شبکه فرهنگی الحسنین (علیهما السلام)

حدیث - ۳۳

امیر المؤمنین علیٌّعليه‌السلام :

لِکُلِّ حَیٍّ داءٌ ، لِکُلِّ عِلَّةٍ دَواءٌ

امام علیعليه‌السلام :

هر زنده‌ای را دردی هست و هر بیماری‌ای را درمانی است

غرر الحکم ، حدیث - ۷۲۷۴ و ۷۲۷۵ ، دانش نامه احادیث پزشکی : ۱ / ۴۸

حدیث - ۳۴

رسول اللّهصلى‌الله‌عليه‌وآله‌وسلم :

لِکُلِّ داءٍ دَواءٌ ، فَإِذا اُصیبَ دَواءُ الدّاءِ بَرَأَ بِإِذنِ اللّه‌ِ عز و جل

پیامبر خداصلى‌الله‌عليه‌وآله‌وسلم :

هر دردی را درمانی است پس چون دارو به درد برسد ، به اذن خداوند عز و جل بهبود یابد

کنز العمّال ، جلد ۱۰ ، صفحه ۶ ، حدیث - ۲۸۰۸۶ ؛ بحار الأنوار ، جلد ۶۲ ، صفحه ۷۶ دانش نامه احادیث پزشکی : ۱ / ۴۶

حدیث - ۳۵

الإمامُ الباقرُعليه‌السلام :

الجَسَدُ إذا لم یَمرَضْ‌أشِرَ ، ولا خَیرَ فی جَسَدٍ یَأشَرُ

امام باقرعليه‌السلام :

جسم اگر بیمار نشود، سرمست می‌شود و در بدنی که به بیماری دچار نشود و سرمست شود ، خیری نیست

مشکاة الأنوار : ۲۸۰ منتخب میزان الحکمه: ۵۱۲

حدیث - ۳۶

الإمام علیّعليه‌السلام :

المَریضُ فی سِجنِ اللّه‌ِ - مالَم یَشکُ إلی عُوّادِهِ - تُمحی سَیِّئاتُهُ

امام علیعليه‌السلام :

بیمار ، تا آن هنگام که نزد عیادت‌کنندگان خویش شِکوه نکرده ، در زندان خداوند است و گناهانش محو می‌شوند

بحارالأنوار ، جلد ۸۱ ، صفحه ۲۱۱ ، حدیث - ۲۹ دانش نامه احادیث پزشکی : ۱ / ۱۷۰

حدیث - ۳۷

امیر المؤمنین علیٌّعليه‌السلام :

مَن کَتَمَ وَجَعا أصابَهُ ثلاثةَ أیّامٍ مِن النّاسِ وشَکا إلَی اللّه ، کانَ حَقّا علَی اللّه أن یُعافِیَهُ مِنهُ

امام علیعليه‌السلام :

هر کس دردی را که به او رسیده‌است ، سه روز از مردم پنهان بدارد و به خدا شکایت بَرَد ، بر خداست که او را از آن درد بهبود بخشد

الخصال : ۶۳۰ / ۱۰

حدیث - ۳۸

رسول اللّهصلى‌الله‌عليه‌وآله‌وسلم :

یُکتَبُ أنینُ المَریضِ ، فَإِن کانَ صابِراً کُتِبَ حَسَناتٍ ، وإن کانَ جَزِعاً کُتِبَ هَلوعاً لا أَجرَ لَهُ

پیامبر خداصلى‌الله‌عليه‌وآله‌وسلم :

ناله بیمار ، نوشته می‌شود پس اگر شکیبا باشد ، [این ناله ] حسنه نوشته می‌شود و اگر بی‌تاب باشد ، ناشکیبا و بی‌پاداش نوشته می‌شود

کنز العمّال ، جلد ۳ ، صفحه ۳۱۱ ، حدیث - ۶۷۰۶ ، دانش نامه احادیث پزشکی : ۱ / ۱۶۸

حدیث - ۳۹

رسول اللهصلى‌الله‌عليه‌وآله‌وسلم :

مَن مَرِضَ یَوماً ولَیلَةً فَلَم یَشکُ إلی عُوّادِهِ ، بَعَثَهُ اللّه‌ُ عز و جل یَومَ القِیامَةِ مَعَ خَلیلِهِ إبراهیمَ خَلیلِ الرَّحمنِعليه‌السلام ، حَتّی یَجوزَ الصِّراطَ کَالبَرقِ اللاّمِعِ

پیامبر خداصلى‌الله‌عليه‌وآله‌وسلم :

هر کس یک شبانه روز بیمار شود و نزد عیادت‌کنندگانش شکوه نکند ، خداوند ، او را در روز قیامت ، با خلیل خویش ، ابراهیم خلیل الرحمان ، برمی‌انگیزد ، تا به‌سان برقی پُردرخشش ، از صراط بگذرد

بحارالأنوار ، جلد ۸۱ ، صفحه ۱۷۷ ، حدیث - ۱۷ دانش نامه احادیث پزشکی : ۱ / ۱۷۰

حدیث - ۴۰

رسول اللهصلى‌الله‌عليه‌وآله‌وسلم :

