بخش چهارم : امامت
امامت دنباله نبوت است واگر امامت نبود،دين ناقص ميماند.تعبيراتقرآن از امامت بشرح زير است:
١ - با امامت،دين اسلام كامل شد.(
الْيَوْمَ أَكْمَلْتُ لَكُمْ دِينَكُمْ وَ أَتْمَمْتُ عَلَيْكُمْ نِعْمَتِي وَ رَضِيتُ لَكُمُ الْإِسْلامَ دِيناً
)
مائده٣
روزغدير دين را براي شما كامل كردم و نعمت را تمام نمودم و اسلام رابرايتان پسنديدم.
٢ - علوم همه انبياء در امام جمع شده است(
وَكُلَّ شَيْءٍ أَحْصَيْنَاهُ فِي إِمَامٍ مُّبِينٍ
)
يس١٢
هرچيزي را در امام مبين(آشكار)جمع نموديم.
٣-امام صراط مستقيم است(پيامبرصلىاللهعليهوآلهوسلم
:عليعليهالسلام
صراط مستقيم است)
٤-امامت بالاترين درجة حضرت ابراهيمعليهالسلام
بود.(
.وَإِذِ ابْتَلَىٰ إِبْرَاهِيمَ رَبُّهُ بِكَلِمَاتٍ فَأَتَمَّهُنَّ قَالَ إِنِّي جَاعِلُكَ لِلنَّاسِ إِمَامًاقَالَ وَمِن ذُرِّيَّتِيقَالَ لَا يَنَالُ عَهْدِي الظَّالِمِينَ
)
بقره١٢٤
هنگاميكه خدا ابراهيم را با حقايقي آزمايش كرد واو هم آنها را به اخررساند.خدا به او گفت:ماتورا به امامت مردم ميرسانم.ابراهيمگفت:آيا از نسل من كسي به امامت ميرسد؟خدا فرمود:عهدمن(امامت) به ستمكاران نميرسد.
٥ -(
وَمَا يَعْلَمُ تَأْوِيلَهُ إِلَّا اللَّـهُوَالرَّاسِخُونَ فِي الْعِلْمِ
)
آل عمران٧
تأويل قرآن را فقط خدا وثابتين در علم(پيامبر وامامان)ميدانند.
٦-امامان از آلودگيها پاك ميباشند(
إِنَّمَا يُرِيدُ اللَّـهُ لِيُذْهِبَ عَنكُمُ الرِّجْسَ أَهْلَ الْبَيْتِ وَيُطَهِّرَكُمْ تَطْهِيرًا
ً)
احزاب ٣٣
خدا اراده كرده كه شما اهل بيت از آلودگيها پاك باشيد.
آياتي كه برمقام عليعليهالسلام
دلالت مي كند:
١ –(
أَجَعَلْتُمْ سِقَايَةَ الْحَاجِّ وَعِمَارَةَ الْمَسْجِدِ الْحَرَامِ كَمَنْ آمَنَ بِاللَّـهِ وَالْيَوْمِ الْآخِرِ وَجَاهَدَ فِي سَبِيلِ اللَّـهِلَا يَسْتَوُونَ عِندَ اللَّـهِوَاللَّـهُ لَا يَهْدِي الْقَوْمَ الظَّالِمِينَ
)
توبه١٩
درباره نزول اين آيه آمده است كه:عباس وطلحه وحمزه به هم فخر ميفروختند.عبّاس عموي پيامبر مي گفت:افتخارمن اين است كه آب زمزمدر دست ما است وما به حاجيان آب مي دهيم.طلحه مي گفت:منكليددار كعبه هستم.حمزه هم به چيز ديگري افتخار مي كرد.اميرمؤمنانكه حضور داشت فرمود:من شش ماه قبل از همه شما ايمان آوردم وباپيامبر نماز مي خواندم واز همه بيشتر جهاد نمودم.خواستند داوري نزدپيامبر ببرند كه اين آيه نازل شد:آيا آب دادن به حاجيان وكليدداري كعبهرا برابر مي دانيد با كسيكه ايمان به خدا وقيامت داردودر راه خدا جهادنموده است؟اينها درنزد خدا مساوي نيستند وخدا ظالمين را هدايتنمي كند.
