوند ايمن باشد ؟.


نهج البلاغة : الخطبة ۱۹۲ منتخب ميزان الحکمة : ۴۸۰





حديث - ۶۴۷


امام عليعليه‌السلام
:


لِکُلِّ شَيءٍ بَذرٌ وبَذرُ العَداوَةِ المِزاحُ


هر چيزي را بذري است و بذر دشمني ، شوخي کردن است


غرر الحکم : ۷۳۱۶ منتخب ميزان الحکمة : ۳۶۰





حديث - ۶۴۸


امام باقرعليه‌السلام
:


إيّاکُم والخُصومَةَ ؛ فإنَّها تُفسِدُ القَلبَ وتُورِثُ النِّفاقَ


از ستيزه‌گري بپرهيزيد؛ زيرا اين کار دل را تباه مي‌کند و نفاق به بار مي‌آورد


حليه الأولياء : ۳ / ۱۸۴ / ۲۳۵ منتخب ميزان الحکمة : ۳۶۰





حديث - ۶۴۹


پيامبر خداصلى‌الله‌عليه‌وآله‌وسلم
:



ما عَهِدَ إلَيَّ جَبرَئيلُعليه‌السلام
في شَيءٍ ما عَهِدَ إلَيَّ في مُعاداةِ الرِّجالِ .



جبرئيلعليه‌السلام
درباره هيچ چيز به اندازه دوري کردن از دشمني با مردم ، به من سفارش نکرد


الکافي : ۲ / ۳۰۲ / ۱۱ منتخب ميزان الحکمة : ۳۶۰





حديث - ۶۵۰


پيامبر خداصلى‌الله‌عليه‌وآله‌وسلم
:



ما نُهِيتُ عن شَيءٍ بَعدَ عِبادَةِ الأوثانِ ما نُهِيتُ عَن مُلاحاةِ الرِّجالِ


من بعد از نهي شدن از بت‌پرستي ، از چيزي به اندازه کشمکش کردن با مردم نهي نشدم


تحف العقول : ۴۲ منتخب ميزان الحکمة : ۳۶۰





حديث - ۶۵۱


پيامبر خداصلى‌الله‌عليه‌وآله‌وسلم
:



کُلُّ لَهوِ المؤمنِ باطِلٌ إلاّ في ثلاثٍ : في تأديبهِ الفَرَسَ ، ورَميِهِ عَن قَوسِهِ ، ومُلاعَبَتِهِ امرأتَهُ ، فإنّهُنَّ حَقٌّ


هرگونه سرگرمي براي مؤمن نادرست است ، مگر سه کار : تربيت اسب ، تيراندازي با کمانش و بازي و شوخي با همسرش ؛ زيرا اين سه کار ، حقّ است


الکافي : ۵ / ۵۰ / ۱۳ منتخب ميزان الحکمة : ۵۰۴





حديث - ۶۵۲


پيامبر خداصلى‌الله‌عليه‌وآله‌وسلم
:



خَيرُ لَهوِ المؤمنِ السِّباحَةُ ، وخَيرُلَهوِ المَرأةِ المِغزَلُ


بهترين سرگرمي مؤمن ، شناست و بهترين سرگرمي زن ، ريسندگي


کنزالعمّال : ۴۰۶۱۱ منتخب ميزان الحکمة : ۵۰۴