قالَ اللّه‌ُ عز و جل : مَن مَرِضَ ثلاثا فلَم یَشکُ إلی أحَدٍ مِن عُوّادِهِ أبدَلتُهُ لَحما خَیرا مِن لَحمِهِ ودَما خَیرا مِن دَمهِ ، فإن عافَیتُهُ عافَیتُهُ ولا ذَنبَ لَهُ ، وإن قَبَضتُهُ قَبَضتُهُ إلی رَحمَتی

پیامبر خداصلى‌الله‌عليه‌وآله‌وسلم :

خداوند عز و جل فرمود : هر که سه روز بیمار شود و از آن به هیچ یک از عیادت کنندگانش شکوه نکند ، گوشت و خونی بهتر از آن گوشت و خونی که دارد جایگزینش کنم پس ، اگراو را عافیت بخشم ، عافیتی بدون گناهش دهم و اگر جانش را بستانم ، او را به جوار رحمت خود برم

الکافی : ۳ / ۱۱۵ / ۱

حدیث - ۴۱

الإمامُ الکاظمُعليه‌السلام :

إذا مَرِضَ المؤمنُ أوحَی اللّه‌ُ عز و جل إلی صاحِبِ الشِّمالِ : لا تَکتُبْ علی عَبدی مادامَ فی حَبسی ووَثاقی ذَنبا ویُوحی إلی صاحِبِ الَیمینِ أنِ اکتُبْ لِعَبدی ما کُنتَ تَکتُبُهُ فی صِحَّتِهِ مِن الحَسَناتِ

امام کاظمعليه‌السلام :

هرگاه مؤمن بیمار شود ، خداوند عز و جل به فرشته دست چپ او وحی فرماید که برای بنده‌ام ، تا زمانی که در زندان و بند من است ، گناهی منویس و به فرشته دست راست او وحی می‌فرماید که همان حسناتی را که در زمان سلامتی بنده‌ام می‌نوشتی ، برایش بنویس

الکافی : ۳ / ۱۱۴ / ۷

حدیث - ۴۲

امام صادقعليه‌السلام :

المَعروفُ زکاةُ النِّعَمِ ، والشَّفاعةُ زکاةُ الجاهِ ، والعِلَلُ زکاةُ الأبدانِ ،والعَفوُ زَکاةُ الظَّفَرِ ، وما أدّیتَ زکاتَهُ فهُو مَأمونُ السَّلْبِ

نیکی ، زکات نعمتهاست و وساطت کردن ، زکات مقام و موقعیت ، و بیماریها زکات بدنها ، و گذشت زکات پیروزی ، و هر چیزی که زکاتش را بدهی ، از خطر نابودی در امان است

بحار الأنوار : ۷۸ / ۲۶۸ / ۱۸۲

حدیث - ۴۳

الامام علیعليه‌السلام

فی المَرَضِ یُصیبُ‌الصَّبِیَّ: کفّارةٌ لوالِدَیهِ

امام علیعليه‌السلام

دربـاره بـیـماری کودکان فرمودند : کفاره گناهان پدر و مادر آنهاست

بحار الأنوار : ۸۱ / ۱۸۶ / ۴۰

حدیث - ۴۴

پیامبر خداصلى‌الله‌عليه‌وآله‌وسلم :

حُمّی لیلةٍ کَفّارةُ سَنَةٍ

یک شب تب داشتن ، کفاره یک سال (گناه) است

بحار الأنوار : ۸۱ / ۱۸۶ / ۳۹

حدیث - ۴۵

کانَ رَسولُ اللّه‌ِصلى‌الله‌عليه‌وآله‌وسلم لا یَتَداوی مِنَ الزُّکامِ ، ویَقولُ : «ما مِن أحَدٍ إلاّ وبِهِ عِرقٌ مِنَ الجُذامِ ، فَإِذا أصابَهُ الزٌکامُ قَمَعَهُ»

امام صادقعليه‌السلام :

پیامبر خدا ، زکام را درمان نمی‌کردند و می‌فرمودند: «هیچ کس نیست که رگی از جذام در او نباشد ؛ و چون زکام به شخص برسد ، این رگ را درهم می‌کوبد»

الکافی ، جلد ۸ ، صفحه ۳۸۲ ، حدیث - ۵۷۹ ، بحار الأنوار ، جلد ۶۲ ، صفحه ۱۸۵ ، حدیث - ۸ دانش نامه احادیث پزشکی : ۱ / ۳۳۲

حدیث - ۴۶

رسول اللهصلى‌الله‌عليه‌وآله‌وسلم :

الزُّکامُ جُندٌ مِن جُنودِ اللّه‌ِ عز و جل ، یَبعَثُهُ اللّه‌ُ عز و جل عَلَی الدّاءِ فَیُزیلُهُ

پیامبر خداصلى‌الله‌عليه‌وآله‌وسلم :

زُکام ، سربازی از سربازان خداوند عز و جل است که خدای عز و جل ، آن را به سرکوب درد بر می‌انگیزد و درد را از میان می‌بَرَد

بحار الأنوار ، جلد ۶۲ ، صفحه ۱۸۴ ، حدیث - ۵ دانش نامه احادیث پزشکی : ۱ / ۳۳۲

حدیث - ۴۷

رسول اللّهصلى‌الله‌عليه‌وآله‌وسلم :

