حدیث - ۳۲۹

پیامبراکرمصلى‌الله‌عليه‌وآله‌وسلم :

اَحِبُّو الْمَعْروفَ وَ اَهْلَهُ فَوَالَّذی نَفْسی بِیَدِهِ اِنَّ الْبَرَکَةَ وَ الْعافیَةَ مَعَهُما؛

نیکی و نیکوکاران را دوست بدارید. سوگند به آن که جانم به دست اوست، برکت و تندرستی، با نیکی و نیکوکاران است.

کنز العمّال، ح ۱۵۹۷۴

حدیث - ۳۳۰

امام علیعليه‌السلام می فرمایند:

سلامت در تأنّی و پر حوصله بودن است.

(غررالحکم ، باب تأنّی)

حدیث - ۳۳۱

رسول خداصلى‌الله‌عليه‌وآله‌وسلم می فرمایند:

لباس های خود را تمیز کنید و موهای خود را کم کنید , مسواک بزنید و آراسته و پاکیزه باشید ؛ زیرا یهودیان چنین نکردند و زنانشان زناکار شدند.

(نهج الفصاحه ، حدیث - ۳۷۷)

حدیث - ۳۳۲

امام علیعليه‌السلام می فرمایند:

پر خوری و خواب زیاد، بدن را تباه کند و زیان به بار آورد.

غررالحکم ، باب خوردن

حدیث - ۳۳۳

امام علیعليه‌السلام می فرمایند:

میوه دور اندیشی سلامت (و تندرستی) است.

غررالحکم ، باب دور اندیشی

حدیث - ۳۳۴

امام علیعليه‌السلام می فرمایند:

خود را حفظ کنید از سرما در آغاز فصل سرما و برخوردار شوید از آن در پایان آن ، که در بدن های شما آن کاری را کند که در شاخه های درختان کند ، آغازش بسوزاند ، و پایانش برگ برویاند.

غرر الحکم ، باب سرما

حدیث - ۳۳۵

امام علیعليه‌السلام می فرمایند:

حُسْنُ الظَّنِّ راحَةُ الْقَلْبِ وَ سَلامَةُ الدّینِ؛

خوش‌گمانی، مایه آسایش قلب و سلامت دین است.

غررالحکم، ح ۴۸۱۶

حدیث - ۳۳۶

امام صادقعليه‌السلام می فرمایند:

اَلنَّومُ راحَةٌ لِلْجَسَدِ وَ النُّطْقُ راحَةٌ لِلرُّوحِ وَ السُّکوتُ راحَةٌ لِلْعَقْلِ؛

خواب مایه آسایش جسم، سخن مایه آسایش جان و سکوت مایه آسایش عقل است.

من لایحضره الفقیه، ج ۴، ص ۴۰۲.

حدیث - ۳۳۷

امام صادقعليه‌السلام می فرمایند:

خَمْسُ خِصالٍ مَنْ فَـقَـدَ واحِدَةً مِنْهُنَّ لَمْ یَزَلْ ناقِصَ العَیْشِ زائِلَ الْعَقْلِ مَشْغولَ الْقَلْبِ، فَاَوَّلُّها: صِحَّةُ البَدَنِ وَ الثّانیَةُ: اَلاَْمْنُ وَ الثّالِثَةُ: اَلسَّعَةُ فِی الرِّزْقِ، وَ الرّابِعَةُ: اَلاَْنیسُ الْمُوافِقُ (قال الراوی:) قُلْتُ: و مَا الاَْنیسُ الْمُوافِقُ؟ قال: اَلزَّوجَةُ الصّالِحَةُ، وَ الوَلَدُ الصّالِحُ، وَ الْخَلیطُ الصّالِحُ وَ الخامِسَةُ: وَ هِیَ تَجْمَعُ هذِه الْخِصالَ: الدَّعَةُ؛

پنج چیز است که هر کس یکی از آنها را نداشته باشد، همواره در زندگی‌اش کمبود دارد و کم خرد و دل نگران است: اول، تندرستی، دوم امنیت، سوم روزی فراوان، چهارم همراهِ همرأی. راوی پرسید: همراهِ همرأی کیست؟ امام فرمودند: همسر و فرزند و همنشین خوب و پنجم که در برگیرنده همه اینهاست، رفاه و آسایش است.

خصال، ص ۲۸۴.

