شبکه فرهنگی الحسنین (علیهما السلام)

حدیث - ۶۷

قال رسول اللهصلى‌الله‌عليه‌وآله‌وسلم :

رحم الله رجلا قام من اللیل فصلی و ایقظ امراءته فصلت ، فان ابت نضح فی وجهها الماء، رحم الله امراءة قامت من اللیل فصلت و ایقظت زوجها، فان ابی نضحت فی وجهه الماء؛

خدا رحمت کند، مردی را که شب از خواب برخیزد و نماز شب بخواند و همسرش را نیز براین عمل تشویق نماید، و اگر بیدار نشد (با اجازه قبلی او) به صورت وی آب بپاشد و او را بیدار کند و همچنین خدا بیامرزد زنی که در شب برخیزد و نماز شب بخواند وشوهرش را نیز بدین عمل وادار کند و اگر از جای برنخواست (با اذن قبلی او) آب به صورتش بپاشد، تا او را بیدار کند.

(میزان الحکمه ، ج ۵، ص ۴۱۸).

حدیث - ۶۸

قال الصادقعليه‌السلام :

حتی یتم له تسع سنین ، فاذا تمت له علم الوضو وضرب علیه وامر بالصلوة و ضرب علیها، فاذا، تعلم ، الوضوء و الصلاة غفرالله لوالدیه ؛

وقتی (فرزندتان ) به سن نه سالگی برسد، پس وقتی که نه سالش تمام شد، وضو را به او یاد بدهید واگر کوتاهی کرد او را ادب کنید، و او را امر به نماز کنید و اگر کوتاهی کرد او را ادب کنید پس زمانیکه فرزند وضو و نماز را یاد گرفتید، خدا پدر و مادرش را می آمرزد.

(وسائل الشیعه ، ج ۳، ص ۱۳).

حدیث - ۶۹

قال رسول اللهصلى‌الله‌عليه‌وآله‌وسلم :

مرو صبیانکم بالصلوة اذا کانو ابناء ست سنین و اضربوهم اذا کانوا ابناء سبع سنین و فرقوا بینهم فی المضاجع کانوا ابناء عشر سنین؛

فرزندان خود را در سن شش سالگی به نماز وادار کنید، و در هفت سالگی آنان را (در صورت نخواندن ) تنبیه کنید، ودر سن ده سالگی رختخواب آنان را جدا کنید.

(مستدرک الوسائل ، ج ۱ ص ۱۷۱).

حدیث - ۷۰

قال الصادقعليه‌السلام :

فاذا تعلم الوضوء و الصلاة غفرالله لوالدیه ؛

چون فرزندی وضو و نماز را یاد گیرد، خداوند (به پاداش آن ) پدر و مادر او را می آمرزد.

(وسائل الشیعه ، ج ۳، ص ۱۳).

حدیث - ۷۱

قال علیعليه‌السلام :

علموا صبیانکم الصلاة ؛

نماز را به فرزندانتان بیاموزید.

(جامع احادیث الشیعه ، ج ۴ ص ۴۶).

حدیث - ۷۲

قال رسول اللهصلى‌الله‌عليه‌وآله‌وسلم :

مروا صبیانکم بالصلوة اذا بلغوا سبع سنین و اضربوهم علی ترکها اذا بلغوا تسعا ؛

فرزندان هفت ساله تان را به نماز وادار کنید و نه سالگان را اگر ترک نماز نمودند تاءدیب کنید.

(سفینة البحار، ج ۲ ص ۲۵).

حدیث - ۷۳

قال الباقرعليه‌السلام :

انا ناءمر صبیننا بالصلاة اذا کانوا بنی خمس سنین فمروا صبیانکم بالصلاة اذا کانوا بنی سبع سنین ؛

فرزندان ما وقتی پنج ساله می شوند، امر می کنیم که نماز بخوانند، پس شما هم هنگامی که فرزندانتان به هفت سالگی رسیدند، آنها را نماز خواندن امر کنید.

(وسائل الشیعه ، ج ۳ ص ۱۲).

حدیث - ۷۴

قال علیعليه‌السلام :

علموا صبیانکم الصلاة وخدوهم بها اذا بلغوا ثمانی سنین ؛

نماز را به فرزندان خویش تعلیم دهید، و چون به هشت سالگی رسیدند، آنان را وادار به خواندن این فریضه الهی نمایند.

(وسائل الشیعه ، ج ۳، ص ۱۲).

حدیث - ۷۵

أکرموا أولادکم و أحسنوا آدابهم؛

فرزندان خود را گرامی شمارید و نیکو تربیت شان کنید.