العُنّابُ یَذهَبُ بِالحُمّی

پیامبر خداصلى‌الله‌عليه‌وآله‌وسلم :

عُنّاب ، تب را می‌برد

طبّ النبیّصلى‌الله‌عليه‌وآله‌وسلم ، صفحه ۹ ، بحار الأنوار ، جلد ۶۲ ، صفحه ۲۳۲ ، حدیث - ۱

حدیث - ۴۸

الإمام الرضاعليه‌السلام :

الهِندَباءُ شِفاءٌ مِن ألفِ داءٍ ، ما مِن داءٍ فی جَوفِ ابنِ آدَمَ إلاّ قَمَعَهُ الهِندَباءُ

امام رضاعليه‌السلام :

کاسنی ، درمان هزار درد است هیچ دردی در درون آدمی‌زاده نیست ، مگر این که کاسنی ، آن را در هم می‌کوبد

بحار الأنوار ، جلد ۶۶ ، صفحه ۲۰۹ ، حدیث - ۲۳ دانش نامه احادیث پزشکی : ۲ / ۵۰۴

حدیث - ۴۹

الإمام الصادقعليه‌السلام :

مَن باتَ وفی جَوفِهِ سَبعُ طاقاتٍ مِنَ الهِندَباءِ ، أمِنَ مِنَ القولَنجِ لَیلَتَهُ تِلکَ إن شاءَ اللّه‌ُ

امام صادقعليه‌السلام :

هر کس در حالی بخوابد که در درون او ، هفت تاکه کاسنی باشد ، به خواست خداوند ، آن شب از قولنج ، در امان است

بحار الأنوار ، جلد ۶۶ ، صفحه ۲۰۸ ، حدیث - ۱۵ دانش نامه احادیث پزشکی : ۲ / ۵۰۲

حدیث - ۵۰

الإمام الصادقعليه‌السلام :

مَن أحَبَّ أن یَکثُرَ ماؤُهُ ووَلَدُهُ ؛ فَلیُدمِن أکلَ الهِندَباءِ

امام صادقعليه‌السلام :

هر کس دوست دارد آب (منی) او و فرزندانش فراوان شود ، بر خوردن کاسنی ، مداومت ورزد

بحار الأنوار ، جلد ۶۶ ، صفحه ۲۰۷ ، حدیث - ۱۰ دانش نامه احادیث پزشکی : ۲ / ۵۰۴

حدیث - ۵۱

الإمام الصادقعليه‌السلام :

الغُبَیراءُ لَحمُهُ یُنبِتُ اللَّحمَ ، وعَظمُهُ یُنبِتُ العَظمَ ، وجِلدُهُ یُنبِتُ الجِلدَ ، ومَعَ ذلِکَ ؛ فَإِنَّهُ یُسَخِّنُ الکُلیَتَینِ ، ویَدبَغُ المَعِدَةَ ، وهُوَ أمانٌ مِنَ البَواسیرِ وَالتَّقتیرِ ، ویُقَوِّی السّاقَینِ ، ویَق مَعُ عِرقَ الجُذامِ

امام صادقعليه‌السلام :

سنجد ، گوشتش گوشت می‌رویانَد ، استخوانش استخوان را رشد می‌دهد و پوستش پوست را می‌پرورد علاوه بر این ، سنجد ، کلیه‌ها را گرم می‌کند ، معده را پاک می‌سازد ، مایه ایمنی از بواسیر و تقطیر البول است ، ساق پا را قوی می‌کند و رگ جذام را به‌کلّی قطع می‌نماید

الکافی ، جلد ۶ ، صفحه ۳۶۱ ، حدیث - ۱ ، دانش نامه احادیث پزشکی : ۲ / ۴۱۴

حدیث - ۵۲

الإمام الحسینعليه‌السلام :

دَخَلَ رَسولُ اللّه‌ِصلى‌الله‌عليه‌وآله‌وسلم عَلی عَلِیِّ بنِ أبی طالِبٍعليه‌السلام وهُوَ مَحمومٌ ، فَأَمَرَهُ بِأَکلِ الغُبَیراءِ

امام حسینعليه‌السلام :

پیامبر خدا بر علی بن ابی طالبعليه‌السلام وارد شد ، در حالی که وی تب داشت پیامبرصلى‌الله‌عليه‌وآله‌وسلم او را به خوردن سنجد ، سفارش کرد

بحار الأنوار ، جلد ۶۶ ، صفحه ۱۸۸ ، حدیث - ۱ دانش نامه احادیث پزشکی : ۲ / ۴۱۴

حدیث - ۵۳

الإمام الباقرعليه‌السلام

فی حِزقیلَ النَّبِیِّعليه‌السلام : خَرَجَت قَرحَةٌ عَلی کَبِدِهِ فَآذَتهُ فَخَشَعَ للّه وتَذَلَّلَ وقَعَدَ عَلَی الرَّمادِ ، فَأَوحَی اللّه إلَیهِ : أن خُذ لَبَنَ التّینِ فَحُکَّهُ عَلی صَدرِکَ مِن خارِجٍ ، فَفَعَلَ فَسَکَنَ عَنهُ ذلِکَ