حدیث - ۳۳۸

پیامبر اکرمصلى‌الله‌عليه‌وآله‌وسلم وسلم می فرمایند :

مَنْ سَرَّهُ اَنْ یُنْسَاَلـَهُ فی عُمُرِهِ وَ یُوَسَّعَ لَهُ فی رِزْقِهِ فَلْیَتَّقِ اللّه‌َ وَ لْیَصِلْ رَحِمَهُ؛

هر کس دوست دارد که عمرش طولانی و روزی‌اش زیاد شود، تقوای الهی پیشه کند و صله رحم نماید.

بحارالأنوار ، ج ۷۴، ص ۱۰۲، ح ۵۶

حدیث - ۳۳۹

امام رضاعليه‌السلام می فرمایند:

خود را با کار مداوم خسته نکنید و برای خود تفریح و تنوع قرار دهید ولی‌از کاری که در آن اسراف باشد یا شما را در اجتماع سبک کند پرهیز کنید

(بحار الانوار ، ج ۷۸ ، ص ۳۴۶)

حدیث - ۳۴۰

پیامبر اکرمصلى‌الله‌عليه‌وآله‌وسلم می فرمایند:

مَن ساءَ خُلقُهُ عَذَّبَ نَفسَهُ وَ مَن کَبُرَ هَمُّهُ سَقُمَ بَدَنُهُ؛

هر کس بد اخلاق باشد، خودش را عذاب می‌دهد و هر کس غم و غصه‌اش زیاد شود، تنش رنجور می‌گردد.

نهج الفصاحه، ح ۳۰۰۲

حدیث - ۳۴۱

پیامبر اکرمصلى‌الله‌عليه‌وآله‌وسلم می فرمایند:

نِعمَتانِ مَکفُورَتانِ الأَمنُ وَالعافِیَةُ؛

دو نعمت است که شکر آنها گزارده نمی شود : امنیت و سلامتی.

الخصال، ص ۳۴

حدیث - ۳۴۲

امام علیعليه‌السلام فرمودند:

اَلحَسَدُ یضنِی الجَسَدَ؛

حسد، بدن را فرسوده و علیل می کند.

غررالحکم، ح ۹۴۳

حدیث - ۳۴۳

امام علیعليه‌السلام فرمودند:

لا لِباسَ أجمَلُ مِنَ السَّلامَةِ؛

هیچ لباسی زیباتر از سلامتی نیست.

(عیون الحکم والمواعظ، ح ۹۸۹۱)

حدیث - ۳۴۴

امیر المؤمنینعليه‌السلام فرمودند:

صِحَّه الجَسَدِ مِن قِلّه الحَسَدی

سلامت بدن نشانه کمی حسد است.

(جهاد با نفس، ح ۵۵۳)

حدیث - ۳۴۵

امام صادقعليه‌السلام فرمودند:

الـرغبه فـی الـدنیـا تـورث الغم و الحزن والزهـد فـی الدنیا راحه القلب و البـدن.

رغبت و تمایل به دنیا مایه غم و اندوه و زهد و بـی میلی به دنیا سبب راحتی قلب و بدن است.

(تحف العقول، ص ۳۵۸)

حدیث - ۳۴۶

امام صادقعليه‌السلام :

اَلرَّضاعُ واحِدٌ وَ عِشْرونَ شَهْرا، فَما نَقَصَ فَهُوَ جَورٌ عَلَی الصَّبیِّ ؛

شیرخواری ، ۲۱ ماه است پس هر چه کم شود ، ظلم بر کودک است

کافی ، ج ۶، ص ۴۰، ح ۳

حدیث - ۳۴۷

امام رضاعليه‌السلام :

لا تَقْرَبِ النِّساءَ فی اَوَّلِ اللَّیْلِ لا شِتاءً وَ لا صَیْفا وَ ذلِکَ اَنَّ الْمَعِدَةَ وَ الْعُروقَ تَـکونُ مُمْتَلِئَةً وَ هُوَ غَیْرُ مَحْمودٍ ، یُتَخَوَّفُ مِنْهُ الْقولَنْجُ وَ الفالِجُ ، وَ الْلَّقْوَةُ وَ النِّقرِسُ ، وَ الْحَصاةُ وَ التَّقْطیرُ ، وَ الْفَتْقُ وَ ضَعْفُ الْبَصَرِ وَ الدِّماغِ. فَاِذا اُریدَ ذلِکَ فَلْیَکُنْ فی آخِرِ اللَّیْلِ؛ فَاِنَّهُ اَصَحُّ لِلْبَدَنِ ، وَ اَرْجی لِلْوَلَدِ ، وَ اَذْکی لِلْعَقْلِ فِی الْوَلَدِ الَّذی یُقْضی بَیْنَهُما؛

آغاز شب ، چه در زمستان و چه در تابستان ، با زنان آمیزش مکن ، این بدان جهت است که معده و رگ‌ها پُرند و این وضعیت مناسبی [برای آمیزش] نیست و بیم قولنج و فلج و لقوه چانه و نِقرس و سنگ [کلیه [و تقطیر (چکایش) بول وفتق و ضعف در بینایی و ذهن می‌رود پس اگر قصد آمیزش دارد ، باید در پایان شب انجام دهد، که برای بدن ، صحت‌افزاتر و برای فرزنددار شدن امیدبخش‌تر و برای باهوش شدن فرزندی که در این میان پدید می‌آید ، بهتر است

طب الامام الرضاعليه‌السلام ، ص ۶۴.