نهج الفصاحه

حدیث - ۷۶

پیامبراکرمصلى‌الله‌عليه‌وآله‌وسلم می فرمایند:

أعینوا أولادکم علی البرّ من شاء إستخرج العقوق من ولده؛

فرزندان خود را در خوب شدن کمک کنید زیرا هر که بخواهد می تواند نافرمانی را از فرزند خود بیرون آورد.

نهج الفصاحه

حدیث - ۷۷

پیامبراکرمصلى‌الله‌عليه‌وآله‌وسلم می فرمایند:

اعدلوا بین أولادکم بالنّحل کما تحبّون أن یعدلوا بینکم فی البرّ و اللّطف؛

شما که می خواهید فرزندانتان در نیکی و محبت با شما به عدالت رفتار کنند در کار بخشش با آنها به عدالت رفتار کنید.

نهج الفصاحه

حدیث - ۷۸

قال الباقرعليه‌السلام :

انا نأمر صبیاننا بالصلاة اذا کانوا بنی خمس سنین، فمروا صبیانکم بالصلاة اذا کانوا بنی سبع سنین.

امام باقرعليه‌السلام فرمود:

هنگامی که فرزندان ما پنج ساله شدند دستور می‌دهیم نماز بخوانند، پس شما هم وقتی فرزندانتان به هفت سالگی رسیدند آنها را به نماز دستور دهید.

وسائل الشیعه، ج ۳، ص ۱۲

حدیث - ۷۹

رسول اکرمصلى‌الله‌عليه‌وآله‌وسلم فرمودند :

حق الولد علی والده ان یعلمه الکتابة والسباحة والرمایة وان لا یرزقه الا طیباً وان یزوجه اذا بلغ؛

حق فرزند (پسر) بر عهده پدرش این است که به او نوشتن، شنا کردن وتیراندازی را آموزش دهد و روزی او را تنها از راه حلال وپاکیزه تهیه نماید.

نهج الفصاحه : ح ۱۳۹۴

حدیث - ۸۰

پیامبراکرمصلى‌الله‌عليه‌وآله‌وسلم می فرمایند:

اَلنّاسُ مَعادِنُ وَ الْعِرْقُ دَسّاسٌ وَ اَدَبُ السُّوءِ کَعِرْقِ السُّوءِ؛

مردم، همانند معدن‌ها مختلف‌اند و اصل و نسب در انسان بسیار مؤثر است و تربیت بد، همانند اصل و نسبِ بد است.

نهج الفصاحه، ح ۳۱۴۶.

حدیث - ۸۱

پیامبر اعظمصلى‌الله‌عليه‌وآله‌وسلم می فرمایند:

حق فرزند بر پدرش این است که برای او اسم خوب انتخاب کند، خوب تربیتش نماید و در کار شایسته‌ای مستقرش سازد.

الحدیث - ، ص ۲.

حدیث - ۸۲

رسول خداصلى‌الله‌عليه‌وآله‌وسلم می فرمایند :

هیچ پدری مالی بهتر از ادب نیک،به فرزند خود نداده است.

(نهج الفصاحه ، ح۲۶۱۳)

حدیث - ۸۳

امام کاظمعليه‌السلام می فرمایند :

قالَ بَعْضُهُم: شَکْوَتُ اِلی ابِی الْحَسَنِ موسیعليه‌السلام ابنا لی ، فَقالَ : لا تَضْرِبْهُ، وَاهْجُرْهُ وَ لا تُطِلْ ؛

کسی گفت : از فرزندم به امام کاظمعليه‌السلام شکایت کردم ایشان فرمودند : او را نزن بلکه با او قهر کن ولی نه به مدّت طولانی

عدّة الداعی ، ص ۷۹.

حدیث - ۸۴

پیامبر اکرمصلى‌الله‌عليه‌وآله‌وسلم می فرمایند :

مَنْ قَـبَّلَ وَلَدَهُ کَـتَبَ اللّه‌ُ عَزَّوَجَلَّ لَهُ حَسَنَةً وَمَنْ فَرَّحَهُ فَرَّحَهُ اللّه‌ُ یَوْمَ الْقیامَةِ، وَمَنْ عَلَّمُهُ الْقُرآنَ دُعیَ بِالاَْبـَوَیْنِ فَیُکْسَیانِ حُلَّتَیْنِ یُضی‌ءُ مِنْ نورِهِما وُجوهُ اَهْلِ الْجَنَّةِ ؛

هر کس فرزندش را ببوسد ، خداوند عزّوجلّ برای او ثواب می‌نویسد و هر کسی که او را شاد کند ، خداوند روز قیامت او را شاد خواهد کرد و هر کس قرآن به او بیاموزد ، پدر و مادرش دعوت می‌شوند و دو لباس بر آنان پوشیده می‌شود که از نور آنها ، چهره‌های بهشتیان نورانی می‌گردد

کافی ، ج ۶، ص ۴۹، ح۱.

