شبکه فرهنگی الحسنین (علیهما السلام)

حدیث - ۷۵

قلتُ لأبی عبدِ اللّهعليه‌السلام : الرّجُلُ یَتّجِرُ ، فإنْ هُو آجَرَ نَفسَهُ اُعطِیَ ما یُصِیبُ فی تجارتِهِ ، فقالَ : لا یُؤاجِرْ نفسَهُ ، ولکنْ یَسترزِقُ‌اللّه‌َ عز و جل ویَتَّجِرُ ، فإنّهُ إذا آجَرَ نفسَهُ حَظَرَ علی نفسِهِ الرِّزْقَ،

عمار ساباطی :

به ابو عبداللّه امام صادقعليه‌السلام عرض کردم : انسان می‌تواند تجارت کند با این حال اگر خودش را اجیر (دیگری) سازد ، به اندازه‌ای که خودش تجارت کند به او داده می‌شود فرمودند : اجیر نشود ، بلکه از خداوند بزرگ روزی طلبد و دست به تجارت زند ؛ زیرا اگر مزدوری کند ، مانع روزی خود شده‌است

الکافی : ۵ / ۹۰ / ۳ و ص ۲۷۳/۱

حدیث - ۷۶

پیامبر خداصلى‌الله‌عليه‌وآله‌وسلم :

مَن باعَ واشْتَری فلْیَجْتَنِبْ خَمسَ خِصالٍ ، وإلاّ فلا یَبیعَنَّ ولا یَشْتَرِیَنَّ : الرِّبا ، والحَلْفَ ، وکِتْمانَ العَیبِ ، والحمدَ إذا باعَ ، والذَّمَّ إذا اشْتَری؛

کسی که خرید و فروش می‌کند باید از پنج کار دوری ورزد و گرنه نباید خرید و فروش کند : ربا ، سوگند ، پوشاندن عیب کالا ، تعریف و تبلیغ در موقع فروش و بدگویی از کالا در موقع خرید آن

بحار الأنوار : ۱۰۳ / ۹۵ / ۱۸

حدیث - ۷۷

قال الصادقعليه‌السلام :

جبنوا مساجدکم البیع و الشراء ؛

مساجدتان را بازاری برای خرید و فروش قرار ندهید.

(وسائل الشیعه ، ج ۳، ص ۵۰۷).

حدیث - ۷۸

قال رسول اللهصلى‌الله‌عليه‌وآله‌وسلم :

من اکل لمقة حرام لم تقبل له صلوة اربعین لیلة و لم یستجب له دعوة اربعین صباحا ؛

کسی که لقمه حرام بخورد، نماز چهل شب او قبول نمی شود، ودعای چهل روز او به اجابت نمی رسد.

(دارالسلام ، نوری ، ج ۴ ص ۲۱۳)

حدیث - ۷۹

عن النبیعليه‌السلام :

ان الله ملکا ینادی علی بیت المقدس کل لیلة : من اکل حراما ما لم یقبل الله منه صرفا و لاعدلا و الصرف ، النافلة و العدل ، الفریضة ؛

همانا برای خداوند (از جانب ایشان ) فرشته ای که هر شب بر بیت المقدس پیام می دهد، آن کسی که حرامی (اندک مال حرامی ) بخورد، خداوند از او نه صرفی و نه عدلی را قبول خواهد کرد.صرف نماز نافله است و عدل ، نماز واجب

(بحارالانوار، ج ۱۰۳، ص ۱۶)

حدیث - ۸۰

امام صادقعليه‌السلام فرمودند:

تَرْکُ التِجارَة ینْقَصُ الْعَقْلَ؛

رها کردن کسب و کار، عقل را کم می‌کند.

وسائل‌الشیعه، ج۱۷، ص۱۴

حدیث - ۸۱

امام صادقعليه‌السلام فرمودند:

لاتَکسل عَن مَعِیشَتک فَتَکون کَلّاً عَلی غَیرکدر؛

معاش دنیوی خود تنبلی مکن که سربار دیگران باشی.

فروع کافی، ج ۵، ص ۸۶

حدیث - ۸۲

امام محمد باقرعليه‌السلام فرمودند:

پلیدترین کسبها ، کسب رباست.

بحارالانوار ، دار احیاء الترا العربی ، ج ۵ ، ص ۱۴۷

حدیث - ۸۳

پیامبراکرمصلى‌الله‌عليه‌وآله‌وسلم می فرمایند:

ألیمین الکاذبه منفقه للسّلعه ممحقه للکسب؛

قسم دروغ، کالا را تلف کند و کسب را از میان ببرد.