حدیث - ۳۴۸

پیامبرصلى‌الله‌عليه‌وآله‌وسلم وسلم :

مَنْ قَلَّمَ اَظفارَهُ یَوْمَ الجُمُعَةِ یَزیدُ فی عُمُرِهِ و مالِهِ؛

هر کس در روز جمعه ناخن‌هایش را کوتاه کند، عمر و مالش زیاد می‌شود.

جامع الأخبار ، ص ۳۳۳

حدیث - ۳۴۹

پیامبرصلى‌الله‌عليه‌وآله‌وسلم :

مَنْ اَرادَ الْـبَقاءَ و لا بَقاءَ: فَلْیُباکِرِ الْغَداءَ وَلْیُجَوِّدِ الْحِذاءَ وَلْیُخَفَّفِ الرِّداءَ وَلْیُقِلَّ مُجامَعَةَ النِّساءِ. قیلَ یا رَسولَ اللّه‌ِ وَ ما خِفَّةُ الرِّداءِ؟ قالَ: قِلَّةُ الدَّیْنَ ؛

هر کس ماندگاری می‌خواهد و البته ماندگاری [ابدی] وجود ندارد باید صبحانه را زودتر بخورد، کفش مناسب بپوشد، ردای (بالاپوش) خود را سبک کند و کمتر با زنان بیامیزد. پرسیدند: ای پیامبر خدا! سبک بودن رَدا به چیست؟ فرمودند: به کم بودنِ بدهی.

من لایحضره الفقیه ، ج ۳، ص ۵۵۵، ح ۴۹۰۲

حدیث - ۳۵۰

امام صادقعليه‌السلام :

اِغْسِلُوا اَیْدیَکُمْ قَبْلَ الطَّعامِ وَ بَعْدَهُ فَاِنَّهُ یَنْفِی الْفَقْرَ وَ یَزیدُ فِی الْعُمُرِ؛

دست‌هایتان را قبل و بعد از غذا خوردن بشویید، که فقر را می‌بَرَد و بر عمر می‌افزاید.

محاسن ، ج ۲، ص ۲۰۲، ح ۱۵۹۴

حدیث - ۳۵۱

پیامبر خداصلى‌الله‌عليه‌وآله‌وسلم :

أجمِروهَا [المَساجِدَ] فی کُلِّ سَبعَةِ أیّامٍ

هر هفته ، مسجدها را با بوی خوش ، بخور دهید

بحار الأنوار : ج۸۳ ص ۳۴۹ ح ۲

بیماریها، دارو و روش درمان

حدیث - ۱

الإمام الصادقعليه‌السلام :

المَحمومُ یُغسَلُ لَهُ السَّویقُ ثَلاثَ مَرّاتٍ ویُعطاهُ ؛ فَإِنَّهُ یَذهَبُ بِالحُمّی ، ویُنَشِّفُ المِرارَ وَالبَلغَمَ ، ویُقَوِّی السّاقَینِ

امام صادقعليه‌السلام :

به تبدار ، سه بار سویق شسته شده ، داده می‌شود این ، تب را می‌بَرَد ، تلخه و بلغم را می‌خشکانَد و ساق پاها را تقویت می‌کند

مستدرک الوسائل ، جلد ۱۶ ، صفحه ۳۳۷ ، حدیث - ۲۰۰۷۷ دانش نامه احادیث پزشکی : ۱ / ۵۶۶

حدیث - ۲

امام کاظمعليه‌السلام :

أطعِمُوا المَحمومَ لَحمَ القِباجِ ؛ فَإِنَّهُ یُقَوِّی السّاقَینِ ، ویَطرُدُ الحُمّی طَرداً

به تبدار ، گوشت کبک بخورانید ؛ چرا که پاها را نیرو می‌دهد و تب را کاملاً دور می‌کند

بحارالأنوار ، جلد ۶۵ ، صفحه ۴۳ ، حدیث - ۱ دانش نامه احادیث پزشکی : ۱ / ۵۶۶

حدیث - ۳

الإ مام الرضاعليه‌السلام :