امام باقرعليه‌السلام

درباره حزقیلعليه‌السلام : زخمی بر کبد او رسید و او را آزار می‌داد وی بر درگاه خداوند ، زاری و خشوع کرد و بر خاکستر نشست پس خداوند به وی وحی فرستاد که: «شیرِ انجیر بردار و از بیرون ، بر سینه خویش بمال»

او نیز چنین کرد و آن عارضه از وی برطرف شد

بحار الأنوار ، جلد ۶۶ ، صفحه ۱۸۵ ، حدیث - ۱ دانش نامه احادیث پزشکی : ۱ / ۴۴۶

حدیث - ۵۴

رسول اللهصلى‌الله‌عليه‌وآله‌وسلم :

إیّاکُم وَالشُّبرُمَ ؛ فَإِنَّهُ حارٌّ یارٌّ ، وعَلَیکُم بِالسَّنا فَتَداوَوا بِهِ ، فَلَو دَفَعَ شَیءٌ المَوتَ لَدَفَعَهُ السَّنا

پیامبر خداصلى‌الله‌عليه‌وآله‌وسلم :

از شُبْرُمْ (گاو کُشَک) حذر کنید ؛ چرا که سرد و بار است ، و بر شما باد سَیا با آن ، درمان کنید ؛ چرا که اگر بنا بود چیزی مرگ را دور کند ، سَیا آن را دور می‌کرد

بحار الأنوار ، جلد ۶۲ ، صفحه ۲۱۹ ، حدیث - ۴ و ص۲۷۴ دانش نامه احادیث پزشکی : ۲ / ۳۷۲

حدیث - ۵۵

الإمام الصادقعليه‌السلام :

لَو عَلِمَ النّاسُ ما فِی السَّنا لَبَلَغوا کُلَّ مِثقالٍ مِنهُ بِمِثقالَینِ مِن ذَهَبٍ ! أما إنَّهُ أمانٌ مِنَ البَهَقِ وَالبَرَصِ وَالجُذامِ وَالجُنونِ وَالفالِجِ وَاللَّقوَةِ

امام صادقعليه‌السلام :

اگر مردم از آنچه در گیاه سَیا هست ، آگاهی داشتند ، هر مثقالِ آن را با دو مثقال طلا به چنگ می‌آوردند زنهار که این گیاه ، مایه ایمنی از : بهک ، پیسی ، جذام ، دیوانگی ، سست‌اندامی و کژْدهانی است

بحار الأنوار ، جلد ۶۲ ، صفحه ۲۱۸ ، حدیث - ۳ دانش نامه احادیث پزشکی : ۲ / ۳۷۰

حدیث - ۵۶

الإمام الکاظمعليه‌السلام :

کانَ دَواءُ أمیرِالمُؤمِنینَعليه‌السلام السَّعتَرَ ، وکانَ یَقولُ : إنَّهُ یَصیرُ لِلمَعِدَةِ خَملاً ، کَخَملِ القَطیفَةِ

امام کاظمعليه‌السلام :

داروی امیرمؤمنانعليه‌السلام ، آویشن بود ایشان می‌فرمودند: «آویشن برای معده ، پُرزی همانند پُرز پارچه‌های مخمل می‌شود»

بحار الأنوار ، جلد ۶۶ ، صفحه ۲۴۴ ، حدیث - ۲ دانش نامه احادیث پزشکی : ۱ / ۴۳۰

حدیث - ۵۷

الإمام الکاظمعليه‌السلام :

قَصَبُ السُّکَّرِ یَفتَحُ السُّدودَ ، ولا داءَ فیهِ ولا غائِلَةَ

امام کاظمعليه‌السلام :

نیشکر ، گرفتگی‌های مجاری و رگ‌ها را باز می‌کند و هیچ بیماری و بدی‌ای در آن نیست.

بحار الأنوار ، جلد ۶۶ ، صفحه ۱۸۹ ، حدیث - ۲ دانش نامه احادیث پزشکی : ۱ / ۲۳۸

حدیث - ۵۸

الإمام الرضاعليه‌السلام :

اِستَکثِروا مِنَ اللُّبانِ وَاستَبقوهُ وَامضَغوهُ ، وأحَبُّهُ إلَیَّ المَضغُ ؛ فَإِنَّهُ یَنزِفُ بَلغَمَ المَعِدَةِ ویُنَظِّفُها ، ویَشُدُّ العَقلَ ، ویُمرِئُ الطَّعامَ

امام رضاعليه‌السلام :

فراوان کُندُر بخورید ، آن را در دهان نگه دارید و بِجَوید. برای من ، جویدن آن ، دوست‌داشتنی‌تر است؛ بلغمِ معده را می‌زداید و آن را تمیز می‌کند ، عقل را استحکام می‌بخشد و غذا را می‌گوارَد.