حدیث - ۸۵

امام کاظمعليه‌السلام می فرمایند :

تُسْتَحَبُّ عَرامَةُ الصَّبیِّ فی صِغَرِهِ لِیَکونَ حَلیما فی کِـبَرِهِ، ما یَنْبَغی اَنْ یَکونَ اِلاّ هکَذا ؛

خوب است بچّه در کودکی بازی‌گوش باشد تا در بزرگ‌سالی بردبار گردد و شایسته نیست که جز این باشد

کافی ، ج ۶، ص ۵۱.

حدیث - ۸۶

امام علیعليه‌السلام می فرمایند :

مَنْ سَاَلَ فی صِغَرِهِ اَجابَ فی کِبَرِهِ ؛

هر کس در خردسالی سئوال کند، در بزرگ‌سالی‌اش پاسخ می‌دهد

غرر الحکم ، ح ۸۲۷۳.

حدیث - ۸۷

پیامبر اکرمصلى‌الله‌عليه‌وآله‌وسلم می فرمایند :

اَلْوَلَدُ سَیِّدٌ سَبْعَ سِنینَ، وَ عَبْدٌ سَبْعَ سِنینَ، وَ وَزیرٌ سَبْعَ سِنینَ؛

فرزند هفت سال سروَر، هفت فرمانبردار، و هفت سال وزیر است

مکارم الاخلاق، ص ۲۲۲

حدیث - ۸۸

پیامبر اکرمصلى‌الله‌عليه‌وآله‌وسلم می فرمایند :

مَنْ کانَ عِنْدَهُ صَبِیٌّ فَلْیَتَصابَ لَهُ ؛

هر کس با کودک سروکار دارد ، با او کودکانه رفتار کند

من لا یحضره الفقیه ، ج ۳، ص ۴۸۳.

حدیث - ۸۹

پیامبر اکرمصلى‌الله‌عليه‌وآله‌وسلم می فرمایند :

طَهِّروا اَولادَکُمْ یَوْمَ السّابِـعِ فَاِنَّهُ اَطْیَبُ وَ اَطْهَرُ و اَسْرَعُ لِنَباتِ اللَّحْمِ، وَ اِنَّ الأَْرْضَ تَنْجُسُ مِنْ بَولِ الاَْغْلَفِ اَرْبَعینَ صَباحا ؛

روز هفتم [تولّد] ، فرزندتان را [با ختنه] پاک کنید ، چرا که مایه تمیزی و پاکیزگی بیشتر و رویِش شتابنده‌ترِ گوشت است و زمین ، چهل روز از بول شخص ختنه نشده ، آلوده می‌ماند

کافی ، ج۶، ص۳۵، ح۲.

حدیث - ۹۰

پیامبر اکرمصلى‌الله‌عليه‌وآله‌وسلم می فرمایند :

اَحِبُّوا الصِّبْیانَ وَ ارْحَمُوهُمْ ، وَ اِذا وَ عَدتُموهُمْ شَیْئا فَفُوا لَهُمْ ، فَاِنَّهُمْ لا یَدْرونَ اِلاّ اَ نَّـکُمْ تَرْزُقونَهُمْ ؛

کودکان را دوست بدارید و با آنان مهربان باشید و هرگاه به آنان وعده دادید ، به آن وفا کنید ، زیرا آنان ، روزی دهنده خود را کسی غیر از شما نمی‌دانند

کافی ، ج ۶، ص ۴۹، ح ۳.

حدیث - ۹۱

امام علیعليه‌السلام می فرمایند :

اَلاِْفْراطُ فِی الْمَلامَةِ یَشُبُّ نیرانَ اللَّجاجِ ؛

زیاده‌روی در سرزنش کردن ، آتش لجاجت را شعله‌ور می‌سازد

تحف العقول ، ص ۸۴

حدیث - ۹۲

پیامبر اکرمصلى‌الله‌عليه‌وآله‌وسلم می فرمایند :

اِذا بَلَغَ اَوْلادُکُمْ سَبْعَ سِنینَ فَفَرِّقوا بَیْنَ فُرُشِهِمْ؛

هرگاه کودکانتان به هفت‌سالگی رسیدند، رخت‌خواب‌هایشان را جدا کنید.

مستدرک علی الصحیحین ، ج ۱، ص ۳۱۷.