الماءُ المُسَخَّنُ إذا غَلَّیتَهُ سَبعَ غَلَیاتٍ وقَلَبتَهُ مِن إناءٍ إلی إناءٍ ، فَهُوَ یَذهَبُ بِالحُمّی ، ویُنزِلُ القُوَّةَ فِی السّاقَینِ وَالقَدَمَینِ

امام رضاعليه‌السلام :

آب گرم ، چنانچه آن را هفت جوش بجوشانی و از ظرفی به ظرف دیگر درآوری ، تب را می‌بَرَد و نیرو را به ساق پاها و قسمت پایین‌تر از مچ ، سرازیر می‌کند

بحار الأنوار ، جلد ۶۶ ، صفحه ۴۵۱ ، حدیث - ۱۶ دانش نامه احادیث پزشکی : ۱ / ۵۶۶

حدیث - ۴

امام علیعليه‌السلام :

مَن کَتَمَ الأطِبّاءَ مَرَضَهُ خانَ بَدَنَهُ

کسی که بیماری خود را از پزشکان پوشیده بدارد ، به بدن خود خیانت کرده‌است

غرر الحکم : ۸۵۴۵

حدیث - ۵

امام علیعليه‌السلام :

مَن کَتَمَ مَکنونَ دائهِ عَجَزَ طَبیبُهُ عَن شِفائهِ

کسی که درد نهفته خود را کتمان کند ، طبیبش را از درمان خویش ناتوان سازد

غرر الحکم : ۸۶۱۲

حدیث - ۶

رسول اللّهصلى‌الله‌عليه‌وآله‌وسلم :

مِن کُنوزِ البِرِّ کِتمانُ المَصائِبِ ، وَالأَمراضِ ، وَالصدَّقَةِ

پیامبر خداصلى‌الله‌عليه‌وآله‌وسلم :

یکی از گنج‌های نیکی ، پوشیده داشتن مصیبت‌ها ، بیماری‌ها و صدقه است

کنز العمّال ، جلد ۳ ، صفحه ۲۹۹ ، حدیث - ۶۶۴۳ ، دانش نامه احادیث پزشکی : ۱ / ۱۶۲

حدیث - ۷

الإمام علیّعليه‌السلام :

إخفاءُ الفاقَةِ وَالأَمراضِ مِنَ المُرُوَّةِ

امام علیعليه‌السلام :

پوشیده داشتن تهی‌دستی و بیماری‌ها از مردانگی است

غرر الحکم ، حدیث - ۱۱۴۶ ، دانش نامه احادیث پزشکی : ۱ / ۱۶۶

حدیث - ۸

رسول اللهصلى‌الله‌عليه‌وآله‌وسلم :

لِلمَریضِ أربَعُ خِصالٍ : یُرفَعُ عَنهُ القَلَمُ ، ویَأمُرُ اللّه‌ُ المَلَکَ یَکتُبُ لَهُ‌کُلَّ فَضلٍ کانَ یَعمَلُهُ فی صِحَّتِهِ ، ویَتَتَبَّعُ مَرَضُهُ کُلَّ عُضوٍ فی جَسَدِهِ فَیَستَخرِجُ ذُنوبَهُ مِنهُ ، فَإِن ماتَ ماتَ مَغفوراً لَهُ ، وإن عاشَ عاشَ مَغفوراً لَهُ

پیامبر خداصلى‌الله‌عليه‌وآله‌وسلم :

برای بیمار ، چهار ویژگی است : قلمِ تکلیف از او برداشته می‌شود ؛ خداوند به فرشته فرمان می‌دهد همه پاداش آنچه را در دوران تن‌درستی خویش انجام می‌داده است ، بنویسید ؛ بیماری وی بر همه اندام‌هایش گذر می‌کند و گناهانش را از آن بیرون می‌برد پس اگر بمیرد ، آمرزیده‌شده می‌میرد و اگر زنده بماند ، آمرزیده‌شده زندگی می‌کند

بحارالأنوار ، جلد ۸۱ ، صفحه ۱۸۴ ، حدیث - ۳۵ دانش نامه احادیث پزشکی : ۱ / ۱۵۶

حدیث - ۹

الإمام الباقرعليه‌السلام :

إنَّ اللّه‌َ عز و جل إذا کانَ مِن أمرِهِ أن یُکرِمَ عَبداً ولَهُ ذَنبٌ ؛ اِبتَلاهُ بِالسُّقمِ

امام باقرعليه‌السلام :