بحار الأنوار ، جلد ۶۶ ، صفحه ۴۴۴ ، حدیث - ۸ دانش نامه احادیث پزشکی : ۱ / ۲۴۸

حدیث - ۵۹

رسول اللّهصلى‌الله‌عليه‌وآله‌وسلم :

مَن أکَلَ السَّدابَ ونامَ عَلَیهِ ؛ أمِنَ مِنَ الدُّوارِ وذاتِ الجَنبِ

پیامبر خداصلى‌الله‌عليه‌وآله‌وسلم :

هر کس سُداب بخورد و بر آن بخوابد ، از سرگیجه و ذات الجنب ، ایمن باشد

طبّ النبیّصلى‌الله‌عليه‌وآله‌وسلم ، صفحه ۱۱ ، بحار الأنوار ، جلد ۶۲ ، صفحه ۳۰۰ ، دانش نامه احادیث پزشکی : ۱ / ۳۴۸ معنای سداب در ج۱ ، ص۲۴۷ آمد

حدیث - ۶۰

رسول اللّهصلى‌الله‌عليه‌وآله‌وسلم :

السَّدابُ جَیِّدٌ لِوَجَعِ الأُذُنِ

پیامبر خداصلى‌الله‌عليه‌وآله‌وسلم :

سُداب برای درد گوش ، مفید است

بحار الأنوار ، جلد ۶۲ ، صفحه ۱۴۴ ، حدیث - ۲ ، دانش نامه احادیث پزشکی : ۱ / ۳۱۸ در الکافی آمده است : روایت شده که آن ، برای درد گوش ، مفید است

حدیث - ۶۱

الإمام الصادقعليه‌السلام :

إن خَرَجَ بِالرَّجُلِ‌مِنکُمُ الخُراجُ أوِ الدُّمَّلُ فَلیَربِطهُ، وَلیَتَداوَ بِزَیتٍ أو سَمنٍ.

امام صادقعليه‌السلام :

اگر از بدن کسی از شما ، جوش یا آماسه‌ای بیرون زد ، آن را ببندد و با روغن زیتون یا روغن حیوانی ، درمان کند

الکافی ، جلد ۴ ، صفحه ۳۵۹ ، حدیث - ۶ ، دانش نامه احادیث پزشکی : ۲ / ۳۳۰

حدیث - ۶۲

رسول اللهصلى‌الله‌عليه‌وآله‌وسلم :

کُلُوا الزَّیتَ وَادَّهِنوا بِهِ ؛ فَإِنَّ فیهِ شِفاءً مِن سَبعینَ داءً مِنهَا الجُذامُ

پیامبر خداصلى‌الله‌عليه‌وآله‌وسلم :

روغن زیتون بخورید و خود را با آن ، چرب کنید ؛ زیرا در آن ، درمان هفتاد درد است که جذام ، از جمله آنهاست

کنز العمّال ، جلد ۱۰ ، صفحه ۴۸ ، حدیث - ۲۸۲۹۹ نقلاً عن أبی نعیم فی الطبّ عن أبی هریرة دانش نامه احادیث پزشکی : ۲ / ۳۳۰

حدیث - ۶۳

الإمام الصادقعليه‌السلام :

تَأخُذُ دُهنَ بَنَفسَجٍ فی قُطنَةٍ فَاحتَمِلهُ فی سِفلَتِکَ عِندَ مَنامِکَ ؛ فَإِنَّهُ نافِعٌ لِلزُّکامِ إن شاءَ اللّه‌ُ تَعالی

امام صادقعليه‌السلام :

پنبه‌ای را به روغن بنفشه آغشته می‌کنی و به هنگام خفتن در نشیمنگاهت می‌گذاری به خواست خداوند ، برای زکام ، سودمند است

مکارم الأخلاق ، جلد ۲ ، صفحه ۲۱۰ ، حدیث - ۲۵۳۳ ، بحار الأنوار ، جلد ۶۲ ، صفحه ۱۸۴ ، حدیث - ۴ دانش نامه احادیث پزشکی : ۱ / ۳۳۴

حدیث - ۶۴

الإمام الصادقعليه‌السلام :

شُربُ السَّویقِ بِالزَّیتِ یُنبِتُ اللَّحمَ ، ویَشُدُّ العَظمَ ، ویُرِقُّ البَشَرَةَ ، ویَزیدُ فِی الباهِ

امام صادقعليه‌السلام :

نوشیدن سویقی که با روغن زیتون فراهم آمده باشد ، گوشت را می‌رویاند ، استخوان را استحکام می‌بخشد ، پوست را نازک می‌کند و بر توان جنسی می‌افزاید

بحار الأنوار ، جلد ۱۰۴ ، صفحه ۸۰ ، حدیث - ۱۵ دانش نامه احادیث پزشکی : ۱ / ۴۸۰

حدیث - ۶۵

الإمام الصادقعليه‌السلام - إذا هاجَ الدَّمُ بِأَحَدٍ مِن حَشَمِهِ قالَ لَهُ: اِشرَب مِن سَویقِ العَدَسِ ؛ فَإِنَّهُ یُسَکِّنُ هَیَجانَ الدَّمِ ویُطفِئُ الحَرارَةَ

امام صادقعليه‌السلام هنگامی که خون کسی از خدمتگزارانش جوش می‌آمد ، به وی می‌فرمودند: قدری سویق عدس بخور ؛ چرا که جوشش خون را آرام می‌کند و حرارت را فرو می‌نشانَد

الکافی ، جلد ۶ ، صفحه ۳۰۷ ، حدیث - ۱ ، مکارم الأخلاق ، جلد ۱ ، صفحه ۴۲۱ ، حدیث - ۱۴۲۷ ،بحار الأنوار ، جلد ۶۶ ، صفحه ۲۸۲ ، حدیث - ۲۷ دانش نامه احادیث پزشکی : ۱ / ۴۶۰