نهج الفصاحه

حدیث - ۸۴

پیامبراکرمصلى‌الله‌عليه‌وآله‌وسلم می فرمایند:

المعک طَرَفُ مِنَ الظُّلْمِ ؛

تأخیر پرداخت دین، شمه ای از ظلم است.

نهج الفصاحه

حدیث - ۸۵

پیامبراکرمصلى‌الله‌عليه‌وآله‌وسلم می فرمایند:

من احتکر علی المسلمین طعامهم ضربه اللَّه بالجذام؛

هر که خوراک مسلمانان را احتکار کند خدا به خوره مبتلایش کند.

نهج الفصاحه

حدیث - ۸۶

پیامبراکرمصلى‌الله‌عليه‌وآله‌وسلم می فرمایند:

من اشتری سرقه و هو یعلم أنّها سرقه فقد شرک فی عارها و إثمها؛

هر که مال دزدی را بخرد و بداند که دزدی است در ننگ و گناه آن شریک است.

نهج الفصاحه

حدیث - ۸۷

پیامبراکرمصلى‌الله‌عليه‌وآله‌وسلم می فرمایند:

من تمنّی علی أمّتی الملاء لیله واحده أحبط اللَّه عمله أربعین سنه؛

هر که برای امت من یک شب آرزوی گرانی کند خدا چهل سال عبادت او را باطل کند.

نهج الفصاحه

حدیث - ۸۸

پیامبراکرمصلى‌الله‌عليه‌وآله‌وسلم می فرمایند:

من باع عیبا لم یبیّنه لم یزل فی مقت اللَّه و لم تزل الملائکه تلعنه؛

هر که چیز معیوبی فروشد و نگوید پیوسته در دشمنی خدا باشد و فرشتگان پیوسته او را لعنت کند.

نهج الفصاحه

حدیث - ۸۹

پیامبراکرمصلى‌الله‌عليه‌وآله‌وسلم می فرمایند:

من أصاب مالا من مهاوش أذهبه اللَّه فی نهابر؛

هر که مال از حرام به دست آرد در حوادث سخت از دست بدهد.

نهج الفصاحه

حدیث - ۹۰

ما من قوم یظهر فیهم الرّبا إلّا أخذوا بالسّنه و ما من قوم یظهر فیهم الرّشا إلّا أخذوا بالرّعب؛

هر گروهی که ربا میانشان رواج گیرد به قحط مبتلا شوند و هر گروهی رشوه میانشان رواج گیرد به ترس دچار شوند.

نهج الفصاحه

حدیث - ۹۱

پیامبراکرمصلى‌الله‌عليه‌وآله‌وسلم می فرمایند:

ما من عبد یبیع قالدا إلّا سلّط اللَّه علیه تالفا؛

هر بنده که چیز فاسد فروشد، خدا تلف کننده ای را بر او مسلط کند.

نهج الفصاحه

حدیث - ۹۲

پیامبراکرمصلى‌الله‌عليه‌وآله‌وسلم می فرمایند:

ما أحد أکثر من الرّبا إلّا کان عاقبه أمره إلی قلّه؛

هر که ربا فراوان خورد سر انجام او به فقر انجامد.

نهج الفصاحه

حدیث - ۹۳

پیامبراکرمصلى‌الله‌عليه‌وآله‌وسلم می فرمایند:

لا یحلّ الصّدقه لغنیّ و لا لذی مرّه قویّ؛

صدقه گرفتن بر غنی روا نیست و نیز برای آن که طبعی نیرومند دارد.

نهج الفصاحه

حدیث - ۹۴

پیامبراکرمصلى‌الله‌عليه‌وآله‌وسلم می فرمایند:

لا یحتکر إلّا خاطئ؛

جز خطاکار احتکار نمی کند.

نهج الفصاحه

حدیث - ۹۵

پیامبراکرمصلى‌الله‌عليه‌وآله‌وسلم می فرمایند:

لیس منّا من غشّ مسلما أو ضرّه أو ما کره؛

هر که با مسلمانی تقلب کند یا به او ضرر رساند یا با وی حیله کند از ما نیست.

نهج الفصاحه

حدیث - ۹۶

پیامبراکرمصلى‌الله‌عليه‌وآله‌وسلم می فرمایند:

لعن اللَّه الرّبا و آکله و کاتبه و شاهده و هم یعلمون؛

خدا ربا و رباخوار را با نویسنده و شاهد معامله ربا اگر واقفند لعنت کند.

نهج الفصاحه

حدیث - ۹۷

پیامبراکرمصلى‌الله‌عليه‌وآله‌وسلم می فرمایند:

الرّاشی و المرتشی فی النّار؛

رشوه دهنده و گیرنده در آتشند.

