دو مشکل مهم در تکالیف

انسان در دو مسأله مشکل پیدا می کند یکی دینِ مالی به مردم ، که به اختیار خود ادا نکرده باشد ،(۲) پول ، جنس ، زمین و مال مردم را گرفته و پس نداده است ، این موارد از این سه آیه خارج هستند ، مگر اینکه با مردم تسویه حساب کند تا بتواند وارد این سه آیه شود ، مسأله ای در صریح قرآن وجود دارد که در این مسأله وسوسه گران نامرد خلاف آیه ، وسوسه می کنند ، به پیغمبرصلى‌الله‌عليه‌وآله‌وسلم و اهل بیتعليهم‌السلام بدهکار

_______________________________________

۱- (۱)) - غافر (۴۰) : ۹؛ (و آنان را از عقوبت ها نگه دار ، و هر که را در آن روز از عقوبت ها نگه داری بی تردید او را مورد رحمت قرار داده ای ؛ و این همان کامیابی بزرگ است .)

۲- (۲)) - تهذیب الأحکام: ۲۰۳/۶، حدیث ۱۱؛ (عَنْ أَبِی جَعْفَرٍعليه‌السلام قَالَ مَنْ أَقْرَضَ رَجُلًا وَرِقاً فَلَا یَشْتَرِطْ إِلَّا مِثْلَهَا فَإِنْ جُوزِیَ أَجْوَدَ مِنْهَا فَلْیَقْبَلْ وَ لَایَأْخُذْ أَحَدٌ مِنْکُمْ رُکُوبَ دَابَّهٍ أَوْ عَارِیَّهَ مَتَاعٍ یَشْتَرِطُهُ مِنْ أَجْلِ قَرْضِ وَرِقِهِ.) و نیز در تهذیب الأحکام: ۳۸۴/۶، حدیث ۲۵۷؛ (عَنْ أَبِی عَبْدِ اللَّهِعليه‌السلام قَالَ سَأَلْتُهُ عَنِ الرَّجُلِ یَکُونُ عِنْدَهُ الْمَالُ لِلْأَیْتَامِ فَلَا یَقْضِیهِمْ حَتَّی یَهْلِکُوا فَیَأْتِیهِ وَارِثُهُمْ أَوْ وَکِیلُهُمْ فَیُصَالِحُهُ عَلَی أَنْ یَضَعَ بَعْضَهُ وَ یَأْخُذَ بَعْضَهُ وَ یُبْرِئَهُ مِمَّا کَانَ عَلَیْهِ أَ یَبْرَأُ مِنْهُ قَالَ نَعَمْ وَ عَنِ الرَّجُلِ یَکُونُ لِلرَّجُلِ عِنْدَهُ الْمَالُ إِمَّا بَیْعٌ وَ إِمَّا قَرْضٌ فَیَمُوتُ وَ لَمْ یَقْضِهِ إِیَّاهُ فَیَتْرُکُ أَیْتَاماً صِغَاراً فَیَبْقَی لَهُمْ عَلَیْهِ لَایَقْضِیهِمْ أَ یَکُونُ مِمَّنْ یَأْکُلُ أَمْوَالَ الْیَتَامَی ظُلْماً قَالَ لَاإِذَا کَانَ نَوَی أَنْ یُؤَدِّیَ إِلَیْهِمْ.) وسائل الشیعه: ۳۹۰/۱۶، حدیث ۲۱۸۴۲۱؛ (عَنْ أَبِی عَبْدِ اللَّهِعليه‌السلام قَالَ أَیُّمَا مُؤْمِنٍ حَبَسَ مُؤْمِناً عَنْ مَالِهِ وَ هُوَ مُحْتَاجٌ إِلَیْهِ لَمْ یُذِقْهُ اللَّهُ مِنْ طَعَامِ الْجَنَّهِ وَ لَایَشْرَبُ مِنَ الرَّحِیقِ الْمَخْتُومِ.)

است ، بدهکاری مالی است خدا اسم آن را خمس گذاشت ، امام زمانعليه‌السلام می فرماید : بدهکاران خمس در قیامت با خشم ما روبه رو خواهند شد

اگر کسی این دو مشکل را دارد در همین دنیا آن را برطرف کند ، که در قیامت راه برای ما باز شود با نبود این دو مشکل ، به آیات قرآن قسم ، همه شما اهل نجات هستید