٢ -(
يَا أَيُّهَا الرَّسُولُ بَلِّغْ مَا أُنزِلَ إِلَيْكَ مِن رَّبِّكَوَإِن لَّمْ تَفْعَلْ فَمَا بَلَّغْتَ رِسَالَتَهُوَاللَّـهُ يَعْصِمُكَ مِنَ النَّاسِ
)
مائده٦٧
«اي پيامبر!آنچه را كه از جانب پروردگارت بتو نازل شده ابلاغ نما كه اگرنكني رسالتش را انجام نداده اي وخدا تورا از مردم حفظ مي كند.»
مفسرين شيعه وسنّي گفته اند كه اين آيه دربارة ابلاغ ولايت عليعليهالسلام
بهمردم،نازل شده است.
٣-(
اهْدِنَا الصِّرَاطَ الْمُسْتَقِيمَ
)
فاتحه٦
پيامبر فرمود:اي علي!تو صراط مستقيم هستي!
٤ –(
إِنَّمَا أَنتَ مُنذِرٌوَلِكُلِّ قَوْمٍ هَادٍ
)
رعد٧
٥ –(
الَّذِينَ يُنفِقُونَ أَمْوَالَهُم بِاللَّيْلِ وَالنَّهَارِ سِرّاً وَعَلاَنِيَةً فَلَهُمْ أَجْرُهُمْ عِندَ رَبِّهِمْ وَلاَ خَوْفٌ عَلَيْهِمْ وَلاَ هُمْ يَحْزَنُونَ
)
بقره۲۷۴
«آنانكه اموال خودرا در روز وشب،آشكار وپنهان انفاق مي كنند،درپيشگاه خدا مأجور بوده وغم واندوهي بر آنان نيست.»
ابن عباس گفته است:آية فوق دربارة عليعليهالسلام
نازل شد.آنزمانيكه آنحضرت چهاردرهم داشت.يكدرهم را در روز ويكي را درشبويكدرهم آشكارا ودرهم چهارم را درپنهاني صدقه داد.
٦-(
وَأَوْفُوا بِعَهْدِي أُوفِ بِعَهْدِكُمْ
)
بقره ٤٠
«به عهدمن وفا كنيد تا به عهد شما وفا نمايم.»
مفسرين گفته اند يعني:به ولايت عليعليهالسلام
وفا كنيد تا منهم بهشت رفتنشمارا وفا كنم.
٧ -(
وَبِالْوالِدَيْنِ إِحْساناً
)
اسرا ۲۳
«به پدر ومادر نيكي كنيد.»
پيامبر فرمود:برترين والدين وسزاوارترين والدين،محمّدصلىاللهعليهوآلهوسلم
وعليعليهالسلام
هستند.
٨ -«
وَاعْتَصِمُوا بِحَبْلِ اللَّـهِ جَمِيعًا وَلَا تَفَرَّقُوا
)
آل عمران١٠٢
«به ريسمان الهي چنگ زنيد ومتفرق نشويد.»
درتفسير نورالثقلين آمده كه مراد از ريسمان الهي،عليعليهالسلام
است.
٩ -(
يَا أَيُّهَا النَّاسُ قَدْ جَاءَكُم بُرْهَانٌ مِّن رَّبِّكُمْ وَأَنزَلْنَا إِلَيْكُمْ نُورًا مُّبِينًا
)
نساء١٧٤
«اي مردم!برهان الهي نزد شما امد وما بسوي شما نور آشكاري را نازلكرديم.»
آمده كه مراد از برهان ،پيامبراسلام ومراد از نور،عليعليهالسلام
است.
١٠ -(
يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا اتَّقُوا اللَّـهَ وَكُونُوا مَعَ الصَّادِقِينَ
)
توبه١١٩
«اي مؤمنين!تقوا داشته وبا صادقين باشيد.»
در تفاسير از ابن عباس نقل شده كه مراد از صادقين،عليعليهالسلام
است.
عليعليهالسلام
اززبان پيامبرصلىاللهعليهوآلهوسلم
١ - «من وعلي از يك درختيم وبقيه مردم از درختهاي ديگر هستند.»
٢ - «من شهر علمم وعلي در اين شهر است.پس هركه بخواهد وارد اينشهر شود،از در داخل شود.»
٣ - «علي با حق است وحق با علي است واين دو هميشه با هم هستند.»
٤ - «اي عمار!اگر ديدي همه مردم از راهي ميروند وعليعليهالسلام
از راهديگري.تو با علي برو.»