نهج الفصاحه

حدیث - ۹۸

پیامبراکرمصلى‌الله‌عليه‌وآله‌وسلم می فرمایند:

درهم ربا یأکله الرّجل- و هو یعلم- أشدّ عند اللَّه من ستّه و ثلاثین زنیه؛

یک درهم ربا که انسان دانسته گیرد در نظر خدا بدتر از سی و شش زناست.

نهج الفصاحه

حدیث - ۹۹

پیامبراکرمصلى‌الله‌عليه‌وآله‌وسلم می فرمایند:

خمسه من مصائب الدّنیا فوت الحبیب و ذهاب المال و شماته الأعداء و ترک العلم و امرأه سوء؛

پنج چیز از مصائب دنیاست: مرگ دوست و تلف شدن مال و سرزنش دشمنان و ترک دانش و زن بد.

نهج الفصاحه

حدیث - ۱۰۰

پیامبراکرمصلى‌الله‌عليه‌وآله‌وسلم می فرمایند:

الحلف منفقه للسّلعه ممحقه للبرکه؛

قسم در معامله جنس را تمام و برکت را نابود می کند.

نهج الفصاحه

حدیث - ۱۰۱

پیامبراکرمصلى‌الله‌عليه‌وآله‌وسلم می فرمایند:

الحریص الّذی یطلب المکسبه من غیر حلّها؛

حریص آن است که سود به نامشروع جوید.

نهج الفصاحه

حدیث - ۱۰۲

پیامبراکرمصلى‌الله‌عليه‌وآله‌وسلم می فرمایند:

حرّمت التّجاره فی الخمر؛

تجارت شراب حرام است.

نهج الفصاحه

حدیث - ۱۰۳

پیامبراکرمصلى‌الله‌عليه‌وآله‌وسلم می فرمایند:

الجالب مرزوق و المحتکر ملعون؛

واردکننده روزی می خورد و محتکر لعنت می برد.

نهج الفصاحه

حدیث - ۱۰۴

پیامبراکرمصلى‌الله‌عليه‌وآله‌وسلم می فرمایند:

الجالب إلی سوقنا کالمجاهد فی سبیل اللَّه و المحتکر فی سوقنا کالملحد فی کتاب اللَّه؛

آن که به بازار ما چیزی وارد می کند مانند آن کس است که در راه خدا جهاد می کند و آن که در بازار ما احتکار می کند مانند کسی است که در کتاب خدا کافر به شمار رفته است.

نهج الفصاحه

حدیث - ۱۰۵

ثلاثه لا ینظر اللَّه إلیهم غدا: شیخ زان و رجل اتّخذ الإیمان بضاعه یحلف من کلّ حقّ و باطل و فقیر مختال یزهو؛

سه کسند که روز رستاخیز خدا به سوی آنها نمی نگرد: پیر زنا کار و مردی که قسم را سرمایه خود قرار داده در حق و باطل قسم می خورد و فقیر متکبر و مغرور.

نهج الفصاحه

حدیث - ۱۰۶

پیامبراکرمصلى‌الله‌عليه‌وآله‌وسلم می فرمایند:

بئس العبد المحتکر: إن أرخص اللَّه تعالی الأسعار حزن و إن أغلاها اللَّه فرح؛

چه بد است محتکر اگر خدا قیمت ها را ارزان کند غمگین شود و اگر گران کند خوشحال گردد.

نهج الفصاحه

حدیث - ۱۰۷

پیامبراکرمصلى‌الله‌عليه‌وآله‌وسلم می فرمایند:

الآخذ و المعطی سواء فی الرّبا؛

آن که ربا می دهد و آن که می گیرد در گناه برابرند.

نهج الفصاحه

حدیث - ۱۰۸

پیامبراکرمصلى‌الله‌عليه‌وآله‌وسلم می فرمایند:

أیّما رجل تزوّج امرأه فنوی أن لا یعطیها من صداقها شیئا مات یوم یموت و هو زان و أیّما رجل اشتری من رجل بیعا فنوی أن لا یعطیه من ثمنه شیئا مات یوم یموت و هو خائن و الخائن فی النّار؛

هر که زنی گیرد و در خاطر داشته باشد که مهر او را نپردازد هنگام مرگ چون زناکاران بمیرد و هر کس چیزی از مردی بخرد و در خاطر داشته باشد که قیمت آن را نپردازد هنگام مرگ چون خائنان بمیرد و خائن در آتش است.

نهج الفصاحه

حدیث - ۱۰۹

پیامبراکرمصلى‌الله‌عليه‌وآله‌وسلم می فرمایند:

أیّما رجل تدیّن دینا و هو مجمع أن لا یوفیه إیّاه لقی اللَّه سارقا؛

هر کس قرضی بگیرد و در خاطر داشته باشد که آن را نپردازد مانند دزدان محشور شود.