حدیث - ۹۳

امام صادقعليه‌السلام می فرمایند :

اِذا بَلَغَتِ الجاریَةُ سِتَّ سِنینَ فَلا تُقَبِّلها وَالْغُلامُ لا یُقَـبِّلُ الْمَرْاَ ةَ اِذا جاوَزَ سَبْعَ سِنینَ ؛

چون دختر [نامحرم] شش ساله شد ، او را مبوس و پسر نیز چون از هفت سالگی گذشت ، زن [نامحرم] را نبوسد

مکارم الأخلاق ، ج ۱، ص ۴۷۹، ح ۱۶۵۹

حدیث - ۹۴

پیامبر اکرمصلى‌الله‌عليه‌وآله‌وسلم می فرمایند :

وَالَّذی نَفْسی بِیَدِهِ لَوْ اَنَّ رَجُلاً غَشِیَ امْرَاَتَهُ وَ فِی الْبَیْتِ صَبیٌّ مُسْتَیْقِظٌ یَراهُما وَیَسْمَعُ کَلامَهُما وَنَفَسَهُما ما اَفْلَحَ اَبَدا ؛ اِذا کانَ غُلاما کانَ زانیا اَوْ جاریَةً کانَتْ زانیَةً؛

سوگند به کسی که جانم به دست اوست ، اگر کسی با همسرش درآمیزد و در اتاق ، کودکی بیدار باشد که آنان را ببیند و سخن گفتن و صدای نَفَس آنان را بشنود ، هرگز رستگار نمی‌شود اگر پسر باشد ، مردی زناکار و اگر دختر باشد ، زنی زناکار می‌گردد

کافی، ج ۵، ص ۵۰۰، ح ۲.

حدیث - ۹۵

پیامبر اکرمصلى‌الله‌عليه‌وآله‌وسلم می فرمایند :

اَدِّبُوا اَوْلادَکُمْ فی بُطونِ اُمَّهاتِهِمْ. قیلَ: وَکَیْفَ ذلِکَ یا رَسُولَ اللّه‌ِ؟ فَقالَ: بِاِطْعامِهِمُ الْحَلالَ؛

فرزندانتان را در رحم مادرانشان تربیت کنید. سئوال شد: این چطور ممکن است، ای رسول خدا؟ فرمودند: با خوراندن غذای حلال (به مادرانشان)

جُنگ مهدوی، ص .۱۳۲

حدیث - ۹۶

پیامبر اکرمصلى‌الله‌عليه‌وآله‌وسلم می فرمایند :

اِنَّ الْوَلَدَ الصّالِحَ رَیْحانَةٌ مِنْ رَیاحینِ الْجَنَّةِ؛

فرزند شایسته ، گُلی از گل‌های بهشت است

کافی ، ج ۶، ص ۳، ح ۱۰.

حدیث - ۹۷

امام صادقعليه‌السلام می فرمایند :

مَنْ قَرَاَ الْقُرآنَ وَ هُوَ شابٌّ مُؤمِنٌ اِخْتَلَطَ الْقُرآنُ بِلَحْمِهِ وَ دَمِهِ وَ جَعَلَهُ اللّه‌ُ عَزَّوَجَلَّ مَعَ الْسَّفَرَةِ الْکِرامِ الْبَرَرَةِ ، وَ کانَ الْقُرآنُ حَجیزا عَنْهُ یَوْمَ الْقیامَةِ ؛

هر جوان مؤمنی که در جوانی قرآن تلاوت کند ، قرآن با گوشت و خونش می‌آمیزد و خداوند عزّوجلّ او را با فرشتگان بزرگوار و نیک قرار می‌دهد و قرآن نگهبان او در روز قیامت ، خواهد بود

کافی ، ج ۲، ص ۶۰۳ ، ح ۴

حدیث - ۹۸

امام صادقعليه‌السلام می فرمایند :

لَسْتُ اُحِبُّ اَنْ اَرَی الشّابَّ مِنْـکُمْ اِلاّ غادیاً فی حالَیْنِ : اِمّا عالِماً اَوْ مُتَعَلِّما ، فَاِنْ لَمْ یَفْعَلْ فَرَّطَ ، فَاِنْ فَرَّطَ ضَیَّعَ ، وَ اِنْ ضَیَّعَ اَثِمَ ، وَ اِنْ اَثِمَ سَـکَنَ النّارَ وَ الَّذی بَعَثَ مُحَمَّدا بِالْحَقِّ ؛

دوست ندارم جوانانِ شما را جز در دو حالت ببینم : دانشمند یا دانش‌اندوز اگر جوانی چنین نکند ، کوتاهی کرده و اگر کوتاهی کرد ، تباه ساخته و اگر تباه ساخت ، گناه کرده است و اگر گناه کند ، سوگند به آن کس که محمّدصلى‌الله‌عليه‌وآله‌وسلم را به حق برانگیخت ، دوزخ‌نشین خواهد شد

امالی طوسی ، ص ۳۰۳، ح ۶۰۴

حدیث - ۹۹

امام علیعليه‌السلام می فرمایند :

اَوْلَی الاَْشْیاءِ اَنْ یَتَعَلَّمَهَا الاَْحْداثُ، الاَْشْیاءُ الَّتی اِذا صاروا رِجالاً اِحْتاجوا اِلَیْها؛

شایسته‌ترین چیزهایی که جوانان باید آنها را بیاموزند، چیزهایی هستند که در بزرگسالی به آنها نیاز دارند.