آن‌گاه که خداوند عز و جل اراده کرده باشد بنده‌ای را که گناهی دارد ، گرامی بدارد ، وی را به بیماری گرفتار می‌سازد

بحارالأنوار ، جلد ۸۱ ، صفحه ۱۹۸ ، حدیث - ۵۴ دانش نامه احادیث پزشکی : ۱ / ۱۵۰

حدیث - ۱۰

رسول اللّهصلى‌الله‌عليه‌وآله‌وسلم :

عَجِبتُ مِنَ المُؤمِنِ وجَزَعِهِ مِنَ السُّقمِ ، ولَو یَعلَمُ ما لَهُ فِی السُّقمِ مِنَ الثَّوابِ ؛ لَأَحَبَّ ألاّ یَزالَ سَقیماً حَتّی یَلقی رَبَّهُ عز و جل

پیامبر خداصلى‌الله‌عليه‌وآله‌وسلم :

از مؤمن و این که از بیماری بی‌تابی کند ، در شگفتم اگر او می‌دانست که در بیماری چه پاداشی دارد ، دوست داشت پیوسته بیمار باشد تا آن هنگام که به لقای پروردگار خویش پیوندد

بحارالأنوار ، جلد ۸۱ ، صفحه ۲۰۶ ، حدیث - ۱۲ دانش نامه احادیث پزشکی : ۱ / ۱۵۰

حدیث - ۱۱

رسول اللهصلى‌الله‌عليه‌وآله‌وسلم :

لَو یَعلَمُ المُؤمِنُ حالَهُ فِی السُّقمِ ، ماأحَبَّ أن یُفارِقَ السُّقمَ أبَداً

پیامبر خداصلى‌الله‌عليه‌وآله‌وسلم :

اگر مؤمن از حال خویش در ناتن‌درستی آگاه بود ، هرگز دوست نداشت که از این ناتن‌درستی جدا شود

إرشاد القلوب ، صفحه ۴۲ دانش نامه احادیث پزشکی : ۱ / ۱۵۰

حدیث - ۱۲

رسول اللهصلى‌الله‌عليه‌وآله‌وسلم :

المَرضی أحِبّاءُ اللّه‌ِ

پیامبر خداصلى‌الله‌عليه‌وآله‌وسلم :

بیماران ، دوستان خدایند

الفردوس ، جلد ۳ ، صفحه ۱۵۷ ، حدیث - ۴۴۲۴ عن دانش نامه احادیث پزشکی : ۱ / ۱۴۸

حدیث - ۱۳

رسول اللهصلى‌الله‌عليه‌وآله‌وسلم :

الأَمراضُ هَدایا مِنَ اللّه‌ِ عز و جل لِلعَبدِ ، فَأَحَبُّ العِبادِ إلَی اللّه‌ِ أکثَرُهُم هَدِیَّةً

پیامبر خداصلى‌الله‌عليه‌وآله‌وسلم :

بیماری ، هدیه‌هایی از جانب خداوند عز و جل به بنده است. پس محبوب‌ترینِ بندگان نزد خداوند ، کسی است که بیشترین هدیه به وی رسیده باشد

الفردوس ، جلد ۱ ، صفحه ۱۲۳ ، حدیث - ۴۲۲ عن أبی اُمامة دانش نامه احادیث پزشکی : ۱ / ۱۴۸

حدیث - ۱۴

الامام الصادقعليه‌السلام

فی دُعائِهِ لَمَّا اشتَکی : اللّهُمَّ اجعَلهُ أدَباً لا غَضَباً

امام صادقعليه‌السلام

در دعای خویش آن هنگام که بیمار شده بودند: خداوندا! این را نه [نشان] غضب ، بلکه [مایه] ادب قرار ده

بحارالأنوار ، جلد ۹۵ ، صفحه ۱۸ ، حدیث - ۱۸ دانش نامه احادیث پزشکی : ۱ / ۱۴۰

حدیث - ۱۵

إنَّ الرَّجُلَ لَیَکونُ لَهُ الدَّرَجَةُ عِندَاللّه‌ِ لایَبلُغُها بِعَمَلِهِ ؛ حَتّی یُبتَلی بِبَلاءٍ فی جِسمِهِ ، فَیَبلُغُها بِذلِکَ

پیامبر خداصلى‌الله‌عليه‌وآله‌وسلم :

انسان ، گاه دارای مرتبه‌ای در پیشگاه خداوند است که با عمل خویش ، بدان نمی‌رسد تا آن هنگام که به ابتلای در جسم خود ، آزموده شود و بدین واسطه ، بدان مرتبت برسد