نهج الفصاحه

حدیث - ۱۱۰

پیامبراکرمصلى‌الله‌عليه‌وآله‌وسلم می فرمایند:

إیّاکم و الدّین فإنّه هم باللّیل و مذلّه بالنّهار؛

از قرض بپرهیزید که غم شب و ذلت روز است.

نهج الفصاحه

حدیث - ۱۱۱

پیامبراکرمصلى‌الله‌عليه‌وآله‌وسلم می فرمایند:

إنّ اللَّه تعالی مع الدّائن حتّی یقضی دینه ما لم یکن دینه فیما یکره اللَّه؛

خداوند یار قرض دار است تا قرض خود را بپردازد به شرط آن که قرض وی بر خلاف رضای خداوند نباشد.

نهج الفصاحه

حدیث - ۱۱۲

پیامبراکرمصلى‌الله‌عليه‌وآله‌وسلم می فرمایند:

إنّ أعظم الذّنوب عنه اللَّه أن یلقاه بها عبد- بعد الکبائر الّتی نهی اللَّه عنها- أن یموت الرّجل و علیه دین لا یدع له قضاء؛

بعد از گناهان بزرگ که خداوند از آن نهی کرده بزرگتر از همه گناهان آن است که مردی بمیرد و قرضی داشته باشد و محلی برای پرداخت آن نگذارد.

نهج الفصاحه

حدیث - ۱۱۳

پیامبراکرمصلى‌الله‌عليه‌وآله‌وسلم می فرمایند:

إنّ أطیب الکسب کسب التّجّار الّذین إذا حدّثوا لم یکذبوا و إذا ائتمنوا لم یخونوا و إذا وعدوا لم یخلفوا و إذا کان علیهم دین لم یمطلوا و إذا کان لهم لم یعسروا و إذا باعوا لم یطروا و إذا اشتروا لم یذمّوا؛

بهترین کسب ها کسب تجاری است که به هنگام سخن دروغ نگویند و در امانت خیانت نکنند و به وعده وفا کنند و در پرداخت قرض خود تعلل نکنند و در مطالبه سخت گیری نکنند و به هنگام فروش در ستایش جنس خود مبالغه نکنند و به هنگام خرید از جنس دیگران بد نگویند.

نهج الفصاحه

حدیث - ۱۱۴

پیامبراکرمصلى‌الله‌عليه‌وآله‌وسلم می فرمایند:

أقلّ من الدّین تعش حرّا؛

قرض کمتر گیر تا آزاد باشی.

نهج الفصاحه

حدیث - ۱۱۵

پیامبراکرمصلى‌الله‌عليه‌وآله‌وسلم می فرمایند:

أعظم الظّلم ذراع من الأرض ینتقصه المرء من حقّ أخیه لیست حصاه أخذها إلّا طوّقها یوم القیامه؛

بزرگترین ستمها آن است که مردی یک ذراع زمین از حق برادر خویش بگیرد، هر ریگی که بدین طریق در تصرف او در آید روز رستاخیز در گردن او طوقی می شود.

نهج الفصاحه

حدیث - ۱۱۶

پیامبراکرمصلى‌الله‌عليه‌وآله‌وسلم می فرمایند:

أربعه یبغضهم اللَّه تعالی: البیّاع الحلّاف و الفقیر المختال و الشّیخ الزّانی و الإمام الجائر؛

چهار کس را خداوند دشمن دارد، فروشنده قسم خور، فقیر متکبر و پیر زنا کار و پیشوای ستمگر.

نهج الفصاحه

حدیث - ۱۱۷

پیامبراکرمصلى‌الله‌عليه‌وآله‌وسلم می فرمایند:

إذا حجّ الرّجل بمال من غیر حلّه فقال لبّیک اللّهمّ لبّیک قال اللَّه لا لبّیک و لا سعدیک هذا مردود علیک؛

وقتی کسی با مالی که حلال نیست به حج رود هنگامی که گوید لبیک خدا یا لبیک، خدا گوید نه لبیک و نه سعدیک این ها به تو باز می گردد.

نهج الفصاحه

حدیث - ۱۱۸

پیامبراکرمصلى‌الله‌عليه‌وآله‌وسلم می فرمایند:

احتکار الطّعام بمکّه إلحاد؛

احتکار خوردنی ها در مکه کفر است.