حدیث - ۶۶

الإمام الکاظمعليه‌السلام :

السَّویقُ ومَرَقُ لَحمِ البَقَرِ یَذهَبانِ بِالوَضَحِ

امام کاظمعليه‌السلام :

سویق و آبْ‌گوشتی که با گوشتِ گاو فراهم آمده باشد ، پیسی را از میان می‌بَرَد

الکافی ، جلد ۶ ، صفحه ۳۱۱ ، حدیث - ۷ عن یحیی بن مساور دانش نامه احادیث پزشکی : ۱ / ۵۱۴

حدیث - ۶۷

الإمام الصادقعليه‌السلام :

السَّویقُ الجافُّ یَذهَبُ بِالبَیاضِ

امام صادقعليه‌السلام :

سویق خشک ، سفیدی را از میان می‌بَرَد

بحار الأنوار ، جلد ۶۶ ، صفحه ۲۷۹ ، حدیث - ۱۷ دانش نامه احادیث پزشکی : ۱ / ۵۱۲

حدیث - ۶۸

الإمام الصادقعليه‌السلام :

ثَلاثُ راحاتِ سَویقٍ جافٍّ عَلَی الرِّیقِ یُنَشِّفُ البَلغَمَ وَالمِرَّةَ ، حَتّی لا یَکادَ یَدَعُ شَیئا

امام صادقعليه‌السلام :

[خوردنِ] سه کف دست ، سویق خشک در حالت ناشتا ، بلغم و تلخه را خشک می‌کند ، تا جایی که تقریباً چیزی را از آن بر جای نمی‌گذارد

بحار الأنوار ،ج ۶۶ ، صفحه ۲۷۸ ، حدیث - ۱۱ دانش نامه احادیث پزشکی : ۲ / ۳۸۶

حدیث - ۶۹

الإمام الصادقعليه‌السلام :

ما أعرِفُ لِلسُّمومِ دَواءً أنفَعَ مِن سَویقِ التُّفّاحِ

امام صادقعليه‌السلام :

برای مسمومیّت ، دارویی سودمندتر از سویق سیب ، سراغ ندارم

الکافی ، جلد ۶ ، صفحه ۳۵۶ ، حدیث - ۷ دانش نامه احادیث پزشکی : ۲ / ۳۸۴

حدیث - ۷۰

امام علیعليه‌السلام :

المَضمَضَةُ وَالاِستِنشاقُ سُنَّةٌ وطَهورٌ لِلفَمِ وَالأنَفِ ، وَالسُّعوطُ مَصَحَّةٌ لِلرَّأسِ ، وتَنقِیَةٌ لِلبَدَنِ وسائِرِ أوجاعِ الرَّأسِ

شستشوی دهان و بینی ، سنّت و مایه پاکی دهان و بینی است و انفیه کردن ، مایه سلامت سر و پاکسازی بدن و همه انواع سردرد است.

بحار الأنوار ، جلد ۱۰ ، صفحه ۹۰ ، حدیث - ۱ دانش نامه احادیث پزشکی : ۱ / ۲۶۴

حدیث - ۷۱

الإمام الصادقعليه‌السلام :

إنَّ رَسولَ اللّه‌ِصلى‌الله‌عليه‌وآله‌وسلم کانَ إذَا اشتَکی رَأسَهُ استَعَطَ بِدُهنِ الجُلجُلانِ - وهُوَ السِّمسِمُ

امام صادقعليه‌السلام :

پیامبر خدا ، چون سردرد می‌کرد ، به روغن کُنجد ، انفیه می‌کرد.

بحار الأنوار ، جلد ۱۶ ، صفحه ۲۹۰ ، حدیث - ۱۵۳ دانش نامه احادیث پزشکی : ۱ / ۲۶۴

حدیث - ۷۲

رسول اللهصلى‌الله‌عليه‌وآله‌وسلم :

الحِنّاءُ خِضابُ الإِسلامِ ؛ یَزیدُ فِی المُؤمِنِ عَمَلَهُ ، ویَذهَبُ بِالصُّداعِ ، ویُحِدُّ البَصَرَ ، ویَزیدُ فِی الوِقاعِ ، وهُوَ سَیِّدُ الرَّیاحینِ فِی الدُّنیا وَالآخِرَةِ

پیامبر خداصلى‌الله‌عليه‌وآله‌وسلم :

حنا ، خضاب اسلام است؛ بر [ثواب] عمل مؤمن می‌افزاید ، سردرد را از میان می‌بَرَد ، چشم را تیزبین می‌کند ، قدرت آمیزش را افزون می‌سازد و مهترِ گیاهان خوش‌بو در دنیا و آخرت است.