کنز العمّال ، جلد ۳ ، صفحه ۳۳۵ ، حدیث - ۶۸۲۲ دانش نامه احادیث پزشکی : ۱ / ۱۴۸

حدیث - ۱۶

رسولُ اللّهصلى‌الله‌عليه‌وآله‌وسلم :

المَریضُ تَحاتُّ خَطایاهُ کَما یَتَحاتُّ وَرَقُ الشَّجَرِ

پیامبر خداصلى‌الله‌عليه‌وآله‌وسلم :

گناهان شخص بیمار ، همچون برگ درخت ، می‌ریزد

الترغیب والترهیب : ۴ / ۲۹۳ / ۵۶ منتخب میزان الحکمة : ۵۱۰

حدیث - ۱۷

رسول اللهصلى‌الله‌عليه‌وآله‌وسلم :

ساعاتُ الوَجَعِ ، یُذهِبنَ ساعاتِ الخَطایا

پیامبر خداصلى‌الله‌عليه‌وآله‌وسلم :

لحظه‌های درد ، [آثار ] لحظه‌های گناه را از میان می‌برد

بحار الأنوار ، جلد ۶۷ ، صفحه ۲۴۴ ، حدیث - ۸۳، دانش نامه احادیث پزشکی : ۱ / ۱۴۰

حدیث - ۱۸

رسول اللهصلى‌الله‌عليه‌وآله‌وسلم :

إنَّ المُؤمِنَ لا یُؤجَرُ فی مَرَضِهِ ، ولکِن یُکَفَّرُ عَنهُ

پیامبر خداصلى‌الله‌عليه‌وآله‌وسلم :

مؤمن در بیماری‌اش پاداش داده نمی‌شود ؛ امّا گناه او فرو پوشانده می‌شود

کنز العمّال ، جلد ۳ ، صفحه ۳۱۲ ، حدیث - ۶۷۱۱ ، دانش نامه احادیث پزشکی : ۱ / ۱۴۰

حدیث - ۱۹

رسول اللهصلى‌الله‌عليه‌وآله‌وسلم :

إنَّ المُؤمِنَ إذا أصابَهُ السُّقمُ ، ثُمَّ أعفاهُ اللّه‌ُ مِنهُ ، کانَ کَفّارَةً لِما مَضی مِن ذُنوبِهِ ومَوعِظَةً لَهُ فیما یَستَقبِلُ

پیامبر خداصلى‌الله‌عليه‌وآله‌وسلم :

انسان مؤمن ، چون بیماری به وی برسد و خداوند ، او را عافیت دهد ، این بیماری ، کفّاره گناهان گذشته او و مایه اندرز برای آینده اوست

کنز العمّال ، جلد ۳ ، صفحه ۳۰۷ ، حدیث - ۶۶۸۶ دانش نامه احادیث پزشکی : ۱ / ۱۴۰

حدیث - ۲۰

رسول اللهصلى‌الله‌عليه‌وآله‌وسلم :

إنَّ اللّه‌َ لَیَبتَلی عَبدَهُ بِالسُّقمِ ، حَتّی یُکَفِّرَ ذلِکَ عَنهُ کُلَّ ذَنبٍ

پیامبر خداصلى‌الله‌عليه‌وآله‌وسلم :

خداوند ، گاه بنده خویش را به ناتن‌درستی گرفتار می‌کند تا این ناتن‌درستی ، کفّاره هر گناه وی شود

کنز العمّال ، جلد ۳ ، صفحه ۳۳۵ ، حدیث - ۶۸۲۰ دانش نامه احادیث پزشکی : ۱ / ۱۴۲

حدیث - ۲۱

رسول اللهصلى‌الله‌عليه‌وآله‌وسلم :

إذا رَأَیتُمُ الرَّجُلَ ألَمَّ اللّه‌ُ بِهِ الفَقرَ وَالمَرَضَ ؛ فَإِنَّ اللّه‌َ تَعالی یُریدُ أن یُصافِیَهُ

پیامبر خداصلى‌الله‌عليه‌وآله‌وسلم :

چون کسی را دیدید که خداوند ، او را به ناداری و بیماری در میان گرفته ، [بدانید که] خداوند متعال ، اراده کرده است که او را پاک کند

کنز العمّال ، جلد ۶ ، صفحه ۴۷۲ ، حدیث - ۱۶۶۰۲ دانش نامه احادیث پزشکی : ۱ / ۱۴۴

حدیث - ۲۲

الإمام علیّعليه‌السلام :