٥ - «در معراج همه پيامبران را جمع ديدم،خدا بمن وحي كرد كه از آنهابپرس كه به چه چيزي مبعوث شدهاند؟منهم از آنها پرسيدم.گفتند:مامبعوث شديم به :شهادت «لااله الاّالله »واقرار به پيامبري تو و ولايتعلي بن ابيطالب.»
٦ - «نگاه كردن به صورت عليعليهالسلام
عبادت است.»
٧ - «اي فاطمه!من تو را به ازدواج شخصي در ميآورم كه اسلامش ازهمه باسابقهتر و علمش از همه بيشتر وبردباريش از همه عظيمتراست.»
٨-«اگر درختان قلم شوند ودرياهامركّب وجنيان حسابگر وآدميانبنويسند!نميتوانند،فضايل علي بن ابي طالبعليهالسلام
را شماره نمايند.»
٩-«روز قيامت،علي بن ابيطالب را به هفت نام بخوانند:
يا صديق!يادالّ!ياعابد!ياهادي!يامهدي!يافتي!ياعلي!»
١٠ - «براي احدي عبور از صراط جايز نيست مگر اينكه عليعليهالسلام
جوازعبور اورا امضاء كند.»
١١ - «اي علي!هيچ بندهاي خدا را باحالت انكار ولايت تو،ملاقات نمي كند الاّآنكه با حال بت پرستي خدا را ملاقات مينمايد.»
١٢ - «اي پسرعمر!بدرستيكه علي نسبت به من مثل روح نسبت به جسداست.علي نسبت به من بمنزلة نفس از نفس است. بدرستيكه علينسبت به من مثل نور نسبت به نور است.بدرستيكه علي نسبت به منمانند نسبت سر به بدن است.بدرستيكه علي نسبت به من مثل پيراهندر تن است.»
١٣ - «اي علي!هركه بعد از رحلت من،تورا دوست داشت،خدا عاقبتاورا با امن وايمان ختم ميكند.وكسيكه با حال دشمني تو بميرد،بهمردن جاهليت مرده است.»
١٤ - «اي علي!دست تو در دست من است وروز قيامت هر كجا من واردشدم،تو هم وارد ميشوي.»
١٥ - «بزودي فتنهها شما را در بر ميگيرد .پس در اين حال با علي بنابيطالب باشيد.چون اوست اولين كسيكه در روز قيامت مرا ميبيند وبامن دست ميدهد واو بامن است در مرتبة بلند واوست جدا كنندة حقوباطل.»
١٦- «ضربت علي بن ابيطالب در جنگ خندق از عبادت اِنس وجن تاروزقيامت برتر است.»
١٧ - «اگر ايمان علي را با ايمان امّت من بسنجند،همانا در قيامت،ايمانعلي بر ايمان امّتم بتازد وراجح خواهد بود.»
١٨ - «پيامبر در تفسير آيه(
إِنَّ الَّذِينَ آمَنُوا وَعَمِلُوا الصَّالِحَاتِ أُولَٰئِكَ هُمْ خَيْرُ الْبَرِيَّةِ
)
فرمود:اي علي!تو وشيعيانت خير ابريه هستي ودر قيامتراضي ومرضي ميباشيد ودشمنان شما محزون بوده ودستهايشان بهگردن بسته است.»
من وعلي از يك نور در چهارده هزار سال قبل از خلقت آدمعليهالسلام
خلقشديم وخداوند پس از خلقت آدمعليهالسلام
، نور ما را در صلب او قرار داد وماباهم بوديم تا اينكه در صلب عبدالمطلب از هم جداشديم.پس در مننبوت ودر علي امامت قرار گرفت.»
١٩ - «علي دريائي است موج زننده و آفتابي است نور دهنده.دست او ازفرات بخشندهتر و قلب او از دنيا وسيعتر است.لعنت خدا بر كسي بادكه با او دشمني بورزد.»
از اهل تسنن نقل شده كه:
از امام احمدبن حنبل وغيراو نقل شده كه پيامبرصلىاللهعليهوآلهوسلم
فرمود:من وعلي،چهارده هزارسال قبل از خلقت آدم از يك نور خلق شديم.وقتيآدمعليهالسلام
خلق شد،خدامارا در صُلب او قرار داد.
بعد از آن،نورمن وعلي باهم بود تا اينكه در صُلب عبدالمّطلب از همجداشديم.آنوقت در من نبوّت ودر علي ،خلافت وجانشيني مقررگرديد.(شبهاي پيشاور)