بحار الأنوار ، جلد ۶۲ ، صفحه ۲۹۹؛ ا دانش نامه احادیث پزشکی : ۱ / ۳۰۸

حدیث - ۷۳

امام صادقعليه‌السلام :

مَن ظَهَرَت صِحَّتُهُ عَلی سُقمِهِ فَیُعالِجُ بِشَیءٍ فَماتَ ، فَأَنَا إلَی اللّه‌ِ مِنهُ بَریءٌ

هر کس تن‌درستی‌اش بر بیماری‌اش غلبه داشته باشد و خود را به چیزی درمانی کند و پس از آن بمیرد ، من در پیشگاه خداوند ، از او بیزاری می‌جویم

بحار الأنوار ، جلد ۶۲ ، صفحه ۶۴ ، حدیث - ۵ دانش نامه احادیث پزشکی : ۱ / ۹۲

حدیث - ۷۴

الإمام الصادقعليه‌السلام :

مَن ظَهَرَت صِحَّتُهُ عَلی سُقمِهِ فَشَرِبَ الدَّواءَ ؛ فَقَد أعانَ عَلی نَفسِهِ

امام صادقعليه‌السلام :

هر کس تن‌درستی‌اش بر بیماری‌اش چیرگی داشته باشد و دارو بنوشد ، به زیان خویش ، اقدام کرده است

طبّ الأئمّة لابنی بسطام ، صفحه ۶۱ عن سالم بن أبی خیثمة ، بحار الأنوار ، جلد ۶۲ ، صفحه ۶۵ ، حدیث - ۸ دانش نامه احادیث پزشکی : ۱ / ۹۲

حدیث - ۷۵

امیر المؤمنین علیٌّعليه‌السلام :

لا یَتَداوَی المُسلِمُ ؛ حَتّی یَغلِبَ مَرَضُهُ صِحَّتَهُ

امام علیعليه‌السلام :

مسلمان به دارو توسّل نمی‌جوید ، مگر آن هنگام که بیماری‌اش بر تن‌درستی‌اش چیرگی یابد

الخصال ، صفحه ۶۲۰ ، حدیث - ۱۰ ، بحار الأنوار ، جلد ۶۲ ، صفحه ۷۰ ، حدیث - ۲۴ دانش نامه احادیث پزشکی : ۱ / ۹۰

حدیث - ۷۶

امیر المؤمنین علیٌّعليه‌السلام :

اِمشِ بِدائِکَ ما مَشی بِکَ

امام علیعليه‌السلام :

با درد خویش ، تا آن هنگام که با تو مدارا می‌کند ، مدارا کن

نهج البلاغة ، الحکمة ۲۷ ، بحار الأنوار ، جلد ۸۱ ، صفحه ۲۰۴ ، حدیث - ۷ دانش نامه احادیث پزشکی : ۱ / ۹۰

حدیث - ۷۷

امیر المؤمنین علیٌّعليه‌السلام :

لا یَتَداوَی المُسلمُ حتّی یَغلِبَ مَرَضُهُ صِحَّتَهُ

امام علیعليه‌السلام :

مسلمان خود را مـداوا نـکند مـگر آن‌گاه کـه بیماری او بر سلامتیش چیره گردد

الخصال : ۶۲۰ / ۱۰

حدیث - ۷۸

رسول اللهصلى‌الله‌عليه‌وآله‌وسلم :

مَنِ استَقَلَّ بِدائِهِ فَلا یَتَداوَیَنَّ ؛ فَإِنَّهُ رُبَّ دَواءٍ یورِثُ الدّاءَ

پیامبر خداصلى‌الله‌عليه‌وآله‌وسلم :

هر کس می‌تواند با بیماری خود ، سر کند ، از درمان بپرهیزد ؛ زیرا بسا دارویی که خود ، بیماری بر جای می‌نهد

نثر الدرّ ، جلد ۱ ، صفحه ۱۸۱ دانش نامه احادیث پزشکی : ۱ / ۹۰

حدیث - ۷۹

رسول اللهصلى‌الله‌عليه‌وآله‌وسلم :

مَن غَلَبَت صِحَّتُهُ مَرَضَهُ فَلا یَتَداوی

پیامبر خداصلى‌الله‌عليه‌وآله‌وسلم :

هر کس سلامت تنش بر بیماری‌اش چیرگی دارد ، مداوا نکند

بحار الأنوار ، جلد ۶۲ ، صفحه ۶۶ ، حدیث - ۱۴، دانش نامه احادیث پزشکی : ۱ / ۹۰

حدیث - ۸۰

رسولُ اللّهصلى‌الله‌عليه‌وآله‌وسلم :

تَـجَنَّبِ الدَّواءَ مـا احتَمَلَ بَدنُکَ الداءَ ، فإذا لم یَحتَمِلِ الداءَ فالدواءُ

پیامبر خداصلى‌الله‌عليه‌وآله‌وسلم :

تا زمانی که بدنت بیماری را تحمّل می‌کند ، از مصرف دارو بپرهیز و هرگاه آن را تحمّل نکرد ، آن‌گاه به دارو روی آر

بحار الأنوار : ۸۱ / ۲۱۱ / ۳۰

حدیث - ۸۱

رسول اللهصلى‌الله‌عليه‌وآله‌وسلم :

الدَّواءُ مِنَ القَدَرِ ، وهُوَ یَنفَعُ مَن یَشاءُ بِما شاءَ

پیامبر خداصلى‌الله‌عليه‌وآله‌وسلم :

درمان ، از تقدیر [خداوند] است و هر کس را که او بخواهد ، به همان‌گونه که بخواهد ، سود می‌رساند

کنز العمّال ، جلد ۱۰ ، صفحه ۵ ، حدیث - ۲۸۰۸۲ نقلاً عن ابن السنی عن ابن عبّاس دانش نامه احادیث پزشکی : ۱ / ۵۰

حدیث - ۸۲

رسول اللّهصلى‌الله‌عليه‌وآله‌وسلم :

الدَّواءُ مِنَ القَدَرِ ، وقَد یَنفَعُ بِإِذنِ اللّه‌ِ

پیامبر خداصلى‌الله‌عليه‌وآله‌وسلم :

درمان ، از تقدیر [خداوند] است و ممکن است به اذن خداوند ، نافع باشد.