إذَا ابتَلَی اللّه‌ُ عَبداً أسقَطَ عَنهُ مِنَ الذُّنوبِ بِقَدرِ عِلَّتِهِ

امام علیعليه‌السلام :

اگر خداوند ، بنده‌ای را گرفتار [بیماری] سازد ، به اندازه بیماری‌اش از گناهان او فرو می‌کاهد

دعائم الإسلام ، جلد ۱ ، صفحه ۲۱۸ ، بحارالأنوار ، جلد ۸۱ ، صفحه ۱۷۶ ، حدیث - ۱۳ دانش نامه احادیث پزشکی : ۱ / ۱۴۶

حدیث - ۲۳

الإمام زین العابدینعليه‌السلام

لِمَریضٍ قَد بَرَأَ: یَهنِئُکَ الطَّهورُ مِنَ الذُّنوبِ ، إنَّ اللّه‌َ قَد ذَکَرَکَ فَاذکُرهُ ، وأقالَکَ فَاشکُرهُ

امام سجّادعليه‌السلام

خطاب به بیماری که بهبود یافته بود: پاک شدن از گناهان ، بر تو مبارک باد! خداوند ، تو را یاد کرده است او را یاد کن ، و از تو درگذشته است او را سپاس گوی

تحف العقول ، صفحه ۲۸۰ ، بحارالأنوار ، جلد ۷۸ ، صفحه ۱۳۸ ، حدیث - ۱۰، دانش نامه احادیث پزشکی : ۱ / ۱۴۶

حدیث - ۲۴

الإمام علیّعليه‌السلام

- فی المَرأَةِ یَموتُ وَلَدُها فی بَطنِها فَیُتَخَوَّفُ عَلَیها -: لا بَأسَ أن یَدخُلَ الرَّجُلُ یَدَهُ فَیُقَطِّعَهُ ، إذا لَم تَرفَق بِهِ النِّساءُ

امام علیعليه‌السلام

درباره زنی که فرزندش در شکمش می‌میرد و آن‌گاه ، بیم جان خود او می‌رود -: اشکال ندارد که مردی دست خویش را به درون [رَحِم] ببرد و بچّه را قطعه قطعه کند ، البته اگر زنان را یارای این کار نباشد

الکافی ، جلد ۳ ، صفحه ۲۰۶ ، حدیث - ۲ ، تهذیب الأحکام ، جلد ۱ ، صفحه ۳۴۴ ، حدیث - ۱۷۶

حدیث - ۲۵

رسول اللهصلى‌الله‌عليه‌وآله‌وسلم :

مَن تَطَبَّبَ ولَم یَکُن بِالطِّبِّ مَعروفاً ، فَأَصابَ نَفساً فَما دونَها ، فَهُوَ ضامِنٌ

پیامبر خداصلى‌الله‌عليه‌وآله‌وسلم :

هر کس در حالی که به طبابت شناخته شده نیست ، عهده‌دار آن گردد و موجب فوت کسی یا صدمه‌ای کمتر از آن شود ، ضامن است

کنز العمّال ، جلد ۱۰ ، صفحه ۳۲ ، حدیث - ۲۸۲۲۲ دانش نامه احادیث پزشکی : ۱ / ۶۸

حدیث - ۲۶

الإمام زین العابدینعليه‌السلام :

مَن لَم یُعرَف داؤُهُ ، أفسَدَهُ دَواؤُهُ

امام سجّادعليه‌السلام :

کسی که بیماری‌اش تشخیص داده نشود ، دارویش او را تباه می‌سازد

بحار الأنوار ، جلد ۷۸ ، صفحه ۱۶۰ ، حدیث - ۲۱ دانش نامه احادیث پزشکی : ۱ / ۶۸

حدیث - ۲۷

امیر المؤمنین علیٌّعليه‌السلام :

مَن تَطَبَّبَ أو تَبَیطَرَ فَلْیَأخُذِ البَراءةَ مِن وَلِیِّهِ، وإلاّ فهُو لَهُ ضامِنٌ

امام علیعليه‌السلام :

طبیب و دامپزشک هنگام مداوای مریض یا حیوان ، باید از سرپرست (مریض) و صاحب آن (حیوان) برائت نامه (و اجازه) بگیرد و گرنه در قبال (صدمه دیدن یا تلف شدن مال و جان) او ضامن است

مستدرک الوسائل: ۱۴ / ۳۷ / ۱۶۰۳۸ منتخب میزان الحکمه : ۳۴۰

حدیث - ۲۸

الإمام الرضاعليه‌السلام :

مَن أرادَ دَفَعَ الزُّکامِ فِی الشِّتاءِ أجمَعَ ، فَلیَأکُل کُلَّ یَومٍ ثَلاثَ لُقَمِ شَهدٍ .