نهج الفصاحه

حدیث - ۱۱۹

امام محمد باقرعليه‌السلام می فرمایند:

پلیدترین کسبها ، کسب رباست

بحارالانوار ، دار احیاء التراث العربی ، ج ۵ ، ص ۱۴۷

حدیث - ۱۲۰

قالَ الاْمامُ علیعليه‌السلام :

إیّاکُمْ وَ الدَّیْن، فَإنَّهُ هَمٌّ بِاللَّیْلِ وَ ذُلٌّ بِالنَّهارِ ؛

امام علیعليه‌السلام فرمودند:

از گرفتن نسیه و قرض، خود را برهانید، چون که سبب غم و اندوه شبانه و ذلّت و خواری در روز خواهد گشت.

وسائل الشّیعة، ج ۱۸، ص ۳۱۶، ح ۲۳۷۵۰

حدیث - ۱۲۱

پیامبر خداصلى‌الله‌عليه‌وآله‌وسلم می فرمایند :

ملعون ملعون من عبد الدّینار و الدّرهم؛

از رحمت خدا به دور است، کسی که بندگی دینار و درهم کند.

الخصال: ۱۲۹

حدیث - ۱۲۲

امام باقرعليه‌السلام می فرمایند :

و ما مِنْ عَبْدٍ یَبْخَلُ بِنَفَقَةٍ یُنْفِقُها فیما یُرْضِی اللّه‌َ اِلاَّ ابْتُلیَ بِاَنْ یُنْفِقَ اَضْعافَها فیما اَسْخَطَ اللّه‌َ؛

هر کس از خرج کردن مالی در راه خداپسندانه بخل ورزد، چند برابر آن را در راه غیر خداپسندانه هزینه خواهد کرد.

بحارالأنوار، ج ۷۸، ص ۱۷۳، ح ۱۲

حدیث - ۱۲۳

امام صادقعليه‌السلام می فرمایند :

اَوْحَی اللّه‌ُ عَزَّوَجَلَّ اِلی مُوسیعليه‌السلام یا مُوسی لا تَفْرَحْ بِکَثْرَةِ الْمالِ وَ لا تَدَعْ ذِکْری عَلی کُلِّ حالٍ فَاِنَّ کَثْرَةَ الْمالِ تُنْسِی الذُّنوبَ وَ اِنَّ تَرْکَ ذِکری یُقْسِی الْقُلوبَ ؛

خدای عزّوجلّ به موسیعليه‌السلام وحی کرد: ای موسی! به زیادی ثروت شاد مشو و در هیچ حالی مرا فراموش مکن، زیرا با زیادی ثروت گناهان فراموش می‌شود و از یاد بردن من قساوت قلب می‌آورد.

کافی، ج ۴، ص ۴۹۷، ح ۷.

حدیث - ۱۲۴

رسول خداصلى‌الله‌عليه‌وآله‌وسلم می فرمایند:

هر گاه امت من ربا خورند ، زلزله رُخ دهد.

( کنز العمال : ج ۱۴ ص ۲۸۰ ح ۳۸۷۳۱ )

حدیث - ۱۲۵

امام علیعليه‌السلام می فرمایند:

آن کس که بدون آگاهی (از احکام شرعی تجارت و) داد و ستد کند ، در ربا غوطه ور شود.

(غررالحکم ، باب تجارت)

حدیث - ۱۲۶

امام علیعليه‌السلام می فرمایند:

اسراف نشانه و سرآغاز فقر و نیازمندی است.

(غررالحکم ، باب تبذیر و اسراف)

حدیث - ۱۲۷

امام علیعليه‌السلام می فرمایند:

ولخرجی و اسراف قرین و همراه ورشکسته‌ای است.

(غررالحکم ، باب تبذیر و اسراف)

حدیث - ۱۲۸

امام علیعليه‌السلام می فرمایند :

از خلق و خوی افراد نادان و بی تجربه است که خود یا دیگران را برای احتکار به رنج و تعب وادارند.

باب احتکار

حدیث - ۱۲۹

امام علیعليه‌السلام می فرمایند :

احتکار شیوه و طریقه بدکاران و گنه کاران است.

باب احتکار

حدیث - ۱۳۰

امام علیعليه‌السلام می فرمایند :

احتکار کننده از نعمت خود محروم و بی بهره خواهد ماند.

باب احتکار

حدیث - ۱۳۱

امام علیعليه‌السلام می فرمایند :

احتکار به حرمان و بی بهره ماندن (محتکر) انجامد.

باب احتکار

حدیث - ۱۳۲

امام علیعليه‌السلام می فرمایند :

احتکار پستی آورد.

باب احتکار

حدیث - ۱۳۳

امام علیعليه‌السلام می فرمایند:

کسی که از کسب خود حرامی به دست آورد ، برای خود گناهانی را ذخیره کرده است.