شرح نهج‌البلاغه ابن ابی الحدید، ج ۲۰، ص ۳۳۳، ح ۸۱۷

حدیث - ۱۰۰

قالَ رَجُلٌ: یا رَسولَ اللّه‌ِ! ما حَقُّ ابْنی هذا؟ قالَ: تُحْسِنُ اسْمَهُ وَ اَدَبَهُ وَ تَضَعُهُ مَوْضِعا حَسَنا؛

مردی به رسول خداصلى‌الله‌عليه‌وآله‌وسلم عرض کرد: حق این فرزند بر من چیست؟ پیامبر فرمودند: اسم خوب برایش انتخاب کنی، به خوبی او را تربیت نمایی و به کاری مناسب و پسندیده بگماری.

عدّة الداعی، ص ۷۶.

حدیث - ۱۰۱

پیامبرصلى‌الله‌عليه‌وآله‌وسلم می فرمایند :

اوصیکُمْ بِالشُّبّانِ خَیْرا فَاِنَّهُمْ اَرَقُّ اَفـْئِدَةً اِنَّ اللّه‌َ بَعَثَنی بَشیرا وَ نَذیرا فَحالَـفَنِی الشُّبّانُ وَ خالَفَنِی الشُّیوخُ؛

شما را به نیکی با جوانان سفارش می‌کنم، چرا که آنان، دل‌های رقیق‌تری دارند، به راستی که خداوند، مرا بشارت دهنده و هشدار دهنده برانگیخت، جوانان با من هم پیمان شدند و پیران با من به مخالفت برخاستند.

سفینة البحار، ج ۲، ص ۱۷۶.

حدیث - ۱۰۲

امام علیعليه‌السلام می فرمایند :

فی وَصِیَّتِهِ لاِبْنِهِ الحَسَنِعليه‌السلام اِنَّما قَلْبُ الْحَدَثِ کَالاَْرضِ الخالیَةِ ما اُ لْقیَ فیها مِنْ شَیْ‌ءٍ قَبِلَتْهُ فَبادَرتُکَ بِالاَْدَبِ قَبْلَ اَنْ یَقْسُوَ قَلْبُکَ وَیَشْتَغِلَ لُبُّکَ ؛

امام علیعليه‌السلام :

در وصیّت به فرزندش امام حسنعليه‌السلام : دل جوان ، مانند زمین کشت‌ناشده است آنچه در آن افکنده شود، می‌پذیرد از این رو ، پیش از آن‌که دلت سخت گردد و خِرَدَت سرگرم شود ، به تربیت تو همت گماشتم.

نهج البلاغة ، از نامه ۳۱

حدیث - ۱۰۳

امام علیعليه‌السلام می فرمایند:

اِذا عاتَبتَ الحَدَثَ فَاترُک لَهُ مَوضِعا مِن ذَ نبِهِ لِئَلاّ یَحمِلَهُ الاخراجُ عَلَی المُکابَرَةِ؛

هرگاه جوان را توبیخ کردی ، برخی خطاهای او را نادیده بگیر، تا توبیخ تو، او را به مقابله وادار نسازد.

شرح نهج البلاغه ابن ابی الحدید ، ج ۲۰، ص ۳۳۳، ح ۸۱۹

حدیث - ۱۰۴

امام صادقعليه‌السلام می فرمایند:

عَلَیکَ بِالأَحداثِ فَإِنَّهُم أسرَعُ إلی کُلِّ خَیرٍ؛

جوانان را دریاب، زیرا که آنان سریع‌تر به کارهای خیر روی می‌آورند.

کافی، ج ۸، ص ۹۳، ح ۶۶

حدیث - ۱۰۵

یا اباهارون ! انا ناءمر صبیاننا بتسبیح فاطمة - علیهاالسلام - کما ناءمرهم بالصلاة ، فالزمه ، فانه لم یلزمه عبد فشقی؛

ای اباهارون! ما بچه های خود را همان طور که به نماز امر می کنیم ، به تسبیح حضرت فاطمهعليها‌السلام نیز امر می کنیم تو نیز بر آن مداومت کن ، زیرا بنده شقی (و بدبخت معنوی ) بدان پای بند نمی شود.

(فروع کافی ، کتاب الصلاة ص ۳۴۳، ح ۱۳).

حدیث - ۱۰۶

قال رسول اللهصلى‌الله‌عليه‌وآله‌وسلم :

من ولدله مولود فلیؤ ذن فی اذنه الیمنی ، و لیقم فی الیسری ، فان ذلک عصمة من الشیطان ؛

کسی که فرزندی به او داده شد (به دنیا آمد) در گوش راستش اذان و در گوش چپش اقامه بگوید، زیرا این عمل ، نوزاد را از شر شیطان حفظ می نماید.