( الَّذِینَ یَحْمِلُونَ الْعَرْشَ وَ مَنْ حَوْلَهُ یُسَبِّحُونَ بِحَمْدِ رَبِّهِمْ وَ یُؤْمِنُونَ بِهِ وَ یَسْتَغْفِرُونَ لِلَّذِینَ آمَنُوا رَبَّنا وَسِعْتَ کُلَّ شَیْ ءٍ رَحْمَهً وَ عِلْماً فَاغْفِرْ لِلَّذِینَ تابُوا وَ اتَّبَعُوا سَبِیلَکَ وَ قِهِمْ عَذابَ الْجَحِیمِ * رَبَّنا وَ أَدْخِلْهُمْ جَنّاتِ عَدْنٍ الَّتِی وَعَدْتَهُمْ وَ مَنْ صَلَحَ مِنْ آبائِهِمْ وَ أَزْواجِهِمْ وَ ذُرِّیّاتِهِمْ إِنَّکَ أَنْتَ الْعَزِیزُ الْحَکِیمُ ) (۱)

گفتار خدا را مشاهده کنید از فرمایش امیرالمؤمنین لذّت ببرید

(اللهمّ ومن أرادنی بسوء فأرده )(۲) من از دیگران دو مطلب را یاد گرفتم ، هر وقت گدا درِ خانه خدا می رود خدا به او نمی فرماید : چه آوردی ، می گوید : چه می خواهی ؟ خدا که از گدا چیزی نمی خواهد خدا در قرآن می فرماید :

( رَبَّنا آتِنا فِی الدُّنْیا حَسَنَهً وَ فِی الْآخِرَهِ حَسَنَهً وَ قِنا عَذابَ النّارِ ) (۳)

اما مطلب دوم این بود ، که یک شب در مسجد جامع شهر همدان ، دعای کمیل می خواندم ، خیلی جلسه آتشینی بود در دعای کمیل ، گفتم :

(من تقرّب الیّ شبراً تقرّبتُ الیه ذراعاً )(۴) هر کس یک قدم ، به طرف من بیاید ، من ده قدم به طرف تو می آیم ، آن شخص به من گفت : شما این گونه نگو ، گفتم : چه بگویم ، گفت : بگو خدایا ! این یک قدم را

_______________________________________

۱- (۱)) - غافر (۴۰) : ۷ - ۸؛ (فرشتگانی که عرش را حمل می کنند و آنان که پیرامون آن هستند ، همراه سپاس و ستایش ، پروردگارشان را تسبیح می گویند و به او ایمان دارند و برای اهل ایمان آمرزش می طلبند ، [ و می گویند : ] پروردگارا ! از روی رحمت و دانش همه چیز را فرا گرفته ای ، پس آنان را که توبه کرده اند و راه تو را پیروی نموده اند بیامرز ، و آنان را از عذاب دوزخ نگه دار * پروردگارا ! و آنان را در بهشت های جاودانی که به آنان و به شایستگان از پدران و همسران و فرزندانشان وعده داده ای در آور ؛ یقیناً تو توانای شکست ناپذیر و حکیمی.)

۲- (۲)) - دعای کمیل.

۳- (۳)) - بقره (۲) : ۲۰۱؛ (پروردگارا ! به ما در دنیا نیکی و در آخرت هم نیکی عطا کن، و ما را از عذاب آتش نگاه دار .)

۴- (۴)) - مستدرک الوسائل: ۵/۲۹۸، حدیث ۴ - ۵۹۱۰؛ (الشَّیْخُ أَبُو الْفُتُوحِ فِی تَفْسِیرِهِ، إِنَّ اللَّهَ تَعَالَی أَنْزَلَ فِی بَعْضِ کُتُبِهِ الْمُنْزَلَهِ أَنَا عِنْدَ ظَنِّ عَبْدِی فَلْیَظُنَّ بِی مَا شَاءَ وَ أَنَا مَعَ عَبْدِی إِذَا ذَکَرَنِی فَمَنْ ذَکَرَنِی فِی نَفْسِهِ ذَکَرْتُهُ فِی نَفْسِی وَ مَنْ ذَکَرَنِی فِی مَلَإٍ ذَکَرْتُهُ فِی مَلَإٍ خَیْرٍ مِنْهُ وَ مَنْ تَقَرَّبَ إِلَیَّ شِبْراً تَقَرَّبْتُ إِلَیْهِ ذِرَاعاً وَ مَنْ تَقَرَّبَ إِلَیَّ ذِرَاعاً تَقَرَّبْتُ إِلَیْهِ بَاعاً وَ مَنْ أَتَانِی مَشْیاً أَتَیْتُهُ هَرْوَلَهً وَ مَنْ أَتَانِی بِقِرَابِ الْأَرْضِ خَطِیئَهً أَتَیْتُهُ بِمِثْلِهَا مَغْفِرَهً مَا لَمْ یُشْرِکْ بِی شَیْئا.)

هم نمی توانم به طرف تو بیایم ، بگو : این یک قدم را هم تو به طرف ما بیا

والسلام علیکم و رحمه الله و برکاته