غرر الحکم ، باب حرام

حدیث - ۱۳۴

رسول اکرمصلى‌الله‌عليه‌وآله‌وسلم می فرمایند:

سه کس اند که در روز قیامت خدا به سوی آنها نمی نگرد و پاکشان نمی کند و عذابی دردناک دارند : پیر زناکار و فقیر متکبّر ، و شخصی که خدا را سرمایه خود کرده ، چیزی نخرد مگر با قسم و چیزی نخرد نفروشد مگر با قسم.

نهج الفصاحه ، حدیث - ۱۲۴۰

حدیث - ۱۳۵

أتَیْتُ لَیْلَةً اُسْرِیَ بی‌عَلی قَوْمٍ بُطونُهُم‌کَالْبُیوتِ فیهَا الْحَیّاتُ تُری مِنْ خارِجِ بُطونِهِمْ فَقُلْتُ: مَنْ هؤُلاءِ یا جَبْرَئیلُ؟ قالَ: هؤُلاءِ أَکَلَةُ الرِّبا؛

شبی‌که‌به‌معراج‌رفتم‌برمردمی‌گذشتم‌که‌شکم‌هایشان چون خانه‌ای بود و در آنها مارهایی وجود داشت که از بیرون شکمهایشان دیده می‌شد. پرسیدم: ای جبرئیل اینها کیستند؟ گفت: اینان رباخوارانند.

کنزالعمال، ج ۴، ص ۱۰۷، ح ۹۷۶۶.

حدیث - ۱۳۶

رسول اکرمصلى‌الله‌عليه‌وآله‌وسلم می فرمایند :

مَنْ أَکَلَ الرِّبا مَلأََ اللّه‌ُ عَزَّوَجَلَّ بَطْنَهُ مِنْ نارِ جَهَنَّمَ بِقَدْرِ ما أَکَلَ ، وَإِنِ اکْتَسَـبَ مِنْهُ مالاً لایَقْبَلُ اللّه‌ُ تَعالی مِنْهُ شَیْـئا مِنْ عَمَلِهِ ، وَلَمْ یَزَلْ فی لَعْنَةِ اللّه‌ِ وَالْمَلائِکَةِ ما کانَ عِنْدَهُ مِنْهُ قیراطٌ (واحِدٌ)؛

هر کس ربا بخورد خداوند عزوجل به اندازه ربایی که خورده شکمش را از آتش دوزخ پر کند و اگر از طریق ربا مالی به دست آورد، خدای تعالی هیچ عمل او را نپذیرد و تا زمانی که قیراطی (کمترین مقدار) از مال ربا نزدش باشد، پیوسته خداوند و فرشتگانش او را نفرین کنند.

ثواب الاعمال، ص ۲۸۵.

حدیث - ۱۳۷

امام رضاعليه‌السلام می فرمایند:

اِعْلَمْ‌ـیَرْحَمُکَ‌اللّه‌ُ ـ اَنَ‌الرِّباحَرامٌ‌سُحتٌ،مِنَ‌الکَبائِرِ وَ مِمّا قَدْ وَعَدَ اللّه‌ُ عَلَیْهِ النّارَ فَنَعوذُ بِاللّه‌ِ مِنْها، وَهُوَ مُحَرَّمٌ عَلی لِسانِ کُلِّ نَبیٍّ وَفی کُلِّ کِتابٍ؛

خدایت رحمت کند! بدان که ربا حرام و از گناهان کبیره است و خداوند بر آن وعده آتش داده است پس پناه می‌بریم به خدا از آتش. ربا را همه پیامبران و همه کتاب‌های آسمانی حرام کرده‌اند.

فقه الرضا، ح ۲۵۶.

حدیث - ۱۳۸

رسول اکرمصلى‌الله‌عليه‌وآله‌وسلم می فرمایند :

اِنَّ اَخْوَفَ ما اَخافُ عَلی اُمَّتی مِنْ بَعْدی هذِهِ الْمَکاسِبُ المُحَرَّمَةُ وَ الشَّهْوَةُ الخَفیَّةُ وَ الرِّبا؛

آنچه بیش از هر چیز بر امتم بعد از خود می‌ترسم، درآمدهای حرام، هواپرستی پنهان و رباست.

بحارالانوار، ج ۱۰۳، ص ۵۴، ح ۲۶.

حدیث - ۱۳۹

رسول اکرمصلى‌الله‌عليه‌وآله‌وسلم می فرمایند :

اَلرِّبا وَ اِنْ کَثُرَ فَاِنَّ عاقِبَتَهُ تَصیرُ اِلی قُلٍّ؛

سود ربا گرچه بسیار باشد ولی سرانجام به کمی (و بی‌برکتی) می‌گراید.