(بحارالانوار، ج ۸۴، ص ۱۶۲)

حدیث - ۱۰۷

قال الصادقعليه‌السلام :

المولود اذا ولد یوذن فی اذنه الیمنی و یقام فی الیسری ؛

فرزند وقتی به دنیا آمد، در گوش راست او اذان و در گوش چپ او اقامه بگویید.

(مکارم الاخلاق ، ص ۲۶۱)

حدیث - ۱۰۸

قال الصادقعليه‌السلام :

حتی یتم له تسع سنین ، فاذا تمت له ، علم الوضوء و اضرب علیه و اءمر بالصلوة واضرب علیها، فاذا تعلم الوضوء و الصلاة غفر الله لوالدیه ، ان شاء الله ؛

وقتی فرزندانتان به سن نه سالگی رسید، پس وقتی که نه سالش تمام شد وضو را به او یاد بدهید و اگر کوتاهی کرد او را ادب کنید و او را امر به نماز کنید و اگر کوتاهی کرد او را ادب کنید. پس وقتی فرزند وضو ونماز را یاد گرفت ، خدا پدر و مادرش را می آمرزد، ان شاء الله

(وسائل الشیعه ، ج ۳، ص ۱۳)

حدیث - ۱۰۹

امام علیعليه‌السلام :

حَقُّ الوَلَدِ علَی الوالِدِ أن یُحَسِّنَ اسمَهُ ، ویُحسِّنَ أدَبَهُ ، ویُعَلِّمَهُ القرآنَ؛

از جمله حقوق فرزند بر پدر ، این است که نامی نیکو بر او بنهد و بخوبی تربیتش کند و قرآن را به او بیاموزد

نهج البلاغة : الحکمة ۳۹۹ منتخب میزان الحکمة : ۴۶۰

حدیث - ۱۱۰

پیامبراکرمصلى‌الله‌عليه‌وآله‌وسلم فرمودند:

اَدِّبوا اَولادَکُمْ عَلی ثَلاثِ خِصالٍ : حُبِّ نَبیِّکُمْ و حُبِّ اَهْلِ بَیْتِهِ وَ عَلی قِراءَةِ الْقُرآنِ ؛

فرزندانتان را به سه چیز ادب کنید: عشق به پیامبرتان، عشق به خاندان او، و قرآن خواندن.

غرر الحکم، ح ۴۴۸۸

حدیث - ۱۱۱

امام محمد باقرعليه‌السلام فرمودند:

فرزندان ، به واسطه صالح بودن پدرانشان ( از انحراف ) محفوظ می‌مانند

یحارالانوار ، دار احیاء الترا العربی ، ج ۶۸ ، ص ۲۳۶

حدیث - ۱۱۲

پیامبراکرمصلى‌الله‌عليه‌وآله‌وسلم می فرمایند:

من ربّی صغیرا حتّی یقول: لا إله إلّا اللَّه لم یحاسبه اللَّه؛

هر که طفلی را تربیت کند تا لا اله الا اللَّه گوید خدا از او حساب نخواهد.

نهج الفصاحه

حدیث - ۱۱۳

پیامبراکرمصلى‌الله‌عليه‌وآله‌وسلم می فرمایند:

لأن یؤدّب رجل ولده خیر له من أن یتصدّق بصاع؛

این که مردی فرزند خویش را ادب کند برای وی بهتر است از پیمانه ای صدقه کند.

نهج الفصاحه

حدیث - ۱۱۴

پیامبراکرمصلى‌الله‌عليه‌وآله‌وسلم می فرمایند:

عرامه الصّبیّ فی صغره زیاده فی عقله فی کبره؛

سرکشی طفل در دوران کودکی مایه فزونی عقل او در بزرگی است.

نهج الفصاحه

حدیث - ۱۱۵

پیامبراکرمصلى‌الله‌عليه‌وآله‌وسلم می فرمایند:

حقّ الولد علی والده أن یحسّن اسمه و یزوّجه إذا أدرک و یعلّمه الکتاب؛

حق پسر بر پدر آن ست که نام او را نیک کند و همین که به بلوغ رسید زنش دهد و خط نوشتن بدو بیاموزد.

نهج الفصاحه

حدیث - ۱۱۶

پیامبراکرمصلى‌الله‌عليه‌وآله‌وسلم می فرمایند:

حقّ الولد علی الوالد أن یعلّمه الکتابه و السّباحه و الرّمایه و أن لا یرزقه إلّا طیّبا و أن یزوّجه إذا بلغ؛

حق پسر بر پدر آن است که نوشتن و شنا کردن و تیر انداختن به او بیاموزد و جز غذای خوب بدو نخوراند و همین که بالغ شد به او زن بدهد.