وَلیَشُمَّ النَّرجِسَ ؛ فَإِنَّهُ یَأمَنُ الزُّکامَ ، وکَذلِکَ الحَبَّةُ السَّوداءُ

وإذا جاءَ الزُّکامُ فِی الصَّیفِ ، فَلیَأکُل کُلَّ یَومٍ خِیارَةً واحِدَةً ، وَلیَحذَرِ الجُلوسَ فِی الشَّمسِ

امام رضاعليه‌السلام :

هر کس می‌خواهد در همه زمستان از زکام ایمن بماند ، هر روز ، سه لقمه عسل با موم آن بخورد . و نرگس ببوید ؛ چرا که از زکام ، ایمنی می‌دهد سیاه‌دانه نیز چنین است

امّا اگر زکام در تابستان پیش آید ، در هر روز ، یک خیار بخورد و از نشستن در آفتاب ، خودداری ورزد

طبّ الإمام الرضاعليه‌السلام ، صفحه ۳۷ وص ۳۸ ، بحار الأنوار ، جلد ۶۲ ، صفحه ۳۲۴ دانش نامه احادیث پزشکی : ۱ / ۳۳۴

حدیث - ۲۹

رسول اللهصلى‌الله‌عليه‌وآله‌وسلم :

ما مِن إنسانٍ إلاّ وفی رَأسِهِ عِرقٌ مِنَ الجُذامِ ، فَیَبعَثُ اللّه‌ُ عَلَیهِ الزُّکامَ فَیُذیبُهُ، وإذا وَجَدَ أحَدُکُم فَلیَدَعهُ ولا یُداویهِ ، حَتّی یَکونَ اللّه‌ُ یُداویهِ

پیامبر خداصلى‌الله‌عليه‌وآله‌وسلم :

هیچ انسانی نیست ، مگر این که در سرِ او رگی از جذام هست پس خداوند ، زکام را به نابودی آن بر می‌انگیزد و زکام آن را می‌سوزانَد هر گاه کسی از شما زکام یافت ، آن را واگذارد و درمان نکند ، تا آن که خداوند خود ، آن را درمان سازد

کنز العمّال ، جلد ۱۰ ، صفحه ۵۴ ، حدیث - ۲۸۳۳۴ دانش نامه احادیث پزشکی : ۱ / ۵۰۴

حدیث - ۳۰

لَولا ثَلاثٌ فِی ابنِ آدَمَ ما طَأطَأَ رَأسَهُ شَیءٌ : المَرَضُ ، وَالفَقرُ ، وَالمَوتُ ، کُلُّهُم فیهِ ، وإنَّهُ مَعَهُنَّ لَوَثّابٌ !

پیامبر خداصلى‌الله‌عليه‌وآله‌وسلم :

اگر سه چیز در آدمیزاد نبود ، هیچ چیز سرِ او را فرو نمی‌آورد : بیماری ، تهی‌دستی و مرگ اینها همه در انسان هست و با این حال ، انسان ، همچنان گستاخ است

بحارالأنوار ، جلد ۷۲ ، صفحه ۵۳ ، حدیث - ۸۲ دانش نامه احادیث پزشکی : ۱ / ۱۳۸

حدیث - ۳۱

امام علیعليه‌السلام :

لا رَزِیَّةَ أعظَمُ مِن دَوامِ سُقمِ الجَسَدِ

مصیبتی سخت‌تر از استمرار ناتن‌درستی نیست

غرر الحکم ، حدیث - ۱۰۷۲۶ ، دانش نامه احادیث پزشکی : ۱ / ۱۳۴

حدیث - ۳۲

الإمام الرضاعليه‌السلام :

إنَّ اللّه‌َ عز و جل لَم یَبتَلِ البَدَنَ بِداءٍ ؛ حَتّی جَعَلَ لَهُ دَواءً یُعالَجُ بِهِ ، ولِکُلِّ صِنفٍ مِنَ الدّاءِ صِنفٌ مِنَ الدَّواءِ ، وتَدبیرٌ ونَعتٌ

امام رضاعليه‌السلام :

خداوند عز و جل بدن را به هیچ بیماری‌ای گرفتار نساخت ، مگر آن هنگام که برایش دارویی قرارداد که بدان ، درمان شود ؛ و برای هر نوع دردی ، نوعی درمان است و چاره‌ای و نسخه‌ای

بحار الأنوار ، جلد ۶۲ ، صفحه ۳۰۹ ، دانش نامه احادیث پزشکی : ۱ / ۴۸