کنزالعمال، ج ۴، ص ۱۰۵، ح ۹۷۵۸

حدیث - ۱۴۰

امام صادقعليه‌السلام می فرمایند:

دِرْهَمُ رِبا أَعْظَمُ عِنْدَ اللّه‌ِ مِنْ سَبْعینَ زِنْیَةً بِذاتِ مَحْرَمٍ فی بَیْتِ اللّه‌ِ الْحَرامِ؛

یک درهم ربا نزد خداوند سنگین‌تر است از هفتاد بار زنا کردن با محارم در خانه خدا.

نورالثقلین، ج ۱، ص ۲۹۵، ح ۱۱۷۷.

حدیث - ۱۴۱

امام علیعليه‌السلام می فرمایند:

اَلدَّیْنُ رِقٌّ فَلا تَبْذُلْ رِقَّکَ لِمَنْ لا یَعْرِفُ حَقَّکَ؛

بدهی (نوعی) بندگی است، پس زمام اختیار خود را به کسی که حق تو را نمی‌شناسد مسپار (کنایه از این است که از هر کس قرض نگیر).

۱ شرح نهج البلاغه ابن ابی الحدید،ج۲۰،ص۳۰۶،ح۵۰۳

حدیث - ۱۴۲

امام علیعليه‌السلام می فرمایند:

اِیّاکُمْ وَ الدَّیْنَ فَاِنَّهُ مَذَلَّةٌ بِالنَّهارِ، وَ مَهَمَّةٌ بِاللَّیلِ وَ قَضاءٌ فِی الدُّنْیا وَ قَضاءٌ فِی الآْخِرَةِ؛

زیر بار بدهی نروید زیرا بدهکاری خواری روز و اندوه شب است و در دنیا و آخرت باز پرداختی دارد.

کافی، ج ۵، ص ۹۵، ح ۱۱.

حدیث - ۱۴۳

امام علیعليه‌السلام می فرمایند:

بِئْسَ القِلادَةُ لِلخَیِّرِ العَفیفِ قِلادَةُ الدَّیْنِ؛

چه بد گردنبندی است گردنبند بدهکاری بر گردن نیکوکارِ خویشتندار.

دستور معالم الحکم، ص ۲۱.

حدیث - ۱۴۴

رسول اکرمصلى‌الله‌عليه‌وآله‌وسلم می فرمایند :

کَمالایَحِلُ‌لِغَریمِکَ‌أَنْ‌یَمْطُلَکَ‌وَهُوَمُؤْسِرٌفَکَذلِکَ لایَحِلُّ لَکَ أَنْ تَعْسِرَهُ إِذا عَلِمْتَ أَنَّهُ مُعْسِرٌ؛

همان طور که برای آن کسی که از تو قرض گرفته جایز نیست که اداء آن را به تأخیر بیندازد، پس برای تو هم جایز نخواهد بود که با این‌که می‌دانی او تنگدست است از او مطالبه کنی.

ثواب الاعمال، ص ۱۳۸.

حدیث - ۱۴۵

امام علیعليه‌السلام می فرمایند:

تِسْعَةُ اَشْیاءَ قَبیحةٌ وَ هِیَ مِنْ تِسْعَةِ اَنـْفُسٍ اَقبَحُ مِنها مِنْ غَیْرِهِمْ: ضیقُ الذَّرْعِ مِنَ الْـمُلوکِ وَ الْبُخْلُ مِنَ الاَْغْنیاءِ وَ سُرْعَةُ الْغَضَبِ مِنَ الْعُلَماءِ وَ الصِّبا مِنَ الْکُهولِ وَ الْقَطیعَةُ مِنَ الرُّؤوسِ وَ الْکِذْبُ مِنَ الْـقُضاةِ وَ الزَّمانَةُ مِنَ الاَْطِبّاءِ وَ الْبَذاءُ مِنَ النِّساءِ وَ الطَّیشُ مِن ذَوِی السُّلْطانِ؛

نُه چیز زشت است، اما از نه گروه زشت‌تر: درماندگی و ناتوانی از دولتمردان؛ بخل از ثروتمندان؛ زود خشمی از دانشمندان؛ حرکات بچگانه از میانسالان؛ جدایی حاکمان از مردم؛ دروغ از قاضیان؛ بیماری کهنه از پزشکان؛ بدزبانی از زنان و سختگیری و ستمگری از سلاطین.

دعائم الإسلام، ج ۱، ص ۸۳

حدیث - ۱۴۶

امام رضاعليه‌السلام می فرمایند:

خسیس بودن آبروی انسان را از بین می‌برد.