کنز العمّال ، جلد ۱۰ ، صفحه ۵ ، حدیث - ۲۸۰۸۱ دانش نامه احادیث پزشکی : ۱ / ۵۰

حدیث - ۸۳

الإمام الصادقعليه‌السلام :

إنَّ اللّه‌َ عز و جل لَم یَجعَل فی شَیءٍ مِمّا حَرَّمَ شِفاءً ولا دَواءً

امام صادقعليه‌السلام :

خداوند ، در هیچ چیز از آنچه حرام کرده ، نه شفایی قرار داده است و نه دوایی

بحار الأنوار ، جلد ۶۲ ، صفحه ۸۶ ، حدیث - ۱۰ دانش نامه احادیث پزشکی : ۱ / ۸۲

حدیث - ۸۴

الإمام الصادقعليه‌السلام :

لَیسَ فِی حَرامٍ شِفاءٌ

امام صادقعليه‌السلام :

در هیچ حرامی ، شفایی نیست

الکافی ، جلد ۸ ، صفحه ۱۹۳ ، حدیث - ۲۲۹ ، دانش نامه احادیث پزشکی : ۱ / ۸۲

حدیث - ۸۵

الإمام الصادقعليه‌السلام :

نَهی رَسولُ اللّه‌ِصلى‌الله‌عليه‌وآله‌وسلم عَنِ الدَّواءِ الخَبیثَةِ أن یُتَداوی بِهِ

امام صادقعليه‌السلام :

پیامبر خدا از مداوا کردن با داروی ناپاک ، نهی فرمودند

بحار الأنوار ، جلد ۶۲ ، صفحه ۸۷ ، حدیث - ۱۳ دانش نامه احادیث پزشکی : ۱ / ۸۰

حدیث - ۸۶

رسول اللّهصلى‌الله‌عليه‌وآله‌وسلم :

مَن تَداوی بِحرَامٍ ، لَم یَجعَلِ اللّه‌ُ فیهِ شِفاءً

پیامبر خداصلى‌الله‌عليه‌وآله‌وسلم :

هر کس به حرام درمان جوید ، خداوند در آن شفایی قرار نمی‌دهد

کنز العمّال ، جلد ۱۰ ، صفحه ۵۲ ، حدیث - ۲۸۳۱۸

حدیث - ۸۷

الإمام الکاظمعليه‌السلام :

اِدفَعوا مُعالَجَةَ الأَطِبّاءِ مَا اندَفَعَ الدّاءُ عَنکُم ؛ فَإِنَّهُ بِمَنزِلَةِ البِناءِ قَلیلُهُ یَجُرُّ إلی کَثیرِهِ

امام کاظمعليه‌السلام :

تا زمانی که بیماری ، به جد با شما درگیر نشده است ، درگیر معالجه طبیبان نشوید ، که درمان به مانند ساختمان است که مقدار کمی از آن ، شخص را به مقدار فراوانش می‌کشاند

علل الشرائع ، صفحه ۴۶۵ ، حدیث - ۱۷ ، بحار الأنوار ، جلد ۶۲ ، صفحه ۶۳ ، حدیث - ۴ دانش نامه احادیث پزشکی : ۱ / ۹۲

حدیث - ۸۸

پیامبر خداصلى‌الله‌عليه‌وآله‌وسلم فرمودند:

قَولُ : «لا حَولَ ولا قُوّةَ إلاّ باللّه» فیهِ شِفاءٌ مِن تِسعَةٍ وتِسْعینَ داءً ، أدْناها الهَمُّ

جمله «لا حول ولا قوة الا باللّه» نود و نه درد را شفا می‌دهد که ساده‌ترین آنها اندوه است

قرب الإسناد : ۷۶ / ۲۴۴ ، منتخب میزان الحکمه: ۱۴۸

حدیث - ۸۹

امام علیعليه‌السلام فرمودند:

إذَا اشتَکی أحَدُکُم عَینَیهِ فَلیَقرَأ آیَةَ الکُرسِیِّ ، وَلیُضمِر فی نَفسِهِ أنَّها تَبرَأُ ؛ فَإِنَّهُ یُعافی إن شاءَ اللّه‌ُ

اگر کسی از شما چشمانش ناراحت بود ، آیه‌الکرسی بخواند و در دل ، نیّت شفا کند به خواست خداوند ، بهبود خواهد یافت

مکارم الأخلاق ، جلد ۲ ، صفحه ۲۰۵ ، حدیث - ۲۵۲۸ ، بحار الأنوار ، جلد ۹۲ ، صفحه ۲۶۲ ، حدیث - ۴ ، دانش نامه احادیث پزشکی : ۱ / ۳۱۲