نهج الفصاحه

حدیث - ۱۱۷

پیامبراکرمصلى‌الله‌عليه‌وآله‌وسلم می فرمایند:

حقّ الولد علی الوالد أن یحسّن اسمه و یحسّن موضعه و یحسّن أدبه؛

حق پسر بر پدر آن است که نام او را نیک و جای او را نیک و ادب او را نیک کند.

نهج الفصاحه

حدیث - ۱۱۸

پیامبراکرمصلى‌الله‌عليه‌وآله‌وسلم می فرمایند:

أیّما ناشئ نشأ فی طلب العلم و العباده حتّی یکبر أعطاه اللَّه یوم القیامه ثواب اثنین و سبعین صدّیقا؛

هر طفلی که در طلب علم و عبادت بزرگ شود خداوند ثواب هفتاد و دو صدیق به او عطا کند.

نهج الفصاحه

حدیث - ۱۱۹

پیامبراکرمصلى‌الله‌عليه‌وآله‌وسلم می فرمایند:

إنّ من حقّ الولد علی والده أن یعلّمه الکتابه و أن یحسن اسمه و أن یزوّجه إذا بلغ؛

از جمله حقوق فرزند بر پدر آن است که او را نوشتن آموزد و نام او را خوب انتخاب کند و هنگام بلوغ به او زن بدهد.

نهج الفصاحه

حدیث - ۱۲۰

پیامبر اکرمصلى‌الله‌عليه‌وآله‌وسلم می فرمایند:

مَن تَسَمّی بِاسمی یَرجو بَرَکَتی وَ یُمنی، غَدَت عَلَیهِ البَرَکَةُ وَ راحتَ اِلی یَومِ القیامَةِ؛

هر کس به نام من نامگذاری کند و برکت و خجستگی مرا امید داشته باشد، برکت به سوی او خواهد آمد و تا قیامت (باقی) خواهد بود.

کنزالعمّال، ح ۴۵۲۲۱

حدیث - ۱۲۱

پیامبر اکرمصلى‌الله‌عليه‌وآله‌وسلم می فرمایند:

اَدِّبوا اَولادَکُمْ عَلی ثَلاثِ خِصالٍ : حُبِّ نَبیِّکُمْ و حُبِّ اَهْلِ بَیْتِهِ وَ عَلی قِراءَةِ الْقُرآنِ؛

فرزندانتان را به سه چیز ادب کنید: عشق به پیامبرتان، عشق به خاندان او، و قرآن خواندن.

غرر الحکم، ح ۴۴۸۸

حدیث - ۱۲۲

پیامبر اکرمصلى‌الله‌عليه‌وآله‌وسلم می فرمایند:

أکرِموا أولادَکُم و أحسِنوا آدابَهُم؛

فرزندانتان را گرامی بدارید و نیکو تربیت شان کنید.

عوالی اللآلی ، ج ۱ ، ص ۲۵۴

حدیث - ۱۲۳

حضرت علیعليه‌السلام می فرمایند:

اِنَّ النّاسَ اِلی صالِحِ الاَدَبِ اَحوَجُ مِنهُم اِلَی الفِضَّةِ وَ الذَّهَبِ؛

مردم، به ادب (فرهنگ و تربیتِ) درست ، نیازمندترند، تا به طلا و نقره

غرر الحکم، ح ۳۵۹۰

حدیث - ۱۲۴

امام علیعليه‌السلام می فرمایند:

لا تَقسِروا اَولادَکُم عَلی آدابِکُم ، فَاِنَّهُم مَخلوقونَ لِزَمانٍ غَیرِ زَمانِکُم

آداب و رسوم خود را به فرزندانتان تحمیل نکنید، زیرا آنان برای زمانی غیر از زمان شما آفریده شده‌اند

شرح ابن ابی الحدید ، ج۲۰، ح۱۰۲

حدیث - ۱۲۵

امام علیعليه‌السلام می فرمایند:

لا أدَبَ مَعَ غَضَب

با خشم، تربیت ممکن نیست.

غرر الحکم ، ح ۱۰۵۲۹

حدیث - ۱۲۶

امام صادقعليه‌السلام می فرمایند:

بادِرُوا أولادََکُم بِالحدیث - قَبلَ أن یَسبِقَکُم إلَیهِمُ المُرجِئَةُ؛

در آموزش حدیث به فرزندانتان شتاب کنید پیش از آنکه مرجئه (منحرفان) زودتر از شما به سراغ آنها بروند.