(بحار الانوار ، ج ۷۸ ، ص ۳۵۷)

حدیث - ۱۴۷

امام حسن عسگریعليه‌السلام می فرمایند:

ما تَرَکَ الحَقَّ عَزیزٌ إلّا ذَلَّ ولا أخَذَ بِهِ ذَلیلٌ إلّا عَزَّ؛

هیچ عزّتمندی حق را ترک نکند ، مگر آن که خوار شود ، و هیچ خواری به‌حق نگراید ، مگر آن‌که عزّت یابد.

تحف العقول، ص ۴۸۴

حدیث - ۱۴۸

رسول اکرمصلى‌الله‌عليه‌وآله‌وسلم می فرمایند:

اِنَّ اَخوَفَ ما اَخافُ عَلی اُمَّتی مِن بَعدی هذِهِ المَکاسِبُ المُحَرَّمَةُ وَ الشَّهوَةُ الخَفیةُ وَ الرِّبا؛

آنچه بیش از هر چیز بر امتم بعد از خود می‌ترسم، درآمدهای حرام، هواپرستی پنهان و رباست.

بحارالانوار، ج ۱۰۳، ص ۵۴، ح ۲۶

حدیث - ۱۴۹

پیامبر اکرمصلى‌الله‌عليه‌وآله‌وسلم می فرمایند:

العِبَادَةُ مَعَ أکلِ الحَرََامِ کَالبِنَاءِ عَلیَ الرَّمل؛

عبادت همراه با لقمه حرام، همچون ساختمانی است که بر ماسه بنا شده باشد.

بحار الأنوار، ج ۸۴، ص ۲۵۸

حدیث - ۱۵۰

امام علیعليه‌السلام فرمودند:

ایاکُمْ وَ الْحَلْفَ فَاِنَّهُ ینْفِقُ السِّلْعَةَ وَ یمْحَقُ الْبَرَکَةَ؛

از قسم خوردن بپرهیزید، چرا که کالا را تلف می کند و برکت را از بین می برد.

کافی، ج ۵، ص ۱۶۲، ح ۴

حدیث - ۱۵۱

پیامبر اکرمصلى‌الله‌عليه‌وآله‌وسلم فرمودند:

لَیسَ مِنّا مَن غَشَّ مُسلِما اَو ضَرَّهُ اَو ماکرَهُ؛

از ما نیست کسی که با مسلمانی تقلّب کند، یا به او ضرر رساند و یا با وی حیله نماید.

(نهج الفصاحه، ح ۲۴۱۴)

حدیث - ۱۵۲

امام صادقعليه‌السلام فرمودند:

اِذا اَرادَ اللّه‌ُ بِقَومٍ هَلکا ظَهَرَ فیهِمُ الرِّبا؛

هنگامی که خداوند بخواهد ملتی را نابود کند، رباخواری در میان آنان رواج می‌یابد.

(وسائل الشیعه، ج ۱۸، ص ۱۲۳، ح ۱۷)

حدیث - ۱۵۳

امام علیعليه‌السلام فرمودند:

کثرَةُ الدَّین تُصَیرُ الصّادِقَ کاذِبا وَ المُنجِزَ مُخلِفا؛

بدهی بسیار، راستگو را دروغگو و خوش‌قول را بدقول می گرداند.

(غررالحکم، ج ۴، ص ۵۹۲، ح ۷۱۰۵ )

حدیث - ۱۵۴

پیامبر اعظمصلى‌الله‌عليه‌وآله‌وسلم فرمودند:

اَلبِطالَةُ تُقِسی القَلبَ؛

بیکاری ، دل را سخت می کند.

(مسند الشهاب، ج ۱، ص ۱۸۸ )

حدیث - ۱۵۵

امام حسن عسکریعليه‌السلام می فرمایند:

اعتدال و صرفه جویی در مصرف مال، اندازه ای دارد که اگر از آن بیش تر شود، بخل است.

بحارالانوار، ج۱۷، ص ۲۱۸.

حدیث - ۱۵۶

قال الامام علیعليه‌السلام : لاتُحَقِّرُوا ضُعَفَا إخْوَانِکُمْ، فَإِنَّهُ مَنْ اِحْتَقَرَ مُؤمِناً لم یَجْمَعِ اللهُ عَزَّوَجَلَّ بَیْنَهُمَا فی الْجَنَّةِ إِلا أَنْ یَتُوبَ.

امام علیعليه‌السلام فرمودند: برادران خود را که دچار ضعف (مالی) هستند خوار و حقیر نشمارید که هر کس مومنی را خوار شمارد خدا در میان آنها در بهشت جمع نخواهد کرد مگر آنکه توبه کند.

«الخصال، ص ۶۱۴، ح ۱۰»