کافی، ج ۶، ص ۴۷

حدیث - ۱۲۷

پیامبر اکرمصلى‌الله‌عليه‌وآله‌وسلم فرمودند:

أدِّبُوا أوْلادَکُمْ عَلَیَ ثَلاثٍ: حُبِّ نَبِیکُمْ، وَحُبِّ أهلِ بَیتِهِ، وَعَلیَ قِرَاءَةِ الْقُرآنِ؛

فرزندانتان را با سه خصلت تربیت کنید: دوستی پیامبر اکرمصلى‌الله‌عليه‌وآله‌وسلم ، دوستی اهل بیت ایشانعليه‌السلام و تلاوت قرآن.

لجامع الصغیر، ج ۱، ص ۱۴

حدیث - ۱۲۸

امام صادقعليه‌السلام فرمودند:

عَلَیک بِالاحداثِ فَإنَّهُم اسرَعُ إلی کلِّ خَیرٍ؛

نوجوانان را در یاب، که این گروه در پذیرش هر خوبی ، بیشتر شتاب می کنند.

(الکافی ، ج ۸ ، ص ۹۳)

حدیث - ۱۲۹

حضرت رسولصلى‌الله‌عليه‌وآله‌وسلم فرمودند:

اَوسِعوا لِلشَّبابِ فِی المَجلِسِ وَ اَفهِموهُمُ الحدیث - فَاِنَّهُمُ الخُلوفُ وَ اَهلُ الحدیث ؛

برای جوانان در مجالس جای باز کنید، و امور نو و جدید را به آنان تفهیم کنید، چرا که این گروه جایگزین شما و درگیر مسائل جدید خواهند شد.

(الفردوس ، ج ۱، ص ۹۸، ح ۳۲۰ )

حدیث - ۱۳۰

امام علیعليه‌السلام فرمودند:

اِنَّ النّاسَ اِلی صالِحِ الادَبِ اَحوَجُ مِنهُم اِلَی الفِضَّةِ وَ الذَّهَبِ؛

مردم، به ادب (فرهنگ و تربیتِ) درست ، نیازمندترند، تا به طلا و نقره.

(مکارم الأخلاق، ص ۱۷)

حدیث - ۱۳۱

امام علیعليه‌السلام فرمودند:

کفاک أدباً لِنفسِک اجتِنابُ ما تَکرَهُهُ مِن غَیرِک؛

برای تربیت کردن خود همین بس که از آنچه در دیگران نمی‌پسندی، دوری کنی.

(بحار الأنوار، ج ۷۰، ص ۷۳)

حدیث - ۱۳۲

امام علیعليه‌السلام فرمودند:

أولَی الأشیاءِأن یتَعَلَّمَها الأحداثُ الأشیاءُالَّتِی إذا صاروُارِجالاً إحتاجوا إلَیها؛

بهترین چیزی که نوجوانان باید فراگیرند، چیزهایی است که در بزرگسالی خود به آنها نیاز خواهند داشت.

(شرح نهج البلاغه، ابن ابی الحدید، ج۲، ص۳۳۳)

حدیث - ۱۳۳

امام سجادعليه‌السلام فرمودند:

کثرةُ النُّصحِ یدعو إلی التُّهمَةِ؛

نصیحت زیاد، موجب بدبینی می‌شود.

بحار الأنوار، ج۷۲، ص۶۶

حدیث - ۱۳۴

امام صادقعليه‌السلام فرمودند:

مَن قَرَا القُرآن و هو شابٌّ مُؤمِنٌ ، اختَلَطَ القُرآنُ بلَحمِهِ و دَمِهِ؛

هر جوان مؤمنی که قرآن بخواهد، قرآن با گوشت و خون او را در می آمیزد.

الامام صادقعليه‌السلام الوسائل ۱۴/۲

حدیث - ۱۳۵

بهترین میراث پدران برای فرزندان، ادب است نه مال و ثروت؛ زیرا ثروت از بین می رود و ادب می ماند.

اصول کافی، ج۸، ص ۱۵۰.

حدیث - ۱۳۶

حضرت امام صادقعليه‌السلام می فرمایند:

بهترین میراث پدران برای فرزندان، ادب است نه مال و ثروت؛ زیرا ثروت از بین می رود و ادب می ماند.

اصول کافی، ج۸، ص ۱۵۰.

حدیث - ۱۳۷

حضرت امام علیعليه‌السلام می فرمایند:

بهترین شرافت و افتخار خانوادگی، ادب نیکو است.

غررالحکم، ح ۲۹۴۹.

حدیث - ۱۳۸

پیامبرصلى‌الله‌عليه‌وآله‌وسلم :

اِذا بَلَغَ اَوْلادُکُمْ سَبْعَ سِنینَ فَفَرِّقوا بَیْنَ فُرُشِهِمْ؛

هرگاه کودکانتان به هفت‌سالگی رسیدند، رخت‌خواب‌هایشان را جدا کنید.

مستدرک علی الصحیحین ، ج ۱، ص ۳۱۷، ح ۷۲۱